Türkiye İhracat Katkı Endeksi 2018 Yılı İlk Çeyrek Raporu
BU ENDEKS NEYİ GÖSTERİYOR? Ekonomide üretim ve ihracatta daha yüksek katma değer ile net ihracatı sağlayacak olanların, sanayi sektörleri olduğunu, Bu sektörlerin rekabet gücünün yüksek olduğunu ve katma değerli üretim yaptıklarını, Sanayi sektörlerinin, katma değer ve net ihracat yaratma güçleri ve potansiyellerine göre ölçülmesi ve desteklenmesi gerekliliğini.
METODOLOJİ Katkı endeksi hesaplamasında sektörlerin üçer aylık ihracat ve ithalat toplamları kullanılmaktadır. İhracat ve ithalat toplamlarının birbirine oranı çeyrek dönem için sektörün katkı oranını belirlemektedir. Başlangıç dönemi yılı birinci çeyrek dönemidir. Sektörler için uluslararası ticaret sınıflamaları kullanılmaktadır. 18 sanayi alt grubu kullanılmaktadır. Türkiye için toplam verisi sadece sanayi ürünlerini kapsamaktadır, petrol ve doğalgaz dış ticareti de dışarıda tutulmuştur. Çeyrek dönem verileri izleyen ayın son günü açıklanmaktadır. Endeks verileri yılda 4 kez ve Kasım, Şubat, Mayıs ve Ağustos ayları içinde açıklanmaktadır.
SANAYİ SINIFLAMASI SANAYİ ALT GRUPLARI GIDA ÜRÜNLERİ VE İÇECEK TEKSTİL GİYİM EŞYASI DERİ EŞYA VE AYAKKABI AĞAÇ ORMAN VE KAĞIT ÜRÜNLERİ KİMYASAL MADDELER VE ÜRÜNLER KAUÇUK VE PLASTİK ÜRÜNLER MİNERAL ÜRÜNLER İNŞAAT SERAMİKLERİ İNŞAAT SERAMİKLERİ HARİÇ MİNERAL ÜRÜNLER ANA METAL SANAYİ METAL EŞYA SANAYİ MAKİNE VE TEÇHİZAT ELEKTRİKLİ MAKİNE VE TEÇHİZAT ELEKTRONİK VE BİLGİSAYAR MOTORLU KARA TAŞITLARI DİĞER ULAŞIM ARAÇLARI MOBİLYA SANAYİ ÜRÜNLERİ
ENDEKSTE, TÜRKİYE ihracati 3 AYRI KLASMANDA İNCELENMİŞTİR; 1 MUTLAK İHRACAT BÜYÜKLÜKLERİ 2 MUTLAK İHRACAT KATKI DEĞERLERİ 3 İHRACAT KATKI ORANI ENDEKSİ
1 MUTLAK İHRACAT BÜYÜKLÜKLERİ MUTLAK İHRACAT BÜYÜKLÜKLERİ (KLASMAN 1) MİLYON DOLAR «SON DÖRT ÇEYREK GENEL EĞİLİM» SANAYİ 2018 GENEL EĞİLİM MOTORLU KARA TAŞITLARI 6.639 5.677 6.958 7.348 ARTIŞ ANA METAL SANAYİ 5.074 4.603 4.248 4.289 GERİLEME GİYİM EŞYASI 3.666 3.982 3.883 3.999 ARTIŞ MAKİNE VE TEÇHİZAT 3.199 3.238 3.681 3.485 DALGALI TEKSTİL 2.841 2.862 3.124 3.083 DALGALI GIDA ÜRÜNLERİ VE İÇECEK 2.544 2.492 3.016 2.792 DALGALI KİMYASAL MADDELER VE ÜRÜNLER 1.811 2.040 2.248 2.198 DALGALI KAUÇUK VE PLASTİK ÜRÜNLER 1.678 1.704 1.841 1.891 ARTIŞ METAL EŞYA SANAYİ 1.662 1.654 1.918 1.889 ARTIŞ ELEKTRİKLİ MAKİNE VE TEÇHİZAT 1.721 1.737 2.155 1.868 DALGALI MİNERAL ÜRÜNLER 972 923 968 984 DURAĞAN AĞAÇ ORMAN VE KAĞIT ÜRÜNLERİ 700 664 803 794 ARTIŞ İNŞAAT SERAMİKLERİ HARİÇ MİNERAL ÜRÜNLER 771 722 767 772 DURAĞAN MOBİLYA 591 579 642 652 ARTIŞ DİĞER ULAŞIM ARAÇLARI 1.388 654 662 526 GERİLEME DERİ EŞYA VE AYAKKABI 285 277 261 382 ARTIŞ ELEKTRONİK VE BİLGİSAYAR 261 253 323 281 DALGALI İNŞAAT SERAMİKLERİ 201 201 201 212 ARTIŞ
2 1 MUTLAK İHRACAT KATKI DEĞERLERİ İHRACAT MUTLAK KATKI DEĞERLERİ (KLASMAN 2) MİLYON DOLAR «SON DÖRT ÇEYREK GENEL EĞİLİM» 2018 GENEL EĞİLİM GİYİM EŞYASI 3.151 3.292 3.288 3.482 ARTIŞ MOTORLU KARA TAŞITLARI 1.444 728 164 2.461 ARTIŞ GIDA ÜRÜNLERİ VE İÇECEK 1.321 1.452 1.650 1.541 ARTIŞ TEKSTİL 1.078 957 1.325 1.297 ARTIŞ METAL EŞYA SANAYİ 651 583 720 787 ARTIŞ KAUÇUK VE PLASTİK ÜRÜNLER 391 352 433 550 ARTIŞ MİNERAL ÜRÜNLER 539 444 469 499 ARTIŞ MOBİLYA 436 427 496 493 ARTIŞ İNŞAAT SERAMİKLERİ HARİÇ MİNERAL ÜRÜNLER 348 254 277 295 ARTIŞ İNŞAAT SERAMİKLERİ 191 190 192 204 ARTIŞ DERİ EŞYA VE AYAKKABI 58-10 - 10 77 ARTIŞ AĞAÇ ORMAN VE KAĞIT ÜRÜNLERİ - 442-699 - 455-417 (AÇIK) AZALMA DİĞER ULAŞIM ARAÇLARI - 765-1.365-1.072-701 (AÇIK) AZALMA MAKİNE VE TEÇHİZAT - 2.775-2.139-1.854-1.577 (AÇIK) AZALMA ELEKTRONİK VE BİLGİSAYAR - 1.665-1.849-2.059-1.938 (AÇIK) DURAĞAN ELEKTRİKLİ MAKİNE VE TEÇHİZAT - 2.883-3.368-4.075-2.658 (AÇIK) AZALMA ANA METAL SANAYİ - 4.751-5.671-4.687-6.067 (AÇIK) ARTIŞ KİMYASAL MADDELER VE ÜRÜNLER - 6.337-6.533-6.421-7.332 (AÇIK) ARTIŞ SANAYİ ÜRÜNLERİ - 11.392-14.736-13.921-9.503 (AÇIK) AZALMA
3 1 İHRACAT KATKI ORANI ENDEKSİ İHRACAT KATKI ORANLARI (KLASMAN 3) «SON DÖRT ÇEYREK GENEL EĞİLİM» 2018 GENEL EĞİLİM İNŞAAT SERAMİKLERİ 20,10 18,27 22,33 26,50 KUVVETLİ ARTIŞ GİYİM EŞYASI 7,12 5,77 6,53 7,74 ARTIŞ MOBİLYA 3,81 3,81 4,40 4,10 DALGALI GIDA ÜRÜNLERİ VE İÇECEK 2,08 2,40 2,21 2,23 DALGALI MİNERAL ÜRÜNLER 2,24 1,93 1,94 2,03 DALGALI TEKSTİL 1,61 1,50 1,74 1,73 ARTIŞ METAL EŞYA SANAYİ 1,64 1,54 1,60 1,71 ARTIŞ KAUÇUK VE PLASTİK ÜRÜNLER 1,30 1,26 1,31 1,41 ARTIŞ MOTORLU KARA TAŞITLARI 1,28 1,15 1,02 1,50 ARTIŞ DERİ EŞYA VE AYAKKABI 1,26 0,97 0,96 1,25 ARTIŞ SANAYİ ÜRÜNLERİ 0,71 0,74 0,79 DURAĞAN MAKİNE VE TEÇHİZAT 0,54 0,60 0,67 0,69 ARTIŞ AĞAÇ ORMAN VE KAĞIT ÜRÜNLERİ 0,61 0,49 0,64 0,66 DURAĞAN ANA METAL SANAYİ 0,52 0,45 0,48 0,41 GERİLEME DİĞER ULAŞIM ARAÇLARI 0,64 0,32 0,38 0,43 DALGALI ELEKTRİKLİ MAKİNE VE TEÇHİZAT 0,37 0,34 0,35 0,41 ARTIŞ KİMYASAL MADDELER VE ÜRÜNLER 0,22 0,24 0,26 0,23 DURAĞAN ELEKTRONİK VE BİLGİSAYAR 0,14 0,12 0,14 0,13 DURAĞAN
