NANOAKIÞKANLAR ÝLE ISI TRANSFERÝNÝN ÝYÝLEÞTÝRÝLMESÝ



Benzer belgeler
İyon Kaynakları ve Uygulamaları

ORTAM SICAKLIĞININ SOĞUTMA ÇEVRİMİNE ETKİSİNİN SAYISAL OLARAK MODELLENMESİ

Matris Konverterden Beslenen Lineer Asenkron Motor Modeli ve Matlab/Simulink ile Benzetimi

Kayıplı Dielektrik Cisimlerin Mikrodalga ile Isıtılması ve Uç Etkileri

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI AÇISINDAN RÜZGAR ENERJİSİNİN TÜRKİYE DEKİ KAPASİTESİ ÖZET

Geleneksel Devlet Anlayışından e-devlete: Türkiye ve Irak e- devlet Algısı Karşılaştırması

İŞLEM KURALLARI BİLDİRİM FORMU

SÜLFÜRİK ASİTLE DEHİDRATE EDİLEN BUĞDAY KEPEĞİ İLE Cu(II) İYONLARININ ADSORPSİYONU

metal (bakır) metaloid (silikon) metal olmayan (cam) iletken yar ı iletken yalıtkan

YÜK KANCALARI VİDALI BAĞLANTILARINDA KULLANILAN FARKLI VİDA DİŞ PROFİLLERİNİN BİLGİSAYAR DESTEKLİ GERİLME ANALİZİ

MANYEZİT ARTIĞI KULLANILARAK SULU ÇÖZELTİLERDEN Co(II) İYONLARININ GİDERİMİ

LEMETEZGAHLARIİ N Fİ LTRASYONSİ

Bilgi Tabanı (Uzman) Karar Verme Kontrol Kural Tabanı. Bulanık. veya. Süreç. Şekil 1 Bulanık Denetleyici Blok Şeması

Günlük Bülten. 27 Aralık Merkez Bankası Baş Ekonomisti Hakan Kara 2012 yılının %6 civarında enflasyonla tamamlanacağını düşündüklerini söyledi

300 = Ders notlarındaki ilgili çizelgeye göre; kömür için üst kaplama kalınlığı 4 mm, alt kaplama kalınlığı 2 mm olarak seçilmiştir.

DERS 9. Grafik Çizimi, Maksimum Minimum Problemleri

KANUN TOHUMCULUK KANUNU. Kanun No Kabul Tarihi : 31/10/2006 BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam ve Tanımlar

- BANT TAŞIYICILAR -

doldurulması sırasında yayınlanan karakteristik X-ışınlarını bulması

IKTI Mayıs, 2010 Gazi Üniversitesi-İktisat Bölümü

İletkende seri olarak tel direnci ve magnetik alandan doğan reaktans ile şönt olarak elektrik alandan doğan toprak kapasitesi mevcuttur.

Çelik. Her şey hesapladığınız gibi!

SIVILAŞMAYA KARŞI GÜVENLİK KATSAYISININ YAPAY SİNİR AĞLARI İLE TAHMİN EDİLMESİ: DENİZLİ-GÜMÜŞLER ÖRNEĞİ

BÜYÜK HİZMET DOĞU ANADOLU YA KALKINMA DOSYASI. DAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanı. Adnan DEMİR

Infrared Kurutucuda Ayçiçeği Tohumlarının Kuruma Davranışı ve Kuruma Modellerine Uyum Analizi

Günlük Bülten. 26 Aralık Merkez Bankası Erdem Başçı 2013 Yılı Para ve Kur Politikası nı açıkladı

ALTI TEKERLEKLİ TAŞITIN DİNAMİK ANALİZİ

İletkende seri olarak tel direnci ve magnetik alandan doğan reaktans ile şönt olarak elektrik alandan doğan toprak kapasitesi mevcuttur.

HCİ içerir. Bu Kullanma Talimatmda: GRANEXA 5-HT3 reseptör antagonistleri grubuna dahil olan granisetron adlı etkin maddeyi içermektedir.

Kamuoyuna, Emek Taşınmaz Değerleme ve Danışmanlık A.Ş. İstanbul, 5 Ocak 2015

Günlük Bülten. 05 Mart Şubat ayında TÜFE %0.30 arttı, ÜFE %0.13 azaldı. Şubat ayında elektrik tüketimi %6 düşüş gösterdi

SONLU ELEMANLAR YÖNTEMİ İLE TEK FAZLI TRANSFORMATÖRÜN ÇALIŞMA NOKTASININ BELİRLENMESİ. Ali İhsan ÇANAKOĞLU

DESTEK DOKÜMANI. Mali tablo tanımları menüsüne Muhasebe/Mali tablo tanımları altından ulaşılmaktadır.

