RESMİ İSTATİSTİK PROGRAMI (2007 2011) 2008 YILI İZLEME RAPORU
İÇİNDEKİLER ANA KONU 1. İSTATİSTİKSEL ALTYAPI...1 1.1.ULUSAL ADRES KAYIT SİSTEMİ...2 1.2. ADRESE DAYALI NÜFUS KAYIT SİSTEMİ...2 1.3. İŞ KAYITLARI SİSTEMİ...2 1.4. TARIMSAL İŞLETME KAYIT SİSTEMİ...2 1.5. SINIFLAMALAR...2 ANA KONU 2. SOSYAL VE DEMOGRAFİK İSTATİSTİKLER... 3 2.1. NÜFUS VE DEMOGRAFİ İSTATİSTİKLERİ...4 2.2. İŞGÜCÜ PİYASASI İSTATİSTİKLERİ...5 2.3. EĞİTİM İSTATİSTİKLERİ...6 2.4. KÜLTÜR VE SPOR İSTATİSTİKLERİ...7 2.5. SAĞLIK İSTATİSTİKLERİ...8 2.6. TÜKETİM HARCAMALARI, YOKSULLUK VE GELİR DAĞILIMI İSTATİSTİKLERİ...9 2.7. SOSYAL KORUMA İSTATİSTİKLERİ...10 2.8. TOPLUMSAL CİNSİYET İSTATİSTİKLERİ...10 2.9. YAŞAM MEMNUNİYETİ ARAŞTIRMASI...10 2.10. SUÇ VE ADALET İSTATİSTİKLERİ...11 2.11. SEÇİM İSTATİSTİKLERİ...11 2.12. TURİZM İSTATİSTİKLERİ...12 2.13.ULUSLARARASI GÖÇ İSTATİSTİKLERİ...12 2.14. ZAMAN KULLANIM İSTATİSTİKLERİ...13 ANA KONU 3. MAKROEKONOMİK İSTATİSTİKLER...14 3.1. ULUSAL HESAPLAR VE PARA, BANKA, MALİYE... 15 3.2. FİYAT İSTATİSTİKLERİ VE ENDEKSLER...20 3.3. DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ VE ENDEKSLERİ...21 3.4. SATINALMA GÜCÜ PARİTESİ...21 3.5. KALKINMA YARDIMLARI İSTATİSTİKLERİ...22 3.6. KAMU ALIMLARI İSTATİSTİKLERİ...22 i
ANA KONU 4. İŞ İSTATİSTİKLERİ...23 4.1. YAPISAL İŞ VE YILLIK SANAYİİ ÜRÜN (Prodcom) İSTATİSTİKLERİ...24 4.2. KISA DÖNEMLİ İŞ İSTATİSTİKLERİ...24 4.3. ENERJİ İSTATİSTİKLERİ...25 4.4. ULAŞTIRMA İSTATİSTİKLERİ...27 4.5. BİLİM VE TEKNOLOJİ İSTATİSTİKLERİ...28 4.6. HABERLEŞME İSTATİSTİKLERİ...28 4.7. MALİ ARACI KURULUŞ İSTATİSTİKLERİ...29 ANA KONU 5. TARIM İSTATİSTİKLERİ...30 5.1. BİTKİSEL ÜRETİM İSTATİSTİKLERİ...31 5.2. TARIMSAL YAPI İSTATİSTİKLERİ...31 5.3. HAYVANCILIK İSTATİSTİKLERİ...31 5.4. SU ÜRÜNLERİ İSTATİSTİKLERİ...32 5.5. TARIMSAL FİYAT İSTATİSTİKLERİ...32 5.6. TARIMSAL ÇEVRE, DENGE VE HESAPLAR...32 5.7.ORMANCILIK İSTATİSTİKLERİ...33 5.8. UZAKTAN ALGILAMA... 33 ANA KONU 6. ÇEVRE İSTATİSTİKLERİ...34 KATILIMCI KURUM VE KURULUŞLAR....37 ii
ANA KONU 1. İSTATİSTİKSEL ALTYAPI 1.1. ULUSAL ADRES KAYIT SİSTEMİ 1.2. ADRESE DAYALI NÜFUS KAYIT SİSTEMİ 1.3. İŞ KAYITLARI SİSTEMİ 1.4. TARIMSAL İŞLETME KAYIT SİSTEMİ 1.5. SINIFLAMALAR - 1 -
ANA KONU 1. İSTATİSTİKSEL ALTYAPI 1.1. Ulusal Adres Kayıt Sistemi (UAKS) Ulusal Adres Kayıt Sistemi Ağustos 2007 de yürürlüğe giren 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu gereği İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü ne devredilmiştir. Sistem İlgili Bakanlık tarafından güncellenmektedir. 1.2. Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) 5490 Sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu gereğince öncelikle ülke genelindeki tüm adresler Ulusal Adres Veritabanına kaydedilmiş ve daha sonra ülke sınırları içinde yaşayan T.C. vatandaşlarının yaşadıkları yerleşim yeri ayrıntısındaki adresleri T.C. kimlik numarası, yabancı uyruklu kişilerin ise pasaport numarası ile ilişkilendirilerek Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi oluşturulmuştur. Anılan kanunun geçici 2 nci maddesinin (f) fıkrası gereği hane ziyaretleriyle elde edilen yerleşim yeri kayıtları, mahalle ve köy muhtarlıklarında altmış gün süreyle askıya çıkartılmış ve askı süresince itirazlar değerlendirilerek kayıtlar kesinleştirilmiş, geçici 2 nci maddenin (a) fıkrası gereği İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü ne devredilmiştir. Doğum, ölüm, evlenme ve boşanma gibi nüfus olayları ile birlikte yerleşim yeri adres değişiklikleri de bundan sonra bağlı bulunulan ilçe nüfus müdürlüklerince yapılmakta ve sistemin güncelliği İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü tarafından takip edilmektedir. 