Şimdi bir Mercedes sahibi olurken, bir Mercedes iniz daha oluyor. İkinci Mercedes inizi alırken cazip teklifler ve özel avantajlar Mercedes-Benz Türk bayilerinde sizi bekliyor. Kamyon veya otobüs alırken hafif ticari araç veya otomobil avantajı. Hafif ticari araç alırken otomobil avantajı. Otomobil alırken hafif ticari araç avantajı.
İÇİNDEKİLER 06 36 16 70 52 68 kongre ve toplantı turizmi Kongre turizminde yeni trend sürdürülebilirlik ve çevreci eğilimler... 6-17 Kongre turizminde oteller kilit rol oynuyor...... 18-20 Haberler.. 30 acenteler/havayolları Haberler... 32-34 tedarikçiler İklimlendirme sektörü, Türkiye de yeniden yükselişe geçti...36-46 Haberler... 47-50 yatırımlar Türkiye de dikkat çekmeye başlayan rezidans yatırımları, otelcilikle kol kola ilerliyor...52-62 Haberler...64-67 Röportaj / Emel Elik Elite World Hotels...... 68-69 oteller Haberler... 70-76 Diğer haberler... 77-82 İstatistikler... 83-84 Yetkin Medya Yayıncılık Ticaret Limited Şirketi Adına Sahibi ve Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Sebahattin Ercan sebahattin.ercan@turizmyatirimdergisi.com.tr Genel Koordinatör Bülent Büyükaras bulent.buyukaras@turizmyatirimdergisi.com.tr Editör Özlem Kasa ozlem.kasa@turizmyatirimdergisi.com.tr Görsel Yönetmen Türkel Hocaoğlu turkel_hocaoglu@hotmail.com 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 07 2013 Yazı İşleri Ece Yarkataş ece.yarkatas@turizmyatirimdergisi.com.tr İletişim Tel: 0 212 278 77 41 pbx Reklam Tel: 0 212 278 77 42 pbx Faks: 0 212 278 77 68 Baskı: Özgün Ofset Tel: 0212 280 00 09 Issn: 2147-2300 Adres: Yetkin Medya Yayıncılık Emniyetevler Mah. Bornova Sok. No: 5/B, 4. Levent / İstanbul info@turizmyatirimdergisi.com Abonelik 12 aylık abonelik bedeli 90 TL dir. Abone olmak isteyenler için hesap numarası: Yetkin Medya Yayıncılık Ltd. Şti. Türkiye İş Bankası 4. Levent-İstanbul Şubesi. IBAN: TR57 0006 4000 0011 1400 7932 49 (Dekont ve adres bilgilerinizi 0212 278 77 68 nolu faksa gönderiniz.) Yayın Türü: Ulusal, süreli, aylık Baskı yeri ve tarihi: İstanbul, Temmuz 2013
Kırmızı kablo mu, mavi kablo mu? IP TV de doğru kararı verin. Otelinizin yayın kalitesi size pahalıya patlamasın. IP TV, otelinize yayın kalitesi sunan, ancak kurulumu biraz karışık olan bir sistem. Bu sistem, HD yayın, çok daha fazla kanal, merkezi kontrol kolaylığı gibi birçok faydayı beraberinde getiriyor. Digiturk bu noktada devreye giriyor ve bu konuda size tam bir danışmanlık hizmeti sunuyor. Digiturk, geniş içeriği, EPG desteği, HD yayın özelliği ve altyapı maliyetinizdeki önemli avantajları ile tüm teknolojik bilgi ve birikimini sizin için kullanıyor, sizi kurulum için en güvenilir firmalara yönlendiriyor. Ayrıca Digiturk, kurulum aşamasından sonra da yanınızda. Digiturk uyumlu IP TV sistemiyle Digiturk ün eğlenceli dünyasını otelinize taşıyın, müşterilerinize HD yayın kalitesinde ayrıcalıklı bir hizmet sunun.
SUNUŞ Olayların faturası hep turizm sektörüne çıkıyor Geçtiğimiz Mayıs-Haziran aylarında Türkiye nin ve turizm sektörünün gündemini, İstanbul Taksim de bulunan Gezi Parkı nda başlayan ve dalga dalga tüm Türkiye ye yayılan protestolar oluşturdu. İktidarın baskı politikalarını eleştiren ve daha fazla özgürlük talebiyle sokaklara dökülen kitlelere polisin uyguladığı şiddetin faturası, deyim yerindeyse turizmcilere çıktı. Özellikle Taksim bölgesindeki oteller olaylar nedeniyle ciddi darbeler aldılar. Bölge otellerine yapılan oda ve toplantı rezervasyon iptalleri yüzde 80 lere varırken, olayların devam etmesi nedeniyle ileriye yönelik talepler ciddi oranda düştü. İstanbul da üç büyük kongre iptal edilirken, otellerde düzenlenen irili ufaklı toplantı gruplarının neredeyse tamamı ya iptal edildi ya da başka bölgelere kaydırıldı. TUROB un kendi üyeleri arasında yaptığı incelemeye göre gösterilerin yoğun olarak yaşandığı ilk 21 günde iptal edilen geceleme sayısı 215 bin 862 ye çıktı. Bu iptaller nedeniyle 54 milyon 697 bin 769 avro zarar edildi. Yeni rezervasyon ve taleplerde yüzde 55 düşüş yaşanırken Taksim-Beyoğlu-Şişli-Beşiktaş bölgesindeki iptaller yüzde 80 lere ulaştı. Uzun vadeli iptallerde ise hesaplanan kayıp 45 bin 950 kişi oldu. Bölgede tansiyon düşmediği için iptallerin devam ettiğini biliyoruz. Taksim in yayalaştırma projesi nedeniyle yılın ilk 5 ayını kaybeden bölgedeki turizmcilerin kaybı katlanarak artmış oldu. Olayın bir diğer boyutu ise Türkiye nin ve İstanbul un zedelenen imajı oldu. Polisin göstericilere uyguladığı orantısız şiddetin dünya medyasında geniş yer bulması, Türkiye nin Güvenli Ülke imajına ciddi zararlar verdi. Kültür ve Turizm Bakanlığı nın olaylara anında müdahale etmemesi ve bu konuda sektöre destek vermemesi, krizin daha da büyümesine neden oldu. Kültür ve Turizm Bakanlığına geldikten sonra bakanlıktaki önemli kadroların değişmesi de bu süreçte turizmcileri boşlukta bıraktı. Krizi yönetmeye çalışan otelcilerin hedef gösterilmesi de ayrı bir tartışma konusu yarattı. Bakanlık, çok sonra harekete geçerek sektör temsilcileriyle bir araya geldi ve ardından önemli pazarlarda halkla ilişkiler çalışması başlattı. Bu çalışmaların meyvelerini ise ilerleyen süreçte göreceğiz. Sektöre zarar veren bir diğer konu ise Sky Airlines ve GTI Travel ın iflası oldu. İflasla birlikte ardında büyük bir borç ve mağdur tarafların bulunmasının yanı sıra Türk firmalarına olan güven de sarsıldı. Son olarak Kazakistan ın biraz da fırsattan istifade Kazakistan dan charter yapan Türk havayolu şirketlerine uçuş yasağı getirmesi sektörde şok etkisi yarattı. Atılan bu yanlış adımdan dönülmesini ümit ediyoruz. İlk yılını dolduran Turizm ve Yatırım dergisi olarak, sektörde yaşanan bu olayları ele almaya çalıştık. 12. Sayımızda Gezi Parkı olaylarından çok etkilenen kongre turizmi pazarını geniş bir şekilde ele aldık. Yoğun sıcakları yaşadığımız bu günlerde Otellerde İklimlendirme konusunu işledik. Yatırımlar bölümünde ise son yıllarda sürekli konuşulan ve yatırıma dönen rezidans yatırımlarına eğildik. Keyifle okumanız dileğiyle 24 ǀ turizm&yatırım ǀ 07 2013
