T.C. BOLU VALĠLĠĞĠ MĠLLĠ EĞĠTĠM MÜDÜRLÜĞÜ TEMĠZ ĠNSAN, TEMĠZ TOPLUM PROJESĠ Hazırlayan Milli Eğitim Müdürlüğü Ar-ge Birimi 2012-BOLU Bolu Valiliği Bolu Belediyesi Bolu Milli Eğitim Müdürlüğü Bolu Sağlık Müdürlüğü Bolu Müftülüğü Bolu MEM AR-GE 1
TEMİZ İNSAN TEMİZ TOLUM 1-PROJE SAHİBİ KURUM 2- PROJE ORTAĞI KURUMLAR 3-PROJENİN ADI 4-PROJENİN KONUSU 5-PROJENİN UYGULAMA YERİ 6-PROJENİN TAHMİNİ MALİYETİ 7-MEVCUT DURUM 8-PROJENİN AMACI 9-PROJENİN HEDEFLERİ BOLU MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ 1) BOLU VALİLİĞİ 2) İL ÖZEL İDARESİ 3) BOLU BELEDİYESİ 4) SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ 5) MÜFTÜLÜK 6) SİVİL TOPLUM KURULUŞLARI 7) HAYIRSEVERLER Temiz İnsan, Temiz Toplum Temel Eğitim ve Ortaöğretim kurumlarında okuyan öğrencilerin; kişisel temizlik, hijyen bilgi ve becerilerinin geliştirilmesi Temel Eğitim ve Ortaöğretim Kurumları Bolu Milli Eğitim Müdürlüğüne Bağlı 126 Okul-Dershaneler-Yurtlar-Kurslar- Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı bütün kuruluşlar Bolu ilindeki toplam öğrenci sayısı: 46852 Bolu ili okullarındaki yaklaşık toplam wc kabin sayısı: 4000 Bir kabin için gerekli malzemeler: Tuvalet kâğıdı peçeteliği (kapalı) Fırça Tuvalet su tası Kabin içi çöp kovası Bolu ili okullarındaki yaklaşık toplam tuvalet sayısı: 700 Bir tuvalet için gerekli malzemeler: Kâğıt havlu aparatı (manuel-dijital) Büyük boy çöp kovası: Koku gideric Bolu ili okullarındaki her bir tuvaletin aylık gideri: Sıvı sabun: 40 TL Tuvalet Kağıdı: 100 TL Havlu Kağıt: 240 TL Temizlik sarf malzemesi: 60 TL TOPLAM 440 TL İlimizde 46.852 öğrencimiz, 126 okulda öğrenim görmektedir. Bu öğrencilerimiz okullarımızda yaklaşık 4000 tuvalet kabini ve 4000 lavabodan yararlanmaktadır. Temel Eğitim ve Ortaöğretim çağındaki çocukları; milli, insani ve manevi değerlere uygun temel kişisel hijyen ilkeleri, sağlayacağı yararlar, koruyacağı hastalıklar ile doğru el yıkama ve tuvalet temizliğinin sağlık açısından önemi konularında bilgilendirerek, doğru ve çağdaş temizlik alışkanlıkları kazanmalarını sağlamak. 1) 2012-2013 Eğitim öğretim yılında okullardaki öğrencilerin tuvaletlerden memnuniyet oranını %73,4 den %85 e çıkarmak. 2) 2012-2013 Eğitim öğretim yılında velilerin okullardaki tuvaletlerden 2
10-PROJENİN GEREKÇESİ memnuniyet oranını %78,8 den %90 a çıkarmak. 3) 2012-2013 Eğitim öğretim yılında okullardaki tuvalet malzemesi ihtiyacının %100 karşılanmasını sağlamak. 4) 2012-2013 Eğitim öğretim yılında okullardaki Hijyen ve Tuvalet Temizliği konulu eğitimlerin öğrencilerin %100 üne verilmesini sağlamak. 5) Okullardaki bütün öğrencilere tuvalet temizliği, tuvalet kâğıdı kullanma ve tuvalet sonrası sabunla el yıkama alışkanlığı kazandırmak. 6) Ortak kullanım kültürünü yerleştirmek. 