KararN0:2738 15.11.200 6 KARAR Altındağ İlçesi Karacaören Mahallesi 70114 ada 10 nolu konut parselinde 1/5000 ve 1/1000 ölçekli plan değişikliğine ilişkin İmar ve Bayındırlık Komisyonunun 20.10.2006 gün ve 617 sayılı raporu Büyükşehir Belediye Meclisinin 15.11.2006 tarihli toplantısında okundu. Konu üzerinde yapılan görüşmelerden sonra; Altındağ İlçesi, Karacaören Mahallesi 70114 Ada 10 No' lu Konut Parselinin Öğrenci Yurduna dönüştürülmesine ilişkin 1/5000 ve 1/1000 ölçekli plan değişiklikleri, Purşaklar Kurs ve Okul Talebelerine Yardım Demeğinin 04.08.2006 tarih ve 10 sayılı dilekçesiyle sunulduğu, - 70114 Ada 10 No' lu parselin 5104 sayılı Kuzey Ankara Girişi Kentsel Dönüşüm Projesi Kanunu kapsamında Karacaören Bölgesinde kaldığı - Mülkiyeti müracaatçı derneğe ait olan 1000 m2 yüzölçümlü parselin konut kullanımında, E: 0,60 Hmax: 9,50 (3 kat) imar durumuna sahip olduğu, - Öneri Nazım ve Uygulama İmar Planı değişiklikleriyle, planlı yapı yaklaşma mesafelerinin korunduğu, yapı yoğunluğunun eğitim amaçlı olması kabulü ile E: 1, 20' ye çıkarıldığı, Kat adedinin 3 kat olarak, korunduğu ancak solunacak hava miktarını artırma gerekçesi ile beher kat yüksekliğinin 3,50 m. yani yüksekliğin Hmax:10,50m. olarak öngörüldüğü, - 5104 ve S481 sayılı Kuzey Ankara Girişi Kentsel Dönüşüm Kanunu gereği her ölçekte plan onama yetkisinin Belediyemize ait olduğu, - Plan üzerine uygulamaya yönelik; 1. Öğrenci yurdunda E: 1.20, Hmax: 10.50(3 kat) olacaktır. 2. Otopark ihtiyacı parselinde karşılanacaktır. 3. Planda açık olmayan hususlarda yürürlükteki mevzuat hükümlerine uyulacaktır, şeklinde plan notlan yazıldığı, E: 1,20 şeklinde yapı yoğunluğu artışının, Belediye Meclisince irdelenmesi gerektiği, Hususları tespit edilmiş olup, bu.doğrultuda hazırlanan 1/5000 ve 1/1000 ölçekli imar planlarının "onayı^na ilişkin İmar ve Bayındırlık Komisyonu raporu oylanarak oyçokluğu ile kabul edildi.
T.C. ANKARA 16. İDARE MAHKEMESİ BAŞKANLIĞI'NA BİLİRKİŞİ RAPORU Dava Dosya No: 2007/0142 Davacı: Bedriye Söylemez, Hüsamettin Öztürk, Yasin Demirci, Mehmet Kahraman Efe-Vekili: Av. Muzaffer Yılmaz ve Av. Senem Yılmaz Davalı: Ankara Büyükşehir Belediyesi-Vekili: Av. Hasan Gaffaroğlu Dava Konusu:Ankara İli Altındağ İlçesi, Karacaören Mahallesi, 70114 ada, 10 sayılı parseli kapsayan alanın öğrenci yurduna dönüştürülmesine ilişkin 1/5000 ve 1/1000 ölçekli imar planlarının onayına ilişkin Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı Meclisi'nin 15.11.2006 tarih ve 2738 sayılı kararının iptali ve yürütmenin durdurulması istemidir. Naip Üyenin Sorusu: Mahkemenizce re'sen görevlendirilen Bilirkişi Kurulumuzdan Naip üye Ekrem Musaoğ'u, Ankara İli Altındağ İlçesi, Karacaören Mahallesi, 70114 ada, 10 sayılı parseli kapsayan alanın öğrenci yurduna dönüştürülmesine ilişkin 1/5000 ve 1/1000 ölçekli imar planlarının onayına ilişkin Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı Meclisi'nin 15.11.2006 tarih ^ ^ ve 2738 sayılı kararının iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle açılan dava konusu imar planının planlama esasları, şehircilik ilkelerine, bölgenin ihtiyaçlarına, imar mevzuatına uygun olarak yapılıp yapılmadığı, dava konusu işlemde kamu yararı bulunup bulunmadığı konularının incelenmesini istemiştir. Keşif ve Bilirkişi İncelemesi: Yukarıda dosya numarası, tarafları ve konusu belirtilen davaya konu olan yerde 24.07.2007 tarihinde saat 1 l:00'da Sayın Hakim ve ilgililerle birlikte keşif ve bilirkişi incelemesi yapılmıştır. Bilirkişi Kurulumuz dava konusunu, keşif sırasındaki gözlemleri ve dava dosyasında sunulan bilgi ve belgelerin ışığı altında irdelemiş, değerlendirmelerini yapmış ve sonuç görüşlerini oluşturmuştur. Aşağıda Bilirkişi Kurulumuzun inceleme, değerlendirme ve sonuç görüşleri sunulmaktadır. DAVA DOSYASININ İNCELENMESİ Davacı Bedriye Söylemez, Hüsamettin Öztürk, Yasin Demirci, Mehmet Kahraman Efe adına davacılar vekili avukat Muzaffer Yılmaz ve avukat Senem Yılmaz'ın 13.01.2007., tarihli dava dilekçesini özetle; * Konu: 15.11.2006 tarih ve 2738 sayılı 1/5000 ve i/l 000 ölçekli uygulama imar planlarının onayı kararının açıkça hukuka aykırı olmakla iptaline ve uygulanması halinde telafisi imkansız zararların doğumuna yol açacağından İYUK madde 27/4 uyarınca öncelikle yürütmenin durdurulmasına, cevap sürelerinin kısaltılarak memur eli ile tebligat yaptırılmasına karar verilmesi istemidir. Açıklamalar: İmar mevzuatına şehircilik ve planlama ilkelerine aykırı özünde kamu yararı ve hizmet gerekleri bulunmayan, 5104 sayılı Kuzey Ankara Girişi Kentsel Dönüşüm Projesi Kanunu kapsamında kalan Ankara İli Altındağ İlçesi Karacaören Mahallesi 70114 ada 10 nolu parselde 1/5000 ve 1/1000 ölçekli imar planlarının onayına ilişkin Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin 15 1 1.2006 tarih ve 2738 sayılı karan tamamen hukuka aykırı olduğu, Belediye Meclis Üyesi müvekkillerinin işbu karara karşı iptal davası açılması zorunluluğunun hasıl olduğu, Danıştay yerleşik içtihatları çerçevesinde Davacı müvekkillerinin işbu davayı açmakta ehliyetli olduklarını, Anılan karar ile, -Altındağ İlçesi Karacaören Mahallesi 70114 âda 10 nolu konut parselinin öğrenci yurduna dönüştürülmüş olduğu, -Yapı yoğunluğunun E:0.60'dan E:1.20'ye çıkarıldığı, -Hmax:9.50'den kat sayısı aynı kalmak koşulu ile Hmax:10.50'ye çıkarıldığı, Herhangi bir açıklama yapmaya ihtiyaç duyulmaksızın salt yukarıda belirtilen hususlar dikkate alındığında dahi anılan kararın hukuka aykırılığının açık olduğu, Davalı İdare'nin iptali istenen karar ile kamu yararı, hizmet gerekleri, şehircilik ve planlama ilkeleri ve mevzuat hükümlerine aykırı olarak kullanım değişikliği kararı getirildiği konut alanı kullanımının öğrenci yurduna dönüştürüldüğü, yapılaşma koşullarının değiştirilerek yapı ve nüfus yoğunluğu artışına neden olunduğu, kişi başına düşün sosyal donatı alanının azaltıldığı, tüm bunların kişisel çıkarlar göz önünde bulundurularak rant sağlama amacı ile yapıldığını, 5014 sayılı Kanun incelendiğinde her türlü işlemlerin Kuzey Ankara Kentsel Dönüşüm Projesine uygun olarak yapılacağının açıkça anlaşılacağı, Davalı İdare'nin işbu projede parsel bazında değişikliğe giderek projenin ana esaslarında değişiklik yaptığı, bu durumun Davalı İdare'nin asıl amacının Kanun'un 1. maddesinde belirtildiği gibi, kentin fiziksel durumunun ve çevre görünümünün geliştirilmesi,
