ISSN 2147-4885 (Online) Ruh Sağlığı Yasa Tasarısı Uzm. Klinik Psk. Emre Konuk Duyuru Biliyorsunuz 2017 yılı boyunca TBMM de Ruh Sağlığı Yasa Tasarısı Hazırlık Komisyonu çalışma yapıyordu. Bu çalışmada Aile Danışmanlığı ve Çift ve Aile Terapisi bir ruh sağlığı mesleği olarak kabul edilmedi ve bu nedenle çalışmalara katılım istekleri reddedildi. Devamı 3. sayfada... Paylaşım Editörden Dr. Hejan Epözdemir Güçlü Herkese merhaba, 2018 yılının ilk sayısı ile yine karşınızdayız. Bu sayıda EMDR-TR Derneği nin Yönetim Kurulu Başkanı Uzm. Psk. Emre Konuk un hepimizi yakından ilgilendiren Ruh Sağlığı Yasası hakkında yazdığı metine yer verdik. Yine sevgili Şenel Karaman EMDR Travma İyileştirme Grubu nun çalışmalarını yazdı. Bu değerli yazılara ek olarak sevgili Uzm. Psk. Altuna Türkoğlu sizler için Robin Shapiro nun EMDR Solutions II kitabından yeme bozukluklarının EMDR ile tedavisine yönelik ilgi çekici bir bölümün çevirisini yaptı. Son olarak her sayıda olduğu gibi, bu sayıda da yine ruh sağlığı alanından güncel haberleri, eğitim ve kongre duyurularını toparladık ve sizlerin bilgisine sunuyoruz. Devamını 2. sayfada... EMDR Travma İyileştirme Grubu nun Geleceği Psk. Şenel Karaman Geçmiş deneyimlerimiz, müdahale ettiğimiz her olay organize olmamız açısından son derece önemli deneyimler elde etmemizi sağladı. Devamı 5. sayfada... Kitap Bölüm Özeti Duyarsızlaştırma Arzusu: Yeme Bozukluklarının EMDR tedavisinde Beden Duyumları ve Sözel Olmayan Hafıza EMDR-TR Derneği Yayın Organı Yayın Kurulu Başkanı: Hejan Epözdemir Güçlü Yayın Kurulu (Alfabetik Sırayla) : Altuna Türkoğlu, Emre Konuk, İnci Canoğulları, Önder Kavakçı, Zeynep Zat, Editör: Hejan Epözdemir Akademik Danışma Kurulu (Alfabetik Sırayla): Dr. Derek Farell, Dr. Udi Ören, Prof. Dr. Emine Gül Kapçı, Uzm. Emre Konuk, Doç. Dr. Feryal Çam Çelikel, Uzm. Psk. Hejan Epözdemir, Dr. Jim Knipe, Dr. Marilyn Luber, Prof. Dr. Nahit Özmenler, Dr. Olcay Güner, Doç. Dr. Ömer Böke, Doç. Dr. Önder Kavakçı, Dr.Richard Mitchell, Prof. Dr. Ümran Korkmazlar, Prof. Dr. Vedat Şar Gülbahar mah. Yenidere sk. No:21/A Şişli İstanbul Tel: 0212 219 85 56 emdrebulten@yahoo.com EMDR Alt Komiteleri Uluslar Arası İlişkiler, Akreditasyon, Eğitim: Asena Yurtsever, iletişim: asenayurt@hotmail.com Araştırma: Önder Kavakçı, iletişim: okavakci@yahoo.com EMDR HAP ve Krize Müdahale Başkanı: Şenel Karaman, iletişim: senelkaraman@gmail.com, İstanbul Başkanı: Yusuf Ahmet Kulca, iletişim: y-kulca@hotmail.com Klinik Uygulama ve Protokol Geliştirme Başkanı: Şirin Atçeken, iletişim: millesirin@yahoo.com Çocuk ve Ergen Başkanı: Ümran Korkmazlar ukorkmazlar@gmail.com, Başkan Yardımcısı: Billur Kurt, iletişim: billurk@hotmail.com Çeviri, Üye İşleri ve Web Sitesi: Sümer Öztanrıöver, iletişim: sümeroztanrıver@hotmail.com Etik Başkanı: Olcay Güner, iletişim: ogüner@arkabahce.info Yeme Bozuklukları bir ifade tarzı olabildiği gibi arzu deneyimi ilgili problemlere bir tepki de olabilir. Devamı 7. sayfada... Editörden Duyuru Paylaşım Kitap Bölümü Özeti Bültene Yazı Gönderme Kuralları Psikoloji ve Psikyatri Dünyasından Haberler Bu Sayıda 2 3 5 7 10 11 Sayfa 1
Dr. Hejan Epözdemir Güçlü Editörden Aldığımız geri bildirimlerden de sanırım bunu başardık; tabii ki sizin desteğinizle, bunun için sizlere minnettarız. Şimdi ise artık bayrağı devretmenin vakti geldi...! Dr. Hejan Epözdemir Güçlü Bu sayıda EMDR-TR Derneği nin Yönetim Kurulu Başkanı Uzm. Psk. Emre Konuk un hepimizi yakından ilgilendiren Ruh Sağlığı Yasası hakkında yazdığı metine yer verdik. Herkese merhaba, 2018 yılının ilk sayısı ile yine karşınızdayız. Bu sayıda EMDR-TR Derneği nin Yönetim Kurulu Başkanı Uzm. Psk. Emre Konuk un hepimizi yakından ilgilendiren Ruh Sağlığı Yasası hakkında yazdığı metine yer