DOSYA KONGRE TURİZMİ TOPLANTI VE KONGRE TURİZMİ Kongre turizminde yeni trend sürdürülebilirlik ve çevreci eğilimler Gerek bir anda çok büyük grupların belli bir destinasyonda ağırlanması, gerek katılımcıların yüksek harcama kapasiteleri gerekse bölgeye bıraktıkları katma değer anlamında son yılların parlayan yıldızı kongre turizminde trendler her geçen yıl değişiyor. Kongre ve toplantı turizminde yeni trend sürdürülebilirlik ve çevreci yaklaşımlar olarak öne çıkıyor. Destinasyonların ekonomik, sosyal ve ticari hayatına katkısı nedeniyle günümüzde başlı başına bir sektör haline gelen kongre ve toplantı turizmi, küreselleşme ve teknolojik gelişmelere paralel olarak büyümeye devam ediyor. Kongre ve toplantı pazarındaki gelişmeler sektörde yeni trendleri de beraberinde getiriyor. Dünya genelinde çevreci eğilimlerin artması kongre ve toplantı turizminde de etkisini gösterdi. Teknolojik aletlerin sağladığı olanaklar da bu alanda çevreci eğilimlerin artmasına yol açtı. Kongre ve toplantılarda basılı malzemeler, görsel çalışmalar, teknik altyapı ekosisteme zarar vermeyecek şekilde planlanıyor. E-meetingler geleceğin toplantı trendi oluyor Öte yandan bu çevre konusundaki duyarlılık yeni kongre ve toplantı modellerini de gündeme getiriyor. Teknolojik gelişmeler, ekonomik kriz ve internet vasıtasıyla bilgiye kolay ulaşım eskiye oranla kongrelere katılımı düşürürken, e-meetingler olarak adlandırılan yeni toplantı ve kongre modellerini gündeme taşıyor. İnternet aracılığıyla gerçekleştirilen e- toplantıları acente yetkilileri geleceğin trendleri arasında görüyorlar. Diğer taraftan kongre turizminde sürdürülebilirlik kavramı da son yıllarda öne çıkıyor. Kavram daha çok bir kongrenin devamını yapmak ve 26 ǀ turizm&yatırım ǀ 07 2013
ICCA nın verilerine göre 2012 yılında Türkiye 179 kongre ile 21 inci sıraya yükseldi. Aynı verilerde dünyada en çok kongre düzenleyen ilk 10 şehir arasında yer alan İstanbul, 2012 yılında yerini koruyarak 9 uncu sırada yer aldı. uluslararası bir kongre haline getirmek anlamında kullanılıyor. Tıp kongreleri hala başı çekiyor Kongre ve toplantı turizmindeki son eğilimlere bakıldığında sağlık ve tıp ile ilgili kongreler hala başı çekiyor. Amerika, Avrupa ve Türkiye de tıp kongrelerine ilişkin getirilen yasal düzenlemeler ve sınırlamalar nedeniyle bu alanda yapılan kongre ve organizasyonlarda azalma yaşanıyor. Ancak kongre sektörünün yüzde 60 ını kapsayan tıp ve sağlıkla ilgili düzenlenen kongreler liderliğini koruyor. Sosyal bilimler alanında düzenlenen kongrelerin sayısı artıyor Klasik sektörlerin yanı sıra sosyal bilimler alanında düzenlenen organizasyonların artması dikkat çekiyor. Bunda artan sivil toplum örgütlerinin etkisi olduğu belirtilirken felsefe gibi alanlarda düzenlenen kongreler artış gösteriyor. Uluslararası toplantı ve kongrelerde; tıp, mühendislik, iletişim, teknoloji, sosyal bilimler, sanat ve spor gibi önemli konu ve alanlar öne çıkıyor. İki ayda bir yer vereceğimiz Toplantı ve Kongre Turizmi Bölümü nde sektörle ilgili güncel gelişmeleri ve analizleri sizler için derleyeceğiz. Kongre turizminde rekabet artıyor Hava ulaşımın gelişmesine paralel olarak dünyanın en hızlı gelişen sektörlerinden biri haline gelen kongre turizmi, son 10 yılda dünya turizminin çok üstünde bir gelişme gösterdi. Gerek bir anda çok büyük grupların belli bir destinasyonda ağırlanması, gerek katılımcıların yüksek harcama kapasiteleri gerekse bölgeye bıraktıkları katma değer anlamında son yılların parlayan yıldızı olan kongre turizminden pay almak isteyen ülkeler arasındaki rekabet giderek artıyor. Özellikle geçtiğimiz iki yıl önce girdiği krizden kurtulmak isteyen Avrupa, agresif pazarlama yöntemleri geliştirerek pazardan pay almaya çalışıyor. Destinasyon tercihinde ulaşım, marka kent ve altyapı olanakları etkili oluyor Uluslararası kongre düzenleyen kurumlar, destinasyon tercihlerinde ulaşımın kolay olduğu, iletişim imkanlarına sahip destinasyonları tercih ediliyorlar. Londra, Paris, Barselona, Madrid, New York, Viyana, İstanbul gibi marka olmuş şehirleri tercih eden kongre düzenleyen kurumlar ve organizatörler, seçtikleri destinasyonda tarihi ve turistik yerlerin yanı sıra eğlence ve kültür mekanlarına da önem veriyorlar. Kongre ve toplantı katılımcılarının boş zamanlarında geldikleri şehri, bölgeyi keşfetmek, eğlenmek, gezmek ve yerel lezzetlerini tatmak istiyorlar. Bunların yanı sıra kongre veya toplantının düzenleneceği şehirdeki kongre tesislerinin ve konaklama kapasitesi, teknik donanımı, kullanılabilirliği büyük bir önem taşıyor. Ekonomik kriz kongrelerdeki gösterişi azalttı Kongre ve toplantı organizasyonlarını son yıllarda etkileyen bir diğer unsur ise Amerika ve Avrupa da yaşanan ekonomik kriz oldu. Geçmişe göre bütçeleri kısıtlanan kongrelerin, lansman, kokteyl, yemek gibi organizasyonları daha az yapılmaya başlanmış. Kongre düzenleyen kurumlar hem çok para harcandığı yönünde bir imaj vermekten kaçındıkları hem de bütçeleri sınırlandığı için gösterişli organi-» 07 2013 ǀ turizm&yatırım ǀ 7
