Ayvalık (Ege Denizi) Kıyı Balıkçılığı Üzerine Bir Ön Çalışma* Preliminary Study on Ayvalık (Aegean Sea) Coastal Fishery



Benzer belgeler
Çizelge 5. Edremit Körfezi su ürünleri kooperatifleri ve üye sayıları (Ceyhan ve diğ. 2006) S.S. Altınoluk Su Ür. Koop.

Şekil 51. Alibey Adası Balıkçı Barınağı nın genel görünümü (Ayvalık)

Gökçeada (Ege Denizi) Balıkçılığı ve Balıkçıların Sosyo-Ekonomik Yapısı

Balıkçılık Sektörünün İzmir İli İçindeki İşleyişi ve Güncel Sorunları

Şekil 1. Türkiye 2008 yılı su ürünleri üretiminin dağılımı (TÜİK, 2009)

Şekil 256. Alaçatı coğrafik konumu

Research Article Journal of Maritime and Marine Sciences Volume: 2 Issue: 2 (2016) 20-35

Journal of FisheriesSciences.com E-ISSN X

2.2. ÇANAKKALE ÇANAKKALE MERKEZ

Gökçeada ve Bozcaada da (Kuzey Ege Denizi) Kullanılan Uzatma Ağlarının Yapısal Özellikleri

Şekil 280. Kuşadası genel görünümü ve balıkçı tekneleri. Şekil 281. S.S. Kuşadası Su Ürünleri Kooperatifi İdari Binası

İzmir Kıyılarında (Ege Denizi) Ağ Kafes İşletmeleri Civarında Kullanılan Uzatma Ağı ve Paragatların Teknik Özellikleri

Mordoğan, İzmir şehir merkezine 80 km uzaklıkta, ana geçim kaynağı tarım, iç turizm ve küçük ölçekli balıkçılık olan bir beldedir (Şekil 194 ve 195).

İnciraltı ve Narlıdere İzmir Körfezi nin önemli balıkçılık noktalarının başında gelmektedir (Şekil 141).

Yılları Arasında Çanakkale Balık Hali nde Pazarlanan Su Ürünleri ve Çanakkale Bölgesi Üretim Miktarlarının Karşılaştırılması

Burak Rahmi Yıldırım 1, Okan Akyol 2 * ARAŞTIRMA MAKALESİ RESEARCH ARTICLE

Çizelge 101. Gürçamlar balıkçılığının genel durumu

İzmir Körfezi (Ege Denizi) Urla Yöresinde Trata Balıkçılığı*

Antalya Körfezi nde Avcılık İle Yakalanan Balık Türleri ve Bunların İşlenerek Değerlendirilmesi

sonuç ve değerlendirme

ekler : Kitapta mevcut av araçları planları listesi

SAROZ KÖRFEZİ DİP UZATMA AĞLARININ TEKNİK ÖZELLİKLERİ ve YAPISAL FARKLILIKLARI

Research Article Journal of Maritime and Marine Sciences Volume: 1 Issue: 2 (2015) 46-52

Güllük Dalyanı balıkçılığı Fisheries in Güllük Lagoon

Türkiye nin Kuzey Ege Denizi kıyıları Edirne, Çanakkale, Saros Körfezi, Balıkesir ve Bergama (İzmir) çevresini kapsamaktadır.

3. ORTA EGE 3.1. İZMİR

SU ÜRÜNLERİ AVCILIĞINDA TUZAKLARIN YASAKLANMASI VE BELİRLİ AVCILIK YASAKLARINA İLİŞKİN KURALLAR TÜZÜĞÜ

Çanakkale Bölgesinde Kullanılan Uzatma Ağlarının Donam Özellikleri ve Balıkçıların Sorunları

Marmara Bölgesi Su Ürünleri Kooperatif ve Derneklerinin Lüfer Balıkçılığındaki Rolleri

İstanbul Balık Hali (Türkiye) ve Halde Pazarlanan Su Ürünleri

Giresun İli Su Ürünleri Dernek ve Kooperatiflerinin İncelenmesi. Naciye ERDOĞAN SAĞLAM 1, Serap ÇALIK 1 TÜRKİYE

An investigation on catch composition of trammel nets used in Ordu

Yarı Zamanlı Küçük Ölçekli Balıkçılığın Sosyo- Ekonomik Analizi, Foça (Ege Denizi)

Prens Adaları (İstanbul) Kıyı Balıkçılık Av Araçları

İstanbul Kıyı Balıkçılığında Kullanılan Dip Uzatma Ağlarının Teknik Özellikleri

Aquaculture Engineering and Fisheries Research

Gökçeada (Ege Denizi) Kıyı Balıkçılığı ve Balıkçılık Kaynakları

Yazışma Adresi: İstanbul Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi. Avlama teknolojisi Anabilim Dalı Ordu Cad. No: Laleli / İstanbul

SU ÜRÜNLERİ DERGİSİ JOURNAL OF FISHERIES & AQUATIC SCIENCES İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ SU ÜRÜNLERİ FAKÜLTESİ

