GEÇİCİ SIĞINMACILAR KAMU HASTANELERİNDE YAŞANAN SIKINTILAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

TC Sağlık Bakanlığı Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu GEÇİCİ SIĞINMACILAR KAMU HASTANELERİNDE YAŞANAN SIKINTILAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ Uz. Dr. Memet Taşkın EGİCİ Tıbbi Hizmetler Başkanı Slayt 0 /96

Slayt 1 /96

SUNUM PLANI Giriş Geçici sığınmacılar hakkındaki güncel mevzuat ve sunulan hizmetlerin değişim süreci Türkiye de mevcut dağılım Ülkeye giriş ve kayıt işlemleri Sağlık hizmetlerinin sunumu Sorunlar ve çözüm önerileri Slayt 2 /96

GİRİŞ Suriye de dördüncü yılına giren iç savaş, dünyanın en büyük insani ve güvenlik krizlerinden birini oluşturuyor. 29 Nisan 2011 tarihinde Suriye den Türkiye ye giriş yapan 252 kişiden oluşan ilk kafileden bu yana, Türkiye ye sığınan Suriyeli sayısı 2 milyon civarında. Avrupa ise bu konuda bencil hareket ediyor, soruna kendi koşulları çerçevesinde yaklaşıyorlar. Suriyeli sığınmacıların yaşadıklarının, son dönemin en büyük insanlık krizlerinden birisi olduğunu söylenebilir. İç savaş nedeniyle, 23 milyonluk ülke nüfusunun 11 milyonu insani yardıma muhtaç hale geldi; 7 milyon kişi ülke içinde yer değiştirmek zorunda kaldı. Slayt 3 /96

Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği 2 Aralık 2015 Verileri (unhcr.org 02 Dec 2015) Slayt 4 /96

GİRİŞ Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği nin (BMMYK) Kasım 2014 tarihli verilerine göre, komşu ülkelere sığınan kayıtlı Suriye vatandaşlarının en yüksek olduğu ikinci ülke Türkiye.* Yapılan bir çalışmada Türkiye de toplumun Suriyelileri kabul düzeyinin yüksek olduğunu ortaya koyuldu. Araştırmaya katılanların yüzde 72,2'sinin Suriyelileri zulümden kaçan insanlar, Türkiye deki misafirlerimiz, din kardeşlerimiz olarak tanımlaması, Türkiye genelinde Suriyelilerle ilgili toplumsal kabulün sanıldığının aksine yüksek olduğu şeklinde yorumlanabilir.** * Birleşmiş Milletler Yüksek Komiserliği, http://www.unhcr.org.tr ** "Türkiye'deki Suriyeliler: Toplumsal Kabul ve Uyum Araştırması, Hacettepe Üniversitesi Göç ve Siyaset araştırmaları Merkezi, http://www.hugo.hacettepe.edu.tr/turkiyedekisuriyeliler ToplumsalKabulveUyumHUGO.pdf. Slayt 5 /96

GEÇİCİ SIĞINMACILAR HAKKINDAKİ GÜNCEL MEVZUAT ve SUNULAN HİZMETLERİN DEĞİŞİM SÜRECİ TARİH KONU 29.04.2011 Hatay ın Yayladağı ilçesinden ilk girişler başladı. 30.03.2012/62 Geçici koruma yönergesi çıkarıldı. Türkiye ye Toplu Sığınma Amacıyla Gelen Suriye Arap Cumhuriyeti Vatandaşlarının ve Suriye Arap Cumhuriyetinde İkamet Eden Vatansız Kişilerin Kabulüne ve Barındırılmasına İlişkin Yönerge 04.04.2013/6458 Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu EYLÜL 2013 e kadar 09.09.2013 Sığınma kamplarının bulunduğu 10 ilde ücretsiz sağlık, barınma, yiyecek vb. yardımlar sağlandı. Geçici kimlik belgesi almış olmak veya başvuru yapmış olmak kaydı ile tüm Türkiye de ücretsiz sağlık hizmetlerinden yararlanma hakkı verildi. 22.10.2014 Geçici Koruma Yönetmeliği 18.12.2014/2014-4 Geçici Koruma Altındaki Yabancılara İlişkin Hizmetlerin Yürütülmesi Genelgesi Türkiye de eğitim, sağlık, çalışma vb. haklar verildi. 12.10.2015/2015-8 Geçici Koruma Altındaki Yabancılara İlişkin Sağlık Hizmetlerinin Yürütülmesi Genelgesi 04.11.2015 Geçici Koruma altına Alınanlara Verilecek Sağlık Hizmetlerine Dair Esaslar 01.07.2015 31.12.2015 Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı ile Sağlık Bakanlığı Arasında Götürü Bedel Üzerinde Sağlık Hizmeti Alım Protokolü Slayt 6 /96