7) Sivil Toplum Örgütleri ve Çevreye duyarlı insanların projeye katkısını sağlamak. Okullarda sağlanan çevre standartları ve hijyen, çocuklarda sağlığın eğitimdeki başarısının önemli belirleyicileridir. Çocuklar bir yılın yarıdan fazlasını okul ve yakın çevresinde geçirmektedir. Bu zaman içinde de fiziksel ve zihinsel gelişimleri bu çevreden önemli ölçüde etkilenmektedir. Okul sağlığı kapsamında çevre; okul binası ve sınıflar, okulun yakın çevresi, mutfak, tuvaletler, havalandırma, aydınlatma gibi fiziksel ve psikososyal çevre olarak gruplandırılabilir. Çocuklar okulda çeşitli yaş gruplarından yüzlerce öğrenciyle temasta bulunmakta, aynı tuvaletleri, yemekhaneyi ve kantini kullanmaktadır. Dolayısıyla okula taşınan ve orada üreyen mikropların yaygın transferine neden olmaktadırlar. Başta grip olmak üzere; bulaşıcı hepatitler, döküntülü viral (solunum) enfeksiyonları, bağırsak parazitleri gibi birçok bulaşıcı hastalık, eğer dikkat edilmezse okul ortamında kişiden kişiye kolayca yayılabilir. Bu hastalıklar, sadece öğrencilerle sınırlı kalmaz, onlardan ailelerine ve tüm topluma yayılabilir. Bu bakımdan okullarda temizlik ve hijyen, toplum sağlığı açısından da çok önemlidir. Mikrobik üremenin ve yayılmanın en yüksek olduğu tuvalet, kantin ve yemekhane gibi alanlarda hijyene dikkat edilmesi ve bu yerlerde çalışanlara eğitim verilmesi gerekmektedir. İçme suyu alınan musluklar, tuvaletlerden ayrı ve uzak mekânlara yerleştirilmemiş olması ciddi bir sorundur. Okul yemekhanesi ve kantini tuvaletlere uzak olmalıdır. Tuvalet ve lavaboların temizliği okullarda en önemli kısımdır. ARGE olarak okullarda uyguladığımız memnuniyet anketlerinde; il genelinde okul ve kurumlarda Okulumuzdaki tuvalet ve lavabo sayısı yeterlidir. maddesinin aritmetik ortalaması 5 üzerinden 4,01 çıkarken Tuvalet ve lavabolar temizdir. maddesinin aritmetik ortalaması 3,67 çıkmıştır. Veli memnuniyet anketlerinde Okulumuzdaki tuvalet ve lavabo sayısı yeterlidir. maddesinin aritmetik ortalaması 5 üzerinden 4,10 çıkarken Tuvalet ve lavabolar temizdir. Maddesinin aritmetik ortalaması 3,94 çıkmıştır. Binlerce çocuğumuzun okuduğu okullarda bulunan tuvaletlerin temiz ve bakımlı olması çocuklarımızın sağlığı ve güvenliği açısından büyük önem taşımaktadır. Okullar her konuda olduğu gibi temizlik konusunda da duyarlı ve örnek olmalıdır. Özellikle tuvalet temizliği gibi toplumumuzda eksik olan bir alanda okullarda verilecek eğitimin önemi büyüktür. Çünkü temizlik eğitimi ailede başlar ve okulda devam eder. Tuvaletleri bakımsız ve temiz olmayan bir okulda verilecek eğitimin yarar sağlaması beklenemez. Çünkü çocuklar her konuda olduğu gibi temizlikte de, bulundukları ortamları model alırlar. Bu nedenle tüm 3
