1: İNSAN VE TOPLUM...

Transkript

1 İÇİNDEKİLER Bölüm 1: İNSAN VE TOPLUM BİREYİN TOPLUMSAL HAYATI KÜLTÜR Gerçek Kültür ve İdeal Kültür Yüksek Kültür ve Yaygın Kültür Alt Kültür ve Karşıt Kültür TOPLUMSALLAŞMA TOPLUMSAL GRUPLAR VE KURUMLAR Toplumsal Gruplar Toplumsal Kurumlar Aile Eğitim Din Politika ve Yönetim Kitle İletişim Araçları Sivil Toplum Örgütleri Bölüm 2: TOPLUM HAYATINI DÜZENLEYEN KURALLAR TOPLUMSAL KONTROL MEKANİZMASI Değerler Normlar Normların Genel Özellikleri Norm Çeşitleri Örf ve Âdetler Görgü Kuralları Ahlak Kuralları Din Kuralları Hukuk Kuralları Uyum, Sapma ve Anomi Sapma Nedenleri Anomi Sapma ve Hoşgörü v

2 Bölüm 3: İNSAN HAKLARI İLE DEMOKRASİNİN FELSEFİ VE TOPLUMSAL TEMELLERİ İNSAN HAKLARI NEDİR? İNSAN HAKLARININ FELSEFİ TEMELLERİ İNSAN HAKLARININ TOPLUMSAL TEMELLERİ İNSAN HAKLARININ ÖNEMİ İNSAN HAKLARININ EVRENSELLİĞİ DEMOKRASİNİN FELSEFİ TEMELLERİ DEMOKRASİNİN TOPLUMSAL TEMELLERİ Bölüm 4: TEMEL İNSAN HAKLARI VE ÖZGÜRLÜKLER İNSAN HAKLARININ TARİHSEL GELİŞİMİ İnsan Haklarının Uluslararası Düzeydeki Tarihsel Gelişimi Antik Çağlarda İnsan Hakları Düşüncesi Çin Uygarlığı Hint Uygarlığı Mezopotamya Uygarlığı Eski Yunan Uygarlığı Orta Çağ'da İnsan Hakları Anlayışı Yeni Çağ'da İnsan Hakları Anlayışı İnsan Haklarının Anayasalarda Yer Alması İnsan Haklarının Ulusal Düzeydeki Tarihsel Gelişimi TEMEL İNSAN HAKLARI Yaşama Hakkı Kişi Dokunulmazlığı Sağlık Hakkı Eğitim ve Öğretim Hakkı Şikâyet Hakkı Özel Yaşam, Aile Yaşamı ve Haberleşmenin Gizliliği Konut Dokunulmazlığı Mülkiyet Hakkı Seçme ve Seçilme Hakkı TEMEL İNSAN ÖZGÜRLÜKLERİ Düşünce ve İfade Özgürlüğü Din ve Vicdan Özgürlüğü Basın Özgürlüğü Haberleşme Özgürlüğü Yerleşme ve Seyahat Özgürlüğü Toplantı, Dernek ve Sendika Kurma Özgürlüğü Bölüm 5: DEMOKRASİ VE EVRİMİ DEMOKRASİ NEDİR? DEMOKRASİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ vi

3 Demokrasinin Uluslararası Düzeydeki Tarihsel Gelişimi Demokrasinin Ulusal Düzeydeki Tarihsel Gelişimi DEMOKRASİNİN TEMEL İLKELERİ DEMOKRASİ VE TEMSİL İLKESİ DEMOKRASİ VE ÇOĞUNLUK İLKESİ DEMOKRASİ VE HOŞGÖRÜ DEMOKRASİ TİPLERİ Doğrudan Demokrasi Temsilî Demokrasi Temsilî Demokrasi Tipleri Parlamenter Demokrasi Başkanlık Demokrasisi Parlamenter-Başkanlık Demokrasisi Bölüm 6: YAŞAM BİÇİMİ OLARAK DEMOKRASİ AİLE, OKUL VE ÇEVREDE DEMOKRASİ AİLEDE DEMOKRATİK YAŞAM Ebeveyn-Çocuk İlişkileri Ailede Disiplin Anlayışı ve Ana-Baba Yaklaşımları İş Bölümü Aile Bütçesine Katkı Düşünce ve Kanaatlere Saygı Keder ve Sevincin Paylaşılması Aile İtibarının Korunması OKULDA DEMOKRATİK YAŞAM Okulda Uyulması Gereken Kurallar Öğretmen-Öğrenci İlişkileri Öğretmen Davranışlarının Demokratikliği Ders Dışı Eğitimsel Etkinlikler Düşünce ve Kanaatlere Saygı Okulun ve Okul Eşyalarının Korunması Okul İtibarının Korunması ÇEVREDE DEMOKRASİ Trafik Kuralları Doğal Çevrenin Korunması Bölüm 7: ÇEŞİTLİ DEVLET TÜRLERİ SİYASAL SİSTEMLER DEVLET KAVRAMI EGEMENLİĞİN KAYNAĞINA GÖRE DEVLET ŞEKİLLERİ - SİYASAL SİSTEMLER Çoğulcu Sistemler Liberal Demokrasi Sosyal Demokrasi vii

