2 Ayda bir yayınlanır MaYIS - HAZİRAN 2014 Sayı: 78 artı değer katar... / www.eplustr.com Sektör ISSA/INTERCLEAN FUARI NA kilitlendi Temizlik Sektörü Dünü, Bugünü,Yarını ULUSAL TEMİZLİK ZİRVESİ TESHİAD işbirliğiyle 25-27 Eylül tarihleri arasında İstanbul da gerçekleşecek 2020 yılında plastik çöp olmayacak
TESİAD BİLGİ ODASI 00
MART 2014 01
TESİAD BİLGİ ODASI E-Plus geçmiş yıllardaki sektör tecrübeleri ile kurulmuş olup şu anda Türkiye nin 7 bölgesinde hizmet vermektedir. E-Plus ın güvenlik hizmetleri markası olan 2 A Özel Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti. yasal olarak alınması gerekli tüm belgeler alınmış olup ayrıca ISO 9001 KALİTE SİSTEMLERİ BELGESİ de alınmıştır. Verilen Hizmetler: Fabrika ve Üretim Tesisleri Güvenliği Eğitim Kurumları Güvenliği Alış Veriş Merkezi Güvenliği Perakende Mağazalar Güvenliği Akaryakıt Sektörü Güvenliği Özel Organizasyon ve Fuar Güvenliği Site ve Yaşam Alanları Güvenliği Otel Güvenliği 02 MAYIS MART 2014
artı değer katar... Yeniliklere açık dinamik yapısı, uzman kadrosu ve sağlam çözüm ortakları ile tüm yaşam ve hizmet alanlarında yüksek kalite ile hizmet vermeyi hedeflemekteyiz. E-Plus ın Tesis Yönetimi hizmetleri markası olan 2 A Yönetim Hizmetleri Ltd. Şti. tüm iş, sosyal ve yaşam alanlarının kalitesini arttırmaya yönelik tüm hizmetleri vermektedir. Hizmet Verilen Sektörler Hastane ve Sağlık Tesisleri, Fabrika ve Endüstriyel Tesisler, Alışveriş Merkezleri ve Plazalar, Site ve Residence Depo ve Lojistik Tesisler, Mağazalar, Verilen Hizmetler: Periyodik Temizlik Dış Cephe ve Cam Temizliği Hastane Temizliği ve Hijyeni Site ve Yaşam Alanı Temizliği İnşaat ve Tadilat Sonrası Temizlik Endüstriyel Temizlik Kent Temizliği Cumhuriyet Cad. Babil Sok. No:2 Kat:3 Elmadağ - Şişli / İSTANBUL Tel: +90 212-230 75 71 pbx Faks: +90 212-230 75 72 E-Mail: info@eplustr.com MART 2014 03
TESİAD BİLGİ ODASI Ürün Gruplarımız Cila ve Parlatma Makinaları Fırçalı Sistem Halı Temizleme Makinaları Buharlı Sistem Temizlik Makinaları Otel ve Hastane Ekipmanları Endüstriyel Tip Elektrik Süpürgeleri Halı ve Koltuk Yıkama Makinaları Pulex Temizlik Ürünleri 04 MART 2014
Mükemmelliğe dokunun... Profesyonel temizlik kağıdı ürünlerinde hijyenin yeni adı Agron. www.agronkagit.com.tr - www.yigitoglu.com.tr MART 2014 05
BAŞKANIN MESAJI 06
BAŞKANIN MESAJI Elimizdeki gücü hafife almamalıyız! TESHİAD Yönetim Kurulu Başkanı Bülent DOĞRU Değerli Meslektaşlarım, Daha önceki yazımda da belirtiğim gibi Temizlik var oluştan buyana insanın hayatında olan bir ihtiyaç 5 Mayıs ta TESHİAD olarak katıldığımız ISSA/Interclean Amsterdam Fuarı nda ihtiyaçtan doğan sektörün olağanüstü gelişimini ve potansiyeli görmüş olduk. Özelikle Avrupa ya baktığımızda endüstriyel temizlik sektöründe 100 yılı geride bırakmış durumdalar. Tecrübe, sistemli çalışma, teknoloji ve eğitimli iş gücünü iyi kullanmaları sektörde gözle görülür bir profesyonellik sağlamış durumdalar. Ülkemizde 1980 ler ve 1990 lar, sektörün kendi dinamiklerini oluşturması ve 2000 li yıllarda, özellikle yabancı orijinli temizlik kuruluşları şirket evlilikleri ya da satın alma yöntemi ile ülkemize gelmeye başlamasıyla farklı bir boyuta gelmiştir. Ülkemizde 30 yılı askın bir geçmişe ve gelişime sahip olan sektörümüz, kamu kurumlarının yanı sıra, özellikle çok uluslu otel, AVM, perakende marketleri ve endüstri kuruluşlarının, kendi hizmet satın alma kültürleri doğrultusunda yapmaya başladığı hizmet satın almaları sektör geneline pozitif olarak yansı endüstriyel temizlik sektörünün sistem ve hizmet kalitesi bakımından gelişmesine neden olmuştur. Bugün itibari ile baktığımızda sektörde 1 milyondan fazla çalışana sahip ülkemiz açısından en büyük istihdam sağlayan sektörlerden biri haline gelmiş durumda. Ülkemizi batıyla karşılaştırdığımızda