Almanya Hakkında Genel Bilgiler Informationen über Deutschland 272
Coğrafi Yapısı Geografie Almanya Avrupanın ortasında yer almaktadır. 1949 dan beri demokratik, parlamenter federal devlet şeklinde yönetilmekte olan Almanya nın başkenti Berlin dir. Ülke yüzölçümü 357.093 km² olan Almanyanın kuzeyiyle güneyi arasındaki mesafe 876 km, doğusu ile batısı arasındaki mesafe ise 640 km dir. Almanya nın sınırları 3.757 km ve sahil kıyılarının uzunluğu 2.389 km dir. Ülkenin içinden geçen Tuna, Ren, İzar, Main Irmakları ve turistik göller ile güney güneybatı boyunca uzanan Alpen - Alpler, Schwarzwald Kara Orman Dağları tabiata ayrı bir güzellik katmaktadır. Doğu ve Kuzey Denizleri deniz ticaretine büyük katkı sağlamakta, bu yüzden Hamburg ve Bremen liman şehri olarak anılmaktadır. Danimarka, Polonya, Çek Cumhuriyeti, Avusturya, İsviçre, Fransa, Lüksemburg, Belçika ve Hollanda olmak üzere Almanya nın 9 komşu ülkesi vardır. Almanya Avrupa da en çok komşusu olan ülkedir. Almanya nın güneyinde Danimarka, güneydoğusunda Polonya, doğusunda Çek Cumhuriyeti, güneydoğusunda Avusturya, güneyinde İsviçre, güneybatısında Fransa, batısında Lüksemburg ve Belçika, kuzeybatısında Hollanda bulunmaktadır. Siyasi ve Hukuki Yapısı Rechts- und politisches System Demokratik, sosyal ve hukuk devleti olan Almanya, federal cumhuriyet sistemiyle yönetilmektedir. Federal Almanya Cumhuriyeti kendi yönetim mekanizmasına sahip olan 16 eyaletten oluşmaktadır. Siyasi yapı olarak her eyalet, Almanya genelinde geçerli kanunları uygulamakta ve kendi içlerinden seçtikleri milletvekilleri tarafından Berlin'deki Parlamentoda temsil edilmektedirler. Anayasa ve kanunlar ortak olmakla birlikte her eyaletin kendine ait uygulamaları için farklı mevzuatı da bulunmaktadır. Anayasayla, temel haklar, kişilik hakları, insan haysiyeti, insan hakları, özgürlükler ve sosyal güvenlik garanti altına alınmıştır. Alman siyasi sisteminin en üst kademesinde Cumhurbaşkanı bulunur. Cumhurbaşkanı parlamentonun çoğunluk oyuyla 5 yıl için seçilir. Başbakan, halkın oylarıyla seçilen milletvekillerinin oluşturduğu parlamentonun çoğunluk oyuyla belirlenir. Başbakan da kendi bakanlarını atar. Yönetim politikasını belirleyen başbakan geniş yetkilerle donatılmıştır. 273
Alman Milli Marşı Deutsche Nationalhymne August Heinrich Hoffman von Fallersleben (1798-1874) tarafindan yazılmıştır. Einigkeit und Recht und Freiheit für das deutsche Vaterland! Danach lasst uns alle streben brüderlich mit Herz und Hand! Einigkeit und Recht und Freiheit sind des Glückes Unterpfand. Blüh im Glanze dieses Glückes, blühe, deutsches Vaterland! Alman Milli Bayrağı Deutsche Nationalflagge Enlemesine 3 eşit parça halinde siyah, kırmızı ve altın sarısı renklerden oluşmaktadır. 274
Konrad Adenauer Almanya'da Cumhurbaşkanlığı Yapmış Kişiler - Die Deutschen Bundespräsidenten Theodor Heuss 1949-1959 (FDP) Heinrich Lübke 1959-1969 (CDU) Gustav Heinemann 1969-1974 (SPD) Walter Scheel 1974-1979 (FDP) Karl Carstens 1979-1984 (CDU) Richard v. Weizsäcker 1984-1994 (CDU) Roman Herzog 1994-1999 (CDU) Johannes Rau 1999-2004 (SPD) Horst Köhler 2004-2010 (CDU) Christian Wulff 2010 dan beri (CDU) Almanya'da Başbakanlık Yapmış Kişiler - Die Deutschen Bundeskanzler Konrad Adenauer 1949-1963 (CDU) Ludwig Erhard 1963-1966 (CDU) Kurt Georg Kiesinger 1966-1969 (CDU) Willi Brandt 1969-1974 (SPD) Helmut Schmidt 1974-1982 (SPD) Helmut Kohl 1982-1998 (CDU) Gerhard Schröder 1998-2005 (SPD) Angela Merkel 2005 ten beri (CDU) 275
