RAKAMLARLA TÜRKĐYE VE DÜNYA EKONOMĐSĐ Ender YORGANCILAR EBSO Yönetim Kurulu Başkanı TOBB Yönetim Kurulu Üyesi
DÜNYANIN EN BÜYÜK 20 EKONOMĐSĐ VE SON 10 YILDA ORTALAMA BÜYÜME ORANLARI (%) ABD Çin Japonya Almanya Fransa Đngiltere Brezilya Đtalya Hindistan Kanada Rusya Đspanya Avustralya Meksika Kore Hollanda TÜRKĐYE Endonezya Đsviçre Polonya %1,4 %1,7 %3,7 %0,6 %7,3 %2,2 %5,4 %2,4 %3,1 %2,1 %4,6 %1,6 %4,2 %5,2 %1,9 %4,0 %1,2 %10,3 %0,9 %1,8 0 5.000 10.000 15.000 20.000 Kaynak: IMF
ÜLKE ADI EGE BÖLGESĐ SANAYĐ ODASI MARKA DEĞERĐ EN YÜKSEK 20 ÜLKE MARKA DEĞERĐ (MĐLYAR $ ) DEĞER % ARTIŞ (Önceki Yıla Göre) ÜLKE ADI MARKA DEĞERĐ (MĐLYAR $ ) DEĞER % ARTIŞ (Önceki Yıla Göre) 1. ABD 12.576 5,30 11. HOLLANDA 829-8,30 2. ALMANYA 3.146 1,50 12. RUSYA 752 11,70 3. ÇĐN 3.001 40,40 13. ĐSPANYA 729-15,80 4. JAPONYA 1.940-25,90 14. AVUSTRALYA 702-7,30 5. ĐNGĐLTERE 1.849-4,90 15. MEKSĐKA 672 18,50 6. FRANSA 1.673 2,40 16. G. KORE 605 19,60 7. ĐTALYA 1.515-12,40 17. ĐSVĐÇRE 551 17,70 8. KANADA 1.309 2,80 18. ĐSVEÇ 471 5,40 9. HĐNDĐSTAN 1.266 31,60 19. TÜRKĐYE 373 19,80 10. BREZĐLYA 959 21,50 20. BELÇĐKA 369-7,10 Kaynak:Brand Finance Sıralamada; ekonomi politikaları, GSMH, işsizlik oranı, turizm geliri, ülke riski algısı, rekabet gücü, sağlık hizmetleri, toplam ihracat, bankacılık sistemleri gibi göstergeler esas alınmaktadır.
Ülke EGE BÖLGESĐ SANAYĐ ODASI BÜYÜK ĐHRACATÇILAR LĐGĐNDE EN HIZLI YÜKSELENLER 2000 Sırası 2005 Sırası 2010 Sırası 10 Yıl Đçinde Kaç Basamak Đlerledi? Kore 36 12 7 29 Hindistan 32 29 20 12 B.A.E 30 24 19 11 Çek Cumh. 37 33 30 7 Türkiye 40 34 33 7 Çin 7 3 1 6 Brezilya 28 23 22 6 Polonya 34 30 28 6 Rusya 17 13 12 5 Avustralya 26 27 21 5 Hollanda 9 6 5 4 Suudi Arabistan 21 18 17 4 Đran 38 37 34 4 Belçika 11 10 9 2 Singapur 15 14 14 1 Kaynak: DTÖ, International Trade Statistics 2011
BĐLGĐ TEKNOLOJĐLERĐ ENDEKSĐ (2010-2011) TÜRKĐYE Brezilya Endonezya Đtalya Hindistan Đspanya Çin Portekiz Đrlanda Avusturya Fransa Japonya Avustralya Đngiltere Lüksemburg Almanya Hollanda Kanada Danimarka ABD Đsviçre Finlandiya Đsveç 1 8 7 5 4 3 32 37 36 29 21 20 19 17 15 14 11 13 Endeks; piyasa koşulları, uygulanan vergiler, kamu politikaları, mevzuat, teknik altyapı, eğitim, teknolojilerin kullanım düzeyi, inovasyon kapasitesi ve üretimle bağlantısı alt başlıkları altındaki 71 değişken yardımıyla hazırlanmaktadır. 48 53 51 0 10 20 30 40 50 60 70 80 56 71 Kaynak: Dünya Ekonomik Forumu Küresel Bilgi Teknolojileri 2010-2011 Raporu
KÜRESEL REKABET ENDEKSĐ RAPORU (2011-2012) Sırası Ülke Sırası Ülke 1 Đsviçre 24 Kore 2 Singapur 26 Çin 3 Đsveç 29 Đrlanda 4 Finlandiya 34 Kuveyt 5 ABD 46 Endonezya 6 Almanya 50 Güney Afrika 7 Hollanda 53 Brezilya 8 Danimarka 55 Azerbaycan 9 Japonya 56 Hindistan 10 Büyük Britanya 59 TÜRKĐYE 13 Tayvan 66 Rusya 18 Fransa 94 Mısır 21 Malezya 142 Çad -48-50 -52 53 TÜRKİYE -54-56 -58-60 -62 63 61 61 59-64