Marmara Adası Kıyı Balıkçılığı ve Balıkçılık Kaynakları

2.d. Su Ürünleri. Su ve Yaşam 21/11/2018

ZM R L (EGE DEN Z ) NDE A KAFES LETMELER C VARINDA YAPILAN BALIKÇILIK ÜZER NE ARA TIRMALAR

İzmir Körfezi nde (Ege Denizi) Kullanılan Sürüklenen Pelajik Uzatma Ağlarının Teknik Özellikleri

EDREMİT KÖRFEZİ DİP UZATMA AĞLARININ TEKNİK ÖZELLİKLERİ VE YAPISAL FARKLILIKLARI

Journal of FisheriesSciences.com E-ISSN X

Journal of FisheriesSciences.com E-ISSN X

EGE BÖLGESİ BALIKÇI GEMİLERİ VE BALIKÇILIK ALTYAPISI

Journal of Aquaculture Engineering and Fisheries Research

Rize İlinde Kullanılan Uzatma Ağlarının Teknik Özelliklerinin Belirlenmesi

ETA Maritime Science

KUZEY EGE DENİZİ NDE IŞIKLA BALIK AVCILIĞINA GENEL BİR BAKIŞ

ÜLKEMİZDE ORKİNOS AVCILIĞI VE YETİŞTİRİCİLİĞİ (BESİCİLİĞİ)

C.B.Ü. Fen Bilimleri Dergisi ISSN C.B.U. Journal of Science 5.1 (2009) (2009) 19 26

Samandağ İlçesinde (Hatay) Balıkçılığın Genel Durumu, Sorunları ve Çözüm Önerileri Üzerine Bir Araştırma

Finike (Antalya) Körfezi nde Dip Paraketasındaki Farklı İğnelerin Av Verimi

YEM AMAÇLI SU ÜRÜNLERİ AVCILIĞINA YÖNELİK USUL VE ESASLARA İLİŞKİN DÜZENLEME

ORTA EGE DE UZATMA AĞLARININ BALIK POPULASYONLARI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİNİN ARAŞTIRILMASI

a. Dip trolü, b. Orta su trolü. Ülkemizde en sık kullanılan türü dip trolüdür.

İstanbul Kıyı Balıkçılığında Kullanılan Pelajik Uzatma Ağlarının Teknik Özellikleri

İstanbul Gırgır Teknelerinde Kullanılan Ağ Takımların Teknik Özellikleri Üzerine Bir Araştırma

Su Ürünleri Dergisi Cilt No: 15 Sayı: İzmir-Bornova 1998

Gökova Körfezi (Ege Denizi) Karides Balıkçılığı

19 (2), , (2), , 2007

Yeni Türlerin Yetiştiriciliği. Dr. C. Güngör MUHTAROĞLU Akvatek Su Ürünleri Ltd.

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ

Akdeniz Bölgesi nde Su Ürünleri Avcılığı Yapan Đşletmelerin Sosyo- Ekonomik Analizi *

Su Ürünleri Avcılığı. Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğü Avcılık ve Kontrol Daire Başkanı Dr. M. Altuğ ATALAY

İzmir Körfezi nde (Ege Denizi) Isparoz (Diplodus annularis L., 1758) un Bir Defada Bıraktığı Yumurta Miktarının Belirlenmesi Üzerine Bir Ön Çalışma

KKTC'de Balıkçılık ve Deniz

Edremit Körfezi Demersal Balıkçılık Kaynakları Üzerine Bir Araştırma

Doğu Karadeniz Bölgesi nde Deniz Balıkçılarının Sosyo-Ekonomik Yapısı. Socio-economic Structure of Fishermen Eastern Black Sea

Çanakkale Balıkçılığının Genel Durumu

T.C. İSTANBUL VALİLİĞİ İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü. İL GIDA, TARIM ve HAYVANCILIK MÜDÜRLÜĞÜ GENEL İCMALİ

Datça-Bozburun Yarımadası (Ege Denizi) Kıyı Balıkçılığı ve Sorunları Üzerine Bir Araştırma

Akdeniz Bölgesi Sahil Şeridi Deniz Balıkçılığının Sosyoekonomik Yapısı*

İstanbul Balıkçılık Kıyı Yapılarının Mevcut Durumu. Current Situation of Fishing Coastal Structures in the Istanbul

EGE ÜNİVERSİTESİ BİLİMSEL ARAŞTIRMA PROJE KESİN RAPORU EGE UNIVERSITY SCIENTIFIC RESEARCH PROJECT REPORT

Fishery Infrastructures of Sinop Province. Sinop İli Balıkçılık Altyapıları. Türk Denizcilik ve Deniz Bilimleri Dergisi Cilt: 4 Sayı: 1 (2018) 20-32

Elazığ Balık Pazarında Yılları Arasında Satışa Sunulan Balık Türleri ve Miktarlarının Karşılaştırmalı Olarak incelenmesi