verdik. Yine sevgili Şenel Karaman EMDR Travma İyileştirme Grubu nun çalışmalarını yazdı. Bu değerli yazılara ek olarak, sizler için Robin Shapiro nun EMDR Solutions II kitabından yeme bozukluklarının EMDR ile tedavisine yönelik ilgi çekici bir bölümün çevirisini yaptık. Son olarak her sayıda olduğu gibi, bu sayıda da yine ruh sağlığı alanından güncel haberleri, eğitim ve kongre duyurularını toparladık ve sizlerin bilgisine sunuyoruz. Bildiğiniz gibi EMDR-TR E-bülten 2012 yılından beri yayında ve bültenin fikir sahibi olarak da başından beri bültende farklı görevler edindim, yer yer de konuk yazar olarak yer aldım. Dolayısıyla bültenin EMDR ile ilgili çalışmalarım içerisinde çok ayrı bir yeri var; teşbihte hata olmaz, deyim yerindeyse çocuğum gibi. Nitekim 2012 yılında beri bültenin Yayın Kurulu Başkanlığı nı yürütmekteyim. 2015 yılından itibaren de bu görevime ek olarak bir de bültenin editörlüğünü üstlendim. Bu süreç içerisinde elimden geldiğince sizler keyifli sayılar sunabilmek için ekip arkadaşlarımla çok çalıştık. Ben hep, alanda yeni arkadaşlara yol açmanın, farklı fikirlere yer vermenin, yeni soluklara imkan tanımanın zenginliğine inanırım. Daha önce de ifade ettiğim gibi bültenin ortaya çıkış ve gelişim sürecinde büyük bir titizlikle hep birlikte çalıştık; şimdi ise artık bülten belli bir seviyeye ulaştı ve artık bültende editör olarak yeni bir yüze ihtiyaç olduğunu düşünüyorum. Bu nedenle de önümüzdeki sayı itibari ile editörlük görevimi Uzm. Psk. Zeynep Zat a devrediyorum. Tabii ki bu, bültenle tüm alakamın kesildiği anlamına gelmiyor, Yayın Kurulu Başkanlı ğı görevime halen daha devam ediyor olacağım, yine zaman zaman bültende yazılar yazmaya devam edeceğim ancak bu benim bültene editör olarak yazdığım son sayı. Zeynep in editörlüğünde çok keyifli sayılar göreceğimize inancım tam ve ayrıca da kendisine bir kez buradan yeni görevinde başarılar diliyorum. Bu süreçte birlikte çalıştığım ekip arkadaşlarıma, yazıları, röportajları ve akademik çalışmaları ile bu süreçte bültene büyük katkı sunan tüm değerli meslektaşlarıma ve tabii ki siz değerli okuyucularımıza sonsuz teşekkürlerimi bir borç bilirim. Son olarak malum 2017 yi geride bırakalı çok kısa bir zaman oldu ve yılın ilk sayısı ile karşınızdayız. Bu vesile ile bir de yeni yılınızı kutlamak isterim. 2018 yılının hepimize sağlık, mutluluk, huzur ve barış getirmesi dileğiyle; nice birlikte, güzel yıllara...! Sevgi ve Saygılarımla, Psk. Dr. Hejan Epözdemir Güçlü EMDR E-Bülten Editör ve Yayın Kurulu Başkanı Sayfa 2
Uzm. Klinik Psk. Emre Konuk Uzm. Klinik Psk. Emre Konuk Değerli Meslektaşlarım, Ruh Sağlığı Yasa Tasarısı Biliyorsunuz 2017 yılı boyunca TBMM de Ruh Sağlığı Yasa Tasarısı Hazırlık Komisyonu çalışma yapıyordu. Bu çalışmada Aile Danışmanlığı ve Çift ve Aile Terapisi bir ruh sağlığı mesleği olarak kabul edilmedi ve bu nedenle çalışmalara katılım istekleri reddedildi. Dışardan izleyebildiklerimiz kadarıyla uyarılarımızı, katkılarımızı iletmeye çalıştık. Komisyona Psikiyatri Derneği, Psikologlar Derneği, Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği, PDR, Psikiyatri Hemşireleri vd. katıldı. Ortaya çıkan metinde, pek çok alanda Avrupa ve Amerika ve İnsan Hakları müktesebatına uyum sağlanmak için çok emek harcanmış. Bu açıdan emeği geçen herkese teşekkür borçluyuz. Ancak iş ruh Sağlığı Hizmetinin tanımlar, psikoterapi, iyileştirme, tıbbi-müdahale/psikolojik müdahale, standartları ve yetkinlikleri kim oluşturur ve denetler, kimler psikoterapi uygulayabilir, psikoterapist, nasıl olunur gibi temel kavramlarına gelince, ne yazık ki günümüzü yakalamaktan ve gelişmekte olan bir ülkenin geleceğini planlamaktan çok uzak bir metin çıktı ortaya. Yasa Hazırlık Komisyonuna katılan