21x27 final1:bizimşifa DERGİSİ 10.02.2012 12:34 Page 1 içindekiler 04 06 8 10 BASINDA KADIKÖYŞİFA ŞİFA DOSTLARI NÖROLOJİ Vertigo: Baş dönmesi ne zaman ciddiye alınmalı? TÜP BEBEK MERKEZİ 15. Yılını kutluyor... WOORIDUL TÜRKİYE OMURGA MERKEZİ 12 14 16 18 BESLENME VE DİYET 2012 de sağlıklı bir yaşam için... KARDİYOLOJİ Rutin kalp kontrolünü ihmal etmeyin. ÇOCUK SAĞLIĞI Bebeklerde neden sarılık görülür? WOORIDUL TÜRKİYE OMURGA MERKEZİ Bel fıtığı ameliyatlarında lokal anestezi... 20 22 24 26 KALİTELİ YAŞAM POLİKLİNİĞİ Gençlik aşısı IAL Sistem ÜROLOJİ Varikosel KULAK BURUN BOĞAZ Kulak sağlığınızı korumak için kulaklarınızı... VARİS MERKEZİ VE DAMAR CERRAHİSİ Gebelikte varis 28 30 32 34 KÜLTÜR SANAT KAMPANYA BİZDEN HABERLER SİZDEN GELENLER Kurucumuz DR. AHMET EMİNOĞLU Yönetim Kurulu Başkanı BUKET PİLAVCI Bülteni Hazırlayanlar AYŞEN ÖZKUL ŞENAY EKİZOĞLU GÖKÇE BABAYİĞİT FARUK GÜR İletişim Bilgileri Işıklar Cad. No: 31 Ataşehir, İstanbul 444 2 574 www.kadikoysifa.com info@kadikoysifa.com Baskı Form-Ar Matbaacılık ve Ambalaj San. Tel: 0212 512 16 31
21x27 final1:bizimşifa DERGİSİ 10.02.2012 12:34 Page 2 Merhaba, Bizim Şifa yeni sayısıyla gelişimini sürdürüyor. Tamamen içimizden, gönüllülük ve ekip ruhuyla oluşturulan dergimizi; içeriğini, biraz daha sağlık bilgilerinin yoğun bulunduğu, hastanemizin sunduğu sağlık hizmeti alanlarının daha iyi tanıtıldığı ve ilk ağızdan öğrenip bilgileneceğimiz bir konsepte dönüştürdük. Dergimiz, bizi biz yapan değerlerimizi, uygulamalarımızı, etkinliklerimizi ve ekibimizi daha çok yansıtsın istedik. Keyifle okuyacağınızı umuyorum. Bu yıl 35. Yılımızı kutluyoruz. 35. yılında KadıköyŞifa, kapılarını hizmete açtığı ilk günkü gibi heyecanlı, özenli ve yılların tecrübesiyle güvenilir bir sağlık kuruluşu. Bu yapısını hiç bozmadan büyüyerek geleceğe yürüyor. KadıköyŞifa nın bugünlere gelmesinde emeği geçen başta kurucusu Dr. Ahmet Eminoğlu olmak üzere, tüm emektarlarına, çalışanlarına teşekkürlerimizi sunuyoruz. KadıköyŞifa ekibinin 35. yaşını kutluyorum. Buket Pilavcı Genel Müdür
21x27 final1:bizimşifa DERGİSİ 10.02.2012 12:34 Page 3 BİZİM ŞİFA 2012 SAYI 1 Basında KadıköyŞifa 25.12.2011 22.01.2012 3
21x27 final1:bizimşifa DERGİSİ 10.02.2012 12:34 Page 4 28.01.2012 25.01.2012 14.12.2011 4
21x27 final1:bizimşifa DERGİSİ 10.02.2012 12:34 Page 5 BİZİM ŞİFA 2012 SAYI 1 Şifa Dostları Ataşehir Hastanemize gelerek sağlık hizmeti alan manken ve oyuncu Şenol İpek ile BİZİMŞİFA dergisi için keyifli bir söyleşi yaptık. Sizi en son "Yok Böyle Dans"daki etkili performanslarınız ile hatırlıyoruz, erkek adaylar arasında en güzel dans eden yarışmacılardan biriydiniz ve dikkatimizi çekti ciddi bir fan kitleniz vardı seyirciler arasında. Bize biraz fanlarınızla ilişkinizden bahseder misiniz? Facebook a ekleyen herkesi kabul ediyorum ve olumlu olumsuz mesajlara yanıt veriyorum. Telefon numaramı veriyorum ve genelde herkes şaşırıyor. Yarışma için Ankara dan ve Kocaeli den gelenler bile oluyordu. Peki dansa devam mı? İlk dans etmeye başladığınız tarihle son programlar arasında, tüm yarışmacılarda, beden duruşundaki fark, kilo verme, sıkılaşma gibi her türlü değişime ekrandan şahit olduk, ne dersiniz beden sağlığınız açısından yararı oldu mu dansın? 5
21x27 final1:bizimşifa DERGİSİ 10.02.2012 12:34 Page 6 Organizasyon gereği iş bazında ve tanıtımlarda dans hep oldu. Dans benim günlük yaşamıma disiplin soktu. Günde 5-6 saat prova yapıyorduk ve benim vücudum bayağı bir şekle girdi. Bundan sonra, sağlıklı yaşam adına spor, dans vb. hayatınızda olacak mı? Formunuzu nasıl korumayı düşünüyorsunuz? Kavitasyon yapıyorum:) Düzenli spor yapmaya çalışıyorum ama günlük iş yoğunluğundan dolayı biraz zor oluyor. Şenol İpek in kendi sağlığı için en çok kaygılandığı hastalık desek... Çok fazla ameliyat geçirdim. Ama bence en önemlisi ruh sağlığının bozulmamasıdır. Diyelim çok hastasınız en yakın sağlık kurumuna gittiniz, ilk ve en kritik beklentiniz ne olur? İyi bir bina, temiz bir ortam, kaliteli hizmet gibi ama biz özellikle önceliğinizi rica ediyoruz? Önceliğim ANLAYIŞ. Karşınızdaki personelin pozitif olması benim için çok önemli. İnsanlar hasta psikolojisiyle geliyorlar ve sabırlı olamıyorlar bazen. Hastaneye ilk girdiklerinde karşılarına hostesler ve hasta danışmanları çıkıyor. Bu kişilerin pozitif ve güleryüzlü olması benim için çok önemlidir. Son olarak neden KadıköyŞifa? Öncelikle Şifa ismi mistik bir isim olduğu için beni hep kendine çekmiştir. Ayrıca Dr. Yasemin Savaş ın da orada oluşu KadlköyŞifa Hastanesi ni tercih etmeme neden oldu. 6