azımsanmayacak bir potansiyele ulaşmış durumdayız. Hizmet vermekte olduğumuz tesis %35 civarında tahmin edilmekte. Yani ülkemiz açısında mevcut doygunluğa ulaşmış değiliz. Tabi bu sektör açısından büyük bir potansiyel, yani yeni üretilecek tesislerden önce var olan tesislere bu hizmeti satabilmenin çözümleri bulunduğunda sektör mevcut cüssesinin çok üzerinde bir potansiyele ulaşacaktır. Sektörümüzün yukarıda belirtiğim potansiyeli sağlayabilmesi için sektörümüzün göz önünde bulunan sorunlarımızı çözmekten geçer. Tabi bunlar birçok alanda ve birkaç başlık altında veya daha uzun değerlendirebiliriz. Burada başlıcalarını özet olarak değerlendirmek istedim. Maalesef sektörün ülkemizde kurumsallaşmaya başlamasının 30. yılında, yaşanan bunca olumlu gelişmeye karşın, gelişmeyen tek unsur iş gücü kavramı olmuştur. Nitelikli ve eğitimli iş gücü kavramı, hep söylenip ama hiç yatırım yapılmayan tek unsur olarak kalmıştır. Başta sağlamamız gereken unsurlardan biri olarak görüyorum. Bununla beraber sektörün En Ucuz Teklif, En İyi Tekliftir... mantığının yansıması olarak, ucuz ve niteliksiz iş gücü ile hizmet alımı, sektörde de bariz şekilde kendisini göstermektedir. Teknolojinin gerekliliğine inanan birçok kuruluş, müşterisinin ucuz hizmet beklentisi nedeni ile maalesef nitelikli iş gücü gerekliliğinin, henüz farkına varamamış gibi davranmaktadır. Müşteri satın almayı biliyor mu? Sektörün genel anlamda gelişiminden söz edebilmemiz için öncelikle satın alma yöntemlerini daha efektif hale getirmek, adam bazlı teknik şartnameler yerine metrekare ya da adam/saat bazlı hesaplama yöntemlerini sektöre kabul ettirmek gerekmektedir. Ayrıca, ülkemizde henüz yasal alt yapı ve piyasa alışkanlıkları nedeniyle yerleşememiş Part-Time çalışma sisteminin uygulanabilir hale gelmesi, Gerektiği An İstihdam ile sabit kadrolardaki atıl saatlerin heba olmasını önleyerek, hem hizmet verenlere hem de alanlara verimlilik sağlayacaktır. Sektörün bir diğer sorunu da yine özellikle kamu satın almalarında geçerli olmak üzere, niteliksiz (Merdiven altı) ekipman ve kimyasal kullanımıdır. Değerli meslektaşlarım, Türkiye de endüstriyel temizlik sektörü, yapmamız gereken düzenlemeler yapıldığında, doğu ve batı ticareti arasında önemli bir buluşma ve dağıtım merkezi ve hala gelişime çok açık bir konumdayız. Yazımın başında belirttiğim gibi batının sağladığı tecrübe, sistemli çalışma, teknoloji, eğitimli iş gücü ve birlikteliği sağladığımızda hak ettiği değere kavuşacaktır. Elimizdeki gücü hafife almamamız gerektiğine inanıyorum. Keyifle okuyacağınız bir sayı bulacağınızı umuyorum. 07
İÇİNDEKİLER TESHİAD Adına İmtiyaz Sahibi Bülent DOĞRU Yayın Koordinatörü Abdurrahman Çınar Avrupa Yakası Temsilcisi Ruşen Tanrıverdi Yazı İşleri Müdürü Zafer Mumcular Editör Cengiz Tepebaş Tasarım ve Uygulama Ozan Gürel Yayın Kurulu Bülent DOĞRU (Başkan) Zafer MUMCULAR Mehmet ERSOY Umut DELİKANLI Yayın Türü Yaygın, süreli, 2 ayda bir Yönetim Yeri Libadiye Cad. Tahralı Sok. Kavakyeli Plaza A Blok No:7 D:30 Ataşehir / İSTANBUL (Soyak Migros Karşısı) Tel: 0216 291 22 58 Faks: 0216 291 22 59 E-mail: teshiad@teshiad.org.tr Web: www.teshiad.org.tr Yapım Ekonomi Ajans Yayıncılık, Paz.ve Danışmalık Hizmetleri Adres: Fevzi Paşa Cad. No 2 Sarı Ap.D:6 34750 Küçükbakkalköy Ataşehir Istanbul Tel: +90 (0) 216 572 60 69 Faks: +90 (0) 216 576 89 96 Basım: İstanbul Basım Ltd.Şti Tel: 0212 603 26 21 Hizmet Dergisine Ulaşmak için: teshiad@teshiad.org.tr hizmetdergisi@teshiad.org.tr Her hakkı saklıdır. Yayımlanan yazı ve fotoğrafl ar kaynak gösterilerek özet alıntı olarak kullanılabilir. Basılan ilanların sorumluluğu tamamıyla ilan sahiplerine aittir. Yazılarla ilgili her türlü hukuki ve etik sorumluluk yazarlarına aittir. 10 14 18 20 22 24 28 30 34 36 38 40 DEÇA HİZMET GRUPLARI YILLARIN TECRÜBESİNİ SUNUYOR Temizlik Sektörü Dünü, Bugünü, Yarını Hijyende hizmet farkı Endüstriyel temizlik firmalarının nabzı, EDT Expo da attı! Yiğitoğlu EDT Expo fuarı nda yenilikçi ürün ve hizmetleri ile yer aldı DGR Group sektörde tecrübesini konuşturuyor HEDEFİMİZ SEKTÖRÜN GELİŞİMİNE DESTEK OLMAKTIR Sabun ve Deterjan Sanayi Sektör ISSA/INTERCLEAN FUARI NA kilitlendi DAHA TEMİZ BİR TÜRKİYE Sektör ISSA /INTERCLEAN Amsterdam Fuarı nda buluştu Ermop ISSA Interclean Amsterdam ı fethetti 08
