HALK SAĞLIĞI ANABİLİM DALI Programın Yürütücüsü Programın Kadrolu Öğretim Üyeleri : Prof. Dr. M.Fikret GENÇ : Prof. Dr. Erkan PEHLİVAN Prof. Dr. Gülsen GÜNEŞ Doç. Dr. Ali ÖZER Programa Kabul Koşulları Yüksek Lisans: Sağlık bilimlerinde veya halk sağlığının temel ve uygulamalı dalları ile ilgili alanlarda lisans diplomasına sahip olmak. YÜKSEK LİSANS PROGRAMI Dersin Kodu ve Adı T P Kr 3841004992004 Akademik Kazanımlar 1 0 1 3841004972004 Biyoistatistik 3 0 3 3835000012009 Uzmanlık Alanı 2 0 0 3835000022009 Tez Çalışması 0 1 0 3835000032009 Seminer - - - 3835000042009 Halk Sağlığına Giriş 2 0 2 3835000052009 Epidemiyoloji 2 0 2 3835000062009 Sağlık Yönetimi 2 0 2 3835000072009 Ana Çocuk Sağlığı/Aile Planlaması 2 0 2 3835000082009 İş Sağlığı 2 0 2 3835000092009 Sağlık Eğitimi 2 0 2 3835000102009 Çevre Sağlığı 2 0 2 3835000112009 Toplum Beslenmesi 2 0 2 3835000122009 Epidemiyoloji Uygulamaları 0 2 1 3835000132009 Ana Çocuk Sağlığı/Aile Planlaması Uygulamaları 0 2 1 3835000142009 Sağlık Ekonomisi 2 0 2 3835000152009 Bulaşıcı Hastalıklar Epidemiyolojisi 2 0 2 3835000162009 Kronik Hastalıklar Epidemiyolojisi 2 0 2 3835000172009 Okul Sağlığı 2 0 2 Uzmanlık Alanı Tez Çalışması Seminer Halk Sağlığına Giriş (Temel İlke ve Kavramlar) Halk sağlığının tarihsel gelişimi, sosyal tıp, hijyen, toplum hekimliği gibi kavramlar. sağlık hizmetleri, basamaklı hizmetler, halk sağlığında koruma ilkeleri, uluslar arası örgütler (DSÖ, UNICEF, FAO,EPA;UNDP,IARC vs.) Epidemiyoloji Tanım, önemi, kullanım alanları, tanımlayıcı, analitik ve müdahale araştırmaları, metodolojik araştırmalar, survey araştırmalar, KAP araştırmaları. Sağlık Yönetimi
Yönetim, hukuk, mevzuat kavramları, sağlık açısından önemli mevzuat metinlerinin incelenmesi, temel sağlık hizmetleri, sosyalleştirme uygulamaları. Sağlık hizmetleri karşılaştırmaları, sağlık hizmetlerinde ekip kavramı, toplam kalite yönetimi felsefesine göre sağlık sektörü. Ana Çocuk Sağlığı/Aile Planlaması Ana sağlığı göstergeleri, maternal morbidite ve mortalite, güvenli annelik, beslenme ve anemi, aile planlaması, Türkiye de anne sağlığı ve sorunları. Çocuk sağlığı göstergeleri ve beslenme, bağışıklama ilkeleri ve aşılar. ASYE, ishalli hastalıklar ve kontrolü. İş Sağlığı İş ve sağlık ilişkisi, tanım, tarihsel gelişim, iş sağlığı kavramı, işyeri kaynaklı zararlılar, iş sağlığı mevzuatı ve uygulamaları, işyeri sağlık risklerinden korunma prensipleri. Sağlık Eğitimi Eğitimle ilgili kavramlar, eğitimin sosyal, felsefi ve ekonomik temelleri. Sağlık eğitimi ve sağlığı geliştirme kavramları, tarihçesi. Sağlık iletişimi, ailede, okulda, toplumda sağlık eğitimi ilkeleri, sağlık eğitim yöntemleri. Sağlık eğitimi planlaması ve değerlendirme. Çevre Sağlığı Ekolojik sistem, sanitasyon, hijyen, çevre sağlığı ve çevre hekimliği, kavramsal gelişim. Çevre sağlığının ilgi alanları, atıklar ve izolasyonu, içme suları, hava kirliliği, çevre sağlığı mevzuatı. Toplum Beslenmesi Beslenme ve sağlık ilişkisi, besin öğeleri ve işlevleri, önemli besin öğesi eksiklikleri, bebek ve çocuk beslenmesi, gebelikte beslenme, özel durumlarda beslenme, bölgesel diyetler ve toplum sağlığı yönünden önemi Epidemiyoloji Uygulamaları Sahada bir epidemiyolojik araştırmanın planlanması, yapılması, verilerin toplanması, işlenmesi ve analizi çalışmaları ve raporun yazılması. Ana