güzelleştirilmesi ve daha sağlıklı bir yaşam düzeyinin sağlanması değil; aksine proje alanında en yüksek rantın elde edilmesi olduğunu, Davalı İdare'nin Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmeliğin hükümlerine de aykırı davrandığı, Yönetmeliğin 3.maddesinde "Plan Değişikliği: Plan ana kararlarını, sürekliliğini, bütünlüğünü, teknik ve sosyal donatı dengesini bozmayacak nitelikte, bilimsel, nesnel ve teknik gerekçelere dayanan, kamu yararının zorunlu kılması haline yapılan plan düzenlemeleridir" dendiği, madde metninden anlaşılacağı üzere plan değişikliklerinin bilimsel, nesnel ve teknik gerekçelere dayanması gerektiği ve kamu yararının bu değişiklikleri zorunlu kılması gerektiği, ancak somut olayda yapılan plan değişikliğinin bilimsel, nesnel ve teknik gerekçelere dayanmadığı gibi herhangi bir zorunluluğun da söz konusu olmadığı, Davalı İdarece ortaya çıkarılan bu durumun" İdarelere tanınan yetki ve görevin kötüye kullanılması olup bir suç teşkil ettiği, Nazım imar planlan ve bunlara uygun düzenlenecek uygulama imar planlarının kamu yararı ve hizmet gerekleri doğrultusunda tasarlanmaları, kişisel menfaatler dışında planlamaları gerektiği, ancak dava konusu plan kararının kamu menfaati gözetilerek oluşturulduğunun söylenemeyeceği, İptale konu işlem ve bu işlemin dayanağını teşkil eden 5104 sayılı Kanun'un Anayasa'nm üstünlüğüne, 3194 sayılı Kanun, 5393 sayılı Kanun, Plan Yapımına Dair Yönetmelik hükümleri, şehircilik ve planlama ilkeleri, kamu yararı ve hizmet gereklerine aykırı olduğu, Dava konusu işlemin yürütülmesinin durdurulmasına karar verilmemesi halinde ileride verilecek iptal kararının etkisiz hale geleceği, ve Davalı İdare'nin yetkisiz bir şekilde tüm mevzuat hükümlerini görmezden gelerek yapmış olduğu işlemlerin meşru bir zemine kavuşmuş olacağı ve ileride verilecek olan bir iptal kararının herhangi bir hükmünün kalmayacağı, Yürütmenin durdurulması kararı verilmediği takdirde hukuka aykırı imar uygulamaları kazanılmış hak olacağı, Davalının haksız rant elde etme amacının gerçekleşmiş olacağı ve yapı ruhsatının verilmesi suretiyle anılan parselde inşâata başlanması için hiçbir engel kalmayacağı, Hukuka aykırılığı tartışmasız olan işlemin yürütülmesinin durdurulmasına karar verilmediği takdirde telafisi imkansız zararların ortaya çıkacağı, bu nedenle yürütmenin durdurulmasına karar verilmesi gerektiği, ifade edilmektedir. Sonuç ve İstem: Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin 15.11.2006 tarih ve 2738 sayılı 1/5000 ve 1/1000 ölçekli imar planlarının onayı kararının açıkça hukuka aykırı olmakla iptali, Uygulanması halinde telafisi imkansız zararların doğumuna yol açacağından İYUK madde 27/4 uyarınca öncelikle yürütmenin durdurulması, talep edilmektedir. ~> Davalı Büyükşehir Belediye Başkanlığı adına davalı vekili avukat Hasan Gaffaroğlu'nun 21.03.2007 tarihli cevap yazısını özetle: Açıklama ve Cevaplar: Hukuki dayanaktan yoksun olan davanın ve öncelikle yürütmenin durdurulması isteminin reddedilmesi gerektiği, Yasayla dava açma hakkı tanınmayan ve dava konusu meclis kararı ile belediye meclis üyesi sıfatı nedeniyle doğrudan menfaati ihlal edilmeyen davacıların iş bu davada, kişisel-meşru-güncel menfaatleri ihlal edilmediğinden davanın ehliyetsizlikten dolayı esasını inceleme olanağının bulunmadığı, Dolayısıyla ehliyet yönünden davanın reddine karar verilmesi gerektiği, Özellikle belirtmek istedikleri diğer bir hususun da davacı Meclis üyelerinin çok sayıda Meclis kararına dava açarak, İdarelerini ve yargıyı ereksiz yere meşgul ettikleri, davacılar vekili Av. Muzaffer Yılmaz'ın Çağdaş Başkent Derneği vekili olarak da çok sayıda Meclis kararına karşı ^ yargı yoluna giderek Belediyelerini dava yağmuruna tuttuklarını, Davanın usul yönünden reddini talep ettiklerini,' Usul itirazları yerinde görülmese bile davanın esastan reddi gerektiği,
Söz konusu parselin 12.03.2004 gün ve 25400 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren 5104 sayılı Kuzey Ankara Kentsel Dönüşüm Projesi Kanunu kapsamında olduğu, Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin 12.01.2005 gün ve 170 sayılı karar ile onaylanan 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı sınırları içinde kaldığı ve daha sonra da Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin 17.06.2005 gün ve 1656 sayılı kararı ile 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı Revizyonunun onaylandığı, Parsel malikle^nce sunulan konut kullanımından öğrenci yurdu kullanımına dönüştürülmesi ile ilgili olarak sunulan 1/5000 ve 1/1000 ölçekli plan revizyonu teklifinin Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin 15.11.2006 gün ve 2738 sayılı kararı ile onaylandığı bu kararda parselin kullanımının konuttan öğrenci yurdu kullanımına