TOPLAM BORÇ/GSYĐH ORANLARI (2011 TAHMĐN; %) 250,0 200,0 AB : Maastricht kriteri: üye ülke devlet borçlarının GSYĐH sına oranı %60 ı geçmemelidir. 150,0 100,0 50,0 0,0 Kaynak: IMF
TÜRKĐYE DE DIŞ BORCUN DAĞILIM (Milyar Dolar) 250 200 160 172 189 202 150 100 84 70 74 84 89 95 50 0 2005 2007 2009 2010 2011-Ç2 Dış borçlarla ilgili bizim önemsediğimiz nokta, kısa vadeli dış borçların %91 inin özel sektöre ait olmasıdır. Bu durum 2012 nin sıkıntılı geçeceğinin işaretidir. Büyük Sanayi Kuruluşları çalışmamızda da özellikle özel sektörün borçlar konusuna dikkatleri çekmeye çalışmıştık. Kaynak: Hazine Müsteşarlığı 15 16 13 12 12 Kamu Sektörü TCMB Özel Sektör KISA VADELĐ DIŞ BORÇLAR (2011-Ç2) Özel Sektör %91,3 Kamu %6,8 TCMB %1,9
BÜTÇE AÇIĞI/GSYĐH ORANLARI (2011 TAHMĐN; %) 4,0 2,0 Maastricht kriteri: üye ülke bütçe açığının GSYĐH sına oranı, %3 ü geçmemelidir. 0,0-2,0-4,0-6,0-8,0-10,0-12,0 Kaynak: IMF
ĐŞSĐZLĐK ORANLARI (2011 TAHMĐN; %) 30,0 25,0 20,0 15,0 10,0 5,0 0,0 Kaynak: IMF Büyüme rekorları kırmamıza rağmen işsizlik oranında IMF tahmini, 2011 yılı için, çift haneyi göstermektedir. Bu durum istihdam yaratan yeni politikaların uygulanmasını zorunlu kılmaktadır.
GENÇ ĐŞSĐZLĐK ORANI (25 YAŞ ALTI NÜFUS; %) Đspanya Litvanya Letonya Slovakya Estonya TÜRKĐYE Đtalya Đrlanda Portekiz Macaristan Đsveç Polonya Belçika Finlandiya AB Ort. Euro Bölgesi Đngiltere Çek Cumh. Kıbrıs Lüksemburg Slovenya Danimarka Malta Almanya Hırvatistan Avusturya Hollanda 9,9 8,9 8,8 8,7 27,8 27,8 26,6 27,7 25,2 23,7 22,4 21,4 21,1 20,9 19,6 18,3 17,2 14,7 15,6 13,8 13,1 35,1 34,5 33,6 32,9 32,5 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 41,6 Kaynak: EuroSTAT Türkiye avantajı olan genç nüfusuna rağmen, ortalamanın çok üzerinde genç işsizlik oranına sahiptir.
CARĐ AÇIK/GSYĐH ORANLARI (2011 TAHMĐN; %) 15,0 10,0 5,0 0,0-5,0-10,0-15,0 Üretimin ara malı ithalatına bağımlı hale gelmiş olması, %22 oranında artan ihracata karşılık, %39 oranındaki ithalat artışı, cari açıkta azalmayı güçleştirmektedir. Kaynak: IMF
ÜLKELERĐN TASARRUF ORANLARI (GSYĐH YE ORANI, %, 2010) Kaynak: IMF, WFO,TCMB. Cari açığı besleyen nedenlerden biri de düşük tasarruf oranıdır. Yapısal sorunumuz olan tasarruf için yatırım kaçınılmazdır. Türkiye, ortalamanın altında kalan tasarruf oranını, üretimle yatırımla artırmalıdır. Gelişmekte olan ülkelerde %30 u aşan tasarruf oranı Türkiye de %15 ler seviyesinde olup, Tasarruf oranının GSYĐH ya oranı %10 dur. Tasarruf eksikliği yatırımları finanse etmemizi güçleştirmekte, dolayısıyla dışarıdaki yabancı sermayeye zorunlu kılmaktadır.
