MATEMATİK ÇALIŞMA STRATEJİLERİ Sınavlara 180 günün kaldığı bir dönemde bir öğrenci öğretmenin yanına gelerek 1 gün soru çözmemek için izin ister. Öğretmenimiz ona bir hesap çıkarır. Demek bu gün izin istiyorsun. Gel ne istediğine beraberce bir göz atalım: Sınava 180 gün var. Hafta içi her gün 8 saat okulun var bu 60 gün ediyor, geriye 120 gün kaldı. Her gün 1 saat yemek molası ile geçiyor. Buda 180 gün içinde 8 gün ediyor, geriye kaldı 112 gün. Hafta sonları dershaneye geliyor ve 5 saat orada bulunuyorsun bu da eder 11 gün, geriye kaldı 101 gün. Günde ortalama 8 saat uyuyorsun bu da eder 60 gün, geriye kaldı 41 gün. Hafta içi etütlere 3 saat katılıyorsun bu da eder 3 gün, geriye kaldı 38 gün. Her gün yollarda eve gidiş geliş için 2 saatin gidiyor bu da eder 15 gün geriye kaldı 23 gün. Zaten bu süre içinde en az 3 gün hastalık iznin olacak. Kaldı 20 gün. Bu süre içinde 7 gün bayram izni kullanacaksın, kaldı 13 gün. Şubat tatilinin bir haftasını dershaneye gelerek geçirecek geriye kalan 7 günü izin olarak kullanacaksın, geriye kaldı 6 gün. Her gün yarım saat çay ve sohbet molası veriyorsun bu da eder 4 gün geriye kaldı 2 gün. Günde 8 dakika aynanın karşısında kendini izliyorsun bu da eder 1 gün. Geriye kalıyor sadece 1 gün ve eğer ben sana bu 1 günü izin olarak verirsem sen sınavları nasıl kazanacaksın. Şimdi hepinize soralım: Kişi en güzel kimi kandırır? Çoğunuzun vereceği cevap kendimizi kandırırız olacaktır. Aynen bu öyküde olduğu gibi bazılarımız o kadar çok bahaneler üretiriz ki elimizde olan 180 günü bile bir çırpıda bitiririz. Bunun temel sebebi yapacağımız işten korkmamızdır. Bir kısım öğrencilerde matematikle veya matematikteki bazı konularla ilgili olarak bir ön yargı oluşmuş olabilir. Bu yargılardan kurtulursak ve kendi kendimize bahaneler uydurmazsak asıl doğruya ulaşmış oluruz. Her şeyden önce şunu unutmayalım ki matematik, sanıldığı gibi zor bir ders değildir. Çeşitli nedenlerle bu derse karşı soğuyan öğrencilerimiz, peşin bir hükümle kendi kendilerine engel olmaktadırlar. Öğrenmenin ilk aşaması olarak ön yargılardan kurtulmak gerekir. Başaracağınıza inanmadığınız bir şeyi başaramazsınız. Bunun tersi olarak da başaracağınıza inandığınız bir şeyi de mutlaka başarırsınız. Yani olumlu düşünün. Matematik gerçekten zor bir ders olsa bile ki gerçekte kolay bir derstir - başarabileceğinize kendinizi inandırırsanız bu işi halledersiniz. Öğrenmenin ikinci aşaması kişinin bilmediğini fark etmesidir. Bunun için de öncelikle matematikte durumunuzun ne olduğunu belirlemelisiniz. Şimdi bazı ölçüler verebiliriz: Okulda matematikte çok başarılıyım, fakat testlerde başarısız oluyorum. diyorsanız öncelikle sınav sisteminin okuldan çok farklı olduğunu bilmelisiniz. Okulda işlenen konular sınavlardaki soruların temelini oluşturmaktadır. Şayet sizler sadece okul dersleriyle yetinir başka bir çalışma yapmazsanız sınavlarda başarılı olma ihtimaliniz çok düşüktür. Çünkü, okulda öğrenilen konularla test sorularını kısa bir sürede çözmek çok zordur. Peki ne yapılabilir? Okulda konular çok iyi öğrenilmeli, Dershaneye gidiyorsanız konuları çok iyi takip etmeli, gitmiyorsanız evde ilköğretim 6. sınıftan itibaren olan bütün konuları sırayla çalışılmalısınız. Çünkü sınavlarda ilköğretim 6., 7. ve 8. sınıfın konularından soru gelmektedir. Test tekniğini öğrenmek için bol bol test sorusu çözün. Belli aralıklarla deneme sınavı çözün ve başka öğrencilerin de girdiği deneme sınavlarına girin ve durumunuzu değerlendirin. İşlem kabiliyetim az ve konuları anlayamıyorum.