TÜRKİYE de MEVCUT DAĞILIM* Türkiye de 10 ilde 25 kamp bulunmaktadır. Kamplarda : 260 bin Kamp dışı : 2 milyon 0-4 yaş arası çocuk : 300 bin 0-11 aylık Bebek : 60 bin 65 yaş üstü : 100 binin üzerinde Fiziksel-mental engelli : 150 bin * : Veriler yaklaşık değerler olup 13.11.2015 tarihi verileridir. kaynak: http://www.goc.gov.tr/icerik6/gecici-koruma_363_378_4713_icerik ve Suriyeli Göçmenler Özelinde Türkiye de Göçmenlerin Sağlık Gereksinimleri Dr. Melikşah ERDEM Slayt 7 /96

ÜLKEYE GİRİŞ ve KAYIT İŞLEMLERİ Geçici sığınmacı haklarından yararlanabilmek için «biometrik kimlik» kaydı yapılması gerekmektedir. Yukarıdaki broşür AFAD tarafından bastırılıp dağıtımı yapılmaktadır. Slayt 8 /96

«TÜRKİYE CUHURİYETİ TOPRAKLARINA GİRMİŞ BULUNMAKTASINIZ..» Sınırlarda kurulan kayıt merkezlerinde Bulunulan ilin emniyet birimlerinde kayıt yaptırılabilir. Yoğunluk olan yerlerde randevu usulüne geçildi. İstanbul da 3-4 aya kadar biometrik kayıt randevusu verilebilmektedir. Kayıt yaptırmayanlar geçici korunanlara sağlanan haklardan yaralanamamaktadır. Slayt 9 /96

Bir Suriyeli Sığınmacı Hastaneye Nasıl Gider? 1. Göç İdaresinin web sayfasından 98 ile başlayan Geçici Sığınmacı numarasını girerek yeni 99 ile başlayan Geçici TC kimlik numarasını alır. Slayt 10 /96

Bir Suriyeli Sığınmacı Hastaneye Nasıl Gider? 2. MHRS giriş yaparak istediği hastaneden randevusunu alır. Slayt 11 /96

Bir Suriyeli Sığınmacı Hastaneye Nasıl Gider? 3. Hastaneye başvurur. MEDULA sisteminden provizyon alındığı taktirde ücret ödemez. Provizyon alınamıyorsa ücretli hasta olarak SUT üzerinden ücretlendirilir. 2015/8 sayılı «Geçici Koruma Altındaki Yabancılara İlişkin Sağlık Hizmetlerinin Yürütülmesi» genelgesi. «Anılan Yönetmeliğin 27 nci maddesinde sağlık hizmeti giderlerinin AFAD tarafından karşılanacağı düzenlenmiştir.» 04.11.2015 tarihli «Geçici Koruma altına Alınanlara Verilecek Sağlık Hizmetlerine Dair Esaslar» yönergesi. MADDE 9 (5) İkinci ve üçüncü basamakta sunulan sağlık hizmetleri de dahil olmak üzere, sunulan sağlık hizmet bedelleri; Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı tarafından genel sağlık sigortalıları için belirlenmiş olan güncel SUT bedellerini geçemez. Slayt 12 /96

SEVK İŞLEMLERİ Prensip olarak İkamet adresinin bulunduğu ilde sağlık hizmeti almak esastır. Sağlık Bakanlığına bağlı ikinci ve üçüncü basamak kuruluşlarına sevk aranmadan doğrudan başvurulabilir. Bulaşıcı hastalık (MERS, ebola, vb.) gibi durumlarda sevk gerektiğinde Halk Sağlığı koordinesinde İl Sağlık Müdürlüğü tarafından sevk edilir. Belirli durumlarda Üniversite veya Özel Hastaneye sevk edilebilir. 04.11.2015 tarihli «Geçici Koruma altına Alınanlara Verilecek Sağlık Hizmetlerine Dair Esaslar» yönergesi. MADDE 6 «(2) Geçici korunanların sağlık hizmetini ikamet adresinde almaları esastır. Bakanlığa bağlı kuruluşlarına ait ikinci ve üçüncü basamak sağlık kuruluşlarına doğrudan sevk aramaksızın başvurulur. Üniversite sağlık uygulama ve araştırma merkezlerine ve özel hastanelere doğrudan başvurulamaz, öncelikli olarak Üniversite sağlık uygulama ve araştırma merkezlerine, bunun mümkün olmaması halinde ise özel hastanelere sev ancak, a) Acil sağlık hizmetleri ve erişkin/yeni doğan yoğun bakım hizmetleri, b) Yanık tedavisi ve kanser tedavisi (radyoterapi, kemoterapi, radyoizotop, tedavileri) için yapılabilir.» Slayt 13 /96

