«MEVLANA» DEĞİŞİM PROGRAMI MÖVLANA MÜBADİLƏ PROQRAMI Dos.Dr. Hüseyn MİRZƏYEV Azərbaycan Texniki Universiteti üzrə Proqramın Koordinatoru 2 aprel 2014
Mövlana Mübadilə Proqramının məzmunu və hədəfləri Mövlana Mübadilə Proqramı Türkiyənin ali təhsil qurumları ilə digər dünya ölkələrinin ali təhsil müəssisələri arasında tələbə və müəllim mübadiləsini həyata keçirən bir proqramdır. 23 avqust 2011-ci tarixdə Türkiyə Cümhuriyyətində rəsmi elan edilmiş və 2013-cü ildən başlayaraq fəaliyyət göstərməkdədir. Digər mübadilə proqramlarından fərqli olaraq, heç bir coğrafi bölgə ayrılığı olmadan bu proqram bütün dünyadakı ali təhsil qurumları arasında tələbə və müəllimlərin mobilliyini əhatə etməkdədir. Əsas hədəfləri: Türkiyəni ali təhsil sahəsində bir cazibə mərkəzinə çevirmək; Tələbə və müəllimlərin mobilliyini təmin etmək; Universitetlərin akademik tutumunu, səviyyəsini artırmaq; Ali təhsilin qloballaşmasına töhvə vermək; Türkiyənin zəngin tarixi və mədəni mirasını qlobal müstəvidə yaymaq; Mədəniyyətlərarası əlaqələri gücləndirmək. 2
Mövlana kimdir? Mövlana Cəlaləddin Rumi 1207-ci ildə indiki Əfqanıstanın Bəlx şəhərində anadan olmuşdur. Sultan-ül Üləma (alimlər sultanı) ləqəbi ilə tanınan Bəhaəddin Vələdin oğlu idi. 1214-1217-ci illər arasında ailəsi ilə birgə Anadoluya köçmüşdür. Mövlana bütün ömrünü o vaxt Səlcuqların paytaxtı olan Konya şəhərində keçirmiş, 1273-cü ildə orada da dəfn edilmişdir. Əsərlərini fars dilində yazmışdır, türk dilində yalnız bir neçə şeri və farsca-türkcə müxəmməsi qalmışdır. Əsas əsərləri: Mesnevi, Divan-ı Kebir, Fihi Mafih, Mektubat ve Mecalis-i Seba 2007-ci ildə Mövlananın anadan olmasının 800 illiyi YUNESKO tərəfindən Dünya Mövlana İli elan edilmişdir. Dəyişim Mövlanın həyat və fəlsəfəsində önəmli yer tutmuşdur. Həyatının çox hissəsini ya öyrənci, ya da elm adamı olaraq dünyanın təhsil qurumlarında keçirmişdir. 3
Mövlana Mübadilə Proqramına kimlər, hansı şərtlərlə qatıla bilər? Tələbələr (bütün səviyyələr üzrə): - ən azı bir, ən çoxu iki semestr. təhsil dövründə bir dəfə, bakalavriat tələbələri birinci kursdan sonra, biliyi 4 balla qiymətləndirmədə 2,5 baldan yuxarı; magist və doktorantura tələbələri birinci semestrdən sonra, biliyi 4 balla qiymətləndirmədə 3 baldan yuxarı; 50 % dil balı və 50 % müvəffəqiyyət balı (Not ortalaması). Müəllimlər: - ən azı 1 həftə, ən çoxu 3 ay tədris ilində yalnız bir dəfə; həftəlik akademik fəaliyyəti 6 saatdan az olmamalıdır; dərs vermə fəaliyyəti nəzərdə tutulmayan mobillik planları qəbul edilmir; Universitetin Mövlana Mübadilə Proqramı Protokolunu imzalaması. 4
Mövlana Mübadilə Proqramı Təqaüdləri Tələbələr üçün təqaüdlər: Təqaüdün 70 %-i aylıqlar formasında ödənilir. Qalan hissə tələbənin tədris proqramında həmin müddətdə keçməli olduğu dərslərdən müvəffəq qiymət aldığı dərslərin kreditləri cəminin bütün dərslərin kreditləri cəminə nisbətindən asılı olaraq ödənilir. Təyyarə bileti - 1000 dollara qədər; Gündəlik yemək xərci ölkə və vəzifədən (Dosent əvəzi, Dos.Dr., Prof. Dr) asılı olaraq 29. 38 TL 5 Türkiyəyə getmiş tələbələrə 2012/2013 tədris ilində 280 TL, 2013/2014-də isə 420, 560, 840 TL təqaüd verilmişdir. Müəllimlərlə bağlı təqaüdlər: Türkiyəyə gedəcək müəllimlərə TC-nin 6245 saylı Qanununa uyğun xərclik, 2547 saylı Qanunun 10-cu maddəsinə uyğun ek (əlavə) dərs qiyməti ödənilir. Veriləcək dərslərin qiyməti ölkələr və vəzifələr nəzərə almaqla YÖK Yürütüm Kurulu tərəfindən təyin edilir.
