10 Ekim Ankara Terör Saldırısı : Toplumsal Eylem ve Etkinliklerde Alınması Gerekli Olan Tedbirler ve Polisin Rolü Demokratik ülkelerde insanların genel olarak iş, ekmek, eşitlik, özgürlük, adalet, yeni hakların elde edilmesi vb gerekçelerle ilgili olarak özellikle siyasi otoritenin icraatlarını eleştirmek veya kamuoyu oluşturmak amacı ile toplantı gösteri yürüyüşleri ve mitingler düzenlemektedirler. Anayasanın 26.34. Maddesi, AİHS 10.11.Maddelerine göre herkes, düşünce ve kanaatlerini söz, yazı, resim veya başka yollarla tek başına veya toplu olarak açıklama, yayma, dernek kurma ve toplantı gösteri yürüyüşleri düzenleme haklarına sahiptir. 2911 Sayılı kanun da Toplantı: Belirli konular üzerinde halkı aydınlatmak ve bir kamuoyu yaratmak suretiyle o konuyu benimsetmek için gerçek ve tüzel kişiler tarafından kanun çerçevesinde düzenlenen açık ve kapalı yer toplantılarıdır. Gösteri yürüyüşü: Belirli konular üzerinde halkı aydınlatmak ve bir kamuoyu yaratmak suretiyle o konuyu benimsetmek için gerçek ve tüzel kişiler tarafından kanun çerçevesinde düzenlenen yürüyüşler veya mitingler olarak ifade edilmektedir. Toplantı ve gösteri yürüyüşü hakkı ancak; millî güvenlik, kamu düzeni, suç işlenmesinin önlenmesi, genel sağlığın ve genel ahlâkın, başkalarının hak ve özgürlüklerinin korunması amacıyla ve kanunla sınırlanabilir. Bu şartlar oluşmadan toplantı ve gösteri yürüyüşlerinin yapılması engellenemez. Devletin görevi kendi siyasi düşüncesine aykırı görüş bile olsa yapılmak istenen etkinliğin yapılması ve güven içerisinde sonuçlandırılmasını sağlamaktır. Toplantı ve gösteri yürüyüşlerinde polise düşen görev; - Güvenlik görevlileri kanunlar çerçevesinde toplulukların barışçıl toplantıların ve eylemlerinin gerçekleştirmelerinin garantisi olmalıdır. Toplumsal eylemin çevreye veya güvenlik güçlerine karşı saldırıya dönüşmediği müddetçe huzur ve güven içerisinde
gerçekleşmesini sağlamaktır. Geniş manada polisin görevi topluluğun güvenliğini sağlamak, topluluktan dışarıya karşı yapılabilecek saldırıları engellemek, topluluğa dışarıdan gelebilecek saldırıları engellemek, topluluğun provokatörler tarafından amacından saptırılmasını engellemek, farklı görüş sahiplerinin bir birleri ile çatışmasını engellemek en başta görevidir. - Toplantı yerinde bir gün önceden ve gösteri yürüyüşünün yapılmasından önce keşif yapmak, toplantı ve gösteri yürüyüşünün emniyetini bozabilecek nedenleri ortadan kaldırmak, - Toplantı ve gösteri yürüyüşüne silah ve patlayıcı madde veya her türlü kesici, delici alet veya taş, sopa, demir ve lastik çubuk, boğma teli veya zincir gibi bereleyici, boğucu araç ve yakıcı, aşındırıcı, yaralayıcı ecza veya diğer her türlü sis, gaz vb. madde veya kanunların suç saydığı malzemelerden arındırmak. - Toplantı ve gösteri yürüyüşü sırasında suç işleyenleri, yakalamak ve haklarında, yasal işlem yapmaktır. Polisin, toplantı ve gösteri yürüyüşlerinde yapacağı işlemleri üç safhada değerlendirmek mümkündür; 1- Toplantı ve gösteri yürüyüşü öncesi yapılacak işler, 2- Toplantı ve gösteri yürüyüşü sırasında yapılacak işler, 3- Toplantı ve gösteri yürüyüşünün bitişinden sonra yapılacak işler. - Toplantı ve Gösteri Yürüyüşü Öncesi Yapılacak İşler: İstihbarata önem verilip, toplantıya katılacak gruplar ve muhtemel olaylar ve gruba yönelik tehditler hakkında bilgi toplanır.