İHRACATA KATKI ORANLARI 2018 VE İHRACAT KATKI ORANI 2018 İHRACAT KATKI ORANI İNŞAAT SERAMİKLERİ GİYİM EŞYASI MOBİLYA GIDA ÜRÜNLERİ VE İÇECEK MİNERAL ÜRÜNLER TEKSTİL METAL EŞYA SANAYİ İNŞAAT SERAMİKLERİ HARİÇ MİNERAL MOTORLU KARA TAŞITLARI KAUÇUK VE PLASTİK ÜRÜNLER DERİ EŞYA VE AYAKKABI MAKİNE VE TEÇHİZAT AĞAÇ ORMAN VE KAĞIT ÜRÜNLERİ DİĞER ULAŞIM ARAÇLARI ANA METAL SANAYİ ELEKTRİKLİ MAKİNE VE TEÇHİZAT KİMYASAL MADDELER VE ÜRÜNLER ELEKTRONİK VE BİLGİSAYAR 2,23 2,21 2,03 1,94 1,73 1,74 1,71 1,60 1,62 1,57 1,50 1,02 1,41 1,31 1,25 0,96 0,69 0,67 0,66 0,64 0,43 0,38 0,41 0,48 0,41 0,35 0,23 0,26 0,13 0,14 3,81 4,40 6,53 7,74 22,33 26,50 0,00 5,00 10,00 15,00 20,00 25,00 30,00
GENEL DEĞERLENDİRME İlk çeyrek itibariyle 18 sektör içinde ihracat katkı oranı pozitif 10 sektör bulunmaktadır. İnşaat seramikleri sonrası en yüksek katkı oranına sahip iki sektör; 7,74 ile giyim eşyaları ve 4,1 ile mobilya sektörüdür. Birinci çeyrekte endekste, iyileşmenin sürdüğü görülmektedir. Türkiye sanayinin genel katkı oranı yükselirken, 12 sanayi kolunun katkı oranları bir önceki çeyrek döneme göre iyileşmiştir. 6 sanayi kolunun katkı oranı ise düşmüştür. 2018 yılı ilk çeyrek katkı endeksi verileri itibariyle en yüksek ihracat katkı oranını 26,5 ile inşaat seramikleri gerçekleştirmiş, 4,17 puan ile en yüksek katkı puan artışını da sağlamıştır. İnşaat seramikleri katkı oranı son dört çeyrek dönemdir önemli bir artış eğilimi göstermektedir, inşaat seramiklerinin ihracat net katkısı artmaktadır.
GENEL DEĞERLENDİRME En yüksek ihracat gerçekleştiren motorlu kara taşıtları sanayinin katkı oranı birinci çeyrekte 1,5 ye çıkarken, tekstil sanayinin 1,71 e inmiş, metal eşya sanayinin ise 1,71 e çıkmıştır. 8 sanayi kolunun ihracat katkı oranları dördüncü çeyrekte negatif olmuştur. En yüksek negatif oran 0,13 ile elektronik ve bilgisayar sanayindedir. Türkiye sanayinin genel katkı oranı geçen yıl ikinci çeyrekte e ve üçüncü çeyrekte de 0,71 e geriledikten sonra son çeyrekte yeniden 0,74 e çıkmıştı. 2018 yılı ilk çeyrekte ise 0,79 a yükselmiştir.