11-PROJE UYGULAMA YÖNTEMİ 12-GÖREV TANIMLARI okulların tuvaletleri temiz, hijyenik ve bakımlı olmalıdır. Temiz ve hijyenik olmayan tuvaletler insan sağlığını bozacak hastalıklara neden olmakta bu da iş kaybı, derslere devamsızlık gibi olumsuzlukları beraberinde getirerek eğitimdeki başarıyı etkilemektedir. Temiz ve hijyenik ortamların okul gibi eğitim kurumlarında önemi çok büyüktür. Çocuklar hayatları boyunca örnek ve model alacakları davranışları bulundukları yakın çevreden ve iletişimde bulundukları kişilerden öğrenir. Aile çocuğun ilk karşılaştığı, Okul da ikinci karşılaştığı model ortamlardır. Bu nedenle, okuldaki ve evdeki eğitim ortamları önem taşımaktadır. Evdeki ve okuldaki tuvaletlerin de eğitim ortamına dönüştürülmesi gerekir. Öngörüşme, alan araştırması, literatür tarama, anket uygulaması, toplantı, uygulama. İl Proje Yürütme İzleme ve Değerlendirme Ekibi: Projenin yönetimini ve uygulanmasını sağlamak. Okul Proje Yürütme İzleme ve Değerlendirme Ekibi Temsilcisi: Sağlık müdürlüğünün verdiği eğitimleri almak. Okul proje izleme, yürütme değerlendirme ekibinin koordinasyonunu sağlamak. Okul personelini aldığı eğitimler doğrultusunda bilgilendirmek. Projenin yürütülmesi ile ilgili il proje yürütme, izleme ve değerlendirme ekibine bilgi vermek. Proje izleme raporlarını ve formlarını milli eğitim müdürlüğüne ulaştırmak. Okul Proje Yürütme İzleme ve Değerlendirme Ekibi (1 müdür yardımcısı ve en az 3 (üç) öğretmenden oluşur): Okulda projenin yürütülmesini ve gerekli denetimleri gerçekleştirmek. Okul personelini proje konusunda bilgilendirmek. Tuvalet eğitimi ile ilgili veli bilgilendirme toplantıları yapmak. Kurum içi denetim ve değerlendirmeleri yapmak. Okul Aile Birliği Yönetim Kurulu: Tuvalet temizliği ihtiyaçlarını alamayan velileri tespit etmek. Bu ailelere zaman zaman ulaşıp temizlik ihtiyaçlarını gidermek. Proje kapsamında okul yönetimine yardımcı olmak. Öğrenci Kulübü:(Okullarda Sosyal Kulüpler çerçevesinde kurulan Sağlık ve Temizlik Kulübü öğrencilerinden oluşur. Temel Eğitimde 6-7-8. Sınıf öğrencileri): Okullarda iç denetim görevi yapmak. Rehberlik Araştırma Merkezi Müdürlüğü: Okul proje yürütme izleme ve değerlendirme ekibi temsilcilerinin eğitim planını hazırlamak, Sağlık Müdürlüğü ile koordineli çalışmak, İl Eğitim Denetmenleri Başkanlığı: Okullarda projenin uygulanması ile ilgili denetimleri yapmak. Bolu Valiliği: Projenin yürütülmesinde genel koordinasyonu ve kaynak teminini sağlamak. Sağlık Müdürlüğü: Tuvalet eğitimi, hijyen ve sağlık konularında ilgili görevlilerle, proje okul temsilcilerine eğitim vermek. 4
Afiş ve görsellerin temini konusunda il proje yürütme izleme ve değerlendirme ekibine yardımcı olmak. Rutin okul denetimlerinde proje uygulamalarını dikkate almak. Rehberlik Araştırma Merkezi ile koordineli çalışmak. İl Müftülüğü: Din görevlileri aracılığıyla halka tuvalet eğitimi, hijyen ve sağlıklı yaşama konularında vaaz ve hutbe vermek. Kur an kurslarında görevli eğitimcilerle kursiyerleri tuvalet eğitimi, hijyen ve sağlıklı yaşam konularında bilgilendirmek. Bolu Belediyesi: İmkanlar ölçüsünde sarf malzemesi temin etmek ve dağıtmak. Anaokulları WC lerine sıcak su tesisatı yapmak. EKLER 1) Bütçeleme raporları 2) Öğrenci anketi 3) Veli anketi 4) Öğretmen anketi 5) Afişler 6) Broşürler 7) Görseller 5
