Kumbara OKUL ÖNCESİ ÇOCUK DERGİSİ Türkiye İş Bankası nın çocuklara armağanıdır. mini 5
MAX Kumbara F 21x23cm.indd 1 15.05.2012 17:15
Kumbara Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları Kültür Yayınları İş-Türk Ltd. Şti. İstiklal Caddesi Meşelik Sokak No: 2 Kat: 4 Beyoğlu / İstanbul Telefon: 0 212 252 39 91 Faks: 0 212 252 39 95 www.iskulturyayinlari.com.tr Yasasın!, Havalar ısındı... MİNİ KUMBARA DERGİSİ Sayı 5 Üç ayda bir yayımlanır KÜLTÜR YAYINLARI İŞ-TÜRK LTD ŞTİ. ADINA SAHİBİ Suat E. Sözen SORUMLU YAZIİŞLERİ MÜDÜRÜ Ahmet Salcan YAPIM Bilim ve Çocuk Yayıncılık Tic. Ltd. Şti. GENEL YAYIN YÖNETMENİ Çağlar Sunay caglar.sunay@iskultur.com.tr DANIŞMAN Klinik Psikolog Çiğdem Çalkılıç Taylor PUSULA Psikoloji EDİTÖRLER Çağlar Sunay caglar.sunay@iskultur.com.tr Muzaffer Özgüleş muzaffer.ozgules@iskultur.com.tr Cumhur Öztürk cumhur.ozturk@iskultur.com.tr ÇİZERLER Hülya Ceylan hulya.ceylan@iskultur.com.tr Korkut Gültekin korkut.gultekin@iskultur.com.tr GÖRSEL YÖNETMEN İlkay Aydın ilkay.aydin@iskultur.com.tr BASKI Bilnet Matbaacılık Biltur Basım Yay. ve Hiz. A.Ş. www.bilnet.net.tr ISSN 2146-4324 Mini Kumbara dergisinin 5. sayısı 100.000 adet basılmıştır. İş Bankası tarafından ücretsiz olarak dağıtılır. Merhaba Arkadaşlar, Oh, havalar iyiden iyiye ısındı. Artık evden hem daha sık hem de daha uzun süre dışarı çıkabiliyoruz. Parklarda bahçelerde koşup oynayabiliyoruz. Yalnız biz değil, kuşlar, kediler, köpekler de öyle... Hiç dikkat ettiniz mi, aslında çevremizde birçok hayvan yaşıyor. Kuşlar, kedi ve köpekler en kolay gördüklerimiz. Bir de hemen fark edilmeyenler var: karıncalar, arılar, tırtıllar, kelebekler, solucanlar, sümüklüböcekler, kertenkeleler... Biliyorsunuz doğadaki hayvanlar bunlardan çok daha fazla. Dergimizin bu sayısında sizlere hayvanları tanıtacağız. Çizgi öykülerimizin, boyama ve bulmacalarımızın konusunu da hep hayvanlar oluşturuyor. Umarız beğenirsiniz... Altıncı sayıda görüşmek dileğiyle, hoşça kalın. Resim, fotoğraf ve şiir gibi çalışmalarınızı e-posta adresimize minikumbara@iskultur.com.tr ya da posta adresimize İstiklal Caddesi Meşelik Sokak No:2 Kat: 4 Beyoğlu/İstanbul gönderebilirsiniz. 1
12 14 26 5.Sayıda Neler Var? 03 Sevimli ve Akıllı: Hayvanlar 04 Çizgi Öykü: Afrika da 10 Boyama 11 Bulmaca 12 Havada Ne Var? 14 Yüzen Hayvanlar 16 Resimli Öykü: Tüytop Ormanda 17 Bilimsel Gözlem: Solucanlar 18 Çizgi Öykü: Kerem Çiftlikte 22 Minik Sanatçılar: Kolye Yapalım 26 Mini Mutfak: Muzlu Krep 28 Bulmaca 29 Mini Kitap: Hayvanlar Dünyası 31 Kitaplığım 32 Son Bulmaca ve Boyama 2
Sevimli ve Akıllı: Hayvanlar Çevremizde birçok hayvan yaşıyor. Ama onlardan daha fazlası ormanlarda, savanlarda, denizlerde hatta toprağın içinde bulunur. Bazıları uçar, bazıları yüzer, bazıları da tıpkı bizim gibi yürür. Bakalım aşağıdaki hayvanları tanıyor musunuz? 3