meslek örgütleri temsilcileri ne yazık ki geçen bir yıl boyunca Yönetim Kurullarına sürecin nasıl geçtiği ile ilgili ayrıntılı bilgi vermediler. Aslında her meslek grubu kendi içinde bir komite oluşturarak, kendi mesleklerinin ihtiyaçlarını ve ruh sağlığı hizmetini ülkemiz için en az 20-30 yıl en iyi nasıl formüle edebiliriz, diye Yasa Hazırlık Komisyonuna katkıda bulunabilirlerdi. Bu açıdan önemli bir fırsat kaçırıldı. Aslında henüz kaçırılmadı. Bizler mensubu olduğumuz meslek örgütlerinin Yönetim Kurullarını ve akil insanları harekete geçirerek gidişi olumluya dönüştürebiliriz. Bu sürecin belki de en üzücü yanı, Ruh Sağlığı Hizmetlerini oturtmuş ülkelerde, Ruh Sağlığı Hizmetinin baş aktörleri olan meslek örgütleri komisyonda gerekli duyarlılığı gösteremediler. O kadar ki; psikolojik müdahale tıbbi müdahaledir maddesine bile seslerini çıkarmadılar. Bu ve daha pek çok maddenin önümüzdeki zamanlarda ruh sağlığı hizmeti veren bizlere, mesleklerimize ve ülkemize neye mal olacağını düşünemediler. Yarım yüzyıl bu konuları durmadan konuş, paylaş Sonunda bu noktaya gel Gerçekten yazık. Milletçe kötü bir huyumuz vardır. Yaşamımızı etkileyen konular pişirilir önümüze getirilir, muhalefet-şikâyet ruhu devreye girer. Önümüzde, iş pişirilirken muhalefet etme fırsatımız var. Bir savaşı daha kaybetmeme şansımız var. Bu memlekette demokrasinin işleyebileceğini gösterebilme şansımız var. Nereye ulaşıldı? Yasa Tasarısı, Hazırlık Komisyonuna davetli meslek kuruluşlarının WEB sitelerinde görüşlere açıldı. WEB sitelerine görüş bildirme son günü 10 Aralık 2017 günüydü. Herkes mensubu olduğu meslek örgütünün web sitesine girip görüşlerini bildiren formları doldurdu. Şimdi Ne Yapabiliriz? Yasa Hazırlık Komisyonu Ocak 2018 ortasında tekrar toplanıp, meslek örgütlerine iletilen değişim Sayfa 3
Hazırlanan Ruh Sağlığı Yasa Metninin en sakıncalı maddeleri: Hazırlanan yasada açık ve net olarak psikolojik müdahale, tıbbi müdahale olarak tanımlanmaktadır. Doğal olarak buradan kalkarak da psikoterapi tıbbi müdahaledir denmektedir. Daha sonra da iyileştirme hizmetlerinin Sağlık bakanlığı tarafından ruhsatlandırılmış ve başlarında bir hekimin olduğu bir ekip tarafından verilebileceği söylenmektedir. Hazırlanan yasada Psikiyatristlerin psikoterapi hizmeti verebilecekleri net bir biçimde ifade ediliyor. Ancak Psikiyatristlerin psikoterapi hizmeti verebilmeleri için nasıl bir eğitimden geçmeleri gerektiğinden söz edilmiyor. Psikiyatristlerin dışında Psikoterapi uygulayabilecek profesyonellerin yeterlilikleri sıralanıyor. Bu madde bu haliyle çıkacak olursa ülkemizde psikoterapi uygulayacak profesyonel sayısı çok az olacaktır Yasada ruh sağlığı hizmetlerinin kurumlarda ve birimlerde hekimlerin yönettiği ekipler tarafından verilebileceği söylenmektedir. Böylece Ruh Sağlığı Hizmeti veren profesyonellerin Psikiyatristler dışında serbest çalışmaları yasada düzenlenmemekte, varlığı yok sayılmaktadır. Yasada bireyden ve toplumun genelinden sıklıkla söz edilmekte, ancak toplumun değerlerini, normlarını çocuklara aktaran ve literatürde psikopatolojinin oluşmasında temel unsur olarak kabul edilen aile ve ilişkilerinden hiç ama hiç söz edilmemektedir. bırakmaktadır. hizmetlerin yalnızca Sağlık Bakanlığı tarafından ruhsatlandırılan yerlerde verilmesini şart koşmaktadır. Yasa tasarısı ruh sağlığı hizmeti veren profesyonellerin akreditasyonunu, yani mesleki standartların ve yetkinliklerin oluşturulmasıyla ilgili bir düzenlenme içermemektedir. Ruh sağlığı hizmetlerinin nasıl verileceğinin yönetmeliklerle sonra belirleneceği söylenmektedir. Tüm düzenlemelerin ABD ve Avrupa da olduğu gibi, oluşturulacak Ruh Sağlığı Akreditasyon Kurulu tarafından, tüm ruh sağlığı meslek örgütlerinin katılımıyla