41 44 48 50 52 54 55 56 57 YKS, tüm disiplinleri bünyesinde toplamış İŞLETMELERDE, NORMLAR HİYERARŞİSİ, DÜRÜST TİCARET İLKESİ ve HUKUKİ CHECK UP Küresel iş gücü darboğazı Türkiye için fırsat olacak İşletmelerimizden bağırarak sesimizi kaç kişiye ulaştırabiliriz? Star Makine tecrübeyi kaliteyle buluşturuyor Hayat Kimya, YZB 2014 Fuarı nda misafirlerini ağırladı En Beğenilen Şirketler araştırmasında Sealed Air ilk sırada yer aldı Ecolab den çubuklu oda kokuları: Xense Kenar ve köşelerin temizliğinde etkin çözüm! 62 63 64 65 66 68 70 72 74 Park Bosphorus Hotel in Genel Müdür Yardımcısı Tolga Akıncı oldu Wyndham Grand İstanbul Kalamış Marina ya Mükemmellik Sertifikası Vialli dispenser konusunda uzman 2014 Mükemmelik Ödülü Ramada Resort Bodrum un Venedik KOBİ lerin de İş ine geliyor! dsö, Dünya El Hijyeni Günü nde sağlık çalışanlarına eğitim verdi! İpek Kağıt tan üçlü atılım Sealed Air in İş Birimi olan Diversey Care in Mardinli Kadınlara Desteği Sürüyor The Grand Tarabya, 58 Beyin pazarlamaya 2014 Mükemmellik Ödülü ipucu verir mi? 75 Mall of İstanbul 60 Etkin yöneticilerin açıldı performansı çalışan 76 2020 yılında bağlılığını artırıyor plastik çöp olmayacak 09
AYIN KONUĞU DEÇA HİZMET GRUPLARI YILLARIN TECRÜBESİNİ SUNUYOR Endüstriyel temizlik konusunda uzun yılların vermiş olduğu deneyimle kendisini kanıtlamış bir firma olan Deça, özellikle İstanbul, Ankara, İzmir, İzmit, Bursa ve Bodrum da müşteri portföyüne sahip olmasının yanı sıra, birçok büyük inşaatın, inşaat sonu temizliklerini ve otellerin açılış temizliklerini yapıyor. TESHİAD Yönetim Kurulu Üyesi ve Deça Hizmet Gurupları Yönetim Kurulu Başkanı Ali Murat Çimen, Bugün ülkemizde her türlü kimyasal ve hijyenik temizleyici madde, araç-gereç, deneyim ve bilgi birikimi var. Artık ülkemiz bu konuda Amerika yla bile başa çıkacak seviyeye gelmiştir. dedi. Ali Murat Çimen, temizlik konusunda, Amerika yı yeniden keşfetmeye gerek yok sloganıyla tüm firmalarıyla ihtiyaçları karşılamaya hazır oldukları belirterek dergimize firması ve sektör hakkında önemli bilgiler verdi. Deça Hizmet Grupları nı tanıyabilir miyiz? 1. Dört farklı hizmet grubunda hizmet veriyoruz. Bunlar; a) Genel temizlik hizmetleri b) Güvenlik hizmetleri c) Haşere kontrol hizmetleri d) Personel istihdamı ve bordrolaması hizmetleridir. 10
2.Türkiye nin en ilkleri ve en büyükleri olan alışveriş merkezlerine, rezidanslara ve iş kulelerine, holdinglere, fabrikalara, sitelere ve otellere vermiş olduğumuz hizmetlerle sektörümüzün büyümesinde ve gelişmesinde Türkiye ye getirdiğimiz temizlik teknolojisinin ve kimyasalların kullanımında 32 yıldır öncü ve model firma olduk. İstanbul--İzmit- ve Kayseri de hizmet verdiğimiz AVM ve Sanayi kuruluşları ile market zincirleriyle çalışmalarımız uzun yıllardır devam etmektedir. Ayrıca inşaat sonrası temizlik hizmetlerinde büyük inşaat gruplarına Türkiye nin her yerinde bu hizmeti verme kabiliyetine sahibiz Ancak hiçbir zaman kontrolsüz bir şekil de Pazar payımızı yükseltme yarışı içinde olmadık. Çünkü; Türkiye de sık sık yaşanan siyasi ve ekonomik krizlerin en çok hasar verdiği yer Hizmet sektörü olduğundan ve haksız rekabetin çok çirkince yaşandığı, sektörümüzdeki kar marjlarının sıfıra indiği bir alanda krizlerin faturası da çok ağır olmaktadır. Hazırlıksız ve birikimsiz