U ÇİZGİ ÖYKÜ Afrika da Hayvanlar Arasında Deniz bütün günü bahçede top oynayarak geçirmişti. Akşam yemeğinden sonra gözlerini açık tutmakta bile zorlanıyordu. Her akşam olduğu gibi babası ona Afrika da Hayvanlar adlı kitabı okumaya başladı. Afrika daki hayvanlar, Deniz in çok ilgisini çekiyordu. Ama o gün o kadar yorulmuştu ki... 4
9
U BOYAMA Resimli öyküleri okumak ya da dinlemek güzeldir. Ama bir resmi boyamanın da ayrı bir keyfi vardır. Bakalım siz bu resmi hangi renklere boyayacaksınız. 10
UBULMACA? İki resim arasındaki 5 farkı bulabilecek misiniz? 11
Havada ne var? Gökyüzünde ne kadar çok kuş var. Bazılarını hep görüyoruz. Bazılarıysa bizden uzakta. Ama hepsinin ortak bir özelliği var: Kanatlarını çırpıp uçarlar. Hangi kuşları biliyorsunuz? Serçe, kanarya, saka, muhabbet kuşu... Bunların hepsi küçük kuşlar. Bir de daha büyük kuşlar var. Karga, saksağan, martı, güvercin... Acaba daha da büyükleri var mı? Olmaz olur mu! Leylek, karabatak, balıkçıl, turna, flamingo... Peki ya yırtıcı kuşlara ne dersiniz? Şahin, doğan, kartal, atmaca, baykuş... Karabatak Muhabbet Kuşu Saksağan Martı 12
Turna Çevremizde uçan başka hayvanlar da var. Bir düşünün, bakalım bulabilecek misiniz? İşte, size ipucu: Bal yapar, kovanda yaşar. Evet, bildiniz arı. Arı bir kuş değildir; ama onun da kanatları vardır. O da küçük kanatlarını hızla çırparak uçar. Kelebek, sinek, uğurböceği, yusufçuk; bunlar da uçan öteki böcekler. Meğer ne kadar da çok uçan hayvan varmış doğada değil mi? Flamingo Kartal Leylek Serçe Kanarya Baykuş Karga Güvercin Saka 13
Yüzen Hayvanlar Suyla oynamayı sever misiniz? Denize, göle ya da ırmağa girip yüzmek ya da oynamak çok eğlenceli değil mi? Birçok hayvan da suyu çok sever. Hatta bazıları suda yaşar. Bazıları da zaman zaman suda zaman zaman karada İnsanlar da arada sırada suya girmeye bayılır. 14
Suda yaşayan hayvanlar saymakla bitmez. Bunların başında balıklar gelir. Balıklar yalnızca denizlerde değil, göllerde, akarsularda, hatta evlerdeki akvaryumlarda bile yaşarlar. Yüzgeçlerini ve kuyruklarını oynatarak suda giderler. Yiyeceklerini de suyun içinde bulurlar. Suyun içinde yaşayan başka hangi hayvanlar var? Sayalım bakalım: Ahtapot, yunus, fok, balina, denizkestanesi, denizyıldızı, midye ve daha birçok hayvan Peki, hem karada hem de suda yaşayan hayvanlardan aklınıza hangileri geliyor? Su kaplumbağası, kurbağa, timsah... Su hayvanlar için vazgeçilmez bir şey! 15
URESİMLİ ÖYKÜ Tüytop Ormanda Tüytop evlerinin önündeki büyük ın dibinde oturuyordu. Çevresini arkadaşları sarmıştı., ayı, kırkayak, tilki, Hepsi de durmuş Şimdi ne oynasak? diye düşünüyorlardı. Saklambaç, körebe, yakalamaca oynamışlardı ama başka bir oyun oynamak istiyorlardı. Tüytop ayağını un üzerine koymuş düşünürken annesi seslendi: İstop oynasanıza. Tüytop çok sevdiği bu oyunu unutuvermişti. Hemen u eline alıp oyunu arkadaşlarına anlattı. Biri u havaya atarken arkadaşlarından birinin adını söyleyecekti. Adı söylenen u yakalamaya çalışacaktı. Yakalayamazsa arkadaşları kaçacak o da tuttuğunda İstop! diyecekti. Sonra herkes olduğu yerde DUR acak o da u fırlatarak arkadaşlarını vurmaya çalışacaktı. Hemen oynamaya başladılar. Herkes çok olmuştu. ağaç sincap karga top DUR dur mutlu 16
