İÇİNDEKİLER STRATEJİK VİZYON BELGESİ ( TASLAK ) 1
İÇİNDEKİLER... 1 ANA TEMA... 1 ALT TEMALAR... 1 KAPSAM... 1 LOJİSTİK VE ULAŞIM DETAY... 3 HEDEF KİTLE... 5 EYLEM / ÇALIŞMA PLANI ( TASLAK )... 6
ANA TEMA SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA: OTOMOTİV, LOJİSTİK VE ULAŞIM ALT TEMALAR Türkiye Otomotiv Sektörü ve Dış Ticaret Türk Markalı Otomobil Projesi Otomotiv Sektöründe Lojistik Sorunlar ve Yaklaşımlar Lojistik Sektörünün Gelişme Potansiyeli Lojistik Eğilimler Sürdürülebilir Kalkınma ve Lojistik Köyler Türkiye nin Lojistik Potansiyeli ve 2023 Perspektifleri Lojistik Sektörünün Rekabet Vizyonu Ulaşım Politikaları ve Lojistik Avrupa Lojistik Sektörü ve Türkiye Yansımaları Küresel Ekonomide Dış Ticaret Lojistiği KAPSAM Teknoloji ve sanayi üretimin e ya anan l eli meler küreselle me ülkelerin kar l kl olarak ir irine a ml ale elmesi l slararas nans ve aret sisteminin ser estle mesi i ya ma i imlerini e e i rmekte küresel a ar ko llar ve yo n reka et ortam n a sür ürüle ilir kalk nma ve reka et avantaj sa lana ilmesi i in ürün ve i metlerin l ekonomik ve üvenli ir ekil e e ef kitleye la t r lmas n or nl k lmakta r. Reka et ü ünün elirleyi i ns r olarak sanayi üretimi ve kalitenin yan s ra i met sektörün eki erformans a elirleyi i olmakta i met sektörünün önemli alt kollar olan lojistik ve la m sektörleri a a a önem ka anmakta r. 1
Yüksek a ar otansiyeli ile l ve sürekli ir eli me österen i ra at a miyle ülkemi in sanayi üretiminin en önemli ns r aline elen otomotiv sanayii; e mi te sa e e i a ara i met e erken ünümü e a arlara a yönelmeye a lam ve i ra atta en üyük iroya sa i sektör kon m na elmi tir. Otomotiv sektörüne ili kin üretim i ra at ve isti am e eflerine la la ilmesi ve yü e yü yerli otomo il markas üretile ilmesi i in gerekli yeni Ar-Ge te vik mekani malar ve te vikler de üreti ilerin i metine s n lmaya a lanm t r. Otomotiv sektörü ve i er sanayi alanlar n a son y llar aki üyüme süre ine aralel olarak lojistik o erasyonlar n a mi e artm t r. Lojistik sektörü; son y llar a üretim ve i ra atta kay e ilen üyüme ile öne karak yüksek üyüme yakalam t r. D ti arette li er kon m a l nan otomotiv sanayi a ta olmak ü ere tüm sanayi allar n a üretim i in erekli mal eme te ariki ile itmi ürünlerin e ef kitleye s n lmas n a lojistik o erasyonlar n etkin ve verimli ir ekil e ya la ilmesi ü lü lojistik altya s ve i ak süre lerinin k r lmas na a l r. Asya ve Avr a y ir irine a layan Türkiye; o rafi kültürel ve ekonomik olarak adeta bir kö rü niteli in eki stratejik konumu ile lojistik üs olma otansiyeli ta makta r. Ü taraf n n eni lerle evrili olmas eli mekte olan ekonomilere yak nl transit ülke olmas artan ti aret a mi eli mi la m altya s ve filos Türkiye nin lojistik üssü olmas n kolayla t rmakta r. An ak otomotiv sektörünün era erin e etir i i lojistik aktiviteleri estekleye ek fi iki altya n n yetersi kalmas nedeniyle, stratejik o rafi kon m ve mev t karayol la m altya s na ra men lojistik sektörü ka asitesinin ok alt n a al arak mev t otansiyeli tam olarak k llanamamakta r. Türkiye nin ü taraf eni lerle evrili olmas na ve emiryol faaliyetleri a s n an ok eski ir e mi e sa i olmas na ra men la m sektörün eki yat r mlar n a rl kl olarak kara yol altya s na yo nla m olmas limanlar n ve emiryol n n yeteri ka ar k llan lamamas lojistik sektörünü en ok etkileyen faktörlerin a n a elen kam sektörünün kalitesi ümrük ve s n r yönetimi ile koor inasyon n istenilen seviye e olmamas Türkiye nin lojistik üssü olmas n orla t rmakta r. Lojistik sektörü i in elirlenen e eflere la a ilmesi i in, tek mo l ta ma sistemin en deniz, hava ve emiryol n i eren entegre bir ta ma sistemine e ilmesi ümrüklerin mo ernle mesi il i teknolojilerinin yay nla t r lmas ve ö el sektör lojistik i metlerinin eli tirilmesi erekmekte ir. Kara yollar na ya lan yat r mlar n yan s ra, hava, deniz ve demiryoluna ya la ak yat r mlarla la m sektörünün eli mesine ve lojistik sektörünün üyümesine imkan sa lan rken yük ta ma l n a ön elik emir ve eni yollar na verilerek eni limanlar n n eli tirilmesine ve irer lojistik merkezi olmalar n n sa lanmas gerekmektedir. 2