ÖZEL HASTANE ve ÜNİVERSİTE HASTANESİNE SEVK Acil, yoğun bakım, yanık tedavisi ve kanser tedavisi için yapılabilir onun dışında sevk yapılmaz. Genelge Ek1 deki sevk formu iki nüsha düzenlenir. Sevkin süresi 5 iş günü geçerlidir. Özel ve Üniversite hastanesi faturayı hastayı sevk eden Kamu Hastanesine keser. 04.11.2015 tarihli «Geçici Koruma altına Alınanlara Verilecek Sağlık Hizmetlerine Dair Esaslar» yönergesi. MADDE 6 «(2) Geçici korunanların sağlık hizmetini ikamet adresinde almaları esastır. Bakanlığa bağlı kuruluşlarına ait ikinci ve üçüncü basamak sağlık kuruluşlarına doğrudan sevk aramaksızın başvurulur. Üniversite sağlık uygulama ve araştırma merkezlerine ve özel hastanelere doğrudan başvurulamaz, öncelikli olarak Üniversite sağlık uygulama ve araştırma merkezlerine, bunun mümkün olmaması halinde ise özel hastanelere sev ancak, a) Acil sağlık hizmetleri ve erişkin/yeni doğan yoğun bakım hizmetleri, b) Yanık tedavisi ve kanser tedavisi (radyoterapi, kemoterapi, radyoizotop, tedavileri) için yapılabilir.» Slayt 14 /96

İLAÇ TEMİNİ Yatarak tedavide tüm ilaç ve malzeme hastane tarafından temin edilir, hastadan ücret alınmaz. Ayaktan tedavide SGK ile anlaşması olan eczanelerden e-reçete yazılarak temin edilir. Bedeli AFAD tarafından eczanelere ödenir. Yurtdışı ilaçlar AFAD tarafından karşılanır. 2015/8 sayılı «Geçici Koruma Altındaki Yabancılara İlişkin Sağlık Hizmetlerinin Yürütülmesi» genelgesi. «8. Geçici koruma altındaki yabancıların karşılanabilen ilaç giderlerinin Sağlık Uygulama Tebliği ne uygun olarak karşılanması için bu kişilerin sağlık hizmeti sunucuları tarafından düzenlenen kişi tekil tanımlayıcı numaralarının ve ad- soyadının da bulunduğu elektronik /manuel reçeteler, Sosyal Güvenlik Kurumu ile anlaşması bulunan eczanelerce kabul edilerek Sosyal Güvenlik Kurumu bilgi işlem sistemine (MEDULA) kaydedilir.» Slayt 15 /96

ORGAN NAKLİ Donörü kendi bulması koşuluyla canlı vericiden karaciğer ve böbrek nakli bedelleri kemik iliği nakil bedeli acil hallerde kornea nakil bedeli götürü bedele dahil olarak karşılanır. Yurt dışından kemik iliği kök hücre kordon kanı temin ve transfer bedelleri bu madde kapsamında değerlendirilmez. AFAD tarafından ayrıca karşılanır. Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı ile Sağlık Bakanlığı Arasında Götürü Bedel Üzerinde Sağlık Hizmeti Alım Protokolü ORTAK HÜKÜMLER MADDE 9: «(3) Organ nakillerinden kemik iliği nakil bedelleri, acil hallerde kornea nakil bedelleri ile hastanın kendisince bulunmuş donörü olması ve etik kurul kararı ile uygun bulunması koşuluyla canlı vericiden karaciğer ve böbrek nakli bedelleri götürü bedele dahil olarak karşılanacaktır. Yurt içinden verici bulunamaması halinde, yurt dışından kemik iliği temini gereken hastalara uygulanacak kemik iliği temin bedelleri götürü bedele dahil değildir. (4) Yurt içi sağlık hizmeti sunucularında sağlanamayan sağlık hizmetleri için yurt dışına hasta veya tetkik gönderilemez. Yurt dışından kemik iliği/kök hücre/kordon kanı temin ve transfer bedelleri bu madde kapsamında değerlendirilmez.» Slayt 16 /96