yakalanan çok sayıda meslektaşlarımızın sonunda maalesef hüsranla son bulmaktadır. Onun için çalıştığımız iş yerlerinde karlı ama uzun ömürlü bir hizmet verme politikasını sürdürmekteyiz. Bunu sağlamanın tek yolu da müşteri memnuniyetini en üst seviyelere çıkararak çalıştığımız firmaları hizmet alma arayışına sokmamak, verdiğimiz temizlik kalitesinin sürekliliğini korumak ve artırmaktan geçmektedir. Temizlik hizmeti verdiğiniz alanlar nelerdir. Bu alanlar ne gibi farklılıklar göstermektedir? Alışveriş merkezleri, rezidanslar, iş kuleleri, holdingler, fabrikalar, siteler, oteller, basın kuruluşları gibi yerlere hizmet vermekteyiz. Tüm bu yerlerde öncelikli amaç Temizlik hizmetini en iyi kalitede sunmaktır. Verilen hizmet projeye göre değişim gösterir ve hassasiyet gerektirir. Mesela; AVM ler binlerce insanın girip çıktığı yerlerde klasik bir temizlik yapamazsınız. Tuvaletlerde kullanılan temizlik malzemesi ile steril alanların temizlik malzemesini mutlaka ayırmak lazım. AVM lerde yapılan hijyen, hastanelerde yapılan temizlik programı gibi olmalıdır. AVM lerin her gün dezenfektan içeren kimyasallarla temizlenmeli bu işlemi hem şirket hem de AVM yönetimi takip etmelidir ki gerçek steril alanlar oluşsun. Biz bunu yapıyoruz ve bu işlemi daha da geliştirme çalışmalarımız devam ediyor. Otellerde ise; daha hassas ve düzenli bir temizliğin sağlanması, hijyene önem verilmesi ve elemanların titizlikle seçilmesi öncelik arz eder. Buna önem veren otellerle çalışmaya özen gösteriyoruz. İşyeri hijyeni konusunda DEÇA ve HENKEL- ECO- LAB olarak bizler her bir temizlik birimi için özel olarak geliştirilmiş ürün ve sistemle hijyen alanındaki beklentileri eksiksiz yerine getirme konusunda son derece iddialıyız. Tedarikçimizden aldığımız TSE ve Sağlık Bakanlığı onaylı ürünlerin Ürün güvenlik formu titizlikle incelenip, temizliği yapılacak alana en uygun ürünler seçilir. Eğitimli ve bilinçli elemanlarımız sayesinde bu ürünler en doğru şekilde kullanılıp, doğru temizlik yapılması başarımızı yükseltmektedir. Temizlik hizmeti verirken ne gibi teknolojik ürünler kullanıyorsunuz. Bu ürünlerin çalışanlarınıza ve hizmet vermiş olduğunuz kurumlara katkıları nelerdir? Deça olarak dünya genelinde kullanılan tüm teknolojiyi kullanıyoruz. Binmeli veya itmeli çok çeşitli otomat makinalarımız var. Buharla temizlik ve hijyen konusunu geliştiriyoruz. 6,5 bardan 12 bara kadar buhar veren makinalar aldık. Asma iskele sistemimiz, hidrolik yükselticilerimiz, tazyikli yıkama makinalarımız ile sektörde Makine teknolojisi konusunda iddialı bir firma olduğumuzu belirtmek isterim. Ayrıca kimyasal kullanımında tüm yenilikleri ve NANO teknoloji kullanımına önem veriyoruz ve takip ediyoruz. Ayrıca müşterilerimizin kullandığı tuvaletleri belli periyodlar da dezenfeksiyon uygulaması yaptırarak bakterilerle mücadele ediyoruz. Bu uygulamada Sağlık Bakanlığı onaylı olması bize ayrı bir güven vermektedir. Personel seçimini ve kontrolünü nasıl sağlıyorsunuz? Personeli seçerken tüm birimler için çok hassas HİZMET GRUPLARI 11
AYIN KONUĞU davranmaktayız. Öncelikle insan kaynaklarına müracaat eden elemanı, önce asistanım, sonra housekeping departman sorumlusu en son ben mutlaka görürüm. Tecrübeliyse deneme yaparız. Yoksa bir projede bir hafta pratik eğitimi alır sonra çalışacağı projeye gönderilir. Prensip olarak asgari ücretin %20 si üzerinde ücret vermeye çalışıyoruz. Buda bize personel sirkülasyonunu azalttığı gibi projelerde de sorun yaşamıyoruz. Bu ücretleri verebilmek içinde bunun doru olduğuna inanan kurumsal firmaları tercih ediyoruz. Asla asgari ücrete dayalı bir teklif vermeme gayreti içerisinde olduğumuzu da belirtmek isteriz. Birçok kurumdan farklı olarak joker servis adı altında farklı bir hizmet sunmaktasınız bu servis hakkında bilgi verir misiniz? Biz Türkiye genelinde inşaat sonu temizlik hizmetinde ve periyodik genel temizlik hizmetlerinde aranan ve bu hizmeti başarılı bir şekilde devam ettiriyoruz. 