Üniversite Sanayi İşbirliği nde Yeni Yaklaşımlar ve Yaygın Modeller ÜSİ-ÖP 3. Öğrenci Kurultayı Mahmut KİPER 05.02.2012, Bilkent
Kapsam 1) Dünyada Yeni Yaklaşımlar 2) Bu Kapsamda ÜSİ ve Gelişmeler 3) Dünyadaki Yaygın Modeller 4) Ulusal Sistemlerin Önemi ve Türkiye 5) ÜSİ ve Öğrenciler
Dünyada B&T Politikaları
Dünyada B&T Politikaları
Dünyada B&T Politikaları
3. Faz ın Belirleyicileri: İnovasyon ve Toplum Enformasyon / Bilgi Toplumu Bilgiye Dayalı Ekonomi Öğrenen Toplum Karmaşık Sistemler Belirsizlik (Bilgi) Yönetimi Globalleşme (Fırsatlar ve Tehditler)
Rekabet için İnovasyon Rekabet ve İşbirliği Şebekeleşme, İşbirliği İnovasyoniçin Bütünsel Politika Rekabet ve İşbirliği, Eğitim ve Yetiştirme, İdari ve Mali Reformlar, Finansman ve Maliye, İşgücü Pazarı, İletişim, Yabancı Sermaye ve Ticaret, Yerel ve Bölgesel, vb. İnovasyonSistemleri Yerel, Ulusal, Bölgesel Sovyet Bloğunun Dağılması Bölgesel Bloklar
Üretim Girdileri
Bilgiye Dayalı Ekonomi bilgiyle bütünleşmiş teknolojilerin hayatın her alanına girmesi ve ekonomipolitiğin buna bağlı olarak şekillenmesi
Bilgi Ekonomisi = İnsan Bilgiye Dayalı Ekonomilerin temeli; Bilgi ve Öğrenmek (Bilgi Üretmek, Bilgi İşlemek, Bilgi Özümsemek, Bilgiden Ekonomik Değer Üretmek)
Sanayi Rekabeti Evrimi 1960 lar ÜRETİM üstünlüğü ile rekabet 1970 ler MALİYET üstünlüğü ile rekabet 1980 ler KALİTE üstünlüğü ile rekabet 1990 lar HIZ üstünlüğü ile rekabet 2000 ler BİLGİ üstünlüğü ile rekabet
Geçmişteki Lineer İnovasyon Modeli Temel Araştırma Uygulamalı Araştırma Geliştirme Üretim ve İşletme
İnovasyon Sistemlerinde Yeni Eğilimler (Non-Lineer, Evrimsel ya da Kaotik Sistemler) Ulusal Yenilik Sistemi Mode-2 Bilgi Üretim Sistemi Üçlü Sarmal
Yeniden Şekillenen Ulusal İnovasyon Sistemi Talep Tüketiciler (Son talepler) Üreticiler (Ara talepler) Çerçeve Koşullar Finansal Çevre; Vergi Sistemi ve Destekler, İnovasyon ve Girişimcilik Ortamı, v.b. Endüstri Sistemi Büyük Şirketler Yetkin KOBİ ler Yeni Teknoloji Tabanlı Şirketler Arayüzler Araştırma Merkezleri Yenilik Aktarma Merkezleri Eğitim ve Araştırma Sistemi Eğitim ve Öğrenim Kurumları Araştırma Kurumları Politik Sistemi Hükümet Kamu Kurumları ATG Politikaları Bankacılık, Risk Sermaye Altyapı FSMH ve Bilgi İnovasyon ve İş Kaynakları Raporları Std. Ve Normlar
Mode 2 Bilgi Üretimi Önceki dönemdeki ve temel araştırmalarda yoğunlaşan Mode 1 in aksine, Mode2 günlük hayattaki pratik bazı problemler uygulama çerçeve ve kaygıları içinde belirlenip çözülmekte, disiplinlerüstüve heterojen özellik gösteren bir yapıda ve geçici organizasyon formları oluşumu ile üretilen bilginin kalite kontrolü ise sosyal beklentileri karşılama ile ölçülmektedir. Bu yeni sisteme göre bilgi üretimi, üniversitelerin de parçası olduğu, olanakları geniş organizasyonlar gerçekleştirmektedir. Yeni çağın bu yaklaşımında, ulusal, uluslar arası kümeler (cluster), ağyapıları (networking), vb. işbirliği organizasyonları ile sağlanmaya çalışılan bilgi üretimi çok karmaşık yönetim sistemlerini gerekli kılmaktadır.