21x27 final1:bizimşifa DERGİSİ 10.02.2012 12:34 Page 7 BİZİM ŞİFA 2012 SAYI 1 NÖROLOJİ VERTİGO Baş dönmesi ne zaman ciddiye alınmalı? Hemen hemen herkes hayatının bir döneminde baş dönmesi şikayeti ile karşılaşır. Vertigo olarak da adlandırılan baş dönmesi çoğu zaman basit rahatsızlıkların belirtisidir. Ancak bazı durumlarda ciddi hastalıkların habercisi olabilir. KadıköyŞifa Ataşehir Hastanesi Omurga Merkezi nden Nöroloji Uzmanı Dr. Ebru Nur Yavuz, baş dönmesi nedenlerini, tanı ve tedavisini anlatıyor. Nöroloji Uzm. Dr. Ebru Nur Yavuz Vertigo, genel anlamda baş dönmesi, arkaya ve öne gitme veya düşme hissidir. Ancak tansiyon düşmesi ile ilgili baş dönmeleri bu kapsamda değildir. Vertigodan kastedilen labirentit, iç kulak iltihabı, meniere hastalığı gibi durumlarda olan baş dönmesidir. Korkuya bağlı baş dönmesi de vertigo kapsamında yer alır. Baş dönmesi her hasta tarafından farklı anlatılır. Her taraf dönüyor, başımı tutamıyorum, yer ayağımın altından kayıyor, bir yana doğru kayıyorum, kafamın içi boşalıyor, gözlerim kararıyor şeklinde açıklamalar sık duyulur. Bunların hepsine birden baş dönmesi denir. Çoğu zaman altında önemli bir hastalık bulunmayan ve kendiliğinden düzelen bir belirti olarak ifade edilir. Ancak bazen çok ciddi nörolojik bir hastalığa da işaret eder. Bir dönme hissi olmadan ortaya çıkan vertigo ise yalancı vertigo (dizzness) olarak tanımlanır. Nedenleri: Vertigo; iç kulak, denge siniriyle ilgili hastalıklarda, beyin sapı ve beyinciği tutan hastalıklarda görülebilir. Denge sistemi iç kulaktadır ve beyine vücudun uzay içinde nerede olduğunu, pozisyonunun yönü, hangi yönde hareket ettiği ve dönüyor mu yoksa sakin durumda mı olduğunu bildirir. Baş dönmesine, nörolojik belirtiler eşlik edebilir! Belirtileri: Kulak hastalıklarına bağlı baş dönmelerinde bereberinde kulak çınlaması, işitme azlığı, kulakta basınç hissi, bulantı - kusma, kulak akıntısı ve gözlerde anormal hareketler (nistagmus) saptanabilir. Nörolojik hastalıklara bağlı baş dönmelerinde ise baş ağrısı, uyuşmalar, felçler, göz hareketlerinde anormallikler olabilir. Baş dönmesi ile bulunabilecek diğer şikayetler çok değişken olabilir. Ancak birçok hastada da sadece baş dönmesi mevcuttur. Tanı: Baş dönmesi sık sık oluyorsa, eşlik eden nörolojik hastalığı düşündüren bulgular varsa mutlaka bir doktora gitmek gerekir. Vertigonun gerçek olup olmadığının anlaşılabilmesi için ayrıntılı sorularla öykü alınır. Baş dönmesini tarif etmesi istenir. Bunun bir göz kararması mı yoksa bir hareket hissi mi olduğu, ne kadar sürdüğü, işitme kaybı veya bulantı ve kusma olup olmadığı sorulur. Hangi durumların baş dönmesi oluşturduğu da sorulabilir. Hastanın genel durumu, ilaç alıp almadığı, kafa travması öyküsü, son zamanlarda geçirilmiş bir enfeksiyon olup olmadığı gibi birçok soruya cevap vermek gerekir. Ayrıntılı öykü ardından dikkatli bir nörolojik muayene yapılması gerekir. Hastalığın kulaktan mı yoksa nörolojik bir olaydan mı kaynaklandığı anlaşılmaya çalışılır. Gerek görülürse beyin görüntülemesi (tercihen beyin MR) yapılır. MR beyin sapı ve beyin sapı - beyincik birleşim yerini, iç kulak yapılarıyla ilgili iltihabi durumları daha ayrıntılı gösterir. Gereken durumlarda kulak - burun - boğaz (KBB) muayenesi ve odiyometrik (işitme ile ilgili) testler yapılır. Rutin kan tetkiklerine bakılır. Başka bir çok hastalıkla ilişkili olduğu yönünde şüphelenilen hastalarda ileri incelemelere başvurulur. Ancak birçok kulak hastalığında dahi odiometri, bilgisayarlı tomografi ya da MR ile bile bir şey görülmemektedir. Bu gibi testler genellikle tümör gibi daha ciddi problemleri ekarte etmek için uygulanır. Muayene bulguları: Baş dönmesi eğer iç kulaktaki bir hastalığa bağlı ise genellikle kulak muayenesinde bir problem görülmez. Sadece orta kulak iltihaplarının iç kulağı etkilemesine bağlı baş dönmesi varsa kulak zarında delik ve orta kulakta iltihaplanma görülür. Hastada anormal göz hareketleri saptanabilir. Bu göz hareketlerinin yönü hangi kulağın hasta olduğuna 7
