SERVETİFÜNUN SANATÇILAR - II
SERVETİFÜNUN DÖNEMİ BAĞIMSIZ SANATÇILARI HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR (1864 1944) Ahmet Mithat ın halk için roman yazma geleneğini sürdürmüştür. Natüralizmin ilk önemli temsilcisidir. Romanları popüler töre romanı özelliği taşır. Romanlarında toplumsal eleştiriye çokça yer vermiştir. Bu yönüyle natüralistlerden ayrılır. Eleştiriyi mizah yoluyla ortaya koyar. Romanlarında İstanbul u bütün canlılığıyla anlatmıştır. Eserlerini konuşma diliyle ve sade bir üslupla yazmıştır. Romanları teknik yönden başarılı değildir. Olayın akışını keserek olayla ilgisi olmayan gereksiz bilgiler verir.
Roman: Şık, Şıpsevdi, Mürebbiye, Hayattan Sayfalar, Ben Deli Miyim, Hakka Sığındık, Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç, Gulyabani, İffet, Tesadüf, Nimetşinas, Efsuncu Baba, Mezardan Kalkan Şehit, Kesik Baş, Cadı, Sevda Peşinde, Utanmaz Adam, Deli Filozof, Kaynanam Nasıl Kudurdu? Hikaye: Kadınlar Valizi, Melek Sanmıştım Şeytanı, Katil Buse, Tünelden İlk Çıkış, Gönül Ticareti, Eti Senin Kemiği Benim, İki Hödüğün Seyahati Tiyatro: Kadın Erkekleşince, Hazan Bülbülü, Gülbahar Hanım, Tokuşan Kafalar, İki Damla Yaş
AHMET RASİM (1867 1932) Hiçbşr edebi topluluğa katılmamış, sanat yaşamını bağımsız olarak devam ettirmiştir. Ahmet Mithat geleneğini sürdürerek sanatını halkı eğitmek amacıyla kullanmış, halkçı muharrir lakabıyla anılmıştır. Birçok türde eser vermiş ama daha çok sohbet, fıkra ve anılarıyla tanınmıştır. Yazılarını günlük konuşma diliyle ve sohbet havasında kaleme alınmış, üçer beşer kelimelik kısa cümleler kurarak İstanbul ağzını bütün incelikleriyle kullanmıştır. Sosyal fayda anlayışını benimseyerek yerli bir edebiyatı savunmuştur. Edebiyattaki Batılılaşmaya karşı çıkmış, Servetifünuncuları eleştirmiştir.
Fıkra: Eşkâl-i Zaman, Muharrir Bu Ya, Şehir Mektupları, Gülüp Ağladıklarım, Cidd ü Mizah Anı: Falaka, Gecelerim, Fuhş-i Atik, Muharrir Şair Edip, Ömer-i Edebi Gezi: Romanya Mektupları Monografi: İki Büyük Muharrirlerden Şinasi Tarih: Resimli ve Haritalı Osmanlı Tarihi İkş Hatıra Üç Şahsiyet Öykü: Güzel Eleni, Meyl-i Dil, Ülfet, İki Günahkâr Roman: İlk Sevgi, Askeeoğlu, Tecrübesiz Aşk Sohbet: Ramazan Sohbetleri
SERVETİFÜNUN DÖNEMİ DİĞER SANATÇILARI SÜLEYMAN NAZİF (1869 1927) Servetifünun topluluğuna katıldıktan sonra bireysel konuları işlemiştir. 1908 den sonra ise toplumsal konuları işlemiş, toplum için sanat anlayışını benimsemiştir. İtilaf devletleri tarafından İstanbul un işgal edilmesi üzerine Kara Bir Gün adlı yazısının yayımlanmasından dolayı Malta ya sürülmüştür. Malta da sürgündeyken yazdığı vatan konulu şiirleriyle ünlenmiştir. Şiir: Gizli Figanlar, Batarya ile Ateş (şiir/nesir), Firak-ı Irak Monografi: Namık Kemal, Mehmet Akif, Fuzuli Makale: Çal Çoban Çal