Çocuk Sağlığı/Aile Planlaması Uygulamaları AÇSAP hizmetlerini sahada tanıma, bölgede mevcut sorunların tanımı, bir araştırma planlama ve gerçekleştirme, araştırmanın sunulması. Sağlık Ekonomisi Sağlık ekonomisine giriş, kaynakların optimal kullanımı, sağlık ve ekonomik kalkınma ilişkisi, DALY, QUALY ve ilgili kavramlar ve içerikleri, hizmet-maliyet etkinlik analizleri. Bulaşıcı Hastalıklar Epidemiyolojisi Bulaşıcı hastalık sorunu, enfeksiyon zinciri, ulusal ve uluslar arası düzeyde bildirimi zorunlu enfeksiyonlar, enfeksiyon oluşumlarını etkileyen faktörler, episod hızları, salgınların incelenmesi ve epidemiyolojisi. Kronik Hastalıklar Epidemiyolojisi Kronik hastalılar ve toplumsal önemi, toplumda hastalık tarama metodları ve metodolojisi, Önemli kronik hastalıklar; koroner, romatizmal, hipertansif kalb hastalıkları, serebrovasküler hastalıklar, kanserler, KOAH ve asthma ve önemi, Okul Sağlığı Okul sağlığı kavramı ve önemi, tarihsel gelişim, ilköğretim, ortaöğretim ve yüksek öğretimde sağlık eğitimi ilkeleri ve uygulamaları. Okul sağlığı programları ve işlevi, okul çevresi ve sağlık ilkeleri, okullarda hijyen, okul çağı çocukların fiziksel, bedensel ve ruhsal sağlığı ve sorunları, ilgili mevzuatı ve analizi.
HALK SAĞLIĞI ANABİLİM DALI Programın Yürütücüsü Programın Kadrolu Öğretim Üyeleri : Prof. Dr. M.Fikret GENÇ : Prof. Dr. Erkan PEHLİVAN Prof. Dr. Gülsen GÜNEŞ Prof. Dr. Hülya TAŞKAPAN (Görevlendirme ) Doç. Dr. Ali ÖZER Programa Kabul Koşulları Doktora: Tıp fakültesi mezunu veya tıp programı olan halk sağlığında yüksek lisans yapmış olmak; veya halk sağlığının temel ve uygulamalı dalları ile ilgili sağlık bilimlerinde yüksek lisans derecesi almış olmak. DOKTORA PROGRAMI Dersin Kodu ve Adı T P Kr 3841004992004 Akademik Kazanımlar 1 0 1 3841004972007 Biyoistatistik 3 0 3 3835005012009 Uzmanlık Alanı 2 0 0 3835005022009 Tez Çalışması 0 1 0 3835005032009 Seminer I - - - 3835005042009 Seminer II - - - 3835005052009 İleri Epidemiyoloji 3 0 3 3835005062009 Sağlık Yönetimi Kuramlar ve Uygulamaları 2 2 3 3835005072009 Çevre Sağlığı ve Çevre Hekimliği 2 0 2 3835005082009 Kadın ve Üreme Sağlığı 2 0 2 3835005092009 Sağlık Eğitimi ve Sağlığı Geliştirme 2 0 2 3835005102009 İş ve İşçi Sağlığı 2 0 2 3835005112009 Özel Gruplarda Beslenme 2 0 2 3835005122009 Epidemiyoloji Saha Uygulaması 0 2 1 3835005132009 Kadın ve Üreme Sağlığı ve Çocuk Sağlığı Uygulama 0 2 1 3835005142009 Çocuk Sağlığı 2 0 2 3835005152009 İleri Sağlık Ekonomisi 2 0 2 3835005162009 Okul Sağlığı ve Adolesan Sağlığı 2 0 2 3835005172009 Bulaşıcı Hastalıklar Epidemiyolojisi II 2 0 2 3835005182009 Kronik Hastalıklar Epidemiyolojisi II 2 0 2 3835005192009 Afetlerde Sağlık Hizmetleri 2 0 2 3835005202009 Temel Sağlık Davranışlarının Kazandırılması 2 0 2 3835005212009 İş Hijyeni ve İş Güvenliği 2 0 2 3835005222009 Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar (CYBH)Epidemiyolojisi 2 0 2 3835005232011 Tıpta Sosyal Hizmetler 2 0 2 3835005242011 Tıbbi Antropoloji 2 0 2 Uzmanlık Alanı