21x27 final1:bizimşifa DERGİSİ 10.02.2012 12:34 Page 8 dair bazı bilgiler verebilir. Baş dönmesi gözle görülen bir problem olmadığı için mümkün olduğunca çok bilgi edinilmelidir. Bu amaçla doktorunuz ayakta ya da yatarken hatta yürürken bazı testlere tabi tutacaktır. Tedavi: Vertigo beyin damar hastalığı, MS, beyin tümörü, boyun kemiklerinde kireçlenme gibi hastalıklarla ilişkili ise bu hastalıklara yönelik özel tedaviler uygulanır. Baş dönmesi kendisi bir hastalık olmayıp başka hastalığın belirtisi olduğu için öncelikle asıl sebebin tedavisi gerekir. Ancak birçok hastada ortaya net bir sebep konamamaktadır. Bu nedenle asıl amaç baş dönmesini ortadan kaldırmak haline dönmektedir. Kulak hastalıklarına bağlı baş dönmeleri (tümörler hariç) genellikle kısa ya da uzun zamanda kendiliğinden ortadan kalkmaktadır. Çünkü diğer kulak zaman içinde hasta kulağın problemini kompanse etmektedir. Bu bazen 6 ay ya da 1 yıla kadar uzayabilir. Baş dönmesi eğer pozisyonel baş dönmesi (BPPV) ise bunun tedavisi Epley manevrası denen ve doktorunuzun size muayene masasında uygulayacağı bazı hareketlerle olmaktadır. Bu hareketler iç kulaktaki bazı partiküllerin yerine oturmasını sağlamaktadır. Diğer sebeplerde ilaç tedavisi kullanmak gerekir. Bu amaçla değişik ilaçlar kullanılsa da hemen hemen hepsi belli oranda baş dönmesini azaltırlar. Baş dönmesi şiddetli olan hastalar bazen serum takılıp hastaneye yatırmak gerekebilir. Tümörlere bağlı baş dönmelerinin tedavisi tümörün çıkarılmasıdır yani ameliyattır. Baş dönmesine, nörolojik Belİrtİler eşlik edebilir! BAŞ DÖNMESİNİ AZALTMAK İÇİN HASTA NE YAPMALI? Ani pozisyon değişikliklerinden kaçınmalı. Örnek olarak yatar durumdan aniden ayağa kalkmamalı veya bir taraftan diğerine ani olarak dönmemeli. Aşırı kafa hareketlerinden (özellikle yukarı bakmak) veya hızlı baş hareketlerinden kaçınmalı. 8
21x27 final1:bizimşifa DERGİSİ 10.02.2012 12:34 Page 9 BİZİM ŞİFA 2012 SAYI 1 TÜP BEBEK MERKEZİ KadıköyŞifa Tüp Bebek Merkezi, 15 yıldır deneyimli ve uzman kadrosu ile, çocuk sahibi olmak isteyen çiftlere yüksek başarı oranları ile, gerek tanı, gerekse tedavi aşamalarında hasta bazında yaklaşım sağlamaktadır. Tüp Bebek Nedir? Tüp Bebek, kadından toplanan yumurtaların vücut dışında, laboratuar ortamında eşinden alınan spermlerle döllendirilmesi ve oluşan embriyoların 2 ile 5 gün sonra tekrar kadın rahmine yerleştirilmesidir. Tüp Bebek Koordinatörüyle İlk Görüşme Bu görüşme hem hastanın doktoru tanıması, hem de doktorun hastaya özel tedavi planı yapması için önemlidir. Görüşmeye gelecek çiftlerin önceden yapılmış tüm raporlarını getirmeleri önerilir. Tüp Bebek doktorumuz, yapılmış olan tüm tetkik ve tedavilerinizi inceleyecektir. Bazı durumlarda yeni tetkikler istenebilir. Bu verilere dayanarak, Tüp Bebek tedavisinin gerekliliğine sizinle birlikte karar verilecektir. Ayrıca, bu görüşmelerde çiftler yapılacak olan tedavinin tüm safhaları hakkında bilgilendirilirler. Gerekirse olası duygusal stresleri, Tüp Bebek tedavisi ve buna bağlı endişeleri konusunda da, bir psikolog ile görüşme imkânları sağlanır. Tüp Bebek programına girme kararı verildikten sonra, doktorunuz sizi muayene edecek ve programa giriş için gerekli olan işlemleri tamamlayacaktır. Muayene sırasında ultrason ile yumurtalık ve rahminiz incelenecek, rahim ağzından sürüntü ile PAP smear alınacak, rahim uzunluğu ve rahim ağzı geçişi incelenecektir. Ayrıca; hormon seviyeleri, rahim filmi, erkekten spermiogram, seroloji gibi testler daha önceden yapılmamış ise tamamlanacaktır. Bu işlemlerin tümü bir adet döneminde yapılabilir. Bu görüşmeden itibaren folik asit adlı vitamin kullanımına başlanır. Folik asit, gebelikten önce düzenli kullanılmaya başlayıp, gebeliğin ilk 3 ayında da kullanımı sürdürüldüğünde, bebekte oluşabilecek sinir sistemi ve kemik yapısı anomalilerine karşı koruyucu bulunmuştur. Tüp Bebek Aşamaları 1.Aşama;Yumurtalıkların Uyarılması Tedavinin ilk aşaması yeterli sayıda kaliteli yumurta hücresi elde edebilmektir. Yumurta gelişimini sağlamak amacıyla çeşitli hormon preparatları kullanılmakta- 9
21x27 final1:bizimşifa DERGİSİ 10.02.2012 12:34 Page 10 dır. Yardımcı üreme tekniklerinde bu ilaçların kullanılmasının nedeni daha çok yumurta ve embriyo elde ederek gebelik şansını arttırmaktır. 