ORSAM AYLIK IRAK TÜRKMENLERİ GÜNCESİ Hazırlayanlar: Habib Hürmüzlü, ORSAM Danışmanı / Bilgay Duman, ORSAM Ortadoğu Uzmanı -EYLÜL 2011- Sayı: 5 5 Eylül: Türkmen polis müdürlerinden Albay Orhan Halil e yönelik bir bombalı saldırı düzenlendi. Kerkük-Tazehurmatu karayolu üzerinde yol kenarında park edilen bomba yüklü araç Albay Orhan Halil'in araç konvoyu geçtiği sırada infilak etti. Patlama sonucu Albay Orhan'ın bir koruması yaralandı. Albay Orhan ise olaydan yara almadan kurtuldu. (Türkmeneli TV) 5 Eylül: Kerkük İl Meclisi Başkanı Hasan Turan, Asuri Milli Partisinden Lazar Şammun Başkanlığındaki bir heyetle yaptığı görüşmede, BM nin insan hakları konusundaki son raporuna işaret ederek, Irak taki asli unsurları için azınlık teriminin kullanılmasına karşı çıktı. Hasan Turan, bu terimin Irak Anayasasında geçmediğini vurguladı. (Efkar Hurra Web Sitesi) 5 Eylül: Irak bilim dünyasının önemli isimlerinden beyin cerrahı Dr. Yıldırım Demirci ve kardeşi Zeynel Abidin Demirci, Kerkük'ün Tisin bölgesinde kimliği belirsiz silahlı kişiler tarafından vurularak öldürüldü. (Türkmeneli TV)
7 Eylül: Irak Türkmen Cephesi Başkanı ve Kerkük Milletvekili Erşat Salihi, Kerkük ün giriş ve çıkışını kontrol edebilecek bir federal polis gücünün kurulması talebinde bulundu. Erşat Salihi verdiği demeçte, Kerkük teki son durumu yerinde görüp ve suçlu olanların sorgulanması için Kerkük e parlamentodan bir heyetin gönderilmesi gerektiğini söyledi. Salihi, Kerkük te tüm tarafların hedef olduğunu, ancak aslan payının Türkmenlere düştüğünü ifade ederek, son olayların bunun kanıtı olduğunu belirtti. Kalabalık ve güvenlik güçlerinin yoğun olduğu bölgelerde insanların kaçırılması ve öldürülmesine anlam veremediğini belirten Salihi, bütün görüşmelere ve resmi yazışmalara rağmen Kerkük teki Gerçekleri Araştırma Komisyonu nun gönderilmesini hayretle karşıladığını söyledi. Irak Parlamentosu Başkanı Usame Nuceyfi de parlamentonun oturumunda, Kerkük konusunda oluşturulan komisyonun Kerkük e gidip sivilleri hedef alan terör olaylarının nedenlerini araştırıp, bir rapor hazırlanmasını talep etti. (Vekalet Kul ül Irak Haber Ajansı) 7 Eylül: Kürt Listesi üyesi ve Kerkük Milletvekili Ala Talabani, Irak Türkmen Cephesi Başkanı ve Kerkük Milletvekili Erşat Salihi nin Kerkük ün giriş çıkışlarını kontrol edecek yeni bir federal polis gücü kurulması önerisini eleştirdi. Talabani demecinde, Kerkük te sadece Türkmenlerin hedef alınmadığı, Hıristiyanların da hedef haline geldiğini belirterek, böyle bir gücün kurulmasının gerekli olmadığını ifade etti. Talabani, Kerkük ün güvenliğinin federal hükümet ve polis ile ordu gücü tarafından sağlanması gerektiğini belirtti. (Al-Hal News) 7 Eylül: Irak Başbakanı Nuri El-Maliki, Irak Türkmen Cephesi nden temsilcileri makamında kabul ederek, Kerkük teki durum hakkında görüştü. Irak Başbakanlığından yapılan açıklamada, toplantıda Kerkük teki güvenlik durumu, adam öldürme olaylarının artışı, terör örgütleri tarafından bilim adamlarının hedef alınması ve bunlara karşı alınması gereken önlemlerin konuşulduğu bildirildi. Öte yandan Kerkük te 3 bin in üstünde Iraklı Türkmen, vilayet meclisi önünde bir miting düzenleyerek, Irak hükümetinde Türkmenleri korumasını, şehirdeki devlet dairelerindeki atamalar konusunda dengenin sağlanmasını ve