U BİLİMSEL GÖZLEM SOLUCANLAR Arka bahçenizdeki toprakta binlerce solucan var! Bahçenizde ya da parkta gördüğünüz çimenlikler gerçekte minik minik onlarca canlı türüne ev sahipliği yapan ayrı bir dünyadır: Minikler Dünyası! Peki, bu dünyanın altında yani toprakta da yüzlerce hayvanın yaşadığı bir başka dünya olduğunu biliyor muydunuz? Gerekenler: Kavanoz, kesekağıdı, toprak, saksı toprağı, birkaç yaprak, su, birkaç solucan Yapılacaklar: 1-17 2-3- 4- Kavanozun alttan 3 cm lik bölümüne toprak koyun. Aynı miktarda saksı toprağını da toprağın üstüne koyun. Bu tabakalama işlemini kavanozun ağzına 5 cm kalana kadar sürdürün. Solucanları en üst tabakaya bırakın ve üstlerini yapraklarla örtün. Zaman zaman toprağa su serpin ve onu nemli tutun. Kesekağıdını kavanozun üzerine geçirin. Böylece toprağı karanlıkta tutmuş olursunuz. İki-üç günden sonra kesekağıdını kaldırıp kavanoza bakın. Toprakta solucanların açtığı tünelleri göreceksiniz. Her gün az miktarda su serpmeyi sürdürün. Yeni yapraklar eklemeyi de unutmayın. Solucanlarınızı 2-3 günde bir izleyin. Gözlemleriniz bitince solucanları bahçeye bırakmayı unutmayın!
U ÇİZGİ ÖYKÜ Kerem Çiftlikte Kerem beş yaşında. Hayvanları çok seviyor. Sevmesine seviyor ama yaşadığı kentte pek fazla hayvan göremiyor. Dışarıda gördüğü kuşlar, köpekler, kediler ve bir de evde beslediği kedisi Maske. Hepsi bu... 18
Ama Kerem çok şanslı; çünkü dedesi köyde yaşıyor. Onu her ziyarete gittiğinde çiftlikteki hayvanları görüyor, hayvanların yemini, suyunu veriyor ve onlarla oynuyor. & : < En sevdiği hayvan Kral. O bir köpek hem de Kangal cinsi bir köpek. Kerem, çiftliğin kapısından girer girmez Kral kuyruğunu sallamaya başlıyor. Sonra da suratında yalanmadık yer bırakmıyor. 19
o l tv Kerem in çiftlikte en sevdiği yer kümesler. Tavuk ve horozlar için bir kümes, kazlar içinse ayrı bir kümes var çiftlikte. Kerem sabah kalkar kalkmaz hemen tavukların olduğu kümese koşuyor. Dedesinin gösterdiği yerlerdeki sımsıcak yumurtaları kendi elleriyle topluyor. Çiftlikte koyunlar da var. Babaannesi ağılda koyunları sağarken Kerem de onların kıvır kıvır, yumuşacık tüylerini seviyor. Sonra da babaannesinin yaptığı mis kokulu yoğurdu afiyetle yiyor. 20 O P X
21 Tabii bir de Sarıkız var, çiftliğin gözdesi inek. Daha yeni yavrulamış. İki aylık buzağının gözleri öyle güzel ki dedesi buzağıya Alagöz adını vermiş. Kerem, Alagöz ü çok sevdiğinden her gün onu görmeye ahıra gidiyor. Dedesi ineklere saman verirken o da Alagöz e içmesi için su veriyor. Kerem çiftliğe her gelişinde çok mutlu oluyor, çünkü hayvanları çok ama çok seviyor.
