Birlikten Haberler sayfa 1 Sektörden Haberler sayfa 7 Üyelerden Haberler sayfa 8 OCAK 2016 I SAYI 161 I ISSN 1304-8155 aylık bültenidir Halka Arz: Sorunlar ve Çözümler Konferansı Yapıldı Değerli Gündem okurları, Yeni bir yılı karşılarken, geçtiğimiz yıla ilişkin değerlendirmelerimiz ile 2016 yılına ilişkin beklentilerimizi paylaşmak istiyorum. 2015, tam anlamıyla bir beklenmeyen belirsizlikler Devamı arka sayfada... Birliğimiz öncülüğünde Türkiye Kurumsal Yönetim Derneği (TKYD), Borsaya Kote Ortaklık Yöneticileri Derneği (KOTEDER) ve Türkiye Yatırımcı İlişkileri Derneği (TÜYİD) işbirliği ile 22 Aralık 2015 tarihinde Halka Arz: Sorunlar ve Çözümler Konferansı düzenlendi. Hacı Ömer Sabancı Konferans Salonu nda düzenlenen konferansta, sermaye piyasalarının başlangıç noktasını oluşturan halka arzlar tartışıldı. Birlik Başkanı İlhami Koç un açılış konuşmasıyla başlayan konferansta, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Başkanı Dr. Vahdettin Ertaş ve Borsa İstanbul Genel Müdürü Tuncay Dinç de birer konuşma yaptılar. Özel sektör, kamu kurumları, akademisyen ve basın mensuplarını bir araya getiren konferansın ana konuşmacısı, dünyaca ünlü uzman Prof. Dr. Jay R. Ritter oldu. Yaklaşık 500 kişinin katılımıyla gerçekleşen konferansta, halka arzların durumu ile yeni düzenlemeler tartışıldı ve küresel piyasalardaki halka arz örnekleri incelendi. Konferans kapsamında, Halka Açılma: Nedenler, Yararlar, Sorunlar ve Halka Arz Aracılık ve Talep başlıklı iki oturum düzenlendi. KOTEDER Başkanı Nalan Erkarakaş moderatörlüğünde gerçekleştirilen ilk oturumda, halka açılmanın avantajları ve şirketlerin bu süreçte yaşadığı sıkıntılar sektörün önemli isimleri tarafından mercek altına alındı. Doğuş Yayın Grubu Ekonomi Grup Başkanı Servet Yıldırım moderatörlüğünde düzenlenen Halka Arz Aracılık ve Talep başlıklı ikinci oturumda ise talep tarafı halka arzlara liderlik eden kurum temsilcileri tarafından tartışıldı. www.tspb.org.tr t @tspborgtr f TSPBResmiSayfasi TSPB
Birlikten Haberler yılı oldu. Belirsizlik ortamında, dünyadaki genel eğilimlerin de etkisiyle, risk algısı arttı, varlık fiyatları düştü. Sermaye piyasalarımız da bu ortamdan payını fazlasıyla aldı. Hisse fiyatları düştü, büyük halka arzlar ertelendi. Sermaye piyasalarımızın özkaynak finansmanı tarafı durgun olmasına rağmen, borçlanma tarafı işlevini yerine getirmeye devam etti. 2015 yılında Kasım ayı sonuna kadar toplam 70 milyar TL lik özel sektör tahvili satışı gerçekleşti. Ancak, önceki yıllara göre tahvillerin faizleri yükseldi. Sektörümüzün önemli sorunlarını, uzun vadeli tasarrufların büyüyememesi, yatırımcı tabanının genişletilememesi, kurumsal yatırımcıların sınırlı kalması ve sermaye piyasası kurumları ve araçlarının vergisel sorunlarının çözülememesi olarak kısaca özetleyebiliriz. Bu sorunlarımızın çözümü için tüm sermaye piyasası kurumlarıyla birlikte 2015 yılında farklı alanlarda çalışmalar yaptık. 