Devre : X OAC ÎÇtima: 1 S. SAYISI : OUD Konservecilik ve gıda maddeleri muhafazası uzmanı celbi hususunda Türkiye Hükümeti ile Birleşmiş Milletler Teknik yardım Teşkilâtı arasında akdolunan 14 sayılı Ek Teknik Yardım Anlaşmasının tasvibi hakkında kanun lâyihası ve Hariciye ve Ticaret encümenleri mazbataları (1/122) T. C. Başvekâlet 25. XI. 1954 Kanunlar ve Kararlar Tetkik Dairesi Sayı: 71-2813, 762 Büyük Millet Meclisi Yüksek Reisliğine «Konservecilik ve gıda maddeleri muhafazası uzmanı celbi hususunda Türkiye Hükümeti ile Birleşmiş Milletler Teknik Yardım Teşkilâtı arasında akdolunan 14 sayılı Ek Teknik Yardım Anlaşmasının tasvibi hakkında» hazırlanan ve icra Vekilleri Heyetince 11. X. 1954 tarihinde Yüksek Meclise sunulması kararlaştırılan' kanun lâyihası, esbabı mucibe ve ekleriyle birlikte sunulmuştur.,% Mezkûr Anlaşmanın 6114 sayılı Kanunun verdiği salâhiyete dayanılarak icra Vekilleri Heyetince 11. X. 1954 tarihli ve 4/3785 sayılı Kararname ile tatbika konulmuş olduğunu saygılarımla arz ederim. Başvekil A. Menderes ESBABI MUCİBE Memleketimiz gıda maddeleri sanayii bakımından çok geri ve iptidai bir durumda olup, umumiyetle bu sanayiin geliştirilmesi ve bu meyanda bilhassa konserve sanayiinin kurulması ve inkişafı, aynı zamanda da konserve sanayiinin teknik icap ve esaslarına mugayir olarak kurulmuş bulunan mevcutların ıslahı çareleri hakkında görüş ve mütalâasının alınması ve neticede bu sanayiin topyekun.inkişafına medar olacak esasların hazırlanması maksadiyle bir uzmanın istihdamı hususunda Birleşmiş Milletler Teknik Yardım İdaresi ile ingilizce aslı ve Türkçe tercümesi ilişik 14 sayılı Ek Teknik Yardım Anlaşması imzalanmıştır. 18. VIII. 1954 tarihinde imzalanmış bulunan işbu Anlaşma 1. IX. 1954 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiştir. 6114 sayılı Kanunla tasdik edilmiş bulunan Esas Anlaşmaya istinaden tanzim edilen bu Anlaşma, söz konusu kanunun 2 nci maddesi gereğince Büyük Millet Meclisinin tasvibine arz olunur.
T. B. M. M. Hariciye Encümeni Esas No. 1/122 Karar No. 33 Konservecilik ve gıda maddeleri muhafazası uzmanı celbi hususunda Türkiye Hükümeti ile Birleşmiş Milletler Teknik Yardım Teşkilâtı arasında akdolunan 14 sayılı Ek Teknik Yardım Anlaşmasının tasvibi hakkındaki kanun lâyihası encümenimizde, Hükümet mümessilleri de hazır olduğu halde tetkik edildi : Memleketimizin gıda sanayii bakımından geri bir durumda bulunması, bunun telâfisi yolunda konservecilik sanayiinin kurulması ve geliştirilmesi, mevcut bulunanların da teknik esaslardan mahrum olması hasebiyle, bunların ıslahı cümlesinden olarak bir uzmanın celbi hususunda; memleketimiz gıda sanayiinin bir an evvel muasır milletlerinkiler seviyesine çıkarılmaticabettiği kanaatinde olan encümenimiz, lâyinın aynen kabulüne karar vermiştir, 2 Hariciye Encümeni mazbatası Yüksek Reisliğe 25. I. 1955 Ticaret Encümenine havale buyurulmak üzere Yüksek Eiyasete takdim olunur. Hariciye Encümeni Reisi Mazbata Muharriri İzmir C. Baban İstanbul F. Tekil Kâtip Denizli A. Çobanoğlu Afyon K. 8. Özer (imzada bulunamadı) Çanakkale Çanakkale N. F. Alpkartal Erzurum B. Enüstün İzmir R. S. Burçak Kars T. Göle Manisa İV. Pınar Manisa H. Bayur Muğla A. Karaoşmanoğlu Z. Mandalinci T. B. M. M. Ticaret Encümeni Esas No. 1/122 Karar No. 32 Konservecilik ve gıda maddeleri muhafazası uzmanı celbi hususunda Türkiye Hükümeti ile Birleşmiş Milletler Teknik Yardım Teşkilâtı arasında akdolunan 14 sayılı Ek Teknik Yar- dım Anlaşmasının tasvibi hakkındaki kanun lâyihası, Hükümet temsilcilerinin huzuru ile müzakere olundu : Bol ve çeşitli gıda maddeleri yetiştiren memleketimizde bu maddeleri