U MİNİK SANATÇILAR Kolye Yapalım Yapraklar, dal parçaları, denizkabukları ve başka birtakım doğal nesnelerden yararlanarak odanızın duvarlarına asmak için güzel sanat eserleri yapabilirsiniz. Daha küçüklerini yapıp kolye olarak boynunuza da asabilirsiniz. 22 Malzemeler - iki su bardağı mısır nişastası - bir buçuk bardak un - bir yaprak - yağlı kağıt - bir kap ılık su - kaşık - oklava - plastik pipet - karıştırma kabı - gıda boyası (isteğe bağlı) - bir parça ip
A
Mutfakta bir şeyler yaparken mutlaka bir büyüğünüz yanınızda olsun! Yapılışı Mısır nişastasıyla unu karıştırma kabında karıştırın. Unun ortasında genişçe bir çukur açın. Ilık sudan bir parça çukura boşaltın ve kaşıkla karıştırın. Suyu azar azar boşaltıp karıştırmaya devam edin (dilerseniz suya biraz gıda boyası katabilirsiniz). Oluşan hamuru yağlı kağıdın üzerinde ellerinizle iyice yoğurun. Eğer yapışkansa biraz un ekleyin. Bastırarak hamuru yassılaştırın ve oklavayla inceltin; ama çok da ince olmamasına dikkat edin. Yaprağın damarlı yüzünü hamura bastırın sonra oklavayla hafifçe yaprağın üzerinden geçin. Sonra yaprağı yavaşça alın. Hamurun üst bölümünde pipetle bir delik açın. Baskı yaptığınız hamur kuruyunca ipi delikten geçirip düğüm atın. 23
U SİZDEN GELENLER Mehmet Akif Ersoy Anaokulu D sınıfı Ünye/Ordu Çağlayan İÖO Ana Sınıfı Erzincan 22 24 Zübeyde Hanım Anaokulu İzmir
Bekliyoruz! Sonbahar, doğa ve hayvan konularında yapacağınız resim ve çizimleri aşağıdaki adreslerden birine gönderirseniz, Mini Kumbara nın 6. sayısındaki Sizden Gelenler köşesinde yayımlayabiliriz. Adınızı, okulunuzun adını, sınıfınızı ve ilinizi de yazmayı unutmayın. ADRES: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları İstiklal Cad. Meşelik Sok. No: 2 Kat: 4 Beyoğlu/İstanbul E-POSTA: minikumbara@iskultur.com.tr 6 yaşında Söke/Aydın Utku Acun İÖO Ana Sınıfı Ordu 25 Ayşe Sıdıka Alişan İÖO Ana Sınıfı Darıca/Kocaeli
U MİNİ MUTFAK nefis mi nefis... Muzlu Krep MALZEMELER * 1 su bardağı un * yarım bardak tereyağı * 1/3 bardak şeker * 1/4 çay kaşığı kabartma tozu * 1/8 çay kaşığı tuz * 1 yumurta * 1 bardak süt * 2 muz (dilimlenmiş) * 3 yemek kaşığı bal Kullanılacak aletler: Tahta çatal, 2 karıştırma kabı, spatula, teflon tava, çatal, kepçe 6 hamur işi 6 kişilik 45 dakikada hazır 26
Mutfakta bir şeyler yaparken mutlaka bir büyüğünüz yanınızda olsun... Yapılısı:, 1-2- 3-4- 5-6- 7-8- Karıştırma kabına unu, tuzu, şekeri, kabartma tozunu koyun ve tahta kaşıkla karıştırın. Yumurtayı kaba kırın. Sütü kaba boşaltın ve kabın içeriğini güzelce karıştırın. Sonra hamurunuzu 20 dakika dinlenmeye bırakın. Muz dilimlerini öteki karıştırma kabına boşaltın ve çatalla ezip püre haline getirin. Muz püresini hamurun içine boşaltıp güzelce karıştırın. Tavayı ateşe koyun ve 1-2 dakika ısıtın. Kepçeyle aldığınız hamuru tavaya boşaltın. Tavada 3-4 kreplik hamur pişsin. Olan krepleri boş bir tabağa aktarın. Krep katlarının üzerini bir dilim muz ve balla süsleyebilirsiniz Mutfakta yemek yaparken her zaman bir önlük takmanızda yarar var. Siz hiç farkına bile varmadan üzerinize bir şeyler sıçrayabilir, damlayabilir, dökülebilir. Önlük, elbiselerinizi koruyacaktır...! 27 Afiyet olsun.