2016 yılında bu konularda somut gelişmeler bekliyoruz. Öte yandan, SPK mevzuatı ve Borsa İstanbul daki teknoloji değişimine uyum 2015 yılında üyelerimizin gündemindeki konuların başında geliyordu. Yeni sermaye piyasası düzenlemelerine uyum sağlayamayan kurumların faaliyetlerinin durduğunu ve sektörden çıkmaya başladığını gördük. Özellikle Yatırımcı Tazmin Merkezi Yönetmeliği ile getirilen teşvikle kurumlar arasında birleşme işlemlerini görmeye başladık. Bu sürecin 2016 yılında da devam edeceğini düşünüyoruz. Üyelerimiz olan aracı kurumların son dönemlerde önemli gelir kaynaklarından birisi olan kaldıraçlı alım satım faaliyetlerinde, özellikle yatırımcılar tarafında yaşanan sorunların çözümü için Sermaye Piyasası Kurulu önemli değişiklikler yapma aşamasında. Birlik olarak, kaldıraçlı alım satım işlemlerinde yaşanan sorunların çözümü yönünde üyelerimizle birlikte çalışmalar yaptık. Sermaye piyasasının bütün faaliyet alanlarında olduğu gibi kaldıraçlı işlemlerde de önce yatırımcı ilkesini göz önünde bulundurmamız gerekiyor. Önümüzdeki yıl bu alandaki çalışmalarımızı daha kapsamlı bir şekilde sürdüreceğiz. Sermaye piyasalarımız giderek güçlü bir hale gelirken, mali konulardaki anlaşmazlıkların yargısal çözümü değişik nedenlerle eleştiriliyor; tahkim konusunda ciddi eksikliklerin bulunması uzun zamandır tartışılan bir konu olarak karşımıza çıkıyordu. 2016 yılında Birlik olarak uyuşmazlıkların çözümünde daha aktif bir rol almayı öngörüyoruz. Hakem heyeti ve tahkim yöntemleriyle müşterilerle üyelerimiz arasındaki uyuşmazlıklar, üyelerimizin kendi içinde kuracağı bir sistemle yargıya gitmeden daha hızlı bir şekilde çözülmüş olacak. Bu konuda ayrı bir merkez oluşturmak için son aşamaya geldik. Bu yapının oluşturulmasında, bütün üyelerimizin aktif katılımını bekliyoruz. Kurumsal yatırımcı tarafında, 2015 yılı yeni bir fon dağıtım platformu olarak TEFAS ın uygulamaya geçtiği bir yıl oldu. Yatırımcılar, artık bir banka ya da aracı kurumdaki hesabı üzerinden bütün fonları alıp satabilir hale geldi. Sistemin tanınması ve yaygınlaşmasıyla birlikte yatırım fonu endüstrisinin büyüme hızını artırmasını bekliyoruz. Yatırım fonlarında hedefimiz 100 milyar dolarlık portföy büyüklüğü. Yeni gelişmeye başlayan gayrimenkul, girişim sermayesi ve altyapı yatırım fonlarının bu büyümeye ciddi katkıda bulunacağını öngörüyoruz. Yeni yıl ile birlikte, Birliğimizin web sitesinin güncellenmiş hali de yayına açıldı. Öncekine göre çok daha kullanışlı hale geldiğini düşündüğümüz web sitemizle, sektörümüzle ilgili her türlü verinin bulunacağı bir platform yaratmaya çalışıyoruz. Bu konudaki görüş ve önerileriniz için bizi her zaman arayabilirsiniz. Değerli okurlar, Birlik olarak bu yılın başında Başbakan Yardımcımız Sayın Mehmet Şimşek i, Ekonomi Bakanımız Sayın Mustafa Elitaş ı ve Maliye Bakanımız Sayın Naci Ağbal ı ziyaret ederek, vizyon ve hedeflerimizi paylaşmayı planlıyoruz. Özellikle, vergi uygulamalarının yarattığı sorunları bir kez daha vurgulayacağız. 2015 yılını kapatırken, Birliğimizin yönetim ve denetim kurulu üyeleri ile çalışanları adına, yeni yılınızı en iyi dileklerimle kutlar, yeni yılın hepimize sağlık ve mutluluklar getirmesini dilerim. Saygılarımla, İlhami Koç BAŞKAN 2