Üniversite-Sanayi İşbirliği nde Üçlü Sarmal (Triple Helix) Yaklaşımı Bu yeni yaklaşımda, üniversite giderek artan şekilde, girişimci formatında bilgiye dayalı ekonomiye entegre olmaya başlamıştır. Bu değişim, tarafların birbirlerinin rollerini de üstlendikleri, diğer bir deyişle giderek birbirlerine yakınlaştıkları ve artık üçlü bir kesişme alanının yaratıldığı yapılanmalara yol açmıştır. Üçlü sarmal modelde, üç ana unsur rol oynar: Bunlar Mikro seviyede aktörler, mezoseviyede kurumsallaşmış yapılar ve makro seviyede kural ve yönergeler dir.
Diğer Yeni Yaklaşımlar Açık İnovasyon Bölgesel İnovasyon Stratejileri Uluslararasılaşma İşbirliği Ağyapıları (kümeler vb.)
21. Yüzyılda Beklenen Teknolojik Gelişmeler Yenilenebilir enerji sistemleri İleri ilaçlar Füzyon enerji sistemi Teröre karşı güvenlik sistemleri Karbon blokajı Sanal gerçeklik sistemleri Nitrojen döngüsü Kişiye özel öğrenme vb. sistemler Temiz suya erişim Yeni buluş sistemleri Yerleşim altyapı sistemleri Sağlık enformasyon sistemleri
Sistem Yaklaşımı Tüm bu sistemlerin de ağırlıkla; su, ulaşım, enerji, yaşam bilimleri/sağlık ile sürdürülebilir çevre konularına odaklanacağı öngörülmektedir. Bu sistem yaklaşımını gerekli kılan hususlara bakıldığında öncelikle bu konuların disiplinlerarası (interdisipliner) hatta disiplinlerüstü(transdisipliner) özellikler taşıdığı görülecektir. Diğer bir deyişle, hedeflenen bu gelişmeler ancak farklı disiplinlerin birarayagelmesi ile mümkün olabilecektir.
Belirsizlik Yönetimi İlave olarak, sadece mühendislik disiplinleri yeterli olmayacak, mühendislik bilimleri ile sosyal bilimler ve yönetim sistemleriminin entegrasyonundan doğan oldukça gelişmiş bir sistemler bütünü gerekecektir. Başarının sınırı ise, bu kadar çok değişkenden doğan belirsizlikleri yönetebilme ile doğru orantılı olacaktır.
Üniversitelerin Rolü İnsan Kaynakları Yetiştirme Temel Araştırmalar (1. Akademik Devrim) Ekonomik Değer için Bilgi Üretme ve Yaygınlaştırma Odakları (2. Akademik Devrim)
Neden Üniversite-Sanayi İşbirliği? 18. yüzyılın sonlarında başlayan bir süreçle, teknolojiler bilimsel bilgi temelli olarak gelişmeye başlamış ve bilimle teknoloji arasındaki bu etkileşim sanayileşme ve ekonomik gelişmenin motoru olmuştur. Üniversite ile sanayi arasındaki bu ilişkinin ekonomik büyümeyi besleyen önemli bir etkisi vardır. Üniversite-sanayi işbirliği zor, ancak ulusal kalkınma için en yararlı teknoloji transfer yöntemlerinden birisidir.
Dr. Katsuhiko Yamashita: Toshiba nın Teknolojiden Sorumlu Başkanı Eğerdünyanıngerikalanı ile bağlantılı birülkedefaaliyet gösterenbir şirketsenizüniversitelerileişbirliğinegitmeye mecbursunuz. Bunundört ananedenivar. Öncelikliikineden teknolojininher alanda, tarihtedahaöncehiçolmadığı kadar hızlıgelişmesive rekabetinartması. Eğeraynı alanlarda faaliyetgösterenrakiplerinizdenhızlı olmazsanız patentleşebilecekpekçoktemelteknolojiyionlara kaptırabilirsiniz. Buda rekabetçiliğinizinbirkaçyıliçindeyok olması anlamınagelir. Böyle birsonlakarşılaşmamakiçintüm şirketlerüniversitelerinteknolojiüretmepotansiyelinden faydalanmakdurumundalar.