Dönüşüm Simülatörü Tasarımı The Design of Transform Simulator

NOKTASAL KAYNAKLI TOPRAK KİRLİLİĞİNİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Günlük Bülten. 26 Şubat İtalya da seçim sonuçları belli oldu



Kanape & Atıştırmalık Sunumlarında porselenmelamin zarafeti ve mini sepetler

Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi. Pamukkale University Journal of Engineering Sciences

FARKLI SICAKLIKLARDAKİ GÖZENEKLİ İKİ LEVHA ARASINDA AKAN AKIŞKANIN İKİNCİ KANUN ANALİZİ

GİRİŞİMCİ WEB SAYFALARININ DEĞERLENDİRİLMESİNDE BULANIK BİLİŞSEL HARİTALAMA YÖNTEMİNİN KULLANIMI

MOTORLU ARAÇLAR TEKNOLOJİSİ

Çok Parçalı Basınç Çubukları

KATI BASINCI. 3. Cis min ağır lı ğı G ise, olur. Kap ters çev ril di ğin de ze mi ne ya pı lan ba sınç, Şekil-I de: = P = A = 3P.A

BÖLÜM 6 SINIR TABAKANIN TÜRBÜLANSLI HALE GEÇİŞİ

Yuvarlakada Kavşakların Kapasiteleri Üzerine Bir Tartışma *

Bu malzemelere atıfta bulunmak veya kullanım şartlarını öğrenmek için sitesini ziyaret ediniz

TÜRK EKONOMİSİNDE PARA İKAMESİNİN BELİRLEYİCİLERİNİN SINIR TESTİ YAKLAŞIMI İLE EŞ-BÜTÜNLEŞME ANALİZİ

TOPRAK KİRLİLİĞİNİN KONTROLÜ VE NOKTASAL KAYNAKLI KİRLENMİŞ SAHALARA DAİR YÖNETMELİK. Resmi Gazete Tarihi: Resmi Gazete Sayısı: 27605

TOPRAK KİRLİLİĞİNİN KONTROLÜ VE NOKTASAL KAYNAKLI KİRLENMİŞSAHALARA DAİR YÖNETMELİK (1)

YÖNETMELİK TOPRAK KİRLİLİĞİNİN KONTROLÜ VE NOKTASAL KAYNAKLI KİRLENMİŞ SAHALARA DAİR YÖNETMELİK

Bağımsızlığının 20. Yılında Azerbaycan

DERS 9. Grafik Çizimi, Maksimum-Minimum Problemleri Grafik çiziminde izlenecek adımlar. y = f(x) in grafiğini çizmek için

DERS 7. Türev Hesabı ve Bazı Uygulamalar II

AKILLI YAPILARIN SONLU ELEMANLAR TEKNİĞİ KULLANILARAK MODELLENMESİ. Tarkan Çalışkan Havacılık Mühendisliği Bölümü, ODTÜ, 06531, Ankara.

Yat r mlarla tecrübe ve

IŞINIM VE DOĞAL TAŞINIM DENEYİ

KATI BASINCI BÖLÜM 1. Alıştırmalar. Katı Basıncı ÇÖZÜMLER. 3. Cis min ağır lı ğı G ise, olur. Kap ters çev ril di ğinde ze mi ne ya pı lan ba sınç,

ETİL ASETAT ÜRETİMİNİN YAPILDIĞI TEPKİMELİ DAMITMA KOLONUNUN AYIRIMLI ( DECOUPLING ) PID KONTROLÜ

Günlük Bülten. 06 Mart Merkez Bankası, Şubat Ayı Fiyat Gelişmelerini açıkladı. Yurtiçi otomotiv satışları Şubat ta geçen yıla göre %17 arttı

Makine Öğrenmesi 4. hafta

Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi

TOPRAK KİRLİLİĞİNİN KONTROLÜ VE NOKTASAL KAYNAKLI KİRLENMİŞ SAHALARA DAİR YÖNETMELİK (1)

kirişli döşeme Dört tarafından kirişlere oturan döşemeler Kenarlarının bazıları boşta olan döşemeler Boşluklu döşemeler Düzensiz geometrili döşemeler

TOPRAK KİRLİLİĞİNİN KONTROLÜ VE NOKTASAL KAYNAKLI KİRLENMİŞ SAHALARA DAİR YÖNETMELİK (1)

Bartın Üniversitesi Mühendislik ve Teknoloji Bilimleri Dergisi

EĞİK KARE KAPALI BİR BÖLGE İÇİNDEKİ SU BAZLI NANOAKIŞKANLARIN DOĞAL TAŞINIMLA ISI TRANSFERİ

Günlük Bülten. 27 Şubat TCMB, Şubat ayı PPK toplantısı özetini yayınladı

08 Haziran 2010 Resmî Gazete Sayı : YÖNETMELİK TOPRAK KİRLİLİĞİNİN KONTROLÜ VE NOKTASAL KAYNAKLI KİRLENMİŞ SAHALARA DAİR YÖNETMELİK