2.Aşama;Yumurta Toplama İşlemi Yumurta toplama işlemi trans-vaginal ultrasonografi probuna adapte edilmiş bir iğne vasıtasıyla yumurta içeren ve folikül adı verilen içi sıvı dolu yapıların boşatılması işlemidir. Bu işlemin toplam süresi genellikle 30 dakikayı geçmemektedir ve genel anestezi altında yapılır, hasta hiçbir şekilde yapılan işlem sırasında ağrı acı hissetmez. Yumurtalar toplandıktan sonra laboratuarda incelenerek yumurta sayısı ve olgun olup olmadıkları değerlendirilir. Olgun olan yumurtalara dölleme işlemi uygulanır. Yumurta toplama işleminin ardından hasta 1-2 saat dinlendikten sonra evine gidebilir. Yumurta toplama günü 3-5 gün cinsel perhiz uygulamış erkek sperm örneği verir. Bazı durumlarda aspirasyon veya biyopsi ile testislerden sperm alınması gerekli olabilir. Eğer normal semenden sperm elde edilemeyeceği önceden belirlenmiş ise (yani semende sperm görülemeyen vakalar azospermi' ya da görülse de kalitesi ve hareketi olmayan vakalar) yumurta toplama günü öncesi iğne ya da biyopsi yolu ile testisten sperm elde edilmeye çalışılacaktır. 3.Aşama;Döllenme (Mikroenjeksiyon) Her bir yumurtanın içine önceden belirlenen tek bir sperm hücresi mikromanupilatör adı verilen özel bir alet yardımıyla enjekte edilir. Fertilizasyon işleminden 16-18 saat sonra döllenme olup olmadığı kontrol edilir. Döllenmiş yumurtalar tekrar kültür ortamına konur ve gelişmesi beklenir. Transfer aşamasına getirilen embryolardan kaliteli olanlar belirli bir sayıda kadının rahmi içine transfer edilir. 4.Aşama;Embriyo Transferi Embriyolar iki hücreli aşamadan çok hücreli blastokist aşamasına kadar herhangi bir dönemde, yumurta toplama işlemini takip eden 2. ila 6. gün arasında rahime transfer edilir. (Transfer edilecek embriyoların seçimi çok önemlidir. Gelişim evresine uygun bölünmesini yapmış en kaliteli embriyolar seçilmektedir. Embriyo Transfer işlemi, kateterin daha rahat yerleştirilebilmesi ve embriyoların rahim içersinde nereye konulduğunun tam olarak izlenebilmesi için dolu mesane ile ultrasonografi kontrolü altında yapılır. İşlem ağrısızdır ve anestezi gerektirmez. Embryo transferinden 1-2 saat sonra hasta evine gidebilir. Daha uzun süre yatak istirahatinin gebelik şansını arttırıcı etkisi olmadığı saptanmıştır. İlk 24 saatte ev istirahati yeterlidir, daha sonra normal yaşamınıza geri dönebilirsiniz. Gebelik test sonucunu öğreninceye kadar aşırı sportif aktivitelerde ve cinsel ilişkide bulunmamanız gerekmektedir. Assisted Hatching (Embriyo Tıraşlama) Embriyonun çevresindeki zar embriyo belirli bir safhaya gelince incelir ve yırtılır. Böylece embriyo rahmin iç kısmındaki endometriuma yerleşebilir. Embryo çevresindeki zar bazı hastalarda normalden kalın olabilir. Bu nedenle bu zarın inceltilmesi ve yırtılma işleminin kolaylaştırılması gerekir. Bu işleme Assisted Hatching' (Embriyo Tıraşlama) denir. Mekanik veya lazer yöntemi ile yapılır. Assisted hatcing tekniğindeki amaç embriyoların rahime tutunma oranlarını arttırmaktır. Embriyo Dondurma IVF uygulaması sonucunda hastaya transfer edilecek miktardan daha fazla sayıda kaliteli embriyo elde edildiğinde, bu embriyolar çiftin isteğiyle daha sonraki denemelerde kullanılmak üzere dondurulup saklanabilir. Dondurma işlemi sayesinde; tekrar yumurtalıkların uyarılmasına ve yumurta toplanmasına gerek kalmadan embriyo transferi yapılır. Özellikle son 3 yıldaki gelişmeler ile Vitrifikasyon yöntemi ile başarılı sonuçlar elde edilmektedir. Hızlı dondurma yöntemi olan Vitrifikasyon ile yalnızca embriyolar değil yumurta ve sperm hücreleri de başarı ile saklanabilmektedir. Gebelik Testi Embriyo Transferi sonrası 12. günde kanda yapılan gebelik testi (beta-hcg) sonucunda gebelik olup olmadığı anlaşılır. 2 hafta sonra ilk gebelik ultrasonu için çağırılır. Bu ilk ultrasonda rahim içerisinde gebeliğe ait bir kese olup olmadığı araştırılır. Gebeliğin tekiz, ikiz olup olmadığı bu ilk ultrasonda görülen kese sayısı ile belirlenebilir. 10 www.tupbebe.com
21x27 final1:bizimşifa DERGİSİ 10.02.2012 12:34 Page 11 BİZİM ŞİFA 2012 SAYI 1 2012'de sağlıklı Bİr yaşam İçİn 10 Beslenme önerisi Öğün atlamayın Yeterli ve dengeli beslenmek için öğün atlamayın. Çünkü atlanan her öğün bir sonraki öğüne kadar daha çok acıkmanıza ve karşınıza çıkan her yemeği kalorisi yüksek veya düşük, miktarca çok veya az demeden ihtiyacınızdan fazla tüketmenize neden olacaktır. Öğününüz çeşitli olsun Mümkün olduğu kadar çok çeşitli beslenmeye özen gösterin. Her gün beslenme planınız içerisinde tüm besin gruplarına (süt, et, sebzemeyve, tahıl) yer vermeye çalışın. Bu besinlerin hepsinden bir öğünde tüketemeseniz de gün içerisinde farklı öğünlerde almaya çalışın. Bol sebze ve meyve tüketin Sebze ve meyveler bol su ve vitamin-mineral içerip, az kalorilidirler. Bol miktarda ve değişik renklerde sebze, meyve tüketmeniz hem kilo kontrolüne yardım eder, hem de birçok hastalıktan (kanser, kalpdamar hastalıkları) korunmanızı