Toplantı ve gösteri yürüyüşlerinin yapılmadan önce umuma açık yerler ve gerekli görülen bina, çöp kutuları, araç ve insan üzerinde aramalar yapılarak aranan ve şüpheli şahıslar ile suç delilleri yakalanır. Miting alanı yürüyüş güzergahı ve ilk toplanma alanları özellikle bomba arması yapılarak steril hale getirilir. MOBESE kamera görüntüleri ile miting alanı, yürüyüş güzergâhı ve ilk toplanma alanları devamlı kontrol edilir ve kayda alınır. Şüpheli hareket edenler orada görevli sivil birimlere bildirilir. Kamu kuruluşları ile yapılacak işbirliği esasları tespit edilir. Olay çıkma ihtimaline binaen ambulans ve itfaiye araçları miting alanına yakın yerlerde görevlendirilir. Alınacak tedbirler, olayların izlenmesi, kontrolü ve yapılacak müdahale, zor kullanma ile yakalama ve suçluların sevkleri planlanır. Suçluların ve delillerin muhafazası planlanır. Toplantı Ve Gösteri Yürüyüşü Esnasında Yapılacak İşler: Toplantı veya gösteri yürüyüşünün yapılacağı gün topluluklar oluşmadan önce görev alacak personel ve kuvvete, mitingin amacı, topluluğun yapısı ve psikolojisi, olayın gelişme durumu ve muhtemel sonuçları toplanma yerleri, suçluların sevk şekilleri açıklanarak gerektiğinde müdahale için tutum ve davranışların nasıl olması gerektiği hakkında talimat verilir. Toplantı ve gösteri yürüyüşü için toplanmaların yapılacağı alanın çevresinde ve gösteri yürüyüşünün güzergâhında ve bu yerlere açılan sokaklarda mevcut imkânlara göre telsizli, yaya ve motorlu devriyeler çıkarılarak veya MOBESE kameraları ile ilk toplanma yerine gelenler ve dışarıdan yapılabilecek saldırılara karşı gerekli kontroller yapılır Miting alanına girişlerde mutlaka arama yapılarak miting alanındaki insanların güvenliği sağlanmalıdır.
Topluluğun yürüyüş güzergâhını değiştirmemesi ve aynı zamanda topluluğa çevreden yapılabilecek engellemeler, saldırı ve tecavüzleri önlemek maksadıyla yürüyüş başlamadan önce güzergâh üzerinde gerekli tedbirler alınır. Gerekiyorsa güzergâha açılan cadde ve sokaklar Çevik Kuvvet taktik düzenleri ile veya barikatlarla kapatılır. Düzenleme kurulu üyeleri ile devamlı iletişim ve koordinasyon sürdürülmeli gruplarla sürtüşmeye girmeden provokasyonları önleme açısından bu diyalog miting alanı tamamen boşalıncaya kadar devam ettirilmelidir. Alınacak tedbirlerde düzenleme kurulunun görevlendirdiği temsilcilerden de istifade edilmelidir. Toplantıların bitişinde veya gösteri yürüyüşlerinde, dağılma yeri olarak tespit edilen bitiş noktasında topluluğa güven içinde dağılmasını sağlayacak emniyet tedbirleri alınır. - Toplantı Ve Gösteri Yürüyüşünün Bitişinden Sonra Yapılacak İşlemler: Topluluğun dağılacağı yollar ve istikametler açık bulundurulur. Dağılış safhasında topluluğun yollarda yeniden toplanmaları ve gösteri yapmalar pankart, flama açmadan yürümeleri, trafiği aksatmamaları ve karşı gruplarla çatışmamaları için tedbirler alınır. Emniyet Genel Müdürlüğü verilerine göre her yıl yaklaşık 25.000-30.000 civarında basın açıklaması, miting ve kapalı alan toplantıları gibi etkinlikler düzenlenmektedir. Bunların çoğu Basın açıklaması şeklinde meydana gelmektedir. 