çevrilerek, E:0,60 ve Hmax:9,50 olan yapılaşma koşullarının E: 1.20 ve Hmax; 10,50 olarak belirlendiği, Konut kullanımından öğrenci yurduna dönüşümün kişisel rant amaçlı olmayacağı, kişisel rantın ancak bunun cam tersi bir işlemle sağlanabileceği, söz konusu taşınmazın kişiye değil tüzel kişiliğe sahip bir derneğe ait olduğu, Plan değişikliğinin, 5104 sayılı yasanın Büyükşehir Belediyesi'ne verdiği yetki ile yapıldığı, ve bu yasanın 4. maddesinde "İlgili mevzuatına göre ilçe belediyelerine ve diğer kamu kuruluşlarına ait olan her ölçek ve nitelikteki imar planlan, parselasyon ve benzeri imar uygulamalarına dair izin ve yetkiler ile proje onayı, yapı izin yapım sürecindeki yapı denetimi, yapı kullanma izni ve benzeri inşaata dair izin ve yetkiler Proje alanı sınırları içinde kalan bölgede Belediyeye ait olduğu, yasa ile Belediyeye verilen yetkinin kullanımı usul ve yasaya uygun olup, hukuki dayanaktan yoksun olan davanın reddinin gerektiği, Dava konusu işlem yetki şekil sebep konu ve maksat yönlerinden her biri ile usule ve hukuka uygun olup kamu yararı amaçlı olduğu, aksi yöndeki davacı vekili iddialarının mesnetten yoksun olduğu haksız davanın ve 2577 sayılı yasanın 27/2. maddesinde aranan koşullar oluşmadığından yürütmenin durdurulması işleminin de reddinin gerektiği, ifade edilmektedir. Sonuç: Sunulan ve resen dikkate alınacak nedenlerle öncelikle davanın usul yönünden reddi, usul itirazları kabul edilmezse bile esasa geçilerek yürütmenin durdurulması isteminin ve davanın reddine karar verilmesi talep edilmektedir. Davacı Bedriye Söylemez, Hüsamettin Öztürk, Yasin Demirci, Mehmet Kahraman Efe adına davacılar vekili avukat Muzaffer Yılmaz ve avukat Senem Yılmaz'ın 05.05.2007 tarihli Davalı İdarenin cevaplarına karşı cevap yazısını özetle; Açıklamalar: 5104 sayılı Kuzey Ankara Girişi Kentsel Dönüşüm Projesi Kanunu kapsamında kalan Ankara İli Altındağ İlçesi Karacaören Mahallesi 70114 ada 10 noiu parselde 1/5000 ve 1/1000 ölçekli imar planlarının onayına ilişkin Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin 15.11.2006 tarih ve 2738 sayılı kararı imar mevzuatına, şehircilik ve planlama ilkelerine, kamu yararı ve hizmet gereklerine aykırı olmakla Davalı İdarenin cevaplarının kabulünün mümkün olmadığı, Dava dilekçelerinde Danıştay yerleşik içtihatları uyarınca Davacı müvekkillerinin ehliyetli olduğunun açıkça ortaya konulduğu, Davacı müvekkillerin ehliyetli olduğunun Ankara İdare Mahkemelerinde Davacı müvekkillerce açılan diğer davalarda esastan verilen kararlarla da açıkça anlaşılmakta olduğu. Davalı İdarenin Çağdaş Başkent Ankara Derneği olarak açmış oldukları davaların ehliyet yönünden reddedildiği, davalarının kamuoyunu gereksiz yere meşgul ettiği yolundaki beyanlarının davaları ile ilgisi olmamakla birlikte gerçeklikten yoksun olduğu, Davalı İdarenin 5216 sayılı Kanun madde 14 uyarınca yapmış olduğu itirazların da kabulünün mümkün olmadığı, 5216 sayılı Kanunun Büyükşehir Belediyesi Kanunu olup, Kanunun 1. maddesinde de belirlendiği üzere Kanunun amacının Büyükşehir Belediyesi yönetiminin hukuki statüsünü düzenlemek, hizmetlerin planlı, programlı, etkin, verimli ve uyum içinde yürütülmesini sağlamak olduğu, Bu kanunun 14.maddesinde Belediye Meclisi kararlarının kesinleşmesine ilişkin prosedüre ilişkin olup bu madde hükmü gereğince Meclis üyelerinin hukuka aykırı buldukları Meclis kararlarına karşı dava açma haklarının bulunmadığının kabul edilmesinin mümkün olmadığı,
Bu maddenin Meclis kararlarının kesinleşmesini, ve uzun süre itiraz tehdidi altında kalmasını engellemek amacı ile Belediye Başkanı'na getirilmiş bir kısıtlamaya ilişkin olup Anayasal bir hak olan dava açma hakkını kısıtlamadığı, Danıştay kararları, Mahkeme kararları ve 5216 sayılı Kanun madde 14'ün düzenleme amacı dikkate alındığında Davacı müvekkillerin Meclis kararlarına karşı dava açma ehliyetine sahip olduklarının açık olduğu, İptale konu işlem ile, Kuzey Ankara Kentsel Dönüşüm Projesi Kanunu kapsamında bulunan, E:0,60 ve Hmax:9,50 olan yapılaşma koşulları ile konut parseli kullanımında bulunan 70114 ada 10 nolu parselin E: 1.20 ve Hmax; 10,50 yapılaşma koşulları ile öğrenci yurduna dönüştürülmüş olduğu, Davalı İdarenin iptale konu işlem ile Kuzey Ankara Kentsel Dönüşüm Proje Alanı içerisinde bulunan alanda proje bütünlüğüne aykırı olarak, herhangi bir zorunluluk bulunmaksızın, parsel maliki derneğin çıkarlarını gözeterek ada parsel bazında ı değişiklik yaptığı, yapı ve nüfus yoğunluğunu artırarak sosyal donatı alanının azalmasına neden olduğu, Davalı İdarenin bir alanı Kentsel Dönüşüm Proje Alanı ilan ederek var olan 1/5000 ölçekli nazım imar planını iptal ettiği, imar uygulamalarını durdurduğunu, oysa kentsel dönüşümün genel planlama ve şehirleşme mevzuatının konularından birisi olduğu ilgi alanına dair kapsamlı ve bütüncül bir planlamanın parçası olması gerektiği, mevzi imar planları ile şekillenmemesi gerektiği, Davalı İdarenin iptale konu işlem ile Kentsel Dönüşüm Proje Alanı ilan edilmiş olan alanda ada-parsel bazında 1/5000 ve 1/1000 ölçekli plan değişikliği yaptığı, hukuka aykırı olan plan değişikliğinin ise 5104 sayılı Kanunla söz konusu alanda her türlü yetkinin kendisine verildiğini beyan ederek meşrulaştırmaya çalıştığını, Davalı İdarenin plan değişikliği yolu ile yapılabilecek değişiklikler konusunda tek yetkili olabilmek'amacıyla önce söz konusu alanlarda Kentsel Dönüşüm Projeleri ilan ettiği, daha sonra ise istediği çıkarları gözeterek, en yüksek rantı sağlayacak şekilde plan değişikliklerini tek yetkili olduğu iddiası ile gerçekleştirdiği, Davalı