6. Biyoloji dersi BELEİYE YARIŞMASI Lise I (birinci) sınıf (cevap anahtarı) 1. Verilen resimdeki boş alanları işaretle! a) bitki hücresi b) kloroplast c) şeker (glikoz, nişasta) ve oksijen ç) sıcaklık (enerji) d) mitokondri e) hayvan hücresi f) karbondioksit ve su g) hücre solunumu 2. Aşağıda verilen bakterilerin isimlerini belirt! 10 p/ А) stafilokokok B) streptokok C) sarsin/ sarcin Ç) vibrio 3. Tekhücreli yosun olan Klamidiomonas (Chlamydomonas): bir çekirdek, kloroplast, koful/vakuol ve iki kamçı dan oluşmuştur. 6 p/ 4. Tabeladaki boş alanları doldur! 4p/ mitoz mayoz Bölünme sayısı bir iki Yeni oluşan hücre sayısı iki hücre dört hücre Hangi hücrelerin bölünmesi gerçekleşir bölünme sonucu oluşan hücreler birbirlerine benziyor mu vucut hücreleri birbirine benzeyen hücreler/evet eşey hücreler (gametler) varyasyonlar var, daha doğrusu farklı hücreler elde edilir./hayir 8p/
5. Hayvan hücresinin kısımlarını yaz! 6 p/ 6. oğru ve ya yanlış olduğunu belirt! Kurbağagillerin kalbi üç odacıklıdır. Sürüngenlerin kalbi iki odacıklıdır Balıkların kalbi iki odacıklıdır ört odacıklı kalpte oksijenli ve karbondioksitli kan karışıyor Kuşların daha etkili uçması için hava keseleri gelişmiştir Trake sistemi boru sistemini ifade eder. termoregulasyon mekanizması sadece kuşlar ve memelilerde vardır 7. Sorulara cevap ver! Y Y 7p/ а) Resimde verilen besin zincirinde çekirge,kurbağa ve yılan neyi ifade eder? halka, trofik seviyeler b) Aşağıda verilen besin zincirinin birinci ve sonuncu (beşinci) halkasını oluşturabilecek olası potansiyel organizmaları yaz! ot (bitki, vejetasyon, üretici); kartal (şahin, doğan, yırtıcı kuş, dördüncül tüketici) c) Her halkanın besin kategorisini ( 1 den 5 e işaret edilen) belirt! 1. üretici 2. Birincil tüketici 3. İkincil tüketici 4. Üçüncül tüketici 5. ördüncül tüketici 8p/ 8. Azotbağlama (Azotfiksasyonu) topraktaki azot bakterilerinin atmosferdeki azotu bağlayarak bitkiler için ulaşılabilir bir hale getirdileri süreçtir. Bu simbiyotik ilşkiye mikoriz/mutualizim denir ve bakteriler ile baklagil bitkilerin kökleri arasında gerçekleşir.
9. Kamış (lat. Phragmites australis) sınıflandırma olarak Poaceae ailesinde yer alan bir bitki türüdür. Bu bitki dere kenarları, su birikintileri ve göllerde yerleşim göstermektedir. Yaşam alanlarınının organic maddelerle zenginleştirilmesi kamış rizomlarının daha şyş gelişmesini tetikler ve bu nedenle kamış sıklıkla yaşlanma evresinde olan su ekosistemlerine yerleşmektedir. Son yıllarda yapılan araştırmalar Ohri Gölü sahil şeridinde kamışın varlığı sürekli artmaktadır. Bilim adamları her 10 yılda Radojda k. ve Az. Naum manastırı arasında uzanan kamış şeridini ölçmüşler ve şu sonuçları elde etmişlerdir: 1985 1995 2005 2015 74.35ha 75.1ha 75.8ha 77.15ha a) Ohri Gölünde kamış şeridinin artmasının nedeni nedir? Organik maddelerinin miktarının artması/ ekosistemin yaşlanması b) Yıllara göre kamışın sahil şeridi boyunca artması ile ilgili bir grafik yap. 8p) c) Bu aileye ait 4 bitki daha say. mısır buğday arpa pirinç, yulaf, çavdar, darı vs. 4p)
10. Verilen Ven diyagramında bitki ve/ veya hayvan hücresi ile ilgili uygun olan terimleri yaz. Glikojen Мitokondri Hücre zarı Koful Heterotrofluk Selülöz Gametler Kromozomlar 8p) 11. СО 2 döngüsü doğada madde ve enerjinin sürekli değişimi sonucu meydana gelen bir süreçtir. Karbondioksitin doğal akışı sürekli bir denge içindedir yani karaya gelen karbondioksit atmosfere geri bırakılanla neredeyse aynı miktardadır. Bunun dışında, insan kendi etkisiyle bu dengeyi aşağıdaki şematik çizimde gösterildiği üzere önemli ölçüde bozmaktadır. А) Karbon döngüsünün bozulmasının nedeni fosil yakıtların yanması sonucu atmosferde CO 2 miktarının artması dır. 4p) b) Şematik çizimde gösterilen bozulmaya ne denir ve sonuçları nelrdir? cam bahçe (cam sera) etkisi, küresel (global) ısınma, iklim değişiklikleri c) Canlı organizmaların doğada karbon döngüsüne katılan üç temel süreçi yaz. Fotosentez, solunum ve organik maddelerin parçalanması
12. Fotoğrafta bir besin zinciri gösterilmiştir. Besin zincirinin neden sadece 4 trofik seviyeden oluştuğunu ve aynısına bir tane daha trofik seviye eklenebilir mi açıkla? Evet, 4 üyeden fazla olabilir, fakat trofik seviye sayısının arttırılmasıyla son üyeler ihtiyaç duydukları enerjinin çok az bir miktar alacaklar. Besin zincirlerinde sıradaki her üyeye bir önceki üyenin enerji miktarının %10 u aktarılır. 13. Verilen kaynaklardan hangilerinin yenilenebilir ve hangilerinin yenilenmeyen kaynak olduğunu belirt. Odunsu biyokütle Yenilenebilir Taş kömürü Yenilenmeyen Petrol Yenilenmeyen Rüzgar Yenilenebilir oğal gaz Yenilenmeyen Uranyum Yenilenmeyen Hidroenerji Yenilenebilir Propan Yenilenmeyen Jeotermal enerji Yenilenebilir Güneş enerjisi Yenilenebilir Aşağıda verilen bütün olaylar birtanesi hariç yağış miktarına direk etkisi vardır, etki etmeyeni sar: а) hava döngüsü b) okyanus küylesinin hareket etmesi c) kıtaların hareket etmesi ç) bitkilerin terlemesi 4p/ 10 p/ 1p/