Dr. Katsuhiko Yamashita: Toshiba nın Teknolojiden Sorumlu Başkanı Üniversite-sanayiişbirliğiiçindiğerönemlibirsebepise para. Hiçbir şirketartıktemelbilimlerdearaştırmayapamıyor. Fizik vekimyagibibilimlerdekihızlı gelişmeözelalanlaroluşturdu vebukonulardaaraştırmayapabilecekinsankaynağı bulmak velaboratuvarlarayatırımyapmakbir şirketiçinbüyük maliyetlergetiriyor. Son olarakartıköğrenciler üniversitelerdensadeceteorikbilgileredinerekmezunolmak istemiyorlar. İş dünyasınayakınlaşmak, araştırmalarının sonuçlarını dahaçabukalmakve toplumdayarattıklarını ve değişikliklerigörebilmekistiyorlar.
Danica Simsic Lubliyana Belediye Başkanı ve Slovenya Bölgesel İnovasyon Sistemi (SLORITTS) Yürütme Kurulu Başkanı İnovasyonekonomikvesosyalgelişmeninanahtar unsurudur. Bu gerçekilk once 1970 lerde ABD de farkedilmiş veab ülkeleri20 yıldanfazlabir gecikmeylebunu takipetmiştir. Bu gecikmeninbir çoknedeni sayılabilir. En önemlilerindenbiri Amerikanüniversitelerininvearaştırmakurumlarının pazarodaklı olmaları veinovasyonveişbirliği kültürünü özendirici ve geliştirici şekilde organizasyonyaklaşımınasahipolmalarıdır.
Üniversiteler; sırça köşkünde ne zaman ve ne de maliyet hassasiyeti duymadan, milletin vergileriyle sanayi ihtiyaçları için değil, kendi keyfine göre mavi semalar için işeyaramaz araştırmalar yapan kurumlar (mı?)
Sanayi; birliktearaştırma projesi yürütülemeyecek kadargeri teknolojilerle uğraşan, bugün getirdiğiişin sonucunu dün almaya kalkan, yapılabilen pek az sayıdaki işbirliğindeise, üniversiteye hak ettiğiparasal desteği vermeden çalışmalardan çekilen ya da çalışma sonuçlarını uygulamaya yanaşmayan, iş yapılamaz bir ortak (mı?)
Üniversiteleri İşbirliğine Özendiren Etmenler Bünyelerinde yapılan buluşların tanınırlığı ve kazanılan prestij, Toplumsal ve evrensel yarar sağlama misyonları, Değerli Bilim adamlarının cezbedilmesive bünyede tutulması, Bu yönde giderek artan ulusal ve bölgesel kurallara ve beklentilere uyum, Ulusal ve bölgesel ekonomik kalkınmaya katkı, İşbirliğini destekleyen fonlardan maksimum yarar sağlama, Ticarileşen buluşlardan elde edilen kazançlarla daha fazla ve ileri araştırmaların finansmanı Öğrencileri anlamlı araştırmalara yöneltmek
Üniversite-Sanayi Çatışmasının Kavramsal Anlamı Üniversitelerin evrensel, sanayiinin özel değer tarafında olması (evrensel yarar/rekabet üstünlüğü çatışması) Üniversitelerin bilgievrenseldir, yayılmalı anlayışına karşı, sanayiinin bilgiyi tekelinde tutarakrekabet kazanma konusundaki bilgiyi tekelleştirmeistekleri, Fikri hakların sahipliliğive kullanımı konularında yaşanan çekişmeler.
Tarafların Çıkarması Gereken Ders: Bu işbirliğindebeklentilerinkarşılanabilmesiiçin, tarafarın kendileriaçısından, özetle, şudersleriçıkarmış olması beklenmektedir: 1) Sınaifirmalarınuzundönemliteknolojistratejilerinesahip olmaları gerekmektedir. 2)Üniversitelerin,bölümlerindekiaraştırmacı ve akademisyenlerinsınaigelişimiçinyapılması gerekenlerve beklentilerkonusundayeterincedeneyimliolmalarışarttır.
ÜSİ-Temel Problemler Problem-1 Sanayiiüretimde, doğrudan bilime değil teknolojiye gereksinim duyar. Bu durumda sanayi, yeni bilimsel bilgiye dolaylı olarak ve 1) Yeni, temel teknolojilerin ortaya çıkmasının yeni bilimsel bilgiyi gerektirdiği ve 2) Mevcut teknolojilerde daha fazla ilerlemenin, bu teknolojilerin temelini oluşturan bilimsel bilgiye daha derinlemesine inilmeden sağlanmasının mümkün olmadığı durumlarda ihtiyaç duyacaktır.
ÜSİ-Temel Problemler Problem-2 Üniversitede yapılan bilimsel çalışmalar ne form ne de zaman açısından sanayi tarafından doğrudan kullanılamaz.