İdarelerin karar merci olmaları ve kararlarında tek yetkiye sahip olmalarının onlara hukuka aykırı işlem tesis etme, kişisel çıkarları gözetme, eşit imar hakkını zedeleme hakkını vermeyeceği gibi hukuka aykırı işlemlerini meşru hale getirmeyeceğini, İptale konu işlemin öncelikle yürütmesinin durdurulmasına karar verilmesi gerektiği ifade edilmektedir. Sonuç: Belirtilen ve resen saptanacak nedenlerle davalarının kabulüne karar verilmesini talep etmektedirler.' DEĞERLENDİRME 5104 sayılı Kuzey Ankara Girişi Kentsel Dönüşüm Projesi Kanunu kapsamında kalan Ankara İli Altındağ İlçesi Karacaören Mahallesi 70114 ada 10 noiu parsel için, parsel maliki Pursaklar Kurs ve Okul Talebelerine Yardım Derneğinin 04.08.2006 gün ve 10 sayılı dilekçesi ile sunulan konut kullanımından öğrenci yurdu kullanımına dönüştürülmesi ile ilgili 1/5000 ve 1/1000 ölçekli plan revizyonu teklifinin onayına ilişkin Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin davaya konu 15.11.2006 tarih ve 2738 sayılı kararı ile 1000 m 2 yüzölçümlü parselin kullanımı konuttan öğrenci yurduna çevrilmiş, E:0,60 ve Hmax:9,50 olan yapılaşma koşulları yapı yoğunluğunun eğitim amaçlı olması kabulü ile E: 1.20 ve kat sayısı aynı kalmak koşulu ile Hmax; 10,50 olarak belirlenmiştir. 3194 sayılı İmar Kanunu ve İlgili Yönetmelikler Açısından İnceleme ve Değerlendirme Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmeliğin tanımlara ilişkin 3. maddesinde "1) Nazım İmar Planı: (Değişik: 2.9.1999/23804 R.G.) Onaylı halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olan, varsa bölge ve çevre düzeni planlarına uygun olarak hazırlanan ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, gerektiğinde yapı yoğunluğunu, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini, ulaşım sistemlerini ve problemlerinin çözümü gibi hususları göstermek ve uygulama imar planlarının hazırlanmasına esas olmak üzere 1/2000 veya 1/5000 ölçekte düzenlenen, detaylı bir raporla açıklanan ve raporu ile bir bütün olan plandır. Yukarıdaki tanıma uygun olarak konut, çalışma, dinlenme, eğlenme ve ulaşım gibi kentsel işlevler arasında var olan ya da sağlanabilecek olanaklar ölçüsünde en iyi çözüm yollarını bulmak ve belde halkının daha iyi yaşama düzeni ve koşullarını sağlamak amacıyla; nüfus, alan ve yapı ilişkileri, yörenin gerek çevresiyle ve gerekse çeşitli alanlar arasında olan bağlantıları, eğitim, sağlık ve yönetim gibi halkın sosyal ve kültürel
ihtiyaçları, güvenlik ve sağlığı ile ilgili konular, göz önüne alınarak imar planları hazırlanmaktadır. Dolayısıyla imar planları, kendi bilim ve tekniğinde hazırlanan, uyulması zorunlu, kendi kuralları olan, yerleşmeye ilişkin tüm gereksinimleri belirli bir organizasyon dahilinde gelecek için çözen hukuksal belgelerdir. 6) Plan Değişikliği: (Değişik: 17 Mart 2001/24345 R.G.) Plan ana kararlarını, sürekliliğini, bütünlüğünü, teknik ve sosyal donatı dengesini bozmayacak nitelikte, bilimsel, nesnel ve teknik gerekçelere dayanan, kamu yararının zorunlu kılması halinde yapılan plan düzenlemeleridir. " şeklinde tanımlanmıştır. Tanımlarda da ifade edildiği gibi, nazım imar planları bilimsel araştırmaların sonucunda ve yerleşmelerin her türlü ihtiyacı göz önüne alınarak hazırlanan kapsamlı planlardır. Bu planlar genel kullanım kararları, yerleşmelerin gelişme yön ve büyüklüğü gibi kararları planların hitap ettiği nüfus büyüklüğüne göre tanımlayan üst ölçekli planlardır. Dolayısıyla bu planlarda yapılacak değişiklikler, yönetmelikte de hükme bağlandığı üzere, plan hazırlanırken öngörülen ana kullanım kararlarını, planın bütünselliğini ve sosyal donatı dengesini bozucu nitelikte olamazlar. Eğer nazım imar planında bir değişiklik yapılması gerekiyorsa, bu değişikliğin planlama teknikleri, şehircilik ilkeleri ve kamu yararı açısından zorunlu olduğunun bilimsel 1 olarak ortaya konması gerekmektedir. ' Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmeliğin 30. maddesinde; "İmar planlarında sosyal ve teknik alt yapı kullanımlarından başka herhangi bir amaca ayrılmış olan bir alanın kullanılışının değiştirilmesi durumunda: 1) Nazım plan ana kararlarını bozucu fonksiyonel değişiklikler plan değişikliği yolu ile yapılamaz 2) Yeni belirtilen kullanışın ihtiyacı olan sosyal ve teknik alt yapı alanları Ek l'deki tabloda belirtilen standartlara ve nüfus şartı aranmaksızın otopark yönetmeliği hükümlerine uygun olarak birlikte düzenlenir 3)Yerleşmenin gelişme yönü, büyüklüğü ve arazi kullanımlarının fonksiyonel dağlımı ve genel yoğunlukları gibi nazım plan ana kararlarının değiştirilmesi ancak imar planının yeniden yapılması için mümkün olabilir " " denmektedir. Bu açıdan değerlendirme yapıldığında Karacaören Mahallesi 70114 ada 10 noiu parsel için, parsel maliki Pursaklar Kurs ve Okul Talebelerine Yardım Derneğinin konut kullanımından öğrenci yurdu kullanımına dönüştürülmesi, arazinin fonksiyonel dağılım kararlarında ve yoğunluk dağılımında değişiklik meydana getirmesi nedeniyle plan değişikliği yolu ile gerçekleştirilmesi mevzuata aykırıdır. Ayrıca hizmet ihtiyacına yönelik geçerli bir gerekçe, bilimsel ve teknik bir açıklama ortaya konmamıştır. İmar planlarında her kullanım türünün özelliği ve hangi kullanım türleri ile bir arada olabileceği hususları dikkate alınarak planlama yapılması gerektiği için "konut" bölgesinde hangi kullanımlara yer ayrılabileceği ve hangi kullanım türüne ihtiyaç olduğu belirlenmeden tamamen mülkiyet sahibinin tercihine dayalı kullanım kararı verilmesi plan bütünlüğüne, planlama ilke ve anlayışlarına aykırılık taşımaktadır. Plan değişikliğinde "konut" kullanımlı parseller "yurt kullanımı"na dönüştürülmüştür. İmar planlarında çeşitli kentsel arazi kullanış türlerinin hangi konumlarda, ne büyüklükte yerleştirecekleri, o arazi kullanış türünün özelliği, yer seçim ve büyüklük ölçütleri ve birbiriyle etkileşimi göz önüne alınarak plan bütünündeki dengeleri de gözetilerek planlanmaktadır. Dava konusu parsel "konut" olarak planlandığı için konumu/yer seçimi, yurt kullanımına uygun değildir, kullanım kararının yakın çevresi ile uyumlu olması ve plan bütünlüğündeki dengelerin korunması gereklidir. Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmeliğin 28. maddesinde; "İmar planında verilmiş olan inşaat emsalinin, adedinin, ifraz şartlarının değiştirilmesi sonucunda nüfus yoğunluğunun arttırılmasına dair imar planı değişikliklerinde; 1) (Değişik bent: 02/09/1999-23804 sayılı R.G. Yön/9, md.) Artan nüfusun ihtiyacı olan sosyal ve teknik altyapı alanları EK-1 de belirtilen standartlara uygun olarak plan değişikliğine konu alana hizmet vermek üzere ayrılır ve/veya artırılır. " denilmektedir. Yurt kullanımının bölgeye getireceği yeni nüfusun hangi kullanımlara ihtiyacı olduğu belirlenmeden, yeni gelecek nüfusun ihtiyaç duyacağı sosyal donatı ve teknik altyapı ihtiyacı hesaplanmadan kullanım kararının değiştirilerek nüfus ve yapı yoğunluğunun arttırılması plan bütünlüğüne, planlama ilke ve anlayışlarına aykırılık taşımaktadır. Ayrıca dava konusu parselin E:0,60 ve Hmax:9,50 olan yapılaşma koşulları yapı yoğunluğunun eğitim amaçlı olması kabulü ile E: 1.20 ve kat sayısı aynı kalmak koşulu ile Hmax; 10,50 olarak belirlenmiştir. Aynı konum ve ulaşılabilirlik özelliklerine sahip parsellere farklı yapılaşma hakları ve yoğunluklar getirilmesi plan bütünlüğüne, şehirleşme prensiplerine, planlama yöntemlerine ve eşitlik esasına aykırılık taşımaktadır. Ayrıca artırılan yapı yoğunluk ve kullanım değişikliği karan nedeniyle bölgedeki içmesuyu, kanalizasyon, elektrik, iletişim, ulaşım vb., her türlü teknik altyapı alanları da bu değişiklikten etkilenecektir. Bu nedenlerle bu tür kullanım değişiklikleri, yapı ve nüfus yoğunluğunu artırma kararları plan bütününde yeniden sosyal ve teknik altyapı gereksinimini ortaya koyacak analizlerin yapılmasını gerektirmektedir.
Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmelikte "Sosyal ve Kültürel Tesisler" başlığı altında tanımlanan tesisler; kütüphane, yurt, kreş, huzurevi, yetiştirme yurdu, rehabilitasyon ve güçsüzler evi olup, her biri için ayrı bir standart belirlenmiştir. Bu standartlar her tesisin yapılabileceği en az alan büyüklüğünü vermekte ve bu Yönetmeliğin «EK -lb» ( 02.09.1999 tarihli R.G.değişik) maddesinde "Sosyal ve Kültürel" tesisler için öngörülen asgari büyüklükleri de aşağıdaki tabloda gösterilmektedir. Sosyal ve Kültürel Tesisler Asgari Alan Büyüklüğü (m 2 ) Kütüphane - Küçük ilçe tipi 1 250 - Büyük ilçe tipi 2 000 - İl tipi (300 kişi) 1 050 - İl tipi (400 kişi) 1 070 Yurt (200 yatak) 2 500 Kreş 2 000 Huzurevi 7 500 Yetiştirme yurdu 10 000 Rehabilitasyon 5 000 Güçsüzler evi 10 000 Dava konusu parselin toplam büyüklüğü yaklaşık 1000 m 2 dir ve plan değişikliği ile öngörülen kullanım için yönetmelikte tanımlanan asgari alan büyüklüğü olan 2500 m 2 göz önünde bulundurulduğunda yetersiz bir alandır. Nazım imar planlarında yapılacak değişiklikler, nazım imar planlarının tanımı ve işlevleri gereği olarak tek parsel ölçeğinde de olamazlar. Genel kullanım kararlarının verildiği bir plan türünde herhangi bir kullanım kararının içerisinde yer alan tek bir parselin kullanım kararının değiştirilmesi planlama tekniklerine aykırıdır. Dava konusu 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliği ile tek bir parselin kullanım kararı "konut" kullanımından "yurt" kullanımına dönüştürülmüştür. Her ne kadar değişiklik 1/5000 ölçekli yapılmış olsa bile tek bir parsel bazında yapıldığı için plan bütünlüğünü ve plan ana kararlarını zedelemektedir. Bu yönüyle yapılan plan değişikliği nazım plan ana kararını bozucu nitelikte olduğundan yönetmeliğe aykırıdır. Ayrıca planda konut ihtiyacına dönük planlanan dava konusu parselin tek bir parsel bazında farklı bir kullanım türüne dönüştürülmesi ve alan büyüklüğü yetersiz olmasına rağmen emsal artışı yapılarak çevresine göre farklı bir yapı kitlesinin inşa edilmesi çevreyi estetik yönden olumsuz etkileyeceği ve görsel kirliliğe de yol açacaktır. SONUÇ Belirtilen bu görüşler doğrultusunda dava konusu Ankara İli Altındağ İlçesi, Karacaören Mahallesi, 70114 ada, 10 sayılı parseli kapsayan alanın konut alanından öğrenci yurduna dönüştürülmesine ilişkin 1/5000 ve l/k)0o ölçekli imar planlarının onayına ilişkin Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı Meclisi'nin 15.11.2006 tarih ve 2738 sayılı kararının 3194 sayılı İmar Kanunu'na, ilgili yönetmeliklere, şehircilik ilkelerine, planlama esaslarına, kamu yararına uygun olmadığı görüş ve kanaatine varılmıştır. Karar yüce mahkemenizindir. 18.09.2007 //y Yrd. Doç. Dr. Nihan SÖNM G.Ü. Müh.-Mim. Fak. Şehir ve Bölge Planlama Bölümü Oğr. Gör. Namık GAZIOGLU Yrd. Doç. Dr. Tanyel ECERAL G.Û. Müh.-Mim. Fak. G.Ü. Müh.-Mim. Fak. Şehir ve Bölge Şehir ve Bölge Planlama Planlama Bölümü Bölümü