en uygun şekilde istihlâk pazarlarına arz edebilmesi ve muhafazası için muktazi sanayiin çok geri ve iptidai bir vaziyette olduğu bir vakıadır, iptidai maddeleri memlekette mebzulen mevcut olan konservecilik ve gıda maddeleri sanayiinin inkişafı için bir mütehassıs celp ve istihdamına imkân veren ve 18. VIII. 1954 tarihinde imzalanarak 1 IX. Ticaret Encümeni mazbatası Yüksek Reisliğe U, V. 1955 1954 te meriyete giren anlaşmanın tasvibine dair kanun lâyihası Encümenimizce aynen ve ittifakla kabul edilmiştir. Umumi Heyetin yüksek tasvibine arz edilmek üzere Reisliğe saygı ile sunulur. Ticaret Encümeni Reisvekili ve Maz. Muh. Bursa H. Saman Ankara //. Bulgurlu ( S. Sayısı ; 305 ) Erzurum C. Önder Çoruh H. Çeltikçioğlu Maraş R, Öksüz Van H. Durmaz Afyon K. G. Yiğitba ı Çorum K. Terzioğlu Ordu M. Yazıcı
HÜKÜMETİN TEKLİFİ Konservecilik ve gıda maddeleri muhafazası uzmanı celbi hususunda Türkiye Hükümeti ile Birleşmiş Milletler Teknik Yardım Teşkilâtı arasında Akdolunan 14 sayılı Ek Teknik Yardım Anlaşmasının tasvibi hakkında kanun lâyihası MADDE 1. Türkiye Hükümeti ile Birleşmiş Miletler Teknik Yardım Teşkilâtı arasında 18. VIII. 1954 tarihinde Ankara'da imzalanan 14 sayılı Teknik Yardım Ek Anlaşması tasvibedilmiştir. MADDE 2. Bu kanun neşri tarihinde meriyete girer. MADDE 3. Bu kanunun hükümlerini icraya İcra Vekilleri Heyeti memurdur. 11. X. 1954 Başvekil A. Menderes Devlet Vekili M. Sarol Devlet Vekili ve Başvekil Yardımcısı F. R. Zorlu Devlet Vekili O. Kapanı Adliye Vekili O. Ş. Çiçekdağ Dahiliye Vekili N. Gedik Maliye Vekili H. Polatkcm Nafıa Vekili K. Zeytinoğlu Sıh. ve İç. Mv. Vekili Dr. B. Uz Ziraat Vekili N. Ökmen Çalışma Vekili H. Erkmen Millî Müdafaa Vekili E. Menderes Hariciye Vekili F. Köprülü Maarif Vekili C. Yardımcı İktisat ve Ticaret Vekili S. Yırcalı G. ve İnhisarlar Vekili E. Kalafat Münakalât Vekili M. Çavusoğlu İşletmeler Vekili F. Çelikbaş
4 TÜRKİYE HÜKÜMETİ İLE BİRLEŞMİŞ MİLLETLER ARASINDAKİ 14 NUMARALI EK ANLAŞMA Teknik Yardım temini maksadiyle Birleşmiş Milletler (Bu metinde «Teşkilât»), Türkiye Hükümeti (Bu metinde «Hükümet») diye anılacaktır. Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Birleşmiş Milletler, Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Teşkilâtı, Beynelmilel Sivil Havacılık Teşkilâtı arasında 5. IX. 1951 tarihinde akdedilen Esas Anlaşma (Bu metinde «Esas Anlaşma» diye anılacaktır.) mucibince aşağıdaki hususlarda mutabık kalmışlardır. Madde I.. 1. Bundan böyle Teşkilât mümkün olduğu ahvalde, Esas Anlaşma ahkâmına tâbi olmak üzere Hükümete, (1) Gıda maddelerinin muhafazası ve konservecilik sanayiinin teknik ve ekonomik cephelerinin planlanmasında, ve (2) Türk mahsullerine yeni dahilî ve haricî pazarlar temini maksadiyle teknik metotların inkişafı mevzularında, Tavsiyelerde bulunmak üzere bir sene müddetle, bir konservecilik ve gıda maddeleri muhafazası uzmanın hizmetini temin edecektir, 2, Uzman vazifesini ifa ederken Hükümetin yetkili memur ve teşekkülleriyle ve memlekette gelişme projeleriyle sorumlu ilgili diğer makamlarla sıkı istişare ve tam bir iş birliği halinde çalışacaktır. Uzman kendi sahasında memlekette yapılan ilerlemeler ve taahhüdedilen teknik yardım projeleri hakkında Teşkilâta malûmat verecektir. Madde II. Hükümet, işbu Anlaşmada derpiş edilen teknik yardım için merkezi koordinasyon makamı olarak İktisat ve Ticaret Vekâletini (Sanayi işleri Umum Müdürlüğünü) vazifeli kılacak ve Teşkilâtta bu Anlaşmada derpiş olunan teknik yardım için İktisat ve Ticaret Vekâletiyle temas edecektir. Madde III. 1. Esas Anlaşmanın III ncü madde 2 nci fıkrası ahkâmı mucibince Hükümet, aşağıdaki