Aracı Ortam!
Teknoloji Transfer Arayüzleri belirtilen problemlere ve tarafların gereksinimlerine uygun çözümler getirmeye çalışankurumlar
Kurumsal Arayüz Yapıları Teknoparklar, Teknoloji Transfer Merkezleri, Kuluçkalıklar, İşbirliği Merkezleri,
Teknoparklar Yeni teknoloji kökenli firmalar oluşturmak ve büyütmek, Üniversite buluş ve know-how larını ticari amaca dönüştürmek, Teknoloji transferini artırmak, Firmaların Ar-Ge faaliyetlerini ekonomik kazanca dönüştürmek.
Kuluçkalıklar; teknoloji odaklı fikirlerin ticarileşmesi yönünde yeni firmaların gelişmesi için uygun ortamların yaratılmasını amaçlar.
İşbirliği Merkezleri; üniversite-sanayiişbirliğiniözendiriciyöndeve sanayicininbenimsediğivegereksinimduyduğu araştırmavegeliştirmeçalışmalarının yürütülmesi (talep odaklı), etkileşimliar-gefaaliyetlerininbelli bir endüstriyel veteknolojikgelişmelerdoğrultusunda yoğunlaştırılarak, sonuçların geniş bir kesime yaygınlaştırılması.
Teknoloji Transfer Merkezleri üniversitear-ge sonuçlarının ticarileştirilmesi (arz odaklılık)
ABD AUTM 2007 Verileri 48,8 milyar ABD doları araştırma fonu kullanımı. Bunun %65 i kamu fonlarından sağlanırken, %7 si endüstriden alınmış. 2007 yılında 193 kuruluştan toplam 19.827 beyan-disclosure Sağlık bilimleri %25, bilgisayar/elektronik %9, araştırma araçları %8
ABD AUTM 2007 Verileri 19.827 beyandan %7 sinin, diğer bir deyişle 1456 adetinin aynı yıl içinde lisanslandığı belirtilerek, bu oldukça yüksek oranın TTA lerininbaşarısı olarak kabul edilmesi gerektiği söylenmektedir. 2007 yılında 194 kuruluş tarafından toplam 5109 lisans ve opsiyon anlaşması yapıldığı ve 3622 patent alındığı belirtilmektedir. Lisans anlaşmaları sonucu 686 ürünün piyasaya sürüldüğü vurgulanmaktadır. 2007 yılında 555 yeni start-upkurulduğu belirtilmektedir.
AUTM 2010 Verileri 307 kuruluşa gönderilmiş (236 Üniversite, 65 Hastane ve Araştırma Enstitüsü, 2 Ulusal Lab. Ve 4 Teknoloji Yatırımcısı Kuruluş) Geri dönüş: 181 (%59.6) (155 Üniversite, 27 Hastane ve Araştırma Enstitüsü, 1 yatırımcı Firma) 657 yeni ürün 20,642 beyan 4,284 Lisans Anlaşması 4,469 Patent 651 start-up $59.1 milyar Desteklenen Araştırma Harcamaları Toplamı $2.4 milyar Toplam Gelir $323.2 milyon Yasal Giderler için Ödemeler
Bazı İstatistikler MIT nin2007 araştırma harcamasının 1.216.800.000 ABD doları, son dört yıl araştırma harcaması toplamının 3.562.600.000 ABD doları, toplam aktif lisans sayısının 840, 2007 de kurulan start-up sayısının 24, son yıl alınan patentsayısının149, patent başvuru sayısının 314 gibi oldukça etkileyici rakamlar olmasına rağmen, son yıl lisans gelirinin 61.600.000 ABD doları olduğu görülmektedir. Son dört yıl lisans geliri toplamı ise 129.187.162 ABD dolarıdır.
Harvard Üniversitesi için son yıl araştırma harcaması miktarı 630.132.396 ABD doları görünürken lisans geliri 12.402.873 ABD doları olarak belirtilmiştir.
Stanford Üniversitesi için ise bu rakamlar sırasıyla 699.922.095 ve 50.370.600 ABD doları şeklinde yer almıştır. Tüm verilere bakıldığında, birkaç istisna dışında lisans gelirlerinin araştırma harcamalarının en fazla 1/10 u kadar bir orana ulaşabildiği görülmektedir.