yapılması gerekmektedir. Ülkemizde ruh sağlığı hizmetinde açık çok büyüktür. Hazırlanan ruh sağlığı yasasının ruh sağlığı hizmetlerinin kalitesinin artırılmasını ve yaygınlaşmasını desteklemesi beklenirken tersine hizmetin daralmasına yol açacak bir anlayışı içerdiği görülmektedir. Örneğin yasada hiçbir yerde, bu açığın nasıl kapatılacağı ve kalitesinin nasıl geliştirileceği ile ilgili bir cümle dahi yer almamaktadır. Hazırlanan Ruh Sağlığı Yasa Metnine alternatif bir Yasa Metnini ve birçok belge ve raporu ÇATED Çift ve Aile Terapisi Derneği, EMDR Derneği, Herkes İçin Ruh Sağlığı Derneği, Psikolojik Danışma ve Rehberlik Derneği ve Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği üyelerinden oluşan bir ekip hazırladı. Emeği geçen herkese çok teşekkürler. Sevgiler, Emre Konuk Bu bağlamda Ruh Sağlığı Hizmetini oturtmuş ülkelerde (Amerika ve Avrupa) ve daha pek çok ülkede Çift ve Aile Terapisi ve Aile Danışmanlığı ruh sağlığı hizmeti olarak kabul edilmiş ve sigorta sistemi içinde yer almıştır. Oysa yasa tasarısı bu meslekleri ruh sağlığı sistemi dışında, yani sigorta sistemi dışında Sayfa 4
Şenel Karaman, EMDR Travma İyileştirme Grubu Başkanı Psk. Şenel Karaman EMDR Travma İyileştirme Grubu nun Geleceği Gönüllü bir grubun gücünü, yaptıkları çalışmalar, üyelerinin çabası ve organizasyon yapısı belirler. Geçmiş deneyimlerimiz, müdahale ettiğimiz her olay organize olmamız açısından son derece önemli deneyimler elde etmemizi sağladı. Bu deneyimlerin sonraki çalışmalarımıza yansıması için birkaç düzenleme yapmamız gerekiyor. Uzun süredir yaptığımız çalışmaların hiç birinde kafa karışıklığı yaşamadık. Çünkü her seferinde ne yapacağımıza ilişkin hem bilgimiz hem deneyimimiz hem de yetişmiş insan gücümüz vardı. Şimdi bu deneyimlerin yapısal hale gelmesi ve tüm ülke çapındaki gönüllülerimizce aynı standartta yürütülebilmesinin yolunu çizme aşamasına gelebildik. Bizim hep 3 temel sorunumuz oldu: Geçmiş deneyimlerimiz, müdahale ettiğimiz her olay organize olmamız açısından son derece önemli deneyimler elde etmemizi sağladı. 1. Çalışma yapacağımız yerden izin alabilmek Şu anda bunu önemli ölçüde halledebilmiş durumdayız. AKUT ile protokol imzaladık ve alana gidişimizde gerekli izinleri almak ve birlikte hareket etmek konusunda anlaştık. Bu bizim açımızda önemli bir aşama ve yaptığı çalışmalarla saygın bir konuma gelmiş AKUT ile artık birlikte hareket edebileceğiz. Ayrıca AFAD ın yıllık düzenlediği Ulusal Eylem Planında yer aldığımız için kamu kurumlarına daha rahat girebileceğiz. Şu anda henüz onaylanmayan ancak yürürlüğe geçtiğinde grubumuzun daha rahat hareket etmesini sağlayacak başka girişimlerimizin de olduğunu bildirmek isterim. 2. Gönüllüleri toparlayabilmek Grubumuz gönüllülerden oluşuyor ve her olaya herkesi göndermekten her zaman risktir. Deneyimi olmayanları hep deneyimlilerin yanlarına vererek göndermeye çalıştık. Önümüzdeki dönem ülke çapındaki organizasyonumuzu yaparken Süpervizörden, gönüllü üyeye kadar herkesin belirlenmiş kriterlere göre belirlenecek. Grubumuza gönüllüğü teşvik edebilmek için bazı özendirici çalışmalar planladık. Önemli olan yerel ağların olmasını sağlayabilmek. Çok büyük bir ülkeyiz ve sürekli travmatik olaylara gebeyiz. Şu anda İstanbul, İzmir, Ankara, Sivas, Manisa, Bursa da yerel destek verebilecek ve başka illere gidebilecek ekiplerimiz var. Diğer illerde de benzer grupların oluşması için uğraşıyoruz. 3. Sponsor bulabilmek Her bir çalışma ciddi bir maddi kaynağa ihtiyaç duyuyor. Maalesef dernekler kanununa göre bağış toplayamıyoruz. Kendimize kaynak yaratabilmek için derneğimiz üzerinden gelir elde edip gerektiğinde kullanabilmenin yollarını araştırıyoruz. Şimdilik EMDR uygulayan profesyonellerin kullanabileceği bazı ürünlerin satışını yaparak gerektiğinde kullanabileceğimiz kaynak yaratma yoluna gideceğiz. EMDR Travma İyileştirme Grubu olarak bizim görüşümüz herhangi bir travmatik olay sonrası müdahalenin olabildiğince yerel kaynaklarla çözülmesini sağlamak. Özellikle kamu görevlisi ruh sağlığı çalışanlarının kendi sorumluluk alanlarında EMDR ı etkin kullanmaları konusunda teşvik edici olmaya çalışıyoruz. Sayfa 5
