Karar No : 1782 Karar Tarihi : 27/09/2015 Radyo ve Televizyon Üst Kurulunun 22/09/2015 günlü, 14425 sayılı yazısında; A HABER logosuyla yayın yapan "TURKUVAZ MEDYA YAYIN HİZMETLERİ A.Ş." adlı kuruluşa ait izleme ve değerlendirme raporu ve buna ilişkin Üst Kurulun 22/9/2015 tarih ve 2015/41 sayılı toplantısında aldığı 5 sayılı karar, 298 sayılı Kanun un 149/A maddesi ve Yüksek Seçim Kurulunun 26/08/2015 tarih ve 1550 sayılı kararı çerçevesinde değerlendirilmek üzere gönderilmiş olmakla, konu incelenerek GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ: Bahse konu yayına ilişkin uzman raporunda; A HABER logosuyla yayın yapan TURKUVAZ MEDYA YAYIN HİZMETLERİ A.Ş. unvanlı yayın kuruluşunda; 11/09/2015 ve 17/09/2015 tarihleri arasında yayınlanan "Ajans Yeni Gün", "A Haber 19-20-21" ve "Ajans Hafta Sonu" başlıklı haber bültenlerinde; Ak Parti haberlerine toplamda 2 saat 22 dakika 55 saniye, CHP ile ilgili haberlere toplam 14 dakika 40 saniye süre yer ayrılırken bunun 10 dakika 15 saniyesi olumlu haber olmak üzere 4 dakika 25 saniyesi ise olumsuz haber şeklinde yer verildiği, MHP ile ilgili haberlere 5 dakika 50 saniye yer ayrıldığı, HDP ile ilgili haberler ise toplamda 12 dakika verilmiş olmasına rağmen haberlerin olumsuz olarak yer aldığı, haberlerin bütününe baktığımızda Ak Parti ile ilgili haberlere ağırlıklı olarak yer verildiği, diğer partilerle ilgili ise sürelerinin az ya da haberlerin eleştiri mahiyeti taşıdığı, bu nedenle söz konusu tarihlerdeki haber bültenlerinde siyasi partiler arasında fırsat eşitliği sağlanmadığı, Siyasi parti temsilcileriyle yapılan röportaj ve söz-yorum programları; 4/9/2015 tarihinde yayınlanan Deşifre isimli programda Ak Partiden Mehmet METİNER'e 1 saat 51 dakika, 7/9/2015 tarihinde yayınlanan Söz Teması isimli programda Ak Partiden Markar ESAYAN'a 1 saat 53 dakika, 8/9/2015 tarihinde yayınlanan Memleket Meselesi isimli programda Ak Partiden Mehmet METİNER'e 1 saat 51 dakika, 9/9/2015 tarihinde yayınlanan Toplumsal Hafıza isimli programda Ak Partiden Vedat BİLGİN'e 1 saat 51 dakika, 11/09/2015 tarihinde yayınlanan Ajans Bugün isimli programda Ak Partiden İffet POLAT'a 12 dakika 15 saniye 11/09/2015 tarihinde yayınlanan Deşifre isimli programda Ak Partiden Selçuk ÖZDAĞ'a 1 saat 47 dakika, 13/09/2015 tarihinde yayınlanan Toplumsal Hafıza isimli programda Ak Partiden Mehmet MÜEZZİNOĞLU'na 19 dakika 10 saniye, 14/09/2015 tarihinde yayınlanan Ajans isimli programda Ak Partiden Cevdet YILMAZ'a 30 dakika, 14/09/2015 tarihinde yayınlanan Söz Teması isimli programda Ak Partiden Aydın ÜNAL ve Markar ASAYAN'a 1 saat 51 dakika, 15/09/2015 tarihinde yayınlanan Akşam Ajansı isimli programda Ak Partiden Orhan MİROĞLU'na 16 dakika, 1 / 5