sağlar. Dikkat edeceğiniz önemli bir nokta ise mevsiminde sebze-mevye tüketimidir. Yağ tüketimini azaltın Beslenmenizdeki yağ tüketimini azaltın. Özellikle katı yağlardan (margarin, tereyağ vb.) uzak durun, daha çok bitkisel sıvı yağları tercih edin. Bir günde en fazla 3 yemek kaşığı sıvıyağ tüketin. Yemeklerinizi hazırlarken kızartma yerine ızgara, haşlama, buharda ve fırında pişirme yöntemlerini kullanın. Abur - cubura sınırlama getirin Abur cubur olarak nitelendirilen hazır yiyecekler ve ağır tatlılar, pastalar fazla miktarda yağ ve enerji içerdiğinden hem kilo aldırıcı hem de hastalıklara yatkınlığı arttırıcıdır. Bu nedenle bu yiyeceklere mutlaka sınırlama getirin. 11
21x27 final1:bizimşifa DERGİSİ 10.02.2012 12:34 Page 12 Kurubaklagilleri ve lifli besinleri tüketin Tüketilen karbonhidrat kaynağının türüne ve miktarına dikkat edin. Saf şeker kaynakları ve rafine unlu besinler yerine tokluk hissini arttıran, kabızlığı engelleyen ve kilo kontrolünü kolaylaştıran kurubaklagilleri (nohut, mercimek, barbunya gibi), lifli tahılları, taze ve kuru meyveleri, sebzeleri tercih edin. Günde 2-2.5 litre su için İnsan yaşamı için oksijenden sonra gelen en önemli öğe sudur. İnsan açlığa haftalarca dayanabilirken susuz ancak birkaç gün yaşayabilir. Vücut ısısının dengelenmesi, metabolizmanın devamı ve vücuttan zehirli atık maddelerin atılması için su elzemdir. Bu nedenle günde 2-2.5 litre su tüketin. Alkol alıyorsanız, azaltın Alkollü içki tüketme alışkanlığınız varsa bundan vazgeçmeye çalışın, bırakamıyorsanız da azaltın. Ayrıca içkinin çeşidi de önemlidir. Viski, konyak, votka gibi sert alkollü içkiler bira ve şaraba oranla daha yüksek kalorilidir. Alkol boş enerjidir, bize dönüşü yağ şeklinde olur. Alkol alırken, yanında atıştırdığınız kuru yemiş, cips türünde besinlerin son derece kalorili olduklarını da unutmayın. Egzersizi ihmal etmeyin Sağlıklı yaşam ve sağlıklı beslenme düzeninin içerisine muhakkak bir egzersiz programını dahil edin. Yaşam koşullarınıza uygun, sürekli yapabileceğiniz bir aktivite türünü seçin ve düzenli olarak egzersiz yapın. Beslenme ve Diyet Uzm. Dyt. Rabia Yurdagül Yeni bir yılın başlangıcı hayatımızı düzenlemek için en iyi fırsatlardan biridir. Çoğumuz yeni yıl için çeşitli planlar yaparız. Önümüzdeki yıl sağlığımıza daha fazla dikkat etmek, daha dengeli beslenmek, daha fazla spor yapmak gibi. KadıköyŞifa Kadıköy Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Rabia Yurdagül, 2012 için daha sağlıklı yaşama planları yapanlar için birbirinden yararlı öneriler hazırladı. ideal kilonuzu koruyun! Hastalıklara yakalanma riskinizi azaltmak, her zaman zinde ve enerjik olmak için sağlıklı kilo aralığınızda olmanız oldukça önemlirdir. Bunun için Beden Kitle İndeksi (BKİ), vücut yağ yüzdesi, bel çevresi ve kalça çevresi ölçümlerinizin sağlıklı dilimde olmasına özen gösterin. 12
21x27 final1:bizimşifa DERGİSİ 10.02.2012 12:34 Page 13 BİZİM ŞİFA 2012 SAYI 1 KARDİYOLOJİ rutin kalp kontrolünü İHmal etmeyin! Kardiyoloji Uzm. Dr. Güven Caner Tıbbın ilerlemesine ve pek çok kalp hastalığı tedavi edilebilmesine rağmen kalp hastalıkları sonucu ölümler hala tüm dünyada ilk sıralarda yer almakta. Oysa şikayetiniz olsun ya da olmasın rutin kalp kontrolü yaptırmanız hayatınızı kurtarabilir. KadıköyŞifa Ataşehir Hastanesi Kardiyoloji uzmanı Dr. Güven Caner, rutin kalp kontrolünün neden gerekli olduğunu anlattı. Yakın geçmişe kadar insanlar sadece hastalandıklarında hekime müracaat eder, hastalığına tanı konmasını sonrada tıbbi ya da cerrahi yöntemle hastalığının tedavi edilmesini isterlerdi. Son senelerde ise tanı yöntemlerindeki de hızlı gelişmelerinde etkisiyle hastalanmadan doktora gitmek, henüz hastalık bulguları ortaya çıkmadan tanı koymak ve gerekli önlemleri almak anlayışı yerleşmeye başladı. Kalp hastalıklarının pek çoğu rutin muayenede ortaya çıkar Kardiyoloji ve kalp cerrahisindeki tanı ve tedavi yöntemlerinde son senelerdeki inanılmaz ilerlemelere karşın halen tüm dünyada ve tabiî ki ülkemizde de kalp hastalıklarına bağlı ölümler tüm ölümler arasında ilk sıradaki yerini korumaktadır. Bu nedenle hastalığa karşı önlem almak, erken tanı ve tedavi son derece önemlidir. Hele hele risk faktörü dediğimiz kalp hastalığına geliyorum dedirten faktörler (sigara içimi, yüksek kan yağları, ailede kalp hastalığının fazla görülmesi, yüksek tansiyon, şeker hastalığı, şişmanlık, hareketsizlik, stres li yaşam vb) varsa mutlaka