Birliğimizin Web Sitesi ile ParamveBen Sitesi Yeni Arayüzleri ile Yayında Birlikten Haberler Yeni kurumsal kimlik çalışmalarımızla bütünlük sağlaması amacıyla Birliğimizin kurumsal web sitesinin arayüzünde değişikliğe gidildi. Bu kapsamda, tasarım ve geliştirme çalışmalarıyla 2015 yılının ilk aylarından bu yana üzerinde çalıştığımız web sitemiz, yeni arayüzü ile kamuoyunun beğenisine sunuldu. Ayrıca tasarruf ve yatırım bilincini geniş kitlelere aşılamak amacıyla kurulan www.paramveben.org sitesinin arayüzü yenilendi. Kullanıcılarla daha etkileşimli bir iletişim sağlamak amacıyla yenilenen sitemizde, somut örneklere ve başarı hikayelerine yer veriliyor ve birçoğumuzun dikkat etmediği harcamaların nelere mal olacağı hatırlatılıyor. Sitede bireyleri tasarruf ve yatırıma teşvik edecek kısa filmler de yer alıyor. Gösterge nin Kış Sayısı Yayınlandı Tebliğ Taslaklarına İlişkin Görüş ve Öneriler SPK ya İletildi Birliğimiz tarafından üç ayda bir hazırlanan Gösterge dergisinin kış sayısı yayınlandı. Gösterge nin bu sayısında; Birliğimizce aracı kurum ve portföy yönetim şirketlerinden derlenen 2015/09 dönemine ilişkin faaliyet ve finansal verilere ilişkin incelemelerin yanı sıra, Hedefli Yatırım Hesapları, Siber Güvenlik ve Finansal Piyasalarda Siber Suçlar ve Türkiye de Hanehalkı Tasarrufları isimli makaleler yer alıyor. Gösterge nin yeni sayısına internet sitemizden ulaşılabiliyor. Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından görüşe açılmış bulunan Borçlanma Araçları Tebliği nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ Taslağı, Özel Durumlar Tebliği nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ Taslağı ve Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ Taslağı na ilişkin üyelerimizce Birliğimize iletilen görüş ve öneriler SPK ya iletildi. 3
Birlikten Haberler Gayrimenkul Yatırım Fonlarının Tapu İşlemleri Sermaye Piyasası Kanunu nun (SPK) Yatırım Fonları başlıklı maddesi ve SPK nın Gayrimenkul Yatırım Fonlarına İlişkin Esaslar Tebliği ile getirilen düzenlemeler uyarınca; hem gayrimenkul yatırım fonunun kurucusu portföy yönetim şirketi, hem de gayrimenkul yatırım fonunun saklama hizmetini yürüten saklama kuruluşu nun müşterek imzasıyla tüzel kişiliği bulunmayan gayrimenkul yatırım fonları nın tapuda tescil ve diğer işlemlerinin yapılabilmesine yönelik Birlik olarak görüş ve öneriler hazırlandı. Bu görüş ve öneriler geçtiğimiz ay T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü ne iletildi. Genç Başarı Akıllı Para Yönetimi Programı Birliğimiz, ülkemizdeki finansal okuryazarlığın artırılması ve bu doğrultuda yatırımcı eğitimlerinin düzenlenmesi için çeşitli çalışmalar yürütmeye devam ediyor. Bu kapsamda Birliğimiz Genç Başarı Eğitim Vakfı nın, ortaöğretim ve lise öğrencilerine yönelik hayata geçirdiği Genç Başarı Akıllı Para Yönetimi Programı na destek olmaya başladı. Genç Başarı Eğitim Vakfı nın finansal okuryazarlığı geliştirmek ve gençlerde farkındalık yaratmak amacıyla hazırladığı eğitim programı, eğiticinin eğitimine tabi tutulacak eğitmenler tarafından uygulanmaya başlayacak. MASAK Çalıştayı Yapıldı T.C. Maliye Bakanlığı Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı (MASAK) tarafından, Birliğimizin katkılarıyla düzenlenen MASAK Çalıştayı, 9 Aralık 2015 tarihinde Sürmeli İstanbul Oteli nde gerçekleştirildi. Çalıştay, suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı suçlarıyla mücadelede önleyici tedbirler kapsamında önemli yükümlülükleri bulunan Birliğimiz üyelerinin konuyla ilgili farkındalıkları ile ilgili mevzuatın uygulanmasında etkinliği artırmak ve uygulamaya ilişkin güncel konuları karşılıklı mütalaa etmek amacıyla düzenlendi. Çalıştaya Mali Suçları Araştırma Kurulu uzmanları ile Birlik üyelerimizden 168 kişi katıldı. Birliğimiz İzmir Katip Çelebi Üniversitesi nde İzmir Katip Çelebi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Maliye ve Mali Yönetim Topluluğu tarafından sermaye piyasası kurumlarının tanıtımı ve öğrencilerin kariyer planlamalarına katkı sağlamak amacıyla bir seminer düzenlendi. 