AB Kulisi ŞUBAT 2011 Editör den AB Kulisi nin bu ayki Editör den bölümünde, teknik hazırlıkları tamamlanan ve AB de onay sürecinde bulunan Türkiye-AB Geri Kabul Anlaşması ele alınıyor. Gündem Bu ay AB gündeminde öne çıkan gelişmeler... Ajanda Türkiye nin AB katılım sürecinde önemli tarihler ve dönüm noktaları... 1
Editör den VİZESİZ AB YE DOĞRU İLK ADIM Avrupa Birliği ve Türkiye arasında vizelerin kalkması yönündeki en önemli adımlardan biri olan geri kabul anlaşmasının onay süreci için geri sayım başladı. AB nin, vizeyi kaldırdığı ülkelerden talep ettiği üç şarttan biri olan bu anlaşmanın onay süreci için teknik hazırlıklar tamamlandı. Anlaşma metni 24 Şubat tarihinde, AB nin Adalet ve İçişleri Bakanları masasına getirilecek. Ama vizesiz AB ye doğru süreç yine de uzun görünüyor. Üç Şarttan Biri Geri kabul anlaşmasının onayı, AB ülkeleri topraklarında Türkiye üzerinden girdiği belirlenen yasadışı göçmenler ve sığınma talebi reddedilenlerin Türkiye ye yeniden gönderilmesi anlamına geliyor. Türkiye ise, anlaşmanın iki yıl sürecek olan onay sürecine paralel olarak, vizesiz giriş müzakerelerinin de bir an önce başlatılmasını istiyor. Zira geçtiğimiz ay, AB çevrelerinin katıldığı, Avrupa Politikalar Merkezi adlı düşünce kuruluşunda konuşan Devlet Bakanı ve Başmüzakereci Egemen Bağış; Türkiye nin AB ile bu anlaşmayı dört yıldır müzakere ettiğini hatırlattı. Vize serbestisi müzakerelerinin başlatılabilmesi için AB nin 27 ülkesinin Komisyon a yetki vermesinin beklendiğini belirtti. Almanya nın Çekinceleri Şu ana kadar Türkiye, 27 AB ülkesinden Yunanistan ve Almanya nın, Türkiye ile vize serbestisi müzakerelerinin başlatılmasına yönelik çekincelerinin giderilmesi konusunda uğraşıyordu. Türkiye ile deniz sınırının tanımına ilişkin çekinceleri olan Yunanistan ile teknik sorun henüz çözümlenmedi. Ancak Almanya nın çekinceleri çok daha büyük! Avrupa nın ekonomik bir krizin içinde bulunduğu şu dönemde Almanya, vize ve göç gibi hassas konulara girmek istemiyor. Geri kabul anlaşmasının onayı, Türkiye açısından da bazı sorunlar teşkil ediyor. Çünkü anlaşma, AB ye kaçak göçler konusunda önemli bir transit ülke olan Türkiye yi önemli bir maliyet altına sokacak. Bu nedenle Ankara, baştan beri AB tarafına, maliyetleri paylaşalım telkininde bulunuyor. Onay Süreci Anlaşmanın, AB Adalet ve İçişleri Bakanları nın gelecek ayki toplantısı sırasında paraf edilerek, onay sürecinin başlatılması bekleniyor. Anlaşmanın onayı için sadece AB nin 27 ülkesinin değil, aynı zamanda birliğin yasama organı Parlamento nun da kabulü gerekli. Türkiye, AB nin vizelerin kaldırılması için öne sürdüğü, geri kabul anlaşmasının onayı dışında kalan üç ön şarttan ikisi olan Biyometrik pasaporta geçilmesi ve entegre sınır yönetimi konusunda ise adım attı. Duygu Leloğlu BRÜKSEL 2 2
Gündem AB Bakanları İstanbul da Toplanacak AB Bakanları Nisan ayında, Devlet Bakanı ve Başmüzakereci Egemen Bağış ın davetlisi olarak İstanbul a gelecekler. Bağış, AB Bakanlarına İstanbul davetini, 13 Ocak ta Budapeşte de gerçekleştirilen AB üye ve aday ülke Bakanları toplantısı sırasında yaptı. AB den, Nisan da gayri resmi İstanbul Zirvesi yapılması teklifine olumlu yanıt geldi. Bakan Bağış, İstanbul toplantısının, AB Dışişleri Bakanlarının düzenli olarak gerçekleştirdiği gayri resmi Gymnich toplantısı gibi gelenekselleşmesini arzuladığını söyledi. Sarkozy den Türkiye Çıkarması Türkiye ye Avrupa Birliği (AB) üyeliği yerine imtiyazlı ortaklık verilmesini savunan Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy, G20 Dönem Başkanı sıfatıyla, 25 26 Şubat tarihleri arasında Türkiye yi ziyaret edecek. Sarkozy nin bu ziyareti ile 18 yıldan bu yana ilk