diyenlere ilk tavsiyemiz, ilk konudan itibaren kolay, zor demeden bütün konuları sırasıyla çalışmalarıdır. Nasıl ki alfabenin harflerini bilmeyen kişi okuyamaz, yazamaz; matematiğin temel kurallarını bilmeyen öğrenci de matematik konularını anlayamaz, anlayamadığı için de soruları çözemez. Öyleyse anlamadığınız bir kareköklü sayılar konusunun problemi o konudan kaynaklanmayabilir. Belki de daha önce öğrenmeniz gereken, fakat tam anlamıyla öğrenemediğiniz bir konudan (üslü sayılar gibi) kaynaklanabilir. Bu durumda konular birbirinin devamı olduğundan ve birbirini tamamladığından mutlaka her konu iyice anlaşıldıktan sonra bir diğer konuya geçilmelidir. Şu unutulmamalıdır ki temeli sağlam olmayan bina en küçük etkilerde bile yıkılabilir. İşlem kabiliyetim iyi; fakat konulara yabancıyım. diyen öğrencilerimize ilk tavsiyemiz bilgi eksiği olan konuları tam olarak öğrenmeleridir. İşlem kabiliyetinizin iyi olması, matematik konularını öğrenebileceğinizi gösterir. Vakit geçirmeden yapacağınız çalışma, hiç bilmediğiniz konuları çalışmak yerine, bilgi eksikliğiniz olan konuları tam anlamıyla çalışıp öğrenmenizdir. Konuları anlıyorum; fakat işlem kabiliyetim az. şeklinde durumunu tarif eden öğrencilerimize ilk tavsiyemiz bol bol soru çözmeleridir. Konuları anlayabilmeniz, alt yapınızın o konuyu öğrenmeye yeterli olduğunu gösterir. İşlem kabiliyetinin az oluşu yeterli düzeyde soru çözmemenizden kaynaklanmaktadır. İşlem kabiliyetinizi geliştirmenizin en güzel yolu da bol bol soru çözmektir. Bu sayede hem konuları pekiştirmiş hem de işlem hızı kazanmış olursunuz. Burada dikkat edilecek husus, yapılamayan sorular karşısında karamsarlığa düşüp de soru çözmeyi bırakmamaktır. Yapılacak iş, takıldığınız yerde bir bilene sormak olmalıdır. Kısacası az antrenman yapan bir sporcunun durumuyla çok antrenman yapan bir sporcunun durumu aynı olmaz. Çok soru çözerek çok antrenman yapmış olacaksınız. İşlem kabiliyetim iyi, hem de konuları biliyorum; fakat çok yanlış yapıyorum. biçiminde yakınan öğrencilerimize ilk tavsiyemiz soruları dikkatle çözmeleridir. İşlem kabiliyetiniz iyi ve konuları biliyorsanız matematikle ilgili sorununuz çözülmüş demektir. Yanlış sayısını azaltmanın en güzel yolu dikkatli bir şekilde ve çok soru çözmektir. Yalnız bu yapılırken çözülen sorular değerlendirilmeli, nerelerde hata yapıldığı belirlenmeli, çalışarak giderilebilecekse bu hatalar giderilmeli; çalışarak giderilemeyecek cinstense bir bilenden yardım alınmalıdır. Ayrıca o konuyla ilgili olarak çıkmış soruları çözmeli ve durumunuzu tekrar değerlendirmelisiniz. Çünkü son yıllarda sınavlarda çıkan sorular bilginin yanı sıra yorum kabiliyetini de ölçücü niteliktedir. Bu soruların çözümünde hata yapıyorsanız; Matematik testi çözmenin yanı sıra, konular bittikten sonra saat tutarak deneme çözmeli ve vakit buldukça kitap okumalısınız. Çünkü bu sorular Türkçe deki paragraf sorusu gibidir. Bol kitap okuyan öğrenci yorum yeteneği gelişeceği için bu soruları daha kolay çözecektir. Matematikteki geometri sorularını genelde yanlış yapıyorum. diyen öğrencilerimizin geometri ile ilgili konuları anlaması ve o konu ile ilgili soru çözebilmesi de konuya tamamen hâkim olmasına bağlıdır. Geometri, işlemden daha çok düşünme ve görmeye dayalıdır. Bunun yanında temel matematik konularının da iyi bilinmesi gerekir.