Federal Eyaletler ve Bu Eyaletlerin Başkentleri Bundesländer und ihre Hauptstädte 276
16 Federal Eyalet ve Bu Eyaletlerin Başkentleri ve Nüfusları Die 16 Bundesländer und die Hauptstädte mit deren Einwohnerzahlen: Federal Eyalet Başkent Nüfusu Yüzölçümü Bundesland Landes-Hauptstadt Einwohner (x 1.000) Fläche (km²) Baden Württemberg Stuttgart 10,749 35.752 Bayern München 12,520 70.552 Berlin Berlin 3,416 892 Brandenburg Potsdam 2,535 29.479 Bremen Bremen 663 404 Hamburg Hamburg 1,770 755 Hessen Wiesbaden 6,072 21.115 Mecklenburg-Vorpommern Schwerin 1,679 23.180 Niedersachsen Hannover 7,971 47.624 Nordrhein-Westfalen Düsseldorf 17,996 34.85 Rheinland-Pflaz Mainz 4,045 19.853 Saarland Saarbrücken 1,036 2.569 Sachsen Dresden 4,220 18.416 Sachsen-Anhalt Magdeburg 2,412 20.446 Schleswig-Holstein Kiel 2,837 15.799 Thüringen Erfurt 2,289 16.172 Taplam 16 Eyalet (Gesamt) 82,217 357.093 Kaynak: Fedaral ve Eyaletlerin istatistik daireleri tarafından 31 Aralık 2007 tarihli verilerine dayanmaktadır. 277
Yeniden Birleşme Die Wiedervereinigung 11 Eylül 1989 da Macaristan'ın sınırı tamamen açmasıyla binlerce doğulu Alman Batı Almanya'ya kaçtı. 7 Ekim 1989'daki DDR in 40. yıl kutlamaları başarısızlıkla sonuçlandı ve 8 Kasım 1989 da Almanya Komünist Partisi kapatıldı. Bütün bu gelişmeler iki Almanya'nın birleşmesini zorunlu kılmıştır. 9 Kasım 1989 akşamı Berlin Duvarı yıkıldı. İki Almanya arasında imzalanan çeşitli anlaşmalar sonucu 3 Ekim 1990 da DDR tamamen BRD ye katıldı ve Almanya tek bir cumhuriyet haline geldi. Doğu Almanya'nın siyasi ve ekonomik sistemi iflas etti. Batı Almanya'nın sistemi ve anayasası Birleşik Almanya için geçerli kılındı. 3 ekim tarihi Almanya genelinde resmi tatil olarak kutlanmaktadır. DDR = Deutsche Demoktarische Republik Demoktarik Almanya Cumhuriyeti BRD = Bundesrepublik Deutschland Almanya Federal Cumhuriyeti 278
Partiler Die Parteien Christlich Demokratische Union Deutschlands - Hıristiyan Demokrat Birliği Bayern Eyaletinin dışında Almanya nın her yerinde temsil edilen tutucu Hıristiyan Demokrat halk partisidir. Uluslararası Organizasyonlarda Üyelik Mitgliedschaft in internationalen Organisationen EU (AB) Avrupa Birliği Europäische Union Sozialdemokratische Partei Deutschlands - Almanya Sosyal Demokrat Partisi Almanya nın parlamentoda temsil edilen en eski sosyal demokrat partisidir. Freie Demokratische Partei Hür Demokrat Parti Bu parti liberal bir partidir. Bündnis 90/Die Grünen Birlik 90 / Yeşiller Die Grünen ve Bündnis Partilerinin 1993 te birleşmesinden oluşmuş bir partidir. Christlich-Soziale Union Hıristiyan Sosyal Birlik Tutucu parti olan Hıristiyan Sosyal Birlik yalnız Bayern Eyaletinde seçilebilen bir partidir. Bu parti Hıristiyan Demokrat Birliği ile Federal Mecliste ortak fraksiyon oluşturmaktadır. Die Linke - Sol Parti Sol Parti 2007 yılında WASG = Alternate Auswahl für Arbeit und soziale Gerechtigkeit - İş ve Sosyal Adalet Partisi - Seçim Alternatifi ve PDS = Partei des Demokratischen Sozialismus - Demokratik Sosyalizm Partisi nin birleşmesinden oluşmuştur. NATO Kuzey Atlantik Paktı Nordatlantische Allianz UN (BM) Birleşmiş Milletler Vereinte Nationen OSZE (AGİT) Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı Organisation für Sicherheit und Zusammenarbeit in Europa WTO Dünya Ticaret Örgütü Welthandelsorganisation IMF Uluslararası Para Fonu Internationaler Währungsfonds G20 (20 Grubu) Dünyanın en gelişmiş 25 milli ekonomisinden 19 unu ve AB yi kapsayan 20 ekonomi bakanı ve merkez bankası müdürü veya bunların dengi devlet görevlilerinden oluşan gruptur. 279
Nüfusu Yoğun Olan Bölgeler Ballungsgebiete Almanya da ülke geneline yayılmış nüfusu 100.000 nin üzerinde olan yaklaşık 80 büyük şehir bulunmaktadır. Bu şehirlerin 14 ünden fazlasının 500.000 den fazla nüfusu vardır. Dil - Sprache Almanya nın resmi dili Almanca dır ve yaklaşık 100 milyon insan tarafından konuşulmaktdır. Almanca (EU) Avrupa Birliği nde en çok kullanılan anadildir. Toplum - Bevölkerung Almanya Federal Cumhuriyeti nin nüfusu 82.093 milyondur. Böylece Almanya dünyada nüfusu en yoğun olan ülkelerdendir. Almanya nüfusunun yaklaşık % 8,8 oranı yabancı kökenlidir. Türk kökenlliler, 13 Aralık 2007 tarih itibariyle Almanya da bulunan toplam sayısı 7.255.949 olan yabancıların 1.713.551 ini teşkil ederek en büyük grubu oluşturmaktadır. Nüfusu En Çok Olan 5 Şehir Şunlardır (Son durum Ağustos 2008): 1. Berlin 3.42 milyon 2. Hamburg 1.77 milyon 3. München 1.31 milyon 4. Köln 996.690 bin 5. Frankfurt am Main 659.021 bin Federal Almanya Hukuku Bundesdeutsches Recht Federal Almanya Cumhuriyeti, görevleri ve hakları yasa ile belirlenmiş olan sosyal ve hukuk devletidir (Art. 28 Abs. 1 Satz 1 GG). Almanya da siyasi yapılanmada kuvvetler ayrılığı ve yürütmenin yargıya karşı sorumluluğu ilkeleri geçerlidir. Tüm devlet organları anayasal ( Temel Yasa ) her vatandaşın temel hak ve özgürlüklerini ve insan haklarını güvence altına alır. Federal Anayasa Mahkemesi, anayasaya uyulmasını sağlar. Anayasa Mahkemesi nin kararları diğer tüm devlet organları için bağlayacıdır. 280
Sosyal Yapı Sozialsystem Almanya'nın En Önemli Endüstri Sektörleri Otomobil endüstrisi Makine sanayisi Kimya endüstrisi Uçak ve gemi sanayisi Biyoteknoloji endüstrisi Çevre teknolojisi endüstrisi Enerji sanayisi Hizmet sektörü Ulaşım sektörü Ekonomi Wirtschaft Almanya da ekonomi özellikle sanayi ve hizmet sektörlerine dayanmaktadır. Almanya, gayrisafi dahili hasıla ölçülerine göre Avrupa Birliği ülkelerinde birinci, dünyada ise Amerika Birleşik Devletleri, Japonya ve Çin Cumhuriyeti nden sonra dördüncü büyük milli ekonomisine sahiptir. Almanya şu an itibariyle (2009) dünyada 3. büyük ekonomik güce sahiptir. Dış ticaret ve ihracatta ise dünyada 1. sırada yer almaktadır. Almanya yurttaşlarına geniş olarak sosyal güvence sunmaktadır. Krankenversicherung Sağlık Sigortası Unfallversicherung Kaza Sigortası Rentenversicherung Emeklilik Sigortası Arbeitslosenversicherung und Pflegeversicherung İşsizlik ve Bakım Sigortası Bu temel güvenceyi oluşturan sigorta aidat primleri çalışan ve işverenler tarafından ödenmektedir. Oluşan boşluklar vergilerden karşılanmaktadır. 281