Türkmenlerden oluşan bir güvenlik gücünün oluşturulmasını talep etti. Ayrıca göstericiler Kerkük ün bir Irak şehri olduğunu vurgulayan sloganlar attı. (El-Iraq El-Elektironiye) 7 Eylül: Kerkük'te Türkmenler, 5 Eylül de öldürülen Türkmen Doktor Yıldırım Abbas Demirci ve kardeşi Zeynel Abidin Demirci için yürüdü. Olayı protesto eden Türkmenler Kerkük'te bir miting düzenlendi. Kerkük İl Sağlık Müdürlüğü önünde toplanan yüzlerce Türkmen, Türkmenlere yapılan saldırıları kınadı ve hükümeti somut bir adım atmaya davet etti. Göstericiler daha sonra valilik binasına yürüdü. Göstericilerden oluşan bir heyet valilik binasına girerek yetkililerle bir araya geldi. Kerkük'te düzenlenen mitinge başta Doktor Yıldırım Demirci'nin meslektaşları olmak üzere Türkmen siyasi kurum ve kuruluşlarının mensupları, sivil toplum örgütleri, din adamları, öğretmenler ve halk katıldı. (www.bizturkmeniz.com) 9 Eylül: Kerkük Tapu Dairesi Müdürü Adil Kakai bir açıklama yaparak, tapu kayıtlarının düzenlenmesi amacıyla Tapu Dairesinin bir ay boyunca kapatılması talebinde bulundu. Kakai, Tapu Genel Müdürlüğüne bir öneride bulunarak, Kerkük Tapu Dairesindeki kayıtların yeniden düzenlenmesi ve bunun için en az bir ay boyunca Kerkük Tapu Dairesinin kapatılmasını talep etti. Kerkük Valisi Necmettin Kerim de Kakai nin önerisini destekleyerek, dairenin 45 gün süreyle kapatılmasını onayladı. (UrNews Haber Ajansı) 10 Eylül: Irak Türkmenleri, İsveç te düzenlenen Irak Kültür Haftasına katıldı. Etkinliğe büyük bir standla katılan Türkmenler, Türkmen kültürünü yansıtan etkinlikler gerçekleştirdi. (www.bizturkmeniz.com)
11 Eylül: Kerkük teki güvenlik durumunu araştırmak üzere, Başbakan Nuri El-Maliki nin emriyle oluşturulan Irak hükümetinden bir heyet Kerkük ü ziyaret etti. Kerkük Valisi Necmettin Kerim, Nuri El-Maliki ye verilmek üzere, Kerkük teki polis sayısının arttırılması, güvenlik güçlerine yapılan atamalarda dengenin sağlanmasını içeren talep listesi sundu. Kerkük teki güvenlik yetkililerinden bir sorumlu tarafından yapılan açıklamada, teröristlerin sivillere yönelik silahlı eylemlerinde, Kerkük teki siyasi çekişmelerden faydalandıklarını söyledi. Irak İçişleri Bakanlığı İçişleri Daire Müdürü Albay Ahmet Aburagif, Albay Raad Yas, Hukukçu Albay Ali Adnan, Kurmay Albay Muhammed Sabri, Hukukçu Albay Kerim Hayri, Kerkük ü ziyaret eden heyette yer aldı. (www.nahrain.com) 11 Eylül: Kerkük Sağlık Müdürü Sıddık Ömer Resul, Kerkük teki 20 den fazla doktor ve eczacının tehdit mektubu aldığını söyledi. Sıdık Ömer, bazı doktorların başka yere nakil ve Kürt Bölgesine gönderilmesi talebinde bulunduğunu, bazılarının ise 6 aydan fazla süreli izin