Bir insan neden gönüllü olmak ister? Ya da bir insan neden gönüllü olmaktan kaçınır? Eğer uygun bir grubun üyesi olarak çalışmışsanız gerçek bir deneyim yaşarsınız. Yeni dostluklar kurar, yeni bilgiler edinir, tatlı bir yorgunlukla kendi işinize evinize dönersiniz. Karşılıksız yapılan işin karşılığı iç huzur ve topluma olan borcunu ödemiş olmaktır. EMDR, insanın acısını zekice hazırlanmış protokollerle çözme iddiası olan eşsiz bir yaklaşımdır. EMDR ı insani amaçla kullanan grubumuzun üyesi olmak iyi bir fırsattır. EMDR Travma İyileştirme Grubu derneğimize bağlı, Abdullah Aydın, Ahmet Cemil Ölçer, Alim Yavuz, Fatih Akalın, Halil İbrahim Duran, Sibel Ustael, Şenel Karaman, Ümran Korkmazlar, Yusuf Kulca dan oluşan komite üyelerimiz var. Her bir komite üyesi alanında etkili çalışmalar yapmış ve deneyimli kişiler. Büyük EMDR ailesinin her bireyini Travma İyileştirme Grubu nda görmeyi çok isteriz. Çünkü önümüzdeki zamanın içinde ülkemizin en önemli travmaya müdahale grubunu yaratıyor olacağız. Ülkemiz insanının acılarını dindirmek için Travma İyileştirme Grubu güçlü ve profesyonel bir umuttur. Hep birlikte bu umudu büyütmek dileği ile Sayfa 6
Kitap Bölüm Özeti Duyarsızlaştırma Arzusu: Yeme Bozukluklarının EMDR tedavisinde Beden Duyumları ve Sözel Olmayan Hafıza Yönergeler* Yazar: Lidov, C Editör: Shapiro, R Basım Yılı: 2009 Kitap Adı: EMDR Solutions II For Depression, Eating Disorders, Performance and More Kitap Bölüm Adı: Duyarsızlaştırma Arzusu: Yeme Bozukluklarının EMDR Tedavisinde Beden Duyumları ve Sözel Olmayan Hafıza Yeme Bozuklukları bir ifade tarzı olabildiği gibi arzu deneyimi ilgili problemlere bir tepki de olabilir. Arzuyla aslında çok erken dönemlerinde karşılaşırız. Bu açlığı içerdiği gibi kucakta tutulma isteğini de kapsar. Arzu neye ihtiyacımız olduğunu, tercihlerimizin ne olduğunu ve neye değer verdiğimizi fark etmemizde bize yardım eder. Bu farkındalık durumu kendilik algısının gelişiminde önemli bir yer teşkil eder. İstemeyi ama bir yandan da hayal kırıklığına uğramayı tolere etme yeteneği adaptif kişisel bakımımızda ve uzun vadeli hedeflerimiz üzerine gitmede bir ön koşul niteliği taşır. Bir kişi ne istediğine odaklanır ve bu isteğiyle ilgili dürtüsel davranmazsa kendisi için neyin önemli olduğunu, nelere değer verdiğini, hoşuna giden-gitmeyen şeyleri anlayabilir. Olmayan bir şey üzerine çalışarak davranışlarını organize edebilir. Vazgeçmeden veya savunma haline geçmeden hayal kırıklığına uyum sağlayabilir. Arzuyla ilgili beden duyumları da yoğun yaşanabilir. Ebeveynlerin çoğu bebeği rahatlatmaya ve çocuğa kendini rahatlamayı öğretmeye odaklanır. Bu bireylere ihtiyaçlarını karşılamada gecikmeleri tolere edebilmelerine, doyumu geciktirmeyi öğrenmelerine ve hayal kırıklığını kabul etmelerinde yardım eder. Bu öğrenme aşamasındaki aksamalar isteme, arzulama, özleme ve hayal kırıklığı deneyimlerini tolere etmede problem yaşatabilir. Çocuk negatif içsel durumlar yaşayabilir: Utanç (Bencilim), suçluluk (benim hatam, anlamadım çünkü), üzüntü (yine hayal kırıklığına uğrayacağım), öfke (hiçbir zaman ne istediğimi elde edemem). Güvenli bağlılığın ve uygun bir uyum sürecinin olmadığı durumlarda bebek veya çocuk her çeşit arzuyu ayarlamada yüksek seviyede güçlük yaşayabilir. Arzuyu ayarlamada problemler yaşandığında beden duyumlarından ve