ARAMA VE KURTARMA DERS - 2
BORULARDAKI RENKLER 2
GAZ
YANGIN HİDRANTI
BASINÇLI HAVA
3.Acil durumların olumsuz etkilerinden korunmak üzere gerekli ölçüm ve değerlendirmeleri yapar.
ÖLÇÜM VE DEĞERLENDİRMELER
İŞ HİJYENİ İş yerinde oluşan hastalığa ve yaralanmalara neden olan sağlık ve iyilik halini bozan ortam koşullarını yaratan etmenlerin öngörülmesi, gözlemlenmesi, belirlenmesi ve değerlendirilmesi ve kontrol altına alınması bilimidir. Biyolojik Etmenler Kimyasal Etmenler Psikolososyal Etmenler Fiziksel Etmenler Ergonomik Etmenler
Fiziksel Etmenler: Gürültü, Titreşim, Termal Konfor, Aydınlatma, Toz, Manyetik Alan, Radyasyon Ölçümleri
Kimyasal Etmenler: VOC, Hidrokarbon, Formaldehit, Ağır Metal, Asbest, Siyanür, Benzen, Toluen ölçümleri VOC: Uçucu Organik Madde, Çevreye ve insan sağlığına zarar verebilir özellikte kimyasallar, Emisyon miktarını azaltmak, çevre ve insan sağlığını korumak için uluslararası düzeyde çeşitli düzenlemeler yapılmış ve kanunlar çıkartılmıştır,
Biyolojik Etmenler: Virüsler, Bakteriler, Parazitler, Mantarlar,
16 GÜRÜLTÜ : İstenmeyen ve hoşa gitmeyen ses, Sanayide ve çalışma hayatında ise gürültü tanımı: Hoşa gitsin,veya gitmesin, belirli düzeyin üzerinde basınç yaratan ve zaman içinde işitme sistemini olumsuz etkileyen sesler, Kolaylık açısından günlük uygulamalarda gürültü ölçmek için basınç düzeyi yani decibell ölçen cihazlar
Etkilenme Süresi Şiddet Frekans Gürültü Kaybına Etki Eden Faktörler Kişisel Faktörler
18 Titreşim: Potansiyel enerjinin kinetik enerjiye, kinetik enerjinin potansiyel enerjiye dönüşmesi olayına titreşim (vibrasyon), Taş kırma makinaları, kömür ve madencilikte kullanılan pnömatik çekiçler, ormancılıkta kullanılan taşınabilir testereler
19 El kol titreşimi Sekiz saatlik çalışma süresi için; günlük maruziyet sınır değer 5 m/s 2, Sekiz saatlik çalışma süresi için; günlük maruziyet etkin değeri 2,5 m/s 2. Bütün Vücut Titreşimi Sekiz saatlik çalışma süresi için; günlük maruziyet sınır değeri 1,15 m/s 2 Sekiz saatlik çalışma süresi için; günlük maruziyet etkin değeri 0,5 m/s 2
20 TERMAL KONFOR İşyerinde çalışanların büyük çoğunluğunun sıcaklık, nem, hava akımı gibi iklim koşulları açısından gerek bedensel, gerekse zihinsel faaliyetlerini sürdürürken belli bir rahatlık içinde bulunmalarını ifade eder. İşyeri atmosferinin sıcaklığı, nemi, hava akım hızı ve radyant ısısı akla gelmelidir.
21 Aydınlatma Işık : Maddenin fiziksel yapısındaki atomik etkileşim sonucu meydana gelen, Işıyan bir enerji türüdür.
22 Aydınlatma Ölçümleri Ölçümler: Anlık bir nokta ya da belli bir süredeki ortalama değer olarak ölçülür, Işık Ölçme: Işık ölçer (lüksmetre) ile yapılır, Anlık aydınlık düzeyi ölçmeleri: Ölçme anındaki koşulların o anda oluşturduğu aydınlığın ölçülmesi, Aydınlatmayı ölçen alet: Lüxmetre
23 TOZ Fibrojen Toz: Solunumla akciğerlere ulaşarak biriken ve bunun sonucunda dokusal değişim oluşturarak akciğerlerde fonksiyonel bozukluk yapan tozları, İnert Toz: Solunumla akciğerlere ulaşmalarına rağmen akciğerlerde fonksiyonel bozukluk yapmayan tozları, Kristal yapıda SiO2: Kuvars, tridimit ve kristobaliti,
24 TOZ Pnömokonyoz (Akciğer Toz Hastalığı): Akciğerlerde tozun birikmesi sonucu ortaya çıkan doku reaksiyonu ile oluşan hastalığı, Standart göğüs radyografisi: En az 35x35 cm. ebatında ILO sınıflandırma kriterlerine göre değerlendirilebilir akciğer radyografisini veya dijital akciğer radyografisini,
25 Kimyasal özelliklerine göre tozlar ikiye ayrılır: 1. Organik tozlar : bitkisel (pamuk/un tozu vb) veya hayvansal (tüy vb.) kökenli olabilecekleri gibi sentetik bileşenlerden de kaynaklanabilir, 2. İnorganik tozlar, metalik tozlar (demir/çinko tozu vb.), metalik olmayan tozlar (kükürt tozu), kimyasal bileşiklerin tozları (manganez oksit vb.) ve doğal bileşiklerin tozları (mineraller, maden cevherleri vb.) olarak sınıflanabilir,.