istediğini belirtti. (Handan Haber Ajansı) 11 Eylül: Kerkük polisinden yapılan açıklamada, silahlı bir grubun hastanede çalışan İkram Şakir Şükür evinin yakınlarında kaçırdığını açıklandı. (Al-Sumaria News) 11 Eylül: Son dönemde Kerkük te doktorlara karşı düzenlenen saldırıları ve özellikle 5 Eylül de Türkmen Doktor Yıldırım Abbas Demirci ve kardeşinin öldürülmesi nedeniyle Türkiye de görevli Türkmen doktorlar Ankara daki Irak Büyükelçiliği önünde protesto gösterisi düzenledi. (www.bizturkmeniz.com) 13 Eylül: Irak Milli Türkmen Partisi Sekretarya Meclisinin olağanüstü toplantısında Partinin Başkanlık sisteminde değişiklik yapıldı. Irak Milli Türkmen Partisi Başkanı unvanı Irak Milli Türkmen Partisi Genel Sekreteri olarak değiştirildi. Partinin Şura Meclisi teşkil edildi. Parti Meclis Sekretaryası 21 kişiden 29 kişiye çıkarıldı. Partinin Genel Sekreteri aynı zamanda Partinin Meclis Sekretaryasının Başkanı olarak görevlendirildi. Öte yandan İsam Terzibaşı Irak Milli Türkmen Partisinin Genel Sekreterliğine oy birliğiyle,
Şura Meclisine ise, Cemal Şan, Necmettin Kasap, Dr. Sabih Lütfi, Ali Kahraman, İsmail Ferec, Tahsin Şekerci ve İsam Terzibaşı seçildi. (www.bizturkmeniz.com) 13 Eylül: Kerkük polisinden bir kaynak, bir fabrika müdürünün kimliği belirsiz silahlı kişiler tarafından, Kerkük ün Tisin mahallesinde Kudüs Caddesinde bir saldırıya uğradığını ve yaralandığını açıkladı. Aynı kaynak, Kerkük ün Bacvan Bölgesinde terör suçlarından aranan 12 kişinin de tutuklandığını bildirdi. (Al-Sumaria News) 13 Eylül: Kerkük İl Meclisi Hasan Turan, Kerkük Valisi Necmettin Kerim ve meclis üyelerinin de katıldığı toplantıda KYB ye bağlı bir üst düzey heyeti kabul etti. KYB den Ömer Fettah, Rıfat Abdullah, Molla Bahtiyar, Nermin Osman ve üst düzey bazı üyeler heyette hazır bulundu. Hasan Turan yaptığı açıklamada, KYB heyetinin valilik ziyaretinin önemine vurgu yaparak, bütün tarafların Kerkük teki kamu hizmetlerinin seviyesinin arttırılması ve iyileştirilmesi açısından önemine dikkat çekti. Hasan Turan, valilik yönetimi ve meclis arasındaki ilişkilerin oldukça iyi olduğunu ve problemlerin diyalog yoluyla çözülebileceğini söyledi. Hasan Turan bütün alanlarda uzlaşmaya ihtiyaç duyulduğunu ifade ederek, Kerkük ün gelişimi ve istikrarı için önemli olan güvenlik konusunun çözülmesi gerektiğini belirtti. (www.bizturkmeniz.com)
14 Eylül: Irak Türkmen Cephesi Başkanı ve Kerkük Milletvekili Erşat Salihi, Irak a resmi bir ziyarette bulunan Türk Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Feridun Siniroğlu ile görüşmesinin ardından yaptığı açıklamada, Türk Dışişleri Bakanlığı nın Kerkük teki güvenlik durumu konusunda tedirgin olduğunu vurguladı. Görüşmede Irak-Türkiye ilişkileri, Türkiye nin Irak taki dengeli tutumu ve Kerkük teki sıkıntılı güvenlik durumunun ele alındığı bildirildi. (www.bizturkmeniz.com) 14 Eylül: Irak Türkmen Cephesi Kerkük İl Başkanı Kasım Kazancı yaptığı açıklamada, Türkmenlere yönelik şiddet eylemlerinin