kontrol dışı oluşan korkudan bunalabilir. Bu örüntü çok kez tekrar edildiğinde salt beden duyumların kendisi korkunun kaynağı haline gelebilir. Bu gibi durumlarda, kişi arzulamaktan korktuğundan ve kafası suçluluk, utanç, öfke, üzüntü gibi duygularla meşgul olduğu için arzuyu doğrudan yaşamaktan sakınabilir. EMDR ın standart protokolü danışanların arzu deneyimlerine karşılık vermede ve onları yönetmede karşılaşabilecek sorunları belirlemede yardım etmek amaçlı kullanılabilir. AIP modeline göre erken arzu yaşantıları kayda değer ölçüde stres ve acı ile birleşirse bu anıların işlevsiz biçimde depolanma ihtimalleri çok yüksektir. Dolayısıyla duyarsızlaştırma ve yeniden işleme danışanın bu anılar ve şuanda uygun olan tolere edebileceği, istemeyi, arzulamayı, özlemeyi ve hayal kırıklığına uğramayı kabul etmeyi dahi öğrenebileceği bilgi arasında ilişkiler kurmasıyla sonuçlanması gerekir. Dolayısıyla bu yeme bozuklukları için şuanda var olan tetikleyicileri etkili biçimde yeniden işleme yeteneğinin de artmasına ve yeme bozukluğu olmaksızın arzu ve hayal kırıklığı deneyimine uygun bir şema geliştirilmesine yol açar. Sayfa 7
Değerlendirme ve Tedavi Planı Yeme bozukluğu olan danışanlar kırılgan olabilir. Arzu deneyiminin işlenmesinin tedavide ne zaman uygun olduğuna karar vermek kritik bir karar olabilir. Arzu yaşayan kişilerin bedensel yoğunluklarından dolayı danışan durağanlaştıktan ve kızgınlık, utanç, üzüntü, zevk gibi duygularını düzenledikten ve tolere edebildikten sonra arzuyu çalışmak daha etkili olabilir. Değerlendirme Değerlendirme aşamasında negatif ve pozitif kognisyonların arzu ile alakalı inançları ortaya çıkarması hedeflenir. Negatif Kognisyonlar Hayal kırıklığına dayanamam Bencilim Çok endişelenirim İhtiyaçlarım önemli değil Kendime izin verirsem çılgına dönerim Ne istediğimi anlamamama dayanamam İhtiyaçlarımı karşılamak için mükemmel olmalıyım Denemenin hiçbir anlamı yok Kendime güvenemiyorum Hazırlık Hazırlanmaya dair iki spesifik bakış açısı mevcuttur. İlk önce danışanın arzu yelpazesindeki duygularla ilgili eğitilmesine ve bedeninde nasıl yaşanıldığını fark etmesine yardım edilmelidir. İkinci olarak hayal kırıklığını tolere edebilmede hedefleri tartışmak ve sahip olamadığı bir şeyi sadece istemekle kendini tatmin edebilmek önemlidir. Danışan sonuçları en azından teorik olarak adaptif olarak almalıdır aksi takdirde yeniden işleme hayal kırıklığından sakınmak amaçlı kullanılarak hiçbir işe yaramayacaktır. Tedavi Hedeflerini Belirleme EMDR için spesifik hedefler oluşturmak ve geçmiş anılara kapı aralamak için arzunun beden duyumlarına odaklanılabilir. Nitekim beden duyumları Geriye Akış (Floatback) tekniği için bir başlangıç noktası oluşturabilir. Pozitif Kognisyonlar Bazen istediğimi elde ediyorum bazen de edemiyorum. İki şekilde de ben iyiyim. İhtiyaçlarım önemlidir. İstediğim şey benim için önem taşır Endişelenebilirim ama kendimi de iyi hissedebilirim Hayal kırıklığına dayanabilirim Sevilmeyi hak ediyorum Sevilecek ve değer verilecek kadar güzel biriyim. Başaramasam da çabalarım kayda değerdir. İsteklerim ve ihtiyaçlarım normaldir. Bir şeyi istemeyi tolere edebilirim ve hala kendim için iyi seçimler yapabilirim. Duyarsızlaştırma ve Yerleştirme Duyarsızlaştırma, arzuyla alakalı rahatsızlıkların yeniden işlenmesine etken olmalıdır. Hedef danışanın arzuladığı şeyi elde etse veya etmese de yine her şeyin yolunda olduğuna inanmasıdır. Çoğu zaman arzu, yeniden işlemenin sonucunda da devam eder ve danışanlar SUD ı 0 dan yüksek olarak bildirirler. Yalnız şunun kontrol edilmesi gerekir: Şuanda var olmayan bir şeyi isteme deneyimi ekolojik olarak geçerli midir? Ya da daha fazla işlemeyi gerektiren rahatsızlık hissinin kalıntıları mıdır? Sayfa 8