16 Aralık 2015 tarihinde gerçekleştirilen seminere, Sermaye Piyasası Kurulu, Birliğimiz ve Takasbank A.Ş. katıldı. Maliye ve Mali Yönetim Bölümü öğrencilerinin ve öğretim üyelerinin katılımıyla düzenlenen seminere, Birliğimiz adına konuşmacı olarak Eğitim Müdürü Dr. Gökhan Büyükşengür katıldı. Öğrencilere, finans sektöründe iş ve kariyer olanakları hakkında bilgi veren Büyükşengür, iş ararken üniversite diplomasının tek başına yeterli olmadığını, finans sektöründe kariyer yapmak isteyenlerin Düzey 3 ve Türev Araçlar lisans belgelerini edinmelerinin önemli avantajlar sağlayacağı tavsiyesinde bulundu. Semineri takiben yapılan çekiliş ile üç öğrenci, Birliğimiz lisanslama sınavlarına hazırlık veya mesleki gelişim eğitimlerinden tercih edeceği birine ücretsiz katılım hakkı kazandı. 4
Birliğimiz Karabük Üniversitesi nde Karabük Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İşletme Kulübü tarafından sermaye piyasası kurumlarının tanıtımı ve öğrencilerin kariyer planlamalarına katkı sağlamak amacıyla düzenlenen seminere Sermaye Piyasası Kurulu, Borsa İstanbul A.Ş. ve Birliğimiz katıldı. Birlikten Haberler 21 Aralık 2015 tarihinde gerçekleştirilen seminere, Birliğimiz adına İnceleme ve Gözetim Müdürlüğü bölümünden Kıdemli Uzman Serhat Tahsin İşler konuşmacı olarak katıldı. İşler, öğrencilere, sermaye piyasası alanında ve kariyer olanakları hakkında bilgi verdi. Mesleki Gelişim Eğitimleri Lisanslama sınavlarına hazırlık eğitimleri nedeniyle Aralık ayında mesleki gelişim eğitimlerine ara verildi. Mesleki Gelişim Eğitimleri kapsamında 14 Aralık 2015 tarihinde gerçekleştirilen Gayrimenkul Yatırım Fonları eğitimine 27 kişi katıldı. OCAK 2016 MESLEKİ - KİŞİSEL GELİŞİM EĞİTİM PROGRAMI Ocak ayında farklı konulara yönelik mesleki/kişisel gelişim eğitimleri planlandı. Eğitimlere başvurular www.birlikteegitim.org internet sitemiz üzerinden yapılabiliyor. Tarih Eğitim Adı Süre 11 Ocak Kentsel Dönüşüm ve Uygulamaları 1 gün 20-21 Ocak Kadın Yönetici Olmak 2 gün 26 Ocak Gayrimenkul Yatırım Fonları ½ gün 27 Ocak Zamanımı ve Stresimi Yönetmek İstiyorum 1 gün 29 Ocak Mevcut Davalar Işığında Türev İşlemlerinin Değerlendirilmesi 1 gün Lisanslama Sınavlarına Hazırlık Eğitimleri Lisanslama Sınavlarına Hazırlık Eğitimleri kapsamında Aralık ayında düzenlenen genel katılıma açık eğitimlere toplam 63 kişi katıldı. 2015 yılı içinde gerçekleştirdiğimiz eğitimlerden ücretsiz kontenjan kapsamında 31 öğrenci yararlandı. 5
Birlikten Haberler Tarih Eğitim Adı Katılımcı Sayısı 7-8 Aralık Kurumlarda ve Sermaye Piyasasında Vergilendirme 28 9-10 Aralık Yatırım Kuruluşları 10 10-13 Aralık Geniş Kapsamlı Sermaye Piyasası Mevzuatı ve Meslek Kuralları 10 11-13 Aralık Türev Araçlar Piyasalar ve Risk Yönetimi 15 Toplam 63 Üyelerimizin taleplerine istinaden Aralık ayında SPF Düzey 1, Düzey 2, Düzey 3, Türev, Kurumsal ve Kredi lisanslarına yönelik olarak; - Dar Kapsamlı Sermaye Piyasası Mevzuatı ve Meslek Kuralları - Yatırım Kuruluşları - Sermaye Piyasası Araçları 1 - Takas Saklama ve Operasyon İşlemleri - Ticaret Hukuku - Temel Finans Matematiği ve Değerleme Yöntemleri - Finansal Yönetim ve Mali Analiz - Kurumlarda ve Sermaye Piyasasında Vergilendirme - Genel Ekonomi eğitimleri gerçekleştirildi. 21 eğitime toplam 525 kişi katıldı. 6