rutin kalp kontrolleri yapılmalıdır. Bunların hiç biri olmasa da doğuştan itibaren rutin kalp kontrolleri gerekmektedir. Doğuştan olan kalp anomalilerinin neredeyse tamamı bu rutin kontrollerde ortaya çıkmaktadır. Kalp kapak hastalıklarının çoğunun tanısı da rutin muayenede konmaktadır. Halk arasında kalp krizi olarak bilinen akut miyokard infarktüsü genelde çok şiddetli göğüs ağrısı ile ortaya çıkan bir hastalıktır. Nadiren diş ağrısını, mide ya da safra kesesi ağrısını veya kas ağrısını taklit eden ağrı şeklinde kalp krizi geçirenler olabileceği gibi hiç ağrısız kalp krizi geçirenler de vardır. Bu tür hastaların daha önce kalp krizi geçirdiğini anlamak ancak rutin kalp muayenesi ile mümkündür. Spora başlamadan önce mutlaka kontrolden geçin! Yaş kaç olursa olsun spor yapmaya karar veren birinin (bu hafif yürüyüşler şeklinde olsa bile) öncesinde mutlaka rutin kalp kontrolünden geçmesi şarttır. Kişi önce 13
21x27 final1:bizimşifa DERGİSİ 10.02.2012 12:34 Page 14 Halk arasında kalp krizi olarak bilinen akut miyokard infarktüsü genelde çok şiddetli göğüs ağrısı ile ortaya çıkan bir hastalıktır. Nadiren diş ağrısını, mide ya da safra kesesi ağrısını veya kas ağrısını taklit eden ağrı şeklinde kalp krizi geçirenler olabileceği gibi hiç ağrısız kalp krizi geçirenler de vardır. bu sporu laboratuar koşullarında hekim gözetiminde yapıp doktorun olurunu alması gerekmektedir. Ani sporcu ölümlerinin pek çoğu daha önce basit bir kardiyolojik muayeneyle ortaya konulup önlem alınabilecek hastalıklardan kaynaklanmaktadır. Anne adaylarının da hamilelik öncesi mutlak kalp kontrolünden geçmesi gerekir. Daha önce olduğu halde tanı konmamış ve hamilelikte tanı konan hastalarda kullanılması gereken ilaçların pek çoğunun ana karnındaki bebeği de etkilemesi tedavide büyük sıkıntılara neden olabilmektedir. Rutin kalp kontrolünde saptanacak örneğin kan yağları yüksekliği, hafif bir tansiyon yüksekliği gibi durumlarda önceden önlem alınarak daha sonra yaşanması muhtemel bir kalp krizi ya da inmeden korunmak mümkündür. Genelde herhangi bir bulgu vermediğinden yüksek kan yağları, yüksek tansiyon ve daha pek çok kalp hastalığı rutin kalp kontrollerinde ortaya çıkar. Rutin kontrolde kalp içinde kitle tespit edilip erken dönemde ameliyat edilerek hayatı kurtulan hastalar da vardır. Sonuç olarak yakınması olsun olmasın herkesin rutin kalp kontrollerini (daha sık kullanılan adıyla kardiyolojik check- up larını) önemsemesi ve düzenli yaptırması gerekir. 14
21x27 final1:bizimşifa DERGİSİ 10.02.2012 12:34 Page 15 BİZİM ŞİFA 2012 SAYI 1 ÇOCUK SAĞLIĞI Yenidoğan bebekler sarardığında doktora götürülmesi, bilirubin düzeyinin tespiti ve durumun ciddiyetini saptamak için önemlidir. 15
21x27 final1:bizimşifa DERGİSİ 10.02.2012 12:34 Page 16 BeBeklerde neden sarılık GörÜlÜr? Çocuk Sağlığı Prof. Dr. İlknur Kılıç Pek çok yenidoğan hayatının ilk ayında sarılık geçirir. Genelde tehlikeli olmayan bu sarılığa kandaki bilirubin değerinin yükselmesi yol açar. Ancak bazı vakalarda bebeğin kanındaki bilirubin değeri kalıcı hasarlara açacak kadar yükselir. Yenidoğan dönemi; hayatın ilk bir ayını kapsayan dönemdir. Zamanında doğan bebeklerin %60 ında, prematüre bebeklerin %80 inde yenidoğan döneminde sarılık görülür. Yenidoğan sarılığı sarı renkli bilirubin pigmentinin deride ve göz akında birikmesi ile ortaya çıkmaktadır. Bebeğin önce göz akı, sonra derisi sararır. Genellikle baştan ayaklara doğru sarılık ilerler. Sarılık bacaklara ulaşmışsa bilirubin düzeyi önemli derecede yüksek olabilir. Neden bilirubin kanda yükselir? Bilirubin kanda bulunan kırmızı kürelerin parçalanması ile ortaya çıkar. Anne karnında bebeğe gelen damarlarda oksijen miktarı düşüktür. Bebeğe yeterli oksijen taşınabilmesi için fazla miktarda kırmızı küreye ihtiyaç vardır. Doğum sonrası ise solunum ile gereken oksijen karşılanır ve gerekenden fazla olan kırmızı küreler yıkılır. Bu süreçte bilirubin oluşur. Oluşan bilirubin karaciğerde bazı işlemlerden geçtikten sonra safra yolları aracılığı ile bağırsaklara gelir ve dışarı atılır. Yeterli beslenme bilirubinin uzaklaştırılmasını kolaylaştırır. Tüm yenidoğan bebeklerde bilirubin değerleri normalden yüksektir. Bu, son derece doğal bir durumdur. Bilirubin değeri 5mg/dl ye ulaştığında yüz ve göz akında sarılık başlar, 15 mg/dl ye çıktığında ise tüm vücut sararır. Bebeklerin yaş ve kilolarına göre zarar vermeyecek bilirubin düzeyleri bilinmektedir. Kan bilirubin