12,00 11,94 6,57 8,23 7,63 8,38 5,30 8,48 7,21 7,79 6,39 6,45 6,30 8,86 7,73 10,18 9,05 8,29 10,29 15,45 16,36 20,10 18,27 22,33 26,50 5,00 10,00 15,00 20,00 25,00 30,00 2013 2013 2013 2013 2014 2014 2014 2014 2015 2015 2015 2015 2016 2016 2016 2016 2018 İNŞAAT SERAMİKLERİ İHRACAT KATKI ENDEKSİ (İHRACAT / İTHALAT)
2013 2013 2013 2013 2014 2014 2014 2014 2015 2015 2015 2015 2016 2016 2016 2016 2018 0,50 0,64 0,70 0,70 0,71 0,71 0,76 0,74 0,74 0,77 0,76 0,77 0,78 0,79 0,80 0,80 0,79 0,84 0,83 0,84 TÜRKİYE SANAYİ ÜRÜNLERİ İHRACAT KATKI ENDEKSİ (İHRACAT / İTHALAT) 0,90 0,85 0,80 0,70 0,65 0,60 0,55 0,50 0,45 0,40
İNŞAAT SERAMİKLERİ İLE TÜRKİYE SANAYİ ÜRÜNLERİ İHRACAT KATKI ENDEKSİ 30,00 0,90 25,00 0,80 0,70 20,00 0,60 15,00 0,50 0,40 10,00 0,30 5,00 0,20 0,10 0,00 2013 2013 2013 2013 2014 2014 2014 2014 2015 2015 2015 İNŞAAT SERAMİKLERİ 2015 2016 2016 2016 2016 2018 0,00
İNŞAAT SERAMİKLERİ KATKI ORANI VE MUTLAK KATKISI 250 30,00 26,50 200 150 165 197 167 159 159 192 172 172 180 197 167 158 143 165 148 156 161 175 191 190 22,33 192 169 20,10 158 159 18,27 15,45 16,36 204 25,00 20,00 15,00 100 50 12,00 11,94 6,57 8,23 7,63 8,38 5,30 8,48 7,21 7,79 6,39 6,45 6,30 8,86 7,73 10,18 9,05 8,29 10,29 10,00 5,00 0 2013 2013 2013 2013 2014 2014 2014 2014 2015 İNŞAAT SERAMİKLERİ KATKI MİLYON DOLAR 2015 2015 2015 2016 2016 2016 2016 İNŞAAT SERAMİKLERİ KATKI ORANI 2018 0,00
2013 2013 2013 2013 2014 2014 2014 2014 2015 2015 2015 2015 2016 2016 2016 2016 2018 0,76 0,77 0,79 0,80 0,50 0,64 0,70 0,70 0,84 0,76 0,71 0,83 0,77 0,80 0,74 0,78 0,84 0,71 0,74 0,79 4,52 4,14 4,54 4,36 4,72 4,45 4,36 5,44 5,16 5,14 5,73 5,70 5,37 5,75 5,35 5,53 5,21 6,18 6,07 5,77 6,73 6,60 6,53 7,12 7,74 GİYİM EŞYASI İLE TÜRKİYE SANAYİ ÜRÜNLERİ İHRACAT KATKI ENDEKSİ 9,00 8,00 7,00 6,00 5,00 4,00 3,00 2,00 1,00 0,00 GİYİM EŞYASI TÜRKİYE SANAYİ ÜRÜNLERİ
2013 2013 2013 2013 2014 2014 2014 2014 2015 2015 2015 2015 2016 2016 2016 2016 2018 0,50 0,64 0,76 0,77 0,70 0,70 0,79 0,80 0,84 0,76 0,71 0,83 0,77 0,80 0,74 0,78 0,71 0,74 0,84 0,79 0,85 0,94 0,89 0,89 0,92 0,90 0,83 0,85 0,85 1,07 1,02 0,96 0,97 1,13 1,07 1,01 1,01 1,02 1,11 1,15 1,23 1,29 1,28 1,50 1,58 OTOMOTİV İLE TÜRKİYE SANAYİ ÜRÜNLERİ İHRACAT KATKI ENDEKSİ 1,80 1,60 1,40 1,20 1,00 0,80 0,60 0,40 0,20 0,00 OTOMOTİV SANAYİ TÜRKİYE SANAYİ ÜRÜNLERİ
İHRACAT MUTLAK KATKI DEĞERİ MİLYON DOLAR İHRACAT MUTLAK KATKI DEĞERİ MİLYON DOLAR 2018 GİYİM EŞYASI MOTORLU KARA TAŞITLARI GIDA ÜRÜNLERİ VE İÇECEK TEKSTİL METAL EŞYA SANAYİ KAUÇUK VE PLASTİK ÜRÜNLER MİNERAL ÜRÜNLER MOBİLYA İNŞAAT SERAMİKLERİ HARİÇ MİNERAL ÜRÜNLER İNŞAAT SERAMİKLERİ DERİ EŞYA VE AYAKKABI AĞAÇ ORMAN VE KAĞIT ÜRÜNLERİ DİĞER ULAŞIM ARAÇLARI MAKİNE VE TEÇHİZAT ELEKTRONİK VE BİLGİSAYAR ELEKTRİKLİ MAKİNE VE TEÇHİZAT ANA METAL SANAYİ KİMYASAL MADDELER VE ÜRÜNLER -7.332-6.067-2.658-1.577-1.938-417 -701 3.482 2.461 1.541 1.297 787 550 499 493 295 204 77-8.000-6.000-4.000-2.000 0 2.000 4.000 6.000
Türkiye ekonomisinde en önemli sorunların başında ekonominin döviz açığı vermesi gelmektedir. Döviz açığı ekonominin ve sektörlerin rekabet gücüne bağlı olarak oluşmaktadır. Ekonominin ve sektörlerin döviz fazlası vermesi hem ihracat yapabilmesi hem de iç pazardaki ihtiyacın yurtiçi üretim ile karşılanmasıyla mümkün olabilmektedir. Böylece sektörler net döviz fazlası yaratabilmektedir.