DOSYA KONGRE TURİZMİ zasyonlardan kaçınıyorlar. Organizasyon firmaları kriz nedeniyle kongre sayılarında ve katılımcılarında da geçmişe göre düşüş yaşandığına işaret ediyorlar. Ancak diğer yandan orta ve küçük ölçekli toplantıların sayısında artış devam ediyor. Türkiye ve İstanbul popülaritesini koruyor Uluslararası kongre ve toplantılarda Türkiye popülaritesini korurken, Türkiye de İstanbul ciddi atılım gerçekleştiriyor. Uluslararası sivil toplum kuruluşları, dernek ve birlikler, kongrelerini İstanbul da yapmak istiyorlar. İstanbul dünyanın yaklaşık 300 kongre şehri arasında giderek öne çıkıyor. Uluslararası Kongre En çok kongre ağırlayan ilk 21 şehir Sıra Şehir Kongre Sayısı (2012) 1 Viyana 195 2 Paris 181 3 Berlin 172 4 Madrid 164 5 Barselona 154 6 Londra 150 7 Singapur 150 8 Kopenhag 137 9 Istanbul 128 10 Amsterdam 122 11 Prag 112 12 Stokholm 110 13 Pekin 109 14 Brüksel 107 15 Lizbon 106 16 Bangkok 105 17 Helsinki 100 18 Seul 100 19 Buenos Aires 99 20 Budapeşte 98 21 Roma 98 Kaynak: ICCA ve Konvansiyonlar Derneği (ICCA) şehir ve ülkelere göre 2012 yılına ait verilerine göre Türkiye, ülke sıralamasında, 179 kongre ile 21 inci sıraya yükseldi. 6,5 milyon ziyaretçi, 2,5 milyar dolar gelir İstanbul ise 2011 yılındaki konumunu koruyarak 9 uncu sırada yer aldı. Kongre destinasyonu olarak popüler olan İstanbul un 2011 yılına göre kongre sayısını 15 tane artırarak 128 kongre sayısına ulaştı. VIP Turizm den Yasemin Pirinçcioğlu nun verdiği bilgilere göre Türkiye de gerçekleşen tüm uluslararası kongrelere yılda yaklaşık 40-45 bin kişi katılıyor. 2012 de yaklaşık 4,5 milyon turist kongre ve etkinlik turizmi için İstanbul a geldi. Diğer kentlerdeki etkinlikler de ilave edildiğinde bu sayının 6,5 milyona ulaştığı belirtiliyor. Bu turizm hareketinden Türkiye nin sağladığı net gelirin yaklaşık 2,5 milyar dolar olduğu kaydediliyor. Turizm sektörü için son derece ö- nemli olan toplantı ve kongre turizmini iki ayda bir ele alacağız. Bu sayımızda Uluslararası kongreler nasıl alınıyor? Türkiye, uluslararası camiada HABİTAT, AGİT, NATO Zirvesi, Dünya Muhasebe Kongresi, IMF- DB Toplantıları gibi birçok önemli uluslararası organizasyon ile öne çıktı. Bugün özellikle İstanbul, kongre ve yatak kapasitesiyle 20-25 bin kişilik büyük kongrelerin altından başarıyla kalkabiliyor. Bu tür büyük kongrelerde devletin desteği, tanıtım ofislerinin lobi faaliyetleri, kongre firmalarının pazarlama ve tanıtım çalışmaları, mali güçleri, kongre yapılacak şehrin alt yapı özellikleri, ulaşım ve konaklama seçenekleri büyük önem taşıyor. Kongre adaylık sürecinde, projeyi doğru planlama, yapılandırma ve doğru yöntemlerle yürütmek gerekiyor. Tüm bu süreç, uzun süreli bir stratejik yaklaşım, doğru içerikle hazırlanacak bir adaylık dosyası ve teknoloji kullanımı, uluslararası vizyon ve bilinç, yoğun bir seyahat ve lobi faaliyeti sürecini ve tabii ki tecrübe ile takım çalışması ihtiyacını da beraberinde getiriyor. kongre turizmi alanında gerek PCO gerekse DMC olarak hizmet veren seyahat acentesi temsilcileri sektörle ilgili trendlerin neler olduğunu Turizm ve Yatırım Dergisi ile paylaştılar. PCO ve DMC ler nedir ve kongre organizasyonlarında neler yapıyorlar? Kongrelerin iki ana organizasyon kısmı bulunuyor. Professional Congress Organizing (PCO) bir kongreyi A dan Z ye organize eden şirket anlamına geliyor. Kongrenin sponsorunun, katılımcısının bulunması, ön finansmanının yapılması, kayıtların toplanması, kayıt programların hazırlanması, bilimsel makalelerin toplanması, onların sıralanması, posterlere basılması, kitaplarının basılması gibi A dan Z ye tüm hazırlığı PCO tarafından yapılıyor. PCO lar bir kongrenin kontratlı acentesi olup o kongreyi dünyanın her şehrinde gerçekleştirebiliyorlar. Türkiye den de acenteler uluslararası oyuncu haline gelmeye başladılar. DMC ler ise işin turizm bacağını yönetiyor. Kongre için gelen insanları kalacakları otelleri belirledikleri gibi havalimanı veya kongre merkezine transfer organizasyonları, gala, resepsiyon organizasyonları, şehir turları gibi turizmle ilgili bütün çalışmaları yürütüyorlar. Büyük acentelerin çoğu hem PCO hem de DMC hizmeti veriyor. ICVB nin 15 tane PCO ve DMC üyesi bulunuyor. Türkiye genelinde ise yaklaşık 100 PCO ve DMC şirketi bulunduğu belirtiliyor. 28 ǀ turizm&yatırım ǀ 07 2013
toplantıları farklı kilan mekanlar www.wowhotels.com info@wowhotels.com
KONGRE TURİZMİ GÖRÜŞLER Cengiz Korkmaz / Dekon Şirketler Grubu Kongrelerde sürdürülebilirlik ve çevreci politikalar önem kazanıyor Günümüzde kongre turizmi pastasının algılamasında değişim yaşanıyor. Halen dünyadaki kongre turizmi pastasının büyük bölümünü tek başına sağlık-tıp segmenti oluşturmakla birlikte, teknoloji, sosyal bilimler, tarım, mühendislik ile ilgili alanlar vb. gibi segmentlerde toplantılarda öne çıkıyor. Ayrıca kamu kuruluşları ve kamuya bağlı kuruluşlar tarafından düzenlenen toplantılar da, kongre turizmi pastasında önemli bir pay sahibi Bu toplantıların, delege sayıları ve sektörel destek seviyelerinde yükselme kaydediliyor. Bunların yanı sıra, kongre turizminin uygulama safhasında, sürdürülebilirlik kavramı i- le entegre olma yolunda önemli adımlar atılıyor. Bugün gerek kongre organizatörleri gerek kongre merkezleri ve oteller gerekse kongre organizasyon komiteleri kağıt tüketimini düşürmek, geri dönüştürülebilir malzeme tüketimine önem vermek vb. gibi çevre koruma politikalarına önem veriliyor. Avrupa agresif pazarlama faaliyetleri geliştiriyor Türkiye ve İstanbul un 2011 yılı için önceki yıllara göre bir miktar düşüş yaşasa da Türkiye uluslararası anlamda halen tercih edilen bir destinasyon Bununla birlikte, özellikle Avrupa daki popüler bazı şehirlerin agresif pazarlama faaliyetleri geliştirmeye başlamaları ve Avrupa da yaşanan finansal kriz nedeniyle kongre merkezleri ve oteller başta olmak üzere fiyatlandırma politikalarını yeniden gözden geçirmelerine yol açtı. Dolayısıyla önümüzdeki yıllarda, ülke olarak yakaladığımız ivmeyi sürdürülebilmek için ülke olarak pazarlama faaliyetlerimizi gözden geçirmemiz gerekiyor. Şehir olarak bakıldığında uluslararası anlamda, Türkiye den listenin