4 adet büyük boy araçlarımız teknik açıdan tam donanımlı olup her araç 10 kişilik bir yetişmiş kadrolu ekiplerimizle bu joker servis hizmetini vermekteyiz. Ülkemiz temizlik sektörü alanında ne gibi gelişmeler göstermektedir. Geçmişten, günümüze sektörel gelişmeler ile ilgili sizlerin değerlendirmelerini alabilir miyiz? Temizlik sektörü Türkiye ekonomisi içinde binlerce çalışanı olan ciro bakımından da azımsanmayacak boyutları olan bir sektör durumunda Türkiye nin her yerindeki tüm AVM ler, Kurumsal işyerleri ve kamuya ait olan her yer temizlik firmalarıyla çalışıyor. Bu eleman sayıları ve ciro olarak çok yüksek boyutlarda bir hizmet kolu olmuştur. Biz bu hizmet kolunda bin kişilik çalışanımızla, belki de bu pastanın çok az bir payına sahibiz diyebiliriz. Ancak; kâr marjlarının kalmadığı bir ortamda agresif bir büyüme stratejisini düşünmedik. Bu sektörün Türkiye ekonomisi içerisinde ekonomimizin gelişmesine göre paralel olarak arz ve Talep artacak, gelişmiş ülkelerdeki Temizlik sektörlerinin seviyesine çıkacağına olan inancımızı da korumaktayız. Bir yılı geride bıraktık. 2013 yılı kurumunuz açısından nasıl bir yıl oldu. 2014 beklentileriniz nelerdir? Maalesef 2013 yılını sektör olarak yine haksız rekabetlerin içerisinde, kar oranlarının diplerde, hizmet sektörünün yerinde saydığı bir yıl olarak değerlendiriyoruz. 2014 yılında bu sıkıntılar içerisinde geçeceğine inanıyorum. Hizmet alan firmaların haklı olarak kemer sıkma ve tasarruf tedbirleri uyguladığı sürece bizim sektörün karlılık açısından büyümeyeceği kanımı üzülerek belirtmek isterim. Başarınızı ve istikrarınızı neye borçlusunuz? Bu kalıcılığımızı yukarıda söylediğim gibi uzun süre çalışabildiğimiz müşteri portföyümüz ile bu müşterilerimizin kalıcı olmalarını sağlayan Yönetici ile Çalışanlarımızın özverili ve dürüst çalışmalarına borçluyuz. 12
13
KAPAK Temizlik Sektörü Dünü, Bugünü, Yarını 1983 Öncesi Özellikle 1955 yılında hizmete giren İstanbul Hilton ve daha sonrasında açılan Kuşadası Fransız Tatil Köyü, İstanbul Sheraton, İstanbul Intercontinental gibi uluslararası Konaklama İşletmelerinde, 60 lı yıllarda, Uluslararası standartlarda başlayan bir meslektir TE- MİZLİK... Özellikle İstanbul Hilton Oteli, Otelcilik Sektörünün ve dolayısı ile Housekeeping in ilk okulu olarak anılmaktadır. Kurumsal ilk eğitim kurumu Alman Eğitim Bakanlığı ve Milli Eğitim Bakanlığı nın ortak projesi olarak 1962 de eğitime başlayan Ankara Otelcilik Okulu dur. 1983 ve sonrası... 1983 yılında iktidara gelen Serbest Liberal Ekonomi yaklaşımlı hükümet ile Türkiye de Kamu Yönetimi tarafından ilk defa hizmetlerin Dış Kaynak Kullanımı yolu ile yerine getirilmesi dönemi başladı ve bu hizmetlerin başlıcalarından birisi de Endüstriyel Temizlik Hizmeti oldu. Bu tarihe kadar kendi bünyelerinde istihdam edilmekte olan ve gerek mental gerekse nitelik olarak düşük seviyedeki MÜSDAHDEM veya HADEME gibi kadrolarla yerine getirilmeye çalışılan Temizlik Hizmetleri, bu tarihten sonra hızla çoğalmaya başlayan Özel Temizlik Şirketlerince yerine getirilmeye başlandı. Endüstriyel Temizlik Sektörü nün Gelişimi 1980 ler ve 1990 lar, sektörün kendi dinamiklerini oluşturma ve özelikle yurt dışı orijinli markaların da ithal edilmeye başlanması ile uluslararası uygulamaları tanıma süreci olarak tanımlanabilir. Ayrıca Kamu Kurumlarının yanı sıra, özellikle çok uluslu Otel, AVM, Perakende Marketleri ve Endüstri Kuruluşlarının, kendi hizmet satın alma kültürleri doğrultusunda yapmaya başladığı hizmet satın almaları da sektör geneline pozitif baskı unsuru olarak yansımış ve Endüstriyel Temizlik Sektörünün sistem ve hizmet