Ülkeler Nasıl Yükselir? Bilişim, Bilgi Yönetimi ve Sosyal Medya

Ülkeler Nasıl Yükselir? Bilişim, Bilgi Yönetimi ve Sosyal Medya Kamu Kalite Sempozyumu 23 Mayıs 2013 Prof. Dr. Türksel KAYA BENSGHİR TODAİE edevlet Merkez Müdürü tbensghir@gmail.com

Giriş Dünyada ülkeler bilgi ekonomisine eklemlenmeye gayret ediyor. Bilgi ekonomisi alanında Bilginin kolay yaratılmasına karşın güvenirliliğinin görece güç sağlanıyor oluşu, çabuk yayılmasına karşın kolaylıkla kontrol altında tutulamaması gibi temel özellikleri ekonomik kuramların karmaşık bir biçim almasına yol açmaktadır. Gerek dünyada gerekse ülkemizde 21. yy da rekabet gücünün artırılması, ileri, çağdaş ülkeler seviyesine ulaşması ulusal bilişim politikaları geliştirilmesine ve oluşturulan politikaların bilişim teknolojileriyle bütünleşmesine bağlı olduğu görüşü yaygınlık kazanmaktadır.

Bilgi Ekonomisi ve Özellikleri Bilgi ekonomisi bilginin üretilmesinin yanı sıra kullanılması ve yayılmasına dayalı bir ekonomidir. İktisadi faaliyetlerdeki bilgi yoğunluğunun göreceli olarak önemli oranda artmasıdır.

Bilgi Ekonomisi ve Özellikleri Yeni bir ekonomidir. Dijital bir ekonomidir. Bilgi ekonomisinde her tür bilgi, ses, yazı, görüntü, vb. bilgisayar ağları tarafından iletilmektedir. Sanallaşma önemli rol oynamaktadır. Bir ağ ekonomisidir. Aracılar büyük ölçüde ortadan kalkmaktadır. Yenilik temelli bir ekonomidir. Bir hız ekonomisidir, küreseldir. Bilgi katma değer yaratır.

Dünya Bankası tarafından, Kalkınma İçin Bilgi (Knowledge for Development) Ülkelerin bilgi ekonomisine geçiş sürecindeki sorun ve fırsatları belirlemeyi amaçlamaktadır. Yöntem, 146 ülkenin bilgi ekonomisi performanslarını ölçmeye yönelik 109 yapısal ve nitel değişkeni içermektedir. Temel göstergeler; ekonomik teşvikler ve kurumsal rejim, eğitim, yenilik, bilgi ve iletişim teknolojileri boyutunda incelenmektedir.

Bilgi Ekonomisi Endeksi 2009 yılı Bilgi Ekonomisi endeksinde 146 ülke içerisinde Türkiye nin endeks değeri 5,55, sıralaması 61 dir. 2012 de endeks değeri 5,16 Sıralaması 69.

KEI and KI Indexes (KAM 2012)

KEI and KI Indexes (KAM 2012)

Bilişim Gücümüze İlişkin Bazı Veriler..1 http://www.tk.gov.tr/kutuphane_ve_veribankasi/pazar_verileri/ucaylik12_4.pdf Türkiye de nüfusa göre sabit genişbant penetrasyon oranı %10,5 iken OECD ülkeleri penetrasyon ortalaması %26,0 dır. Mobil genişbant penetrasyon oranı Türkiye de %16,1 iken OECD ortalaması %56,6 dır. 2012 yılı dördüncü çeyrek itibarıyla Nic.tr kayıtlarında 327.521 adet.tr uzantılı alan adı bulunmaktadır. Bu alan adlarının %69,7 si com.tr, %9,4ü gen.tr, %3,6 sı gov.tr ve %3,5 i web.tr uzantısına sahiptir.

Bilişim Gücümüze İlişkin Bazı Veriler..2 http://www.tk.gov.tr/kutuphane_ve_veribankasi/pazar_verileri/ucaylik12_4.pdf Genişbant aboneliği, 2008 yılında 6 milyon genişbant internet abonesi bulunmaktayken dört yılda 3 kattan fazla artışla 2012 yılında 20 milyonu geçmiştir. Mobil trafik hacmi, 2012 yılında toplam 43,13 milyar dakika olarak gerçekleşmiştir. Mobil penetrasyon oranının %107 ye çıktığı görülmektedir. 3G abone sayısı, 2011 yılı 31,4 milyon iken 2012 yılında 41,8 milyona ulaşırken 3G hizmetiyle birlikte mobil bilgisayardan ve cepten internet hizmeti alan abone sayısı da aynı dönemler arasında 6.4 milyondan 12.1 milyona yükselmiştir. Mobil internet kullanım miktarı, 2012 de toplam 21.590 Tbyte olarak gerçekleşmiştir. TTelekom, 2013. Mobil gelirler, 2011 14,98 milyar TL olarak gerçekleşirken 2012 yılında bir önceki yıla göre %14,2 oranında artış göstererek 17,12 milyar TL ye yükselmiştir.