Ülke Almanya Çapındaki Hakkında Resmi ve Genel Dini Bayramlar Bilgiler Informationen Einheitliche Fest- über bzw. Deutschland Feiertage Din - Religion Din ve vicdan ile din ve dünyevi inanç özgürlüğüne dokunulmaz. (Federal Almanya Cumhuriyeti Anayasası Grundgesetzbuch, Madde 4, Paragraf 1) 282 Die Freiheit des Glaubens, des Gewissens und die Freiheit des religiösen und weltanschaulichen Bekenntnisses sind unverletzlich. (Art. 4 Abs. 1 GG) Almanya da yaklaşık 26 milyon Katolik, 26 milyon Protestan ve 900 bin Ortodoks olmak üzere yaklaşık 53 milyon Hıristiyan bulunmaktadır. Sayısı yaklaşık 3.3 milyon olan müslümanlar Almanya da ikinci büyük dini grubu oluşturur. Din ve vicdan özgürlüğü Federal Almanya Cumhuriyeti Anayasası tarafından garanti edilmiştir. Resmi ve Dini Bayramlar - Fest- bzw. Feiertage: Neujahr - Yeni Yıl Yeni bir yılın başlangıcı 31 Aralığı 1 Ocağa bağlayan gece (yılbaşı gecesi) kutlanır. Diğer ülkelerde olduğu gibi, Almanya nın her yerinde yılbaşı eğlenceleri yapılır ve yeni yıl gece yarısı yapılan havai fişek gösterileriyle karşılanır. 1 Ocak (yeni yıl) ülke çapında resmi tatil günüdür. Das Osterfest - Paskalya Bayramı Paskalya Bayramı Hıristiyanlığın en önemli ve kilise yılının temel bayramıdır. Kilisenin bu en eski bayram Hazreti İsa nın ölümü (çarmıha geriliş) ve yeniden diriliş (= Paskalya Pazarı) anısına yapılır. Çarmıha geriliş ve yeniden diriliş Hıristiyanlığın temel inançlarıdır. Ölüm bir son olarak değil bir kurtuluş olarak anımsanır. Paskalya bayramı her yıl ilkbahar dolunayından sonraki ilk pazar günüdür. Paskalya dan önceki Cuma günü (Karfreitag) ve Paskalya Pazartesi si (Ostermontag) resmi dini bayram günleridir. 1. Mai - 1 Mayıs 1 Mayıs birçok ülkede olduğu gibi işçi hareketi nin bayramıdır. Alman Sendikalar Birliği (DGB) 1 Mayıs günü sabahı birçok büyük kentte yürüyüş ve politik mitingler düzenler. Bir Mayıs tan önceki akşam Mayıs Ayına Giriş Dansı (Tanz in den Mai) sloganı altında müzikli eğlenceler yapılır. Bu şekilde eski bir gelenek devam ettirilerek, ilkbahar mevsimi mayıs ayının gelişiyle selamlanır. Bu yöndeki diğer bir gelenek ise, bazı yörelerde dikilen ve ismine Maibaum denilen süslü direklerdir. Maibaum temelde ilkbahar aylarının üretkenlik sembolüdür. Himmelfahrt - İsa Peygamberin Urcu Paskalya Bayramından sonraki 40. gün İsa Peygamberin urcu anlamına gelen dini Christi Himmelfahrt bayramıdır. Bu bayramın içeriği İsa nın babaya (Allah a) ulaşmasıdır. Himmelfahrt bayramı Pantkot Yortu sundan dokuz gün önceki perşembe gününe rastlar. Das Pfingstfest - Pantkot Yortusu Pazar (Pfingstsonntag) ve Pazartesi (Pfingstmontag) günlerinden oluşan Pantkot Yortusu Paskalya bayramından sonraki 50. güne rastlar. İsa Peygamberin müritlerine kutsal ruhun pantkot yortusunda malum olması, Hıristiyanlaştırma hareketinin başlangıcı sayılır. Pantkot Yortusu bu nedenle kilisenin doğuşu olarak da nitelenir. Pazartesi dini tatil günüdür. 3. Oktober - 3 Ekim Üç Ekim Batı ve Doğu Almanya nın 1990 yılında resmi antlaşma yaparak birleştikleri gündür. Bu milli bayram günü diğer ülkelerdeki benzer bayramlara, örneğin Fransa daki Cumhuriyet Bayramı (14 Temmuz) ve ABD deki Bağımsızlık Bayramı (4 Temmuz) göre sakin bir şekilde kutlanır. Askeri geçit törenleri yerine bayram şenliği ve parlamentolarda günün anlamıyla ilgili konuşmalar yapılır.