kalitesi bakımından gelişmesine neden olmuştur... Temizlik Sektörü 2000 li yıllarda, özellikle yabancı orijinli Temizlik Kuruluşları ve FM Kuruluşlarının, şirket evlilikleri ya da satın alma yöntemi ile ülkemize gelmeye başlamasıyla farklı bir boyuta gelmiştir. Bazı uluslar arası markaların franchising sistemi ile girdiği ülkemize, bazı Avrupa orijinli kuruluş ise Şirket evlilikleri veya satın alma yöntemi ile geldiler. Böylece, 2002 yılı sonrası dönem; uluslararası markaların kalite ve sistem yönünden rekabetine sahne olmaya başladı... Yine bu dönemde, özellikle gayrimenkul konusunda faaliyet gösteren yerel büyük kuruluşlar, başta kendi yatırımlarını doğru ve ekonomik yönetebilmek adına FM Sektörü konusunda kendi örgütlerini kurarak geliştirmek ve bazen de yabancı markalarla iş birliği tesis etmek yönünde çalışmalar başlattılar. 2009 yılında etkisini ülkemizde de iyice hissettirmeye başlayan Global Ekonomik Kriz döneminde, Avrupa ya oranla çok yüksek denilebilecek kar marjları ile hizmet vermekte olan kuruluşlar, özellikle büyük sermaye grupları bünyesinde bulunan hizmet firmalarının, kar marjlarını ve vadeleri rekabet enstrümanı olarak kullanmaya başlaması ile zor bir döneme girdiler ve sektörde dengeler değişmeye başladı... 2009 Global Krizi sonrası, Temizlik Hizmeti veren kuruluşların profili ana hatları ile belirlendi; 1. Operasyon Gücü / Yeteneği ve Kalitesi ile kontrat alanlar ve 2. Finansman Gücü ile Kontrat Alanlar... Başka bir deyişle, Batı da yüz yılı aşkın bir geçmişe sahip Endüstriyel Temizlik Sektörünün ülkemizdeki Doğal Seleksiyon süreci olgunlaşmaya başlamıştır. Ancak, maalesef sektörün ülkemizde kurumsallaşmaya başlamasının 30. yılında, yaşanan bunca olumlu gelişmeye karşın, gelişmeyen tek unsur İş Gücü kavramı olmuştur... Nitelikli ve Eğitimli İş Gücü kavramı, hep söylenip ama hiç yatırım yapılmayan tek unsur olarak kalmıştır. Temelde, Kamu İhale Uygulamalarında görülen, En Ucuz Teklif, En İyi Tekliftir... mantığının yansıması olarak, Ucuz ve Niteliksiz İş Gücü ile hizmet alımı, Özel Sektörde de bariz şekilde kendisini göstermektedir...teknolojinin gerekliliğine inanan bir çok kuruluş, 14
Müşterisinin ucuz hizmet beklentisi nedeni ile maalesef Nitelikli İş Gücü gerekliliğinin, henüz farkına varamamış gibi davranmaktadır... Rekabet için Sistemin ve kalitenin, bunun için de öncelikle Eğitilmiş İş Gücünün farkına varıldığı dönem! Günümüzde Türkiye Endüstriyel Temizlik Sektörünün durumu; yerli / yabancı tüm unsurların kabul ettiği hali ile gelecek vaat eden, gelişime açık ve yatırım yapılabilir olarak tanımlanmaktadır... Gelecek dönemde bu nedenle yabancı firmalar ile evliliklerin artacağı düşünülmektedir. 1 Milyondan fazla çalışana sahip, bu sayıdan yola çıkarak toplam hacmi +2 Milyar Lira/Ay ciroya ulaşmış bir endüstridir Türkiye de Temizlik Sektörü... Ancak, Kamu Kurumlarına hizmet vermekte olan kuruluşlar ile Küçük Ölçekli Kuruluşlar açısından her hangi bir sektörel standarttan söz etmek neredeyse imkansızdır! TESHİAD ın 2012 yılında MYK ile başlattığı Ulusal Meslek Standartları çalışması sonucunda başlayacak olan Mesleki Belgelendirme süreci, Sektöre çalışanlar bakımından bir kimlik kazandıracağından, oldukça değerli bir çalışma olarak devam etmektedir. Ancak sürecin tamamlanmasına en iyi ihtimalle 1 yıldan fazla bir çalışma gerekmektedir. Sektörün bir diğer sorunu, daha önce kısaca söz ettiğimiz, hizmetin satın alma aşamasında İnsan Kaynağının en düşük ücret olan Asgari Ücret bazında hesaplanmasıdır. Bu sebeple hizmet kuruluşları insan kaynaklarını geliştirebilmek ya da nitelikli iş gücü istihdamı için her hangi bir bütçe ayıramamaktadır. Bu durum, kaçınılmaz olarak vasıfsız, sadakati ve aidiyet duygusu düşük bir çalışan kitlesi yaratmaktadır. Ayrıca bu, sektör çalışanlarının yaptıkları işi bir meslek olarak görmemesinin başlıca nedeni olarak karşımıza çıkmaktadır. Müşteri SATIN ALMA yı Biliyor mu? Sektörün genel anlamda gelişiminden söz edebilmemiz için öncelikle satın alma yöntemlerini daha efektif hale getirmek, adam bazlı teknik şartnameler yerine metrekare ya da adam/saat bazlı hesaplama yöntemlerini sektöre (özellikle satın alan tarafına) kabul ettirmek gerekmektedir. 15