Beden Tarama Beden duyumları ile ilişkili isteme, arzulama işlemeden sonra da devam edebilir. Bu özellikle gelecek şeması üzerinde çalışırken önemlidir. Hedef rahatsızlık ve stres yaratmadan bu duyumları yaşamaktır. olmadığı öğretilmişse ve kişisel gelişimine çeşitli darbeler almışsa bu karışıklık daha vahim boyutlara tırmanabilmektedir. Arzularımız yol haritamız olduğu için kim olduğumuzu ve kişisel gelişimimiz için neyin önemli olduğunu da bu sayede öğrenebiliriz. Yeniden Değerlendirme Gelecek hedefi seçmeden, önceden işlenmiş anının SUD seviyesini tekrar kontrol etmek ve bu seviyenin diğer anılara da genellenip genellenmediğini görmek önemlidir. Geçmiş Anılar, Şimdiki Tetikleyiciler, Gelecek Şablonu EMDR ın Üç Yönlü Yaklaşımı nı göz önüne alırsak şu anki tetikleyicileri ve gelecek endişelerini hesaba katmadan semptomun çözülmesi mümkün değildir. Yeme bozukluğunu tetikleyen, şuan deneyimlenen arzular hem başlamadan hem de geçmiş hafızaların yeniden işlenmesi süresince gelişebilir. Şuan ki tetikleyicilerden en önemlilerinden bir tanesi arzunun beden duyumudur. Açlık arzunun tetiklediği fiziksel istek durumu olduğu gibi arzu için bir tetikleyici de olabilir. Duygusal arzu gibi açlığın bedende duyumu kendi içinde bir korku kaynağı olabilir ve hedef haline getirilmesi gerekebilir. Yeme bozukluğu olan bazı bireyler, arzuların tetiklediği işlevsiz davranışlarla birlikte stres, arzunun adaptif fonksiyonlarını bloke ettiği için bu rehberleri kaybettikleri düşünülmektedir. Arzuyla ilişkili rahatsızlığı tespit etmede EMDR kullanılarak işlevsiz duygu ve davranışları devam ettiren anahtar deneyimlere doğrudan giriş ve bu deneyimleri yeniden işleme yolu sağlanır. Şimdiki arzular çoğunlukla gelecek hedefler hakkında olduğu için gelecek şemasını belirlemek son derece önemlidir. Danışan, arzu ettiği şeye sahip olduğunu veya hayal kırıklığıyla birlikte yaşamayı zihninde canlandırdığında ne gibi korkuların yükseldiğini keşfederek gelecek şemalar belirlenebilir. Sonuçlar Hepimiz yaşamak, büyümek, gelişmek ve tercihlerimiz için bir şeylere ihtiyaç duyarak yaşamımızı sürdürürüz. Tercihlerden ihtiyaç, gelişmekten lüks olarak bahsedildiği kültürümüzde bunları anlamak çok büyük kafa karışıklığına neden olabilmektedir. Şayet kişi küçük yaşlarda bağlılıkla ilgili problemler yaşamışsa, istekleri ve ihtiyaçlarının önemli Sayfa 9
Yazım Kuralları Genel İlkeler 1. E-bültene gönderilecek araştırma yazıları, A4 boyutlarında beyaz kağıda üst, alt, sağ ve sol boşluk 2,5 cm. Bırakılarak (16 x 24,7 lik alana) çift aralıklı ve düz metin olarak yazılmalıdır (Bu ölçüler, gönderilen tablo ve grafiklerin dergi sayfa boyutları dışına taşmamasını ve daha kolay kullanılmasını sağlayacaktır). 2. Yazılarda Türk Dil Kurumu nun yazım kılavuzu örnek alınmalı, yabancı sözcükler yerine olabildiğince Türkçe sözcükler kullanılmalıdır. Türkçe de pek alışılmamış sözcükler yazıda kullanılırken ilk geçtiği yerde yabancı dildeki karşılığı parantez içinde verilmelidir (Türkçe ve İngilizce). 3. Araştırma yazıları başlık sayfası, özet (Türkçe ve İngilize), anahtar kelimeler, ana metin, kaynaklar, ekler, tablolar, şekil başlıkları, şekiller, yazar notları ve yazışma adresi ile genişletilmiş İngilize uzun özet (summary) bölümlerini içermelidir. a) Başlık sayfası: Sadece araştırma yazısı başlığı ve kısa başlık bu sayfada yer almalıdır. Yazarların adı ve soyadı, unvanı ve çalıştığı kurumu içeren bilgiler de bu sayfada yer almalıdır. b) Özet ve anahtar sözcükler: Araştırma yazısı, Türkçe ve İngilizce olmak üzere her iki dilde Özet ve Abstract başlıkları altında 250 kelimeyi geçmeyecek şekilde olmalıdır. Anahtar kelimeler (3 ile 6 arasında) Türkçe özetin altında Anahtar kelimeler ve İngilizce özetin altında