Tepegöz ÖĞRETĠM ARAÇLARI VE ETKĠLĠ KULLANIMI Bayburt Üniversitesi, Egitim Fakültesi www.sakipkahraman.wordpress.com o Üzerinde hareketli bir parça taşıyan büyük bir kutu olan tepegöz basit bir araçtır. o Lens ve ayna sistemi kullanılarak, kuvvetli bir ışığın yardımı ile gelen görüntü 90 derecelik bir açı ile yansıtılır. Tepegöz-Avantajları Tepegöz-Dezavantajları o Parlaklık o Göz teması o Kolay kullanım o Erişilebilirlik o Kolay hazırlama o Detaylı bir içeriği sunma o Kullanılan ortam zenginliği o Organizasyon ve tartışma o Önceden programlanamaz. o Bireysel kullanılamaz. o Hazırlık için süre gereklidir. o Görüntü yüksekliği faktörü Tepegöz-Uygulamalar o Resim o Drama o Coğrafya o Edebiyat o Fen bilgisi o Matematik o Yabancı dil o Yansıtılacak olan resim, grafik, tablo ve metinler o Özel asetat kalemi ile yazılıp-çizilebilir o Bilgisayarda hazırlanıp direkt çıktısı alınarak kullanılabilir. 1
35 30 25 20 15 10 5 0 1998 1999 2000 2001 Okur-yazar sayısı o Tepegöz yansıtıcı yüzeyi 25x25 cm, kullanılacak saydam alanı 18x23 cm o Yansılar yatay olarak hazırlanmalıdır. o Okunabilir olmalı o Az yazı kullanılmalı (6x6) o Karmaşık konuların anlatımında üst üste hazırlanmış saydam kullanılmalı o Yansılarda görsel düşünceler yer almalıdır. o Her yansıda tek bir kavrama yer verilmelidir. YAŞADIĞIMIZ DOĞA VE ÇEVRE Tepegöz o Mesaj net olarak iletilmelidir, yazıya ağırlık verilmemelidir. o Maskeleme Teknikleri o Bölge kapama Türkiye de Bilgisayar Okur-yazarı Oranı Türkiye de bilgisayar okur-yazarı oranları; 1998 de %15, 1999 da %18, 2000 de %22 ve 2001 yılında ise %32 olarak tespit edilmiştir. o Şerit kapama o Kaydırma kapama o Akerdeon Kapama 2
Tepegöz o Katlama teknikleri o Sabit sıralı katlama o Seçmeli katlama Televizyon ve Video o Televizyon eğitim alanında şu amaçlar için kullanılmaktadır: o Okur yazarlık gibi temel eğitim için o Eğitim hizmetlerinin yaygınlaştırılması için o Okulların sağlayamadıkları pahalı materyalleri sunarak maliyeti düşürme o Eğitimin kalitesini yükseltmede o Öğretmene zaman kazandırmakta o Yetişkin eğitimine katkı yaparak toplumsal kalkınmayı sağlamak için Slayt Cihazı Slayt Cihazı-Avantajlar o Her bir gösterimde, bireysel olarak yerleştirilmiş, ufak, fotografik saydamların gösterimini sağlayan cihazdır. o Sıralama o Otomatik odaklama o Otomatik gösterim o Koleksiyon oluşturma o Bireysel kullanım Slayt Cihazı-Dezavantajlar o Slaytların iyi organize edilmemiş olması o Sıkışık-kalabalık slaytlar o Kolay hasar görebilmesi o Maliyet Slayt Cihazı- Kullanım o Genellikle her derste ve her konuda rahatlıkla kullanılabilir. Çoğunlukla; Resim/sanat Coğrafya Biyoloji kullanılır. 3
Projeksiyon Cihazı o Elektronik tepegöz olarak nitelendirilebilir. o Grafiksel yazılımları sunmak amacı ile tasarlanmıştır. Projeksiyon Cihazı-Avantajlar o Monitör yansısı o Bilgisayar kapasitesi o Etkileşim Projeksiyon Cihazı-Dezavantajlar o Karanlık bir ortam gerektirir. o Çözünürlük o Maliyet Projeksiyon Cihazı-Uygulama o Yazılımların gösterimi o Elektronik bir ansiklopedi o İnternet bağlantısı o Animasyonların gösterimi Opak Projektörü o Şeffaf olmayan materyallerin çok kuvvetli bir ışık kaynağı (~1000 watt) yardımı ile büyütülerek yansıtılmasını sağlayan cihazdır. Opak Projektörü-Avantajlar o Yeni materyal üretimi gerektirmez. o Öğrenci ödevlerinin sınıfla paylaşılmasını da sağlar. 4