1.3. İş Kayıtları Sistemi İş Kayıtlarına ilişkin çalışmalar Resmi İstatistik Programı kapsamında faaliyet kodlaması bazında gerçekleştirilmiş, Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı ile Avrupa Topluluğunda Ekonomik Faaliyetlerin İstatistiki Sınıflaması Rev.2 (NACE Rev.2) ye geçiş çalışmaları koordineli olarak yürütülmüştür. Buna ek olarak, Maliye Bakanlığı ile muhtemel kalite artırım çalışmaları yapılmıştır. 1.4. Tarımsal İşletme Kayıt Sistemi Tarımsal İşletme Kayıtlarının oluşturulması için 2008 yılında Tarım ve Köyişleri Bakanlığı' nın Çiftçi Kayıtları Sisteminden 2007 yılında başvuru yapan tüzel kişilerin kayıtları temin edilmiştir. Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sisteminden tarımsal faaliyette bulunan hanehalkı fertlerinin kayıtları temin edilerek diğer mevcut kayıtlarla eşleştirme yapılmış ve sonuçların yer aldığı bir rapor hazırlanmıştır. 1.5. Sınıflamalar Türkiye İstatistik Kurumu, Birleşmiş Milletler ve Avrupa Birliği ülkelerin kullandıkları sosyal ve ekonomik sınıflamaları TÜİK web sayfasında http://tuikapp.tuik.gov.tr/diess/ adresinde yer alan sınıflama sunucusu üzerinden tüm kullanıcıların hizmetine sunulmaktadır. Tüm istatistik üreten kurumların personelinin de üye olduğu ve sınıflamalar ile ilgili problemlerin tartışıldığı sınıflama sunucusu üzerinde bir forum sayfası oluşturulmuştur. Dünya düzeyinde ve Avrupa Birliği tarafından revize edilen ekonomik ve sosyal sınıflamaların son versiyonları Türkiye ye uyarlanmıştır. 2009 yılından itibaren kurumlar web servis aracılığı ile sınıflama veri tabanını kullanabileceklerdir. - 2 -
ANA KONU 2. SOSYAL VE DEMOGRAFİK İSTATİSTİKLER 2.1. NÜFUS VE DEMOGRAFİ İSTATİSTİKLERİ 2.2. İŞGÜCÜ PİYASASI İSTATİSTİKLERİ 2.3. EĞİTİM İSTATİSTİKLERİ 2.4. KÜLTÜR VE SPOR İSTATİSTİKLERİ 2.5. SAĞLIK İSTATİSTİKLERİ 2.6. TÜKETİM HARCAMALARI, YOKSULLUK VE GELİR DAĞILIMI İSTATİSTİKLERİ 2.7. SOSYAL KORUMA İSTATİSTİKLERİ 2.8. TOPLUMSAL CİNSİYET İSTATİSTİKLERİ 2.9. YAŞAM MEMNUNİYETİ ARAŞTIRMASI 2.10. SUÇ VE ADALET İSTATİSTİKLERİ 2.11. SEÇİM İSTATİSTİKLERİ 2.12. TURİZM İSTATİSTİKLERİ 2.13. ULUSLARARASI GÖÇ İSTATİSTİKLERİ 2.14. ZAMAN KULLANIM İSTATİSTİKLERİ - 3 -
ANA KONU 2. SOSYAL VE DEMOGRAFİK İSTATİSTİKLER 2.1. Nüfus Ve Demografi İstatistikleri 5490 Sayılı Kanun gereği ülkemizde ikamet eden tüm fertlerin ikamet adresleri ile T.C. kimlik numaraları eşleştirilerek Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) TÜİK Başkanlığı tarafından oluşturulmuş ve güncelliğinin sağlanması için İçişleri Bakanlığına devredilmiştir. Bu sistem kapsamında İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü tarafından yurt dışında ikamet eden Türk vatandaşlarının yaşadıkları ülkeler tespit edilerek kurulan sisteme aktarılmaya başlanmıştır. 2008 yılından itibaren evlenme ve boşanma istatistikleri ADNKS kullanılarak yerleşim yerine (İkametgâh bazlı) göre değerlendirilecektir. ADNKS kullanılarak revize edilecek olan nüfus projeksiyonu çalışmaları sürdüğünden Doğum İstatistikleri nin üretilmesi 2009 yılına ertelenmiş olup, 2007 yılı ve sonrasına ilişkin yerleşim yerine göre değerlendirilecektir. 2008 yılından itibaren ADNKS kullanılarak yerleşim yeri ayrımında nüfus büyüklüğü, cinsiyet ve yaşa ilişkin temel istatistikler idari kayıtlar kullanılarak üretilmeye başlanmıştır. İntihara teşebbüs olaylarına ilişkin bilgilerin derlenmesi konusunda da Sağlık Bakanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı, Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü ile TÜİK Başkanlığı ndan uzmanların katılımı ile bir alt çalışma grubunun oluşturulmasına karar verilmiş olup grup çalışmalarına 2009 yılında başlayacaktır. Nüfus Kalkınma Göstergeleri ile Birleşmiş Milletler Milenyum Kalkınma Göstergeleri TÜİK Başkanlığı tarafından hesaplanarak kullanıma sunulmuştur. Ancak göstergelerin bölgesel düzeyde hesaplanması konusunda, nüfus projeksiyonu çalışmalarının sürdürülmesi, veri tabanı ile ilgili farklı bir sisteme geçişin gerekliliği ve bu konu ile ilgili eğitimlerin yıl sonu itibariyle alınması nedenleriyle gecikme yaşanmıştır. Nüfus sayımları ve idari kayıtlardan elde edilemeyen temel demografik ve sağlık göstergelerinin üretilmesi amacıyla Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü tarafından 2008 yılında Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması (TNSA) yapılmıştır. Araştırma, tahminlerin İBBS 1 e göre yapılmasına olanak sağlayacak şekilde tasarlanmıştır. - 4 -