U BULMACA? Bu sayıdaki sözcüğümüzün içindeki harfleri aşağıdaki harfler arasından işaretleyebilir misiniz? A B C Ç D E F G G H I I J K L M N O Ö.. P R S S T U Ü V Y Z, Şimdi de aşağıdaki boşluklara BAYKUS yazmayı deneyin... B A Y K U Ş,, ( 28
$ Kumbara mini Kitabı yapmak için: 1-Kırmızı çizgilerden kesin. Üç ayrı parçanız olacak. 2-Her parçayı mavi çizgilerden katlayın. 3-Sıra numaraları 1 den 10 a kadar olacak şekilde parçaları iç içe yerleştirin. 4-Düzgünce yerleştirdikten sonra, kitabınızı sırtından zımbalayın. 5-Çocuğunuzun adını kitabın kapağına yazın. Bu kitabın koruyucusu: Hayvanlar Dünyası $ 3 ÇİZİMLER: KORKUT GÜLTEKİN Denizlerde yaşayan en büyük hayvan balinadır. Balina aslında bütün hayvanlar arasında en büyük hayvandır. 8 Peki, en akıllı hayvan hangisidir? $ En hızlı koşan 5 6 kara hayvanı çitadır. Çitalar Afrika da yaşar. Burada güzel gözlerini ve ince boynunu gördüğümüz kuş en büyük kuştur. Bakalım onun adını biliyor musunuz?
$ $ $ 1 10 En büyük kara hayvanı fildir. Anne fil yavrusuyla dolaşmaya çıkmış. Karada yaşayan hayvanların en büyüğü hangisidir, biliyor musunuz? 9 2 Evet, doğru bildiniz; en akıllı hayvan şempanzedir. Burada su fışkırtırken gördüğümüz hayvan denizlerde yaşayan en büyük hayvandır. Hangisi olduğunu anımsayabildiniz mi? 7 En büyük kuş devekuşudur. Devekuşları tıpkı tavuklar ve penguenler gibi uçamayan kuşlardandır. 4 Burada koşarken kuyruğu görülen hayvan karada yaşayan en hızlı hayvandır. Hangisi olduğunu bilebildiniz mi?
Ç U KİTAPLIĞIM Kahramanlarımız Tavşan, Fare ve Kuş okyanusun karanlık ve derin sularında balinalardan deniz kaplumbağalarına kadar çok değişik deniz canlısıyla tanışıyor. YAZAN Tony Mitton RESİMLEYEN Ant Parker ÇEVİREN Ali Berktay 24 sayfa, 12 TL Hayvanlara meraklı çocuklar için aynı seriden üç güzel kitap daha. Kahramanlarımız bu kitaplarda ormanlarda, yağmur ormanlarında ve Afrika da yaşayan hayvanlarla tanışıyor, onların sırlarını öğreniyor. 31
U SON BULMACA Bakalım bu görüntülerin derginin hangi sayfalarında olduğunu anımsayabilecek misiniz?? SON BOYAMA 32
A
kumbara 87.yil_21x23cm.indd 1 23.09.2011 13:57