Türkiye o rafi kon m sa i ol il i irikimi üyüyen ekonomisi ve ti aret a mi ile lojistik merkezi olmak i in erekli otansiyele sa i tir. An ak n n i in la m ve lojistik altya s n n sürekli eli tirilmesi otomotiv lojisti i ve i er sektörlerin eri im yollar n ö önün e l n ran ütün ül ir lanlama yakla m gerektirmektedir. 2023 e eflerine la la ilmesi i in üyük önem ta yan er e en ün a a a üyüyen ve eli en otomotiv sanayin e ve tüm sektörler e üretim ve i ra at e eflerine la a ilmesi, lojistik altya s n n o r ve verimli ir ekil e lanlanmas ve yönetilmesi ile mümkün ola ile ektir. Reka et ü ünün elirleyi i ns r olarak üretim ve kalitenin yan s ra i met sektörün eki erformans a elirleyi i olmakta i met sektörünün önemli alt kollar olan lojistik ve la t rma sektörleri a a a önem ka anmakta r. De i en la m tale i la m olitikalar ve yat r mlar n n yeni en ü ünülmesini erektirmekte küresel i ya lar kar laya ak iyi ir la m oli kas eli rmek ve y lamak i in lojis k i lemleri ve e ilimleri anlamak ve la mla irlikte ü ünmek zorunlu hale gelmektedir. Lojis k; amma e temini üre m ve ni ai ürünün a m kanallar ile mü teriye la r lmas n sa layan tüm yöne m ve sevk faaliyetlerini ka sayan ir süre r. Lojis in temel e e ; mü teri i metlerin e yüksek ir seviyeye la mak kaynak ve yat r mlar n o tim m k llan m yla reka et avantaj ol t rmakt r. Türkiye e lojistik sektörü 2000 y l n an iti aren i ra at ve it alatta kay e ilen üyüme üyük öl ekli eraken e ilik ili im ve otomotiv i i sektörlerle öne km yüksek üyüme yakalam ir ok yerli ve ya an yat r m n n il isini eken inamik ir sektör aline elmi tir. Kara yollar na ya lan yat r mlar n yan s ra ava eni ve emiryol na ya lan yat r mlarla la m sektörü eli mekte ve lojistik sektörünün e üyümesine katk sa lamakta r. Sektörün altya yat r mlar n a ö el sektör-kam ortakl yay nla makta yük ta ma l n a ön elik emir ve eni yollar na verilerek eni limanlar n n eli tirilmesine ve irer lojistik merke i olmalar n n sa lanmas e efler aras n a r. Otomotiv lojistik ve la m stratejik vi yon el esinin temel ama ; sür ürüle ilir kalk nma er evesin e sür ürüle ilir otomotiv lojistik ve la m olitikalar kon s n a siyasi ir tart ma a latmak ve l sal ü ey e erekli tüm erekli er evelerin ol mas na stratejik katk sa lamakt r. LOJİSTİK VE ULAŞIM DETAY Lojistik sektörü küreselle en ünya a ülkelerin ti aretteki a ar lar n etkileyen önemli ir faktör ür. Bir ülkenin o rafi kon m lojistikteki a ar s n etkilemekte ir. Türkiye Balkanlar Orta o Kafkaslar ve Ak eni öl eleri aras n a kalan ir ülke ol i in ta ma l k merke i ya a ta ma l k a lant noktas örevini a aral ir ekil e yürüte ilir. 3
Ta ma l k sektörü son y llar a üyüme ya amakta r ve ele ekte a alan ir la a olsa artmas eklenmekte ir. B sektörün üyük ir k sm kara yol ile ya lmakta r. Reka etin ok yo n ol ir sektör olan kara yol ta ma l ö ellikle son y llar a artan etrol fiyatlar ve sektörün evreye ver i i ararlar an olay (küresel s nma) kar marjlar ol ms etkilenmekte ir. Demir yol ta ma l y llar an eri sektör eki yerini kay etmekte ir. Ö ellikle sektör yüklü miktar a yat r m erektir i in en art k eskisi kadar tercih edilmemektedir. Hava yol ta ma l son y llar a artan ir tren i in e ir. Ö ellikle sektöre irmeye a layan yeni ava irketleri reka eti artt rm a ilet fiyatlar n n ü mesine yol a m t r. Art