Portföy Yönetimi Sektörü Toplantısı Yapıldı Sermaye Piyasası Kurulu nun katkılarıyla, Türkiye Kurumsal Yatırımcı Yöneticileri Derneği (TKYD) tarafından düzenlenen Portföy Yönetimi Sektörünün 100 milyar TL ye ulaşmasının ve Türkiye ekonomisine katkısının vurgulandığı etkinlik, 8 Aralık 2015 te Grand Hyatt İstanbul da gerçekleştirildi. Etkinlikte Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, Sermaye Piyasası Kurulu Başkanı Dr. Vahdettin Ertaş, Borsa İstanbul Genel Müdürü Tuncay Dinç ve TKYD Başkanı Dr. Alp Keler konuşmacı olarak yer aldı. Sektörden Haberler Portföy yönetimi sektörünün gelişimi ve Türkiye ekonomisine katkısı üzerinde durulduğu toplantıda, sektörün büyümesine katkı sağlayan kurumlara çeşitli ödüller verildi. Toplantıda ayrıca, Birliğimiz öncülüğünde, Borsa İstanbul A.Ş., Takasbank A.Ş., Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş. ve portföy yönetim şirketlerinin destekleriyle Türkiye Elektronik Fon Alım Satım (TEFAS) platformunun tanıtımına yönelik hazırlanan reklam filmi ilk kez seyirciyle buluştu. Borsa İstanbul ile EBRD Stratejik Ortaklık Anlaşması İmzaladı İstanbul u bölgenin ve dünyanın en büyük finans merkezlerinden biri yapma vizyonu çerçevesinde önemli stratejik ortaklıklara imza atan Borsa İstanbul, ön protokol imzaladığı Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) ile ortaklık anlaşmasını imzaladı. Anlaşmayla, EBRD Borsa İstanbul un sermayesini temsil edilen payların %10 unu satın aldı. Düzenlenen imza törenine Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, Borsa İstanbul Genel Müdürü Tuncay Dinç ve EBRD Birinci Başkan Yardımcısı Phil Bennet katıldı. İmza töreninde ayrıca Borsa İstanbul Genel Müdürü Tuncay Dinç, EBRD Birinci Başkan Yardımcısı Phil Bennett e temsili olarak Borsa İstanbul Stratejik Ortaklık Senedi takdim etti. Phil Bennett ise Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek ve AK Parti İzmir Milletvekili Doç. Dr. M. İbrahim Turhan a destek ve işbirlikleri nedeniyle hediye sundu. 7
Sektörden Haberler SPK ya En İyi Ülke Uygulaması Ödülü Borsa İstanbul VİOP, 11. FIA Asya Türev Konferansında Çocuk ve gençlerin finansal eğitimi konusunda uluslararası alanda faaliyet gösteren Child and Youth Finance International ın (CFYI) 4. yıllık zirvesi 9-10 Aralık 2015 tarihlerinde Londra da düzenlendi. Her yıl çocuk ve gençlerin finansal eğitimi ve erişimi konusunda başarılı projeler yürüten kişi, kurum ve kuruluşlara ödül verilen zirve kapsamında, bu yıl Sermaye Piyasası Kurulu nun (SPK) finansal eğitim alanındaki çalışmaları En İyi Ülke Uygulaması kategorisinde ödüle layık görüldü. 