ORGAN NAKLİ Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı ile Sağlık Bakanlığı Arasında Götürü Bedel Üzerinde Sağlık Hizmeti Alım Protokolü MADDE 8 «D) SUT kapsamında yurt dışından kemik iliği/kök hücre/kordon kanı getirtilme sürecinde, yurt dışı kaynaklı verici taraması, vericinin ileri testleri, sağlık kontrol masrafları, kan örneği getirtilme ve transferlerin bedeli, kök hücre toplanması, yurt dışı doku bankası tarafından hastaya ve vericiye bağlı nedenlerle kök hücre toplanmasının durdurulmasında ortaya çıkan «işlem iptal bedeli», toplanmış olan kemik iliğinin hastaya bağlı sebeplerle uygulanmasının ertelenmesi durumunda «erteleme ücreti», kordon kanı saklama bedeli (2 yıla kadar) gibi işlemlerin her biri için Dünya Kemik İliği Vericileri Birliğine (WMDA) üye bankalar tarafından her doku bankasınca farklı olarak belirlenebilen ücretler ile aktivasyon ücreti, Başkanlıkça (AFAD) yurt dışı veya yurt içi kemik iliği doku bilgi bankasına avans şeklinde ya da yurt dışı ilgili banka hesaplarına havale edilerek ödenir. Şahsa fatura düzenlenmiş ise, kişiye ödenir. Yurt içi kemik iliği doku bilgi bankası bu konu ile ilgili gerekli belgeleri (fatura, kimlik, sigorta bilgileri, epikriz, konsey kararı, sağlık kurulu raporu, arama formları vb.) istenildiğinde sunmak üzere temin eder.» 12.10.2015 tarihli 2015/8 sayılı «Geçici Koruma Altındaki Yabancılara İlişkin Sağlık Hizmetlerinin Yürütülmesi» genelgesi «13. Ülkemize giriş yapmadan önce oluşmuş olan organ ve uzuv kayıplarına ilişkin tedavi giderleri karşılanmaz. Ancak sınırlarımızdan ülkemize yaralı olarak gelen organ ve uzuv kaybına uğramış olan geçici koruma altındaki yabancıların asgari düzeyde basit, mekanik ortez ve protezlerine ilişkin asgari düzeyde tedavi giderleri karşılanabilir. Elektronik yazılımlı yüksek maliyetli cihazlarla yapılan tedavilerin ücretleri karşılanmaz.» Slayt 17 /96

SAĞLIK KURULU RAPORLARI SUT kapsamında ödenmeyen tüm isteğe bağlı raporlar ücretlidir. Ücretlendirme Kamu Sağlı Hizmetleri Satış Tarifesi esaslarına göre yapılır. Suriyeli hastalardan geçici TC kimlik numarası aldığı için yaşlı veya özürlüler için verilen evde bakım parası gibi sosyal yardımları talep etmek amacıyla sağlık kurulu raporu talebinde bulunanlar olmaktadır. 04.11.2015 tarihli «Geçici Koruma altına Alınanlara Verilecek Sağlık Hizmetlerine Dair Esaslar» yönergesi. «(10) SUT hükümlerine göre SGK ödeme kapsamında bulunmayan isteğe bağlı rapor (sağlık kurulu, tek hekim) müracaatlarında ( özürlü tespit, ehliyet, işe giriş vb.), rapor bedeli hastalardan tahsil edilir. Bu kapsamdaki raporlar, Kamu Sağlı Hizmetleri Satış Tarifesi çerçevesinde ücretlendirilir.» Slayt 18 /96