2.2. İşgücü Piyasası İstatistikleri 2007 yılından itibaren TÜİK Başkanlığı tarafından, hanehalkı işgücü anketi ile birlikte işgücü piyasasının farklı alanlarına ilişkin ayrıntılı veri derlemeyi amaçlayan modüler anketler uygulanmaktadır. TÜİK Başkanlığı Kazanç Yapısı İstatistiklerine ilişkin anketin alan uygulamasını 2007 yılında gerçekleştirerek sonuçlarını 2008 yılında yayımlamıştır. 2008 İşgücü Maliyeti Anketi alan uygulaması 2009 yılında tamamlanacaktır. 2008 yılında, üçer aylık işgücü maliyeti endeksi konusunda 2007 yılında başlatılan ön çalışmalara devam edilmiştir. 2010 yılında endeks verileri üretilecektir. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ve bağlı kuruluşlarının veri tabanlarının birbiri ile uyumlu hale getirilmesi ayrıca uluslararası karşılaştırmalara olanak sağlayacak NACE sınıflama sistemine geçişleri ile ilgili İstatistik Konseyi kararı gereğince oluşturulan çalışma grubu gerekli inceleme çalışmalarını tamamlamış ve ilgili Bakanlığa talepleri halinde TÜİK tarafından eğitim desteği verilebileceği belirtilmiştir. İŞKUR, açık işler konusunda kayda dayalı veriyi, programa uygun olarak her ayın 15 inde yayımlamaktadır. Açık işlere dair verilerin anket yoluyla derlenmesi yönünde çalışmalara başlanmış olup, 2007 yılında İşgücü Piyasası İhtiyaç Analizi konulu anket çalışması, 50+ işyerlerinde ve 81 ilde tahmin verecek şekilde, yüz yüze görüşme yöntemiyle uygulanmıştır. Söz konusu anketin kapsamı geliştirilerek (teorik olarak tüm işyerlerini kapsayabilecek şekilde) uygulanmasına 2008 yılı Ekim ayında başlanmıştır. Söz konusu anket geliştirilen web tabanlı bir yazılım yoluyla uygulanacak, işyerleri İŞKUR web sayfasına bağlanarak söz konusu anketi internet üzerinden dolduracaktır. - 5 -
2.3. Eğitim İstatistikleri TÜİK Başkanlığı tarafından yayınlanacak olan il özel idareleri, belediyeler ile yüksek öğretim kurumlarının eğitim harcamaları verileri, 2008 yılından itibaren Maliye Bakanlığı analitik bütçe veritabanından derlenmeye başlanmıştır. 2008 yılında Milli Eğitim Bakanlığı tarafından eğitim harcamaları konusunda UOE (UNESCO, OECD, EUROSTAT) veritabanında eksik kalan verilerin tamamlanması çalışmalarına devam edilmiştir. Yaşam boyu öğrenim istatistikleri kapsamında, 2007 yılında Yetişkin Eğitimi Araştırması ve 2008 yılında Sürekli Mesleki Eğitim Araştırması alan uygulamaları TÜİK Başkanlığı tarafından gerçekleştirilmiştir. - 6 -
2.4. Kültür Ve Spor İstatistikleri 2007 yılından itibaren Kültür ve Turizm Bakanlığı bünyesinde istatistik konusunda koordinasyonu sağlayıcı bir birim kurulacağı belirtilmiş, ancak 2008 yılı sonu itibariyle çalışmalara henüz başlanmamıştır. Ayrıca, Kültür ve Turizm Bakanlığı kültür istatistikleriyle ilgili veriyi veritabanında muhafaza etmek, web tabanlı yazılım ile TÜİK Başkanlığının bu veritabanına erişimini sağlanmak için çalışmalara başlamış ancak henüz erişim sağlanamamıştır. Kültürel miras alanındaki kapsam eksiklikleri TÜİK Başkanlığının koordinasyonunda Çevre ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü, Vakıflar Genel Müdürlüğü ve Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Milli Saraylar Daire Başkanlığı tarafından 2008 yılından itibaren giderilmiştir. Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü ve Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü, belediye arşivleri, özel arşivler ile araştırmaya açık diğer kurum ve kuruluşların arşivlerine ilişkin istatistik üretme çalışmalarına TÜİK Başkanlığı nın koordinasyonunda 2008 yılından itibaren başlanmıştır. Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü tarafından, Uluslararası Standart Kitap Numarası (ISBN) ve Uluslararası Standart Süreli Yayın Numarası (ISSN) Merkezinin web tabanlı programla derlenen verilerin kapsam eksikliğinin 2007 yılında giderileceği belirtilmişti. Ancak veritabanı oluşturma çalışmalarına 2007 yılında başlanmış olmakla birlikte yayın çıkartılacak düzeye henüz ulaşılamamıştır. 2009 Mart ayı itibariyle 2007 ve 2008 yılına ait verilerin birlikte yayımlanacağı belirtilmiştir. Ülkemizde kurum/kuruluşlar tarafından gerçekleştirilen bilimsel faaliyetler ve kültürel etkinliklere ilişkin çalışmalar, 2007 yılından itibaren Tanıtma Genel Müdürlüğü, Dernekler Dairesi Başkanlığı, TOBB, Vakıflar Genel Müdürlüğü ve TÜİK Başkanlığı işbirliği ile gerçekleştirilmeye başlanmıştır. - 7 -
2.5. Sağlık İstatistikleri Ulusal Sağlık Sisteminin geliştirilmesine yönelik kamu harcamaları istatistiklerinde Maliye Bakanlığı ve Sosyal Güvenlik Kurumu verilerinin Ulusal Sağlık Hesapları sistemine dahil edilebilmesi amacıyla yürütülen proje kapsamında yöntem belirleme çalışması gerçekleştirilmiştir. Bu kapsamda hanehalkı sağlık harcamalarının hesaplanabilmesi amacıyla farklı anket formları geliştirilmiş ve alanda ön-test yapılarak uygun olanına karar verilmiştir. 2009 yılı içerisinde hanehalkı harcaması için hem pilot hem de alan uygulaması gerçekleştirilecektir. Bunun yanı sıra hanehalkı dışındaki özel sağlık harcamalarının hesaplanabilmesi amacıyla, dernek/vakıflar, özel sigorta şirketleri ve özel girişimler için anket formları geliştirilmiştir. Bu kurum/kuruluşlar için de 2009 yılı içerisinde pilot çalışma yürütülecektir. 2009 yılı Ocak ayından itibaren hekimi bulunan tüm yerleşim yerlerinde ICD 10 sınıflamasına göre uluslararası standartlara uygun yeni ölüm belgesi ile birlikte ölüm nedeni istatistiklerinin derlenmesine başlanmıştır. Bu nedenle Ekim-Aralık 2008 döneminde Türkiye genelindeki tüm hekimlerin eğitilmesi amacıyla üç aşamalı eğitim programı gerçekleştirilmiştir. 2008 yılında Türkiye Sağlık Araştırması TÜİK Başkanlığı tarafından yapılmıştır. Türkiye genelinde ilk defa gerçekleştirilen araştırma ile halk sağlığı alanında göstergeler elde edilecektir. Araştırmada Avrupa Birliği İstatistik Ofisi tarafından önerilen modüllerin yanı sıra ulusal ihtiyaçların karşılanabilmesi amacıyla ilgili kurum/kuruluşlar tarafından önerilen konulara da yer verilmiştir. - 8 -
2.6. Tüketim Harcamaları, Yoksulluk Ve Gelir Dağılımı İstatistikleri 2008 yılından itibaren hanehalkı bütçe anketlerinin örnek hacmi artırılması planlanmıştır. Ancak anketin örneklem çerçevesinin yeni kurulan Ulusal Adres Veritabanı na dayalı olmasına karar verildiğinden söz konusu değişiklik, 2009 yılı için gerçekleştirilecektir. - 9 -
2.7. Sosyal Koruma İstatistikleri Sosyal koruma verilerinin analitik bütçe veri tabanından derlenmesi konusunda yapılan çalışmalarda bilgilerin Avrupa Bütünleştirilmiş Sosyal Koruma İstatistik Sistemi (ESSPROS) ayrıntısında olmadığı görülmüş ve veri tabanı direkt olarak kullanılamamıştır. Ancak, devlet memurlarının sağlık harcamaları için bu veri tabanının kullanımı söz konusu olacaktır. Sosyal koruma istatistiklerinin kapsam eksikliğinin giderilmesine yönelik olarak, belediye, dernek ve vakıflara 2009 yılı başlarında anket uygulanacaktır. Böylece kapsam eksikliğinin 2009 yılında giderilerek yılsonunda yayın çıkarılması planlanmaktadır. 2.8. Toplumsal Cinsiyet İstatistikleri Mevcut verilerle hesaplanamayan toplumsal cinsiyet göstergeleri konusunda, eksik veya yetersiz olan ya da hiç veri üretilmemiş alanlar belirlenerek, üretilmesine yönelik çalışmalara 2007 yılında başlanmış ve sonuçlar TÜİK web sayfasında kullanıma açılmıştır. 