AB EC, DG Enterprisetarafından desteklenen TechnologyTransfer Institutions in Europe başlıklı çalışmada 30 ülkeden yaklaşık 1400 TTA yı kapsayan istatistiklere yer verilmiştir. Buna göre TTA ların%53 ü üniversite ya da bilimsel araştırma kurumunun bir birimi olarak, %33 ü bağımsız yapıda, %14 ü de bağlı kuruluş şeklinde hizmet vermektedir.
AB TTA larcasağlanan hizmetlerde; %64 Spin-off larayönetimsel destek, %62 kontrat bazlı araştırma projeleri için irtibat, %57 patent hizmetleri, %52 teknoloji lisanslama, %25 spin-off larafinansal destek sağlanması TTA larınyoğunlaştığı bilim ve teknoloji alanları dağılımı %36 bilgi ve iletişim teknolojileri ile elektronik, %33 biyolojik bilimler, %30 ile fiziksel bilimler, %29 diğer mühendislik bilimleri
Ulusal Sistemlerin Önemi Pratikte, çokulusluların muazzam yatırımlarına rağmen, açıkça görülmektedir ki, bunların teknolojik faaliyetleri, yatırımın yapıldığı ülkenin teknolojik yetkinliğinin gelişmesine çok az katkıda bulunmaktadır. Yatırım yapılan ülkedeki sanayinin gelişme düzeyi yüksek, yerel hükümetler cömertçe destek sağlıyor ve kurulan yatırım ilişkileri uzun dönemli olsa bile durum budur. LinsuKim ve Richard R. Nelson, 2000
Ulusal Sistemlerin Önemi Teknolojide kalıcı bir yetkinlik kazanılmasında, ithal teknoloji, hiçbir biçimde, sağlam bir bilim temelinin ve yerli inovasyon kapasitesinin yerini tutmaz. Asıl vurgulanması gereken nokta, yaparak öğrenme ve araştırarak öğrenme yoluyla know-how ın kendimize mal edilmesidir. OECD,1998
Türkiye için İkili Problem! Türkiye ikili bir problemle karşı karşıya -teknoloji geliştirme ve inovasyona ayrılan kısıtlı bir kamu bütçesiyle kendine yeterli ve sürdürülebilir bir inovasyon eko-sistemi yaratma gerekliliği -küresel dünya ekonomisinde güçlü bir şekilde yer alacak şekilde ülke ekonomisinin iyileştirilmesi için yöntemler geliştirme zorunluluğu
Çözüm Her iki problemi eşzamanlı ve biraradaele almak ve çözüm bulmak konusunda anahtar sözcük ATGİ faaliyetleridir. Ancak, Türkiye deki temel sıkıntılardan birinin yetersiz sermaye birikimi olduğu gözönüne alındığında, özel sektörün mevcut sermaye yapısıyla küresel ölçekte Ar-Geyatırımlarını nasıl yapacağı karşımıza bu çözümlemeyi zorlaştıran bir unsur olarak çıkmaktadır.
OECD 2006 Innovation Scoreboard
Sentez -ülkemizde hala doğrusal (lineer) inovasyon sistemi hakim - Ülkemizde kendi kendine yeterli bir inovasyon ekosistemi için başlangıç noktasının ve öncü rolün üniversitelerden gelmesi gerekliliği
Öneriler-1 Üniversiteler araştırma ile ilgili politika ve önceliklerini belirlemelidirler. Bazı üniversiteler, uzun dönemli, temel araştırmaları tercih ederken, bazı üniversiteler özellikle bölgesel-sanayi odaklı, uygulamalaı proje yaklaşımını benimseyebilir. Önemli olan her üniversitenin bu kapsamdaki politika, strateji ve yol haritalarını kamuoyu ile paylaşmaları, buna uygun mekanizmaları oluşturmalarıdır. Özellikle ÜSİ ninbaşlangıç evrelerinde öncü durumda olması beklenen taraf üniversiteler olduğundan, kurumsal politikalar deklare edilmeli ve bunlar için fonlar sağlanmaya çalışılmalıdır.
Öneriler-2 Hemen tüm gelişmiş ülkelerin Ar-Ge ye dayalı tedarik politikaları vardır ve bu politikalar, kendi şirketleri ve üniversiteleri için motivasyon sağlayacak şekilde kullanılmaktadır. Türkiye de tedarik sistemlerinde bu yaklaşımı benimsemelidir.
Öneriler-3 ÜSİ de ÜSAMP benzeri Üçlü Sarmal modelli hibrid kurumsal yapı ve mekanizmaların oluşumuna olanak sağlayacak çerçeve ya da şemsiye kanun ve yönetmelikler tasarlanmalıdır. Aynı şekilde, üniversite kanun ve yönetmeliklerinin de bu yönde ve sanayi ile ilişkiler için motivasyon içerecek şekilde ele alınması gereklidir.