başında İstanbul yer alıyor. Kuşadası na yapılan yeni kongre merkezi ve İzmir şehir merkezine yapılması planlanan kongre merkezi projeleri, bize ikincil alternatif kongre şehirleri kazandıracak. Antalya ilimiz hali hazırdaki otel ve salon kapasiteleri nedeniyle İstanbul dan sonraki şuan en önemli kongre destinasyonu Kongrelerde, ulaşım ve vize bakımından avantajlı olan destinasyonlarda delege sayıları her dönem artış gösteriyor. Özellikle THY nin Star Alliance üyeliği, direkt uçuş imkanları ve yaygın uçuş seferleri ile birlikte, vize bakımından sağladığı a- vantajlar nedeniyle ülkemiz uluslararası anlamda erişilebilirlik kavramı bakımından oldukça iddialı bir konuma geldi. Türkiye de 2015-2016 yıllarında önemli organizasyonlar düzenlenecek 22 yıldır kongre ve toplantı turizmi sektöründe hizmet veren Dekon Şirketler Grubu nun lokomotif şirketi Dekon Kongre ve Turizm, 76 kişilik ekibiyle ulusal ve uluslararası müşterilerinin etkinlik planlamalarına en uygun ve en kaliteli çözümleri sunuyor. IAPCO, ICCA, Business Council for Sustainable Development, AMC Institute ve TÜRSAB ın aktif üyesiyiz. Dekon, sadece Türkiye sınırları içerisinde değil, uluslararası müşteri portföyü ile dünyanın farklı destinasyonlarında kongreler düzenliyor. Dekon olarak 2012 ye paralel şekilde, 2013 yılında Atina/Yunanistan, Dublin/İrlanda ve Lyon/ Fransa olmak üzere tıp segmentinde üç kongreyi yurtdışında düzenleyeceğiz. Bunun dışında Türkiye de düzenlenecek 30 un üzerinde toplantı organizasyonumuz bulunuyor. Uluslararası toplantılar bakımından, 2014 yılında geçtiğimiz beş yıla oranla sayıca bir azalma gözlemliyoruz. 2015 ve 2016 yılları itibari ile geçtiğimiz beş yıla oranla sayıca yine yükselişe geçilecek olması ve 2015-2016 yılları itibari ile ülkemizde uluslararası platformda ö- nemli toplantıların düzenlenecek olması sektörel açıdan memnuniyet verici 10 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 07 2013
Yasemin Pirinçcioğlu / VIP E-meetingler geleceğin trendi olacak gibi görünüyor Günümüzde kongre turizminde ilk ve en önemli konu; sürdürülebilirlik... Bir kongrenin tekrarını sağlayabilmek çok önemli... Diğer yandan özellikle sosyal içerikli kongrelerde, konunun aktarımının deneyimler ile şekillendirildiği zaman daha iyi verim alacağımıza inanıyorum. Kongrelerin genel hazırlık aşamasında çevreci yaklaşımlar büyük önem taşıyor. Dünyanın bu konudaki genel duyarlılığı tabii ki turizmde de yankı buluyor. Basılı malzemeler, görsel çalışmalar, teknik altyapı ekosisteme zarar vermeyecek içerikte planlanmaya çalışıyor. Teknolojinin geldiği noktayı varsayarsak e-meetingler geleceğin trendi olacak gibi görünüyor. Bu gibi konularda bilinci yükseltmek, bizim gibi öncü şirketlerin yükümlülüğü. Bu anlamda hem yaptığımız işlerle örnek olmaya çalışıyor hem de sosyal sorumluluk projelerine mecralar açarak destek veriyoruz. 2013 yılında yurt içi ve dışı olmak üzere 30 dan fazla organizasyon gerçekleştireceğiz. 2012 ile karşılaştırıldığında, özellikle yurtdışı kongrelerin katılımcı konaklama sürelerinin uzadığını, beklenenin üzerinde kayıt alındığını, konaklama tercihlerinin sadece duyurulan kongre otellerinden karşılanmadığını, katılımcıların otel satışı yapan çeşitli web sitelerini kullanarak münferit rezervasyonlar da yaptığını görüyoruz. Gelişmenin hızı esas alındığında iş ve kongre turizminde Türkiye nin önümüzdeki 5 yıl içinde 5 milyar dolar seviyesinde gelir elde edebileceği öngörülüyor. Kongre turizmi Türkiye ye 2,5 milyar dolar net gelir sağlıyor Türkiye de gerçekleşen tüm uluslararası kongrelere yılda yaklaşık 40-45 bin kişi katılıyor. İstanbul bu katılımdan en büyük payı alıyor. 2012 de yaklaşık 4,5 milyon turist kongre ve etkinlik turizmi için İstanbul a geldi. İstanbul u Antalya, Ankara ve İzmir takip ediyor. Diğer kentlerdeki etkinlikler de ilave edildiğinde bu sayının 6,5 milyona ulaştığını görüyoruz. Bu turizm hareketinden Türkiye nin sağladığı net gelir yaklaşık 2,5 milyar dolar oldu. Kongre turizmini İstanbul dışında geliştirmek için müstakil kongre merkezlerine ihtiyaç var. İzmir, Antalya, Kuşadası, Pamukkale, Kapadokya gibi turistik merkezler konaklama altyapısı ve tarih/kültür varlıkları bakımından kongre turizmine çok uygun. Ancak otel bünyesinde bulunan salonların çoğu büyük ölçekli toplantılar için yetersiz. O nedenle müstakil kongre merkezlerine gereksinim duyuluyor. Bunun dışında kongre merkezlerinin yapılacağı bölgelere doğrudan uçuşların yapılması da çok önemli. Türkiye de tesis anlamında pek çok yeni yapılanma mevcut. Ancak kongrelerin organize edileceği mekanların planlarının mutlaka sektörde deneyimli turizmcilere danışılarak hazırlanması, bu konudaki ihtiyaçların belirlenmesi ve teknik, altyapı gibi fiziki koşulların toplantılara uygun hale getirilmesi gerekiyor. Ayrıca bilinçli ve eğitimli insan kaynağı büyük önem taşıyor. Turizm Türkiye nin yüzü; verilen hizmet ise en önemli imajıdır. Kongre merkezlerinin ehil kişi ve kurumlar tarafından idare edilmesi için yapılacak çalışmaların en a- kılcı ve verimli şekilde sonuçlanması bizi ileriye taşıyacak. Oteller ile bu bağlamda sık sık bir araya gelerek, operasyonel detayları tartışmaya, geribildirim vermeye, ihtiyaçları netleştirmeye çalışıyoruz ki, daha verimli organizasyonlara birlikte imza atabilelim. Aldığımız geri bildirimlerde Kongre Merkezleri nin, Otellerin ve DMC-PCO ların yurt dışına oranla çok daha profesyonel oldukları yönünde Kongre katılımcıları İstanbul ve Türkiye parlayan bir yıldız olduğu için, hafta sonlarını da programa dahil ederek, İstanbul ve Türkiye de sosyal programlara ağırlık vermeye çalışıyorlar. Gezi turizmi ile kongre turizmini birleştirmeyi tercih ediyorlar. 07 2013 ǀ turizm&yatırım ǀ 11