2006 yılı verileri kullanılarak cinsiyetler arası ücret farklılığı göstergesinin 2009 yılında hesaplanması planlanmaktadır. Kadına karşı aile içi şiddetin sebep ve sonuçları hakkında 2007 yılında Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü(KSGM) tarafından yaptırılan araştırmalar sonucunda elde edilecek bulgulardan TÜİK Başkanlığı tarafından oluşturacak veri tabanı çalışmalarına 2009 yılında başlanacaktır. 2.9. Yaşam Memnuniyeti Araştırması Yaşam Memnuniyeti Araştırması belirtilen tahmin düzeyi, sınıflama ve yayım dönemi çerçevesinde gerçekleştirilmektedir. - 10 -
2.10. Suç Ve Adalet İstatistikleri Mevcut durumda, TÜİK Başkanlığı tarafından kağıt ortamında derlenen hükümlü bilgilerinin Ulusal Yargı Ağı Projesi (UYAP) kapsamında manyetik ortamda elde edilebilmesi konusunda Adalet Bakanlığı ile çalışmalar sürdürülmektedir. Bu doğrultuda, UYAP dan elde edilen verilerin Kasım 2008 tarihinde yapılan analizinde, hükümlünün, eğitim, meslek, sağlık durumu, medeni durumu, ikamet ili, suçu işlediği il gibi bilgilerinin tam olarak doldurulmadığı/doldurulamadığı, meslek sınıflamasında, uluslararası standart meslek sınıflaması ISCO-88 in kullanılmadığı tespit edilmiştir. Ayrıca tutukluluk süresi, hükümlü giriş tarihi, infaza davet şekli, TCK 58 in uygulaması, önceden af, ertelenmiş ceza değişkenleri ile formu dolduranın ad soyadı, formun doldurulma tarihi bilgilerinin de olmadığı belirlenmiştir. Hükümlü istatistiklerinin UYAP kapsamında elde edilebilmesi için ceza infaz kurumları tarafından hükümlü bilgilerinin kağıt ortamında derlendiği gibi eksiksiz, tam ve doğru bir şekilde sisteme kaydedilmesi gerekmektedir. 2009 yılı hükümlü verilerinin derlenme yöntemine, Adalet Bakanlığı nın, TÜİK tarafından tespit edilen eksiklikleri giderme konusundaki görüş ve önerileri doğrultusunda karar verilecektir. 2.11. Seçim İstatistikleri YSK Başkanlığı nın yürütmekte olduğu Bilgisayar Destekli Merkezi Seçmen Kütüğü Projesi (SEÇSİS) kapsamında, kağıt ortamda tutulan il ve ilçe birleştirme tutanağı üzerindeki tüm bilgiler, YSK Başkanlığı veya İl ve İlçe Seçim Kurulları tarafından manyetik ortamda her iki kurumun ihtiyacını karşılayacak kayıt deseninde SEÇSİS kodları ile TÜİK Başkanlığı na gönderilmiş, proje 2007 yılında yapılan milletvekili genel seçiminde uygulanmıştır. Bilgi taleplerinin karşılanabilmesi için kapsam eksikliklerinin giderilerek, kayıtlı seçmen, oy kullanan seçmen ile milletvekili, il genel meclisi, belediye meclisi, belediye başkanlığı, büyükşehir belediye başkanlığına aday olanlar ile kazananlara ilişkin cinsiyet, yaş, öğrenim durumu, meslek vb. değişkenler ayrımında istatistiki bilgi üretilmesi konusundaki çalışmalar da SEÇSİS kapsamında YSK Başkanlığı nın sorumluluğunda yürütülmektedir. Seçim istatistikleri TÜİK ve YSK Başkanlığı tarafından web ortamında kullanıma sunulmuştur. - 11 -
2.12. Turizm İstatistikleri 2008 yılında Hanehalkı Yurtiçi Turizm Anketi çalışması gerçekleştirilmiştir. Ancak ADNKS kullanılarak revize edilecek olan nüfus projeksiyonu çalışmaları beklendiğinden yayın 2009 yılında yapılacaktır. 2.13. Uluslararası Göç İstatistikleri TÜİK Başkanlığı, Dışişleri Bakanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM), Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ve Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü işbirliği içerisinde uluslararası göç konusundaki veri kaynaklarını geliştirme çabalarını sürdürmektedir. Bu kapsamda, EGM nin 2000 yılında başlatmış olduğu Polis Bilgi Sistemi (POLNET) Projesi kapsamında oluşturulan veritabanından istatistik üretimine ilişkin çalışmalara 2007 yılında başlanmıştır. 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu gereği ülkemizde ikamet eden T.C. vatandaşları ve yabancı uyruklular ile yurt dışında yaşayan T.C. vatandaşlarının ikamet ettikleri yerleşim yeri tespit edilerek Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü tarafından bu bilgiler sürekli güncellenmektedir. Bu veritabanından 2008 yılından itibaren ülkemizde yaşayan yabancılar ile ilgili bilgiler üretilmektedir. - 12 -