İzmir Balık Hali Toptancılarının Sorunları ve Çözüm Yolları

TURİZM TALEBİNDE YENİ EĞİLİMLER: BALIKÇILIK TURİZMİ

ARAŞTIRMA MAKALESİ /RESEARCH ARTICLE

grup sagun / group sagun / 2 bütün balıklar / whole round fish / 4 fileto balıklar / fish fillets portion / 8

Ağ Kafes Üniteleri Etrafındaki Balıkların Kaldırma Ağı ile Avcılığı Üzerine Bir Ön Çalışma

Trabzon ilinde yer alan balıkçılık kıyı yapıları üzerine bir araştırma. An investigation on the coastal fishing structures located in Trabzon province

Geleceğimiz Ağa Takılmadan Deniz Koruma Alanlarımızı Arttıralım

Giresun İli Balıkçılığına Genel Bir Bakış

Karadeniz de Orta Su Trolü İle Avlanan Pelajik Balıkların Bazı Biyolojik Özellikleri ve Avcılık Verilerinin İncelenmesi

İskenderun Körfezi nde Fanyalı Uzatma Ağları ile Dil Balığı Avcılığı*

Balıkçılık Sektöründe Su Ürünleri Kooperatiflerinin Rolü Ve Örgütlenme Yapıları

Tarım Ekonomisi Dergisi

Muğla ili balıkçılık filosunun gelişimi Development of fishing fleet in Mugla province

Balık Alırken; a) Balığın boyuna b) Balığın tazelik özelliklerine c) Satın alınan yerin fiziki ve hijyenik şartlarına. dikkat edilmelidir.

INVESTIGATIONS ON SPECIES COMPASITION AND CATCH PER TRAWL OF CEP HALOPODS CAUGHT BY BOnOM TRAWL IN THE BAY OF ızmir (AEGEAN SEA).

Balık Yemleri ve Teknolojisi Ders Notları

DOĞU KARADENİZ BÖLGESİNDE GIRGIR AĞLARINDA HEDEF DIŞI AV KOMPOZİSYONUNUN ARAŞTIRILMASI ÜZERİNE BİR ÖN ÇALIŞMA

YÜKSEKÖĞRETİM KURULU YARDIMCI DOÇENT : SİNOP ÜNİVERSİTESİ SU ÜRÜNLERİ FAKÜLTESİ AKLİMAN/SİNOP

ANKARA ÜNİVERSİTESİ MERSİN-ANAMUR AVLAMA BÖLGESİNDE DİP TROL AĞI İLE AVCILIKTA HEDEF DIŞI VE ISKARTA AV ORANLARININ BELİRLENMESİ.

Yazışma Adresi: İstanbul Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi. Avlama teknolojisi Anabilim Dalı Ordu Cad. No: Laleli / İstanbul

ARASTIRMA MAKALESİ / RESEARCH ARTICLE

Transkript:

