KİMYANIN UĞRAŞI ALANLARI NELER KAZANACAĞIZ Biyokimya, analitik kimya, organik kimya, anorganik kimya, fizikokimya, polimer kimyası ve endüstriyel kimya disiplinlerini kısaca tanıyacak, İlaç, gübre, petrokimya, arıtım, boya-tekstil alanlarının kimya ile ilişkisini öğrenecek, Kimya alanı ile ilgili kimya mühendisliği, metalurji mühendisliği, eczacı, kimyager, kimya öğretmenliği mesleklerini tanıyacaksınız.
KİMYA DİSİPLİNLERİ KİMYA ALT BİLİM DALLARI ORGANİK KİMYA: Karbon kimyasıda denir.h,o,n,p,s elementlerinin karbonla yaptığı bileşikler denir. İNORGANİK:Organik olmayan asit-baz-tuz bileşiklerini inceleyen bilim dalıdır. BİYOKİMYA:Canlı organizmalarda bulunan kimyasal bileşenleri,reaksiyonları etkileşimleri inceleyen bilim dalıdır. FİZİKOKİMYA: Kimyasal sistemleri fizik yasalarıyla inceleyen bilim dalıdır. ANALİTİK KİMYA: Kimyasal maddeleri oluşturan bileşenleri NİTEL VE NİCEL olarak inceleyen bilim dalıdır. POLİMER KİMYASI: PVC,PET,TEFLON Vb.Polimer maddeleri ve reaksiyonlarını inceleyen bilim dalıdır. ENDÜSTRİYEL KİMYA: Sanayide kullanılan kimyasal maddelerin üretim süreçlerini inceler KİMYA BAŞLICA UYGULAMA ALANLARI İLAÇ Tıbbın gelişmediği dönemlerde insanlar bitkilerden ilaç elde etmişlerdir. İlaç canlı hücre üzerinde değişiklik meydana getiren kimyasal maddedir. Canlılarda hastalıkların teşhisi,tedavisi ve önlenmesini sağlayan ilaçlar Famasötik kimyanın konusudur. GÜBRE Bitkilerin beslenmesi için gereklidir. Birkiler N,P,K,Ca,Mg,S...gibi elementlere ihtiyaç doğar. Gübre sanayisinde çalışan kimyacılar toprak ve bitki analizi yaparak toprağın yapısında eksik olan ve bitkinin ihtiyaç duyduğu mineralleri tespit ederek çiftçilere tavsiyede bulunurlar. Kimyacılar biyokimya,biyoloji,ziraaat gibi birçok alanda uzman kişilerle işbirliği içerisindedir.
PETRO KİMYA Ham petrolün işlenmesi ile elde edilen kimyasal maddelerle ilgilenen endüstri koludur. Üretilen bu ürünler; sentetik elyaflar,temizlik malzemeleri,boyalar,ilaç,araba lastiği,plastik gibi ürünlerde nammadde olarak kullanılır. Kimyacılar petrokimya tesislerinde ve petrol ürünleri işleyen fabrikalarda petrol ürünlerinin elde edilmesi sürecinde rol alırlar. ARITIM Bir ürünün saflığını bozan maddeleri ayırma işlemidir. Arıtım işlemleri başta su arıtımı olmak üzere petrol rafineri ve metalurji gibi birçok alanda yapılmaktadır. Arıtımda elektroliz,ayrımsal damıtma,kristallendirme,süzme,ters osmoz gibi çeşitli fiziksel ve kimyasal ve biyolojik yöntemler kullanılır. Kimyacılar arıtım yapılacak maddeleri analiz ederek uzaklaştırılması gereken kmyasal maddeleri tespit edip uygun arıtım yöntemleri önerirler.hatta araştırmalar yaparak yeni kimyasal arıtım yöntemleri de geliştirirler. AHŞAP İŞLEME Ahşap işleme,malzeme üzerine yapılan bir çizimin özel kesici aletlerle kesilmesi veya yontulması ile elde edilme sanatıdır. Ahşap malzeme doğal haldeyken,fiziksel,kimyasal,mekanik,biyolojik faktörlere karşı dayanıklı değildir. Boya ve vernik gibi kimyasal maddeler ahşap malzemeleri korumaktadır. Ahşap malzemenin korunması,dayanıklılığının artırılmasına yönelik çalışmalar kimyacıların çalışma alanına girmektedir.
