DOHBMr II YIL: 4 / s KIBRIS TÜRK YÖNETİMİ MECLİSİ Z A B I T L A R I 31«inoi Birleşim (3»üncü Olağanüstü Birleşim) 12 TEMMUZ 1974, CUMA
GÜNDEMs BOLUM; A 1. 1974 İktisadî Kalkınma Teşvik Fonu (Tâdil) Ttizügtt Tasarısı. BOLÜM; B BOLÜM; C BOLÜM; D
- 3 - \ BİRİNCİ OTURUM Açılış Saati: 11.50 BAŞKAN - Dr, Necdet H. Unel KATİP - Dr. Halûk Avni BAŞKAN - Sayın arkadaşlar; ikinci dönem, dördüncü yılın otuz birinci birleşimini açıyorum. Bu üçüncü olağanüstü birleşimdir. Nisap? KATİP - Mevcut efendim. BAŞKAN - Nisap mevcuttur. Sayın milletvekilleri; gündemin A Bölümünde bir konu vardır. Tasarısı. 1. 1974 İktisadî Kalkınma Teşvik Ponu (Tâdil) Tüzüğü ' Raporun okunmasını rica ediyorum. Sayın Ali Süha Komite Raporunu okuyor. Buyurun. MALİYE VE İKTİSADÎ İŞLER KOMİTESİ ADINA ALİ SÜHA (Lefkoşa) - Sayın Başkan, muhterem arkadaşlar; Komitemizin Raporunu okuyorum. KIBRIS TTJRK YÖNETİMİ MECLİSİ MALİYE VE İKTİSADI İŞLER KOMİTESİNİN 1974 İKTİSADÎ KALKINMA TEŞVİK PONU (TADİL) TUZUGU TASARISI İLE İLGİLİ RAPORUDUR. Hazır Bulunanlar; M. Kemal Deniz Halil Pikret..Sohutay A.R. Irıkoğlu Dr. Şerasi Kâsım Ali Süha
- 4 - \ Komitemiz, 10 Temmuz 1974 tarihinde Meclis Başkanı Dr. Necdet H. Unel'in başkanlığında toplanarak 1974 İktisadî Kalkınma Teşvik Tonu (Tâdil).Tüzüğü Tasarısını incelemiştir. Tâdil Tüzüğü Tasarısının gayesi, Esas Tüzüğün 28. maddesindeki katı hükümleri işsiz üniversite ve yüksek okul mezunları lehine hafifletmektir. Komitemiz yüksek okul mezunlarına tanınan bu kolaylıkları benimserken, teknik eğitim ve staj kurslarını başarı ile bitiren orta okul mezunlarının da 28. madde kapsamına alınması için gerekli tadilâtı yapmıştır. Yapılan bu tadilâtla, halen teknik eğitim ve staj kurslarından istifade edenlerle ileride bu sahaya intisap edecek olanların da pratik sahada kendi kendilerine yeterli olmaları sağlanmış oluyor. Komitemiz, tâdil edilmiş şekliyle Tüzüğün kabulünü oybirliği ile Yüce Meclise öğütler. BAŞKAN - Teşekkür ederim. Sayın arkadaşlar, Rapor okunmuştur. Şimdi Rapor ve Tasarının tümü hakkında, teklifin tümü hakkında söz isteyenlere söz verilecek. Güryel bey, buyurun. MUSTAFA GURYEL (Lârnaka) - Saygıdeğer Başkan, sayın milletvekilleri; İktisadi Kalkınma Teşvik Fonu Tesis Kuralının 3«üncü maddesi tahtında yapılan Tüzüğün 28«inci maddesinin tadilini hedef tutan bu Tasarının getirmekte olduğu esas özellik, bugüne kadar bu Kural tahtında istifade etme olanağı bulmayan birçok üniversite mezunlarının yararlanmasını sağlamaktadır.