2014 yılında yürürlüğe giren Finansal Eğitim Ulusal Stratejisi ve Eylem Planı ile SPK ya, başta okul çağındaki çocuklar olmak üzere, belirlenen hedef kitlelere yönelik finansal eğitim ve farkındalık faaliyetlerini ilgili tüm kamu, özel sektör ve sivil toplum kuruluşlarının da desteğini alarak yürütme görevi verildi. Bu doğrultuda, SPK nın gençlerin bilinçli birer finansal tüketici olması, tasarruf alışkanlığı edinmesi, finansal kavramları ve kurumları tanıyabilmesi için başta Milli Eğitim Bakanlığı olmak üzere ilgili tüm kurum ve kuruluşlar ile çalışmaları devam ediyor. Futures Industry Association (FIA) tarafından Asya nın en önde gelen türev konferansı FIA Asia 2015 in 11.si, 8-10 Aralık 2015 tarihlerinde Singapur da düzenlendi. Borsa İstanbul VİOP, FIA Asia 2015 te tanıtım standı açarak Asyalı yatırımcıları Borsa İstanbul ve VİOP hakkında bilgilendirdi. 500 ün üzerinde türev piyasa profesyonelinin katılım gösterdiği FIA Asia 2015 te, 50 konuşmacı yer aldı. 32 finansal kuruluş ve borsanın tanıtım standı açtığı konferansta, türev piyasalarında yeni trendler ve geleceği tartışıldı. İki günlük fuar kapsamında 100 ün üzerinde uluslararası yatırımcının ziyaret ettiği Borsa İstanbul VİOP tarafından kurulan tanıtım standında, fon yönetim şirketleri, borsalar, risk yönetimi, piyasa yapıcılık ve işlem platformları, işlem aracılığı kuruluşları ve algoritmik/ yüksek hızlı işlem yapan fonlar ile görüşmeler gerçekleştirildi. Üyelerden Haberler Yatırımcı Konferansı Görünüm 2016 Halk Yatırım Menkul Değerler A.Ş.nin, geleneksel hale getirdiği Yatırımcı Konferanslarının altıncısı, 25 Kasım 2015 tarihinde Taksim InterContinental Otel de gerçekleştirildi. Yatırımcı Konferansında, 2016 yılına ilişkin küresel ekonomi ile iç dengelere yönelik ana temalar çerçevesinde Türkiye ekonomisi ve beklentileri değerlendirildi. Konferansa Halkbank Ticari ve Kurumsal Şube müşterilerinin yanı sıra, Halkbank ın KOBİ segmentindeki müşterileri ile nitelikli yatırımcı ve büyük bireysel müşteriler katılım gösterdi. 8
FINANSAL PIYASALAR ÖZET VERİLERİ Yatırım Tercihleri (Milyon TL) 2013 2014 2015/11 Yurtiçi Yerleşikler 1.318.671 1.472.612 1.655.121 TL Mevduat* 584.019 650.366 684.569 Döviz Tevdiat Hesabı* 286.396 324.063 456.380 Kıymetli Madenler Depo Hesapları* 20.554 15.927 10.386 DİBS 311.694 340.205 361.138 Eurobond 7.190 7.479 9.087 Pay Senedi 73.034 89.699 85.678 Özel Sektör Borçlanma Senedi 34.573 43.642 46.183 VDMK+VTMK 1.199 1.219 1.671 Varant + Sertifika 12 12 29 Yurtdışı Yerleşikler 288.282 348.519 339.860 TL Mevduat* 10.033 10.966 12.977 Döviz Tevdiat Hesabı* 44.411 51.017 73.508 Kıymetli Madenler Depo Hesapları* 358 323 378 DİBS 107.418 122.412 101.285 Eurobond 675 1.542 1.307 Pay Senedi 122.219 159.243 148.197 Özel Sektör Borçlanma Senedi 1.515 1.172 841 VDMK+VTMK 1.653 1.843 1.367 Varant + Sertifika 0,03 0,01 0,14 Toplam 1.606.953 1.821.131 1.994.981 *Katılım fonları dahildir. Piyasa Değeri (Milyon TL) 2013 2014 2015/11 Halka Açık Şirketlerin Toplam Piyasa Değeri 503.668 609.493 565.673 Saklamadaki Pay Senetleri 193.868 248.941 234.089 Fiili Dolaşımdaki Payların Piyasa Değeri* 143.550 180.088 173.607 Ortalama Halka Açıklık Oranı 28,5% 29,5% 30,7% Özel Sektör Borçlanma Araçları 36.088 44.815 47.024 *Menkul kıymet yatırım ortaklıkları hariçtir. Menkul Kıymet Sayısı 2013 2014 2015/11 Ulusal Pazar 228 217 - İkinci Ulusal Pazar 89 94 - Yıldız Pazar - - 117 Ana Pazar - - 185 GYO ve Girişim Sermayesi 35 37 39 Diğer Şirket* 56 65 67 Borsa Yatırım Fonu + Menkul Kıymet Yat. Ort. 30 24 22 Varant + Sertifika 331 328 712 *Diğer Şirket: Gelişen