Key words başlığı kullanılarak verilmelidir. Türkçe ve İngilizce özetin her biri yeni bir sayfadan başlamalıdır. c) Ana metin: Yeni bir sayfadan başlamalıdır. Görgül makalelerde (araştırma yazılarında) metin, sırasıyla giriş, yöntem, sonuçlar ve tartışma bölümlerinden oluşmalıdır. Derleme türü yazılarda da yöntem bölümü dışında diğer adımlar benzer şekilde yazılmalıdır. Makalenin başlığı ana metnin ilk sayfasında yer almalı ve başlıktan sonra, Giriş alt başlığı yazılmadan paragraf ile metne başlanmalıdır. Yöntem, Sonuçlar ve Tartışma bölümleri yeni bir sayfadan başlamamalıdır; bir bölüm bittikten sonra, aynı sayfada diğeri onu izlemelidir. Giriş bölümü, yapılan araştırma ile ilgili olarak, literatürdeki yaklaşım ve sonuçlar ile araştırmanın amacını içermelidir. Yöntem bölümü örneklem, veri toplama araçları ve işlem olmak üzere 3 alt bölümden oluşmalıdır. Sonuçlar, araştırmada kullanılan istatistiksel analizleri, her değişkene ait ortalama ve standart sapma değerlerini içermelidir. Tablolar ve şekiller ayrı bir sayfada yazının en sonunda verilmelidir. Verilecek olan tablolarda ortalamalar ortalama işareti, standart sapmalar ise s ile gösterilmelidir. d) Kaynaklar: Yeni bir sayfadan başlamalıdır. Metin içinde belirtilen tüm kaynaklar Kaynakça listesi içinde yer almalıdır. APA 5 formatına uygun yazılmalıdır. e) Ekler: Yeni bir sayfadan başlamalıdır. Araştırmada kullanılan ölçekler gibi ek bilgileri içerir. f) Tablolar: Yeni bir sayfadan başlamalıdır ve her bir tablo ayrı bir sayfada verilmedir. Tablo numarası (Tablo 1: gibi) ve Tablo başlığı tablonun üstünde kelimelerin yalnızca baş harfleri büyük olarak yer almalıdır. g) Şekil başlıkları ve şekiller: Yeni bir sayfadan başlamalıdır. Şekil numarası ve şekil başlıkları kelimelerin baş harfleri büyük olarak aynı sayfada alt alta verilmelidir. Şekillerin her biri ise ayrı sayfalarda verilmelidir. h) Yazar notları: Yeni bir sayfadan başlamalıdır. Eğer araştırma bir tez çalışmasının özeti ise veya araştırmayı destekleyen kurum(lar) var ise bu bölümde belirtilmelidir. Ayrıca araştırmacının, araştırmaya katkılarından dolayı teşekkür etmek istediği kişiler de bu sayfada belirtilmelidir. ı) Yazışma adresi: Yeni bir sayfadan başlamalıdır. Yazarın veya yazarlardan bağlantı kurulabilecek olan kişinin adresi, telefon numarası ve varsa faks numarası ile e-posta adresi bu bölümde yer almalıdır i) Genişletilmiş İngilizce özet (Summary): Yeni bir sayfadan başlamalıdır. Çift aralıklı, 4-10 sayfa uzunluğunda olmalı; giriş, yöntem, bulgular ve tartışma bölümlerini içermelidir. İngilizce kısa başlık mutlaka belirtilmelidir. 4) Yazılardan ifade edilen düşüncelerden yazarları sorumludur. 5) Yayın Kurulu, yazıda gerekli gördüğü sözcükleri değiştirebilir. 6) Kurallara uymayan yazılar yayınlanmaz. 7) Yayınlanan her araştırmanın verilerinin 5 yıl süre ile araştırmacı tarafından saklanması zorunludur. Çalışma iki kopya halinde emdrebulten@yahoo.com adresine gönderilmelidir. Bunlar: a)-kimlik bilgilerini içeren başlık sayfası dahil b) Kimlik bilgilerini içeren başlık sayfası hariç. Sayfa 10
Psikoloji ve Pskiyatri Dünyasından Haberler Bu yıl 19. su düzenlenen EMDR Avrupa Kongresi 29 Haziran 1 Temmuz 2018 tarihleri arasında Strasbourg, Fransa da yapılacaktır. Detaylı bilgiye http://www.emdr2018.com/index.php/en/ adresinden ulaşabilirsiniz. TPD Yıllık Toplantısı ve Klinik Eğitim Sempozyumu, 11-14 Nisan 2018 tarihlerinde Antalya Belek Susesi Luxury Resort Otel'de yapılacaktır. Detaylı bilgiye http://22psikiyatri.org/?p=home adresinden ulaşabilirsiniz. 18-21 Ocak 2017 tarihleri arasında Raymar Otel, Ankara da EMDR I. Düzey Eğitimi verilecektir. Detaylı bilgiye http://yetiskinveaile.dbe.com.tr adresinden ulaşabilirsiniz. Sayfa 11