önüne geçilmemesi halinde, Türkmenleri koruyacak bir birliğin kurulması dahil, bütün seçenekleri masaya getireceklerini söyledi. Kazancı, Türkmenlere yönelik şiddet eylemlerine son verilmesi için, merkezi hükümet, yerel yönetim ve Kerkük teki olayları araştırmak için kurulan komisyondan önlem alınmasını talep etti. (www.bizturkmeniz.com) 18 Eylül: Kerkük polisinden yapılan açıklamada, Kerkük ün güneyindeki Bağdat Yolu semtinde üç Türkmen in, arabaya yapıştırılan bir bombanın patlamasını sonucu yaralandığını bildirdi. Aynı gün Kerkük İl Meclisi Üyesi Kasım Hamza nın da bir koruması, Tisin semtinde saldırıya uğradı. Ayrıca Pencali bölgesinde bir silah ve muhimmat deposu bulundu. (Al-Sumaria News) 19 Eylül: Irak Türkmen Cephesi, Kerkük te yaşayan Türkmenlerin korunması için bir güç kurulması talebini yineledi. Öte yandan Kürt ve Arap siyasetçiler bunu kabul etmedi., Kerkük te İl Meclisi Başkanı, Vali Vekili ve güvenlikten sorumlu komutanların katılımı ile yapılan toplantıdan sonra Irak Türkmen Cephesi Başkanı ve Kerkük Milletvekili Erşat Salihi verdiği demeçte, toplantının başta Türkmenler olmak üzere, Kerkük halkının korunması için alınacak önlemlerin görüşülmesi amacıyla yapıldığını söyledi. Salihi,
Türkmenlerin kendilerine özgü silahlı bir gücün resmi olarak, hükümet tarafından kurulması için talepte bulundu. Erşat Salihi açıklamasının devamında, böyle bir gücün maddi kaynak, silah ve eğitime ihtiyacı olduğunu ifade etti. KYB üyesi ve Kerkük Milletvekili Halit Şivani de yaptığı açıklamada, etnik temele dayanan silahlı bir gücün kurulmasının mümkün olmadığını ve bunun anayasaya aykırı olduğunu dile getirerek, bunun çatışmaya neden olacağını ve silahın sadece devletin elinde olması gerektiğini belirtti. Kerkük İl Meclisi Güvenlik Komisyonu Başkanı Şeyh Abdullah El-Asi de Arap oluşumunun Irak güvenlik güçlerinin desteklenmesi gerektiğini, etnik temele bağlı silahlı bir gücün oluşturulmasını kabul etmediklerini söyledi. Kerkük İl Meclisindeki Türkmen Grubu, 12 Eylül de Türkmenleri korumak amacıyla yaklaşık 150 kişiden oluşan bir silahlı gücün oluşturulduğunu açıklamıştı. (Al-Sumaria News) 19 Eylül: Karar Partisi, Türkmen Eğitimine Destek konulu bir çalıştay düzenledi. Çalıştayda Türkmen eğitiminin durumu ve geliştirilmesi için alınacak önlemlerin konuşulduğu çalıştayı Karar Partisi Başkanı Faruk Abdullah Abdurrahman tarafından yürütüldü. Çalıştaya, Kerkük Eğitim Genel Müdürü, Şen Ömer Mübarek ve Türkmen Eğitimi Müdürü Hazım Şükür Dakuklu ve Türkmen Eğitiminin Kalkındırılması İçin Yüksek Komisyon üyeleri ile eğitimciler katıldı. (www.bizturkmeniz.com) 21 Eylül: Kerkük'e bağlı Tavuk ilçesinde ava çıkan üç Hıristiyan ile 1 Türkmen kimliği belirsiz silahlı kişilerce kaçırıldı Ava çıktıkları aracı da ataşe veren saldırganlar kaçırdıkları 4 kişi ile birlikte kayboldu. Kaçırılanların fidye karşılığı serbest bırakıldıkları bildirildi. (Türkmeneli TV)(Al-Sumaria News) 26 Eylül: Irak Parlamentosundaki Türkmen