2911 Sayılı Kanuna Göre yapılan toplantılar aslında muhataplarının bilinmesi ve düzenleme kurulu oluşturulması ve düzenleme kurulunun görev ve yetkileri ile iyi bir iletişim ve iş birliği ile daha kolay ve kontrollü yapılan toplantılardır. Yapılan toplantıların yaklaşık %6 sı Kanunsuz toplantılar olmasına rağmen polisin müdahale ettiği toplumsal olaylar %3 civarındadır. Zaman zaman mitinglerde çeşitli provakasyonlar ve güvenlik zaaflarının da etkisi ile çok üzücü olaylar yaşanabilmektedir. Özellikle seçimler öncesi provakasyonların yaşanma ihtimaline binaen güvenlik güçleri her zamanki alınan tedbirlerden daha fazla dikkatli ve duyarlı olması gerekmektedir.
7 Haziran seçimleri öncesi 5 Haziran günü Diyarbakır da BDP nin mitinginde meydana gelen patlama sonrası 4 vatandaşımız hayatını kaybetti yüzlercesi yaralandı. Yine 20 Tem 2015 Şanlıurfa Suruç İlçesi'ndeki Amara Kültür Merkezi önünde basın açıklaması sırasında intihar saldırısı meydana geldi. Saldırıda 32 kişi öldü, 29 kişi yaralandı. 1 Kasım 2015 tarihinde yeni bir seçime gidiyoruz sıradan bir vatandaşın bile endişe duyduğu bir dönemde güvenlik kuvvetleri özellikle istihbarat birimleri polis ve MİT bu süreçte bu konulara yoğunlaşması gerekmektedir. Üzücü haber bu sefer de maalesef bugün (10 Ekim 2015)Türkiye nin Başkenti Ankara dan geldi. KESK, DİSK, TMMOB ve TTB'nin düzenlediği "Barış Mitinginde Tren Garında toplanan ve Sıhhiye'ye yürümeye çalışan kitlenin toplanmaya çalıştığı Gençlik Parkı bölgesinde hain bir patlama eylemi sonrası (Sağlık Bakanı nın açıklamasına göre 86 vatandaşımız hayatını kaybetti, 28 ağır olmak üzere 186 yaralı vatandaşımız var. Burada Miting genel tedbirleri daha ziyade bariyerlerle çevrilmiş miting alanında alındığı için miting ilk toplanma bölgesi ve yürüyüş güzergâhında zaaflar yaşanmıştır. Biz miting alanında tedbir almıştık bu miting alanı dışında cereyan etti zafiyet yoktur. Demek çok kolaycı bir yaklaşımdır ve sorumluluktan kaçmaktır. Bu tip olaylarda adli ve idari sorumlulukları olanlar sorumluluklarının gereği olarak istifa müessesesini düşünmelidir. Yargının da sorumlular ile ilgili soruşturma açması gerekmektedir. İlk toplanma bölgesi ve yürüyüş güzergâhlarında ve miting alanında zaaf yaşanmaması için mutlaka iyi bir istihbarata ihtiyaç duyulmaktadır. Sivil görevliler grup içerisindeki şüpheli şahısları MOBESE merkezi ile irtibatlı bir şekilde yerinden takip etmek sureti ile ve civarda bulunan çöp kutuları binalar ve araçlar üzerinde dikkatli ve duyarlı davranarak olumsuz olayların önüne geçebilmelidir.