TÜİK, uluslararası göç istatistikleri konusunda kurumlarla işbirliği içinde çalışmaktadır. EGM oturma izinleri, sığınmacı istatistikleri ve yasa dışı göçe ilişkin bilgi sağlayan tek kurumdur. TÜİK ve EGM arasında yapılan veri değişimi protokolü gereği oturma izinleri, yasa dışı göç ve sığınmacılara ilişkin bilgiler tablo formatında gelmektedir. Ancak, yapılan analizler sonucunda bu bilgilerin kullanılabilirliği sınırlıdır. Bilgiler tablo formatında olduğu için ayrıntılı analizler yapılamamakta ve tablolar birikimli olduğundan yıllık değişim izlenememektedir. Ayrıca, tablolarda yaş ve cinsiyet gibi temel değişkenlere ilişkin bilgi sınırlıdır. Tablolar kullanılabilir ya da yayınlanabilir özellikte değildir. Bu nedenle, uluslararası göç konusunda belirtilen tarihte yayının oluşturulması mümkün olamayacaktır. Resmi İstatistik Programı kapsamında oturma izinlerine ilişkin istatistiklerin 2009 yılından itibaren aşamalı olarak kullanıcıya sunulması ve 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu gereği, yabancı nüfusun her yıl açıklanması gerekmektedir. Oturma izinleri Türkiye de ikamet eden yabancı nüfusa dair en önemli veri kaynağıdır. Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemindeki yabancı uyruklu kişilere ait bilgilerin düzenli olarak güncellenmesi ve oturma izinlerine ilişkin istatistiklerin üretilmesi; oturma izinlerine ait kişisel bilgilerin EGM tarafından TÜİK e gönderilmesi ile mümkün olabilecektir. Kişisel bilgilerin gönderilmesine yönelik resmi yazı EGM ye yazılmış olup, Pol-Net Bilgisayar ağı sisteminde yer alan bilgilerin bir başka kurum ile paylaşılmasının mümkün olmadığı belirtilmiştir. Oturma izin istatistikleri ve yabancı nüfusun tespitine yönelik çalışmalar için oturma izinlerine kişisel bazda ihtiyaç duyulmaktadır. Resmi İstatistik Programı kapsamında çalışma izinlerine yönelik istatistiklerin de 2009 yılından itibaren aşamalı olarak kullanıcıya sunulması planlanmıştır. Çalışma izinleri Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Çalışma Genel Müdürlüğü tarafından verilmektedir. Çalışma izin formları ilgili Genel Müdürlükte dosyalar halinde bulunmaktadır. Çalışma Genel Müdürlüğü ile işbirliği içinde çalışıldığından bu güne kadar çalışma izinlerine yönelik herhangi bir gelişme gözlenmemiştir. Çalışma izin formlarının kullanılabilmesi ve bu konuda istatistik üretilebilmesi için çalışma izin formlarının bilgisayar ortamına aktarılması gerekmektedir. 2.14. Zaman Kullanım İstatistikleri Zaman Kullanım Anketi, TÜİK Başkanlığı tarafından ilk olarak 2006 yılında uygulanmış, 2007 yılı Temmuz ayında Haber Bülteni yayımlanmıştır. Anket beş yıllık aralıklarla tekrarlanacaktır. - 13 -
KONU 3. MAKRO EKONOMİK İSTATİSTİKLER 3.1. ULUSAL HESAPLAR VE PARA, BANKA, MALİYE İSTATİSTİKLERİ 3.2. FİYAT İSTATİSTİKLERİ VE ENDEKSLER 3.3. DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ 3.4. SATINALMA GÜCÜ PARİTESİ 3.5. KALKINMA YARDIMLARI İSTATİSTİKLERİ 3.6. KAMU ALIMLARI İSTATİSTİKLERİ - 14 -