15/09/2015 tarihinde yayınlanan Memleket Meselesi isimli programda Ak Partiden Mehmet METİNER'e 1 saat 52 dakika 50 saniye, 16/09/2015 tarihinde yayınlanan Ajans isimli programda Ak Partiden Veysel EROĞLU'na 25 dakika 50 saniye, 16/09/2015 tarihinde yayınlanan Toplumsal Hafıza isimli programda Ak Partiden Muhsin KIZILKAYA ve Reşat PETEK'e 1 saat 41 dakika, Süre ile yer verildiği, bütün siyasi parti temsilcileri aynı programda bir arada olmak istemeyebileceği göz önüne alınarak ve her hafta bir siyasi partiden temsilcinin olabileceği değerlendirilerek söz konusu yayıncı kuruluşun daha önceki yayınlarının birlikte değerlendirildiği 04-17/09 tarihleri arasında söz programlarında yalnızca Ak Parti temsilcilerinin konuk olarak katıldığı ve diğer siyasi parti temsilcilerine söz konusu kanalda yer verilmediği, bu nedenle siyasi partiler arasında fırsat eşitliğinin sağlanmadığı, Siyasi Parti Faaliyetlerine İlişkin Canlı Yayınlar; Yayıncı kuruluşun 11/09/2015 tarihinde Ak Parti Genel Başkan Yardımcısı Beşir Atalay'ın Ak Parti Kongresine yönelik açıklamalarını, Ak Parti sözcüsü Ömer Çelik'in Ak Parti MKYK Toplantısı sonrası açıklamalarını, 15/09/2015 tarihinde Ak Partili Mevlüt Çavuşoğlu'nun ve 16/09/2015 tarihinde Sağlık Bakanı ve Ak Partili Mehmet Müezzinoğlu'nun açıklamalarını canlı yayında ekrana getirdiği, bu süre içerisinde söz konusu yayın kuruluşunun diğer siyasi partilerin herhangi bir faaliyetine veya basın açıklamasına canlı yayında yer vermediği, bu nedenle de siyasi partiler arasında fırsat eşitliği sağlanmadığı, Yukarıda da görüleceği üzere yayın kuruluşunun siyasi parti haberlerine ilişkin süre ve haberlerin niteliği göz önünde bulundurulduğunda Ak Parti lehine bir yayın yapılırken seçime katılan diğer siyasi partilerin bir kısmı hakkında seçim faaliyetleri ile ilgili yer verilmezken diğer bir kısmı hakkında ise yeterli süre ile ekrana taşınmadığı veya verilen haberlerin olumsuz nitelikte olduğu, dolayısıyla seçim süreci açısından partiler arası dengeli bir yayın politikası oluşturmadığı, ayrıca yayın kuruluşunda ekrana getirilen röportajlarda, canlı yayınlarda ve siyasi içerikli programlarda da tamamen Ak Parti temsilcilerine yer verildiği, dolayısıyla tüm siyasi partiler arasında fırsat eşitliği sağlamadığı değerlendirilmiş bu kapsamda Yüksek Seçim Kurulu'nun radyo ve televizyon kuruluşlarının seçim döneminde uymak zorunda oldukları kuralları düzenleyen 2015/1550 sayılı kararının sonuç bölümünde belirtilen ilkelere aykırı yayın yaptığı değerlendirilmiş, sonuç olarak A Haber medya hizmeti sağlayıcı kuruluşun seçim dönemi yayınları kapsamında yayınlamış olduğu 1-Haber bültenlerinde siyasi partilerle ilgili olarak ekrana getirilen haberlerde Ak Parti ve muhalefet partilerine ayrılan süreler haberlerin niteliği, 2-Röportaj ve canlı yayınlarda ve söz programlarında tek bir parti lehine yayın yapıldığı dikkate alınarak 1 Kasım 2015 tarihindeki milletvekili genel seçimlerine yönelik yayınlarının Yüksek Seçim Kurulu'nun 2015/1550 sayılı kararının sonuç bölümünün "b" bendinde ifade edilen "Tarafsızlık, gerçeklik, doğruluk ilkelerine uygun davranmakla yükümlü radyo ve televizyon kuruluşları, tek yönlü, taraf tutan yayınlar yapamayacaklarına, bu kuruluşların yayınlarında demokratik kurallar çerçevesinde siyasi partiler arasında fırsat eşitliğini sağlamak zorunda olduklarına" ilişkin hükmü ihlal ettiğinin değerlendirildiği, Konunun İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığının yazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulca değerlendirilmesinde; yayıncı kuruluşun anılan yayınlarının Yüksek Seçim Kurulunun 26/08/2015 tarih ve 1550 sayılı kararının "SONUÇ" bölümünün 1. maddesinin (b) bendi hükmüne aykırı olmadığının değerlendirildiği, sonuç olarak Radyo ve Televizyon Üst Kurulunun 17/9/2015 tarih ve 3 sayılı kararında; A HABER logosuyla yayın yapan TURKUVAZ MEDYA YAYIN HİZMETLERİ A.