KONGRE TURİZMİ GÖRÜŞLER Oğuz Terzi / MNG Turizm Genel Müdürü Türkiye nin kongre turizmindeki popülaritesi devam edecek MNG Grubu, konaklama ve tur o- peratörü olarak uzun yıllardır hizmet veriyor. Konaklama, ulaşım, transfer ve özel organizasyonlarda önemli başarı ve deneyim elde ettik. Yıllar içinde MNG Turizm in adı güven le bütünleşti. Son birkaç yıldır toplantı ve kongre turizminde talep almaya başlamıştık. Bu yıl altyapı ve kadro çalışmalarımızı tamamladık, operasyonel tecrübemizi de ekleyince 2013 yılı itibariyle kongre ve toplantı turizminde de hizmete başladık. 2013 bizim bu alanda ilk yılımız. Sektörde yaptığımız işlerin referanslarıyla tanınıyoruz. Bu sayede çok kısa sürede Iveco, Valeo, Givaudan, Singer, Aspen Yapı ve Decathlon un grup ve toplantı organizasyonlarını yapmaya başladık. Ulusal ve uluslararası kongreler alabilmek içinde çalışmalara devam ediyoruz ama onların takvimleri bildiğiniz üzere 1-2 yıl öncesinden belli o- luyor. 2014 ün hem kongre turizmi hem de bizim açımızdan çok güzel bir yıl olacağını düşünüyoruz. Kongre turizminde referans önemli Kongre turizmi her geçen yıl büyüyor ve gelecekte bu ilgi devam edecek. Türkiye nin kongre turizmindeki popülaritesi de sürüyor. Ülkemizde son yıllarda büyük ölçekli çok sayıda uluslararası toplantı ve organizasyon başarıyla gerçekleştirildi. Bu tür referanslar çok önemli. Diğer taraftan kongre turizminde Türkiye den çok İstanbul algısının daha popüler olduğunu düşünüyorum. Dünyada tercih edilirliği giderek artan İstanbul, Türkiye nin marka kentine dönüştü. İstanbul un ardından Antalya da hak ettiği değerde olmasa da önemli sayıda kongreye ev sahipliği yapıyor ve markalaşma yönünde olumlu adımlar atıyor. Ancak büyük ve popüler şehirlerdeki trafik problemi, konaklama sıkıntısı ve artan maliyetler nedeniyle daha küçük ama kongre hizmetleri konusunda kendisini geliştirmiş şehirlere talebi artıracak. İzmir ve Ankara nın yanında Bursa, Konya, Nevşehir, Mersin gibi şehirlerin kongre turizmine sunduğu kongre merkezleri, otel kapasitelerinin artırılması gibi olanakları öne çıkarmayı başarabilirsek, gelecek yıllarda dünya kongre turizminde daha etkin bir konumda olabileceğimizi düşünüyorum. Son yıllarda kongre bütçeleri azalıyor Teknoloji kullanımı ve olanakları destinasyon tercihini artık birebir değiştirebiliyor. Son yıllarda bildiğiniz üzere kongre bütçeleri azalıyor. Dünyadaki ekonomik kriz ve maliyetlerin her geçen gün yükselmesi sadece kongrelerin değil, tüm uluslararası toplantıların katılımcı sayısını ve sürelerini azaltıyor. Öte yandan kongre sayılarındaki artış devam ettiği için sektörde bir gerileme yaşanmayacak. Günümüzde hala en fazla tıp alanında kongre yapılıyor ama alanlarda çeşitlenme başladı. Özellikle çevre ile ilgili kongrelerin sayısı her geçen gün artıyor. Artık kongrelerde bile klasik toplantılar yerine yaratıcılığın ön planda olduğu, interaktif ve çarpıcı etkinlikler daha çok ilgi çekiyor. 12 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 07 2013
KONGRE TURİZMİ GÖRÜŞLER Oktay Temeller / Setur Türkiye de İstanbul başta olmak üzere Antalya, Bodrum öne çıkıyor Türkiye de kongre turizmi, dünyadaki genel turizm trendlerine paralellik gösteriyor. Doğayı koruyan, milletlerarası globalleşmeye uyum sağlayan ve daha da önemlisi organizasyonu üstlenen ülkenin katılımcılar nezdindeki algısını arttırıcı altyapılar önem kazandı. Diğer taraftan Türkiye kongre turizminde popülerliğini, dünya piyasasında, artan bir ivmeyle devam ettiriyor, ancak bu konuda daha alınacak çok yol var. Türkiye de başta İstanbul olmak üzere Antalya, Bodrum ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti öne çıkıyor. Genel olarak bakıldığında kongre alım süreci oldukça uzun vadeli çalışmalar. Özellikle kongrelerin çeşidine göre ayrıştırıldığını düşünürsek, dünya çapında etkin olan birlik ve benzeri kurumlara üye olmak ve hatta devlet seviyesi nezdinde lobi faaliyetlerinde bulunmak gerekiyor. 2013 yılında kesin olmamakla birlikte 400 ü aşkın organizasyon gerçekleştireceğiz. 2012 yle karşılaştırdığımızda yüzde 20 lik bir artış söz konusu... 2014 yılı öngörüsü için dünya genelindeki ekonomik, politik ve sosyo-kültürel konjonktürleri iyi okumak gerekiyor. Şuan bulunduğumuz nokta itibariyle ivmenin artan yönde ilerleyeceğini söyleyebiliriz. Koç Holding bünyesinde yer alan firmamız Setur, yurt içi ve yurt dışı uçak bileti rezervasyonları, yurt içi yurt dışı seyahat organizasyonları, toplantı ve etkinlik organizasyonları, gemi seyahatleri, vize hizmetleri, yurtdışı eğitim hizmetleri, kurumsal seyahat yönetimi ve on-line seyahat hizmetleri sunuyor. 14 2 Yağız Tütüncüoğlu / Cnidus PCO&DMC Genel Müdür Yardımcısı Uluslararası kongre alım süreci Türkiye de henüz oturmadı ǀ turizm&yatırım ǀ 07 2013 Uluslararası kongreler ülkemizde artık çok daha fazla sayıda yapılıyor. Destinasyon olarak yurtdışındaki talebi ülkemize çektik. Bu alandaki trendlere bakıldığında yurtdışında da örneklenebileceği üzere en yeni olan değil, en kaliteli olan teknolojiyi kullanmak geçerli gözüküyor. Son yıllarda kongrelere maddi olanaklar ve sponsor firmaların regülasyonlarındaki değişiklikler nedeni ile katılımlar azaldı. Öte yandan uluslararası kongre alım sürecinin Türkiye de henüz oturmamış olması nedeni ile standartlar belirlenemiyor. Genellikle kongreler dernek başkanı hocalarla ilişkiler sayesinde alınıyor. Profesyonelliğin artmasının yanı sıra uluslararası çapta geçerli olan iş hukukunun kazanılması ile önemli ve büyük kongreler ülkeye kazandırılabilir. Kongre turizminde Türkiye popülaritesini devam ettiriyor. Özellikle bu alanda İstanbul öne çıkıyor. Cnidus PCO&DMC olarak 1999 yılından beri sektörde ulusal ve uluslararası kongrelere ve incentive etkinliklerine imza atıyoruz.