4 Tekilci Sistemler Diktatörlük Kuramı Marksist Rejimler Faşist Rejimler Geri Kalmış Ülke Sistemleri SİYASAL İKTİDAR VE EGEMENLİK SİYASAL İKTİDARIN MEŞRULUK TEMELİ Bölüm 8: ANAYASAL YAŞAM VE TÜRKİYE CUMHURİYETİ NİN TEMEL NİTELİKLERİ ANAYASAMIZ Anayasamızın Başlangıç İlkeleri Anayasamızın Değiştirilemeyecek Hükümleri Anayasamızın Genel Esasları Devletin Şekli Cumhuriyetin Nitelikleri Devletin Bütünlüğü, Resmî Dili, Bayrağı, Millî Marşı ve Başkenti Devletin Temel Amaç ve Görevleri Egemenlik Yasama Yetkisi Yürütme Yetkisi ve Görevi Yargı Yetkisi Kanun Önünde Eşitlik Anayasanın Bağlayıcılığı ve Üstünlüğü DEVLETİN YASAMA GÖREVİ TBMM nin Görev ve Yetkileri TBMM Seçimleri ve Seçim Dönemleri DEVLETİN YÜRÜTME GÖREVİ Cumhurbaşkanı Hükûmetin Kuruluşu Başbakanın Görev ve Sorumlulukları Bakanların Görev ve Sorumlulukları Hükûmetin Denetlenmesi Yerel Yönetimler DEVLETİN YARGI GÖREVİ Mahkeme ve Mahkemelerin Bağımsızlığı Hâkimlik ve Savcılık Teminatı Yüksek Mahkemeler Bölüm 9: TÜRK DEVLETİ VATANDAŞLARININ HAKLARI VE SORUMLULUKLARI GENEL HÜKÜMLER viii

5 Temel Hak ve Hürriyetlerin Niteliği Temel Hak ve Hürriyetlerin Sınırlanması Temel Hak ve Hürriyetlerin Kötüye Kullanılması Temel Hak ve Hürriyetlerin Kullanılmasının Durdurulması KİŞİNİN HAK VE ÖDEVLERİ Kişi Dokunulmazlığı Kişi Hürriyeti ve Güvenliği Özel Hayatın Gizliliği ve Korunması Özel Hayatın Gizliliği Konut Dokunulmazlığı Haberleşme Hürriyeti Yerleşme ve Seyahat Hürriyeti Din ve Vicdan Hürriyeti Düşünce ve Kanaat Hürriyeti Düşünceyi Açıklama ve Yayma Hürriyeti Bilim ve Sanat Hürriyeti Basın ve Yayımla İlgili Hükümler Basın ve Yayım ile İlgili Hak ve Hürriyetler Düzeltme ve Cevap Hakkı Toplantı Hak ve Hürriyetleri Dernek Kurma Hürriyeti Toplantı ve Gösteri Yürüyüşü Düzenleme Hakkı Mülkiyet Hakkı Hakların Korunması ile İlgili Hükümler SOSYAL VE EKONOMİK HAKLAR VE ÖDEVLER Ailenin Korunması Eğitim ve Öğretim Hakkı ve Ödevi Çalışma ile İlgili Hükümler Toplu İş Sözleşmesi, Grev Hakkı ve Lokavt Ücrette Adalet Sağlanması Sağlık, Çevre ve Konut Hakkı Gençlik ve Spor Sosyal Güvenlik Hakları Tarih, Kültür ve Tabiat Varlıklarının Korunması Tüketici Hakları SİYASİ HAKLAR VE ÖDEVLER Türk Vatandaşlığı Seçme ve Seçilme, Siyasi Faaliyetlerde Bulunma Hakkı Kamu Hizmetlerine Girme Hakkı Hizmete Girme Mal Bildirimi Vatan Hizmeti ix

6 Vergi Ödevi Dilekçe Hakkı Bölüm 10: VATANDAŞIN TOPLUMSAL YAŞAMA KATILIMI BİLGİLİ VATANDAŞ Eleştirel Okuma Aktif Dinleme Eleştirel Düşünme Sorunların Tartışılması SİVİL TOPLUM ÖRGÜTLERİNE KATILIM SİYASAL PARTİLERE KATILIM Siyasal Partiye Giriş Seçimlere Katılım Seçim Sonrası Siyasal Katılım DİĞER VATANDAŞLARA İLİŞKİN SORUMLULUKLAR Bölüm 11: FARKLI ÜLKELERDEKİ VATANDAŞLIK EĞİTİMİ UYGULAMALARI AKTİF VATANDAŞLIK AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ NDE VATANDAŞLIK EĞİTİMİ AVUSTRALYA DA VATANDAŞLIK EĞİTİMİ İNGİLTERE DE VATANDAŞLIK EĞİTİMİ TÜRKİYE DE VATANDAŞLIK EĞİTİMİNİN AMAÇLARI KAYNAKLAR EK: İNSAN HAKLARI EVRENSEL BİLDİRGESİ x