Fırat Üniv. Fen Bilimleri Dergisi Fırat Unv. Journal of Science 26(1),15-20, 2014 26(1),15-20, 2014 Ayvalık (Ege Denizi) Kıyı Balıkçılığı Üzerine Bir Ön Çalışma* ** Cemil SAĞLAM 1, Okan AKYOL 1, Yeşim DEMİR SAĞLAM 2 1: Ege Üniversitesi, Su Ürünleri Fakültesi, Urla, İzmir, Türkiye. 2: Ordu Üniversitesi, Deniz Bilimleri Fakültesi, Balıkçılık Teknolojisi Mühendisliği, Ordu, Türkiye. **cemil.saglam@mail.ege.edu.tr Özet *Bu makale 30 Mayıs 1 Haziran 2013 tarihinde Erzurum da gerçekleştirilen Balıkçılık ve Akuatik Bilimler Sempozyumu (FABA) nda sunulan tebliğin genişletilmiş halidir. (Geliş/Received: 10.12.2013; Kabul/Accepted: 04.03.2014) Bu araştırma, Ayvalık kıyılarında Ocak-Mart 2013 tarihleri arasında yürütülmüştür. Çalışmada, kooperatifin mevcut durumu, kıyı balıkçılık yapısı, tekne tipleri ve kıyı balıkçılarının bazı sosyo-demografik özellikleri anketler yoluyla ve yerinde gözlemlerle tespit edilmiştir. Çalışma neticesinde bölgenin balıkçılık yapısının genel olarak motor gücü düşük 6-9 metre arası teknelere sahip küçük ölçekli balıkçılardan oluştuğu tespit edilmiştir. Bölgede büyük tekne gruplarından 6 adet gırgır teknesi ve 8 adet trol teknesi bulunmaktadır. Ayvalık limanına bağlı 8 adet trol teknesi bulunmasına rağmen, bölgede trol avcılığı yapan diğer bölge limanlarına bağlı teknelerle birlikte toplam 16 tekne olduğu gözlemlenmiştir. Balıkçıların genel çoğunluğunun; ilkokul mezunu oldukları, evli oldukları, kendilerinin balıkçılığı severek yaptıklarını fakat çocuklarının gelecekte balıkçılık yapmalarını istemedikleri, avladıkları balıkların satışında sıkıntı yaşamadıkları, bölgede bulunan su ürünleri kooperatifinden memnun olmadıkları, trata ile avcılığın yasaklanmasının yanlış olduğunu ve balıkçılığa en çok zararı gırgır teknelerinin verdiğini düşündüklerini ifade etmişlerdir. Anahtar Kelimeler: Ayvalık, Su Ürünleri Kooperatifi, Kıyı Balıkçılığı, Sosyo-demografi, Balıkesir, Ege Denizi Abstract Preliminary Study on Ayvalık (Aegean Sea) Coastal Fishery This study was carried out in the coasts of Ayvalık between January and March 2013. In this study, the current status of the fishery cooperative, the structure of the coastal fishing, boat types and some socio-demographic characteristics of the coastal fishermen have been identified by using questionnaires and on-site observations. In the present study, the engine power is low with small boats (between 6 and 9 m LOA) in the overall of the regions. In the region, there are six purse seiners and eight trawlers as a large scale of vessels. A total of 16 trawlers with those of comes from the other regional ports were observed in the area. General the majority of the fishermen graduated from primary school, most of them are married, they love their jobs but they don t want to do fishing of their children in the future. There are no problems in the marketing of fish, and they are dissatisfaction from the fishery cooperative and prohibition of beach seining. They claimed that purse seiners are the most harmful to the fishery. Key words: Ayvalık, Fisheries Cooperative, Coastal Fisheries, Socio-demographics, Balıkesir, Aegean Sea. 1. Giriş Antik dönemdeki adı Kidonia olan Ayvalık İlçesi ni de kıyılarında barındıran Edremit Körfezi, trol balıkçılığına uygun dip topografyası, doğası, koy, bük ve adalarıyla Kuzey Ege nin en önemli balıkçılık alanlarından biridir. Kıyılarında 24 adet adanın dağıldığı Ayvalık, Edremit Körfezi nin güney ucunda önemli balıkçılık sahalarına sahiptir. Alibey Adası nda 1975 1984 yılları arasında yapımı tamamlanan balıkçı barınağı, S.S. Ayvalık Su Ürünleri Kooperatifi tarafından işletilmekte olup, 396 m ana mendirek boyuna sahiptir ve 170 balıkçı teknesini barındırmaktadır [1]. Yasaklanmadan önce bölgede toplam 60 ı bulan tarata (kıyı sürütme) takımları, özellikle geleneksel papalina (genç sardalye bireyi) avcılığının yanı sıra, kıyı alanında barbun, tekir, 15

sparidler ve kalamar yakalamak için de yoğun olarak kullanılmaktaydı [2]. Ayvalık ve civarında balıkçılık üzerine yapılmış az sayıda çalışma bulunmaktadır. Bunlar sırasıyla, Ceyhan [3] tarafından Edremit Körfezi kıyı balıkçılığının genel bir değerlendirmesinin yapıldığı ve Ayvalık Su Ürünleri Kooperatifi nin ve kıyı balıkçılık sorunlarının da ele alındığı bir çalışma ile Tokaç [2] tarafından Ege Denizi balıkçılığı içerisinde Ayvalık balıkçılığına ait kısa bir değerlendirmenin yer aldığı çalışmalardır. Yörede, ikinci konutların ve turizmin ön plana çıkmasıyla çok sayıda amatör balıkçıya da rastlanmaktadır. Alibey Adası (Cunda) ilçenin balıkçılık merkezi olduğu kadar yegâne balıkçı barınağına da sahiptir. Adada 1992 yılında kurulmuş Su Ürünleri Kooperatifinin birçok sorunu vardır. Bu bağlamda, kıyı alanlarının önemli bir paydaşı olarak bölgenin balıkçı kooperatifinin incelenerek, mevcut sorunlarının belirlenmesi rasyonel bir balıkçılık yönetimi için gereklidir. Bu çalışmada, Edremit Körfezi nin en önemli balıkçılık alanlarından biri olan Ayvalık su ürünleri kooperatifinin işleyişi, sorunları, kıyı balıkçılığının mevcut durumu, tekne tipleri ve kıyı balıkçılarının bazı sosyo-demografik özelliklerinin ortaya konması amaçlanmıştır. 2. Materyal ve Metot Bu araştırma, Ayvalık kıyılarında 3 4 5 Şubat ve 16 Mart 2013 tarihlerinde yürütülmüştür. Çalışmada, kooperatifin mevcut durumu, kıyı balıkçılık yapısı, tekne tipleri ve kıyı balıkçılarının bazı sosyo-demografik özellikleri anketler yoluyla ve yerinde gözlemlerle tespit edilmiştir. Bu kapsamda, kooperatif başkanı ve balıkçılardan oluşan toplam 38 kişilik bir kitle ile görüşülmüştür. 3. Bulguar av sahası, Altınova feneri, Artur feneri ile Alibey Adası çevresidir (Şekil 1). Şekil 1. Ayvalık kıyı balıkçılık av sahaları Ayvalığın kış nüfusu 5000 civarında iken, yaz nüfusu 25000 in üzerine çıkmaktadır. İlçede çok sayıda balık lokantası bulunmaktadır. S.S. Ayvalık Alibey Adası Su Ürünleri Kooperatifi belli başlı sorunları olarak; düzenli aidat toplayamadıklarını, soğuk hava deposuna sahip olmadıklarını, limanın yeterli olmasına rağmen, liman düzenlemesinin iyi olmamasını, vergilerin yüksek olmasını, balıkçının balığını kendilerinin pazarlamasını, kayıt dışı çalışan çok sayıda tekne ve amatör balıkçının av sahalarında bulunmasını ve yunus sorununu ifade etmişlerdir. Kooperatif balığın fazlasını zaman zaman Balıkesir, İzmir, Bursa ve İstanbul a da göndermektedir. Balıkçıların sosyo-demografik özellikleri Kıyı balıkçı teknelerin reisleri ile yapılan anketler sonucunda, balıkçıların sosyodemografik özellikleri Tablo 1 ve balıkçılığı meslek olarak seçmede etkili faktörler ise Şekil 2 de özetlenmiştir. Balıkçı Kooperatifleri, av sahaları ve sorunlar Edremit Körfezi kıyılarında mevcut altı balıkçı kooperatifinden biri olan S.S. Ayvalık Su Ürünleri Kooperatifi 1992 yılında kurulmuş olup, tamamı faal üyelerden oluşan 126 balıkçı kayıtlıdır. Bölgede üye olmayan balıkçı sayısı ise 150 civarında bildirilmiştir. Kıyı balıkçılarının Şekil 2. Ayvalık balıkçılarının balıkçılığı meslek olarak seçmesinde etkili faktörler 16