KONGRE TURİZMİ SÖYLEŞİ Elif Balcı Fisunoğlu / İstanbul Kongre ve Ziyaretçi Bürosu (ICVB) Genel Müdürü İstanbul da uluslararası standartta 2 ve 3 yıldızlı oteller açılmalı Gezi parkı olayları Haziran ayını olumsuz etkiledi. Temmuz ve Eylül ile ilgili soru işaretleri var. Bu olaylar uzarsa 2014-2015 için endişelenmeye başlayabiliriz. Olaylar bir hafta daha devam ederse bir iki ayımızı, 15 gün daha devam ederse 6 ayımızı götürür. Ne kadar devam ederse etkisi o kadar katlanarak artıyor. 2013 ü 125-130 kongre ile kapatırdık ama bu yaşadıklarımızdan sonra bunu açıkçası söylememiz çok zor. Gerek tarihi, doğal ve turistik mekanlarıyla gerek konaklama ve kongre altyapısıyla Türkiye nin en önemli turizm ve kongre destinasyonu olan İstanbul, son 10 yılda çok ciddi yol kat etti. Geçen yıl 9 milyon 381 bin yabancı ziyaretçi ağırlayan kent, ICCA verilerine göre geçen yıl 128 uluslararası kongre ile 9 uncu sıraya yerleşti. 2013 e de iyi başlayan İstanbul, Haziran ayında ortaya çıkan Gezi Parkı olaylarından etkilendi. İstanbul Kongre ve Ziyaretçi Bürosu (ICVB) Genel Müdürü Elif Balcı Fisunoğlu, hem olayların etkisini hem de kongre turizminin geldiği noktayı Turizm ve Yatırım Dergisi için değerlendirdi. n Geçtiğimiz ay İstanbul da yaşanan Gezi Olayları, kongre turizmini nasıl etkiledi? Gezi Olaylarıyla ilgili birebir tepkileri ilk günden beri yaşıyoruz. Yurtdışında bir genel algı var bir de organizatörlerin algısı var. Organizatörler cephesinden bakacak olursak Türkiye yi tanıyorlar. O yüzden İstanbul da yaşanan olayın risk seviyesinin çok yüksek olmadığının farkındaydılar. Ancak genel algı çok ö- nemli Basında olayların verilişi ve ikinci haftada olayların devam etmesi yurtdışında tereddütleri artırdı. Hepimiz çevreci protesto dedik. Ama sonrasında olaylar büyümeye başladı. Organizatörler bize hak verseler de bir takım kongre iptalleri yaşadık. Kongreler kendilerini sigorta ettirirler ve risk şartları arttığında iptal olan kongrelerin zararlarını karşılarlar. Ancak bir kongremiz sigorta şirketi yeterli risk görmediği halde iptal edildi. Çünkü o kongrede yüzde 60 katılım iptali, yüzde 20 sunum yapacak akademisyenlerden, yüzde 40 da sponsorlardan iptal yaşandı. İlk aşamada biri 400, ikincisi 1200, diğeri ise 800 kişilik üç büyük kongre iptal edildi. Bunların dışında birçok iş iptali oldu. Lokasyon değiştirenler oldu. Toplantılarını Taksim den Anadolu yakasına alanlar oldu. Toplantıların kalması için elimizden geleni yaptık. Valilikten yazı aldık, havaalanında karşılama deski açtık. Transfer araçlarının plakalarını emniyete bildirdik. Ama İstanbul un en önemli ve yüksek fiyatların olduğu Haziran ayında çok ciddi iptaller yaşandı. Incentive işlerinde tarih değişikliği yaşanıyor. Şuanda önümüzdeki aylarda düzenlenecek toplantılar için soru geliyor. Biz bu şehrin kongre bürosuyuz. Yurt dışından herkes güvenilir bilgiyi almak üzere ilk bize başvuruyorlar. Bizim verdiğimiz bilginin, doğru ve güvenilir olması çok önemli. n İleriye yönelik iptaller söz konusu mu? Hayır. Temmuz ve Eylül ile ilgili soru işaretleri var. İstanbul un önümüzdeki yıllarını etkileyecek mi ona bakıyoruz. Burada kriter olayların devam etmesi Olaylar bir hafta daha devam ederse bir iki ayımızı, 15 gün devam ederse 6 ayımızı götürür. Ne kadar devam ederse etkisi o kadar katlanarak artıyor. Şuanda Avrupalılar yaşananların Arap Baharı ile ilgisi olduğunu düşünmüyorlar. Gençlerin rahatsız oldukları şeylere tepkisi olarak görüyorlar. İstanbul artık eskisi kadar kırılgan bir destinasyon değil. İstanbul u kongre turizminde iyi bir noktaya geldi. 2011 de İstanbul 500 kişi katılımcı kongrelerde dünya birincisi oldu. 2012 de 128 kongre ile yine Paris ve Barselona ile birinciliği paylaşıyor. n Fiyatlarda bir değişiklik yaşanır mı? Bu olaylar fiyatları etkiler. Biraz düşüş olur ama İstanbul un fiyatları bir anda diplere inmez. İstanbul da yıl genelinde 16 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 07 2013
yüzde 70 doluluğu yakalıyor. İstanbul da devam eden bir yükseliş vardı. Geçen yıl ve bu yıl çok sayıda otel açıldı. Yapılan bir hesaplamaya göre 94 tane 5 yıldızlı otel var. Bu ortalamanın çok üstünde İstanbul a talep de devam etti. Burada önemli olan İstanbul un fiyat ve bölge çeşitliliği yaratması İstanbul pahalı değil ama ucuz destinasyonda değil. Paris, Berlin, Madrid, Barselona da son anda bir toplantıya katılmaya karar verdiğinizde 3 yıldızlı ve uygun fiyatlı bir otel bulabilirsiniz. İstanbul bir an doluysa her şeyin fiyatı artıyor. Bu da İstanbul için pahalı destinasyon imajı yaratıyor. Bunun da önüne geçmenin yolu daha fazla uluslararası standartta 2, 3 yıldızlı otellerin açılması Önemli olan çeşitliliği yaratıp İstanbul un her zaman herkesin gelebileceği destinasyon haline getirmek Biz burada biraz sıkıntıdayız. n İstanbul da 2013 ne durumda? 2013 İstanbul da iyi gidiyordu. Şimdi bu iptallerle kongre sayımızda düşüş yaşanacak. Şuan takvimden 3 tane iptalimiz var. Bizim tabi istatistikleri toplamada ve kongrelerin takvimini o- luşturmada hala çok ciddi sıkıntımız var. Bize bilgi gelmediği için ICCA ya da eksik bilgi gönderiyoruz. Avusturya da Kongre ve Ziyaretçi Bürosu na bilgi vermeyenler ceza alıyor. Biz yalvar yakar bilgi toplamaya çalışıyoruz. Bu yıl sayı şuan için 70 in üzerinde görünüyor. Yılı 125-130 la kapatırdık ama bu yaşadıklarımızdan sonra bunu açıkçası söylememiz çok zor. Bu olaylar uzarsa 2014-2015 için endişelenmeye başlayabiliriz. İstanbul pahalı değil ama ucuz destinasyonda değil. Paris, Berlin, Madrid, Barselona da son anda bir toplantıya katılmaya karar verdiğinizde 3 yıldızlı ve uygun fiyatlı bir otel bulabilirsiniz. İstanbul bir an doluysa her şeyin fiyatı artıyor. Bu da İstanbul için pahalı destinasyon imajı yaratıyor. Bunun da önüne geçmenin yolu daha fazla uluslararası standartta 2, 3 yıldızlı otellerin açılması n Genel olarak kongre turizminde değişen şeyler, eğilimler neler? Kongre sektörü dünyadaki krizlerden etkilendi. Toplantıların bilimsel tarafı daha önem kazanmaya başladı. Önemli tarihi mekanlarda yapılan galalar, re- sepsiyonlar, yemekler vb. gibi sosyal kısımlarda kısıntıya gidildi. Bütçeler