düzeyleri bu değerlerin üzerine çıkarsa önce ışık tedavisi (fototerapi) yapılmaktadır. Bilirubin düzeyleri kan değişimi sınırlarını aşmışsa bebeğin kanı değiştirilmektedir. Aksi halde bilirubin pigmenti kandan beyin dokusuna geçerek bebekte nörolojik bozukluklar oluşturur. Kernikterus, aşırı yüksek bilirubin düzeylerinin beyin dokusunu bozması ve sekellere neden olmasıdır. Yenidoğan sarılığı bulaşıcı değildir! Mikropla bulaşmaz. Yenidoğan döneminde sarılığın ciddi düzeyde olmasına neden olan bazı faktörler vardır; yeterli beslenememe, kan grubu uygunsuzlukları, bebekte hipotiroidi, idrar yolu enfeksiyonu, bazı enzim eksiklikleri, metabolik hastalıklar bunlardan birkaçıdır. Bazen beklenenden daha yüksek bilirubin düzeylerinin nedeni bulunamamaktadır. Prof. Dr. İlknur KILIÇ ın yapmış olduğu, Int J Clin Pharmacol Ther dergisinde yayınlanan çalışmasında; Japonlarda sık olarak bulunan ve yenidoğan sarılığına neden olan bir mutasyonun Türkiye de de var olduğu, yenidoğan bebeklerde sarılığa neden olduğu gösterilmiştir. Yenidoğan bebekler sarardığında doktora götürülmesi, bilirubin düzeyinin tespiti ve durumun ciddiyetini saptamak için önemlidir. 16
21x27 final1:bizimşifa DERGİSİ 10.02.2012 12:34 Page 17 BİZİM ŞİFA 2012 SAYI 1 Bel fıtığı ameliyatları artık lokal anestezi İle yapılıyor Omurga hastalıklarının görülme oranı nedir? Bel fıtığının nedenleri nelerdir? Bel ağrıları tüm toplumların en büyük sorunlarından bir tanesidir. Tüm insanların %90 ı, hayatının bir döneminde kendisini kısa süreli de olsa çalışma yaşamından alıkoyacak bir bel ağrısıyla mutlaka karşılaşır. Tüm bel ağrılı hastaların %3-4 ünde girişim gerektiren bel fıtığı görülür. Düzenli egzersiz yapmayanlar, aşırı kilolu olanlar, çalışma yaşamlarında ağır fizik yük altında çalışanlar, ailevi yatkınlığı olanlar ana risk gruplarını oluşturmaktadır. En sık görülme yaşları 40-60 yaşlar arasıdır. 60 yaş sonrasında daha çok dejeneratif değişiklikler görülmekle birlikte, ileri yaşlarda uzak fıtıklaşma (ekstraforaminal herniasyon) denen, kanal dışı fıtıklaşmalar daha sıktır. Kanal dışına gelişen bu fıtıklaşmalar genellikle bir üst mesafenini sinirini etkileyerek hastalarda dayanılmaz ve geceleri uyutmayan, istirahate cevap vermeyen bacak ağrılarına neden olabilir. Bel fıtığı hangi belirtilerle ortaya çıkar? Ne zaman bir uzmana başvurmalı? Omurga hastalıkları tanım olarak geniş bir yelpazeyi kapsar. Omurgada en sık görülen hastalıklardan birisi bel fıtığıdır. Bel fıtığının ana nedenleri yukarıda sıralanmıştır. Bel fıtığı dışında omurga hastalıkları, doğuştan hastalıklar (skolyoz, kanal kapanma bozuklukları, omur kaymaları), tümörler ve enfeksiyonlar gibi ana gruplara ayrılabilir. Genetik geçişli bazı omurga hastalıkları da sözkonusudur (kanal kapanma bozuklukları gibi). Bel fıtıklarının büyük bölümü dejeneratif değişikliklere bağlı olarak ortaya çıkar. Başlangıçta yakınmalar gelip geçici künt bel ağrısı atakları biçimindedir. 1-2 günle, 1-2 hafta süreli bu ağrı atakları aralıklarla birkaç yıl devam eder. Fıtıklaşma eğer halkaları tümüyle yırtar ve çekirdek dışarı çıkarsa aniden kalçada başlayan ve bacağa yayılan keskin ağrı biçiminde bulgular ortaya çıkar. Bu durumda hastalar bel ağrısından çok keskin bacak ağrısı hissederler. Ağrı fıtıklaşma tarafındaki kalçada, baldırda ve hatta ayak ve parmaklarda hissedilebilir. Sinir basısı aynı zamanda bacakta sinirin yayılım alanında iğnelenme, karıncalanma ve uyuşmalara neden olabilir. Duyu bozukluklarının ortaya çıktığı hastalarda reflekslerde de yavaşlama görülür. Ender olarak da ortaya idrar ve gayta bozuklukları çıkar. İleri derecede büyük fıtıklar spinal kanal içini doldurarak mesane ve bağırsakları idare eden sinirlere bası yapabilirler. Bası nedeniyle idrar ve dışkılama kontrolü bozulur. Böylesi bir bozukluk acil bir duruma işaret eder. Omurga hastalıklarının teşhisi için hangi uzmana başvurmalı? Bel ağrısı ile tıbbın birçok dalı yakından ilgilenme ve değişik uygulamalar yapmaktadır. Bu dalların başlıcaları nöroşirürji, nöroloji, fizik tedavi ve rehabilitasyon, ortopedi ve algoloji (ağrı tedavisi) dallarıdır. Bu nedenle hastaların gerek tanı gerekse tedavi açısından değişik uzmanları 17