- 5 - Yapmış olduğumuz pek çok köy gezilerinde Yönetim tarafından istihdam edilemeyen bu vatandaşların müracaat suretiyle kredi sağlayarak kendi kendilerini istihdam etme çabaları maalesef bir netice sağlayamamıştır. Çünkü Tüzük buna cevaz vermiyordu. Pek tabiîdir ki okul bitiren bu gençlerimiz Tüzüğün öngördüğü teminatı vermekten âciz olduklarından bu Kural tahtında istifade edememişlerdir. Yani Kuralın eski hali ile kredi sağlamayı öngören maddesi kredi karşılığında teminat göstermekti. Yeni mezun olanların ipotek karşısında teminat göstermesi haliyle imkânsızdı ve beklenemezdi. 28'inci maddenin tâdili bunu kastetmekte ve şahsî teminatı kredi sağlamak için kabul etmektedir. Dolayısıyle bu Tâdil Tasarısının tüm cemaata ve özellikle lise ve üniversite mezunlarına getireceği yararlar dolayısıyle kabul edilmesini Lârnaka grubu olarak tasvip etmekte ve bu yönde müsbet oy kullanacağımızı arzetmekteyim. Teşekkür ederim. BAŞKAN - Teşekkür ederim. S3z isteyen arkadaşımız? Ali bey, yahut Şemsi bey konuşsun. adına mı konuşacaksınız? Ali bey, siz Komite M. OZKER YAŞIN (Lefkoşa) (Yerinden) - Şemsi bey de Komitededir. BAŞKAN - Ş e msi bey. DR. ŞEMSİ KAZIM (Baf) - Sayın Başkan, muhterem milletvekili arkadaşlar; Meclisimizin bugün müzakere etmekte olduğu İktisadî Kalkınma Teşvik Fonu Tesis Kuralını Tâdil Tüzüğü gençlerimize ve bilhassa teknik sahaya kaymak isteyen üniversite ve orta okul mezunlarına imkân sağlaması bakımından cok önem taşımaktadır ve bunun önemine binaen Meclisimiz tatilde olmasına rağmen olağanüstü bir toplantı yaparak ve süratle, vakit kaybetmeden bu Tâdil Tüzüğünü geçirmek, onaylamak yönünü seçmiştir. 0 r/6, t
- 6 - \ Kanaatimce Kıbrıs Türk Cemaatına ve bilhassa bugün asrımızın teknik bir asır olduğu bir devrede muazzam faydası görülecek ve ayrıca gençlerimizin Kıbrıs'a bağlanmalarını, meslek sahibi olmalarını veya bir iş kurmalarını sağlayacağı için çok faydalı ve Kıbrıs Türkü için hayatî önemi haiz bir Kural Tüzüğü olacaktır. Bütün kalbimle bunu destekleyeceğimi belirtmek isterim. BAŞKAN - Teşekkür ederim. Ali Süha bey, buyurun. MALİYE VE İKTİSADÎ İŞLER KOMİTESİ ADINA ALİ SUM (Lefkoja) - Sayın Başkan, muhterem arkadaşlar; Yürütme Kurulundan Yüce Meclisimize sevkedilen Tâdil Tasarısında bu kredilerin bilhassa lise mezunu olan ve üniversiteye intisap eden veya ettikten sonra başarı gösterip de bir teknik konuda burs alanları öngörüyor. Komitemiz Tasarıyı incelerken bilhassa dünyada eğitim anlayışının çıraklıkla ilgili yaşı on beş yaştır. Yani bizim ölçülerimize vurulduğu takdirde bunun, orta okul mezunlarının bilhassa çıraklık kurslarına kaydırıldığı görülmektedir. Bu hususu göz önüne alan Komitemiz 28'inci maddenin kapsamını daha da genişletmek suretiyle lise mezunu olmayan gençlere de bu imkânın sağlanmasını öngörmüştür. Esasen lise mezunu olmayan bu gençlerin teknik staja sevkedilmesinin esas esprisi, cemaatımızın ihtiyaç duyduğu sanat dallarına gönderilmesidir. Kısaca, cemaatımızın halen piyasasında mevcut olmayan veyahutta ihtiyacı olup ihtiyacı hissedilen dallara sevkedildiğine göre 28'inci madde kapsamı içerisj e bunları da almak suretiyle bu sınıfa bir ümit ve ışık unsuru getirdiğimize inanıyoruz. Bu bakımdan Komiteniz yapmış olduğu, Yürütme Kurulu ile yapmış olduğu ve bilhassa Sayın Çalışma Üyesi ile yapmış olduğu temastan sonra Yürütme Kurulunun zaman zaman orta okul mezunları da dahil hatta ilkokul mezunları baba mesleğine intisap etmek isteyen ve daha birtakım beceriler ve bilgiler almak suretiyle intisap etmek isteyenleri de teknik staja gönderdiğine göre bizim Komitenin ilk toplantısında öngördüğümüz orta okul mezunları yerine bunu kaldırmak suretiyle daha geniş bir kapsam getirmiş bulunuyoruz. Esas müzakereye geçildiği takdirde bu teklifimizi yapacağımızı arzetmek isterim.
