Donatılar, Arama, Denetim Masası, Dosya ve Klasörler

Donatılar, Arama, Denetim Masası, Dosya ve Klasörler TEMEL BİLGİ TEKNOLOJİLERİ KULLANIMI Öğr.Gör. Gültekin BÜYÜKŞENGÜR HAFTA 4 SAPANCA Meslek Yüksekokulu

Windows işletim sistemi içerisinde temel kullanıcılara hitaben hazırlanmış birçok küçük program Donatılar menüsü altında sunulmaktadır. Ücretli paket programların aksine Windows işletim sistemi içerisinde kullanıcılara ücretsiz olarak sunulan bu programlar, birçok profesyonel yazılımın yapabildiği işleri belli düzeyde gerçekleştirmekle birlikte, basit kullanımı ile kullanıcı dostu uygulamalardır. Başlat menüsü altında Donatılar alt program grubundan ulaşılabilen bu programlar, kullanıcıların ihtiyaçlarına göre birçok çözümü bünyesinde barındırmaktadır. Uzak Masaüstü kullanımı, projektör bağlantıları, hesap makinesi, komut istemi, formül giriş ekranı gibi belli gruba hitap edebilecek uygulamaların yanında, Paint ve ekran alıntısı gibi bütün kullanıcılar tarafından tercih edilebilen uygulamalar da bu kısımda sunulmaktadır. 2

PAINT 3

PAINT (DOSYA) SEKME GRUBU 4

PAINT GİRİŞ SEKMESİ 8

PAINT GÖRÜNÜM SEKMESİ 13

EKRAN ALINTISI ARACI 14

EKRAN ALINTISI ARACI Ekran alıntısı aracı seçildiğinde otomatik olarak etkin pencere renkleri donuklaşır. Bu durumda fare imleci yardımıyla tarama yapılarak ekranın bir kısmı seçilir. Seçim yapıldıktan sonra alttaki penceredeki gibi ekran görüntüsü alınmış olur. 15

EKRAN ALINTISI ARACI Bu işlemden sonra sol üst taraftaki Disket simgesi tıklanarak ekran alıntısı kayıt edilebilir. 16

EKRAN ALINTISI ARACI Ekran alıntısının bir e-posta programıyla gönderilmesi işlemi üstteki şekilde gösterilen Ekran Alıntısı Gönder komutu ile gerçekleştirilir. Bu komutla resim e-posta içerisinde direkt görüntülenebileceği gibi ek olarak da gönderilebilir. 19

EKRAN ALINTISI ARACI Gerekli işlemleri yaptıktan sonra son halini alan ekran alıntısını bir dosyaya kaydetme işlemi sırasında kaydet ekranındaki kayıt türü kısmından PNG, GIF, JPEG ve HTML dosya türlerinden birisi seçilebilir. Değiştirilmediği sürece Ekran Alıntısı Aracı JPEG dosya formatı ile kayıt yapar. 21

WINDOWS - 7 de DOSYA AÇMA ve PROGRAM ARAMA 22

WINDOWS - 7 de DOSYA AÇMA ve PROGRAM ARAMA 23

DENETİM MASASI 24

AĞ PAYLAŞIM MERKEZİ 25

YENİ BAĞLANTI VE AĞ KURMA Bir ağa bağlanabilmek için gerekli donanım edinildikten sonra uygulanması gereken üç adım vardır. Bunlar gerekli donanımların yüklenmesi, bilgisayarların ağa bağlanması ve Ağ Kur sihirbazının çalıştırılması adımlarıdır. Yeni bir ağ kurmak ya da bir bağlantı gerçekleştirmek için Denetim Masası içindeki Ağ ve Paylaşım Merkezinde Yeni bağlantı veya ağ kurun linki tıklanır. Bağlantı ve Ağ Kur iletişim kutusu açılacaktır. Burada internete bağlanmak, yeni bir ağ kurmak ya da çalışma alanı ağına bağlanmak mümkündür. İstenen bağlantı tipi seçilip İleri düğmesi tıklanarak işlem tamamlanır. 26

