Türkiye de Telekomünikasyon Sektörü

Transkript

1 26 Şubat 215 Türkiye de Telekomünikasyon Sektörü Sektöre Genel Bakış Türkiye de elektronik haberleşme sektörü artarak şehirleşen ve teknoloji okur yazarlığı artan genç nüfus dolayısıyla büyüme potansiyeli taşımakta. 24 yılında başlayan serbestleşme süreci ve düzenlemelerle birlikte istikrarlı bir büyüme gösteren ve rekabetin arttığı sektörde elektronik haberleşme sektörüne ait gelirlerin büyük bir kısmını oluşturan ve 21 senesinde 22.5 milyar TL olarak kaydedilen sabit ve mobil pazar işletmecilerine ait toplam net satış gelirleri 213 yılı sonu itibarıyla 31,3 milyar TL olarak kaydedilmiştir (+%39). Mobil işletmecilerin pazar payı %57 ye ulaşırken, Türk Telekom AŞ nin payı ise %23 seviyesine kadar gerilemiştir. Nüfus penetrasyon oranı neredeyse %1 e ulaştığından sektörün ana şirketleri arasındaki rekabet yüksek seviyede olup, mobil abonelik hizmetinde istikrarlı artış, sabit telefon aboneliklerinde ise yavaş bir azalma beklenmekte. Vergi oranları ise yüksek seviyelerde ve sektörel büyümeyi negatif etkileyebilecek faktörlerden. Azalan sabit telefon abone sayısı ve mobil ses servisinde büyüme beklentisinin saturasyon sebebiyle düşük seviyelerde olmasına, ve artan data/internet hizmetlerinin sektörel büyümenin büyük oranda data hizmetinden geleceğini gösteriyor. 213 sonu itibariyle toplam gelir üzerinden Türk Telekom un payının %23.12, Turkcell in %29.15, Avea nın %12.17, Vodafone un ise %15.25 olarak gerçekleştiği görüldü. Sektörde payı en yüksek olan Turkcell in 28 senesinde mobil numara taşınabilirliği hizmeti başlatıldıktan sonra Avea ve Vodafone a bir miktar pazar kaybettiği ve rekabette artışın da hızlandığı görülüyor. Sabit telefon pazarında ise alternatif operatörlerin bir miktar pazar payı elde ettiği görülse de Türk Telekom un büyüklüğü ve servis ağının genişliği sebebiyle sektörün hakim oyuncusu olduğu görülüyor. Grafik 1: İşletmecilerin Toplam Gelirden Aldığı Pay Grafik 2: Sabit ve Mobil Sektörde Yatırım Kaynak: Bilgi Teknolojileri Kurumu Faaliyet Raporu 213 Kaynak: Bilgi Teknolojileri Kurumu Faaliyet Raporu 213 1

2 Milyon Mobil Pazar 213 senesi sonunda mobil serviste nüfus penetrasyon oranı %9.9 seviyesinde idi. 29 senesinde %9 seviyesinde olan bu oran neredeyse on katı seviyede kaydedildi. 29 senesinde cep telefonu abonelik penetrasyon oranı %9.88 seviyesinde idi. Nüfusun -9 yaş arası dışındaki penetrasyon oranı ise %18.5 seviyesinde ve çift hat kullanıcıların varlığına işaret ediyor. Ancak bu oran mobil numara taşınabilirliğinin hizmete sunulmasının ardından düşüşte, 28 senesinden beri bazı çift hat kullanıcılarının bir Penetrasyon Oranı Penetrasyon Oranı (%) Penetrasyon Oranı (%, -9 yaş arası hariç) hattan vazgeçtiğini gösteriyor. Pazardaki oyunculara bakıldığında Avea ve Vodafone un 29 dan beri Turkcell den hem gelir hem de abone konusunda bir miktar pazar payı elde ettiği görülüyor. Türkcell in Pazar kaybetmesinin bir sebebi de mobil numara taşınabilirliği ve Avea ile Vodafone tarafından sunulan ucuz paketler ve promosyonlar Mobil Market Gelirler (milyar) & Gelir Kaynakları (%) 7,88 7,37 4,9 6,2 5,59 9,7 9,97 11,61 1,94 9,78 2,34 4,31 7,31 14,6 19,3 8,71 78,31 76,99 68,61 65, Voice Data SMS+MMS Value-added services Total Revenues senesinde toplam gelirdeki payı %63.29 olan Turkcell in 213 senesi sonunda toplam gelirlerdeki payının %47.86 ta gerilediği, Avea nın payını 5 4 Data Servis Abonelik Sayısı %17.96 dan %2.16 ya, Vodafone un ise payını %19.2 den %31.98 e yük- 3 selttiği görülüyor. Mobil abone sayısında ise Turkcell in 29 da payı 2 %56.3 iken, 213 te %5.53 e gerilediği, Avea nın ise %18.8 den %2.86 ya, Vodafone un ise %24.8 den %28.61 e yükseldiği görülüyor G Subscribers Mobil Bilgisayardan Internet Mobil Cepten Internet Mobil Internet Kullanım Miktarı (Tbyte) Mobil Pazar genelinde konuşma hizmetinde ve gelirlerde azalma, da- Abonelik Paylaşım (%) ta/internet servisi ve gelirlerinde artış kaydedildiği görülüyor. Sektör gene ,53 28,61 2,86 linde önümüzdeki senelerde gelirlerde en çok artışın data ve SMS-MMS ,9 28,17 19,93 servislerinden sağlanacağı düşünülüyor ,87 27,59 19, ,19 27,1 18, ,3 24,8 18, Turkcell Vodafone Avea Kaynak: BTK Faaliyet Raporları