sınırlandığı için işin eğlence kısmında parayı savurmama görüntüsü önem kazandı. Özellikle ilaç sektöründe yaşandı. Çünkü ilaç sektöründe Amerika da başlayıp Avrupa ya yayılan ve sonra da Türkiye ye gelen bir takım yasal kısıtlamalar oldu. Dolayısıyla kongrelerin bilimsel tarafı daha önem kazanıp o- layın eğlence kısmı biraz daha göze batmayacak şekilde yapılmaya başlandı. Gösterişten uzaklaşıldı. Öte yandan ilaç firmalarının dışında diğer sektörler önem kazanmaya başladı. Sivil toplum örgütlerinin ve teknolojinin artmasıyla bir takım yeni alanlar oluşmaya başladı. İstanbul da gerçekleşen kongrelere baktığınızda daha çok felsefe, sosyal bilimler, sanat gibi konularda daha çok kongre düzenleniyor. Katılımcı sayısı artarak devam ediyor. Biz kongrelerin yüzde 60 ı tıp kongreleri diyorduk ama artık o yüzde 60 diğer sektörlerle paylaşmaya başladı. n Kongre rezervasyon sürelerinde bir değişiklik oldu sanırım değil mi? Aynen, kongrelerdeki önemli trend de bu. Bu dernekten derneğe değişse de genel anlamda karar verme süreleri kısaldı. Organizatörler, Kongrelerin tarihine uzun süre önce karar verince çok şey değişiyor ve kontrol edemeyebiliyoruz. Mümkün olduğu kadar geç bir vakitte yapalım dediler. Örneğin artık 3-4 ay sonrası için 400 kişilik kongre talebi gelebiliyor. Ama biz yine 2020 yılındaki veya 2025 yılındaki kongreleri takip edebiliyoruz. n Uluslararası kongre alım süreçleri nasıl gerçekleşiyor? Bütün dünyada bununla ilgili bir işleyiş var. Bunun içinde birçok oyuncu var. Kongre ve ziyaretçi büroları bunu yapmak isteyenlerin destinasyonla ilgili tarafsız bilgi alabilecekleri ilk başvuru noktası durumunda İstanbul u bilmeyenler kongre merkezleri, oteller, yeme-içme mekanları, acentelerle ilgili bizden bilgi alıyorlar. Kongrelerle ilgili organizasyon firmaları, acentelere ve otellere ya da kongre merkezlerine talep götürebiliyor. Dernekler de adaylık sürecinde kendisi talepte bulunabiliyor. Birçok koldan yürüyen bir işleyiş söz konusu Biz olayın ticari kısmına karışmıyoruz. Oteller, organizasyon firmaları ve kongre merkezleriyle işbirliği yapıyoruz. Elif Balcı Fisunoğlu kimdir? İstanbul Kongre ve Ziyaretçi Bürosu-ICVB Genel Müdürü Elif Balcı Fisunoğlu, Avrupa Turizm Şehirleri Federasyonu (ECM) Yönetim Kurulu na seçildi. 7 Haziran da Kopenhag da gerçekleşen ECM Genel Kurulu sonrasında ECM Başkanlığına Dieter Hardt-Stremayr dan Barselona Turizm i temsil eden Ignacio de Delas getirildi. Avrupa merkezli şehir turizm ofisleri ile kongre ve ziyaretçi bürolarının üyesi olduğu federasyonda 32 ülkeden 100 Avrupa şehrini temsilen 110 üyesi bulunuyor. Fisunoğlu, uluslararası sektör örgütlerindeki aktif görev almanın lobi faaliyetleri açısından önemli olduğunu söyledi. Fisunoğlu nun aynı zamanda, ICCA Akdeniz Bölge Bakanlığı, Uluslararası Çalışma Komitesi Üyesi (PCMA) ile MPI Turkey Club üyelikten sorumlu bakan yardımcılığı görevlerini yürütüyor. 07 2013 ǀ turizm&yatırım ǀ 17
DOSYA KONGRE TURİZMİ Kongre turizminde oteller kilit rol oynuyor Kongre ve toplantı turizminin önemli bileşenlerinden bir olan oteller, bu alanda kilit rol oynuyor. Bir şehrin kongre destinasyonu olarak öne çıkmasında o şehirde farklı segmentlere hitap eden çok sayıda otel ve yatak kapasitesinin olması gerekiyor. Şehrin konumuna ve doluluk oranlarına göre otellerin verdiği fiyatlar ise destinasyonun pahalı veya uygun imajını etkiliyor. Turizm sektörünün en önemli ayaklarından biri olan oteller, kongre turizminde de kilit rol oynuyor. Bir şehrin kongre destinasyonu olabilmesi için en önemli özelliklerden biri o şehirde yeterli sayıda oda ve yatak kapasitesinin olması gerekiyor. Ayrıca bu otellerde toplantı ve kongre olanaklarının yüksek olması, şehrin aldığı toplantı ve kongrelerinin sayısını artırıyor. Konaklama yatırımlarıyla dikkat çeken Türkiye de başta İstanbul olmak üzere Antalya, İzmir, Ankara, Kuşadası, Kapadokya gibi destinasyonlarda kongre ve toplantı altyapısına yönelik ciddi yatırımlar yapılıyor. Otellerin kongre turizmine yönelik yatırımları artarak devam ediyor Yeni yatırımlarla birlikte toplam 160 bin yatak kapasitesine çıkacak olan İstanbul da otellerin ağırlıklı 5 ve 4 yıldızlı olması nedeniyle otellerin çoğunda toplantı ve kongre salonları yer alıyor. Son yıllarda kongre merkezi bulunan otel sayısının da artması bu alana yapılan yatırımları gözler önüne seriyor. Antalya da da gerek şehir merkezinde yer alan oteller gerekse toplantı ve kongre turizminden de pay almak isteyen kıyı otelleri, toplantı ve kongre alanına yatırım yapıyorlar. Kongre turizminde öne çıkmak isteyen Ankara da kongre salonları olan otel ve altyapı yatırımları arttığı gibi kongre ve ziyaretçi bürosu kurma çalışmaları da devam ediyor. Keza Kuşadası ve İzmir de de çalışmalar devam ediyor. Otellerin fiyat politikaları kongreleri etkiliyor Öte yandan büyük çaplı kongrelerin Türkiye ye kazandırılmasında otel fiyatları önemli rol oynuyor. Rekabet nedeniyle yüksek oda fiyatları, kongre düzenleyicilerinin kararını etkilerken, pahalı kent imajı da yaratabiliyor. Özellikle İstanbul da 5 yıldızlı otellerin çok olması ve alt segmentlerde nitelikli tesislerin yetersiz olması İstanbul un pahalı bir şehir olarak öne çıkmasına neden olabiliyor. Kongre dönemlerinde otellerle doğru işbirliği modelleri geliştirmenin önemli olduğunu belirten uzmanlar, fiyatları makul seviyede tutmak, farklı fiyat ve kategorilerde konaklama imkanları sunmak gerektiğine işaret ediyorlar. Gezi Parkı olayları kongre iptallerine yol açtı Kongre turizminde son yıllarda ciddi ivme kazanan Türkiye, İstanbul da yaşanan Gezi Parkı olayları nedeniyle etkilendi. Olaylar nedeniyle toplamda 3 bin kişilik üç büyük kongre iptal edilirken, Taksim civarındaki otellerde düzenlenen küçük çaplı birçok toplantı, seminer vb. İPTAL OLAN KONGRELER Adı Yeri Tarihi Katılımcı sayısı Psikiyatri Kongresi Lütfi Kırdar Kongre 19-23 Haziran 1300 Merkezi (ICEC ) Dünya Sondaj Lütfi Kırdar Kongre 19-20 Haziran 400 Müteahhitliği Konferansı Merkezi (ICEC ) Kanser Yönetimi Kongresi Lütfi Kırdar Kongre Merkezi (ICEC ) 20-22 Haziran 1900 iptal edildi. İptal oranları yüzde 80 lere ulaştı. Bazı organizasyonlar