Bilişim Gücümüze İlişkin Bazı Veriler..3 http://www.tk.gov.tr/kutuphane_ve_veribankasi/pazar_verileri/ucaylik12_4.pdf Elektronik sertifika hizmet sağlayıcılarının 2011 yılı sonu itibarıyla oluşturdukları toplam sertifika sayısı 324.456 adet elektronik imza ve 198.783 adet mobil imza olmak üzere 523.239 dır. 2012 Aralık sonu itibarıyla bu sayı 480.570 elektronik imza ve 246.591 mobil imza olmak üzere toplam 727.161 e ulaşmıştır.

Bilişim Gücümüze İlişkin Bazı Veriler..3 http://www.tk.gov.tr/kutuphane_ve_veribankasi/pazar_verileri/ucaylik12_4.pdf 2012 yılı dördüncü çeyrekte de mobil şebekelerden en fazla trafik gönderilen ve alınan ülke Almanya dır. 2012 gönderilen SMS sayısı yaklaşık 47 milyon.

Bilgi Toplumu Olgunluk Seviyesi Yenilikçi Önderler Meydan Okuyucular Yeni Atılımcılar Zemin Hazırlayanlar Kaynak : Gartner, 2002 Prof. Dr. Türksel KAYA BENSGHİR-TODAİE

BM e-hazırlık İndeksi 2011 göre Türkiye 69. Sırada indeksi 0.4780 Prof. Dr. Türksel KAYA BENSGHİR-TODAİE

E-Devlet index 2012, UNPAN 80. sıra, Country Index value 0.5281 E-Hizmet- Online Service Component Telecomm. 0.4641 Altyapı, Infrastructure component 0.3478 İnsan Kapasitesi, Human Capital Component 0.7726

Türkiye e-devlet Kapısı www.turkiye.gov.tr Devletin Kısa Yolu 18 Aralık 2008 23 e-hizmet sunumu Prof. Dr. Türksel KAYA BENSGHİR-TODAİE

edevlet kapısından Ekim 2010 itibarıyla, 194 hizmet Türkiye e-devlet Kapısı www.turkiye.gov.tr Devletin Kısa Yolu 26 kurumla yapılan işbirliği ile sunulmaktadır. Mart 2012 itibarıyla 12.169.389 kayıtlı kullanıcı 304 hizmet 39 kurum Mayıs 2013 itibarıyla 12.674.401 kayıtlı kullanıcı 719 hizmet 96 kurum Prof. Dr. Türksel KAYA BENSGHİR-TODAİE

Türkiye de Gerçekleştirilen Önemli Kamu Bilişim Projelerinden Bazı Örnekler MERNİS Adres Kayıt Sistemi UYAP VEDOP POLNET TAKBIS E-İçişleri ekap E-KAPI E-Bildirge E-Gümrük E-Karne E-Okul Fatih Projesi E-Yazışma E-Visa Prof. Dr. Türksel KAYA BENSGHİR-TODAİE

Yeni Gelişmelerden Bazı Başlıklar.. Fiber optik altyapımız 195 bin kilometreye ulaştı. (Türk Telekom, Nisan 2013.) 2005 yılında kişi başına aylık ortalama data kullanımı 2.1 gigabyte seviyelerindeyken, bugün yaklaşık 14 kat artışla 20 gigabyte seviyelerine ulaştı. "2012 sonu itibariyle Türkiye deki fiber optik kablo uzunluğu 168 bin kilometreye ulaştı. Dünyadaki fiber optik altyapımızı da eklediğimizde bu rakam 195 bin kilometreye ulaşıyor. (Türk Telekom, Nisan 2013) Türkiye nin ilk yerli tasarım ve üretim alçak yörünge haberleşme uydusu olan TÜRKSAT-3USAT, Çin in Jiuquan şehrinden uzaya fırlatıldı. Nisan 2013. TÜRKSAT-3USAT, Türksat A.Ş. ile İstanbul Teknik Üniversitesi arasında yapılan AR-GE proje anlaşması kapsamında İstanbul Teknik Üniversitesi tesislerinde üretildi. Genç girişimcilere Teknogirişim Sermayesi Desteği veriliyor. ICANN internet Yönetişimi kapsamında İstanbul ve Singapur u Merkez olarak belirledi. Mayıs, 2013.