Ş. unvanlı yayın kuruluşunun, anılan yayınının, Yüksek Seçim Kurulunun 26/08/2015 tarih ve 1550 sayılı kararının "SONUÇ" bölümünün 1. maddesinin (b) bendinde yer alan; "Tarafsızlık, gerçeklik ve doğruluk ilkelerine uygun davranmakla yükümlü radyo ve televizyon kuruluşları ile yazılı, sözlü ve görsel basının, tek yönlü, taraf tutan yayınlar yapamayacaklarına, bu kuruluşların yayınlarında demokratik kurallar çerçevesinde siyasi partiler arasında fırsat eşitliğini sağlamak zorunda olduklarına," hükmünü ihlali niteliğinde olup olmadığı hususunda çoğunluk görüşüne ulaşılamadığı, 2 / 5
298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun un 149/A maddesinde düzenlenen hükümler ile Yüksek Seçim Kurulunun ilgili kararı çerçevesinde gereğinin takdiri için dosyasının Yüksek Seçim Kurulu Başkanlığına gönderilmesine karar verildiği, anlaşılmıştır. 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun un 149/A maddesinde; Bu Kanunun 55/A maddesine ve Yüksek Seçim Kurulunca belirlenen esaslara aykırı olarak yayın yapılması halinde, ülke genelinde yayın yapan özel radyo ve televizyon kuruluşlarını Yüksek Seçim Kurulu, yerel yayın yapan özel radyo ve televizyon kuruluşlarını ise yayının yapıldığı yer ilçe seçim kurulu uyarır veya aynı yayın kuşağında açık bir şekilde özür dilemesini ister. Bu talebe uyulmaması veya aykırılığın tekrarı halinde, Yüksek Seçim Kurulu veya yayının yapıldığı yer ilçe seçim kurulunca, ihlâle konu programın yayını bir ilâ oniki kez arasında durdurulur. Aykırılığın tekrarı hâlinde, ülke genelinde yayın yapan özel radyo ve televizyon kuruluşlarının yayınlarının Yüksek Seçim Kurulunca beş günden onbeş güne kadar durdurulmasına, yerel yayın yapan özel radyo ve televizyonların yayınlarının ise yayının yapıldığı yer ilçe seçim kurulunca üç günden yedi güne kadar durdurulmasına karar verilir. Bu kararlar ilgili en yüksek mülkî amirlerce derhâl yerine getirilir. Birinci fıkra hükmüne göre hakkında yayın durdurulması kararı verilen özel radyo ve televizyon kuruluşlarının sorumluları, onmilyar liradan seksenbeşmilyar liraya kadar, yerel yayın yapan özel radyo ve televizyon kuruluşlarının sorumluları, üçyüzellimilyon liradan dörtmilyar liraya kadar ağır para cezasıyla, yetkili mahkemesince cezalandırılır. Tekerrürü halinde bu cezalar üç misli olarak uygulanır. Bu fıkraya göre verilecek cezalarda Türk Ceza Kanunu nun 119 uncu maddesi uygulanmaz. hükmü öngörülmüştür. 