Geometri konularına hâkim olmak için önce bilinmesi gereken formülleri öğrenmeli, sonra da çok soru çözmelisiniz. Geometri, soru çözmeye dayalı bir çalışmayla daha iyi öğrenilir. Ayrıca şekil çizimine önem vermeli, soruları şekil çizerek çözmeye çalışmalısınız. Şekilli soruları ise şekil üzerinde çözmeyi denemelisiniz. Bütün bunların yanında matematik dersinin çok iyi anlaşılabilmesi için söyleyeceğimiz birkaç kuralın sizin için altın değerinde olduğu inancındayız: Öğretmenlerinizi dinlerken düzenli notlar tutunuz. Dersten sonra eve gittiğinizde defterinizdeki notları temize çekin veya tekrar yazarak çalışın. Konuyu anlamadan sorulara geçmeyin, konuyu anladığınıza inandığınızda önce çözümlü sorulardan, sonra da test sorularından çözün. Soru çözerken problemlerde verilenleri ve istenenleri düzenli olarak bir kenara yazın. Soru çözerken sizi sonuca götürecek ipuçlarını belirleyin. Verilenleri işlem sırasına göre uygulayın. Sonucu bulun ve sağlamasını yapın. Matematik dersini öğrenmek bisiklete binmeyi öğrenmek gibidir. Yaparak ve yaşayarak öğrenilir. Bu nedenle bol bol işlem yapın, eksiklerinizi tespit edin ve giderme yollarını araştırın. Şunu unutmayın ki başarısız olduğunuzda bile kendinizi motive etmeli ve Her başarısızlık başarının ilk adımıdır. sözünü kendinize rehber edinmelisiniz. Hepinize derslerinizde, gireceğiniz sınavlarda ve hayatınızda başarılar dilerim. FEN BİLGİSİ ÇALIŞMA STRATEJİLERİ Fen bilgisi soruları bugüne kadar Liselere Giriş Sınavlarında öğrencilerin en çok zorlandıkları ve düşük net çıkardıkları bölümler arasında. Oysa sınavı kazanmak için yüksek netler çıkarmak zorundasınız. Bu nedenle, tüm sorularda olduğu gibi fen bilgisi sorularında da en yüksek neti çıkartma gayretinde olmalısınız. Unutmayınız ki rakiplerinin yapamadıklarını yapanlar, onların önüne geçer. Fen bilgisine karşı ön yargıdan kurtulmak ilk olarak yapılması gereken hareket olmalıdır. Etrafınızdaki arkadaşlarınız size fen bilgisinin zor bir ders olduğunu söyleyebilir. Ama sizler çalıştıkça bunun ne kadar yanlış olduğunu göreceksiniz. Fen bilgisi dersine cesaretle yaklaşmalısınız. Bu dersi başarabileceğinize inanmalısınız ve kendinize güvenmelisiniz. Unutmayın ki Einstain, İbni Hacer, Çiçero gibi insanlar önceleri kabiliyetsiz, düşünme özürlü zannediliyordu. Ancak sonraları inançları, kendilerine güvenleri ve azimleri sayesinde dünya çapında büyük düşünür ve bilim adamı hâline gelmişlerdir. Özellikle son yıllarda, Liselere Giriş Sınavlarında bilgiye dayanan yorum sorularının ağırlıklı olarak sorulduğunu görmekteyiz. Bundan dolayı, sadece konuların ana hatlarını ve formülleri ezberlemektense, konunun amacı ve mantığını anlamaya çalışılmalısınız. Böylece aynı konuyla ilgili sorulabilecek çok farklı tipteki yorum sorularını rahatlıkla çözülebilirsiniz. LGS Sınavındaki soruların çözümü için gereken bilgiler yüzeyseldir. Temel ilkeler ve kavramlar düzeyindedir. Soruların çoğunda sizi çözüme götürecek ön bilgiler; açıklamalar, şekiller, grafik ve deneyler olarak sunulmaktadır. Sizlerden sonuca ulaşmanız ve yorum yapmanız istenmektedir. Bu nedenle, çok bilgiyle yüklenmek ve konuları ezberlemek yerine, bilgileri kullanarak sonuca varma yeteneğinizi geliştirmelisiniz.