DOĞUŞ ÜNİVERSİTESİ MATEMATİK KLÜBÜ FEN LİSELERİ TAKIM YARIŞMASI 2007 SORULARI

Ödülü hayat olanlar için... Ayrıcalığı ile

ı n h i z m e t m i ı n r d a e t in e r s er lt u v i c e of agricu

Tabandan Isıtılan Kapalı bir Hacim İçerisine Yerleştirilen Açılı Plakanın Doğal Taşınım ısı Transferine Etkisi

Ruppert Hız Mekanizmalarında Optimum Dişli Çark Boyutlandırılması İçin Yapay Sinir Ağları Kullanımı

GÖRSEL İLETİŞİM TASARIMI BÖLÜMÜ I. SINIF

YÖNETMELĠK BĠRĠNCĠ BÖLÜM. Amaç

OCAK HAVALANDIRMA ŞEBEKE ANALİZİ İÇİN KOMBİNE BİR YÖNTEM (A COMBINED METHOD FOR THE ANALYSIS OF MINE VENTILATION NETWORKS)

Fikret Adaman Ekonomi Bölümü Boğaziçi Üniversitesi

BİLEŞENLER. Demiryolu Araçları için yüksek hızlı DC devre kesiciler Tip UR6, UR10 ve UR15

Soru No Puan Program Çıktısı 7,8 1,

DÜZCE ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ EET305 OTOMATİK KONTROL I Dr. Uğur HASIRCI

ISI GERİ KAZANIMI (Çapraz Akış) DENEY FÖYÜ

NEM ALMALI SOĞUTMA SİSTEMLERİ

Ünite 4. Doç. Dr. Hasan TATLI NEM

Günlük Bülten. Günlük Bülten

KİRİŞ MESNET BÖLGELERİ

Zaman Serileri Analizi ve Trafik Kazası Verilerine Uygulanması

JeoTes BASINÇLI KAPLAR

MERKEZ: Yosun Sok. No:12 Sahilevleri - Narlıdere/İZMİR Tel: Faks:

Atomlardan Kuarklara. Test 1

Ak Parti de 5 aday kaldı Ak Parti İl Başkanlığı için aday olan 11 kişiden 6 sı elenirken, geriye 5 aday kaldı

FONKSİYONEL DERECELENDİRİLMİŞ KONİK KESİTLİ MİKRO-KİRİŞLERİN SERBEST TİTREŞİM ANALİZİ

Hidroforlarda kat ve daire say s na göre pratik seçim tablosu

Laminar Natural Convection Heat Transfer of Water-Based Nanofluids in Square Enclosure Containing Heater

İSTATİSTİK TERMODİNAMİK

Selçuk Üniversitesi ISSN 1302/6178 Journal of Selcuk-Technic MİNİ KANALLARDA CU-SU NANO AKIŞKANIN SICAKLIK PERFORMANSININ DENEYSEL OLARAK İNCELENMESİ

VOLEYBOLCULARIN FARKLI MAÇ PERFORMANSLARI İÇİN TEKRARLANAN ÖLÇÜMLER YÖNTEMİNİN KULLANILMASI

73 MİLYON DOLARLIK İHRACAT AB'YE ASLA İHTİYACINIZ KALMAZ. 24 Nisan 2015 Cuma MODERN TIP İLE EL ELE

Farklı Kural Tabanları Kullanarak PI-Bulanık Mantık Denetleyici ile Doğru Akım Motorunun Hız Denetim Performansının İncelenmesi

Transkript:

NANOAKIÞKANLAR ÝLE ISI TRANSFERÝNÝN ÝYÝLEÞTÝRÝLMESÝ Bayram ÞAHÝN Yrd. Doç. Dr., Atatür Ünivrsitsi, Mühndisli Faültsi, Main Mühndisliði Bölümü Kmal ÇOMAKLI Yrd. Doç. Dr., Atatür Ünivrsitsi, Mühndisli Faültsi, Main Mühndisliði Bölümü Ömr ÇOMAKLI Pro. Dr., Atatür Ünivrsitsi, Mühndisli Faültsi, Main Mühndisliði Bölümü Mhmt YILMAZ Doç. Dr., Atatür Ünivrsitsi, Mühndisli Faültsi, Maina Mühndisliði Bölümü ÖZET Trmal sistmlrdi gliþimlr parall olara ýsý transrini iyilþtirmy yönli çalýþmalar yoðun bir þild dvam tmtdir. Son yarým yüzyýldýr ýsý transri onusunda yapýlan bilimsl araþtýrmalar mvcut ýsý transri iyilþtirm yöntmlrinin sürli olara gliþmsin ndn olmuþtur. Ýþ yapan aýþana arlý partiüllrin lnmsi, aýþanýn ýsý transri prormansýný artýran bir yöntmdir. Son yýllarda, onvansiyonl ýsý transri aýþanlarý içrisin atýlan nano boyuttai partiüllr yni bir yöntm olara arþýmýza çýmatadýr. Ýçrisin bu partiüllrin atýldýðý aýþanlar nanoaýþanlar-nanoluids olara adlandýrýlmatadýr. Katý bir mtalin ýsýl iltnliði için atýldýðý tml aýþanýnindn daha yüs olduðu için, mtali parçacýlarýn aýþan içrisin atýlmasý arýþýmýn ýsýl iltnliðini artýrmatadýr. Bu çalýþma nanoaýþanlar v nanoaýþanlarýn ýsý transri iyilþtirilmsin tilrini inclmtdir. Anahtar Klimlr: Nanoaýþanlar, ýsý transrinin iyilþtirilmsi, ýsý taþýnýmý, süspansiyon ABSTRACT With progrsss o thrmoscinc and thrmal nginring, many orts hav bn dvotd to hat transr nhancmnt. Rsarchs in hat transr hav bn carrid out ovr th prvious svral dcads, lading to th dvlopmnt o th currntly usd hat transr nhancmnt tchniqus. Th us o additivs is a tchniqu applid to nhanc th hat transr prormanc o bas luids. Rcntly, as an innovativ matrial, nanomtr-sizd particls hav bn usd in suspnsion in convntional hat transr luids. Th luids with ths solid-particls suspndd in thm ar calld 'nanoluids'. Sinc a solid mtal has a largr thrmal conductivity than a bas luid, suspnding in mtallic solid particls into th bas luid is xpctd to improv th thrmal conductivity o that luid. This study invstigats th nanoluids and cts o th nanoluids on hat transr nhancmnt. Kywords: Nanoluids, hat transr nhancmnt, convction, suspnsion Giriþ Enrjinin daha tili v vrimli bir þild ullanýlmasýna bugün için altrnati bir nrji aynaðý olara yalaþýlmatadýr. Bu apsamda ndüstrinin hr alanýnda ullanýlan ýsý dðiþtiricilrd, ýsý vrilbilir. Ati yöntmlr, dýþ güç aynaðýnýn ullanýlmasýný grtirn yöntmlrdir v mani arýþtýrýcýlar, aýþan titrþimi, yüzy titrþimi, ltrostati alanlar vs. bu yöntmlr arasýnda sayýlabilir. Karma yöntmlrd is ati vya pasi yöntmlrdn ii vya transrini iyilþtirmy yönli çalýþmalarda nrji daha azlasý birlit ullanýlmatadýr [1]. onomisi açýsýndan diat dðr bir litratür Pasi yöntmlr uygulandýðýnda ýsý transrind oluþturmuþtur. Isý transrini iyilþtirmy yönli önmli mitarda iyilþmlr gözlmlnirn, basýnç çalýþmalar gnl olara pasi, ati v arma düþümünd dolayýsýyla aýþaný pompalama için yöntmlr olara sýnýlandýrýlmatadýr. Pasi yöntmlr, dýþ grli nrji mitarýnda büyü bir artýþ mydana güç ullanýlmasýný grtirmyn yöntmlrdir. Dönmli glmtdir. Bunun yanýnda, pasi iyilþtirm aýþ cihazlarý, pürüzlü yüzylr, borunun için yrlþtiriln yöntmlrinin ullanýlmasý, sistmd çözümlnmsi iyilþtirm lmanlarý vs. pasi yöntmlr örn olara grn çþitli problmlr oluþturmatadýr. Örnðin, Mühndis v Maina Cilt : 47 Sayý: 559 9