ANA KONU 3. MAKROEKONOMİK İSTATİSTİKLER 3.1. Ulusal Hesaplar ve Para, Banka, Maliye İstatistikleri Ulusal hesaplar alanında ESA-95'e uyum çalışmaları kapsamında kavram, yöntem ve sınıflama uyumu ile kapsam güncellemesinin TÜİK tarafından 2007 yılında tamamlanacağı taahhüt edilmiştir. Ancak veri derleme çalışmalarında yaşanan aksaklıklar sebebiyle 2007 yılı içerisinde tamamlanamayan 1998 bazlı yeni GSYH serisi 2008 yılı itibariyle yayımlanmıştır. Maliye Bakanlığı tarafından üretilen mali tabloların 2008 yılı sonuna kadar ESA-95 e uyumlu olarak oluşturulmasına ilişkin çalışmalar büyük ölçüde tamamlanmış olup, 2009 yılı mali tabloları bu standartlarda hazırlanacaktır. Merkez Bankası tarafından yayımlanmakta olan para ve banka istatistikleri kapsamında, parasal mali kuruluşlar sektörüne ilişkin konsolide edilmiş bilançoların ESA 95 çerçevesinde üretilmesi çalışmaları devam etmektedir. Finansal Hesap Tabloları nın ESA 95 çerçevesinde derlenmesi amacıyla ilgili kurumların katılımı ile bir çalışma grubu kurulmuştur. Bu grubun çalışmalarına paralel olarak para ve banka istatistiklerinde bazı düzenlemeler yapılacaktır. Bu çalışmalar neticesinde, ESA-95 e tam uyumun 2009 yılı itibariyle sağlanması planlanmaktadır. Ödemeler dengesi tablosundaki hizmet kalemlerinin ayrıntılandırılması, hizmet istatistiklerinin coğrafi dağılımının üretilmesi ile finansal türev işlemlerinin derlenmesine ilişkin çalışmalar Merkez Bankası tarafından 2007 yılında tamamlanamamıştır. Hizmet kalemlerinin coğrafi dağılımı, 2008 verileriyle birlikte Eylül 2009'da sağlanmaya başlanacaktır. Doğrudan raporlama yöntemiyle halihazırda derlenen hizmet kalemlerine ilave olarak bazı alt kalemlerin derlenmesi çalışmaları devam etmektedir. Finansal türev işlemlerinin derlenmesi ile ilgili çalışmalar sürdürülmektedir. - 15 -
- 16 -
- 17 -
- 18 -
- 19 -
3.2. Fiyat İstatistikleri Ve Endeksler 1991 temel yıllı Bina İnşaatı Maliyet Endeksi 2008 yılında 2005 temel yıllı olarak yenilenmiş, aylık haber bültenleri şeklinde yayımlanmıştır. - 20 -
3.3. Dış Ticaret İstatistikleri Resmi İstatistik Programı nda Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından, Genel Ticaret Sistemi ne uygun veri üretilmesi için gerekli olan serbest bölgelere ilişkin dış ticaret verilerinin 2007 Ocak ayı itibariyle sağlanması taahhüt edilmiştir. Ancak bu amaçla geliştirilen Serbest Bölgeler Bilgisayar Uygulama Programı nın test aşamalarının sürmesi sebebiyle henüz bu veriler TÜİK e aktarılamamıştır. Genel Ticaret Sistemi ne geçiş 2008 yılı itibariyle sağlanamamıştır. Serbest bölge verilerinin aktarılmasını takiben, hem serbest bölge hem de gümrük antrepo verilerinin istatistik üretmeye hazır hale getirilmesinden sonra Genel Ticaret Sistemi ne geçilecektir. Resmi İstatistik Programı nda; mevcut nitelik, nicelik ve zamanlılık kriterlerinin karşılanması ve Program dönemi içerisinde öngörülen kapasite artırımı alt yapısının oluşturulması halinde dış ticaret istatistiklerinin Gümrük Müsteşarlığı tarafından üretilip yayınlanacağı taahhüt edilmiştir. Gümrük Müsteşarlığı nın söz konusu çalışmaları devam etmektedir. 3.4. Satınalma Gücü Paritesi Devletin Nihai Tüketim Harcamaları kapsamında, çeşitli mesleklerde çalışan personel sayısı Devlet Personel Başkanlığı tarafından TÜİK Başkanlığına sağlanamamıştır. Ancak Satınalma Gücü Paritesi çalışmalarında kullanılan soru kağıdının ülkelerin görüşleri doğrultusunda Avrupa Birliği - 21 -
İstatistik Ofisi tarafından güncellenmesi nedeniyle bu detayda veriye ihtiyaç kalmamıştır. Konu ile ilgili olarak Devlet Personel Başkanlığı ile koordinasyon devam etmektedir. Satınalma Gücü Paritesi hesaplamaları çerçevesinde, ulusal fiyat tahmininde kullanılacak mekansal düzeltme katsayılarının hesaplanmasına yönelik çalışmaların 2009 yılına kadar TÜİK Başkanlığı tarafından tamamlanacağı taahhüt edilmiştir. Konu ile ilgili çalışmalar tamamlanmış olup, veri analiz çalışmaları devam etmektedir. Sonuçların 2009 yılının ilk çeyreğinde yayımlanması planlanmaktadır. 3.5. Kalkınma Yardımları İstatistikleri Türk İşbirliği ve Kalkınma İdaresi (TİKA) tarafından 2007 yılında çalışmaları tamamlanan ancak yayının hazırlanmasında ve basılmasında yaşanan aksaklıklar sebebiyle yayımlanamayan 2006 yılı TİKA Faaliyet Raporu (Teknik İşbirliği Raporu), 2008 yılında yayımlanmıştır. 3.6. Kamu Alımları İstatistikleri Kamu İhale Kurumu AB uyum sürecinde kamu alımları istatistiklerinin AB standartlarında kullanılan sınıflandırmalara uygun olarak üretilmesine yönelik çalışmalarını sürdürmektedir. - 22 -