Opak Projektörü-Dezavantajlar o Karanlık bir ortam gerektirir. o Hacim olarak büyüktür. Opak Projektörü-Uygulamalar o Basılı veya görsel materyalleri sunmak için en fazla 20 kişiden oluşan bir topluluk ile kullanılabilir. o Her düzeyde ve her konuda kullanılabilir. o Çabuk ısınabilir. Doküman Kamera o Katı materyalleri, basılı dokümanları ve gerçek nesneleri bilgisayar ekranına veya projektöre aktarmak için kullanılır. Doküman Kamera-Avantajlar o Her türlü materyaller için kullanılabilir. o Kamera olarak kullanımı düşünülebilir. Doküman Kamera-Dezavantajlar o Sınırlı bir görüntü alanı vardır. Doküman Kamera-Uygulamalar o Tüm alanlarda uygulanabilir. 5
Akıllı Tahta o Bilgisayar ekranının beyaz tahta ile bütünleşmesidir. o Tahtada yaptıklarınızı ekran görüntüsü üzerinde de yapabilmenizi sağlar. Akıllı Tahta-Avantajlar o Görüntü üzerinde notlar alınabilir, bunları kaydedip daha sonra kullanılabilir. o Bilgisayar ve tahta arasında çift yönlü aktarım yapılabilir. Akıllı Tahta-Dezavantajlar o Tahta boyutu sınırlıdır. o Tahta yüzeyi kuvvet uygulayabilerek kullanılabilmektedir. Akıllı Tahta-Uygulamalar o Diğer sınıflara yayın yapılabilir. o Tahtaya önceden yazılan notlar tekrar geri dönüp kullanılabilir. o Uzaktan eğitim uygulamaları geliştirilebilir. Yazı ve Gösterim Tahtaları o Karatahta o Çok amaçlı tahtalar (Beyaz tahta) o Askı/Kanca tahtası o Manyetik tahta o Dosya tahtalar o Elektronik tahta Yazılı Materyaller o Ders kitapları o Ders notları o Yardımcı ve klavuz kitaplar o Okul gazeteleri ve dergiler o Bildiriler 6
Öğrenci Sayısı Yazılı Materyallerin Etkinliği o Materyalin okunabilirlik düzeyine o Materyalin içeriğine o Materyalin tasarımına (düzenlenmesine, dış görünümüne) bağlıdır. Grafikler o Grafikler, sayısal verileri görselleştirerek veriler arasındaki ilişkilerin kavranmasını kolaylaştırmak için kullanılır. o Pasta dilim (pie) ve halka (doughnut) grafikleri verinin miktarını o Çizgi (line) ve alan (area) grafikleri verideki eğilimleri ve dalgalanmaları o Sütun (column) ve çubuk (bar) grafikler verileri karşılaştırmak Pasta ve Dilim Grafikleri Çizgi (Line) Grafikleri o Bu tip grafikler her değerin bütün içindeki payını göstermek için kullanılır. Dilimlerin büyüklükleri 5 veya 6 dereceden yani yaklaşık %2 den az olduğu durumlarda dilimin görülmesi sorun olabilir. Sınıfımızdaki Öğrencilerin Bölgelere Göre Dağılımı Ege Karedeniz 3% 12% Marmara 24% Akdeniz 6% İç Anadolu 12% Güneydoğu Anadolu 18% Karedeniz Doğu Anadolu İç Anadolu Ege Doğu Anadolu 25% Akdeniz Güneydoğu Anadolu Marmara Sınıfımızdaki Öğrencilerin Bölgelere Göre Dağılımı Marmara 24% İç Anadolu 12% Güneydoğu Anadolu 18% Ege Karedeniz 3% 12% Akdeniz 6% Doğu Anadolu 25% o Çizgi grafikleri iki ölçekli grafikler kategorisine girmektedirler. Her bir nokta yatay ve dikey ölçek üzerinde bir değere sahiptir. Çizgi grafikleri genelde bir veya daha fazla faktörün zaman içindeki değişimini göstermektedir. 4500 4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 0 Üç Üniversitenin 1995-2003 Yılları Arasında Kayıt Yaptıran Öğrenci Sayıları Ankara Üniversitesi Balıkesir Üniversitesi Yıllar Atatürk Üniversitesi 1995-96 1996-97 1997-98 1998-99 1999-00 2000-01 2001-02 2002-03 Sütun(Column), Çubuk (Bar) Grafikleri o Sütun grafiğinde kategoriler yatay olarak değerlerde dikey olarak düzenlenir. Çubuk grafiğinde ise kategoriler dikey olarak değerlerde yatay olarak düzenlenir. Her iki grafik türünde karşılaştırma amaçlı olarak kullanılır. Aylara Göre Yağış ve Sıcaklık Değişimi Referanslar o Yalın, H.İ. (2006). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme, 16. Baskı, Ankara: Nobel Yayınları. o Seferoğlu, S.S. (2006). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı, 1. Baskı, PegemA Yayıncılık, Ankara. 50 40 30 20 10 0 Ocak Şubat M art Nisan M ayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Yağış Sıcaklık 7