İşletmeler Pazarı, Yakın İzleme Pazarı, Piyasa Öncesi İşlem Platformu *Piyasa ve Tescil Toplamıdır. Piyasa İşlem Hacimleri (Milyar TL) 2013 2014 2015/11 Pay Piyasası 815 864 935 Gelişen İşletmeler Pazarı 2 2 1 Piyasa Öncesi İşlem Platformu 0,0 0,2 0,0 Tahvil-Bono Kesin Alım-Satım Pazarı* 987 673 488 Repo-Ters Repo Pazarı* 7.066 8.021 9.461 Vadeli İşlem Pazarı 414 434 513 Opsiyon Pazarı 0,1 1,1 6,4 Kaldıraçlı İşlemler İşlem Hacmi (Milyar TL) 2013 2014 2015/11 Müşteri 2.970 4.353 8.712 Likidite Sağlayıcı 1.986 3.340 6.835 Toplam 4.956 7.693 15.547 Birincil Halka Arzlar (Milyon TL) 2013 2014 2015/11 Şirket Sayısı (GİP dahil) 25 12 4 Şirket Halka Arz Tutarı 521 695 44 Yatırım Ortaklığı Sayısı (GYO ve Girişim Ser. dahil) 1 1 2 Yatırım Ortaklığı Halka Arz Tutarı 98 19 75 Borsa Yatırım Fonu Sayısı 4 0 0 Borsa Yatırım Fonu Halka Arz Tutarı 29 0 0 Özel Sektör Borçlanma Aracı Sayısı 235 505 553 Özel Sektör Borçlanma Aracı Halka Arz Tutarı 42.331 65.151 70.539 BIST-100 Endeksi ve Pay Piyasası 2013 2014 2015/11 BIST-100 67.802 85.721 75.233 BIST-100 (En Yüksek) 93.179 86.234 91.412 BIST-100 (En Düşük) 63.885 61.189 71.293 Günlük Ortalama İşlem Hacmi (Milyon TL) 3.266 3.536 4.104 Veriler Yatırımcı Sayısı 2013 2014 2015/11 Pay Senedi 1.110.408 1.075.368 1.059.405 Yatırım Fonu 2.768.108 2.753.087 2.865.983 Özel Sektör Borçlanma Aracı 166.558 137.825 133.967 Varant + Sertifika 3.306 2.997 2.666 VTMK+ VDMK 2.606 616 1.546 Emeklilik Yatırım Fonları 4.126.956 5.062.659 5.927.067 Mudi Sayısı* 2013 2014 2015/11 Yurtiçi Yerleşik 58.230.977 59.238.929 65.189.593 Yurtdışı Yerleşik 437.039 499.745 628.847 Toplam 58.668.016 59.738.674 65.818.440 *Birden fazla bankada hesabı bulunan kişilerden ötürü mükerrer sayım içermektedir. Yabancı Yatırımcı İşlemleri (Milyon $) 2013 2014 2015/11 Pay Senedi Saklama Bakiyesi 171.293 160.810 153.921 İşlem Hacmi Payı 19,9% 20,4% 21,9% Net Pay Senedi Yatırımı 4.847 2.219-1.905 9
Veriler FINANSAL PIYASALAR ÖZET VERİLERİ TSPB Üyeleri* 2013 2014 2015/11 Aracı Kurum 102 97 95 Banka 40 43 44 Portföy Yönetim Şirketi 41 40 46 Menkul Kıymet Yatırım Ortaklığı 12 9 9 Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı 30 31 31 Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı 6 6 7 Toplam 231 226 232 *2014 öncesinde yalnızca aracı kurum ve bankalar Birlik üyesi idi. Kurumsal Yatırımcı Portföy Büyüklüğü (Milyon TL) 2013 2014 2015/08 Menkul Kıymet Yatırım Fonları 30.083 33.315 39.809 Emeklilik Yatırım Fonları 26.186 37.771 43.685 Yatırım Ortaklığı 328 283 260 Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı 18.119 21.538 20.199 Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı 1.015 1.452 1.235 Portföy Yönetim Şirketlerinde Varlık Yönetimi 2013 2014 2015/09 Yatırımcı Sayısı 2.290 2.448 2.686 Yatırım Fonları 363 359 379 Emeklilik Yatırım Fonları 237 246 248 Özel Portföy Yönetimi 1.690 1.843 2.059 Portföy Büyüklüğü (Milyon TL) 64.456 81.799 97.370 Yatırım Fonları 30.050 35.196 41.571 Emeklilik Yatırım Fonları 26.648 37.815 44.252 Özel Portföy Yönetimi 7.757 8.787 11.547 Aracı Kurumlarda Varlık Yönetimi 2013 2014 2015/09 Yatırımcı Sayısı 2.753 2.923 2.587 Kurumsal 104 101 62 Özel Portföy Yönetimi 2.649 2.822 2.525 Portföy Büyüklüğü (Milyon TL) 4.366 5.375 3.941 Kurumsal 3.136 3.834 2.903 