ANA KONU 4. İŞ İSTATİSTİKLER 4.1. YAPISAL İŞ VE YILLIK SANAYİ ÜRÜN (PRODCOM) İSTATİSTİKLERİ 4.2. KISA DÖNEMLİ İŞ İSTATİSTİKLERİ 4.3. ENERJİ İSTATİSTİKLERİ 4.4. ULAŞTIRMA İSTATİSTİKLERİ 4.5. BİLİM VE TEKNOLOJİ İSTATİSTİKLERİ 4.6. HABERLEŞME İSTATİSTİKLERİ 4.7. MALİ ARACI KURULUŞ İSTATİSTİKLERİ - 23 -
ANA KONU 4. İŞ İSTATİSTİKLERİ 4.1. Yapısal İş ve Yıllık Sanayi Ürün (Prodcom) İstatistikleri Referans yıla ait sanayi ürün istatistiklerinin sonraki yılın ilk altı ayında üretilebilmesine yönelik çalışmalar devam etmektedir. 4.2. Kısa Dönemli İş İstatistikleri 1997 temel yıllı olan aylık sanayi üretim endeksi, 2005 temel yıllı olarak yenilenmiş ve yeni seri, ciro ve sipariş endeksleri ile birlikte 2008 yılında yayımlanmıştır. İstihdam, çalışılan saat ile maaş ve ücret endekslerinin temel yılı 2005 olarak yenilenmiş, faaliyet kapsamına madencilik ve taşocakçılığı ile elektrik, gaz ve su sektörleri dahil edilmiştir. 2008 yılında iki ayrı haber bülteni (İmalat Sanayiinde Üretimde Çalışanlar, Üretimde Çalışılan Saat Endeksi Haber Bülteni; İmalat Sanayiinde Kişi ve Saat Başına Ücret ve Kazanç Endeksleri Haber Bülteni) ile yayımlanan göstergeler 2009 yılından itibaren tek haber bülteni (Üç Aylık Sanayi İşgücü Girdi Göstergeleri) ile yayımlanacaktır. Sanayi sektöründe hesaplanacak endeksler Ana Ekonomik Sanayi Gruplarına (MIGS) göre de üretilmiştir. Hizmet ve perakende ticaret sektöründe, 2008 yılında 2005 temel yıllı üç aylık ciro ve istihdam endekslerinin yayımlanmasına geçilmiştir. 2008 yılında inşaat sektöründe 2005 temel yıllı üretim, istihdam, maaş ve ücretler, çalışılan saat endekslerinin üç aylık olarak yayımlanmasına geçilmiştir. - 24 -
Sanayi göstergelerine ilişkin hesaplanan tüm endekslerin temel yılı 2005 olarak yenilenmiş ve NACE Rev.1.1 sınıflamasına geçilmiştir. 4.3. Enerji İstatistikleri Elektrik ve gaz fiyat istatistikleri, karşılaştırmaların yapılabilmesi için AB yönetmeliğine uygun tanım ve kavramlara göre üretilmiş, ancak birkaç yıllık seri mevcut olduğunda yayımlanmasının daha uygun olacağı gerekçesiyle 2008 yılında yayımlanmamıştır. - 25 -
Sektörel enerji tüketim istatistikleri kapsamında, sanayi ve hizmet sektörlerinde TÜİK tarafından ilk olarak 2005 referans yılı için 2008 yılında veri yayımlanmıştır. Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından Enerji Verimliliği Kanunu hükümlerince yapılacak olan İmalat Sanayiinde Enerji Tüketimi, Binaların Yapısal Durumları ve Enerji Tüketimleri ve Enerji Yoğunlukları ve Enerji Verimliliği Endeksleri çalışmaları, göstergelerin hesaplanmasında kullanılacak ekonomik, demografik vb. parametrelerin güncellenmesinin beklenmesi ve sektörel enerji tüketimleri ile ilgili bilgi akışlarında yaşanan aksaklıklar gerekçeleriyle yayımlanmamıştır. - 26 -
4.4. Ulaştırma İstatistikleri Havayolu istatistikleri konusunda uçuş aşamaları ile kalkış ve varış yerlerine göre aylık, üç aylık ve yıllık periyotlarda tarifeli, tarifesiz uçuşlar ayrıntısında yolcu, yük ve posta istatistiklerinin derlenmesi amacıyla TÜİK, Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü ve Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü ortak çalışmaları neticesinde, 2011 yılına kadar Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü nde bir veri tabanı kurulmasına yönelik çalışmalar devam etmektedir. - 27 -
4.5. Bilim Ve Teknoloji İstatistikleri Girişimlerde Bilişim Teknolojileri Yatırımları Anketi, 2007 pilot anketi gerçekleştirilmiş sonucu Eurostat' a gönderilmiştir. 4.6. Haberleşme İstatistikleri Yasal düzenlemelerin tamamlanmasına bağlı olarak, kurye ve kargo taşımacılığına ait istatistiklerin daha sağlıklı derlenmesi çalışmaları devam etmektedir. - 28 -