DÜNYA BANKASI ĐŞ YAPMA RAPORU 2012 Ülke Adı 2012 2011 Singapur 1 1 Hong Kong 2 2 Yeni Zelanda 3 3 ABD 4 4 Danimarka 5 5 Norveç 6 8 Đngiltere 7 6 G. Kore 8 15 Đzlanda 9 13 Đrlanda 10 10 Finlandiya 11 14 Tayland 17 16 Malezya 18 23 Almanya 19 19 Japonya 20 20 Litvanya 27 25 Fransa 29 26 Portekiz 30 30 Güney Afrika 35 36 Türkiye 71 73 Çin 91 87 Brezilya 126 120 Hindistan 132 139 Dünya Bankası nın Daha Şeffaf Bir Dünya da Đş Yapma Başlığı ile yayınladığı Đş Yapma 2012 Raporu nda sıralamalar toplam 11 başlık doğrultusunda yapılmıştır. Bu kriterler; Bir ÜlkedeĐş Yeri Açma, Đzin Alma Prosedürleri, Çalışanlara Yönelik Düzenlemeler, Mülk Kaydı, Kredi Alma, Vergi Ödeme, Yatırımcıların Korunması, Yapı Ruhsatı Đşlemleri, Elektrik Temini, Đflasın Çözümü Sınırlar Arası Ticaret ve Đşyeri Kapatmadır.
DEĞĐŞEN DÜNYA DÜZENĐ NELER GETĐRECEK? Rekabetin denetim altına alınacağı Akıllı ürünlerin ön plana çıkacağı Yeterliliğe dayalı eğitim modelinin gelişeceği Dine bağlı ticaretin artacağı Kurumsal sorumluluğun ön plana çıkacağı Depolama, lojistik, gıda sektörlerinin önemli hale geleceği Geliri düşük kesime yönelik ürünlerin artacağı Arz değil, talep yaratmanın ön plana çıkacağı Đstatistiki verilerin ve tüketicinin korunmasının önem kazanacağı Şirket yönetiminde ast-üst ilişkisinin yerini, sistem kazanmış bir yapının alacağı Đstikrarsızlığın artacağı Bilgi ve Đletişim Teknolojilerinin hızla gelişeceği Yeni pazarların oluşacağı, Bilinçli müşteri kitlesinin ve düşük maliyetli hammadde yarışının öne çıkacağı Gıda talebinin 2030 a kadar %50 artacağı 1,4 milyar kadar insanın güvenli içme suyuna erişimden mahrum kalacağı Altyapı, enerji, tarım, sağlık ve eğitim için büyük yatırımlara ihtiyaç duyulacağı beklenmektedir.
EKONOMĐ BEKLENTĐLERĐ ANKETĐ (Gelecek 5 yıl için) Gelecek 12 ay içinde benzer şekilde ivmenin gerçekleştiği çalışmada, gelecek 5 yıla dair, Brezilya, Çin, Mısır, Hindistan iyimserliğini korurken, içinde Türkiye nin de olduğu birçok ülkede kötümser bir beklenti hakimdir. Kaynak: BBC Dünya Servisi
ÖNÜMÜZDEKĐ DÖNEMDE BĐZĐ BEKLEYEN RĐSKLER Küresel piyasalardaki belirsizlik ortamı AB pazarındaki payımızın giderek azalmasının zincirleme olumsuz yansımaları (Đhracat-Yatırım-Üretim-Đstihdam) Dış ticaret dengesindeki bozukluğun cari açık riskini daha çok artırabileceği Finansman kanallarımızın daralması Nitelikli işgücü yetersizliği Teknolojik altyapıdaki iyileşmeye rağmen yetersiz olması Đnovasyonda yeterli artışın sağlanamaması
GELĐNEN NOKTADA NELER YAPMALIYIZ? Reformlar olmazsa olmazlarımız: Eğitim, vergi, hukuk, yatırım ortamı, işgücü, ar-ge reformları ivedilikle hayata geçirilmelidir. Para ve maliye politikaları ve dolayısıyla yapımcıları arasında çok sıkı bir işbirliği ve koordinasyon sağlanmalıdır. Bir ülkede reel faiz oranı büyüme hızının üzerinde olmamalıdır. Büyümenin reel faizlerden daha düşük kaldığı durumlarda kamu borçlarının azaltılması mümkün olmayacaktır. Bir ülkenin orta ve uzun vadede ekonomik gücünün en önemli kaynağı üretimdir. Üretim gücünü artıramayan, teknoloji üretemeyen, inovasyona yeterince önem vermeyen ülkelerin akibeti bellidir. Avrupa nın bütçe dengeleri ve borçlar nedeniyle yaşadığı sorunların benzerini Türkiye nin cari açık kanalından yaşamaması için gerekli önlemler alınmalıdır. Bu çerçevede yatırım, üretim ve istihdam referanslı politikalar ve teşvik önlemleri hayata geçirilmelidir. Pazar payının artırılması isteniyorsa serbest ticaret anlaşmalarına öncelik verilmelidir.
Teşekkürlerimizle