Ayvalık (Ege Denizi) Kıyı Balıkıçılığı Üzerine Bir Ön Çalışma Tablo 1. Ayvalık balıkçılarının sosyo-demografik özellikleri (parantez içerisindekiler minimum ve maksimum değerlerdir) Özellikler n=38 Balıkçının yaşı (ort.±sd) (min-max) 45,9 ± 9,5 (25 64) Balıkçılık tecrübesi (yıl, ort.±sd) (min-max) 23,2 ± 11,4 (5 45) Hane halkı sayısı (ort.±sd) (min-max) 3,8 ± 0,9 (1 5) Baktığı kişi sayısı (ort.±sd) (min-max) 2,6 ± 1,1 (0 5) Günlük çalışma süresi (saat, ort.±sd) (min-max) 7,3 ± 2,3 (4 10) Tüm geliri balıkçılıktan olan (%) 84,2 Evli (%) 97,4 Ev sahibi (%) 55,3 Gelir memnuniyeti (%) -iyi 39,5 -orta 31,6 -kötü 28,9 Sosyal güvence (%) -SSK 15,8 -Bağ-Kur 57,9 -Em. Sandığı - -Yeşil kart 5,3 -Yok 21,1 Sosyal üyelik (%) -Koop. 42,1 -Dernek 10,5 -Koop+Dernek - -Yok 47,4 Eğitim (%) -İlkokul 47,4 -Ortaokul 26,3 -Lise 21,1 -Yüksekokul 5,3 Burada dikkati çeken konu balıkçıların oldukça yüksek bir yaş ortalamasına (45,9 ± 9,5) sahip olmalarıdır. Balıkçıların %97 si evlidir. Sosyal güvencesi olmayanların oranı %21 iken, %42 si balıkçı kooperatifine, %11 i balıkçı derneğine üyedir. Örneklenen balıkçıların %47 si ilkokul, %26 sı ortaokul, %21 i lise ve %5 i ise yüksek okul mezunudur. Balıkçıların yarıya yakını (%45) balıkçılığı baba mesleğini devam ettirmek, %34 ü deniz tutkusu ve kalan %21 i ise zorunluluktan seçmiştir (Şekil 2). Yaş aralığı, tecrübe aralığı, gelir memnuniyeti, sosyal güvence, eğitim durumu, medeni hal, barınma durumu, baktığı kişi sayısı, hane halkı sayısı, günlük çalışma süresi, vb. değişkenlerin birbirleri ile istatistikî açıdan önemli bir fark olup olmadığını ortaya koymak 17 için χ 2 testi uygulanmıştır. Tüm bu değişkenler arasında istatistikî değerlendirme Tablo 2 de verilmiştir. Tablo 2. Değişkenlerin birbirleri ile istatistikî açıdan önem durumları 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Balıkçı Yaşı (1) - * * - * - - - - - - Tecrübe (2) * - * - - - * - - - Tüm Gelir Balıkçılıktan mı?(3) - - - - - * - - - Hane Halkı Sayısı (4) * * - - - - - * Baktığı Kişi Sayısı (5) * - - * - - - Medeni Durum (6) - - - - - - Barınma Durumu (7) - - * * - Gelir Memnuniyeti (8) - - * - Çalışma Saati (9) - - - Sosyal Güvence (10) - - Kooperatif Üyeliği (11) - Eğitim Durumu (12) (* P<0.05, - P>0.05) Tekne özellikleri Ayvalık kıyıları ve Alibey Adası limanından rasgele örneklenmiş 38 teknenin bağlama limanı, tekne boyu, teknenin yapım yeri/yılı, tonajı, materyali, tipi, makine gücü, yakıt tüketimi, personel sayısı ve kullandığı av araçları Tablo 3 de gösterilmiştir. Buna göre, teknelerden 4 ü gırgır, 2 si trol, kalan 32 tanesi ise küçük ölçekli teknelerden oluşmuştur. Küçük ölçekli teknelerin başta uzatma ağları olmak üzere, olta, paragat ve tuzak (sepet, çömlek, vb.) kullandıkları saptanmıştır. Teknelerin %11 i sac materyalden yapılmış olup, %58 i aynakıç, %13 ü piyade, %11 i kik, %11 i baltabaş ve %8 i ise karpuzkıç formundadır. Teknelerin boy, tonaj, makine gücü, yaşı, yakıt tüketimi ve personel sayısı toplamları ile ortalamaları Tablo 4 te özetlenmiştir. Avlanan Türler ve Yoğun Av Dönemleri Ayvalık kıyı balıkçıları tarafından çeşitli av araçlarıyla avlanan türler ve yoğun av dönemleri Tablo 5 te listelenmiştir.