KAPAK Ayrıca, ülkemizde henüz yasal alt yapı ve piyasa alışkanlıkları nedeniyle yerleşememiş Part Time çalışma sisteminin uygulanabilir hale gelmesi, Gerektiği An İstihdam ile sabit kadrolardaki atıl saatlerin heba olmasını önleyerek hem hizmet verenlere hem de alanlara verimlilik sağlayacaktır. Sektörün bir diğer sorunu da yine özellikle kamu satın almalarında geçerli olmak üzere, niteliksiz (Merdivenaltı) ekipman ve kimyasal kullanımıdır. Ancak özel sektörde genellikle ürün kalitesi ortalamanın üzerinde hesap edilmekte ve hizmeti alanlar bu konuda oldukça duyarlı davranmaktadır. Sektörün Geleceği Türkiye de Endüstriyel Temizlik Sektörü nün gelecekteki gelişiminin, salt büyüyen İnşaat Sektörü, gelişen Konaklama Endüstrisi ya da Özel Sağlık Kurumları gibi potansiyel gelişmeye bağlanamayacağı bir gerçektir. Hali hazırda bu hizmeti Dış Kaynak Kullanımı ile almayan büyük bir potansiyelin olduğu bilinmektedir. Yani yeni üretilecek tesislerden önce var olan tesislere bu hizmeti satabilmenin çözümleri bulunduğunda sektör mevcut cüssesinin çok üzerinde bir potansiyele ulaşacaktır. Sektörün istenen gelişim sürecini sağlayabilmesi için elbette, kamu yönetimi tarafından bir dizi önlem ve teşvik gerektiği de yadsınamaz bir gerçektir. Türkiye de Endüstriyel Temizlik Sektörü, genel cari yasal uygulamalar dışında hiç bir yasal düzenleme ile desteklenmemekte ya da denetlenmemektedir. Yani her isteyen bu sektöre yatırım(!) yapabilir durumdadır. Bu denetimsizlik sektöre olan güvensizliği yaratan yegane unsurdur... Örneğin, finans kuruluşları gözünde kredibilitesi en düşük segmentlerden birisi de bu sektördür! Özellikle 2013 yılına kadar yaşanan iflaslar nedeni ile sektör, belki de Dünya da tek örneği olmak üzere yeni bir ekonomik forma kavuştu denilebilir... Öyle ki; Temizlik Hizmeti Kuruluşları, sektörün tüm diğer unsurlarına TEMİNAT sağlamakla yükümlü hale geldiler. Kredi Kuruluşlarının yanı sıra, Müşteri sözleşmede teminat mektubu isterken, şimdi tedarikçi firmalar da hizmet firmalarından geçerli teminatları almadan, makine ekipman ve kimyasal satmamak gibi bir refleks geliştirdiler. Özetle, Türkiye de Endüstriyel Temizlik sektörü, yapılması gereken düzenlemeler yapıldığında, hak ettiği değere kavuşacaktır. Bunun için önereceğimiz düzenlemeler şu şekilde özetlenebilir; Devlet tarafından yapılması gereken düzenlemeler; Emek yoğun nitelikteki sektörde istihdamın arttırılabilmesi için genel bir teşvik politikası oluşturmak, Temizlik Firmalarının kuruluşu ile ilgili disiplinleri oluşturmak, Belgelendirme sürecini hızlandırarak bir an önce mesleğe dair kimliği oluşturmak, Kamu İhale Kanununda gerekli düzenlemeleri yaparak, Temizlik Hizmetinin ruhuna uygun bir düzenleme gerçekleştirmek. Endüstriyel Temizlik Kuruluşlarının Yapması Gerekenler; Fiyatla / Kar Marjında Rekabetten önce sistem ve hizmet kalitesinde rekabet anlayışına dönülmesi, Etkin ve verimli bir hizmetin ancak sisteme, teknolojiye ve eğitime yatırım yaparak gerçekleşeceğinin farkına varılması, Sinner Çemberindeki denklemin doğru okunabilmesi (En basit hali ile temizliğin denkleminde bulunan unsurlardan diğer üçüne daha az yatırım yapmanın, dördüncü unsur olan İŞ GÜCÜ ne ihtiyacı artırdığının ve en pahalı unsurun bu olduğunun anlaşılması...), Hizmet Satın Alanların Yapması Gerekenler; Temizlik Hizmeti satın alma sürecinde, Başarılı Temizlik = Tecrübe + Sistem + Teknoloji + Eğitimli İş Gücü Formülünden yola çıkarak, bütçe çalışmalarını yaparken bu unsurları doğru biçimde tablolarına yerleştirmek, Çakılı Adam Sayısı ısrarından vazgeçip, oluşturulacak efektif temizlik programları ile part time çalışmaya olanak sağlamak, Temizlik Firmalarının, Esnek Kadrolar ile gerektiği gün ve saatte gereken hizmeti vermesine olanak sağlamak... Türkiye Pazarının Gücü Sürekli büyüme trendindeki Pazar, Çok fazla Yeni Yatırım ve Büyük Projeler (Özellikle Devlet Yatırımları), Genç Nüfus (Nüfusun 60% ı 30 yaşından genç), Düşük Maliyet (Brüt Asgari Ücret $500/Ay), 16
Tüketiciler Yeni Marka ve Yeni Ürünlere açık, Dünyanın 16. büyük Ekonomisi ve Dünya Ticaret Hacminin 1.2% si, Bölgesinin büyüyen ekonomik ve politik gücü Doğu ve Batı Ticareti arasında önemli bir buluşma ve dağıtım Merkezi (Türki Devletler, Orta Doğu, Asya ve Afrika Pazarı bakımından) Ülkenin Büyük Ekonomik Potansiyeli (18 milyon konut, 30milyon 2050 yılı için tahmin edilen) Endüstri, Otomotive, İnşaat, Madencilik, Turizm, Perakende, Enerji Sektörleri sürekli yükselen bir çizgiye sahip, (20milyon kayıtlı araç, 32milyon/Yıl turist) Ekipman kullanımında her yıl görülen artış, Devletin yeni ve tabancı yatırımcılara sağladığı yardım ve teşvikler, Günümüzde yaklaşık 3.000 firma, 2 Milyar Ciro/Yıl ve 1 milyon çalışanıyla bir dev Sadece pazarın 10-15% bölümü henüz Temizlik Hizmetlerini Dış Kaynak Kullanımı ile sağlıyor Gelecek Potansiyeli Büyüleyci! Profesyonel Temizlik Makineleri Pazar büyüklüğü : 80 Milyon / toplam yıllık Profesyonel Temizlik Ekipman Pazar Büyüklüğü: 100 Milyon / toplam yıllık Yüzlerce çeşit, farklı kalite ve fiyat seviyesinde Marka (Yerel, Avrupalı, Çinli üreticiler) Sayılarla Türkiye Toplam Yüzölçümü : 800.000 m 2 Nüfus : 76 milyon Kişi Başı Milli Gelir : $10.500 Gayri Safi Milli Gelir : $800 Milyar şsizlik Oranı : 10% Ekonomik Büyüme : 3-4% Enflasyon Oranı : 7% İthalat / İhracat : $240 milyar / 150 milyar Dış Ticaret Açığı : 8% (GSYİH) Hazırlayan: Zafer Mumcular 17
FUAR Hijyende hizmet farkı ETÜDER Online Eczacıbaşı Tüketim Ürünleri Grubu nun ev dışı tüketim pazarında faaliyet gösteren şirketi Eczacıbaşı Profesyonel, endüstriyel temizlik ürünlerindeki markası Maratem ürünlerinin ambalajlarını yeniledi. Maratem in yeni sloganı da, Hijyende hizmet farkı oldu. Persona Kişisel Temizlik ve Hijyen, Purina Genel Temizlik ve Bakım, Rumina Oda Temizliği ve Hijyeni, Culina Mutfak Hijyeni, Linela Çamaşır Hijyeni ve Hydra Su Şartlandırma kategorilerindeki ürünleriyle otel, restoran, cafe, ofis, fabrika, sağlık kuruluşları ve eğitim kurumları olmak üzere pek çok sektöre hizmet veren Maratem, portföyünde bulunan tüm ambalajlarının yüzünü yeniledi. Ambalajın tek yüzünde bulunan ürün etiketlerini çift yüz olacak şekilde revize eden ve ön yüze kullanım alanını anlatan görsel ekleyen Maratem, ürünlerin kullanıcılar tarafından daha anlaşılır olmasını amaçlıyor. Alt kategori renklerini yenileyerek ürün ambalajlarında kategori rengine uygun etiket ve kapak kullanımına başlayan Maratem, yeni yüzü ile daha prestijli bir noktaya ulaşmayı hedefliyor. Endüstriyel temizlik ürünleri pazarında ürünlerinin yanı sıra sektöre yön verme misyonuyla da hareket eden Eczacıbaşı Profesyonel, EP Akademi ekibi ile işletmelere eğitim, denetim ve danışmanlık hizmetleri veriyor. EP Akademi, 3 yılda 20 farklı uzmanlık alanında yaklaşık 6 bin 500 profesyonele eğitim imkânı sağladı. 18
HİZMET GRUPLARI Türkiye nin ilklerinde ve en büyüklerinde 32 yıldır hep bizim hizmetlerimiz var Türkiye s first and largest In the 32 years our services have always Mahmut Şevketpaşa Mah. Şahinkaya Sok. Aydın İşhanı No: 22 Kat: 4 Okmeydanı / İSTANBUL deca@deca.com.tr www.deca.com.tr GSM: 554 401 94 49 TEL: 212 256 56 80 / 3 Hat FAX: 212 256 56 83 19