AYAKTA TEDAVİDE GEREKEN TIBBİ MALZEME 1 Sağlık Kurulu Raporu alınır. SGK TARAFINDAN ÖDENEN FİYATLAR* CİHAZ ADI FİYATI 2 SGK Merkez Müdürlüklerine bağlı İadeli Cihazlar Servisine başvurulur. CPAP Otomatik CPAP BiPAP 702 TL - KDV %8 dahil 1404 TL - KDV %8 dahil 2214 TL - KDV %8 dahil 3 "Kurum Stoklarında Yoktur" diye rapor veya reçetenin arkasını onaylar. BiPAP ST Oksijen Konsantratörü 5184 TL - KDV %8 dahil 900 TL - KDV %8 dahil Mekanik Ventilatör 9720 TL - KDV%8 dahil 4 Göç idaresi ilgili birimine gidilerek talepte bulunulur. Adaptif Basınç Destekli Servo Ventilasyon (Ventilatör) (ASV) Cihazı 10.050 TL - KDV%8 dahil Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı ile Sağlık Bakanlığı Arasında Götürü Bedel Üzerinde Sağlık Hizmeti Alım Protokolü «c) Ayakta tedavilerde gerekli olan ilaç, tıbbi malzeme ve tıbbi ürünler Sağlık Uygulama Tebliği geri ödeme kuralları çerçevesinde Başkanlık (AFAD) tarafından karşılanır. * : 25 Mart 2010 PERŞEMBE Sayı : 27532 Resmî Gazete SOSYAL GÜVENLİK KURUMU SAĞLIK UYGULAMA TEBLİĞİ Slayt 19 /96

SORUNLAR & ÇÖZÜM ÖNERİLERİ Slayt 20 /96

İLETİŞİM SORUNU Hasta Açısından Hastane Çalışanları Açısından Sorunun Tanımı: Hasta ile randevu alma, hasta kayıt, ameliyat, tedavi sonrası bilgilendirme vb. tüm aşamalarda yeterli iletişim kurulamaması sorunlar ortaya çıkarmaktadır. Slayt 21 /96

İLETİŞİM SORUNU Hasta Açısından Hastane Açısından Mevcut Durumda İletişim Çözümlerimiz: 444 47 28 Uluslararası Hasta Destek Hattı (Sağlık Bakanlığı) 6 dil desteği. 157 Yabancılar İletişim Merkezi (AFAD) 4 dil desteği. Dil bilen mevcut personelimiz Genel Sekreterliğimiz tarafından 3 İngilizce 3 Arapça olarak toplam 6 personelle Uluslararası Hasta Rehberi Hizmet Alımı ön izin alınmış ihale aşamasına gelmiştir. Slayt 22 /96

İLETİŞİM SORUNU Hasta Açısından Hastane Açısından Çözüm Önerileri: Sağlık Bakanlığı tarafından merkezi hizmet alımı. Sağlık Bakanlığı Arapça tercüman ihtiyacını tespit amacıyla çalışmalar yürütmektedir. Göç İdaresi tarafından Suriyelilere hizmet veren tüm kurumların ihtiyaçlarına cevap verecek şekilde İl düzeyinde hizmet alımı. STK ve Müftülük vb. devlet kurumlarının desteği. Slayt 23 /96

İLETİŞİM SORUNU HASTA AÇISINDAN مختبر Nerede ne yapacağım? Kime soracağım? Doktor beni anladı mı? Ameliyat mı dedi? İlacı sabah mı akşam mı iç dedi? Kontrole gel ne demek? Git mi dedi gel mi dedi? Slayt 24 /96

İLETİŞİM SORUNU HASTANE AÇISINDAN Tedavi hakkında bilgilendirme eksikliği Özellikle ameliyatlarda onam formlarının detaylı açıklanması. Arapça onam formlarının bulunmaması Zaman kaybı Sadece hasta kayıtta bir hastaya normalden iki katı zaman harcanmakta. İş yükü İletişim sorunu fazladan iş yüküne neden olmakta. Hasta hakları Özellikle tedavi ve yapılacak ameliyat gibi konuların yeterince açıklanamaması. Çalışan hakları Çalışanların zor durumda kalması. Slayt 25 /96

Bir Suriyeli Sığınmacı Nasıl Randevu Alır? 1-ÜYE KAYDI Slayt 26 /96

Bir Suriyeli Sığınmacı Nasıl Randevu Alır? 2-RANDEVU ALIMI Slayt 27 /96

TIBBİ SOSYAL HİZMET BİRİMLERİ GEÇİCİ SIĞINMACILARA VERİLEN HİZMET ORANI 2014 2014 YILI HİZMET VERİLEN SIĞINMACI, MÜLTECİ, YABANCI UYRUKLU HASTA ORANI 28% Diğer Hasta Grupları 72% Sığınmacı, mülteci, yabancı uyruklu hasta AÇIKLAMA: Beyoğlu Genel Sekreterliği 2014 yılı Muayene Sayısı: 9.087.525 + Acil Muayene Sayısı: 2.306.616 = Toplam: 11.394.141 hasta muayenesi gerçekleşmiştir. 2014 Yılı Toplam Suriyeli Muayene Sayısı : 43.000 olup toplam Hasta Muayene Sayısı içerisinde yaklaşık %0,4 ( Binde Dört) lük bir oran içermektedir. Kaynak:Kamu Hastaneleri İstatistik Yıllığı 2014 Slayt 28 /96