Özel Portföy Yönetimi 1.230 1.541 1.038 Aracı Kurumlarda Kredi Hacmi 2013 2014 2015/09 Kredi Hacmi (Milyon TL) 1.628 1.148 1.238 Kredi Kullanan Müşteri Sayısı 10.417 9.914 9.539 Sermaye Piyasası Kurumlarının Çalışanları 2013 2014 2015/09 Aracı Kurum 5.480 5.657 6.139 Portföy Yönetim Şirketi 574 573 662 Banka* 201.453 216.912 218.006 *Katılım bankaları dahildir. Aracı Kurumların Finansal Verileri (Milyon TL) 2013 2014 2015/09 Toplam Varlıklar 13.987 15.132 14.815 Dönen Varlıklar 12.964 14.138 13.746 Duran Varlıklar 1.023 994 1.069 Toplam Kaynaklar 13.987 15.132 14.815 Kısa Vadeli Yükümlülükler 10.579 11.395 10.764 Uzun Vadeli Yükümlülükler 71 78 124 Özkaynaklar 3.337 3.659 3.927 *Katılım bankaları dahildir. Faaliyet Gelirleri 1.394 1.770 1.639 Faaliyet Giderleri (Net) -1.168-1.306-1.216 Faaliyet Kârı/Zararı 226 463 422 Net Dönem Kârı/Zararı 529 372 475 Portföy Yönetim Şirketlerinin Finansal Verileri (Milyon TL) 2013 2014 2015/09 Toplam Varlıklar 346 410 462 Dönen Varlıklar 319 373 427 Duran Varlıklar 27 37 35 Toplam Kaynaklar 346 410 462 Kısa Vadeli Yükümlülükler 32 40 38 Uzun Vadeli Yükümlülükler 4 6 6 Özkaynaklar 310 364 418 Faaliyet Gelirleri 205 230 207 Faaliyet Giderleri (Net) -140-161 -147 Faaliyet Kârı/Zararı 65 69 60 Net Dönem Kârı/Zararı 59 69 65 Bankacılık Sektörü* 2013 2014 2015/11 Mevduat 948.976 1.052.662 1.238.198 TL Mevduat (Milyon TL) 608.264 677.582 708.310 YP Mevduat (Milyon TL) 340.711 375.080 529.888 YP Mevduat (Milyon $) 162.577 161.193 182.036 Mevduat/GSYH 61% 64% 71% Krediler 1.018.714 1.240.675 1.468.864 TL Krediler (Milyon TL) 755.132 880.936 1.007.147 YP Krediler (Milyon TL) 263.582 359.739 461.717 YP Krediler (Milyon $) 123.724 154.600 158.617 Takipteki Alacaklar (Milyon TL) 29.622 36.409 46.371 Takipteki Alacak Oranı 2,8% 2,9% 3,1% Kredi/GSYH 65% 75% 84% Aktif (Milyon TL) 1.732.401 1.994.238 2.346.578 Net Kâr (Milyon TL) 24.664 24.664 23.910 Sermaye Yeterliliği Oranı 15,3% 16,3% 15,5% *Katılım bankaları dahildir. Aylık olarak güncellenen Sermaye Piyasası Özet Verileri Tablosuna www.tspb.org.tr adresindeki internet sitemizden ulaşabilirsiniz. Kaynak: Borsa İstanbul, BDDK, SPK, TCMB, TSPB 10
Büyükdere Caddesi No:173 1.Levent Plaza Kat:4 1.Levent 34394 İstanbul Tel: 0212 280 85 67 Faks: 0212 280 85 89 www.tspb.org.tr info@tspb.org.tr www.tspb.org.tr t @tspborgtr f TSPBResmiSayfasi TSPB sermaye piyasasında TSPB Adına İmtiyaz Sahibi İlkay Arıkan Genel Sekreter Genel Yayın Yönetmeni İlkay Arıkan Genel Sekreter Sorumlu Yazı İşleri Müdürü O. İlker Savuran Genel Sekreter Yardımcısı Editör Tuğba Oğan Müdür / Kurumsal İletişim Bu bültene www.tspb.org.tr adresinden ulaşabilirsiniz. Gündem, Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB) tarafından bilgilendirme amacıyla hazırlanmıştır. Bu raporda yer alan her türlü bilgi, değerlendirme, yorum ve istatistiki değerler, hazırlandığı tarih itibariyle güvenilirliğine inanılan kaynaklardan elde edilerek derlenmiştir. Bilgilerin hata ve eksikliğinden ve ticari amaçla kullanılmasından doğabilecek zararlardan TSPB hiçbir şekilde sorumluluk kabul etmemektedir. Raporda yer alan bilgiler kaynak gösterilmek şartıyla izinsiz yayınlanabilir. Tasarım ve Basım Printcenter Mizanpaj Nilüfer Gevenoğlu Uzman / Kurumsal İletişim Yayın Türü Yaygın, süreli