Tez Çalışması Seminer I Seminer II İleri Epidemiyoloji Epidemiyolojide nedensellik kavramı, varyasyonlar ve ölçüm yöntemleri, analitik araştırmalar risk ölçütleri ve güvenirlik aralığı, örnek seçimi ve ağırlıklı ortalamalar, verilerin standardizasyonu, tıpta ileri analiz teknikleri (yaş analizi, cox ve logistik regresyon) Karıştırıcı faktörler ve analizi Sağlık Yönetimi Kuramlar ve Uygulamaları Yönetim, hukuk, mevzuat kavramları, yönetim kuramları, yönetim planlaması, grup dinamiği planlaması, sağlık İnsangücü, denetim, bütçeleme ve finansman, sağlık hizmet modelleri ve uluslar arası yaklaşımlar, sağlık açısından önemli ulusal ve uluslar arası mevzuat metinlerinin incelenmesi, sağlık kurumları toplam kalite belgelendirme süreçleri.yerel sağlık örgütleri ve fonksiyonlarının incelenmesi ve bir araştırma ile rapor edilmesi. Çevre Sağlığı ve Çevre Hekimliği İklim değişikliği ve sağlık etkileri, ekolojik sistem değişiklikleri ve bölgesel gelişmeler, sanitasyon ve çevre hekimliği, kavramsal gelişim. Çevre sağlığı ve çevre hekimliğinin ilgi alanları, Önemli organik ve inorganik ajanlar ve sağlık, atıkların izolasyonu, sağlıklı su şebekeleri ve dezenfeksiyon (Ozon, ultraviole, klor vs.) Ulusal ve uluslar arası çevre mevzuatı ve yapısal boşluklar. Uluslar arası örgütler ve gelecekle ilgili senaryolar. Kadın ve Üreme Sağlığı Üreme sağlığı, kadın sağlığı kuramsal temelleri, maternal morbidite ve mortalite, güvenli annelik, Kadın sağlığı programları, cinsellik ve sağlık, kadın eğitimi, aile planlamasında son gelişmeler, Türkiye de anne sağlığı ve sorunları. Dünya kadın sağlığı ve sorunları. Ana sağlığı merkezlerinde hizmet fonksiyonlarının değerlendirilmesi ve bir araştırma planlanması Sağlık Eğitimi ve Sağlığı Geliştirme Eğitim ve iletişim kuramları, Pedagoji ve androgojik yaklaşım, eğitimin sosyal, felsefi ve ekonomik temelleri. Sağlık eğitimi ve sağlığı geliştirme kavramları, öğrenme ve öğretme kuramları, bireyin öğrenme yolları, kalıcı öğretme teknikleri, eğitimde metodoloji ve eğitim bilimlerinde sık kullanılan istatistiksel yöntemler. Sağlığı geliştirme programları kapsamında bir sağlık eğitim programını planlama, değerlendirme ve uygulama. İş ve İşci Sağlığı İş ve sağlık ilişkisi, ergonomi,işyeri ortam faktörleri, fiziksel, kimyasal ve biyolojik ajanlar ve mesleki hastalıklar, Türkiye de sık görülen meslek hastalıkları, pnomokonyozlar ve kanserler, bisinozis, asbestozis vs., iş sağlığı mevzuatı ve uygulamaları, işyeri sağlık risklerinden korunma prensipleri. Özel Gruplarda Beslenme Beslenme ve gıda tüketim araştırmaları, makro ve mikro besin öğeleri ve beslenme hastalıkları, beslenme kökenli hastalıklar epidemiyolojisi, bebek ve çocuk beslenmesi, gebelikte beslenme, özel durumlarda beslenme, bölgesel diyetler ve toplum sağlığı yönünden önemi Epidemiyoloji Saha Uygulaması Literatür taranması, sahada bir epidemiyolojik araştırmanın planlanması, yürütülmesi verilerin analizi çalışmaları ve raporun yazılması. Kadın ve Üreme Sağlığı ve Çocuk Sağlığı Uygulama AÇSAP hizmetlerini sahada tanıma, Başvuru verilerine dayalı bir araştırma araştırmanın sunulması. planlama ve gerçekleştirme, Çocuk Sağlığı