26/8/2015 tarihli, 29457 mükerrer sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Kurulumuzun 26/8/2015 tarihli ve 2015/1550 sayılı kararının; SONUÇ bölümünün 1. maddesinin (b) fıkrası; Tarafsızlık, gerçeklik ve doğruluk ilkelerine uygun davranmakla yükümlü radyo ve televizyon kuruluşları ile yazılı, sözlü ve görsel basının, tek yönlü, taraf tutan yayınlar yapamayacaklarına, bu kuruluşların yayınlarında demokratik kurallar çerçevesinde siyasi partiler arasında fırsat eşitliğini sağlamak zorunda olduklarına, şeklinde düzenlenmiştir. A HABER logolu yayın kuruluşunda; 11/09/2015 ve 17/09/2015 tarihleri arasında yayınlanan "Ajans Yeni Gün", "A Haber 19-20-21" ve "Ajans Hafta Sonu" başlıklı haber bültenlerinde; Ak Parti haberlerine toplamda 2 saat 22 dakika 55 saniye, CHP ile ilgili haberlere toplam 14 dakika 40 saniye süre yer ayrılırken bunun 10 dakika 15 saniyesi olumlu haber olmak üzere 4 dakika 25 saniyesi ise olumsuz haber şeklinde yer verildiği, MHP ile ilgili haberlere 5 dakika 50 saniye yer ayrıldığı, HDP ile ilgili haberler ise toplamda 12 dakika verilmiş olmasına rağmen haberlerin olumsuz olarak yer aldığı, seçime katılan diğer siyasi partilerin ve seçim faaliyetlerinin ise ekrana taşınmadığı, haberlerin bütününe baktığımızda Ak Parti ile ilgili haberlere ağırlıklı olarak yer verildiği, diğer partilerle ilgili ise sürelerinin az ya da haberlerin eleştiri mahiyeti taşıdığı ve Deşifre Söz Teması, Memleket Meselesi, Toplumsal Hafıza Ajans Bugün, Ajans ve Akşam Ajansı isimli söz konusu programlarında ise tamamen Ak Parti milletvekillerine veya üyelerine yer verildiği, seçime katılan diğer siyasi partilerden konuk alınmadığı, bu surette kendi program ve projelerini tanıtmalarına imkan verilmediği, bu yayın anlayışı ile siyasi partiler arasında fırsat eşitliğinin sağlanmadığı, 04-17/09 tarihleri arasında yayınlanan siyasi parti temsilcileriyle yapılan röportaj ve söz-yorum programlarında; yalnızca Ak Parti temsilcilerinin konuk olarak katıldığı ve diğer siyasi parti temsilcilerine söz konusu kanalda yer verilmediği, bu nedenle siyasi partiler arasında fırsat eşitliğinin sağlanmadığı, Siyasi parti faaliyetlerine ilişkin canlı yayınlarda; yayıncı kuruluşun 11/09/2015 tarihinde Ak Parti Genel Başkan Yardımcısı Beşir Atalay'ın Ak Parti Kongresine yönelik açıklamalarını, Ak Parti sözcüsü Ömer Çelik'in Ak Parti MKYK Toplantısı sonrası açıklamalarını, 15/09/2015 3 / 5
tarihinde Ak Partili Mevlüt Çavuşoğlu'nun ve 16/09/2015 tarihinde Sağlık Bakanı ve Ak Partili Mehmet Müezzinoğlu'nun açıklamalarını canlı yayında ekrana getirdiği, bu süre içerisinde söz konusu yayın kuruluşunun diğer siyasi partilerin herhangi bir faaliyetine veya basın açıklamasına canlı yayında yer vermediği, bu nedenle de siyasi partiler arasında fırsat eşitliğinin sağlanmadığı, dolayısıyla anılan yayın kuruluşunun bu yayın anlayışı ile Kurulumuzun anılan kararının SONUÇ başlıklı bölümünün 1. maddesinin (b) fıkrasında belirtilen; Tarafsızlık, gerçeklik ve doğruluk ilkelerine uygun davranmakla yükümlü radyo ve televizyon kuruluşları ile yazılı, sözlü ve görsel basının, tek yönlü, taraf tutan yayınlar yapamayacaklarına, bu kuruluşların yayınlarında demokratik kurallar çerçevesinde siyasi partiler arasında fırsat eşitliğini sağlamak zorunda olduklarına, şeklindeki düzenlemeye aykırı yayın yaptığı Radyo ve Televizyon Üst Kurulu kararı, değerlendirme raporu ve eki belgelerden anlaşılmaktadır. Bu durumda, 6112 sayılı Kanun un 8. maddesinin (k) bendi ve Kurulumuzun 2015/1550 sayılı ilke kararının