BİR AĞA BAĞLANMA İşyerinde bulunan bir ağ bağlanmak için Ağ ve Paylaşım Merkezinde bulunan Bir Ağ a Bağlan linki tıklanır. Bilgisayarın kablolu veya kablosuz olarak bağlanabileceği ağlar listelenecektir. Bunlar arasından istenen ağ seçilerek tıklanır. Erişim iznini sorgulayan parola ekranlarında ilgili bilgiler girilerek ağa dâhil olunabilir. 27

Bağdaştırıcı Ayarlarını Değiştirme Bilgisayarın bir ağa bağlanması için bağdaştırıcıların tanıtılması ve etkinleştirilmesi gereklidir. Ağ bağlantısı gerçekleştiğinde bağlantı için tanımlanmış ve etkinleştirilmiş olan bağdaştırıcıların listesini görmek için Ağ ve Paylaşım Merkezinin sol bölümünde yer alan Bağdaştırıcı Ayarları Değiştirin linki tıklanır. Aşağıdaki resimde görülen Ağ Bağlantıları sayfası açılacaktır. 28

Bağdaştırıcı Ayarlarını Değiştirme Ağ Bağlantıları sayfasında listelenen bağlantılardan kullanılması istenen bağlantı simgesi üzerinde sağ tıklanarak açılan menüden Devre dışı bırakma, Durum raporu alma ve Özellikler gibi istenen bağdaştırıcı işlemleri gerçekleştirilir. 29

Paylaşım Ayarlarını Değiştirme Bilgisayar bir ağa bağlı iken bilgisayarlar arasındaki paylaşımın ayarlarını yapmak için paylaşım ayarları değiştirilmelidir. Bunun için Ağ ve Paylaşım Merkezinin sol tarafında yer alan Gelişmiş Paylaşım Ayarlarını Değiştir linki tıklanır. Aşağıda görülen Gelişmiş Paylaşım Ayarları sayfası açılacaktır. 30

AYGIT YÖNETİCİSİ Bilgisayar üzerinde tanımlı (satın alındığında üzerinde olan ya da sonradan eklenmiş) tüm aygıtlar Aygıt Yöneticisi penceresinde listelenir. Bu bölümde her bir aygıtın yazılımı güncellenebileceği gibi istenen aygıtlar bilgisayardan kaldırılabilir. Aynı zamanda sorunlu olan aygıtlar bu bölümde sarı renkli uyarı ile kullanıcıya gösterilir. 31

BÖLGE VE DİL Ülke, dil, para birimi, tarih ve zaman formatı gibi ülkeye ve kişiye özel düzenlemeler bu bölümde yapılır. Klavyeler ve Diller sekmesi içerisinde bilgisayarda yeni dil seçenekleri ekleyerek farklı dillerde klavye kullanılabilir. 32

AYGITLAR VE YAZICILAR Bu bölüm bilgisayara yazıcı ve faks gibi yeni bir donanımın veya aygıtın kurulmasını ve yüklü olanların ayarlarının değiştirilmesini sağlar. Bu bölüme Başlat > Yazıcı ve Fakslar yolu izlenerek de ulaşılabilir. 33

Erişim Kolaylığı Merkezi Özellikle engelli kullanıcıların bilgisayarı kullanmasını kolaylaştırmak için yararlanabilecekleri tuş, ses ve görünüm düzenlemeleri bu araç ile gerçekleştirilir. Erişim Kolaylığı Merkezi büyüteç, ekran klavyesi gibi araçlar ile bilgisayarı kolayca görülebilir hale getiren, fare, klavye ve diğer giriş aygıtlarını kullanımını kolaylaştıran ayarları sunar. 34

FARE Farenin hızı, fare işaretinin görünümü, çift tıklama hızı, sol elini kullanan kişiler için tuş değişimi gibi ayarlamalar bu iletişim kutusu üzerinden gerçekleştirilir. 35