defa bir Fransız Cumhurbaşkanı, Türkiye ye adım atmış olacak. Fransa Başbakanı François Fillon u da Türkiye ziyaretinde yanına alması beklenen Sarkozy, Başbakan Erdoğan, Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ve Devlet Bakanı ve Başmüzakereci Egemen Bağış ile bir araya gelecek. Görüşme sırasında ikili ilişkiler, Türkiye nin AB ye üyelik süreci, bölgesel konular gündeme getirilecek. Sarkozy, Türkiye nin üyelik sürecini desteklemese de, Türkiye-Fransa arasındaki ticari ilişkilere zarar vermemek için, son bir buçuk yıldır, kamuoyunda imtiyazlı ortaklık ifadesini kullanmamaya da özen gösteriyor. Bununla birlikte Fransa, Türkiye-AB arasında 35 başlık altında toplanan müzakerelerde, doğrudan Türkiye nin AB ye tam üyeliği ile ilişkili olduğu gerekçesiyle 5 başlığı engellemeye devam ediyor. Bulgaristan da Türkiye Sınırına Tel Örgü Çekecek Türkiye üzerinden Avrupa Birliği ne (AB) kaçak göçleri önlemek için Türkiye sınırına duvar örme kararı alan Yunanistan ın ardından Bulgaristan da, sınıra tel örgü çekmeye hazırlanıyor. Bununla birlikte Bulgaristan ın, bu girişiminin nedeni, şap hastalığı ile mücadele etmek istemesi olarak açıklanıyor. AB ye en son katılan iki ülkeden biri olan Bulgaristan ın Avrupa Komisyonu ndan maddi destek alması durumunda, şap hastalığı ile mücadele için evcil ve yaban hayvanların geçişinin engellenmesi için Türkiye sınırına 143 kilometre uzunluğunda tel örgü inşa edeceği belirtildi. AB Geri Dönüşüm Toplumu olma yolunda ilerliyor Avrupa Komisyonu nun yeni yayınladığı bir rapora göre, AB ülkeleri, atıkların önlenmesi ve geri dönüşümü konusunda çok önemli gelişmeler sağladı. Öte yandan AB nin uzun dönemde geri dönüşüm toplumu olması için üye ülkelerin daha fazla çaba harcaması gerekiyor. Buna göre son on yılda AB içerisinde belediye atıkları kişi başına yıllık olarak 524 kg. da kaldı. Ancak hane halkı tüketim miktarı aynı dönemde %16 oranında artış gösterdi. Atık oranının azaltılması için ise daha fazla çaba gerekiyor. Örneğin AB de evlerde yiyeceklerin %25 i atılıyor. Bu oranın %60 ının önlenebileceği belirtiliyor. Bu da her evde 500 Euro kadar tasarruf sağlanması anlamına geliyor. 3
Galileo için ek ödeneğe ihtiyaç var Avrupa Komisyonu, Avrupa nın en büyük uzay programı Galileo Uydu Seyir Sistemi için 1,9 milyon Euro ek ödenek gerektiğini açıkladı. Komisyon, geçtiğimiz günlerde açıkladığı bir raporda, 18 den fazla uydunun birlikte hareket ettiği ve 2014 yılına kadar işler hale getirilmesi beklenen sistem için ayrılan 3,4 milyar Euro nun yeterli olmadığına dikkat çekti. Bunun için ek ödeneğe ihtiyaç olduğunu belirtti. Galileo, askeri yetki altında bulunan Amerikan Küresel Konumlandırma Sistemi (GPS) ve Rusya nın GLONASS sistemine karşı geliştirilen sivil bir alternatif olarak biliniyor. Avrupa da Genç Bilim İnsanlarına Mali Destek AB, genç bilim insanlarının beyin göçünü önlemek için onlara ilk araştırma çalışmalarında mali yardımda bulunma kararı aldı. Buna göre, 2011 yılı içerisinde, Avrupa da bir araştırma enstitüsünde çalışan genç bilim insanlarının ilk araştırmaları için 400 den fazla bilimadamına hibe verilecek. AB nin Marie Curie Programı kapsamında verilecek bu hibelerin toplam tutarı ise 40 milyon Euro olacak. Şu ana kadar bu program kapsamında, AB tarafından 100 bin Euro luk kariyer entegrasyon hibesi verildi. Nükleer Program Görüşmelerinde Top İran da P5+1 (ABD, İngiltere, Fransa, Çin, Rusya ve Almanya) ülkelerinin temsilcileri ve AB nin Dış İlişkiler Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton başkanlığında İstanbul da yapılan İran görüşmeleri başarısızlıkla sonuçlandı. Çırağan Sarayı nda yapılan görüşmelerde Batı, İran ın nükleer