T.C. ANKARA 16. İDARE MAHKEMESİ ESAS NO : 2007/142 DAVACI VE YÜRÜTMENİN DURDURULMASINI İSTEYEN: 1-Bedia Söylemez, 2-Hüsamettin Öztürk, 3-Yasin Demirci, 4-Mehmet Kahraman Efe VEKİLİ : Av. Muzaffer Yılmaz - Av. Senem Yılmaz CinnahCad. 17/15 Çankaya/ANKARA. KARSI TARAF (DAVALI) :Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı - ANKARA VEKİLİ : Av. Hasan Gaffaroğlu Aynı yerde İSTEMİN ÖZETİ : Ankara İli, Altındağ İlçesi Karacaören Mah. 70114 Ada, 10 sayılı parseli kapsayan alanda 1/5000 ve 1/1000 ölçekli imar plan değişikliklerine ilişkin Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin 15.11.2006 günlü, 2738 sayılı kararının; hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek, iptali ve yürütmenin durdurulması istenilmektedir. SAVUNMANIN ÖZETİ : Dava konusu işlemle davacılar arasında kişisel, meşru, güncel bir menfaat ilişkisi bulunmadığı, planlama işlemlerinin yasaya uygun olduğu belirtilerek davanın reddi gerektiği savunulmuştur. TÜRK MİLLETİ ADINA Hüküm veren Ankara 16. İdare Mahkemesince gereği görüşüldü: Davacının Anayasaya aykırılık ve davalı idarenin ehliyet itirazları yerinde görülmemiştir. Dava, Ankara İli, Altındağ İlçesi Karacaören Mah. 70114 Ada, 10 sayılı parseli kapsayan alanda 1/5000 ve 1/1000 ölçekli imar plan değişikliklerine ilişkin Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin 15.11.2006 günlü, 2738 sayılı kararının iptali istemiyle açılmıştır. İmar planları Ülke, Bölge ve Kent verilerine göre konut çalışma ve ulaşım gibi kentsel işlevleri ile sosyal ve kültürel gereksinimleri var olan yada sağlanabilecek olanaklar ölçüsünde en iyi biçimde yerine getirilmek ve belde halkına iyi yaşama düzeni ve koşullan sağlamak amacıyla kadastral harita ve kentin gelişmesi de göz önünde tutularak hazırlanır ve koşulların zorunlu kıldığı biçimde ve zamanda yasalarda öngörülen yöntemlerle şehircilik ve planlama ilkelerine kamu yararına ve hizmetin gereklerine uygun olarak değiştirilebilir. Dava dosyasının incelenmesinden, mülkiyeti Pursaklar Kurs ve Okul Talebelerine Yardım Derneğine ait olan ve mevcut imar planında konut kullanım alanı olarak belirlenmiş 5104 sayılı Kuzey Ankara Girişi Kentsel Dönüşüm Projesi Kanunu kapsamında kalan Altındağ İlçesi Karacaören Mahallesi 70114 ada 10 no Tu parselin, mülkiyet sahibi derneğin müracaatı üzerine dava konusu imar plan değişikliği işlemi ile öğrenci yurduna dö'nüştürülerek ve yapı yoğunluğu E:0.60'dan E:1.20'ye, Hmax:9.50'den kat sayısı aynı kalmak koşulu ile Hmax:10.50'ye çıkarılması üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmıştır. Olayda uyuşmazlık konusu imar plan değişikliğinin planlama esaslarına, imar mevzuatına, şehircilik ilkelerine, bölge ihtiyaçlarına ve kamu yararına uygun olup olmadığının belirlenebilmesi açısından mahallinde yapılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu sunulan ve 20.09.2007 tarihinde
T.C. ANKARA 16. İDARE MAHKEMESİ ESAS NO : 2007/142 Mahkememiz kaydına alınan bilirkişi raporunda özetle; Nazım imar planlarının bilimsel araştırmaların sonucunda ve yerleşmelerin her türlü ihtiyacı göz önüne alınarak hazırlanan kapsamlı planlar olduğu, bu planların genel kullanım kararlan, yerleşmelerin gelişme yön ve büyüklüğü gibi kararları planlann hitap ettiği nüfus büyüklüğüne göre tanımlayan üst ölçekli planlar olduğu, dolayısıyla bu planlarda yapılacak değişiklikler, yönetmelikte de hükme bağlandığı üzere, plan hazırlanırken öngörülen ana kullanım kararlarını, planın bütünselliğini ve sosyal donatı dengesini bozucu nitelikte olamayacağı, eğer nazım imar planında bir değişiklik yapılması gerekiyorsa, bu değişikliğin planlama teknikleri, şehircilik ilkeleri ve kamu yaran açısından zorunlu olduğunun bilimsel olarak ortaya konması gerektiği, Karacaören Mahallesi 70114 ada 10 no'lu parsel için, parsel maliki Pursaklar Kurs ve Okul Talebelerine Yardım Derneğinin konut kullanımından öğrenci yurdu kullanımına dönüştürülmesi, arazinin fonksiyonel dağılım kararlannda ve yoğunluk dağılımında değişiklik meydana getirmesi nedeniyle plan değişikliği yolu ile gerçekleştirilmesi mevzuata aykın olduğu, ayrıca hizmet ihtiyacına yönelik geçerli bir şerekçe, bilimsel ve teknik bir açıklama ortaya konmadığı, İmar planlarında her kullanım türünün özelliği ve hangi kullanım türleri ile bir arada olabileceği hususlan dikkate alınarak planlama yapılması gerektiği için "konut" bölgesinde hangi kullanımlara yer aynlabileceği ve hangi kullanım türüne ihtiyaç olduğu belirlenmeden tamamen mülkiyet sahibinin tercihine dayalı kullanım kararı verilmesi plan bütünlüğüne, planlama ilke ve anlayışlarına aykırılık taşıdığı, plan değişikliğinde "konut" kullanımlı parseller "yurt kullanımı"na dönüştürüldüğü, imar planlannda çeşitli kentsel arazi kullanış türlerinin hangi konumlarda, ne büyüklükte yerleştirecekleri, o arazi kullanış türünün özelliği, yer seçim ve büyüklük ölçütleri ve birbiriyle etkileşimi göz önüne alınarak plan bütünündeki dengeleri de gözetilerek planlandığı, dava konusu parsel "konut" olarak planlandığı için konumu/yer seçimi, yurt kullanımına uygun olmadığı, kullanım karannın yakın çevresi ile uyumlu olması ve plan bütünlüğündeki dengelerin korunması gerektiği, yurt kullanımının bölgeye getireceği yeni nüfusun hangi kullanımlara ihtiyacı olduğu belirlenmeden, yeni gelecek nüfusun ihtiyaç duyacağı sosyal donatı ve teknik altyapı ihtiyacı hesaplanmadan kullanım kararının değiştirilerek nüfus ve yapı yoğunluğunun arttırılması plan bütünlüğüne, planlama ilke ve anlayışlarına aykınlık taşıdığı, aynca dava konusu parselin E:0,60 ve Hmax:9,50 olan yapılaşma koşulları yapı yoğunluğunun eğitim amaçlı olması kabulü ile E: 1.20 ve kat sayısı aynı kalmak koşulu ile Hmax; 10,50 olarak belirlendiği, aynı konum ve ulaşılabilirlik özelliklerine sahip parsellere farklı yapılaşma hakları ve yoğunluklar getirilmesi plan bütünlüğüne, şehirleşme prensiplerine, planlama yöntemlerine ve eşitlik esasına aykınlık