GÜÇ SEÇENEKLERİ Güç Seçenekleri bölümünde, bilgisayarın gücü nasıl kullandığını yöneten donanım ve sistem ayarları yer alır. Güç yönetimi seçenekleri kullanılarak, bilgisayarın kullandığı enerji miktarını azaltmak, performansı en üst düzeye çıkarmak veya bu ikisi arasındaki dengeyi sağlamak mümkündür. Ekranın veya bilgisayarın ne zaman kapanacağı ile ilgili seçenekler de bu iletişim kutusu üzerinde düzenlenebilir. 36

İNTERNET SEÇENEKLERİ Windows 7 ile birlikte gelen bir web tarayıcı olan Internet Explorer programı ile ilgili ayarlar bu bölümde yapılır. Bu bölüme, Internet Explorer açıldıktan sonra Ayarlar menü başlığından İnternet Seçenekleri tıklanarak da ulaşılabilir. 37

KLAVYE Klavye ile ilgili yineleme hızı, yineleme gecikmesi, imlecin yanıp sönme hızı gibi özellikler bu iletişim kutusu üzerinden ayarlanır. 38

KULLANICI HESAPLARI Kullanıcı Hesapları iletişim kutusu altında bilgisayarda var olan hesaplara ilişkin değişiklik ve ayarlamaları yapılabilir, bir kullanıcı ya da birden çok yeni kullanıcı tanımlanabilir. Windows 7 de her kullanıcı için yeni bir oturum, masaüstü ve kitaplık klasörü oluşturulur. Yani her kullanıcının kendine ait bir Masaüstü, Belgelerim, Sık Kullanılanlar ve Başlat Menüsü vardır. Ayrıca Kullanıcı Hesabı Denetimi ayarları ile kullanıcıların yaptığı değişiklikleri denetlemek mümkündür. 39

PROGRAM VE ÖZELLİKLER Bilgisayara yüklenmiş olan tüm programlar bu bölümde görüntülenir. Bu bölümden istenilen program kaldırılır veya bilgisayara yeni bir program eklenebilir. 40

SES 41

SİSTEM 42

TARİH VE SAAT 43

YAZI TİPLERİ 44

WINDOWS GÜVENLİK DUVARI 45

WINDOWS UPDATE 46

WINDOWS 7 de DOSYA ve KLASÖRLER 47

DOSYALAR Dosya; metin, resim, grafik, tablo, görüntü veya müzik verisi veya bir programa ait bileşenler içeren, diske kaydedilerek depolanabilen öğelerdir. Bir özgeçmiş belgesi, internetten indirilen bir müzik parçası ya da bir aile fotoğrafı birer dosyadır. Tanınması ve diğer türlerden ayırt edilmesini kolaylaştırmak amacıyla dosyalar simgelerle gösterilirler. Aşağıda örnek dosyalar simgeleriyle birlikte verilmiştir. 48

DOSYA OLUŞTURMA Dosya uzantıları nokta işareti ile dosya adından ayrılır (Dosya adı.xxx gibi). Windows 7, dosyaların uzantısına bakarak öncelikle onun bir program dosyası mı yoksa bir belge mi olduğuna karar verir. Program dosyaları çoğunlukla exe veya dll uzantısı taşımaktadır. Windows 7 bir program dosyasını doğrudan doğruya çalıştırır. Eğer dosya bir belge ise, onun hangi programla açılacağını belirler. Örneğin yandaki resimde docx olan uzantısından dolayı bu dosya Word programı ile birlikte açılacaktır. Dosyaların uzantısı değiştirilebilir. Ancak bu halde Windows 7, dosya uzantısı düzeltilinceye kadar dosyayı açamaz. Windows 7 de aşağıdaki üç yöntemle dosya oluşturulabilir: 1. Bir dosya ait olduğu uygulama yazılımı tarafından oluşturulur. Örneğin Word programı ile bir metin dosyası oluşturulup kaydet tuşuna basılarak dosyaya bir ad verilir. 2. Dosya menüsünden Yeni komutu tıklanır. Açılan menüden oluşturulmak istenilen dosya türü seçilir. 3. Bir klasör içerisinde boş bir alan sağ tıklanır. Açılan menüden Yeni menü satırı üzerine gelinerek oluşturulmak istenen dosya türü seçilir. 49