müzakerecisi Said Celili den zenginleştirilmiş uranyumun büyük bir kısmının takas edilmesi konusunda yanıt alamadı. Avrupa tarafı, İran dan elindeki 3 bin kilodan fazla düşük düzeydeki zenginleştirilmiş uranyumdan 2 bin 800 kilosuyla 40 kilo yüksek dereceli materyali yurtdışına göndermesini talep ediyor. Catherine Ashton, görüşmeler sonrasında, İran ın yapıcı bir görüşme için hazır olmadığını belirterek, Çözüm kapısı açık. İran ın adımını bekleyeceğiz diyerek topu İran a attı. Estonya da Euro ya Yumuşak Geçiş AB ye 2004 yılında katılan Estonya nın, AB ortak para birimi Euro ya 1 Ocakta geçişi başarılı ve yumuşak oldu. Euro ya geçiş için bütün hazırlıklarını tamamlamış olan ülkede ne bankalarda ne postanelerde ne de diğer kurumlarda önemli sorunlar yaşandı. Yapılan son araştırmalara göre ülkedeki halkın %15 inin elinde 15 Ocak itibarıyla hala Estonya nın eski para birimi olan kron bulunuyordu. Estonyalılar Haziran sonuna kadar eski para birimlerini Euro ile bankalardaki yaptıkları işlem nedeniyle para ödemeden değiştirebilecekler. AB den Çifte Vergilendirmeyi Önleme Tedbiri Avrupa Komisyonu, farklı AB ülkelerinde bulunan birbirlerine bağlı kuruluşlara ilişkin ortak vergi sisteminin geçerli olmasını düzenleyen bir Yönerge önerisi hazırladı. Bu öneri başka AB ülkelerinde şubesi veya ana merkezi olan şirketlerin çifte vergilendirmeden muaf olmalarına yarayacak. Böyle bir Yönerge, son yıllarda AB de şirketlere ilişkin yasal düzenlemelerin değiştirilmesi nedeniyle gerekli hale gelmişti. 4
AB de Mali Sistem Denetimi İçin Yasal Düzenlemeler Avrupa Komisyonu, bu yıl başında yürürlüğe giren AB nin mali hizmetler denetim sistemini Avrupa yasalarına uyarlamak için yeni bir öneri hazırladı. Bu taslak öneri, bankacılık, sigortacılık, emeklilik ve güvenlik konularında olmak üzere AB de 3 yeni denetim kurumunun oluşturulmasını da içeriyor. Öneri oluşturulacak 3 kurumun yetkilerini de detaylandırıyor. Örneğin bu yeni kurumlar, AB de kayıt olmuş derecelendirme ajanslarının denetimine ilişkin ulusal denetim kuruluşlarıyla olan anlaşmazlıkların çözümü konusunda yetkilendiriliyor. AB-Azerbaycan Arasında Stratejik Anlaşma AB, Azerbaycan ile enerji alanında, Nabucco doğalgaz boru hattının şansını arttıran, stratejik bir anlaşma yaptı. Anlaşmaya, bölgeye resmi ziyaret gerçekleştiren Avrupa Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev imza attı. Doğalgaz anlaşması ile Azerbaycan ilk kez Avrupa ya doğalgaz sevkiyatını yapacağı taahhüdünü vermiş oldu. Ancak Bakü, hangi hattan ne kadar doğalgaz sevkiyatı yapılacağı konusunda henüz kararını vermedi. Azerbaycan, Şahdeniz bölgesindeki 10 milyar metreküp doğalgazın çıkarılması için Nisan ayında bir anlaşmaya varmak üzere görüşmelerde bulunuyor. Nabucco Konsorsiyumu da ITGI ve TAP gibi taliplerden bir diğeri. Ajanda 7 Şubat -AB nin gayri resmi Ulaştırma Bakanları toplantısı, Macaristan-Gödöllö 8 Şubat -AB Ulaştırma Bakanları toplantısı 9 Şubat I 11 Şubat 14 Şubat -Avrupa Parlamentosu Genel Kurul toplantıları (14-16 Şubat) -Euro Bölgesi grubu bakanlar toplantısı 15 Şubat -AB nin Ekonomi ve Maliye Bakanları toplantısı 16 Şubat I 17 Şubat I 18 Şubat 5
21 Şubat -AB nin Tarım ve Balıkçılık Bakanları toplantısı 22 Şubat -AB nin Tarım ve Balıkçılık Bakanları toplantısı -AB nin gayri resmi Spor Bakanları toplantısı 23 Şubat -AB nin Spor Bakanları toplantısı I 24 Şubat -AB nin gayri resmi Savunma Bakanları toplantısı -AB nin Adalet ve İçişleri Bakanları toplantısı 28 Şubat -AB nin Enerji Bakanları toplantısı 2 Mart I 4 Şubat CPS Advisory Group Brüksel, Istanbul, Washington CPS AB Kulisi nde yer alan haberler, çeşitli AB haber kaynaklarından derlenmiştir. 6