2014-2015 tədris ili üçün mübadilə təqvimi 6 MƏRHƏLƏLƏR Mübadilə elanlarının universitetlərdə, təhsli təşkilatlarında yayılması Mübadilə üçün müraciətlərin alınması Müraciətlərin qiymətləndirilməsi Qiymətləndirmə nəticələrinin YÖK-ə çatdırılması Qiymətləndirmə nəticələrinin yayılması VAXTI 30 mart 14 aprel 2014 15 aprel 22 aprel 2014 24 aprel 2 may 2014 5 may 2014 12 may 2014
AzTU-nun MMP imzaladığı Türkiyə Univresitetləri 7 SS Universitet Tarix Müddəti, Planlaşdırılan say ilə qədər Tələbə Müəllim 1. Gazi Universiteti 16.12.2013 2018 52 40 2. Karabük Universiteti 24.10.2013 2018 32 32 3. Kırklareli Universiteti 12.05.2013 2018 24 24 4. Şırnak Universiteti 08.07.2013 2017 12 15 5. Bülent Ecevit Universitesi 28.012014 2019 64 12 Əməkdaşlıq etdiyimiz digər universitetlər: Ankara Universiteti İstanbul Texniki Universitet Yıldız Texniki Universiteti Hitit Universitet
GAZİ UNİVERSİTETİ Əsası 1926-cı ildə qoyulmuşdur. Ankarada yerləşir. 1982- ci ildən Gazi Universiteti adlanır. Strukturu: 21 fakültə, 4 yüksekokul, 1 Türk Musiqi Dövlət Konservatoriyası, 11 meslek yüksekokulu, 48 elmi-tədqiqat mərkəzi və 7 institutdan ibarətdir. Türkiyənin ən çox fakültə və yüksekokuluna malik, ən böyük universitetidir. Tələbə sayı: Türkiyədən 77.000, xarici ölkələrdən 1.500. Magistratura və doktorantura səviyyəsində 5.000. Müəllim sayı: 4.000-dən çox. Tələbə başına düşən müəllim sayına görə dünya standartlarını üstələyir. Dünya universitetlərinin reytinq siyahısında ilk 500-ün içində yer almışdır. 8
9
AzTU-ya edilən mübadilə təklifləri Gazi Universitetindən 11 nəfər müəllim, onlardan: - Elektrik-Elektonika mühəndisliyi üzrə - 1 nəfər - Metallurgiya və Materialşünaslıq mühəndisliyi üzrə - 2 nəfər müəllim; - Maşınqayırma Texnologiyası (İmalat) Mühəndisliyi üzrə - 6 nəfər müəllim; - Kompüter mühəndisliyi üzrə - 2 nəfər müəllim. Kırklareli Universitetindən 1 nəfər fəlsəfə doktoru tələbəsi. 10
11 İxtisaslar üzrə mübadilə planı
Gazi Universiteti ilə tələbə mübadiləsi 12 Mevlana Göndəriləcək Gələcək İxtisas sahələri Müddət kodları BA MA Ph.D BA MA Ph.D 6.0 Mexanika 2 2 1 sem. 6.1 Mexanika mühəndisliyi 2 2 1 sem. 6.2 Elektrik mühəndisliyi 2 2 1 sem. 6.5 Elektronika mühəndisliyi 2 2 2 2 1 sem. 6.6 Maşınqayırma texş (CAD, CAM, CAE) 2 2 2 2 2 2 1 sem. 6.7 Metallurgiya və materialşünaslıq 2 2 2 2 1 sem. 6.8 Digər mühəndislik sahələri 2 2 1 sem. 11.3 İnformatika və kömpüter elmləri 2 2 1 sem. 11.4 Digər- Riyaziyyat, informatika 2 2 1 sem. CƏMİ: 18 4 4 18 4 4
Gazi Universiteti ilə müəllim mübadiləsi 13 Mevlana kodları İxtisas sahələri Göndəriləcək Gələcək Müddət 6.0 Mühəndislik, Texnologiya 2 2 2 ay 6.1 Mexanika mühəndisliyi 2 2 3 ay 6.2 Elektrik mühəndisliyi 2 2 1 ay 6.5 Elektronika mühəndisliyi 2 2 15 gün 6.6 Maşınqayırma texş (CAD, CAM, CAE) 2 2 15 gün 6.7 Metallurgiya və materialşünaslıq 2 2 3 ay 6.7 Metallurgiya və materialşünaslıq 2 2 15 gün 6.8 Digər mühəndislik sahələri 2 2 15 gün 11.3 İnformatika və kömpüter elmləri 2 2 15 gün 11.4 Digər- Riyaziyyat, informatika 2 2 15 gün CƏMİ: 20 20