nülr santrallrd, boru içrisin yrlþtiriln türbülatörlr ndniyl ortaya çýan aýþ aynalý titrþimlr boru sistmlrind yorulmalara, hatta rzonans durumunda sistmd yorulma aynalý ýrýlma v çatlamalara ndn olmatadýr. Kimyasal prosslrd is aýþanýn özllilrin baðlý olara çölm, irlnm gibi problmlr mydana glmt bu is blli bir sür sonra ýsý transrini olumsuz yönd tilmtdir. Su, motor yaðý v tiln gliol (antiriz) gibi aýþanlar ýsý dðiþtiricilrd ullanýlan glnsl ýsý transri aýþanlarýdýr. Isý transrini iyilþtirm amacýyla yuarýda bahsdiln iyilþtirm yöntmlri ullanýlmasýna raðmn, bu glnsl aýþanlarýn ýsý transri prormanslarýnýn düþü olmasý iyilþm vriminin az olmasýna ndn olmata ayrýca ýsý dðiþtiricinin üçü boyutlarda v az yr aplayan gomtrid olmasýný sýnýrlamatadýr. Isý dðiþtiricidi iþ yapan tml aýþan içrisin atý partiüllrin süspansiyon þlind atýlmasý pasi ýsý transri iyilþtirm yöntmlrindn biridir. Bu yöntm glnsl aýþanýn ýsýl iltnliðini artýrara aýþanýn ýsý transri aratristilrini iyilþtirmtdir. Bir atý mtalin ýsýl iltnliði tml aýþanýnindn yüs olduðu için tml aýþan içrisin süspansiyon olara atýlan inc atý mtallr, aýþanýn ýsýl iltnliðini artýrmatadýr. Aýþan içrisin milimtr vya miromtr boyutlarýndai atý partiüllrin süspans dilmsi il aýþanýn ýsýl iltnliðinin artýrýlmasý 100 yýldan azla zamandan bri bilinn bir yöntmdir []. Anca boru/anal içrisindi büyü basýnç düþümlri, çölm, tortulaþma, aþýnma gibi problmlrdn dolayý ndüstriyl iþlmlrd bu uygulamalar cazip bulunmamýþtýr. Ayrýca bu boyuttai partiüllrl hazýrlanan süspansiyonlarýn daha az ararlý bir yapý göstrmlri ndniyl miro anallarda týanmalara ndn olduðu bildirilmiþtir [3]. Malzm bilimindi son yýllardai gliþmlr parall olara nanomtr boyutlarýnda partiüllrin ürtilbilmsiyl bu problmlrin gidrilm olanaðý doðmuþtur. Isý iltnlilri yüs baýr, alüminyum, altýn, gümüþ vb. nanomtr boyutlardai atý partiüllr glnsl ýsý transri aýþanlarýna atýlara yni bir ýsý transr aýþan tipi ürtilmiþtir. Nanomtr boyutlardai atý partiüllrin atýldýðý bu yni ýsý transri aýþanlarýna nanoaýþan (nanoluid) dnmtdir (Þil 1). Nanoaýþanlar üzrin il z Argonn National Laboratory'd 11 yýl önc çalýþýlmaya baþlanmýþtýr [3]. Boru içind ýsý transri aýþaný Boru içind ýsý transri aýþaný Þil 1. Nanopartiüllrin Miropartiüllrl Karþýlaþtýrýlmasý [5] Nanoaýþanlar Ýl Isý Transrinin Nanopartiüllrin atýlmasý il iþ yapan aýþanýn ýsýtransri prormansýnýn önmli drcd iyilþmsin ndn olan tml izisl olaylar aþaðýdai gibi sýralanabilir [4]: 1. Aýþan içrisin süspans diln partiüllr aýþanýn yüzy alanýný v ýsýl apasitsini büyütür.. Partiüllr aýþanýn ti ýsýl apasitsini arttýrýr. 3. Partiüllr arasýndai tilþim v çarpýþmalar aýþanýn v aýþ gçitinin yüzyinin artmasýna ndn olur. Nanopartiül aarn miropartiül yüzy gömülüyor Atom yüzyi Nanomtr Ýyilþtirilmsi 4. Aýþanýn çalantýlarý v türbülans þiddti artar. Nanopartiül atomlarýnýn yalaþý %0 si yüzy narýndadýr. Bu da ýsýyý daha tili bir þild absorb tmsin ndn olur Miro partiüllrin atomlarýnýn çoðu yüzyd bir hayli aþaðýdadýr v ýsýyý alamaz 5. Nanopartiüllrin saçýlmasý aýþanýn nin sýcalý ðiminin düzlþmsin ndn olur. 30 Mühndis v Maina Cilt : 47 Sayý: 559