21x27 final1:bizimşifa DERGİSİ 10.02.2012 12:35 Page 18 WOORIDUL TÜRKİYE OMURGA MERKEZİ KADIKÖYŞİFA ATAŞEHİR HASTANESİ Bilimsel çalışmalar tüm dünya nüfusunun yüzde 90'ının hayatında bir kez, iş kaybına yol açacak şiddette, bel ağrısı atağına maruz kaldığını gösterdi. Bel ağrısı çeken her 100 hastadan 3-4'ünde ise bel fıtığı görülüyor. Bugüne kadar gerek ameliyat, gerekse uzun iyileşme süreci nedeniyle hastalar için kabusa dönüşen bel fıtığı, artık modern teknoloji sayesinde kolayca tedavi edilebiliyor. Türkiye'de ilk kez Wooridul Türkiye - KadıköyŞifa Ataşehir Hastanesi Omurga Merkezi'nde sunulan lokal anestezi ile bel fıtığı ameliyatları Beyin, Omurilik ve Sinir Cerrahisi Op. Dr. Hikmet Uluğ sayesinde hastalar minimum girişimlerle, hızla eski sağlıklarına kavuşabiliyor. Omurga Merkezi Direktörü Op. Dr. Hikmet Uluğ, bel fıtığı ve yeni ameliyat şekilleri hakkında en önemli soruları yanıtladı. dolaşıp alınan bilgileri sentezlemeye çalışmak yerine, ilgili tüm dalların birarada işbirliği içinde hizmet verdiği, hastanın ortaklaşa değerlendirilip yapılacak uygulamalara ilgili tüm dalların katılımıyla karar verildiği omurga merkezlerine (spine center) başvurması en uygun yoldur. Ameliyat gerektiren durumlarda hangi seçenekler vardır? Hangi ameliyat teknikleri uygulanabilir? Ameliyat gerektiren durumlarda, hastada sadece bel fıtığı varsa iki ana ameliyat tekniğinden sözedilebilir. 1. İlk ameliyat tekniği mikrodiskektomi ameliyatıdır. Mikrodiskektomi bir Türk hekimi tarafından (Prof.Dr. Gazi Yaşargil) dünyada ilk kez tanımlandıktan sonra yaklaşık 40 yıldır tüm beyin cerrahları tarafından güvenle uygulanmaktadır. Disk fıtıklaşmasının sinire bası yaparak oluşturduğu ağrı, uyuşukluk ve güç kaybı gibi belirtiler geçmediğinde uygulanır. Bu yöntemde cerrah ameliyat mikroskobu kullanarak dokuları daha büyük ve aydınlatılmış olarak görür. Böylece dokulara en az zararı vererek fıtıklaşmış diski çıkartır. 2. İkinci yöntem Endoskopik bel fıtığı ameliyatıdır (Kapalı ameliyat) Son 10 yıl içinde kullanımı artan ve son 5 yıl içinde de artık mikrodiskektominin yerini alan son yöntem tam endoskopik diskektomi dir. Bu yöntem diz artroskopik ameliyatına benzediği için artroskopik diskektomi olarak da adlandırılmaktadır. Tam endoskopik diskektominin en büyük özelliği tümüyle kapalı bir ameliyat olmasıdır. Ameliyat yarım santimetrelik bir kesiden fıtıklaşmış disk alanına sokulan 4 milimetrelik bir endoskop içinden ekrandan görülerek gerçekleştirilir. Belin arkasından ya da yan tarafından endoskopun ilerletildiği iki ayrı yöntem kullanılır. Lokal anestezi hangi durumlarda, nasıl uygulanabilir? Eski tekniklere göre avantajı nelerdir? Lokal anestezi endoskopik ameliyatların hastanın yan tarafından uygulanan teknik olan transforaminal ameliyatlarda uygulanabilir. Tüm endoskopik bel fıtığı ameliyatlarının %70 i bu teknikle yapılmaktadır. Lokal anestezi hastayı genel anestezi risklerinden korur, ilave sistemik hastalığı olan yaşlı hastalarda güvenle kullanılabilir, hastanın hastanede kalma ve iş yaşamına dönüş süresini kısaltır. www.wooridulturkiye.com 18
21x27 final1:bizimşifa DERGİSİ 10.02.2012 12:35 Page 19 BİZİM ŞİFA 2012 SAYI 1 kaliteli yaşam Polikliniği Gençlİk aşınızı OldUnUz mu? Gençlik aşısı ıal sistem Medikal Estetik Dr. Yasemin Savaş Yaşın ilerlemesine rağmen, her zaman genç görünmek, yıllara meydan okumak herkesin ortak dileği. Gençlik Aşısı IAL Sistem adı verilen gençleştirme programı, cildi gençleştirir, canlandırır ve ışıltı kazandırır. Çeşitli türevleriyle Anti Aging' in efsane güzellik iksiri hyalüronik asit, % 100 saf olarak üretildi ve yepyeni bir kullanım biçimiyle cilt gençleştirmede de kullanılmaya başlandı. IAL Sistem adı verilen ve % 100 saf hyalüronik asit kullanılarak oluşturulan bu gençleştirme programında, cilde 3 defa farklı aralıklarla minik aşılar yapılır ve cildin kendi kendini onaran, nem ve esneklik sağlayan, sıkılaştıran hücrelere çalışma emri verilir. Sonuç ise; 2. günden itibaren ciltte belirgin canlılık, parlaklık, kırışıklıklarda hafifleme ve gerginliktir. Cildiniz ışıltısını yeniden kazanır! Hava kirliliği, stresli yaşam biçimi, dengesiz beslenme, sigara ve alkol gibi faktörler cildimizin zamanla ışıltısını kaybetmesine neden olur. Özellikle nemini, ışıltısını kaybetmiş ciltlerde önerilen karbonlu myolift yöntemi, karbon maskesi içerisindeki arbutin, c vitamini, hyalüronik asit, kollejen, aloe özü sayesinde lekelenme, antiaging, nemlendirme tedavilerinde etkin bir şekilde kullanılabilir. Uygulama sadece yüz değil, dekolte, el ve boyun bölgelerine de yapılır. Yan etkisi bulunmayan yöntem, karbon maskeye bağlanan özel bir cihaz yardımı ile miyolift işlemini yapar. 19