BOYA Eski çağlarda kullanılan bitkisel ve hayvansal doğal boyaların yerini yapay boyalar almış ve boya sanayisinde hızlı gelişmeler olmuştur. Herhangi bir cisme renk vermek için veya koruma amaçlı olarak uygulanan kaplamaya boya denir. Boyalar özelliklerine göre karıştırılan farklı kimyasallardan oluşur. Bu kimyasallar çözücüler,boyanın yüzeye tutunmasını sağlayan bağlayıcılar ve renk verici pigmentlerdir. Boay sektöründe görev alan kimyacılar sağlık açısından daha az zararlı kimyasallar kullanarak dayanıklı boya üretimi için çalışmalar yapmaktadır. TEKSTİL Tekstil kimyası kimyanın özelleşmiş bir uygulama alanıdır. İplik hazırlanmasından konfeksiyona kadar yapılan işlemleri kolaylaştırmak ve daha kaliteli ürün elde etmek için kimyasal maddeler kullanılmaktadır. Tekstil malzemeleri kıyafetlerde,halılarda,dikiş ipliklerindedöşemecilik gibi birçok ürün yapımında kullanılmaktadır. Bu malzemeler üretimi ve sentezlenmesinde organik kimyadan faydalanılmaktadır.
1.TEST: 1.SORU: Maddelerin bileşenlerini,bu bileşenlerin miktarlarını belirlemeye ve yapısal analizlerini gerçekleştirmeye yönelik teorik bilgileri uygulama yöntemlerini içeren bir bilim dalına...denir. Yukarıdaki tanımda kimyanın hangi alt dalı ile tanımlanmıştır? A) Fizikokimya B) Biyokimya C) Organik Kimya D) Analitik Kimya E) Anorganik Kimya 3.SORU: Kimyasal olaylar sırasında sistemlerin özelliklerini,ortam şartlarını,gerçekleşen olayın hızını ve mekanizmasını inceleyen bu olaylarla ilgili temel yasalar ortaya atan kimya ana bilim dalı aşağıdakilerden hangisidir? A) Analitik Kimya B) İnoragnik Kimya C) Elektrokimya D) Organik Kimya E) Fizikokimya 5.soru: Organik Kimya ile ilgili olarak aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır? A) İnorganik tuzları inceler B) Yeni maddelerin eldesiyle uğraşır. C) Karbon temelli maddelerin yapısını inceler D) Diğer kimya dallarıyla ortak çalışır E) Kimyanın ana dallarından birisidir. 7.soru: I- Yakıt yapımı II- Asfalt yapımı III- LPG yapımı Yukarıdakilerden hangileri petrolün kullanım alanlarındandır. A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I,II,III 2.soru: Elektrokimya ile ilgili I- Organik kimyanın alt çalışma alanlarından birisidir. II- Kimyasal enerjinin elektrik enerjisine elektrik enetjisinin kimyasal enerjiye dönüşümünü inceler III- Farmasötik kimya olarak da bilinir. Yargılardan hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III 4.soru: Gübreler ile ilgili; I- Bitkilerin ihtiyaç duyduğu mineralleri sağlar II- Amonyum ve fosfat gübreleri olarak ikiye ayrılır III- Aşırı miktarda kullanımı bitkilerin gelişimini hızlandırır. yargılardan hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) I,II,III 6.soru: Petrol ve ürünleri C ve H içeren maddelerdir.buna göre aşağıdakilerden hangisi petrolün yapısında bulunması beklenmez? A) C 2 H 6 B) CH 3 CHO C) CH 4 D) Na 2 CO 3 E) C 8 H 18 8.soru: Aşağıdakilerden hangisi bir kimya disiplini değildir? A) Çevre Kimyası B) Adli Kimya C) Nükleer Kimya D) Bitki Kimyası E) Polimer Kimyası 9.soru:
Boyalarla ilgili I- Yapılarında çözücü içerirler. II-Boyalara renk veren katı parçacıklara pigmentler denir. III- Boyanın ana bileşeni olan bağlayıcılar boyaların saklanmasında ve korunmasında kullanılırlar yargılardan hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I,II,III 11.soru: Dünyanın kimyasal bileşimlerini,kaya ve toprakları etki altında tutan kimyasal süreçleri konu alan kimya alt displini aşağıdakilerden hangisidr? A) Analitik Kimya B) Organik Kimya C) Jeokimya D) Fizikokimya E) Biyokimya 13.soru: Canlıların yapısında gerçekleşene kimyasal olayları inceleyen kimya disiplini aşağıdakilerden hangisidir? A) İnorganik Kimya B) Elektrokimya C) Analitik Kimya D) Biyokimya E) Organik Kimya 15.soru: Aşağıda kimya alt disiplinlerinden hangisinin çalışma alanlarına verilen örnek yanlıştır? Alt Disiplin Örnek A) Biyokimya İdrar bileşimindeki değişiklikleri incelemek B) Gıda Kimyası Besin maddelerinin kimyasal yapısını incelemek C) Fizikokimya Enerji-iş dönüşümleri inceler D) Anorganik Kimya Plastik üretimi E) Çevre Kimyası Hava Kirliliğini 10.soru: I-Ahşap işleme II- İlaç III-Plastik Sanayi araştırmak uğraş alanlarından hangileri simya ve kimya için ortaktır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) II ve III 12.soru: Aşağıdakilerden hangisi kimyanın uğraş alanlarından değildir? A) İlaç B) Tekstil C) Temizlik Maddeleri D) Gübre E) Felsefe Taşını Bulma 14.soru: I- Maddelerin iç yapılarını ve bu yapılarda meydana gelen değişimleri inceleyen bilim dalına...1... denir. II- Maddelerin kimyasal bileşimini,yapılarını ve fonksiyonlarını incleyen kimyanın alt bilim dalına...2...denir III- Bir veya birkaç etken madde içeren hastalara uygulanarak tedavi amaçlı kullanılan maddelere...3...denir 1 2 3 A) Simya Kimya İlaç B) Kimya Analitik Kimya İlaç C) Kimya Biyokimya Gübre D) Kimya Fizikokimya İlaç E) Simya Analitik Kimya Gübre
KİMYA ALANI İLE İLGİLİ BAŞLICA MESLEKLER KİMYAGER Organik kimya, Anorganik kimya, Analitik kimya, Biyokimya Fizikokimya gibi kimya bilimi konularında ileri düzeyde eğitim alan kimya bilimcileridir. Maddenin atom ve molekül yapısı, Kimyasal özelliği, Farklı maddelerle etkileşimi, Yeni maddelerin oluşumu, Yeni kullanım olanaklarının bulunması Bu maddelerin kimyasal analizi konusunda laboratuvar çalışmaları yapan kişidir Eczacı Eczacılık ilaçların üretimi, geliştirilmesi, dağıtımı ve insan vücudundaki etkileşimlerini inceler. Eczacı ise ilaç ham maddelerinin elde edilmesi, ilaçların kimyasal, fiziksel, ve biyolojik özelliklerinin incelenmesi, ilaç üretimi ve kullanılması konularında eğitim almış kişidir. Ayrıca ilaçları geliştiren, laboratuvarda hazırlayan, analizini yapan, doktorlar tarafından düzenlenen reçetelerdeki ilaçları hastaya temin eden kişidir. Kimya Öğretmeni MEB tarafından onaylanan öğretim programları çerçevesinde, Kimya konusu ile ilgili bilgi, beceri, tutum ve davranışları,öğrenci yaş düzeylerine uygun olarak çeşitli yöntemlerle kazandıran, Kimya ile ilgili eğitim veren kişidir.
Kimya Mühendisi Kimya biliminin yanında matematik, fizik, biyoloji, ekonomi, mühendislik bilimlerini birleştirerek endüstri, teknoloji ve çevre problemlerinin çözümüne yönelik çalışmalar yapan mühendislik alanıdır Kimya mühendisi Farklı sanayi dallarında kimyasal maddenin en ekonomik biçimde üretilmesi, geliştirilmesi, tesislerin tasarlanması, kurulması ve işletilmesi alanlarında çalışan kişidir. Metalurji Mühendisliği Bileşiminde metal bulunan maden filizlerinden metal ve alaşımlarının elde edilmesi, Bunların çeşitli sanayi dallarında teknik ihtiyaçlara uygun olarak tasarlanması, geliştirilmesi, üretilmesi metalurji mühendisliğinin alanına girer.