REKABETİN GÜCÜ 2015-2018 yılı arasında sektörlerin ihracat katkı oranlarındaki gelişmeler aynı zamanda rekabet güçlerindeki gelişmeleri de yansıtmaktadır. İnşaat seramikleri 2015-2018 arasında ihracat katkı oranını 20,2 puan ile en çok artıran sektör olmuştur. İnşaat seramikleri bunu yaparken hem ihracatını artırmış, hem de iç pazara yönelik ithalat azalmıştır. İnşaat seramiklerinin,hem dış pazarlarda rekabet gücü yükselmiş, hem de yurtiçinde yabancı rakipleri karşısında rekabet gücü yükselmiştir. İnşaat seramikleri 2015-2018 arasında ihracat katkı oranını en çok artıran sektör olarak Türkiye nin döviz dengesine de en olumlu katkıyı yapan sektör olmuştur.
İNŞAAT SERAMİKLERİNDE REKABETİN GÜCÜ: 2015-2018 SANAYİ 2015 İHRACAT KATKI ORANI 2016 İHRACAT KATKI ORANI İHRACAT KATKI ORANI 2018 İHRACAT KATKI ORANI 2018-2015 KATKI ORANI DEĞİŞİMİ İNŞAAT SERAMİKLERİ 6,30 9,05 16,36 26,50 20,20 GİYİM EŞYASI 4,72 5,53 6,07 7,74 3,02 MOBİLYA 2,15 3,62 3,96 4,10 1,95 DERİ EŞYA VE AYAKKABI 0,71 1,01 1,25 0,54 MOTORLU KARA TAŞITLARI 1,07 1,11 1,58 1,50 0,43 GIDA ÜRÜNLERİ VE İÇECEK 1,91 1,89 2,06 2,23 0,32 METAL EŞYA SANAYİ 1,46 1,17 1,72 1,71 0,25 AĞAÇ ORMAN VE KAĞIT ÜRÜNLERİ 0,49 0,53 0,67 0,66 0,17 MİNERAL ÜRÜNLER 1,89 2,09 2,14 2,03 0,14 MAKİNE VE TEÇHİZAT 0,62 0,59 0,63 0,69 0,07 KAUÇUK VE PLASTİK ÜRÜNLER 1,39 1,31 1,36 1,41 0,02 ELEKTRİKLİ MAKİNE VE TEÇHİZAT 0,39 0,38 0,37 0,41 0,02 ELEKTRONİK VE BİLGİSAYAR 0,12 0,11 0,13 0,13 0,01 KİMYASAL MADDELER VE ÜRÜNLER 0,23 0,22 0,23 0,23 0,00 İNŞAAT SERAMİKLERİ HARİÇ MİNERAL ÜRÜNLER 1,63 1,75 1,75 1,62-0,01 SANAYİ ÜRÜNLERİ 0,83 0,80 0,84 0,79-0,04 DİĞER ULAŞIM ARAÇLARI 0,55 0,35 0,60 0,43-0,12 TEKSTİL 2,30 1,69 1,80 1,73-0,57 ANA METAL SANAYİ 1,26 1,07 0,72 0,41-0,85