26 RADYOAKTİF MALZEMELER Bölünebilen nüklidler, uranyum-233, uranyum-235, plütonyum-239 and plütonyum-241, Bölünebilen malzeme, bu bölünebilen nüklidlerden herhangi birini içeren malzeme, Bölünebilen malzeme tanımı haricindeki: (a) Işın saçmayan doğal uranyum veya tükenmiş uranyum (b) Yalnızca termal reaktörlerde ışınıma uğramış doğal uranyum veya tükenmiş uranyum, Düşük yayılımlı radyoaktif malzeme, katı radyoaktif malzeme veya mühürlenmiş kapsül içindeki katı radyoaktif malzeme,
27 KİMYASAL RİSK ETMENLERİ Kimyasal: a) doğal halde bulunan, b) üretilen, c) herhangi bir işlem sırasında veya atık olarak ortaya çıkan, d) kazara oluşan, e) ürünün kalitesini artırmak için katkı maddesi olarak eklenen, f) işlem sırasında ortaya çıkan her türlü safsızlıkları, içeren her türlü element, bileşik veya karışımlardır. Tehlikeli Kimyasal Madde : Patlayıcı, oksitleyici, çok kolay alevlenir, kolay alevlenir, alevlenir, toksik, çok toksik, zararlı, aşındırıcı, tahriş edici, alerjik, kanserojen, mutajen, üreme için toksik ve çevre için tehlikeli özelliklerden bir veya birkaçına sahip maddeler,
29 Biyolojik Risk Etmenleri Madde 4 Bu Yönetmelikte geçen; a)biyolojik etkenler: Herhangi bir enfeksiyona, alerjiye veya zehirlenmeye neden olabilen, genetik olarak değiştirilmiş olanlar da dahil mikroorganizmaları, hücre kültürlerini ve insan parazitlerini, b) Mikroorganizma: Genetik materyali replikasyon veya aktarma yeteneğinde olan hücresel veya hücresel olmayan mikrobiyolojik varlığı, c) Hücre kültürü: Çok hücreli organizmalardan türetilmiş hücrelerin in vitro olarak geliştirilmesini, d) Bakanlık: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığını ifade eder.
30 BU MADDENIN (A) BENDINDE TANıMLANAN BIYOLOJIK ETKENLER, ENFEKSIYON RISK DÜZEYINE GÖRE 4 RISK GRUBUNDA SıNıFLANDıRıLıR; Grup 1 biyolojik etkenler: İnsanda hastalığa yol açma ihtimali bulunmayan biyolojik etkenler. Grup 2 biyolojik etkenler: İnsanda hastalığa neden olabilen, çalışanlara zarar verebilecek, ancak topluma yayılma olasılığı olmayan, genellikle etkili korunma veya tedavi imkanı bulunan biyolojik etkenler. Grup 3 biyolojik etkenler: İnsanda ağır hastalıklara neden olan, çalışanlar için ciddi tehlike oluşturan, topluma yayılma riski bulunabilen ancak genellikle etkili korunma veya tedavi imkanı olan biyolojik etkenler. Grup 4 biyolojik etkenler: İnsanda ağır hastalıklara neden olan, çalışanlar için ciddi tehlike oluşturan, topluma yayılma riski yüksek olan ancak etkili korunma ve tedavi yöntemi bulunmayan biyolojik etkenler.
KAYNAKLAR 31 İş Güvenliği Mühendisliği Eğitimi Ders Notları MMO, 2008 ÇAĞLAYAN Yücel, Ahmet KILINÇ, İş Güvenliği Millî Eğitim Basımevi, İstanbul, 1992. Meslek Hastalıkları, ÇASGEM, Ankara, 2013 Prof. Dr. GEREK N, İş Sağlığı ve İş Güvenliği, Anadolu Üniversitesi MEB Erkek Teknik Öğretimi Genel Müdürlüğü, İş Güvenliği, Ankara, 2001. https://www.baskentsaglik.com/ortam-gurultu-olcumu/