5. Dünya Telekomünikasyon/BİT Politika Forumu (WTPF) 14-16 Mayıs 2013 Dünya Bilgi Toplumu Zirvesi (WSIS) 13-17 Mayıs 2013 tarihlerinde, WSIS e paralel olarak İsviçre nin Cenevre şehrinde gerçekleştirildi. Toplantılarda ülkemizi BTK heyeti (Kurul Başkanı Dr. Tayfun ACARER riyasetinde; Kurul Üyesi Galip ZEREY, Kurul Üyesi Musa ŞAHİN, Uluslararası Dairesi Başkanı Ahmet E. ÇAVUŞOĞLU ile Bilişim Uzman Yrd. Samet TUNCER) temsil etmiştir. Kurul Başkanı Dr. Tayfun ACARER, WSIS kapsamında Kapasite Geliştirme: Bilgi Toplumu için Ulusal e-kabiliyetleri Arttırma ve Ortadoğu Kuzey Afrika ve Güneybatı Asya da Çocukların Online Ortamlarda Korunması Güvenli İnternet Hizmeti hakkında katılımcılara bilgi vermiştir. Ayrıca, İnternete ilişkin uluslararası politikaların tartışıldığı 5. WTPF toplantısı için ülkemiz bir katkı dokümanı hazırlanmış ve sunulmuştur.

Bilişim Sektörü ve Ekonomiye Katkısı http://www.bitdunyasi.com/tr/?sayfa=detay&id=12428 Tüm dünyada en hızlı gelişen ve insan hayatına en yakından etki eden sektörlerden olan bilişim ve telekom sektörleri, Türkiye ye de her anlamda birçok katkı sağlıyor. Hayatımızın bugün hemen her yerinde yer alan internet, bilişim ve telekom Türkiye ekonomisine de önemli bir katkı yapıyor. Boston Consulting Group'un Türkiye Google ile ortak araştırmasına göre, internetin 2011 yılında Türkiye ekonomisine katkısı (erişim ve çeşitli internet üzerinden harcamalar) 22 milyar TL yani Gayri Safi Milli Hasıla'nın % 1,7'si. Bilişim ve Telekom sektörünün büyüklüğü anlamında ise 63 milyar TL'lik bir hacim hesaplanıyor.

Gelişmişliğin Ölçütleri Neler? OECD ülkelerin gelişmişliklerini ölçmede 19961 den beri GSYİH- kullanmış ancak son yıllarda bu indeksin yeterli olmadığı görülerek yeni ölçütler ortaya koymuştur.

OECD Better Life Index Daha İyi Yaşam İndeksi http://www.oecdbetterlifeindex.org/topics/work-life-balance/ OECD ülkelerin ekonomik performansları ve sosyal gelişmişlik düzeylerini 11 boyuttan oluşan daha iyi yaşam indeksi ile ortaya koymaktadır. Kabaca sağlık, eğitim,çevre, güvenlik ve top yekün yaşamdan zevk alma olarak özetlenebilecek bu boyutlarla daha iyi yaşam düzeyi için politika yapım sürecine ışık tutmak hedeflenmektedir.

Turkey https://en.wikipedia.org/wiki/organisation_for_economic_cooperation_and_development 783,560 Alan 73,639,596 Nüfus 1,259,982,327,611 GDP- Gross Domestic Product - Gayri Safi Yurt İçi Hasıla highest quartile 17,110 Kişi başına düşen GSYİH Orta Üstü 38.95 Gelir Eşitsizliği Ortalama Altı 0.722 İnsani Gelişme İndeksi- Human Development Index 76.6 Failed State Index 49 Yolsuzluk Algısı -Corruption Perception Index Orta Üstü 62.9 Economic Freedom Index 2.344 Global Peace Index 46.56 Basın Özgürlüğü - Press Freedom Index Düşük- the lowest 5.76 Demokrasi DI- Democracy Index Ortalama Altı -lower mid

Transparency International / Şeffaflık Örgütü, 2012 Yolsuzluk Endeksi Endeks, 174 ülkedeki yolsuzluk seviyelerini değerlendiriyor. Türkiye 2012 de endekste 49 puan aldı ve aynı puanı alan Çek Cumhuriyeti, Letonya ve Malezya yla 54 üncü sırayı paylaştı. Türkiye geçen yıl 61 inci sırada yer aldı.

Buna göre Danimarka, Finlandiya ve Yeni Zelanda, 100 üzerinden 90 puan alarak yolsuzluğun en az olduğu ülkeler olarak listede birinci sırayı paylaşıyor.

Fikri Mülkiyet Hakları Türkiye, yabancı yatırımcılar için büyük önem taşıyan fikri mülkiyet hakları bakımından bir önceki yıla göre 22 basamak yükselmesine rağmen, 144 ülke arasında 86. sırada yer alarak Uganda, Gana, Ruanda, Umman ve Gambiya gibi ülkelerin gerisinde kalmaktadır.