TIBBİ SOSYAL HİZMET BİRİMLERİ GEÇİCİ SIĞINMACILARA VERİLEN HİZMET ORANI 2015 2015 YILI İLK 6 AY HİZMET VERİLEN SIĞINMACI, MÜLTECİ, YABANCI UYRUKLU HASTA ORANI 13% Diğer Hasta Grupları 87% Sığınmacı, mülteci, yabancı uyruklu hasta Slayt 29 /96

ÖRNEK Tüberküloz hastalığı örneğinde sorunlar Hastaların tespiti zor. Kayıtlı hasta sayısı yetersiz. Tedaviyi devam ettirmek zor, terk sorunu yaygın. Adresler yanlış yada sahte çıkabiliyor. Temaslı araması olanaksız. Slayt 30 /96

ÖRNEK KADIN DOĞUM Düzenli gebe takibi yapılamamakta. Erken doğum veya sorunlu gebelik vakaları son anda geldiğinden yoğun bakım ve küvez planlamasında sorunlar yaşanmakta. Ücret ödeyememe endişesi ile gebenin ailesi hastaneye gelmediği durumlar görülmekte. Yenidoğan sağlığı ile ilgili sorunlar. Slayt 31 /96

RANDEVUSUZ BAŞVURU Sorunun Tanımı: Suriyeli hastaların büyük çoğunluğu (%90 oranında) hastanelere MHRS randevu sisteminden randevu almadan/ alamadan başvurmaktadır. Slayt 32 /96

RANDEVULU GELEN HASTA KARŞILAŞTIRMASI 8000 7000 6000 HASTA BAŞVURU SAYISI 5000 4000 3000 2000 RANDEVULU GELEN TOPLAM BAŞVURU 1000 0 OCAK ŞUBAT MART NİSAN MAYIS HAZİRAN TEMMUZ AĞUSTOS EYLÜL EKİM SURİYELİ HASTA BAŞVURU ve SURİYELİ RANDEVULU BAŞVURU SAYILARI (2015 Yılı İlk 10 Ay) Slayt 33 /96

RANDEVUSUZ BAŞVURU Sorunun Kaynakları: MHRS Alo 182 de Arapça dil seçeneği bulunmuyor. MHRS internet randevusunda Arapça ara yüz mevcut değil. Hastalar yeni Geçici TC kimlik numaraları ile MHRS ye kayıt olabileceklerini bilmiyor. MHRS randevudan önce sisteme ÜYE KAYDI yapılmasını gerektiriyor. Türkçe bilmeyen veya az bilen biri için önüne çıkan her ekran onun için çözülmesi gereken bir sorun olmaktadır. Slayt 34 /96

RANDEVUSUZ BAŞVURU Sonuçları: Yoğun hasta bakan polikliniklerde ilave yoğunluk. Randevu ile gelen hastaların rahatsız olmaları, tartışma vb. çıkması. Hizmete ulaşamama Çözüm Önerileri: MHRS de ihtiyaca uygun düzenlemeler yapılması. Kurumlar arası koordinasyonun arttırılması. Göç idaresinin, STK larıngeçici Sığınmacılara yönelik yaptığı oryantasyon ve uyum çalışmalarına sağlık sistemlerinin tanıtımını sağlayan içerikler eklenmesi. Slayt 35 /96

MEVZUAT İLE İLGİLİ SORUNLAR Mevzuat ile yapılan bazı düzenlemelerde altyapının hazır olmayışı nedeniyle sahaya yansıyan konular: 1- Yakın zamanda kaldırılıncaya kadar birinci basamaktan sevk zinciri konusunda sahada sıkıntı yaşandı. 2- Kayıtsız kişilerin kayıt altına alınması konusu. 3- Mevzuatta net olmayan konular. 4- Özel Sağlık Kuruluşlarına sevk edilen hasta işlemlerinin tekrar Kamu Hastane Birlikleri tarafından değerlendirilmesi konusu. Slayt 36 /96