SONUÇ bölümünün 1. maddesinin (b) fıkrasına aykırı davranan adı geçen kuruluşta yayınlanan Ajans Yeni Gün, A Haber 19-20-21, Ajans Hafta Sonu, Deşifre, Söz Teması, Memleket Meselesi, Toplumsal Hafıza, Ajans Bugün, Ajans, Akşam Ajansı isimli programların 298 sayılı Kanun un 149/A maddesine göre ayrı ayrı uyarılmalarına karar verilmelidir. S O N U Ç: Açıklanan nedenlerle; 1-6112 sayılı Kanun un 8. maddesinin (k) bendi ve Kurulumuzun 2015/1550 sayılı ilke kararının SONUÇ bölümünün 1. maddesinin (b) fıkrasına aykırı davranan adı geçen kuruluşta yayınlanan Ajans Yeni Gün, A Haber 19-20-21, Ajans Hafta Sonu, Deşifre, Söz Teması, Memleket Meselesi, Toplumsal Hafıza, Ajans Bugün, Ajans, Akşam Ajansı isimli programların 298 sayılı Kanun un 149/A maddesine göre ayrı ayrı uyarılmalarına, aynı tür yayınların devamı halinde yasada yer alan müteakip cezaların uygulanacağına, 2- Uyarı kararının Radyo ve Televizyon Üst Kuruluna tebliğ edildiği günü takip eden ilk Ajans Yeni Gün, A Haber 19-20-21, Ajans Hafta Sonu, Deşifre, Söz Teması, Memleket Meselesi, Toplumsal Hafıza, Ajans Bugün, Ajans, Akşam Ajansı isimli programların başında ayrı ayrı yayınlanmasına, yayın kuruluşunca adı geçen programların yayından kaldırılması halinde söz konusu programların yayınlandığı gün ve saate denk gelen tarih ve saatte "TURKUVAZ MEDYA YAYIN HİZMETLERİ A.Ş. ye ait A HABER logosu ile yayın yapan televizyon kuruluşunda yayınlanan programda, "Tarafsızlık, gerçeklik ve doğruluk ilkelerine uygun davranmakla yükümlü radyo ve televizyon kuruluşları ile yazılı, sözlü ve görsel basının, tek yönlü, taraf tutan yayınlar yapamayacaklarına, bu kuruluşların yayınlarında demokratik kurallar çerçevesinde siyasi partiler arasında fırsat eşitliğini sağlamak zorunda olduklarına" yönelik 6112 sayılı Kanun un 8. maddesinin (k) bendi ve Yüksek Seçim Kurulunun 26/08/2015 tarihli, 2015/1550 sayılı ilke kararının SONUÇ bölümünün 1. maddesinin (b) fıkrasındaki düzenlemeye aykırı yayın yapılması nedeniyle Yüksek Seçim Kurulunun 27/09/2015 tarih ve 2015/1782 sayılı kararı ile uyarılmıştır. ibaresinin aynen yayınlanmasına, 3- Karar örneğinin Barbaros Bulvarı Cam Han No:153 Balmumcu Beşiktaş/İstanbul adresinde mukim A HABER logosuyla yayın yapan TURKUVAZ MEDYA YAYIN HİZMETLERİ A.Ş. ye tebliği için İçişleri Bakanlığı ve İstanbul Valiliğine, gereği için Radyo ve Televizyon Üst Kurulu Başkanlığına gönderilmesine, 4- TURKUVAZ MEDYA YAYIN HİZMETLERİ A.Ş. ye ait A HABER logosu ile yayın yapan televizyon kuruluşunda yayınlanan Ajans Yeni Gün, A Haber 19-20-21, Ajans Hafta Sonu, Deşifre, Söz Teması, Memleket Meselesi, Toplumsal Hafıza, Ajans Bugün, Ajans, Akşam Ajansı isimli programlar hakkında verilen uyarı kararının ilgili kuruluşa tebliğini müteakip uygulanacağından, karar örneğinin söz konusu kuruluşa tebliğ edildiğine ilişkin yazının Radyo ve Televizyon Üst Kurulu Başkanlığına gönderilmesine, 27/09/2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi. 4 / 5
Başkan Başkanvekili Üye Üye Sadi GÜVEN Turan KARAKAYA Mehmet KÜRTÜL Nilgün İPEK Üye Üye Üye Ünal DEMİRCİ Ali KAYA İbrahim ZENGİN Üye Üye Üye Zeki YİĞİT Ahmet TUNCAY Haluk KIRCA 5 / 5