Çıkmış sorular incelendiğinde, LGS sınavlarındaki soru dağılımlarında alışılmış bir düzenin olmadığı görülüyor. Bu da bize ayırt etmeksizin fen bilgisi müfredatı içindeki her konuyu soru gelecekmiş gibi çalışmanız gerektiğini gösteriyor. Buna rağmen, elektrik, basınç, madde ve bitkilerde hayat gibi konulardan her yıl soru çıktığı gözlenmekte.. Peki, nelerdir başarılı olabilmek için yapmanız gerekenler? İlk olarak, okulda ya da dershanede anlatılan konuları dikkatlice izlemeli ve konularla ilgili temel kavramları çok iyi öğrenmelisiniz. Ayrıca, anlayamadığınız ya da kafanıza takılan noktaları not etmeli, sonra da mutlaka öğretmenlerinize sormalısınız. Akıllı insan aklını kullanır, ondan daha akıllısı başkalarının aklını da kullanır. İyi öğrenmeden geçtiğiniz her konu sizi fen bilgisi dersinden uzaklaştırır. Bir konuyu bitirmenin ölçüsü, konuyla ilgili bütün bilgileri bilmek değildir. Konunun anlaşılması ve ana noktaların kavranması bu yoldaki ilk adımdır. Fen bilgisi konularıyla ilgili temel bilgi eksiklikleri ve konuyu kavrama probleminiz varsa, soru çözümünde sorunlar yaşayabilirsiniz. Öyleyse soru çözülecek konunun temel bilgileri mutlaka öğrenilmelidir. Konu iyice anlaşılmalı, sonra sorulara geçilmelidir. Çoğu öğrencinin en büyük sıkıntısı konuları bilmelerine rağmen soru çözememeleri ve öğrendiklerini çabuk unutmalarıdır. Unutmayınız ki fen bilgisi konuları adeta kolonya gibi uçucudur. Gördüğünüz konuları belli aralıklarla tekrar ederseniz, çözümlü ve cevaplı testleri çözerseniz, unutma probleminin önüne geçebilirsiniz. Edindiğiniz konu bilgisini test çözümüne kanalize etmek için soru çözmelisiniz. Soru çözmeye, çözümlü sorulardan başlamalısınız. Bu soruları çözebiliyor olsanız bile, yine de çözüm tarzlarını irdelemelisiniz. Bu şekilde daha pratik çözüm yolları veya değişik yaklaşım taşıyan yorumları öğrenebilirsiniz.. Yorum yeteneğinizin ve test çözme hızınızın artması için çok sayıda test çözmelisiniz. Sınavlardaki soru çeşitliliğini düşünecek olursak kullandığınız kaynaklar da çeşitli olmalı. Yıl boyu konu anlatımlı bir kitabın yanı sıra en az bir fen bilgisi soru bankası bitirmeniz, sizin için oldukça faydalı olacaktır. Bazı test kitaplarıyla beraber süreli yayın olan dergileri de kullanabilirsiniz. Dergiler sürekli yenilenerek çalışma şevkinizi tazeler ve size planlı çalışma imkanı hazırlar. Yıllardır sınavları kazanan öğrencilerin vazgeçilmez kaynağı olmuş Liselere Hazırlık Zirve Dergisi sizin için de oldukça faydalı olacaktır. Kullandığınız diğer kaynaklardaki soru tiplerinin Liselere Giriş Sınavındakilerle uygun olmasına dikkat ediniz. İzlenecek aşamaları kısaca tekrar edelim: Öncelikle dinlediğiniz konuların anlaşılması, sonra öğrendiğiniz konu ile ilgili soruların çözülmesi ve öğrenilen konuların Liselere Giriş Sınavına kadar unutulmadan taşınması.. Tüm bunlar