Karabük Universiteti ilə tələbə mübadiləsi 14 Mevlana kodları İxtisas sahələri Göndəriləcək Gələcək Bak. Mag. Ph.D Bak. Mag. Ph.D Müddət, ay 6.1 Mexanika mühəndisliyi 2 2 5 6.2 Elektrik mühəndisliyi 2 2 5 6.5 Elektronika mühəndisliyi 2 2 5 6.8 Digər mühəndislik sahələri 2 2 5 8.3 Tarix 2 2 5 11.0 Riyaziyyat 2 2 5 13.2 Fizika 2 2 5 13.3 Kimya 2 2 5 CƏMİ: 16 16
Karabük Universiteti ilə müəllim mübadiləsi 15 Mevlana kodları İxtisas sahələri Göndəriləcək Gələcək Müddət 6.1 Mexanika mühəndisliyi 2 2 5 gün 6.2 Elektrik mühəndisliyi 2 2 5 gün 6.5 Elektronika mühəndisliyi 2 2 5 gün 6.8 Digər mühəndislik sahələri 2 2 5 gün 8.3 Tarix 2 2 5 gün 13.2 Fizika 2 2 5 gün 13.3 Kimya 2 2 5 gün CƏMİ: 16 16
Kırklareli Universiteti ilə tələbə və müəllim mübadiləsi 16 Mevlana Göndəriləcək Gələcək İxtisas sahələri Müddət kodları Bak. Mag. Ph.D Bak. Mag. Ph.D 6.1 Mexanika mühəndisliyi 3 3 10 ay 6.5 Elektronika mühəndisliyi 3 3 10ay 6.8 Digər mühəndislik sahələri 3 3 10 ay Mevlana kodları İxtisas sahələri Göndəriləcək Gələcək Müddət 6.1 Mexanika mühəndisliyi 2 2 3 ay 6.5 Elektronika mühəndisliyi 2 2 3 ay 6.8 Digər mühəndislik sahələri 2 2 3 ay 8.1 Fəlsəfə 2 2 3 ay 8.3 Tarix 2 2 3 ay 11.0 Riyaziyyat, İnformatika 2 2 3 ay CƏMİ: 14 14
Mevlana kodları Şırnak Universiteti ilə tələbə və müəllim mübadiləsi İxtisas sahələri 17 Göndəriləcək Gələcək Bak. Mag. Ph.D Bak. Mag. Ph.D Müddət 3.1 Elektrik mühəndisliyi 3 5 ay 4.0 İşlətmə 3 5 ay 6.1 Mexanika mühəndisliyi 3 5 ay 6.5 Elektronika mühəndisliyi 3 5 ay Mevlana kodları İxtisas sahələri Göndəriləcək Gələcək Müddət 3.1 Elektrik mühəndisliyi 3 2 həftə 4.0 İşlətmə 3 2 həftə 6.1 Mexanika mühəndisliyi 3 2 həftə 6.5 Elektronika mühəndisliyi 3 2 həftə CƏMİ: 12
Bülent Ecevit Universiteti ilə tələbə və müəllim mübadiləsi 18 Mevlana Göndəriləcək Gələcək Müddət, İxtisas sahələri kodları Bak. Mag. Ph.D Bak. Mag. Ph.D semestr 6.1 Mexanika mühəndisliyi 2 2 2 2 2 2 1-2 6.2 Elektrik mühəndisliyi 2 2 2 2 2 2 1-2 6.8 Digər mühəndislik sahələri 2 2 1 2 11.1 Riyaziyyat 2 2 2 2 2 2 1-2 13.2 Fizika 2 2 2 2 2 2 1 2 13.3 Kimya 2 2 2 2 2 2 1 2 Mevlana kodları İxtisas sahələri Göndəriləcək Gələcək Müddət 6.1 Mexanika mühəndisliyi 2 2 6.2 Elektrik mühəndisliyi 2 2 1 6.8 Digər mühəndislik sahələri 2 2 həftədən 11.1 Riyaziyyat 2 2 3 aya 13.2 Fizika 2 2 qədər 13.3 Kimya 2 2 CƏMİ: 14 14
STATİSTİK GÖSTƏRİCİLƏR 19 2013/2014 tədris ili üçün planlaşdırma üzrə (YÖK-ün statistik hesabatlarından götürülmüşdür)
Türkiyəyə getmiş tələbələr 20
Türkiyəyə getmiş tələbə sayına görə ilk 5 universitet 21
Türkiyədən gedən tələbələr 22
Türkiyədən getmiş tələbə sayına görə ilk 5 universitet 23