3 Sabit Hat Pazarı Abone Sayısı (Milyon) and Penetrasyon Oranı (%) Ortalama hane nüfusunun Türkiye de 3.69 olduğu düşünülürse, %17.64 seviyesindeki sabit hat penetrasyon oranı sabit telefon hizmetlerinin Türkiye nin önemli bir kesimine ulaştığını göstermektedir. Son beş yıl içerisinde sabit hattan mobil telefonlara geçişlerde artış sebebiyle toplam abonelik sayısında azalma görülüyor. 29 senesinde ,1% 22,3% 2,6% 18,33% 17,68% 16,6 16,2 15,21 15,86 13, % 2% 15% 1% 5% % milyon olan sabit hat abone sayısı 213 senesi sonunda 13 milyon 551 bin Sabit Telefon Hizmetleri 75 idi. 1 8 Özelleşme ve liberalleşme çabalarının ardından alternatif operatörler Türk 6 Telekom dan yavaş yavaş bir miktar Pazar payı elde ediyor olsa da, Türk 4 Telekom yine de sektörde en geniş paya sahip şirket. 2 1 Mayıs 29 da şehir içi telefon hizmetlerinin Türk Telekomünikasyon A.Ş. dışındaki diğer sabit operatörler tarafından da sunabilmesini olanaklı kılan düzenlemeyle sonrasında sabit hat numarası değişmeden operatör değiştirmek mümkün oldu. Data hizmetlerinde Turk Telekom un bu alandaki branchi TTNet ile rekabet içerisindeki bazı operatörler Doğan Telekom un Smile, Koç.net in Biri, ve Tellcom un Superonline ı Türk Telekom Alternative Operators Sabit Market Toplam Gelirler (milyar) & Gelir Kaynakları (%) 7% 5% 6% 7% 1% 8% 7% 6% 5% 4% 24% 27% 27% 32% 61% 61% 61% 57% 39% 48% 7,8 7,6 7,4 7,2 Alternatif operatörler özellikle yurt dışı aramalar ve data hizmetleri konusunda tercih ediliyor PSTN (%) Erişim (%) Kiralık Devre (%) Diğer (%) Total Revenues 7, Kaynak: BTK Faaliyet Raporları Sektöre genel bakacak olursak; Türkiye de Telekomünikasyon sektörünün güçlü yönleri sahip olunan genç ve dinamik nüfus, artan kişi başına milli gelir ve teknolojik gelişmelerle bağlantılı şekilde teknoloji okuryazarlığının artmakta olması. Ayrıca sektörün liberalleşme süreci içerisinde iken Bilgi Teknolojileri Kurumu nun Piyasa Gözetim ve Denetleme yapısının kurulması, internet hizmetlerinden alınan vergilerin düşürülmesi adına atılan yasal adımlar ve sabit/mobil numara taşınabilirliğinin sektörde rekabeti arttırarak hizmet kalitesini yükseltmesi. Ancak sektörün zayıf yönleri ve karşılaşılabilecek riskler de oldukça kapsamlı. Liberalleşme sürecinde henüz istenen derinliğe ulaşılamamış olması, inovasyon konusunda istenen seviyede yerli yatırımın elde edilememiş olması ve sektördeki regülasyonlardaki belirsizlik ile gizlilik ve güvenlik konusunda tüketicilerin servis sağlayıcılara olan güvenlerinde bir düşüş görülüyor olması önemli başlıklar olarak sıralanabilir. 3