13-FAALİYET PLANI Faaliyet 2012 2013 Sorumlu ŞUBAT MART NİSAN MAYIS HAZİRAN TEMMUZ AĞUSTOS EYLÜL EKİM KASIM ARALIK OCAK ŞUBAT MART NİSAN MAYIS HAZİRAN Birim* 1-HAZIRLIK FAALİYETLERİ 1.1.İl Proje Yürütme, İzleme ve Değerlendirme Ekibinin kurulması X BOLU MEM 1.2.Mevcut Durum Analizinin yapılması X BOLU MEM 1.3. Maliyet Analizinin yapılması X BOLU MEM 1.4.Öğrenci-veli öğretmen anketlerinin hazırlanması X BOLU MEM 1.5.Öğrenci veli-öğretmen anketlerinin okullarda uygulanması X BOLU MEM 1.6. Okullarda bir proje temsilcisinin belirlenmesi X BOLU MEM 1.7.Okullarda Yürütme, İzleme ve değerlendirme ekiplerinin kurulması X BOLU MEM 2.EĞİTİM FAALİYETLERİ 2.1.Okul Temsilcilerinin eğitimi 2.2. Okullarda Öğretmenlerin bilgilendirilmesi X 16 Mart 2.3.Öğrencilerin eğitimi X X X X 2.4.Velilerin eğitimi X X X X X 2.5 Okul Yardımcı Hizmetler sınıfındaki personelin eğitimi. X 20 Mart X X X X X X X X X X X X RAM-MEM Sağ. Md. Ok. Md. Okul Proje tem. Okul proje temsilcisi Okul Md. RAM-Sağ. Md. Ok. Md. Okul Proje Tem. Sağ. Md. Okul proje temsilcisi- Okul Müd. 2.6.Halkın eğitimi X X X X X X X X X X X X X X X Müftülük 2.7.İsraftan kaçınmak X X X X X X X X X X X X X X X Okul Md. Ok.Yürüt. Ekibi, Müftülük 6
3.YAYGINLAŞTIRMA FAALİYETLERİ 3.1.Okullardaki malzeme eksikliklerinin giderilmesi ve alt yapı çalışmaları X X X X X X X X X X X X X X X 3.2.Tuvaletlere asılacak gerekli görsellerin hazırlanması ve okullarda kullanılması X X X X Okul Aile Birliği-Valilik BOLU MEM- RAM-Sağ. Md. 3.3.Tuvalet denetim formalarının hazırlanarak tuvaletlere asılması X X OKUL MD. 3.4. Bütün öğretmenlerin proje ile ilgili yeri geldikçe fırsat eğitimi yapması. X X X X X X X X X X X X X X OKUL MD. 3.5. Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin konuya yaklaşımı X X X X X X X X X X X X X X 3.6.Tuvalet temizliklerinin yaptırılması ve imza takibi X X X X X X X X X X X X X X 3.7.Ana okulları lavabolarına sıcak su tesisatı yapmak X X X X X X X X X X X X X X 3.8 Proje amaçlı sarf malzemesi yardımı X X X X X X X X X X X X X X 4-DEĞERLENDİRME FAALİYETLER Din Kült. Ve Ah. Bil. Öğret. Okul Proje Ekibi- Okul Müdürü Okul Aile Birliği Bolu belediyesi BOLU BELEDİYESİ 4.1. Öğrenci veli öğretmen anketlerinin okullarda uygulanması X X X BOLU MEM 4.2. Öğrenci veli anketlerinin değerlendirilmesi X X X BOLU MEM 4.3.Ödüllendirme yapılması Valilik PROJE ORTAKLARI 01.03.2012 Ġbrahim ÖZÇĠMEN Recep ALPDOĞAN Abdülkadir KEY Mehmet HOCAġ Halil TAġPINAR Vali Ġl Milli Eğitim Md. Belediye BaĢkan Yrd. Ġl Sağlık Müdürlüğü Ġl Müftü V. Eğitim ġb. Md. 7