Türkiyəyə gedən müəllimlər 24
Türkiyəyə getmiş müəllim sayına görə ilk 5 universitet 25
Türkiyədən gedən müəllimlərin sayı 26
Türkiyədən gedən müəllim sayına görə ilk 6 universitet 27
Ölkələrə görə MMP-na daxil olan universitetlərin sayı 28
YÖK-dən MMP üçün təsis edilən vəsaitin miqdarına görə ilk 5 universitet 29
Təkliflər 30 Azərbaycan Texniki Universitetinin Beynəlxalq Əlaqələr Şöbəsinində Mevlana Mübadilə Proqramının Koordinatorluğunu yaratmaq və fakültələr və ya kafedralar üzrə koordinatorlar təyin etmək; http://aztu.edu.az portalında Beynəlxalq əlaqələr bölməsi altında Mevlana saytını yaratmaq, AzTU-nun imzaladığı müvafiq protokolları, mübadilə elanlarını orada yerləşdirmək; Universitetin əsas elanlar lövhəsində 2014/2015 tədris ili üçün MMP üzrə müvafiq məlumat yerləşdirmək; Ziya qəzetində, həmçinin digər müvafiq elektron və ənənəvi mətbuat orqanlarında AzTU-nun MMP üzrə fəaliyyətini işıqlandırmaq; Mevlana Protokolu imzaladığımız Türkiye Universitetlərinə göndərmək üçün müvafiq ixtisaslar üzrə bacarıqlı tələbələr seçmək; Universitetimizə gələcək tələbə və müəllimlərin qarşılanması, qeydiyyatı və yerləşdirilməsi üçün tədbirlər planı hazırlamaq.
Əlavə məlumat mənbələri https://aztu.edu.az/azp/mevlana/ https://mevlana.yok.gov.tr/ https://yok.gov.tr/web/mevlana/belgeler http://mevlana.gazi.edu.tr/ http://mevlana.kirklareli.edu.tr/ http://uluslararasi.karabuk.edu.tr/mevlana/ http://sirnak.edu.tr/birimler/mevlana/ 31
32 DİQQƏTİNİZ ÜÇÜN ÇOX TƏŞƏKKÜR EDİRƏM! Əlaqə koordinatlarım: E-mail: mir_huseyn@aztu.edu.az mirhuseyn@gmail.com Web page: http://aztu.edu.az/azp/mirhuseyin.prof
Sevgidə günəş kimi ol, Mövlanə Cəlaləddin Ruminin əsərlərindən seçmələr Dostluq və qardaşlıqda axar su kimi ol, Qüsurları örtməkdə gecə kimi ol, Təvazödə torpaq kimi ol, Acıqlanmaqda ölü kimi ol, Hər nə olursan ol, ya olduğun kimi görün,ya göründüyün kimi ol! **** 33 Gəl-gəl, yenə gəl! Nə olursan ol, yenə də gəl. İstər xristian, istər məcusi, istər bütpərəst ol. Bizim dərgahımız ümidsizlik dərgahı deyil. Tövbəni yüz dəfə pozmuş olsan belə, yenə gəl.
Mövlanənin hikmətli sözlərindən 34 Hər kəs eyni fikirdədirsə, heç kim kifayət qədər düşünmür deməkdir. Biliklərini anlat, amma ağıl verməyə qalxma! Anladılanları yaxşı dinlə, amma hamısını doğru bilmə! Nə qədər bilirsən bil söylədiklərin qarşındakının anlaya bildiyi qədərdir. Səssiz qalmaq bir şey bilmədiyin anlamına gəlməz! Çox danışmaq da çox şey bildiyini göstərməz! Kitabda məqsəd içindəki fəndir, amma istəsən, onu yastıq da edə bilərsən. İnsan böyük bir şeydir və içində hər şey yazılıdır. Fəqət qaranlıqlar və pərdələr qoymaz ki, içindəkiləri oxusun. Hər kəsi özünə bərabər gör, hər kim olursa, olsun bir insanı kiçiltmək ağılsızlıq, çox böyük göstərmək qorxaqlıqdır. Cəsarət ağıldan gəlirsə, cəsarətdir. Biliksizlikdən gəlirsə, cahalətdir.