DOSYA VEYA KLASÖR SİLME / ADINI DEĞİŞTİRME Bir dosya veya klasörü silmek için üzerine sağ tıklanır, açılan menüden Sil menü satırı seçilir. Diğer bir yöntemde ise dosya veya klasör simgesi seçilir ve DELETE tuşuna basılır. Açılacak olan Silme Onayı başlıklı iletişim kutusundan Evet tıklanır veya ENTER tuşuna basılır. Silinen bir klasör ise içerisindeki tüm dosya ve klasörler de birlikte silinecektir. Dosya ve klasörlerin adını değiştirmek için Windows işletim sisteminde 4 değişik yöntem bulunmaktadır: 1. Dosya veya klasörün üzerine sağ tıklanır, açılan menüde Yeniden Adlandır menü satırı seçilir ve klavyeden bir isim girilerek ENTER tuşuna basılır. 2. Fare ile klasör ya da dosya seçilir ( veya klavyenin ok tuşlarını kullanılarak seçilir) ve klavyeden F2 tuşuna basılır. Nesnenin ismi seçili hale gelecektir. Klavyeden bir isim girilerek ENTER tuşuna basılır. 3. Yukarıdaki yöntemlerden biri ile dosya veya klasörü seçilir. Çok az bir süre bekleyerek dosya veya klasörün adı bir kez tek tıklanır. Dosya veya klasörün ismi seçili hale gelecektir. Buradan isim değiştirilir. 4. Bir pencere içinde dosya veya klasör seçilir Dosya menüsünden menüden Yeniden Adlandır seçili hale gelir ve isim girilerek değiştirilir. 50

DOSYA VE KLASÖR ADI KURALLARI Windows 7 de dosya ve klasörlere 256 karaktere kadar ad verilebilir. Adlarda, sadece rakam veya sadece yazı kullanılabileceği gibi, bu ikisi karma olarak da kullanılabilir, Küçük ve büyük harfler bir arada dosya ve klasör adlarında kullanılabilir. Ad içerisinde nokta (.), çizgi (-) veya alt çizgi (_) karakteri ve boşluk kullanılabilir. Ancak dosya veya klasör adlarında aşağıdaki semboller kullanılamaz. 51

GİZLİ VE SALT OKUNUR AYARLAMAK Dosya ve klasörler gizli ve salt okunur olarak ayarlanabilir. Bir dosya veya klasörü gizli yapmak o klasörün yanlışlıkla silinmesini veya taşınmasını engellemek için gizlemek demektir. Eğer klasör seçeneklerinde Gizli dosyaları gösterme seçeneği seçili ise bu durumda bu dosya veya klasör görünmez durumdadır. Gizli dosyaları göster seçeneği aktif ise bu gizli nesneler yanda görüldüğü gibi silik bir şekilde görülür. 52

GİZLİ VE SALT OKUNUR AYARLAMAK Salt okunur yapmak ise bir dosyayı değişikliklere karşı koruma altına almak demektir. Salt okunur yapılan bir dosya okunabilir ancak üzerinde değişiklik yapılamaz. Böylelikle önemli dosyalar bilgisayarı kullanan diğer kullanıcıların yapabileceği değişikliklere karşı korunabilir. Bir klasörü gizli ya da salt okunur yapmak için nesne üzerinde sağ tıklanır ve açılan menüden Özellikler menü satırı tıklanır. Yanda görülen Özellikler İletişim Kutusu açılacaktır. Özellikler İletişim Kutusunun Genel sekmesinde bulunan Gizli ve Salt okunur seçeneklerinden ilgili seçim yapılarak gizli ya da salt okunur hale getirilir. 53

PAYLAŞIM SEKMESİ Paylaşım sekmesinden, klasörün aynı ağ üzerinde bulanan diğer bilgisayarlarla ortak kullanıma açılması için paylaşım verilmesi işlemi yapılır. 54

ÖZELLEŞTİR SEKMESİ Windows 7 ile gelen yeniliklerden biri, bir klasörü belge, resim, müzik veya video klasörü olarak özelleştirebilme desteğidir Klasör özelleştirme, o klasörün özelleştirilen alana göre araçlar sunmasını sağlar. Yandaki resimde Resimler için özelleştirilen bir klasör görülmektedir. Görüldüğü gibi klasörde, resimleri slayt gösterisi olarak izleyebilmeyi veya yazdırabilmeyi sağlayan araçlar bulunmaktadır. Bu araçlar özelleştirilmesi istenen klasör türüne göre değişmektedir. 55