No Bağlama Limanı Tekne Boyu (m) Tekne Yapım Yeri Tablo 3. Ayvalık kıyı av teknelerinin bazı özellikleri Yapım Yılı Tonajı (GT) Yapım Materyali Tipi Mak. Gücü (hp) Yakıt Tüket (l/gün) Personel Av Aracı 1 Ayvalık 9,0 İzmir 1986 4,0 Ahşap Baltabaş 85,0 10 1 O 2 Bandırma 26,4 İstanbul 1977 72,0 Sac Aynakıç 550,0 500 15 G 3 Ayvalık 6,5 İzmir 1977 1,5 Ahşap Aynakıç 9,0 5 2 D 4 Ayvalık 21,0 Bozburun 2004 80,0 Sac Aynakıç 480,0 400 20 G 5 Ayvalık 28,0 Ayvalık 1990 - Sac Aynakıç 600x2 1000 12 G 6 Ayvalık 20,0 İzmir 1984 50,0 Sac Aynakıç 460,0 300 10 G 7 Ayvalık 8,2?? 3,0 Ahşap Aynakıç 28,0 20 1 U 8 Ayvalık 6,8 İzmir 1980 2,0 Ahşap Piyade 9,0 5 1 O 9 Ayvalık 20,0 İzmir 1985 50,0 Ahşap Aynakıç 480,0 200 4 Tr 10 Ayvalık 6,8 Ayvalık 1990 2,0 Ahşap Karpuzkıç 9,0 5 1 O 11 Ayvalık 8,2 İzmir 1987 3,0 Ahşap Aynakıç 28,0 15 1 U 12 Ayvalık 8,5?? 3,0 Ahşap Aynakıç 80,0 20 2 U 13 Ayvalık 7,4 İzmir 1992 2,5 Ahşap Aynakıç 28,0 10 1 O 14 Ayvalık 6,7 Ayvalık 1976 2,0 Ahşap Piyade 9,0 5 2 O,T 15 Ayvalık 8,0 İzmir 1975 2,0 Ahşap Aynakıç 28,0 5 1 U, P 16 Ayvalık 7,2 Marmaris 1985 1,5 Ahşap Piyade 11,5 5 1 U 17 Ayvalık 7,0 Ayvalık 2005 2,0 Ahşap Aynakıç 45,0 6 1 U, P 18 Ayvalık 8,0 Ayvalık 1940 2,0 Ahşap Aynakıç 28,0 5 2 U 19 Ayvalık 9,0 Ayvalık 1960 2,0 Ahşap Aynakıç 28,0 10 2 P 20 Ayvalık 8,0 İstanbul 1979 2,0 Ahşap Aynakıç 85,0 15 2 U, P 21 Ayvalık 8,0 Ayvalık 1940 2,0 Ahşap Aynakıç 28,0 10 2 U 22 Ayvalık 7,8 Kurucaşile 1980 2,5 Ahşap Baltabaş 50,0 30 3 U, P 23 Ayvalık 7,0 İzmir 1982 1,2 Ahşap Baltabaş 9,0 5 1 U 24 Ayvalık 8,7 İstanbul 1988 3,5 Ahşap Karpuzkıç 28,0 15 1 U, O 25 Ayvalık 7,4 Ayvalık 1984 2,5 Ahşap Aynakıç 9,0 5 1 O 26 Ayvalık 7,2 İzmir 1976 2,0 Ahşap Karpuzkıç 28,0 12 1 U 27 Ayvalık 6,8 Ayvalık 1992 2,0 Ahşap Piyade 11,0 10 1 U, P 28 Ayvalık 7,2 Çanakkale 1996 2,0 Ahşap Piyade 9,0 5 1 O 29 Ayvalık 6,4 İstanbul 1979 0,5 Ahşap Baltabaş 11,5 7 2 U 30 Ayvalık 6,7 İstanbul 1984 2,7 Ahşap Kik 9,0 8 2 U 31 Ayvalık 9,0 Marmaris 1976 3,6 Ahşap Aynakıç 28,0 20 2 U, P 32 Ayvalık 8,0 Marmaris 1993 4,0 Ahşap Aynakıç 28,0 15 3 U,P,O,T 33 Ayvalık 6,4??? Ahşap Kik 14,0 5 2 U 34 Ayvalık 6,4?? 1,5 Ahşap Kik 9,0 5 1 U, P 35 Ayvalık 6,9? 1976? Ahşap Kik 9,0 5 1 U 36 İzmir 14,6 Kdz.Ereğli 1970 16,1 Ahşap Aynakıç 280,0 250 4 Tr 37 Ayvalık 9,0 Ayvalık 2005? Ahşap Aynakıç 28,0 10 1 U 38 Ayvalık 6,0 Ayvalık 1994? Ahşap Aynakıç 14,0 5 1 U O: Olta; G: Gırgır; D: Dalarak; U: Uzatma ağı; Tr: Trol; T: Tuzak; P: Paragat Tablo 4. Ayvalık ta küçük ölçekli balıkçı teknelerinin karakteristikleri n Tekne Boyu (m) 38 Tonajı (GT) 33 Makine Gücü (hp) 38 Teknenin Yaşı (yıl) 34 Yakıt Tüketimi (l/gün) 38 Personel sayısı 38 Ortalama ±SD (min.-maks.) 9,7 ± 5,6 (6 28) 10,1 ± 20,7 (0,5 80) 112,7 ± 235,2 (9 1200) 31 ± 14,4 (8 73) 78,0 ± 192,8 (5 1000) 3 ± 4,2 (1 20) Toplam 370,2 332,6 4283 1055 2963 112 18