BAŞKAN - Teşekkür ederim. Başka söz isteyen arkadaşımız? Mevcut değildir. arzediyorum. Şimdi madde madde müzakereye geçme hususunu Meclisin oyuna Kabul edenler? Kabul edilmiştir. Madde nıadde müzakereye geçiliyor. Buyurun. KATİP - İKTİSADÎ KALKINMA TEŞVİK FONU TESİS KURALI 3. maddenin (l). fıkrası tahtında.yapılan Tâdil Tüzüğü. Kıbrıs Türk Yönetimi Yürütme Kurulu, 1971 İktisadî Kalkınma Teşvik Fonu Tesis Kuralının 3. maddesinin (l). fıkrasına istinaden aşağıdaki tüzüğü yapars- Kjsa isim. R.G.27/3/72 Ek.III A.E.13 R.G.1/9/72 Ek.III A.E.52 R.G.3/11/73 Ek.III A.E.72 1. Bu Tüzük, 1974 İktisadî Kalkınma Teşvik Fonu (Tâdil) Tüzüğü olarak isimlendirilir ve aşağıda tâdil edilmiş şekliyle "Esas Tüzük" olarak anılan 1972 İktisadî Kalkınma Teşvik Fonu Tüzüğü ile birlikte okunur. BAŞKAN - 1'inci madde hakkında söz isteyen? Mevcut değildir. Oyunuza arzediyorum. Kabul edenler? Kabul edilmiştir.
- 8 - \ KATİP - Oybirliği ile. BAŞKAN - Oybirliği ile kabul edilmiştir. Teşekkür ederim. Söz isteyen? Teklif getirilecek 2'nci madde hakkında. ALİ SÜHA (Lefkoşa) (Yerinden) - 28'inci madde hakkında. BAŞKAN - Evet, buyurun. ALI STJHA (Lefkoşa) (Yerinden) - Okunduktan sonra. BAŞKAN - Okunduktan sonra. Peki, buyurun, KATİP - 28. madde yerine yeni madde konması. 2. Esas Tüzüğün 28. maddesi kaldırılır ve yerine aşağıdaki yeni nadde konurs "Serbest meslek kredileri. 28. (l) Lise veya dengi öğrenim kurumlarından mezun olup da üniversite, yüksek okul mesleki teknik eğitim veya kurs gören gençlerle, teknik eğitim ve staj kurslarını başarı ile bitiren orta okul mezunlarının kendi kendilerinin istihdamlarını mümkün kılmak üzere; ziraat, küçük esnaf, ticaret, sanayi, turizm ve meslekleri ile ilgili konularda kredi verilir. Tüzüğün diğer maddelerindeki şartlardan farklı olarak bu gibi müracaat- Çilar için aşağıdaki şartlar uygulanır:
- 9 - \ (a) İşletmeyi bizzat kurmak veya mevcut bir işletmeye ortak olarak bizzat çalışmak, fon kapsamında kabul edilir. (b) Projenin gerektirdiği tüm miktar kredi olarak verilebilir. (c) Maddi teminat şartı aranmaksızın şahsî kefaletle kredi verilebilir. Bu takdirde kefilin muteber şahıs olması ve kefalet miktarının beş yüz lirayı aşmaması gerekir. Ancak Yürütme Kurulu Plânlama Alt Komitesi, malî durumunu kesinlikle bildiği kişilerden daha yüksek kefalet kabul edebilir. (d) Şahıs başına en çok üç bin liraya kadar kredi verilebilir. Ortaklık halinde her şahıs yukarıda belirtilen miktar kadar kredi talep edebilir. Ancak bir ortaklığa açılabilecek kredi on bin lirayı aşamaz. (e) Faiz haddi yıllık yüzde üçtür. (f) Kredinin vadesi, kredi konusuna göre ayarlanır. Vade azamî on beş yıldır. (2) Müracaatlar, Plânlama Teşkilâtınca incelenme safhasında iken Çalışma, Rehabilitasyon ve Sosyal İşler üyeliğinin görüş ve tavsiyeleri alınır."../10..
- 10 - \ BAŞKAN - 2'nci madde hakkında söz isteyen arkadaşımız? Ali Süha bey, buyurun. ALÎ SUHA (Lefkoşa) - Sayın Başkan, muhterem arkadaşlar; demin yüksek huzurlarınızda izah ettiğim gerekçe ile şu teklifi arzediyorum. 28'inci paragrafın çıkarılarak yerine aşağıdaki (a) ve (b) paragraflarının konması. (a) paragrafis "Serbest n slok krediler 28. (l) (a) Lise ve dengi öğrenim kurumlarından mezun olup da üniversite, yüksek okul, meslekî teknik eğitim veya kurs gören gençlerle; (b) Kıbrıs Türk Yönetimi imkânlarından yararlanarak teknik eğitim ve staj kurslarını başarı ile bitirenlere; kendi kendilerinin istihdamlarını mümkün kılmak üzere; ziraat, küçük esnaf, ticaret, sanayi, turizm ve meslekleri ile ilgili konularda kredi verilir." Buna göre, sayılandırılmada bir değişiklik getiriyoruz. İkinci 'paragrafın (2) diye isimlendirilmesi. kısmın... BAŞKAN - Yani "Tüzüğün diğer maddelerindeki" diye başlayan ALİ SUHA (Devamla) - "Tüzüğün diğer maddelerindeki şartlardan farklı olarak..." bu paragrafın (2) diye numaralandırılması ve en son (2) olan "Müracaatlar, Plânlama Teşkilâtınca incelenme safhasında iken..." bu paragrafın da (3) olarak sıralandırılmasını saygılarımla arzederim. BAŞKAN - Teşekkür ederim.../ll..