taşıdığı, artırılan yapı yoğunluk ve kullanım değişikliği karan nedeniyle bölgedeki içmesuyu, kanalizasyon, elektrik, iletişim, ulaşım vb., her türlü teknik altyapı alanları da bu değişiklikten etkileneceği, bu nedenlerle bu tür kullanım değişiklikleri, yapı ve nüfus yoğunluğunu artırma kararlan plan bütününde yeniden sosyal ve teknik altyapı gereksinimini ortaya koyacak analizlerin yapılmasını gerektirdiği, dava konusu parselin toplam büyüklüğünün yaklaşık 1000 m 2 olduğu ve plan değişikliği ile öngörülen kullanım için yönetmelikte tanımlanan asgari alan büyüklüğü olan 2500 m 2 göz önünde bulundurulduğunda yetersiz bir alan olduğu, nazım imar planlannda yapılacak değişiklikler, nazım imar planlarının tanımı ve işlevleri gereği olarak tek parsel ölçeğinde de olamayacağı, genel kullanım kararlarının verildiği bir plan türünde herhangi bir kullanım kararının içerisinde yer alan tek bir parselin kullanım kararının değiştirilmesi planlama tekniklerine aykırı olduğu, dava konusu 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliği ile tek bir parselin kullanım kararı "konut" kullanımından "yurt" kullanımına dönüştürüldüğü, her ne kadar değişiklik 1/5000 ölçekli yapılmış olsa bile tek bir parsel bazında yapıldığı için plan bütünlüğünü ve plan ana kararlarını zedelediği, bu yönüyle yapılan plan değişikliği nazım plan ana kararını bozucu nitelikte olduğundan yönetmeliğe aykırı olduğu, aynca planda konut ihtiyacına dönük planlanan dava konusu parselin tek bir parsel bazında farklı bir kullanım türüne dönüştürülmesi ve alan büyüklüğü yetersiz olmasına rağmen emsal artışı yapılarak çevresine göre farklı bir yapı kitlesinin inşa edilmesinin çevreyi estetik yönden olumsuz etkileyeceği ve görsel kirliliğe de yol açacağı, dava konusu Ankara İli Altındağ İlçesi, Karacaören Mahallesi,
T.C. ANKARA 16. İDARE MAHKEMESİ ESAS NO : 2007/142 70114 ada, 10 sayılı parseli kapsayan alanın konut alanından öğrenci yurduna dönüştürülmesine ilişkin 1/5000 ve 1/1000 ölçekli imar planlarının onayına ilişkin Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı Meclisi'nin 15.11.2006 tarih ve 2738 sayılı kararının 3194 sayılı İmar Kanunu'na, ilgili yönetmeliklere, şehircilik ilkelerine, planlama esaslarına, kamu yararına uygun olmadığı görüş ve kanaatine bildirilmiştir. Bu durumda uyuşmazlık konusu imar plan değişikliğinin; planlama esaslarına, şehircilik ilkelerine ve kamu yaran ile hizmetin gereklerine uygun olarak yapılmadığı bilirkişi incelemesi sonucu anlaşıldığından bu plan değişikliğine ilişkin davalı idare işleminde de hukuka uygunluk bulunmamaktadır. Açıklanan nedenlerle; hukuka aykırılığı açık olan dava konusu işlemin; uygulanması halinde telafisi güç zararlar doğabileceğinden 2577 Sayılı Kanunun 27.maddesi uyarınca teminat alınmaksızın yürütülmesinin durdurulmasına, kararın tebliğinden itibaren 7 gün içerisinde Ankara Bölge idare Mahkemesi'ne itiraz yolu açık olmak üzere 20.09.2007 tarihinde oybirliği ile karar verildi. BAŞKAN ALİ RIZA YEĞENOĞLU 37856 ÜYE ERKAN ATILI 37917 ÜYE FATİH CENİK 101804 3/3
T.C. ANKARA 116. İDARE MAHKEMESİ ESAS NO : 2007/142 KARAR NO: 2007/1383 DAVACILAR :1-Bedia Söylemez, 2-Hüsamettin Öztürk, 3-Yasin Demirci, 4-Mehmet Kahraman Efe VEKİLİ : Av. Muzaffer Yılmaz - Av. Senem Yılmaz Cinnah Cad. 17/15 Çankaya/ANKARA. DAVALI : Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı - ANKARA VEKİLİ : Av. Hasan Gaffaroğlu Aynı yerde DAVANIN ÖZETİ : Ankara İli, Altındağ İlçesi Karacaören Mah. 70114 Ada, 10 sayılı parseli kapsayan alanda 1/5000 ve 1/1000 ölçekli imar plan değişikliklerine ilişkin Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin 15.11.2006 günlü, 2738 sayılı kararının; hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek, iptali istenilmektedir. SAVUNMANIN ÖZETİ : Dava konusu işlemle davacılar arasında kişisel, meşru, güncel bir menfaat ilişkisi bulunmadığı, planlama işlemlerinin yasaya uygun olduğu belirtilerek davanın reddi gerektiği savunulmuştur. TÜRK MİLLETİ ADINA Hüküm veren Ankara 16. İdare Mahkemesince gereği görüşüldü: Davacının Anayasaya aykırılık ve davalı idarenin ehliyet itirazları yerinde görülmediğinden işin esasına geçildi. Dava, Ankara İli, Altındağ İlçesi Karacaören Mah. 70114 Ada, 10 sayılı parseli kapsayan alanda 1/5000 ve 1/1000 ölçekli imar plan değişikliklerine ilişkin Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin 15.11.2006 günlü, 2738 sayılı kararının iptali istemiyle açılmıştır. İmar planları Ülke, Bölge ve Kent verilerine göre konut çalışma ve ulaşım gibi kentsel işlevleri ile sosyal ve kültürel gereksinimleri var olan yada sağlanabilecek olanaklar ölçüsünde en iyi biçimde yerine getirilmek ve belde halkına iyi yaşama düzeni ve koşulları sağlamak amacıyla kadastral harita ve kentin gelişmesi de göz önünde tutularak hazırlanır ve koşulların zorunlu kıldığı biçimde ve zamanda yasalarda öngörülen yöntemlerle şehircilik ve planlama ilkelerine kamu yararına ve hizmetin gereklerine uygun olarak değiştirilebilir. Dava dosyasının incelenmesinden, mülkiyeti Pursaklar Kurs ve Okul Talebelerine Yardım Derneğine ait olan ve mevcut imar planında konut kullanım alanı olarak belirlenmiş 5104 sayılı Kuzey Ankara Girişi Kentsel Dönüşüm Projesi Kanunu kapsamında kalan Altındağ İlçesi Karacaören Mahallesi 70114 ada 10 no'lu parselin, mülkiyet sahibi derneğin müracaatı üzerine dava konusu imar plan değişikliği işlemi ile öğrenci yurduna dönüştürülerek ve yapı yoğunluğu E:0.60'dan E:1.20'ye, Hmax:9.50'den kat sayısı aynı kalmak koşulu ile Hmax:10.50'ye çıkarılması üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmıştır. Olayda uyuşmazlık konusu imar plan değişikliğinin planlama esaslarına, imar mevzuatına, şehircilik ilkelerine, bölge ihtiyaçlarına ve kamu yararına uygun olup olmadığının belirlenebilmesi 1/3