Nanoaýþan ürtbilm için ullanýlan nanopartiüllr alüminyum osit (Al O ), baýr (Cu), baýr 3 osit (CuO), altýn (Au), gümüþ (Ag) v silisyum diosit (SiO )'dir. Nanopartiüllr gaz yoðuþturulmasý, mani aþýndýrma v imyasal çötürm yöntmlrindn biriyl ürtilbilmtdir []. Gaz yoðuþturma iþlmi diðr yöntmlr gör daha avantajlý bir yöntmdir. Zira partiüllr daha tmiz bir ortamda ürtilbilmt v yüzylri istnmyn maddlrl aplanmamatadýr. Anca düþü bir nrji uygulanmasý durumunda parçacýlar üçü dmtçilr ayrýlara topalanmalar mydana glmtdir. Glnsl aýþanlarýn ýsý transri prormanslarýný iyilþtirm amacýyla nanopartiüllrin aýþan içrisin atýlmasý, baþa dyiþl nanoaýþanlarýn hazýrlanmasý özn göstrilmsi grn önmli bir iþlmdir. Zira nanoaýþan avramý basit bir þild sývý-atý arýþýmý anlamýna glmmtdir. Hazýrlanan aýþanýn tam, ararlý v uzun ömürlü bir süspansiyon olmasý, partiüllrin ço üçü mitarda topalanmasý v aýþanýn imyasal özllilrinin dðiþmmsi grmtdir. Litratürd nanoaýþan hazýrlanmasýna yönli n apsamlý çalýþma Xuan and Li [4] taraýndan vrilmiþtir. Nanoaýþanlarý hazýrlama yöntminin uygulamaya gör blirlnmsi grtiði vurgulanmýþtýr. Nanoaýþanlarýn mühndisli sistmlrind ullanýmýyla ilgili litratür ço zngin dðildir. Son yýllarda özllil ýsý transri aýþaný olara ullanýlan yni süspansiyonlarýn taþýným aratristilrini blirlmy v süspansiyonlarýn ýsýl iltnlilrinin blirlnmsi üzrin modllr gliþtirmy yönli çalýþmalarýn yoðunlu azandýðý görülmtdir. tmd litratürd bilinn lasi Shah dnlminin baþarýsýz olduðunu, bunun ndninin is partiüllrin taþýnýmý ndniyl sýnýr tabaanýn bozulmasý olduðunu iddia tmiþlrdir. Choi v diðrlri [15] atý/sývý süspansiyonlarý için ti trmal iltnliði vrn onvansiyonl modllri bir tablo halind vrmiþlrdir. Tablo 1'd vriln modllrd p partiülün trmal iltnliði, sas aýþanýn trmal iltnliði, partiül/sývý süspansiyonunun ti trmal iltnliði, (phi) süspansiyonun partiül hacim oraný, (ala) trmal iltnlilr oraný, ( = p/ ), (bta)= ( -1)/( +) v n partiül þil atörü olara tanýmlanmýþtýr. Putra v diðrlri [8] arlý ii (Al O - CuO) 3 nanopartiül-su bazlý süspansiyonun bir ucundan ýsýtýlan diðr ucundan soðutulan yatay bir boru içindi doðal taþýným aratristilrini dnysl olara inclmiþlrdir. Partiül onsantrasyonu, partiülün malzmsi v aýþanýn atýðý silindirin gomtri özllilri gibi paramtrlrin dðiþimlrini v birbirlri il iliþisini ararlý hald araþtýrmýþlardýr. Partiül onsantrasyonunun artmasý il ýsý transri mitarýnýn azaldýðýný blirtmiþlrdir. Özllil nanoaýþanlarýn doðal taþýnýmla ilgili dnysl vrilrinin az olmasý ndniyl Khanar t al. [9] analiti bir modl gliþtirmiþtir. Modld nanoaýþanýn t azda olduðu, yani aýþan v partiüllrin trmal olara dngd olduðu v ayný hýzda atýðý abul dilmiþtir. Yin Kim v diðrlri. [10] nanoaýþanýn ýsýl iltnliðinin tml aýþanýn ýsýl iltnliðin oraný, nanoaýþanýn yoðunluðunun tml aýþanýn yoðunluðuna oraný, nanoaýþanýn ýsýl apasitsinin tml aýþanýn ýsýl apasitsin oraný, þil atörü v hacimsl oran gibi tnlri içrn yni bir atör () tanýmlamýþ v analiti bir çalýþma Wn and Ding [3] alümina ( -Al O ) v diyoniz 3 grçlþtirmiþlrdir. Ýi çalýþmada da partiüllrin dilmiþ su ullanara nanoaýþanlarýn taþýnýmla ýsý transrini blirlm amacýyla bir çalýþma yapmýþlar, ýsý transrind diat dðr bir artýþ olduðunu gözlmlmiþlrdir. Isý transri davranýþýný aratriz hacimsl oraný arttýça ýsý transri mitarýnýn arttýðý görülmüþtür. Putra v diðrlri [8] taraýndan yapýlan dnysl çalýþma il bu ii analiti çalýþmanýn sonuçlarý arasýnda bir uyuþmazlý söz onusudur. Trisasri v Mühndis v Maina Cilt : 47 Sayý: 559 31

Tablo 1. Katý/Sývý Süspansiyonlarý Ýçin Eti Trmal Ýltnli Modllri [14] Modl Ýad Açýlama Maxwll 3( α 1) Kürsl partiüllr için = 1+ ( α + ) ( α 1) gçrlidir. Kürsl v ürsl olmayan Hamilton- Crossr α + (n 1) (n 1)(1 α) = α + (n 1) + 1 α) partiüllr diat alýnmýþtýr; ürsl partiüllr için n=3, silindiri partiüllr için n=6 Yüs drcli trimlr Jry = 1+ 3β + 3β 3β + 4 3 3 9β + 16 α + 3β + 6 α + 3 4 +... rastgl daðýlmýþ olan ürcilrin tilþimlrini iad tmtdir. Yüs drcli trimlr rastgl daðýlmýþ olan 3( α 1) Davis = 1+ [ + ( α) + 0( )] 3 ( α + ) ( α 1) ürcilrin tilþimlrini iad tmtdir. (10) =.5 ( ) = 0.5 Kürsl v ürsl olmayan partiüllr için gçrlidir. Kürsl partiüllrd α=10 Lu-Lin = 1+ a + b için, a=.5, b=.7; α= için a=3.00, b=4.51 Yaýn v uza alan çitlrin tilþimlri diat alýnýr. Bonncaz- Brady Sayýsal simülasyon Ýi vya daha azla partiül arasýndai yaýn v uza alan tilþimlri diat alýnýr. 3 Mühndis v Maina Cilt : 47 Sayý: 559