Çocuk sağlığı düzeyi, Dünya da ve Türkiye de çocuk sağlığı sorunları, çocuk hakları sözleşmesi, Morbidite ve mortalite ölçütleri, önemli çocuk hastalıkları (ASYE, ishalli hastalıklar, konjenital malformasyonlar)ve kontrol programları, Doğum ve yeni doğan bakımı, hijyen ve beslenme. İleri Sağlık Ekonomisi Maliyet yarar analizleri, DALY ve ilgili kavramlar ve teorik temelleri, Sağlık bakım piyasasının temel özellikleri, arz-talep ve verimlilik, sağlıkta finansman modelleri ve sigortacılık, Sağlık kuruluşlarında verimlilik ve hakkaniyet Okul Sağlığı ve Adolesan Sağlığı Okul ve çevresi, okullarda hijyen ve sağlık, okul sağlığı hizmetlerinin gelişimi, okullarda beslenme, okul sağlığı programları, okul sağlığı ekibi ve uygulamaları, Adolesanların fizik, biyolojik gelişimi ve sorunları, psiko-sosyal özellikler ve sağlık problemleri, gençlikte stres ve başa çıkma davranış modelleri Bulaşıcı Hastalıklar Epidemiyolojisi II Bulaşıcı hastalık sorunu, enfeksiyon zinciri, ulusal ve uluslar arası düzeyde bildirimi zorunlu enfeksiyonlar, enfeksiyon oluşumlarını etkileyen faktörler, episod hızları, salgınların incelenmesi ve epidemiyolojisi. Fatalitesi yüksek önemli viral enfeksiyonlar ve korunma, önemli bakteriyel enfeksiyonlar ve korunma, Kronik Hastalıklar Epidemiyolojisi II Yaygın kronik hastalılar ve toplumsal önemi, toplumda hastalık tarama metodolojisi, Kronik hastalıklar; ulusal, uluslar arası örgütler ve korunmada toplumsal çabalar, toplum eğitimi, Dünya da prospektif araştıma modelleri ve sonuçlarının analizi, toplumda yaygın hastalıkların epidemiyolojisi, Afetlerde Sağlık Hizmetleri Afetlerle ilgili kavramlar, kadastrofik felaketler sınıflaması, afet tıbbı ve gelişmeler, afetlerde acil sağlık hizmetleri, ilk yardım, ambulans ve triyaj, afetlerde sağlıklı içme suyu sağlama etkinlikleri, çevre sağlığı ve afet hizmetleri, afetlerle ilgili mevzuat, olağanüstü durumlarda ulusal ve uluslar arası dayanışma. Örgütler ve işlevleri. Temel Sağlık Davranışlarının Kazandırılması Öğrenme ve davranış kuramları, gelişim dönemleri ve gelişim ödevleri, tutum, algı ve iletişim, toplumda davranış modelleri ve psiko-sosyal temelleri, Temel sağlık davranışları ve kazanma dönemleri, çocukluk, ergenlik ve gençlikte ve androgojik yaklaşımda kalıcı davranış öğrenmeleri, İş Hijyeni ve İş Güvenliği İş yeri ve sağlık, iş yeri ortamında hijyen tedbirleri, kamu ve özel kuruluşlar ve çalışanların sağlık hak ve ödevleri, iş yeri ortamında sağlık için zararlı kimyasallar ve korunma tedbirleri, İş hijyeni ve güvenliği ile ilgili ulusal ve uluslar arası mevzuatın analizi. Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar (CYBH) Epidemiyolojisi CYBH ve toplumsal önemi, Dünya da ve Türkiye de cinsel yola bulaşan hastalıklar sıklığı ve yayılma sebepleri, gebelikte doğumda, lohusalık döneminde, enfeksiyon hastalıkları ve epidemiyolojisi, önemli virütik, bakteriyel ve mantar hastalıkları ve korunma ilkeleri, Tıpta Sosyal Hizmetler: Sosyal hizmet kuramı, sosyal hizmet uygulamaları, gözlem ve kayıt tutma, toplumda sosyal hizmetler (aile, okul, yaşlılık, çocukluk), tıbbi sosyal hizmet, Türkiye de sosyal hizmetler Tıbbi Antropoloji: Antropolojiye giriş, kültürel-sosyal antropoloji, tarihsel gelişim, yerli tıp anlayışları ve uygulamaları, moleküler antropoloji. Social Works in Medicine: Social Works theories, social works practices, supervision and register in social work field, kinds of social works (in family, school, elderly and childhood, medical social works, social works in Turkey. Medical Anthropology: Introduction anthropology, cultural-social anthropology, historical background, indigenous medicine understandings and practices, moleculer anthropology round, indigenous medicine understandings and practices, moleculer anthropology