4 BIST1 de İşlem Gören Telekomünikasyon Sektörü Şirketleri Turkcell 213 senesinde net karı 2.33 milyar lira olarak açıklanan Turkcell'in 214'te net karı 1 milyar 865 milyon Lira olarak gerçekleşti 4. çeyrekte Ukrayna ve Belarus taki devalüasyon nedeniyle 177 milyon TL net finansal zarar kaydettiğinden net finansal giderlerdeki artış sebebiyle yıllık net karda %19.83 lük düşüş görüldü. 4. çeyrekte net kar yıllık bazda %49 gerilerken, çeyreksel bazda ise %66 düştü. Konsolide gelir bir önceki yıla göre %6 artış göstererek 12 milyar lira seviyesinde gerçekleşti. Mobil internetteki %34 lük ve Fiber internet gelirlerindeki %35 lik artış ile konsolide gelirdeki %6 lık artış gerçekleşti. Turkcell 214 yılında yaklaşık 1 milyon 2 bin faturalı abone kazandı ve Türkiye deki abone sayısı yaklaşık olarak 34.6 milyona ulaşmış oldu. Pazar payı olarak Türkiye deki faturalı abone oranı %43.9 a yükselerek, Turkcell in var olduğu 9 ülkede toplam abone sayısını yaklaşık 71.5 milyona ulaştırmış oldu. Turkcell Özet Finansal Tablo Turkcell /214 % Değişim Toplam Hasılat (Milyar TL) 1,51 11,41 12,4 5,52% FAVÖK 3,24 3,54 3,76 6,21% FAVÖK Marjı 3,9% 31,1% 31,2%,32% Net Kar (Milyar TL) 2,79 2,325 1,864-19,83% Turkcell Grup Abone Sayısı (Milyon) 69,2 71,3 71,5,28% Turkcell Türkiye Abone Sayısı (Milyon) 35,1 35,2 34,6-1,7% Kaynak: Turkcell Grubu Özet Finansal & Operasyonel Veriler Turkcell Yatırımcı İlişkileri Turk Telekom 214 senesinde Turk Telekom un konsolide gelirleri %3.7 artış göstererek 13.6 milyar TL ye yükseldi. Kurumun açıklamasına göre yatırım harcamaları 2.1 milyar TL olarak gerçekleşirken, FAVÖK ise 5 milyar TL yi aştı. Net kar %54 artış ile 2.1 milyar olarak gerçekleşti. Net kar marjı ise %15 olarak gerçekleşti. Turk Telekom un mobil gelirleri 214 senesinde %12 artış ile 4.3 milyar TL seviyesinde gerçekleşti. 1.8 milyon abone artışı ile faturalı abone Pazar payı %48 e yükselirken, mobil FAVÖK %19 artış ile FAVÖK marjı artışı %16 olarak kaydedildi. Mobil data gelirleri 214 te %76 artış kaydederken, akıllı cep telefonu penetrasyonu %52 ye yükseldi (15 baz puan artış ile). Türk Telekom Özet Finansal Tablo Turk Telekom /214 % Değişim Toplam Hasılat (Milyar TL) 12,6 13,117 13,6 3,68% FAVÖK 5,96 4,986 5,47 1,22% FAVÖK Marjı 4,% 38,% 37,% -2,63% Net Kar (Milyar TL) 2,637 1,33 2,7 54,3% Turk Telekom Grup Türkiye Abone Sayısı (Milyon) 13,5 14,5 16,3 12,41% Kaynak: Türk Telekom Grubu 214 YS Operasyonel ve Finansal Sonuçlar Basın Bülteni. Not: Turkcell ve Turk Telekom şirket raporlarımız önümüzdeki günlerde yayınlanacaktır. 4

5 Sermaye Piyasası Kurulu nun Yatırım Hizmetleri ve Faaliyetleri ile Yan Hizmetlere İlişkin Esaslar hakkında tebliğ uyarınca yayımlanması zorunlu olan Uyarı notu: Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu raporda yer alan yorumlar sadece ATIG YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş. nin görüşlerini yansıtmaktadır. Bu bilgiler ışığında yapılan ve yapılacak olan yatırımlardan ATIG YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş. sorumlu tutulamaz. ATIG YATIRIM MENKUL DEĞERLER A.Ş. Barbaros Mah. Al Zambak Sok. No:2 Varyap Meridyan Sitesi A Blok Kat:16 Batı Ataşehir İstanbul/Türkiye 5