Þil. Trmal Ýltnliðin Nanopartiüllrin Hacimsl Oranýna Baðlý Dðiþimi [16] Wongwiss 005 tarihli araþtýrma çalýþmasýnda [11] bu uyuþmazlýða diat çmiþ v onunun bundan sonrai çalýþmalarda ntlþcðini iad tmiþtir. Nanoaýþanlarýn Endüstriyl Uygulamalarý Endüstrid ullanýlan ýsý dðiþtiricilrd ýsýl prormansý artýrmaya yönli dðiþi onigürasyonlar dnnmtdir. Bu uygulamalarda malzm tasarruu, ýsý dðiþtirici boyutlarý, pompalama gücü vb. tnlr vrimli sistmlr ürtbilm için önmli ýsýtlayýcýlardýr. Otomobil, amyon, uça gibi taþýma ndüstrisi, prormanslarý yüs araçlar ürtmy dvam ttiç, prormansa parall olara artan ti soðutma ihtiyaçlarý grði malzm, boyut, hacim, aðýrlý v onomili ýsýtlarýný da diat alara ýsý atabilclri tili aýþanlara ihtiyaç duymatadýrlar. Bugün soðutma sistmlrind ullanýlan antiriz/su arýþýmlarý, motor yaðlarý, sntti yüs sýcalý ýsý transri aýþanlarý doðalarý grði ço yüs ýsý transri apasitlrin sahip dðildir v bu aýþanlarýn ýsýl apasitlri nanoaýþanlar ullanýlara daha tili hal glbilctir. Nanoaýþanlar ullanýlara tasarlanmýþ ýsý dðiþtiricilr sahip motorlar daha uygun sýcalýlarda çalýþabilclrdir. Böylc, daha üçü pompa, motor, radyatör v diðr bilþnlr ürtilbilc, bunun sonucunda is ayný mitarda yaýtla daha azla yol alýnabilctir. Daha az yaýt is daha az misyon v daha tmiz çvr anlamýna glmtdir. Bilim v tnolojid 1960'lardan bri minyatürlþm yüsln bir dðr olara arþýmýza çýmatadýr. Miroltromani sistmlr (MEMS) çalýþýrn ço büyü dðrlrd ýsý aýsý ortaya çýmatadýr. Mvcut soðutucular ytrli soðutma apasitsin sahip olmadýðý için MEMS tnolojisind ullanýlmamatadýr. Glnsl atý partiüllrin atýldýðý soðutucular ullanýldýðýnda is, ullanýlan bu partiüllr olduça dar olan MEMS miro anallarýnda düzgün olara aamayacaðý için sistm çalýþmayacatýr. Nanoaýþanlar bu anallarý týamadan, çömdn, aþýndýrmadan aabilc özllit olduðu için ço yüs ýsý aýsý þartlarýnda MEMS soðutulmasý için olduça uygun olacatýr. Hr gçn gün hýzlarý, prormanslarý artan ltroni cihazlar v bu cihazlarýn bilþnlri olduça yüs dðrlrd ýsý ürtmt v ürtiln bu ýsý, sistmdn uzalaþtýrýlamadýðý durumda sistm ömrü azalmatadýr. Yarýiltnlrin ömürlri mutla sýcalýla logaritmi olara dðiþmtdir. Yarýiltnin bulunduðu cihazýn ömrü o sýcalýtai hr 0 C artýþla yarýya inmtdir [1]. Kristiansn'in bildirdiðin gör ltroni cihazlarda bozulmaya ti dn atörlrin baþýnda %55'li bir ti il lm sýcalýðý glmtdir [13]. Glnsl artýrýlmýþ yüzylr ullanan soðutma sistmlri yni nsil ltroni cihazlarda limitlrin ulaþmýþtýr. Nanoaýþanlarýn ullanýldýðý sývý tipli soðutma yöntmlri, ltroni cihazlarýn prormansýný v ömürlrindi mvcut limitlri artýrmaya ndn olacatýr. Ayrýca nanoaýþanlarýn havalandýrma v ilimlndirm sistmlrind (HVAC) v soðutma sistmlrind uygulanmasý nrjinin daha vrimli v daha ucuz olara ullanýlabilmsi için yni tasarýmlarýn grçlþtirilmsin imân vrctir. Sonuç Nanoaýþanlar ýsý transrinin iyilþtirilmsind büyü bir potansiyl sahip olup ndüstriyl ýsý transri Mühndis v Maina Cilt : 47 Sayý: 559 33