4. Tartışma ve Sonuç Tablo 5. Ayvalık kıyı balıkçılığının hedef türleri ve av dönemleri Hedef Tür Yoğun Av Dönemi Av Aracı Ahtapot (Octopus vulgaris) Kasım-Nisan D, T, O Bakalyaro (Merluccius merluccius) Ağustos-Mayıs Tr, U Barbun (Mullus barbatus) Ağustos-Nisan U, Tr Çipura (Sparus aurata) Eylül-Kasım O, U Denizkestanesi (Paracentrotus lividus) Ocak-Mart K, D Hamsi (Engraulis encrasicolus) Eylül-Nisan G Isparoz (Diplodus annularis) Tüm yıl O İstavrit (Trachurus spp.) Aralık-Mart G Kalamar (Loligo vulgaris) Aralık-Nisan O, U Karagöz (Diplodus vulgaris) Eylül-Nisan O Kolyoz (Scomber japonicus) Şubat-Mayıs G, U Kupes (Boops boops) Eylül-Nisan G, U, O Levrek (Dicentrarchus labrax) Ocak-Şubat O Lüfer (Pomatomus saltatrix) Eylül-Kasım U Melanur (Oblada melanura) Aralık-Nisan U Mercan (Pagellus erythrinus) Eylül-Nisan O Mırmır (Lithognathus mormyrus) Eylül-Kasım O Palamut (Sarda sarda) Eylül-Aralık G, U Sardalye (Sardina pilchardus) Eylül-Nisan/Tüm yıl G, U Sargoz (Diplodus sargus) Eylül-Kasım U Sarpa (Sarpa salpa) Aralık-Nisan U Sinarit (Dentex dentex) Haziran-Eylül O, P Tekir (Mullus surmuletus) Nisan-Eylül U Tombik (Auxis rochei) Eylül-Nisan G Uskumru (Scomber scombrus) Şubat-Mayıs G G: Gırgır; Tr: Trol; D: Dalarak; U: Uzatma ağı; O: Olta; P: Paragat; K: Kaşık kepçe Alibey Adası Ayvalık balıkçılığının merkezidir ve çekek yeri ve tersaneler bakımından oldukça gelişmiştir. Çok sayıda koy, bük ve ada bölgenin balıklanmasında önemli rol oynamaktadır. Arıkan [4], Alibey Adası nın ekonomisinde tahıl üretiminin oldukça sınırlı olduğunu, şarap, zeytinyağı, sabun, deri ve tuz üretiminin yanında, Yunda (Cunda, Alibey) halkının asıl uğraşının balıkçılık olduğunu; bu yörede oldukça bol balık ve özellikle ahtapot, kalamar, sübye gibi kafadanbacaklı deniz ürünleri açısından oldukça verimli olduğunu belirtmiştir. Bölgenin balıkçılık ve turizm konusundaki avantajlı konumu sayesinde ilçe, özellikle balık restoranlarının göreceli fazlalığıyla dikkati çekmeye başlamıştır. Bu durum balıkçılığı cazip hale getirmekle birlikte, yöre balıkçılığının pek çok sorunu da vardır. Bunlardan başlıca ifade edilenler: Ayvalık ve ada av sahalarının büyük balıkçılar tarafından da yoğun kullanılmaları, deniz trafiği, plaj alanları, amatör balıkçıların fazlalığı, ağlara olan yunus saldırılarıdır. Ayrıca, ada nüfusunun yaz ve kış farklarının 19 büyüklüğünün arz ve talepte oluşturduğu istikrarsızlık ve pazarlama sorunları da oldukça önemlidir. Ayrıca, Ayvalık kooperatife kayıtlı 126 üyesiyle (%46) körfezin en büyük kooperatifi olmasına rağmen, kooperatife kayıt olmayan 150 civarında balıkçının (%54) bulunması henüz kooperatifleşme bilincinin zayıf olduğunun da bir göstergesidir. Ayvalık için dikkati çeken diğer bir konu ise, balıkçıların yaş ortalamasının (~46 yaş) gittikçe yükselmekte olduğudur. Bu durum, gençlerin balıkçılığa çok fazla ilgi göstermemeleri, okumak, çalışmak vb. nedenlerle büyük kentlere gidiyor olmalarıyla da ilgilidir. Zaten balıkçıların ekserisi (%97) çocuklarının bu işi yapmasını istememektedirler. Ada halkı artık günümüzde daha çok turizme ve tarıma (zeytin) kaymakta, balıkçılığı genelde yarı-zamanlı bir iş olarak yapmaktadırlar. Balıkçılığı tamamen bırakamamalarının nedeni ise babadan gelen meslek olması (%45) ve denize duydukları sevgide (%34) aranmalıdır. Ayvalık ta toplam 276 aktif balıkçı saptanırken, 500 civarında amatör balıkçının bulunuyor olması da oldukça düşündürücüdür. Bölgede ikinci konut (yazlıkçı) fazlalığının amatör tekne