Kamu Düzenlemeleriyle Getirilen Yükler Kanun, Mevzuat ve İlgili Diğer Düzenlemelerde Gerekli Değişiklikler İçin Hukuki Çerçevenin Verimliliği sıralamasında Türkiye Yunanistan, Portekiz ve İspanya nın önünde İngiltere, Fransa, Almanya ve Güney Afrika ise ilk 30 ülke içinde yer almaktadırlar.

2012-2013 dönemi için Küresel Rekabet Raporu nda Türkiye, rekabet düzeyi seviyesinde 144 ülke arasında 21 basamak ilerleyen Kazakistan ın ardından en iyi performans gösteren ülkeler arasında ikinci sırada yer almaktadır. Türkiye rekabetçilik sıralamasında Temel Gereklilikler, Verimlilik Artırıcılar, İnovasyon ve Çeşitlilik Faktörleri alanlarında gerçekleşen yaklaşık 10 sıralık ilerleme ile 16 basamak ilerleterek 43. sıraya yerleşmektedir. Bir önceki yıla göre en önemli iyileşmeler Kurumsal Yapılanma, Makroekonomik İstikrar, Sağlık ve Temel Eğitim, Ürün Piyasalarının Etkinliği, Emek Piyasalarının Etkinliği, Finansal Piyasalarının Gelişmişlik endekslerinde görülmektedir

Türkiye nin Rekabet Gücünü Zayıflatan yüksek gelir eşitsizliği, Unsurlar kırılgan istihdam yapısı, kayıt-dışı sektörün büyüklüğü, çevre kirliliği, tarımda yoğun su kullanımı, tarım arazilerinin korunmasındaki zafiyet

AB Digital Agenda-Sayısal Gündem Temel Sorun Alanları Bölünmüş Sayısal Pazar Birlikte Çalışabilirlik Eksikliği Siber Suçlar ve Artan Güvensizlik Riski Ağlarda Yetersiz Yatırımlar Yetersiz Araştırma ve Yenilik Faaliyetleri Yetersiz Sayısal Okuryazarlık ve Beceriler Sosyal Sorunların Çözümünde Kaçan Fırsatlar

AB de Sayısal Görünüm Bölünmüş pazarlar ve yetersiz yasal altyapı nedeniyle; Avrupalıların yüzde 30 u hala interneti hiç kullanmamış durumdadır. AB de indirilen multi-medya içerik yaklaşık olarak ABD de indirilenin yalnızca dörtte biri kadardır. Avrupa da kablolu yüksek hızlı internet yayılımı sadece yüzde 1 iken Japonya da yüzde 12 ve Kore de yüzde 15 düzeyinde ve AB nin, BİT Ar-Ge sine yaptığı harcamalar ise ABD nin sadece yüzde 40 ı düzeyindedir.

Sayısal Gündem Öncelikleri Ortak Sayısal Pazar Birlikte Çalışabilirlik ve Standartlar Güven ve Güvenlik Yüksek Hızlı İnternet Araştırma ve Yenilikçilik E-becerileri Geliştirmek Sosyal Sorunlar İçin BİT

Sn. Faruk Eczacıbaşı Soru: Ülkelerin yükselmelerinde bölge-dünya ölçeğinde BİT alanında markalaşmış ürünhizmetlere sahip olmanın temel koşulları neler olabilir? Ülkemizin bugünkü ve geleceğe ilişkin konumunu ülkenin İnsan, teknoloji ve yenilik kapasitesi başlıklarıyla değerlendirecek olursanız neleri vurgularsınız?

Prof. Dr. Ümit Atabek Günümüzde ülkenin bilgi ekonomisinin gelişmesinde iletişimin yanı sıra işbirliği fırsatlarının da önemi giderek artmaktadır. Soru: Ülkemizin yükselmesinde iletişim ve işbirliklerinin geliştirilmesinde sosyal medyanın yeri nedir? Ülkemizin bu alanda mevcut durumu ve potansiyelini değerlendirmenizi rica ediyoruz.

Dr. Sertaç Doğanay Soru: Bilişim, bilgi yönetimi ve Sosyal medya gibi günümüzün yeni alan, yaklaşım ve ortamların insanların bedenen ve ruhsal iyi olma hallerini etkileyen fırsat ve tehditler neler olabilir? Bu bağlamda, ülkemizin insan kapasitesini geliştirmede politika geliştiricilere ışık tutmak üzere nelerin altı çizilebilir?

T.K. Bensghir İnsan, Teknoloji ve Yenilik kapasitesi oluşturmada yönetim erki nasıl harekete geçirilebilir? Lider desteği Yönetsel hakimiyet nasıl sağlanır?

Teşekkürler