- 11 - Arkadaşlar, yeni bir teklif gelmiştir. Yazılı olarak elimizde vardır. Usulüne uygundur. Bu konuda söz isteyen arkadaşımız var mıdır? Yoktur. Şu halde, yeni teklifi ve bunun ışığında yeni numaralandırma ve harfiandırma işini bir yanlışlığa meydan vermemek üzere yeniden okuyarak Meclisin onayına arzediyorum. 28» madde yerine yeni madde konması* 2.,^sas Tüzüğün 28. maddesi kaldırılır ve yerine aşağıdaki yeni madde konurs "Serbest meslek kredileri. 28, (l) (a) Lise veya dengi öğrenim kurumlarından mezun olup da üniversite, yüksek okul, meslekî teknik eğitim veya kurs gören gençlerle; (b) Kıbrıs Türk Yönetimi imkânlarından yararlanarak teknik eğitim ve staj kurslarını başarı ile bitirenlere; kendi kendilerinin istihdamlarını mümkün kılmak üzere; ziraat, küçük esnaf, ticaret, sanayi, turizm ve meslekleri ile ilgili konularda kredi verilir." "Tüzüğün diğer maddelerindeki şartlardan farklı olarak bu gibi müracaatçılar için aşağıdaki şartlar uygulanır;" paragrafının (2) numara ile numaralandırılması. (a), (b), (c), (d), (e) ve (f) bendelerinin aynen kalması ve "Müracaatlar, Plânlama Teşkilâtınca..." diye başlayan ve eskiden (2) numaralı olan bendin (3) olarak numaralandırılması teklif edilmiştir. Bu iki defa okunmuş şekli ile bu maddeyi Yüce Meclisin oyuna arzediyorum. Kabul edenler? İ./12..
- 12 - \ KATİP - Oybirliği ile kabul edilmiştir. BAŞKAN - Kabul edilmiştir. Kabul etmeyenler? Oybirliği ile kabul edilmiştir. Sonuncu maddeyi okuyoruz. KATİP - Yürürlüğe 3» Bu Tüzük Resmî Gazetede yayınlandığı tarihten itibaren S ırı» yürürlüğe girer. BAŞKAN - Oyunuza arzediyorum. Kabul edenler? Kabul edilmiştir. İkinci okunuş bitmiştir, üçüncü okunuşa geçiyoruz. MUSTÂFA GURYEL (Lârnaka) (Yerinden) - Kısa isimle. BAŞKAN - Kısa isimle olmasını kabul eden arkadaşlarımız? Kabul edilmiştir. Kısa isimle iktifa edilecektir. KATİP - Kısa isim. R.G.27/3/72 Ek.III A.E.13 R.G.1/9/72 Ek.III A.E.52 R.G.3/11/73 Ek.III A.E.72 1. Bu Tüzük, 1974 İktisadî Kalkınma Teşvik Fonu (Tâdil) Tüzüğü olara.k isimlendirilir ve aşağıda tâdil edilmiş şekliyle "Esas Tüzük" olarak anılan 1972 İktisadî Kalkınma Teşvik Fonu Tüzüğü ile birlikte okunur.../13.
- 15 - \ BAŞKAN - Kabul edenler? KATİP - Oybirliği ile kabul edilmiştir. BAŞKAN - Kabul etmeyenler? Mevcut değildir. Kabul edilmiştir. Üçüncü okunuş bitmiştir. Sayın arkadaşlar, İktisadî Kalkınma Teşvik Fonu Tesis Kuralının J. maddesinin (l). fıkrası tahtında yapılan Tâdil Tüzüğü Yüce Meclisten ittifakla geçirilmiştir. Teşekkür ederim. Gündemin B, C, D Bölümlerinde bir şey yoktur. şekilde, Bundan sonraki birleşimin, İçtüzüğün geçen defa arzedildiği bir maddesinde tesbit edilmiş olan 1 Ekim'dir. Oturumumuz bitmiştir, birleşimi kapatıyorum. Teşekkür ederim. Kapanış Saati s 12,10