iþlmlrin adapt tmy son drc uygundur. 3. D. Wn and Y. Ding, Exprimntal Invstigation Into Böyllil ýsý dðiþtiricisi imalatçýlarý v tasarýmcýlarý Convctiv Hat Transr o Nanoluids at th Entranc daha ompat v vrimli ýsý transri ipmanlarý Rgion Undr Laminar Flow Conditions, Int J Hat Mass ürtbilclrdir. Nanoaýþanlarýn ýsý transrinin Transr 47 (004), pp. 5181-5188. iyilþmsin tilri þu þild öztlnbilir: 4. Y. Xuan and Q. Li, Hat Transr Enhancmnt o Nanoluids, Int J Hat Fluid Flow 1 (000), pp. 58-64. (i) Nano boyuttai partiüllr aýþanýn trmal 5. H t t p : / / w w w. a n l. g o v / iltnliðini arttýrmatadýr v partiüllrin armaþý Mdia_Cntr/Frontirs/003/b3xcll3.html hartlri nrji transr iþlminin artmasýna ndn (07.04.006) olan türbülansý v çalantýlarý artýrmatadýr. (ii) Litratürd vrilmiþ olan sýnýrlý sayýdai çalýþmalara gör basýnç düþümünd yo dnc adar az artýþ olduðu vurgulanmýþtýr. (iii)t azlý aýþ þartlarý için gliþtiriln mvcut orlasyonlar nanoaýþanlarýn ýsý transri atsayýlarýný blirlmd ytrsiz almatadýr. 6. K. Yaut, B. Sahin, Flow-inducd Vibration Analysis o Conical-rings Usd or Hat-transr Enhancmnt in Hat Exchangrs. Appl Enrgy 78/3 (004), pp. 73-88. 7. K. Yaut, B. Sahin, Th Ects o Vortx Charactristics on Prormanc o Coild Wir Turbulators Usd or Hat Transr Augmntation. Appl Thrmal Eng. 4 (004), pp. 47-438. 8. N. Putra, W. Rotzl and S.K. Das, Natural Convction o (iv) Trmal iltnliði blirlm üzr ullanýlaca n iyi Nano-luids, Hat Mass Transr 39 (003), pp. 775-784. 9. K. Khanar, K. Vaai and M. Lightston, Buoyancy- drivn hat transr nhancmnt in a twodimnsional Enclosur Utilizing Nanoluids, Int J Hat Mass Transr 46 (003), pp. 3639-3653. 10. J. Kim, Y.T. Kang and C.K. Choi, Analysis o Convctiv Instability and Hat Transr Charactristics o Nanoluids, Phys Fluids 16 (004), pp. 395401. 11. V. Trisasri and S. Wongwiss, Critical Rviw o Hat Transr Charactristics o Nanoluids, Rnw Sust Enrg Rv, (005), Articl In prss. 1. G.R.Blacwll, Thrmal Managmnt Th Elctronic Pacaging Handboo Boca Raton: CRC Prss LLC, (000). 13. Kristiansn, H., 001, Thrmal Managmnt in Elctronics,.http://www.ppd.chalmrs.s/du/mpr35/mpr35_thrmg mnt.pd (07.04.006) 14. J.A. Eastman, S.U.S. Choi, S. Li, W. Yu, L.J. Thompson, Anomalously Incrasd Ectiv Thrmal Conductivitis o Ethyln Glycol-basd Nanoluids Containing Coppr olara nitlndirilc bir modl hnüz gliþtirilmmiþtir. Bugün için ullanýmý son drc yni olan nanoaýþanlarýn hidrodinami v trmal aratristilrinin blirlnmsi için tori v dnysl çalýþmalarýn apsamlý bir þild grçlþtirilmsi grmtdir. Tþür Yazarlar, Nanoaýþanlarýn Isý Transri v Aýþ Karatristilrinin Ýnclnmsi isimli TÜBÝTAK projsi apsamýnda hazýrlanan bu çalýþmaya olan dstlri ndniyl TÜBÝTAK'a tþür drlr. Kaynaça 1. A., E. Brgls, Th Imprativ to Enhanc Hat Transr. Procding o th NATO Advancd Study on Hat Transr Enhancmnt o Hat Exchangrs, Csm- Nanoparticls, Appl. Phys. Ltt. 78 (6) (001) pp. 718-70. Ýzmir, Tury, May 5- Jun 5, 1998. Klawr Acadmic Publishrs, Printd in Nthrlands, (1999) pp.13-9. 15. Choi S. U. S., Zhang Z. G, Yu W., Locwood F. E., Grul E. A., Anomalous Thrmal Conductivity Enhancmnt in. S. L, S.U.S. Choi, S. Li and J.A. Eastman, Masuring Nanotub Suspnsions, Appl. Phys. Ltt, 79 (14), pp. 5- Thrmal Conductivity o Fluids Containing Oxid 54. Nanoparticls, ASME J Hat Transr 11 (1999), pp. 80-89. 16. Kblinsi P., Eastman, J A., and Cahil DG., Nanoluids or thrmal transport, Matrialstoday, Jun 005, pp. 36-44. 34 Mühndis v Maina Cilt : 47 Sayý: 559