hususları temin edecektir : a) Uzmanın resmî vezife göreceği mahalle tâyininden itibaren kendisine, Teknik Yardım idaresince Türkiye için zaman zaman tesbit olunacak miktar üzerinden ve yol ücretleri Birleşmiş Milletlerce tediye olunan, bakmakla mükellef olduğu ailesi efradından her biri için de bu miktarın yarısı olmak üzere ilk 30 gün için bir yerleşme yevmiyesi ödenecektir. Bu Anlaşmanın imzası sırasında Türkiye için kabul edilen yevmiye 36 Türk lirasıdır. Eğer Hükümetçe mütehassısa bedelsiz bir ikametgâh temin edilirse, bu yerleşme yevmiyesinin % 60 ı ödenecektir. b) 31 nci günden sonra Teknik Yardım İdaresince zaman -zaman Türkiye için tesbit edilen miktar üzerinden, bir ikamet yevmiyesi ödenecektir. Anlaşmanın imzası sırasında bu yevmiye Türkiye için günde 20 Türk lirasıdır. Hükümetçe bedelsiz bir ikametgâh temin edildiği takdirde mevzuubahis ikamet yevmiyesi ödenmiyecektir. c) Uzmanın memleket içinde yapacağı resmî seyahatler sırasında ikametgâhını muhafaza etmek lüzumunu duyduğu takdirde, kendisine Teknik Yardım İdaresince zaman zaman Türkiye için tesbit
5 edilen miktar üzerinden ilâve bir seyahat yevmiyesi ödenecektir. Anlaşmanın imzası sırasında bu miktar günde 36 Türk lirasıdır. d) Uzmanın çalışabilmesi için lüzumlu münasip bir büro ve malzemesi, teçhizatı ve diğer eşyalarla, resmî muhaberat için posta, telgraf ve telefon masrafları ödenecektir. e) Uzmana resmî vazifesini ifa için lüzumlu gördüğü tercüme ve tercümanlık hizmetleriyle Teknik Yardım idaresi mahallî mümessili ile istişare neticesinde mutabık kalınacak şekilde daktilo, kâtibe ve sair teknik hizmetler temin edilecektir. f) Uzmanın vazifesi icabı iş yerindeki mahallî nakil vasıtası ile Hükümetçe beklenen teknik yardımı ifa etmek üzere memleket dâhilinde yapacağı seyahatler için birinci mevki bilet ve lüzumu halinde (birinci mevki yataklı vagon bileti) -temin edilecektir. g) Uzmanın ve yukarda (a) fıkrasında bahsi geçen nafakası kendisine ait olup uzmanla beraber bulunan eşhasın doktor, tedavi ve hastane masrafları ödenecektir. 2. Uzmanın Türkiye'de ikamet ettiği müddet zarfında, eğer Teknik Yardım Teşkilâtı ikamet veya seyahat yevmiyesi miktarını değiştirirse, Teşkilâtın ihbarı üzerine Hükümet 1 (a), (b) ve (e) fıkralarında bahsedilen hadler yerine yeni tesbit olunan hadleri tatbik edecektir. 3. Esas Anlaşmanın III ncü maddesinin 3 ncü fıkrası ahkâmına tevfikan ve bu Anlaşma mucibince Hükümet, yapılacak masrafları karşılamak ve Teşkilât emrinde olmak üzere mahallî para ile bir fon teşkil edecektir. 1 nci maddede mevzuubahis uzman için 8 000 (Sekiz bin) Türk lirası yatırılacak ve mütehassısın hizmeti sona erene kadar hiçbir zaman bu fon 4 000 (dört bin) Türk lirasından aşağıya düşmiyecektir. Hesap kapandığında bakiye Hükümete iade olunacaktır. 4. Teşkilâtın müracaatı üzerine Hükümet işbu Anlaşma mucibince yapılan masraflar hakkında lüzumlu bütün malûmatı temin edecektir. * Madde IV. işbu Ek Anlaşma 1 Eylül 1954 tarihinde yürürlüğe girecektir. İşbu Anlaşma Hükümetle Teşkilât arasında varılacak mutabakat üzerine tadil edilebilir. î bu Ek Anlaşma taraflardan birinin diğerine vereceği yazılı ihbar üzerine ve ihbarın alınmasından 60 gün sonra nihayete erdirilebilir. Aşağıda imzaları bulunan Teşkilât ve Hükümetin tâyin ettikleri mümessiller tarafından işbu 14 numaralı Ek Anlaşma 1954 senesi Ağustos ayının on sekizinci günü Ankara'da, ingilizce ve iki nüsha olarak imzalanmıştır. * T. C. Hükümeti Namına Birleşmiş Milletler Namına (imza) (imza) Ekonomi ve Ticaret Vekâleti Müstaşarı Teknik Yardım idaresi Türkiye Daimî Delegesi V. Munis Faik Ozansoy Marshall E. Dimock, ass* K B!!îüL