KLASÖR SEÇENEKLERİ Klasör seçenekleri iletişim kutusu, herhangi bir pencerenin Menü Çubuğu üzerinde yer alan Araçlar menüsünden açılabilir. Klasör Seçenekleri isimli iletişim kutusu üzerinde Genel, Görünüm ve Ara sekmeleri yer alır. 56

GENEL SEKMESİ Klasörlere gözat bölmesinden yeni açılan klasörün aynı pencere veya her birinin yeni bir pencere içinde açılmasına olanak verir. Her bir klasörü yeni pencere içinde açmak bir karmaşaya neden olabilir. Öğelerin tıklatma seçenekleri kullanılarak, simgelerin tek veya çift tıklama ile açılması belirlenebilir. 57

GÖRÜNÜM SEKMESİ Klasörlere ait görünüm ve gelişmiş bazı özellikleri ayarlamak için kullanılır. Klasör görünümleri bölümünde iki adet düğme yer almaktadır. Klasörlere Uygula düğmesine basarak o anda aktif olan pencerenin görünümünü (Ayrıntılar, Döşeme vs.) bilgisayardaki tüm klasörlere uygulanır. Klasörleri Sıfırla ile bütün klasörlerin görünüm ve klasör türünü (resim, müzik, video vs.) Windows un varsayılan görünüm (Döşeme) ve klasör türüne ayarlanır. Gelişmiş ayarlar bölümünden klasörlerle ilgili bazı gelişmiş ayarlar yapılır. Bunlardan ikisi aşağıda açıklanmıştır: Başlık Çubuğunda tam yolu görüntüle seçeneği ile başlık çubuğunda klasörlerin isimlerinin yazdığı bölümde tam adres görüntülenmesi sağlanır. Bilinen dosya türleri için uzantıları gizle seçeneği ile bilgisayar tarafından tanınan tüm dosya uzantılarının gizlenmesi sağlanır. Bu seçenek işaretli değilse tüm dosyaların uzantıları görünür. 58

DOSYALARIN ÖZELLİKLERİ Bir dosyanın üzerine sağ tıklayıp Özellikler seçeneği seçildiği takdirde, o dosyaya ait Özellikler iletişim kutusu açılır. Genel sekmesinden bir klasörün gizli veya salt okunur olarak işaretlenebileceği önceki başlıklar altında anlatılmıştı. Aynı durum dosya için de geçerlidir. Güvenlik sekmesinde dosyaya erişebilen grup ve kullanıcılar listelenir ve istenirse bu izinler değiştirilebilir. Ayrıntılar sekmesinde dosyanın başlığı, konusu, oluşturulma tarihi, dosya boyutu gibi detay bilgiler yer alır. 59

BİRLİKTE AÇ Windows ta dosyaların hangi program veya programlarla beraber açılacağı belirlenebilir. Bunun için; dosya üzerinde sağ tıklanıp, açılan menüde Birlikte Aç seçeneğine gelindiğinde Windows o dosya türünün açılabileceği olası programları listeler. Bu listeden bir seçenek seçilerek bir kez ya da sürekli olarak dosya o program ile beraber açılabilir. 60

BİRLİKTE AÇ Menüde yer alan Varsayılan Programı Seç seçeneği tıklanarak, dosyanın, bu listede olmayan diğer bir program ile açılması da mümkündür. Programlar listesinden bilgisayarda kurulu olan programlar arasından seçim yapıp dosya açılabilir, bu durumda bu dosya sadece o program ile açılacaktır. Bu tür dosyaları açmak için her zaman seçili programı kullan seçeneği seçilirse bu durumda ilgili dosya türündeki (uzantısındaki) dosya yeni bir ayar yapılana kadar her zaman o program ile açılır. (Dosya çift tıklandığında artık bu program ile açılacaktır. 61