1- BİRİNCİ BASAMAKTAN SEVK ZİNCİRİ KONUSU 2014/4 AFAD genelgesi ile 2. ve 3. basamak sağlık kuruluşuna başvurabilmek için 1. basamaktan sevk alma zorunluluğu getirildi. Bu kurala uymayan sağlık kuruluşlarının faturalarının ödenmeyeceği resmi yazı ile bildirildi. Ancak Suriyeli hastalar sevk alamadan gelmeye devam etti. Hastaları mağdur etmemek ve mevzuatı da uygulamak konusunda zorluklar çekildi. 25.06.2015 tarihinde sevk zinciri uygulaması başlamış ve 15.10.2015 tarihi itibari ile 2015/8 AFAD genelgesi ile uygulamadan kaldırılmıştır. Slayt 37 /96

2 - KAYITSIZ KİŞİLERİN KAYIT ALTINA ALINMASI Kayıtsız Kişilerin Kayıt Altına Alınması? İstanbul da Göç İdaresine ulaşmak konusunda hastaneler sıkıntı yaşıyor. Mevzuat çıkarıldı ve sorumluluk oluştu fakat uygulamada zorluklar var. Sınırdan yaralı olarak girenleri mi? Tüm acillere başvuran kayıtsız kişileri mi? kapsamakta. Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı ile Sağlık Bakanlığı Arasında Götürü Bedel Üzerinde Sağlık Hizmeti Alım Protokolü «MADDE: 9 (6) Acil hal kapsamında sağlık hizmeti sunucularına başvuran kişilerin kayıt altına alınması, sunucularının ulaşabileceği 24 esası ile çalışan irtibat nokta ve telefonlarının belirlenmesi ve çalışır olmasına ilişkin işlemler Göç idaresi Genel Müdürlüğünün sorumluluğunda olduğundan, taraflar bu hususlarda GİGM ile koordinasyon içinde çalışacaktır.» 04.11.2015 tarihli «Geçici Koruma altına Alınanlara Verilecek Sağlık Hizmetlerine Dair Esaslar» yönergesi. «MADDE: 5 (3) Bu maddenin birinci fıkrasının (c) bendinde bahsedilen kişiler (sınırdan yaralı olarak geçen ve geçici koruma altında sayılanlar ) için, kolluk kuvvetlerince yapılan kayıt dikkate alınarak hastane kaydı oluşturulur. Tedavisi tamamlanan bu kişilerin taburcu olmadan Göç İdaresi/Valilik personelince biometrik kaydının yapılması hastane tarafından sağlanır. Biometrik kaydın mümkün olmadığı durumlarda bu husus Göç İdaresi/Valilik personeli tarafından tutanak altına alınır.» Slayt 38 /96

3 - MAVZUATTA NET OLMAYAN KONULAR Elektronik yazılımlı yüksek maliyetli cihazlar nelerdir? İthal kornea ödeme kapsamına girer mi? Asgari düzeyde basit, mekanik protez, ortez? 12.10.2015 tarihli 2015/8 sayılı «Geçici Koruma Altındaki Yabancılara İlişkin Sağlık Hizmetlerinin Yürütülmesi» genelgesi. 13. Ülkemize giriş yapmadan önce oluşmuş olan organ ve uzuv kayıplarına ilişkin tedavi giderleri karşılanmaz. Ancak sınırlarımızdan ülkemize yaralı olarak gelen organ ve uzuv kaybına uğramış olan geçici koruma altındaki yabancıların asgari düzeyde basit, mekanik ortez ve protezlerine ilişkin asgari düzeyde tedavi giderleri karşılanabilir. Elektronik yazılımlı yüksek maliyetli cihazlarla yapılan tedavilerin ücretleri karşılanmaz. 2 Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı ile Sağlık Bakanlığı Arasında Götürü Bedel Üzerinde Sağlık Hizmeti Alım Protokolü ORTAK HÜKÜMLER MADDE 9: «(3) Organ nakillerinden kemik iliği nakil bedelleri, acil hallerde kornea nakil bedelleri ile hastanın kendisince bulunmuş donörü olması ve etik kurul kararı ile uygun bulunması koşuluyla canlı vericiden karaciğer ve böbrek nakli bedelleri götürü bedele dahil olarak karşılanacaktır. Yurt içinden verici bulunamaması halinde, yurt dışından kemik iliği temini gereken hastalara uygulanacak kemik iliği temin bedelleri götürü bedele dahil değildir.