sayısındaki artışı açıklamakla beraber, bu teknelerin yeterince denetlenip denetlenmediği bilinmemektedir. Sonuçta aynı av sahasında av yapan bu teknelerin av oranlarının ve stoklardan aldığı payın belirlenmesi gerekmektedir. Çalışma neticesinde bölgenin balıkçılık yapısının genellikle motor gücü düşük (9 85 hp) ve 6 9 m arası teknelere sahip küçük ölçekli balıkçılardan oluştuğu tespit edilmiştir. Bölgede büyük tekne gruplarından 6 adet gırgır teknesi ve 8 adet trol teknesi bulunmaktadır. Ayvalık limanına bağlı 8 adet trol teknesi bulunmasına rağmen, bölgede trol avcılığı yapan diğer bölge limanlarına bağlı teknelerle birlikte toplam 16 tekne olduğu gözlemlenmiştir. Balıkçıların genel çoğunluğunun; ilkokul mezunu oldukları, avladıkları balıkların satışında sıkıntı yaşamadıkları, bölgede bulunan su ürünleri kooperatifinden memnun olmadıkları, trata ile 6. Kaynaklar 1. Anon., (2004). Fishing Shelters of Turkey. TKB- KKGM, Su Ürünleri Hizmetleri Daire Başkanlığı, Ankara, 295 s. [in Turkish]. 2. Tokaç A, Ünal V, Tosunoğlu Z, Akyol O, Özbilgin H, Gökçe G., (2010). Aegean Sea Fishery. IMEAK Deniz Ticaret Odası İzmir Şubesi Yayınları, İzmir, 371 s. [in Turkish]. avcılığın yasaklanmasının yanlış olduğunu ve balıkçılığa en çok zararın gırgır teknelerinden kaynaklandığını düşündüklerini ifade etmişlerdir. Sonuçta, Ayvalık halkının en önemli geçim kaynağı hâlihazırda balıkçılık, zeytincilik ve turizmdir. Bu nedenle, bölgenin balıkçılığı daha ayrıntılı incelenerek, amatör balıkçılığın belirli alanlarda sınırlandırılarak sıkı denetim altına alınması ve kişi başı miktar ve/veya ücret sisteminin uygulanması yanında, profesyonel balıkçılığın desteklenmesi ve ada kooperatifinin geliştirilmesi için yerel yönetimlerle üniversite işbirliği sağlanmalıdır. 5. Teşekkür Bu çalışmanın gerçekleşmesi için anket desteği sağlayan Su Ürünleri Mühendisi Cemil Cengiz e ve su ürünleri kooperatifi başkanı ile yöre balıkçılarına şükranlarımızı sunarız. 3. Ceyhan, T., Akyol, O., Ünal, V., (2006). An Investigation on Coastal Fishery of Edremit Bay (Aegean Sea). Ege Journal of Fisheries and Aquatic Sciences, 23 (Suppl.1/3): 373 375. [in Turkish]. 4. Arıkan, Z., (2013). Yunda (Cunda) Town. Egeden Dergisi, Bahar 2013, 16:16 17. [in Turkish]. 20