şehrin farklı noktalarına kaydırılırken, bazılarının da tarihleri değiştirildi. İstanbul Kongre Merkezi nde 21-23 Haziran da gerçekleştirilmesi planlanan Medya Forumu 2013 sonbahara ertelendi. Olayların u- zamaması ilerleyen aylarda ve yıllarda düzenlenecek kongreleri kurtardı. Önümüzdeki 3 ayda 65 kongre yapılacak Olayların durulması üzerine İstanbul kongre takvimine giren kongreler ilerleyen günlerde yapılmaya devam edecek. İstanbul dışındaki şehirlerde ise gözle görülür bir etkilenme olmadığı gözlemleniyor. İstanbul, Antalya, İzmir kongre ve ziyaretçi bürolarından aldığımız bilgiler ile internet üzerinden yaptığımız araştırma sonucu oluşturduğumuz kongre takvimine göre önümüzdeki 3 ay içinde Türkiye genelinde 65 kongre yapılacak. Katılımcı sayıları 70 kişi ile 2500 kişi arasında değişen kongrelerin yaklaşık yüzde 50 si İstanbul da gerçekleşecek. Bu kongrelerin 41 tanesi İstanbul, İzmir, Antalya da yer alan otel ve kongre merkezlerinde yer alacak. 2013 ün olaylara rağmen iyi geçeceğini belirten kongre merkezi ve otel yöneticileri sektördeki son eğilimleri, beklentileri ve Gezi Parkı olayları nedeniyle yaşanan değişimleri Turizm ve Yatırım dergisi için değerlendirdiler. 18 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 07 2013
KONGRE TURİZMİ OTELLER/GÖRÜŞLER Ali İmdat Uçar / Ramada İstanbul Taksim Gezi olayları tüm işletmeleri zarara uğrattı Kongre vadisinde gerçekleşen organizasyonların aşağı yukarı tümünde, otelimizde konaklama oluyor. Şu anda bu sayı küçüklü büyüklü 12 civarında. Bu organizasyonlara yatak kapasitemizin üçte ikisini ayırıyoruz. Tümünü ayırmamız mümkün olmuyor. Çünkü küçük çaplı organizasyonları bu bölgede iki otel almışsa, diğer oteller bundan yararlanamıyor. Ama onlar da başka organizasyon konaklamaları alarak kendiliğinden bir dengeleme söz konusu oluyor. Son günlerin gündem maddesi o- lan Gezi Parkı olayları bölgedeki tüm işletmeleri zarara uğrattı. Var olan rezervasyonların iptal edilirken; yeni rezervasyon alımı sekteye uğradı. Olayların meydana geldiği tarih aralığındaki kongre organizasyonlarının var olması sebebiyle grup konaklamaları ağırlıklı iptal edildi. Dolayısıyla toplantı ve kongre pazarındaki hareketlenmeler son yaşanan olaylar sebebiyle bir basamak gerileme yaşadı. Gelişen ve değişen dünya ile misafirlerin beklentileri de arttı. Pratik kullanım, kolay ulaşılabilirlik ve ücretsiz tüm faaliyetler misafirleri memnun ediyor. Son yıllarda küçük gruplar halinde gerçekleştirilen toplantı organizasyonları arttı. Yurtdışı ağırlıklı olarak gerçekleşen bu organizasyonlar uzun periyotlu olarak sürüyor. 20 2 Tarkan Yüksel / The Green Park Hotels & Resorts Gezi olayları nedeniyle Türkiye iptalleri gelmeye başladı The Green Park Hotels & Resorts olarak ilk günden bu yana iş turizmine hizmet verdik, firmaların eğitim toplantılarına verdiği önemi ilk fark eden gruplardan biri olarak tüm otellerimizi buna uygun olarak yaptık. 1995 yılında ilk olarak açtığımız Taksim Otelimizde 5 toplantı salonumuz varken bugün A- nadolu yakasındaki Pendik otelimizde 55 toplantı salonu bulunuyor. Bu yıl i- çerisinde Pendik otelimizde 10 dan fazla 1000 kişinin üzerinde katılımlı organizasyon gerçekleştirdik. Yapılacağı kesin olan işlerle birlikte yıl sonu 1000 den fazla katılımcılı 18 kongre gerçekleştirmiş olacağız. Onun dışında tüm otellerimizde yaptığımız toplantı organizasyonlarının yıl sonu için toplam adedini şu an için 11.000-11.500 o- larak ön görüyoruz. Özellikle Pendik otelimizde büyük organizasyonlara ev sahipliği yaptık ve yapmaya devam e- diyoruz. 2013 yılı içerisinde akaryakıt, iletişim ve bilişim, finans sektörlerindeki büyük firmaların organizasyonlarına ev sahipliği yaptık. 1000 kişi katılımlı Enerji Kongresi düzenledik. 1500 ve 1600 kişi ǀ turizm&yatırım ǀ 07 2013 katılımlı iki organizasyonu aynı anda düzenledik. 2013 yılı içerisinde 1200 ve 700 kişi katılımlı 2 ilaç firmasının dönem sonu toplantılarını yapacağız. 500 kişi katılımlı Hazır Ambalaj Kongresi otelimizde düzenlenecek. Bu sayılar Anadolu yakasındaki bir otel için büyük sayılar ama bizi tatmin etmiyor. Otellerimiz bu sayıları çok daha arttırabilecek altyapıya sahip, o yüzden bizler de elimizden gelenin fazlasını yapmalı sayıları her geçen gün yukarılara taşımalıyız. Firmaların otellerden beklediği tek şey kullanışlı, ferah, gün ışığı alan salonlar ve akabinde sunulan kusursuz hizmet. Ancak turizm her türlü toplumsal olaydan çok hızlı etkileniyor. Gezi Parkı olayları da özellikle Avrupa Yakası otellerini çok etkiledi. Bizimde Taksim de otelimiz var ve iptaller her gün artıyor. 8 bin kişilik uluslararası bir kongre iptal edildi. Olaylar ilk başladığında Taksim bölgesi misafirleri havaalanı bölgesine ve Anadolu Yakasına yöneldi. Fakat şimdi Türkiye rezervasyonları iptal ediliyor. Bazı otellerde ücretsiz www.wowhotels.com izinler ve info@wowhotels.com işten çıkarmalar başladı. Süleyman Aydın/ World of Wonders Resort Hotels Kongrelerde profesyonel içerikler öne çıkıyor WOW Kremlin Palace ve WOW Topkapı Palace otellerimizde 60 organizasyona ev sahipliği yapacağız. İlerleyen günlerde bu sayı üzerine eklenmesi ihtimal gruplarda söz konusu Kongrelerin sektörlerine baktığımızda tıp, otomotiv, tarım, kimya, tekstil, ayakkabı, ilaç, iletişim-bilişim, gıda, spor, elektronik, kozmetik, sigorta/banka başta olmak üzere geniş bir yelpazede sektörel toplantılara ev sahipliği yapıyoruz. Katılım sayıları baz alındığında tıp kongreleri, bilişim/iletişim firmaları, kozmetik, gıda ve sigorta/banka grup toplantıları ön plana çıkıyor. Kongreler ve şirket için eğitim toplantıları, daha çok bilimsel/sektörel programlar ile yoğun tempoda geçiyor. Diğer toplantılarda da yine sektörel detaylar görüşülmekle birlikte, motivasyonu arttırıcı sosyal içerikli eğitimler ve aktiviteler de programlarına dahil oluyor. Organizasyonların toplantıları genel hatları yüzde 70 oranında hemen hemen aynı oluyor. Ancak farklı her geçen kilan yıl globalleşme mekanlar ve gerek yurtiçi gerekse yurtdışı gelişmeler ışığında, farklı sunumlar ve teknolojik alternatiflerle daha verimli ve sonuca daha odaklı profesyonel içerikler öne çıkıyor.