ancak planlı ve programlı bir çalışma ile mümkün olacaktır. Konuları çabucak bitirme gayretine girmeyin. Gereksiz aceleciliğin sonu Konuları biliyorum, ama soru çözemiyorum! noktasıdır. Bazen de tam tersi yaşanır. Konu çalışması ertelenir durur. Ancak, vaktin azalması, son dönemdeki stres ve kaygı ortamı ile diğer derslerin de birikmesi nedeniyle başarı getirecek çalışma bir türlü gerçekleşmez. Bunun da sonu hayal kırıklığı olur. Sınavlara hazırlıkta ilk andan itibaren plan ve
program ihmal edilmemelidir. Bu konuda öğretmen ve danışmanlarınızdan yardım alabilirsiniz. Biliyorsunuz, fen bilgisi dersi üç ana branştan oluşmuştur; fizik, kimya ve biyoloji. Şimdi her bir branş üzerinde ayrı ayrı duralım. Liselere Giriş sınavında fen bilgisi testinde en çok sayıda soru, fizik konularından çıkmaktadır. Fizik konuları ile ilgili en güzel davranış varsa zihninizdeki ön yargıyı silmek olacaktır. Fizik sizden özellikle ilk zamanlarda bir ilgi bekler. Başlangıçta konuları dikkatlice dinledikten sonra fazla vakit geçirmeden yapacağınız tekrarlar, soru çözümlerinizi kolaylaştırır. Fizik testlerini çözerken bunu bir soru çözme yarışı haline getirmeyin. İlk önceliğiniz asla az zamanda çok fazla fizik sorusu çözmek olmamalı. Hatta biraz daha ileri giderek şunu bile söyleyebiliriz. İlk planda doğru yaptığınız soru sayısından ziyade, kavrayarak, her şeyiyle anlayarak çözdüğünüz soru miktarı önemlidir. Fizik sorularının her birini, nedenini ve nasılını sorarak, önemli noktaların altını çizerek irdelemelisiniz. Yanlış yaptığınız soruları tespit edip daha sonra mutlaka bunların doğru çözümlerini ve neden yanlış yaptığınızı öğreniniz. Bu tarz yaklaşım sizlere başta zor gelebilir. Ancak ileride hata yapma olasılığınızı oldukça azaltır. Elinizdeki doküman bittiğinde, o dokümanda çözemeyeceğiniz ve çözümünü kavrayamadığınız soru kalmamalıdır. Fizik dersinin birçok dersten farklı yanı, günlük hayatta kullanılan veya gerçekleşen olayların bu dersle ilgisi olmasıdır. Bu nedenle öğrendiklerinizin günlük hayatla bağlantısını kurmanız öğrenmenin verimini artıracaktır. Fizik dersinin birçok konusu deney gerektirir. Deney, soyut bilginin laboratuvar ortamında somut hâle gelmesini sağlar. Deney sayesinde öğrenci, en etkili ve verimli öğrenme metotlarından biri olan; görerek, yaparak ve yaşayarak öğrenmeyi gerçekleştirir. Ayrıca deney çalışmaları, öğrencinin yorum yapma kabiliyetini de geliştirir. Yoruma dayalı fizik sorularını daha kolay çözmesine zemin hazırlar. Bu nedenle deney çalışmaları, ciddiye alınmalı; takip edilmeli ve not tutulmalıdır. Gelelim kimya konularına... Kimya, fen bilgisi dersi içerisinde en kolay anlaşılabilecek nitelikteki bölümdür. Soruların hazırlandığı konular, diğer branşlara göre daha belirgindir. Dersi öğretmenden takip ediyorsanız çok dikkatli dinlenmelisiniz. Önemli görülen