Öneriler-4 Destek ve programları arasında sinerjiketki yaratacak koordinasyon ve senkronizasyon işlevlerini sağlayacak oluşum(lar)kurgulanmalıdır. -En büyük ve önemli ÜSİ mekanizmalarından olan Teknoparkların başarısı Network genişliği ile doğru orantılıdır. Oysa Türkiye de işbirliği sınırları evsahibi üniversitelerle sınırlıdır. Teknoparklararası işbirliğini destekleyecek program ve platformlar oluşturulmaya çalışılmalıdır.
Kurumsal Yapılar için Başlıca Gerekler - ÜSAMP Benzeri Üçlü Sarmal Arayüzler - Teknopark ların İhtisaslaşması ve Network genişlemesi - TTM lerin Ülkeye Özgün Modelle Yaygınlaşması - Tüm mekanizmalararası etkileşim ve sinerjik etki!
Ana Sorunlar Üniversite-sanayi işbirliği, ulusal inovasyonsistem ve politikasının bir alt başlığıdır, onunla doğrudan ilişkilidir ve etkilenir. Ulusal inovasyonsisteminin gelişimi ise, geçmişte izlenen yolun bir devamı şeklinde gidilecek yolun planlanmasının gerektiği (path-dependent) evrimsel bir özellik gösterir. Yani Türkiye nin, mevcut sanayi yapısı, alışkanlıkları, kültürü vb. durumlarını yok sayarak bilgi toplumuna doğru yeni bir ufuk açılamaz. Gideceğiniz yol, geldiğiniz yolun devamıdır. Ancak, yapının evrimsel özelliği nedeniyle, sistemin tüm aktörleri birbirleriyle etkileşerek, her birinin kendini ve birbirini dönüştürmesinde yani eşevrimindeetkili olurlar. Bir alt başlık olarak üniversite-sanayi işbirliğinde de davranış biçimi aynı olacaktır.
Cevap? Öncelikle, bilgi üretiminde yeni işbirliği yaklaşımlarında yeni bir kurallar seti ortaya çıkmıştır. Bu set içinde; yönetişim, verimlilik, ilgi, uygulama gibi unsurların başı çektiği görülmektedir. Peki bu kurallar bilgi üretimini artırmakta mıdır, yoksa geleneksel temel araştırma sistemini engellemekte midir? Diğer bir deyişle, serbestlik, otonomi, gerçeğin araştırılması ve orijinallik gibi gereksinimlerle; verimlilik, yönetişim, etkinlik ve doğrudan ekonomik büyümeye katkı gibi unsurlar arasındaki nazik denge nasıl kurulacaktır?
ÜSİ Amaçlarından: Öğrencilere Yeni Fırsatlar Yaratmak Tekniğin son durumu ve en son teknolojilerde (state of the art) ve en gelişmiş yönetim sistemlerinde çalışma fırsatı Sanayi sorunlarını ve beklentilerini anlama şansı Teknoloji odaklı(yönelndirmeli) eğitim programları İş yeri eğitimi ve sanayide iş bulma fırsatları
ÜSİ Amaçlarından: Öğrencilere Yeni Fırsatlar Yaratmak İşbirliği proje bütçelerinden ve gelirlerden pay alma olanağı En gelişmiş test ekipmanları ve ileri üretim altyapıları ile çalışma imkanı Disiplinler arası projelerde çalışma imkanı Olası girişimcilik konularının seçimi Fikri haklar yönetimi ve taramaları sistematiğini öğrenme olanağı
Potansiyel Riskler Bilimsel ilişkilerde zayıflama Yayın sayısında azalma/geciktirme Öğrencilerin bağımsız araştırmalarına kısıtlama Hocaların öğrenci çalışmalarını kendi sanayi ilişkilerine yönlendirmesi
Türkiye de Öğrenci Odaklı ÜSİ Program Örnekleri San-Tez (B-S-T Bakanlığı) Endüstride Doktora Programı (Anadolu Üniv. Malzeme Müh. ve SAM) ÜSİ-Sistem Tasarımı (Bilkent Üniv. Endüstri Müh.-ÜSİM)
Teşekkürler Mahmut Kiper E-posta: mkiper@ttgv.org.tr Tel: 312 265 02 72 / 120 www.ttgv.org.tr (yayınlar)