k isteyen er ki i internetten i e e i yere en uygun bileti sat n ala ilmekte ir. Güvenlik sor nlar ve yüksek maliyetli yat r mlar ile ava yol ta ma l sektörünün üyümesini en elleyememekte ir. Deni yol ta ma l sektörü yüksek emi fiyatlar ve i letme maliyetlerin en olay son y llar a erilemeye a lam t r. Ul slar aras emi ilik ü enlemeleri ve üvenlik riskleri sektör e yüksek sermaye ereksinimi n a art k manl k ve teknik il iler e erekmekte ir. Türkiye e lojistik a a ok i ra atta; tekstil otomotiv in aat l tüketim ürünleri kimyasal ma eler i i sektörler e yo nla makta r. Ülkemi e en ok ter i e ilen ta ma yol kara r. Ö ellikle 2002 y l sonras n a ükümetlerin yeni karayollar ya m ve onar m na ön ülük etmesi sektörün eli imin e a rol oynam t r. B nlara ek olarak ü ün ü ir kö rünün ya lma lan a sektörün üyümesini sa laya ilir. Demir yol ta ma l 1990 l y llar a eski önemini kay etse e ö ellikle son 5 y l r eli tirilen rojeler sektör e üyümeye yol a m ele ekte e yol a mas eklenmekte ir. H l tren ve Marmaray rojeleri sektörün eli imine verilen önemi östermekte ir. Hava yol ta ma l son y llar a Türkiye e ata a e mi r m a r. Bir iri ar na a lan y rt i i ve y rt na lar n ya la il i i avaalanlar k k s sektörün eli imine üyük katk a l nm t r. Bir ok yeni avayol irketinin sektöre irmesi reka eti artt rm r m a Türk Hava Yollar n n ken ini yeni en ya lan rmas n sa lam t r. Türk Hava Yollar an a ünyan n en üyük ava yol irketlerin en irisi aline elmi l nmakta r. U layan ak iletleri ve ir ok e ir e a lan ava alanlar sayesin e insanlar la m a sektöre yönelmekte ir. Deni Yol la m sektörü e yükseli te ir. Ö ellikle limanlar n ö elle tirmesi sektör e reka eti artt rmakta r. Türkiye i ra at ve it alat kon lar n a en ok Deni yol sektörün en yararlanmakta r. Ö ellikle eli en Ro-Ro ta ma l sektörün ter i in e önemli ir faktör ür Bunun hemen ar n an kara yol ta ma l elmekte ö ellikle son y llar a eli en ava yol ta ma l a it alat ve i ra at ta ma l n aki ay n yükseltmekte ir. 4
HEDEF KİTLE T.C. Kalk nma Bakanl T.C. Ekonomi Bakanl T.C. Ula t rma Bakanl T.C. Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanl T.C. Gümrük ve Ticaret Bakanl T.C. Ba akanl k Ö elle tirme İ aresi Ba kanl DPT Devlet Planlama Te kilat TÜBİTAK Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Ara t rma K r m Türk Hava Yollar TAV Hava Limanlar On r Air Ta ma l k Pe as s Hava Ta ma l İstan l Deni Oto üsleri Unsped Paket Servisi Horoz Lojistik HAVAŞ Havaalanlar Yer Hi metleri Netlog Lojistik Hizmetleri Ul slararas Ta ma l k ve Lojistik Hi met Üretenleri Derne i Lojistik Derne i RO-RO Gemi İ letme ileri ve Kom ine Ta ma lar Derne i Ul slararas Nakliye iler Derne i Demiryol Ta ma l Derne i Türkiye Nakliye iler Derne i Ara Lojistik ileri Derne i Or ani e Sanayi Böl eleri Ser est Böl eler 5
Meslek O alar Ti aret Borsalar Kalk nma Ajanslar Ö el Sektör K r mlar Üniversiteler E itim K r mlar Dü ün e K r l lar İl ili Sivil To l m K r l lar Sektörel ve Mesleki Birlikler Yerel Yönetimler TSV 2023 PROJESİ STRATEJİK LOKOMOTİF SEKTÖRLER EYLEM / ÇALIŞMA PLANI ( TASLAK ) Bilimsel Katılımlı Atölye Çalıştayları Sektörel Kongre ( Ul sal ve Ul slararas ) Akil Kişiler Kurulu Toplantıları Sektörel Toplantılar (Böl esel) Ankara Toplantıları (Sektörel - Ba kent Bürokrasisi) TV Programları Medya Konferansları Karar Alıcı Organlara Brifing Toplantıları Sektörel - Bölgesel Araştırma Alt Projeleri ve Raporları Hazırlanması Sektörel Raporun Yayımlanması Diğer Akademik Çalışmalar (Kitap, Makale, Tez v.b.) Ana Belgenin Sürekli Güncellenerek Yayımlanması İl Toplantıları ( Sektörel Konse t - Valilerin Li erli in e ) Taslak belgenin geliştirilmesi için görüş ve önerilerinizi tavsiye@tsv2023.org adresine iletebilirsiniz. 6