noktaları not etmelisiniz. Bir dergi veya kitabı takip ediyorsanız, konu anlatımlarını hazmetmelisiniz. Soruları dikkatlice incelemelisiniz. Bu sırada neyin nasıl anlatıldığı üzerinde düşünülmelisiniz. Test çözerken soruları dikkatlice okumalı, önemli kısımların ve verilerin altını çizmelisiniz. Eğer soru şekilsiz ise bazen basit şekiller çizerek, olayı hayalinizde canlandırmalısınız. Bunun soru çözümünde faydasını göreceksiniz. Biyoloji biraz farklıdır. Biyolojinin konu ve alanı çok geniştir. Sorular en ince ayrıntılardan bile gelebilmektedir. Bunun için ders kitapları iyi incelenmeli, bu kitaplara, her cümlesi soru olabilir düşüncesiyle çalışılmalıdır. Birçok öğrencimiz, biyoloji dersinde yabancı kavramların çokluğundan şikayetçidir. Bu, çok doğru bir tespit değildir. Çünkü aynı miktarda; hatta daha fazla kavram diğer derslerde de vardır. Yabancı kavramların çokluğundan şikayet etmek, bunları günlük hayata aktaramamaktan kaynaklanmaktadır. Oysa biyolojinin birçok konusu insanı doğrudan ilgilendiren ve yaşamla ilgili konulardır. Biyolojiyi öğrenmenin en etkili yolu sık sık tekrardır. Her dersin zeka ile halledilebilecek yoruma dayalı yönünün yanında ezberlenecek yönü mutlaka vardır. Biyolojideki kavramları ezberlenecek kısımdan kabul edebilirsiniz, aynı matematikteki formüller gibi. Bu yapılırken görsel
malzeme kullanılabilir. Örneğin kalp ile ilgili kavramları öğrenecekseniz resim, afiş, fotoğraf, tablo veya maketlere bakarak çalışabilirsiniz. Diğer branşlarda olduğu gibi, ısrarlı şekilde ve bıkmadan fen bilgisi dersinin de üstüne gidin. Başlangıçta gözünüzde büyüttüğünüz dersin aslında çok zevkli olduğunu görecek, hatta bir fen bilgisi bağımlısı bile olabileceksiniz. Fen bilgisi dersi ile aranızda bir sevgi köprüsü kurmaya çalışın. Kişi sevmediği işte başarılı olamayacağı gibi, sevmediği derste de başarılı olamaz. Fen Bilgisine ait tüm konuların mayıs ayı başında bitirilmesini tavsiye ediyoruz. Sınavlara kadar kalan bir aylık sürede ise bol bol deneme sınavı çözerek sınav deneyiminizi artırmanız gerekiyor. Çalışmalarınız sırasında, özellikle 1998 yılından sonraki Liselere Giriş Sınavlarında ve Özel Okullar sınavlarında çıkmış soruları gerek konu konu, gerekse deneme olarak çözmek, sınavlara hazırlık adına faydalı olacaktır. Bu şekilde çıkan soru tiplerine aşina olabilirsiniz. Evet sevgili öğrenciler, sizlere yansıttığımız bu çalışma stratejileri yılların deneyimi sonucu ortaya çıkan bulunmaz bir reçete hükmündedir. Daha önce nice öğrenciler başta umutsuz olmalarına rağmen bu reçeteyi uygulayarak mutlu sona ulaştılar. Sizler için de oldukça faydalı olacağı düşüncesindeyiz. Ancak unutmayınız ki kullanılmayan ilacın hastaya hiç bir faydası olmaz. Bu tavsiyelerin meyve vermesi ancak sizin, dinlediklerinizi gerçekleştirmek için çaba göstermenizle mümkün olacaktır. BOĞAZİÇİ EĞİTİM