Süleyman Demirel Hayatını Kaybetti

Transkript

1 Süleyman Demirel Hayatını Kaybetti Türkiye Cumhuriyeti nin 9. Cumhurbaşkanı, 40 yılı aşkın siyasi hayatında kendi deyimiyle altı kez gittiği başbakanlığa yedi kez gelen parti lideri, Devlet Su İşleri nin barajlar kralı lakaplı inşaat mühendisi genel müdürü, Türk siyasetinin fötr şapkalı baba sı Süleyman Demirel, 91 yaşında hayatını kaybetti. ÖLÜM NEDENİ Süleyman Demirel, saat te solunum yolu enfeksiyonu ve kalp yetmezliği nedeniyle, tedavi olduğu Özel Ankara Güven Hastanesi nde yaşamını yitirdi. Demirel, Isparta nın Atabey ilçesine bağlı İslamköy de Paşa Dayı Yahya Bey ile Ümmühan Hanım ın ikinci çocuğu olarak 1 Kasım 1924 yılında doğdu. İlköğrenimini yıllarında doğduğu köyde, ortaokul ve liseyi Isparta ve Afyon da bitirdi. AfyonLisesi nden 1941 yılında mezun olan Demirel, daha sonraki yıllarda İstanbul Teknik Üniversitesi adını alacak olan Mühendis Mektebi sınavlarını kazandı. BARAJLAR KRALI LAKABINI DSİ DE ALDI İstanbul Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi nden 1949 da mezun olan Demirel, aynı yıl Elektrik İşleri Etüd İdaresinde göreve başladı. Sulama ve elektrik konularında araştırma yapmak üzere ABD ye gönderilen Demirel, yurda dönmesinin ardından, kendisine barajlar kralı unvanını getirecek Devlet Su İşleri ne atandı. Barajlar Dairesi başkanlığından sonra 1955 te Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü ne getirilen Demirel, genel müdür olarak, çok sayıda baraj ve sulama projesini hayata geçirdi. Eisenhower Vakfı nın bursiyerini alarak bir kez daha ABD ye giden Demirel, askerlik görevi için 1960 ta genel müdürlükten ayrıldı.

2 27 Mayıs tan sonra bir süre serbest mühendislik ve müteahhitlik yapan Demirel, ODTÜ de öğretim görevlisi olarak çalıştı. Boğaz Köprüsü nün ilk projesini hazırlayan ABD nin uluslararası mühendislik ve müteahhitlik firması Morrison Knudsen Inc. in Türkiyetemsilciliğini üstlenen Demirel, bu görevinden dolayı bir dönem Morrison Süleyman olarak da anıldı. BARAJLAR KRALI SİYASETE GİRİYOR Siyasete 1962 yılında Adalet Partisi (AP) İdare Kurulu üyesi olarak başlayan Demirel, iki yıl içinde, 28 Kasım 1964 te genel başkanlığa seçildi. Kurulmasını sağladığı ve Şubat-Ekim 1965 aylarında görev yapan koalisyon hükumetinde Başbakan Yardımcısı ve Devlet Bakanı olarak görev alan Demirel, 10 Ekim 1965 te gerçekleştirilen seçimlerde ilk kezmilletvekili oldu. SEÇİMLERDEN 1. ÇIKAN PARTİ LİDERİ Seçimlerden birinci çıkan partinin lideri, Isparta milletvekili Süleyman Demirel, Türkiye Cumhuriyeti nin 12. Başbakanı olarak hükümeti oluşturdu. Demirel, 1969, 1970, 1975, 1977 ve 1979 yıllarında beş kez daha hükümet kurdu. 12 Mart muhtırasından sonra şapkasını alıp giden Demirel,

3 Adalet Partisi 1973 seçimlerinden ikinci parti olarak çıkınca ana muhalefet lideri olarak siyasi hayatına devam etti. 12 EYLÜL LE SİYASET SAHNESİNDEN ÇEKİLMEK ZORUNDA KALDI Milli Selamet Partisi lideri Necmettin Erbakan ve Milliyetçi Hareket Partisi lideri Alparslan Türkeş ile 1975 te birinci Milliyetçi Cephe hükümetini kuran Demirel, 1977 yılında Erbakanve Türkeş ile ikinci Milliyetçi Cephe hükümetini oluşturdu seçimlerinden sonra MSP ve MHP nin desteklediği azınlık hükümetinin başında olan Demirel, 12 Eylül darbesiylesiyaset sahnesinden çekilmek zorunda kaldı. ZİNCİRBOZAN GÜNLERİ Partisi faaliyetten men edilen Demirel, 13 Eylül-11 Ekim tarihlerinde Hamzakoy da zorunlu ikamete gitti Anayasası ile siyaset yapması 10 yıl yasaklanan Demirel, kapatılanadalet Partisi nin eski yöneticileriyle bağlarını koparmadı. Siyasi partilerin kurulmasına verilen iznin ardından Demirel ile yakınlığı bilinen siyasetçiler ve bazı eski AP yöneticilerince kurulan Büyük Türkiye Partisi, Milli Güvenlik Kurulu kararıyla AP nin devamı olduğu gerekçesiyle kapatıldı. Demirel, siyaset yasağını çiğnediği gerekçesiyleçanakkale Zincirbozan da yine zorunlu ikamete alındı. Zincirbozan günleri, 2007 de, Demirel in de galasına katıldığı filme konu oldu.

4 YEDİ KEZ HÜKÜMET KURDU Demirel in siyasi yasağı 1987 yılında yapılan referandumla kaldırıldı. Doğru Yol Partisi nin genel başkanlığını 24 Eylül 1987 de Hüsamettin Cindoruk tan devralan Demirel, 29 Kasım 1987 deki genel seçimlerde yeniden Isparta milletvekili oldu. DYP, 1991 de yapılan genel seçimlerden birinci parti olarak çıkınca, kendi başkanlığında DYP-SHP koalisyonu kuruldu. Yedinci kez hükümet kuran Demirel, 49. Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti nin başbakanı olarak 20 Kasım 1991 den 16 Mayıs1993 e kadar görev yaptı. Süleyman Demirel, 8. Cumhurbaşkanı Turgut Özal ın Nisan 1993 teki ölümünün ardından 16 Mayıs 1993 te, TBMM tarafından Türkiye nin 9. Cumhurbaşkanı seçildi. CUMHURBAŞKANLIĞI Türkiye nin 9. Cumhurbaşkanı Demirel, 7 yıllık görev süresinde Çankaya Köşkü nde sayısız kabul gerçekleştirdi, 125 ülkeye gitti, yabancı devlet başkanlarını Türkiye de ağırladı, çok sayıda ili ziyaret etti. Görevi 10. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer e devretmeden

5 düzenlediği basın toplantısında Demirel, yaşamını 50 yılı aşkın kamu hizmetim, 35 yıllık siyaset hayatım, 7 yıllık Cumhurbaşkanlığım boyunca büyük Türkiye hedefi, demokrasinin ve anayasal kurumların güçlenmesi, demokratik kuralların işlemesi için mücadele ettim sözleriyle özetledi. Demirel, kendi ifadeleriyle Atatürk ün mekanında yedi yıldır tuttuğu demokratik cumhuriyet nöbeti sırasında Çankaya nın halkın evi olduğunu, kapıların toplumun tüm kesimlerine açık tutulduğunu belirtti. Anayasa nın verdiği bütün görevleri yerine getirdiğini ve yetkileri kullandığını, bunu yaparken kesin bir tarafsızlık içinde hareket ettiğini anlatan Demirel, Anayasa dan, demokratik ve laik cumhuriyetten yana taraf olduğunu vurguladı.