Milletvekilleri, Irak Parlamentosunda oluşturulan Kerkük teki olayları araştırma komisyonunun bir an önce Kerkük e gitmesini, gitmezse barışçıl mitingler düzenleyeceklerini açıkladılar. Irak Türkmen Cephesi Başkanı ve Kerkük Milletvekili Erşat Salihi, Türkmen Milletvekillerinin katılımıyla düzenlediği basın toplantısında, Kerkük te Türkmen halkının üzerine bazı siyasi oyunların ortaya çıkması halinde, Kerkük te hiç bitmeyecek barışçıl mitingler düzenleme kararı alacaklarını söyledi. Basın toplantısında bir konuşma yapan Türkmen İslami Birliği Başkanı Abbas
Beyati, Irak Parlamentosundaki Güvenlik Komisyonundan, Kerkük Vilayetindeki Güvenlik Komisyonunu çağırarak, Kerkük teki güvenlikle ilgili gelişmeler hakkında izahat almasını talep etti.(www.bizturkmeniz.com) 27 Eylül: Irak Başbakanı Nuri El-Maliki, Kanun Devleti Koalisyonu nun yaptığı toplantıda, İbrahim El-Caferi Kerkük için başbakanlık koltuğunu feda etmişse, ben de canımı feda ederim ve Kerkük ün Kürt Bölgesine katılmasına izin vermek ifadesinde bulundu. Maliki açıklamasının devamında, Kerkük konusunun ulusal bir mesele olduğunu, bu konunun üzerinde oynanamayacağını ve Kerkük meselesinin cumhurbaşkanı, başbakan ve bakanların elinden çıktığını dile getirdi. (www.bizturkmeniz.com) 29 Eylül: Kerkük teki sorunları yerinde incelemek için Irak Parlamentosu tarafından kurulan komisyon Kerkük e gitti. Türkmenler valilik binasının önünde bir gösteri yaparak, komisyondan Türkmen halkına özgü bir güvenlik gücü kurulmasını talep etti. Göstericiler, merkezi hükümetin Türkmenleri kuruyamıyorsa, Irak Türkmen Cephesinden Türkmenlerin korunması için bir Türkmen ordusu kurmasını istediklerini söyledi. Göstericiler Kerkük teki güvenlik güçleri içerisinde dengenin sağlanmasını talep etti. (www.bizturkmeniz.com)
28 Eylül: Irak Parlamentosu tarafından oluşturulan Kerkük teki Gerçekleri İnceleme Komisyonu, Kerkük e gitti. Son aylarda şiddet olaylarının hız kazanması üzerine gerçekleri incelemek üzere Kerkük'e giden milletvekilleri, Kerkük'teki güvenlik yetkilileri, il meclisi Başkanı Hasan Turan, Vali yardımcısı Rakan Said ve diğer yetkililerle bir araya gelerek Kerkük'ün güvenlik durumunu ele aldı. Komisyonda Kerkük Milletvekilleri Erşet Salihi, Halit Şivani, Ömer El Cuburi, İmad Yohanne yer alıyor. (www.kerkukvakfi.com) 29 Eylül: Kerkük teki 1 Haziran Bankası önünde intihar saldırısı meydana geldi. Patlama sonucu biri kadın ikisi de polis olmak üzere 3 kişi hayatını kaybetti, 67 kişi de yaralandı. İntihar saldırısı, maaş almak için bankaya başvuruda bulunan polis güçlerini hedef aldı. (www.kerkuk.net) 29 Eylül: Irak Dışişleri Bakanlığı internet sitesi ikinci kez Türkmenlere yönelik bir hata yaptı. İsveç te başlayan Irak Kültür Haftası nın haberinin verildiği internet sitesinde, Türkmen oluşumunun katılımına yer verilmedi. İnternet sitesindeki haberde, Arap, Kürt ve Asurilerin etkinliklerine yer verip, Türkmenlere yer vermemesi tepkiye yol açtı. (www.bizturkmeniz.com)