AHMET ŞUAYB (1876 1910) Servetifünun un edebi eleştiri alanındaki en önemli ismidir. Batılı ölçütlere uygun objektif ve orijinal eleştiri anlayışını benimsemiştir. Eleştiri: Hayat ve Kitaplar, Esrar-ı Matbuat İnceleme: Hukuk-ı Umumiye-i Düvel, Hukuk-ı İdare
Namık Kemal in oğludur. ALİ EKREM BOLAYIR (1867 1937) Sanat hayatı iki devreden oluşur: 1. Servetifünun Dönemi inde, Tevfik Fikret in etkisiyle yeniliklere açık Batı tarzı sanat anlayışını benimsemiş; aşk, savaş, ölüm gibi bireysel konularda şiirler yazmıştır. 2. Sanatının ikinci evresinde II. Meşrutiyet in etkisiyle özgürlükçü, milli duyguları yansıtan şiirler kaleme alarak babasının yolunu takip etmiştir. Şiir: Zılâl-i İlham, Şiir Demeti, Kaside-i Askeriye, Kırmızı Fesler, Ana Vatan, Lisan-ı Osmanî, Şiir-Düz Yazı: Ordunun defteri Düz Yazı: Ruh-ı Kemal, Vicdan Alevleri, Tâir-i İlahi Oyun: Baria, Sukut, Engel, Eğlenirken
CELAL SAHİR EROZAN (1883 1935) Servetifünun topluluğunun en genç üyesidir. Feminist düşüncelerinden dolayı kadın şairi olarak anılmış, aşk ve kadın konusunu işlemiştir. Servetifünun dan sonra Fecriati ve Milli Edebiyat ruhunu yansıtan şiirler yazmış, Cumhuriyet Dönemi nde ise serbest nazma yönelmiştir. Diğer Servetifünun sanatçılarına göre daha sade bir dil kullanmıştır. Şiir: Beyaz Gölgeler, Siyah Kitap, Buhran Düz yazı: Kardeş Sesi,Mebus Namzetlerim
FAİK ALİ OZANSOY (1876 1950) Dil, üslup ve içerik yönünden Servetifünun geleneğine uygun şiirler yazmıştır. II. Meşrutiyet in ilanından sonra toplumsal konulara yönelik milli duyguları işlemiştir. Dilde sadeleşme ve Türkçülük akımına ilgi göstermemiştir., Servetifünun topluluğu dağıldıktan sonra, Fecriati nin kurucuları arasında yer almıştır. Şiir: Fani Teselleri, Elhan-ı Vatan Oyun: Payitahtın Kapısında, Nedim ve Lale Devri
HÜSEYİN SUAT YALÇIN (1867 1950) Gave-i Zalim ve Dahhak-ı Zalim takma adlarıyla siyasi ve sosyal hicivler yazmıştır. Aşk, kadın ve tabiat temalı şiirler yazmıştır. Nükteli, esprili bir dil yapısı vardır. Cumhuriyet Dönemi nde hece ölçüsüne yönelmiş ve sade bir Türkçeyle şiirler yazmıştır. Şiir: Lane-i Melâl Mizahi şiir: Gave Destanı Oyun: Çürük Temel, Kirli Çamaşırlar, Hülle, Kayseri Gülleri, Ahrette, Deva-yı Aşk, Bir Gün, Şehbal yahut İstibdadın Son Perdesi
SAFFET NEZİHİ (1871 1939) Romantik bir duyarlılıkla aşk temasını işlemiştir. Romanlarıyla tanınır. Roman: Zavallı Necdet, Müsebbib, Teehhül Âleminde, Kadın Kalbi Tiyatro: İzah ve İstizah
SAFFETİ ZİYA (1875 1929) Yapıtlarında daha çok bulunduğu dönemi ve etrafındaki insanları konu edinmiştir. Sosyete yaşamını anlattığı Salon Köşelerinde adlı romanıyla tanınmıştır. Kadın Ruhu, Çehreler, Haralambos Cankiyadis