Ülke Almanya Çapındaki Hakkında Resmi ve Genel Dini Bayramlar Bilgiler Informationen Einheitliche Fest- über bzw. Deutschland Feiertage Das Weihnachtsfest - Noel Bayramı Noel Bayramı üç gün sürer. 24 Aralık, Kutsal Akşam, İsa Peygamberin doğum tarihi olan birinci Noel günü (25.12.) ve ikinci Noel günü (26.12.). 24 Aralık akşamı Hıristiyan Alman aileler birbirlerine hediye verirler. Hediye dağıtılması esnasında Noel Ağacının mumları yakılır. Noel şarkıları söylenir. Çocuklara hediyelerin Noel Baba (Weihnachtsmann) veya İsa Peygamberi çocuk olarak gösteren tasvirler (Christkind) tarafından getirildiği anlatılır. Birinci ve ikinci tatil günlerinde çoğu insanlar bayram ayinlerine katılırlar. 25 ve 26 Aralık dini tatil günleridir. Heilige Drei Könige - Epifani Yortusu Bu dini bayram 6 Ocak günü Bavyera, Baden- Württenberg ve Saksonya-Anhalt Eyaletlerinde kutlanır. Epifani yortusu (Epifani = Görünme) ile İsa nın doğum ve vaftizi kutlanır. Halk arasındaki geleneğe göre bu gün ev takdisi yapılır. Kral kostümleriyle dolaşan üç çocuk, ev kapılarının üzerine C + M + B harflerini yazarlar. Bu harfler christus mansionem benedicat sözcüklerinin baş harfleridir ve İsa bu evi takdis et anlamına gelir. Fronleichnam - Katoliklerin Esas Yortusu Katolik Esas Yortu Töreni Pantkot Yortusundan sonraki ikinci perşembe günü kutlanır. Almanca Fronleichnam, kelimesi fron (Tanrı) ve leichnam (vücut) kelimelerinden oluşur ve Evharistiya unsurlarını anımsatır. Bu bayram Baden-Württemberg, Bavyera, Hessen, Kuzey Ren Vestfalya, Rheinland-Pfalz, Saarland, Saksonya ve Thüringen Eyaletlerinde dini tatil günüdür. Mariä Himmelfahrt - Meryem Ana Günü İsa Peygamber in anası olduğundan dolayı Meryem ananın Allah katına ruh ve vücuduyla kabul edilmesine Mariä Himmelfahrt denir. Bu gün sadece Bavyera ve Saarland Eyaletlerinde 15 Ağustosta bayram günü olarak kutlanır. Reformationstag - Protestanlık İlanı Yortusu Protestanlık mezhepli Hıristiyanlar için 31 Ekim Reformationstag günü tüm dünyada önemli bir tarihtir. Bu gün Almanya nın Brandenburg, Mecklenburg-Vorpommern, Saksonya, Saksonya-Anhalt ve Thüringen eyaletlerinde resmi bayram günüdür. Reformu amaçlayan kilise hareketi 16. yüzyılda Martin Luther tarafından başlatılmış ve ortaya çıkmasına neden olmuştur. Allerheiligen - Azizler Yortusu Azizler Yortusu 1 Kasım günü kahramanlar ve ölenlerin anılarıyla birlikte kutlanır. Bugün mezarlıklar ziyaret edilir ve mezarlar çiçek ve mumlarla süslenir. Katolik kilisesine ait mezarlıklarda mum yakılır. Mum ışıkları ölenleri aydınlatan ebedi ışığı sembolize eder. Bu bayram Baden-Württemberg, Bavyera, Kuzey Ren Vestfalya, Rheinland-Pfalz ve Saarland eyaletlerinde dini tatil günüdür. Buß- und Bettag - Perhiz ve Dua Günü Perhiz ve Dua Günü daima kilise yılının son pazar gününden önceki çarşamba gününe denk gelir. Protestan kilisesine ait bu ilk perhiz ve dua günü ayini Türklerle yapılan savaşlar - dan dolayı sadece Strassburg da 1532 yılında yapıldı. Bu gün sadece Saksonya eyaletinde resmi tatil günüdür. Rund um Ostern - Paskalya Bayramı Adetleri Paskalya Tavşanı ve Paskalya Yumurtası Paskalya Ateşi ve Paskalya Mumu Paskalya Bayramının özelliklerindendir. Bunlar ölümü yenen ve yeniden dirilen İsa yı sembolize ederler. Paskalya Bayramı ile ilgili halk arasında yaygın olan geleneklerin çoğu, Hıristiyanlık öncesi efsanevi zamana kadar uzanır. Bu gelenekler zamanla Hıristiyanlığın simgeleriyle birleştirilmiştir. Paskalya Tavşanı ve Paskalya Yumurtası iki temel semboldür. Çok eski Cermen Halkı inançlarına göre yumurtalar eskilerden beri çeşitli renklere boyanır. Çocuklar anne ve babaları tarafından evin içine veya bahçeye saklanan Paskalya Yumurtaları, Çikolata, Paskalya Tavşanları ve diğer şekerleri Paskalya Pazarı arayıp bulmaya çalışırlar. 283