4 - Özel Sağlık Kuruluşlarına sevk edilen hasta işlemlerinin tekrar Kamu Hastane Birlikleri tarafından değerlendirilmesi konusu Özel Sağlık Kuruluşlarına sevk edilen hasta işlemlerinin tekrar Kamu Hastane Birlikleri «Birlik Fatura İncelme Komisyonu» tarafından değerlendirilmesi konusu 04.11.2015 tarihli «Geçici Koruma altına Alınanlara Verilecek Sağlık Hizmetlerine Dair Esaslar» yönergesi. MADDE 9 3 Bakanlığımız hastanelerinden özel hastanelere ve üniversite hastanelerine sevk edilen hastaların tedavi giderlerine ilişkin faturaların, hastayı sevk eden sağlık tesisi tarafından ödenmesi esastır. Özel hastaneler ve üniversite hastanelerince düzenlenen bu faturalar öncelikle, Genel Sekreterlikler bünyesinde kurulan «Birlik Fatura İncelme Komisyonunca» incelenir. İnceleme neticesinde hata tespit edilmesi halinde, gerekli düzeltmelerin yapılması için faturalar ilgili sağlık tesisine iade edilir. İadesi yapılan faturalar içinde tespit edilen hata düzeltilerek Birlik Fatura İncelme Komisyonuna yeniden gönderilir. Birlik Fatura İncelme Komisyonunca ödenmesi uygun görülen faturaların ödemesi gerçekleştirilir. Slayt 40 /96

İstanbul İli Suriyeli Hastalara Verilen Sağlık Hizmetlerine Ait Veriler 2014-2015 SURİYELİ HASTA VERİLERİ İSTANBUL İLİ KAMU HASTANELER BİRLİĞİ GENEL SEKRETERLİĞİ KURULUŞ ADI BAŞVURU YAPAN HASTA SAYISI Poliklinik Acil TOPLAM AMELİYAT EDİLEN HASTA SAYISI DOĞUM YAPAN HASTA SAYISI YATAN HASTA ÖLÜM İSTANBUL ANADOLU GÜNEY KAMU HASTANE BİRLİĞİ 17.189 18.316 35.505 794 531 1466 15 İSTANBUL ANADOLU KUZEY KAMU HASTANE BİRLİĞİ 5.735 0,0 5.735 0,0 0,0 0,0 0,0 İSTANBUL BAKIRKÖY KAMU HASTANE BİRLİĞİ 80.058 62.864 142.922 2107 7.887 10.032 46 İSTANBUL BEYOĞLU KAMU HASTANE BİRLİĞİ 62.987 43.144 106.131 3.685 1.881 4.135 51 İSTANBUL FATİH KAMU HASTANE BİRLİĞİ 61.169 40619 101.788 3165 4845 4087 26 İSTANBUL ÇEKMECE KAMU HASTANE BİRLİĞİ 30.490 21.382 51.872 2.288 1.752 2.675 31 TOPLAM 257.628 186.325 443.953 12.039 16.896 22.395 169 Slayt 41 /96

İstanbul İli Suriyeli Hasta Tahakkuk ve Tahsilat Tablosu NO KURULUŞ ADI FATURA TAHAKKUK FATURA TAHSİL EDİLEN KALAN ALACAK 1 İSTANBUL ANADOLU GÜNEY KAMU HASTANE BİRLİĞİ 2.667.904,07 701.995,40 1.965.908,67 2 İSTANBUL ANADOLU KUZEY KAMU HASTANE BİRLİĞİ 2.455.297,57 271.861,17 2.183.436,40 3 İSTANBUL BAKIRKÖY KAMU HASTANE BİRLİĞİ 10.130.691,24 4.484.397,46 5.646.293,78 4 İSTANBUL BEYOĞLU KAMU HASTANE BİRLİĞİ 12.856.057,05 2.805.536,16 10.050.520,89 5 İSTANBUL FATİH KAMU HASTANE BİRLİĞİ 2.405.248,98 1.072.520,01 1.332.728,97 6 İSTANBUL ÇEKMECE KAMU HASTANE BİRLİĞİ 11.010.062,90 6.114.167,03 4.895.895,87 İSTANBUL İLİNİN TOPLAMI 41.525.261,81 15.450.477,23 26.074.784,58 06.10.2015 42 Slayt 42 /96

Beyoğlu Genel Genel Sekreterliği Bölgesi Hastaneleri Suriyeli Hasta Başvuru Sayıları*** 70000 60000 50000 40000 30000 20000 65.000 43.000 3.000 * : 2013 yılı Kasım ve Aralık ayı toplamı. ** : 2015 yılı ilk 10 ay toplam hasta başvuru sayısıdır. ***: Verilen hasta başvuru sayıları net rakamlar olmayıp yaklaşık sayılardır. 10000 0 2013* 2014 2015** Slayt 43 /96

Slayt 44 /96