T.C. ANKARA 16. İDARE MAHKEMESİ ESAS NO : 2007/142 KARAR NO: 2007/1383 açısından mahallinde yapılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu sunulan ve 20.09.2007 tarihinde Mahkememiz kaydına alınan bilirkişi raporunda özetle; Nazım imar planlarının bilimsel araştırmaların sonucunda ve yerleşmelerin her türlü ihtiyacı göz önüne alınarak hazırlanan kapsamlı planlar olduğu, bu planların genel kullanım kararları, yerleşmelerin gelişme yön ve büyüklüğü gibi kararları planların hitap ettiği nüfus büyüklüğüne göre tanımlayan üst ölçekli planlar olduğu, dolayısıyla bu planlarda yapılacak değişiklikler, yönetmelikte de hükme bağlandığı üzere, plan hazırlanırken öngörülen ana kullanım kararlarını, planın bütünselliğini ye sosyal donatı dengesini bozucu nitelikte olamayacağı, eğer nazım imar planında bir değişiklik yapılması gerekiyorsa, bu değişikliğin planlama teknikleri, şehircilik ilkeleri ve kamu yararı açısından zorunlu olduğunun bilimsel olarak ortaya konması gerektiği, Karacaören Mahallesi 70114 ada 10 no'lu parsel için, parsel maliki Pursaklar Kurs ve Okul Talebelerine Yardım Derneğinin konut kullanımından öğrenci yurdu kullanımına dönüştürülmesi, arazinin fonksiyonel dağılım kararlarında ve yoğunluk dağılımında değişiklik meydana getirmesi nedeniyle plan değişikliği yolu ile gerçekleştirilmesi mevzuata aykırı olduğu, ayrıca hizmet ihtiyacına yönelik geçerli bir gerekçe, bilimsel ve teknik bir açıklama ortaya konmadığı, İmar planlarında her kullanım türünün özelliği ve hangi kullanım türleri ile bir arada olabileceği hususları dikkate alınarak planlama yapılması gerektiği için "konut" bölgesinde hangi kullanımlara yer ayrılabileceği ve hangi kullanım türüne ihtiyaç olduğu belirlenmeden tamamen mülkiyet sahibinin tercihine dayalı kullanım kararı verilmesi plan bütünlüğüne, planlama ilke ve anlayışlarına aykırılık taşıdığı, plan değişikliğinde "konut" kullanımlı parseller "yurt kullanımı"na dönüştürüldüğü, imar planlarında çeşitli kentsel arazi kullanış türlerinin hangi konumlarda, ne büyüklükte yerleştirecekleri, o arazi kullanış türünün özelliği, yer seçim ve büyüklük ölçütleri ve birbiriyle etkileşimi göz önüne alınarak plan bütünündeki dengeleri de gözetilerek planlandığı, dava konusu parsel "konut" olarak planlandığı için konumu/yer seçimi, yurt kullanımına uygun olmadığı, kullanım kararının yakın çevresi ile uyumlu olması ve plan bütünlüğündeki dengelerin korunması gerektiği, yurt kullanımının bölgeye getireceği yeni nüfusun hangi kullanımlara ihtiyacı olduğu belirlenmeden, yeni gelecek nüfusun ihtiyaç duyacağı sosyal donatı ve teknik altyapı ihtiyacı hesaplanmadan kullanım kararının değiştirilerek nüfus ve yapı yoğunluğunun arttırılması plan bütünlüğüne, planlama ilke ve anlayışlarına aykırılık taşıdığı, ayrıca dava konusu parselin E:0,60 ve Hmax:9,50 olan yapılaşma koşullan yapı yoğunluğunun eğitim amaçlı olması kabulü ile E: 1.20 ve kat sayısı aynı kalmak koşulu ile Hmax; 10,50 olarak belirlendiği, aynı konum ve ulaşılabilirlik özelliklerine sahip parsellere farklı yapılaşma hakları ve yoğunluklar getirilmesi plan bütünlüğüne, şehirleşme prensiplerine, planlama yöntemlerine ve eşitlik esasına aykırılık taşıdığı, artırılan yapı yoğunluk ve kullanım değişikliği kararı nedeniyle bölgedeki içmesuyu, kanalizasyon, elektrik, iletişim, ulaşım vb., her türlü teknik altyapı alanları da bu değişiklikten etkileneceği, bu nedenlerle bu tür kullanım değişiklikleri, yapı ve nüfus yoğunluğunu artırma kararları plan bütününde yeniden sosyal ve teknik altyapı gereksinimini ortaya koyacak analizlerin yapılmasını gerektirdiği, dava konusu parselin toplam büyüklüğünün yaklaşık 1000 m 2 olduğu ve plan değişikliği ile öngörülen kullanım için yönetmelikte tanımlanan asgari alan büyüklüğü olan 2500 m 2 göz önünde bulundurulduğunda yetersiz bir alan olduğu, nazım imar planlarında yapılacak değişiklikler, nazım imar planlarının tanımı ve işlevleri gereği olarak tek parsel ölçeğinde de olamayacağı, genel kullanım kararlarının verildiği bir plan türünde herhangi bir kullanım kararının içerisinde yer alan tek bir parselin kullanım kararının değiştirilmesi planlama tekniklerine aykırı olduğu, dava konusu 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliği ile tek bir parselin kullanım kararı "konut" kullanımından "yurt" kullanımına dönüştürüldüğü, her ne kadar değişiklik 1/5000 ölçekli yapılmış olsa bile tek bir parsel bazında yapıldığı için plan bütünlüğünü ve plan ana kararlarını zedelediği, bu yönüyle yapılan plan değişikliği nazım plan ana kararını bozucu nitelikte olduğundan yönetmeliğe aykırı olduğu, ayrıca planda konut ihtiyacına dönük planlanan dava konusu parselin tek bir parsel bazında farklı bir kullanım türüne dönüştürülmesi ve alan büyüklüğü yetersiz olmasına rağmen emsal artışı yapılarak 2/3
T.C. ANKARA 16. İDARE MAHKEMESİ. ESAS NO : 2007/142 KARAR NO: 2007/1383 çevresine göre farklı bir yapı kitlesinin inşa edilmesinin çevreyi estetik yönden olumsuz etkileyeceği ve görsel kirliliğe de yol açacağı açıklamalarına yer verilerek, dava konusu Ankara İli Altındağ İlçesi, Karacaören Mahallesi, 70114 ada, 10 sayılı parseli kapsayan alanın konut alanından öğrenci yurduna dönüştürülmesine ilişkin 1/5000 ve 1/1000 ölçekli imar planlarının onayına ilişkin Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı Meclisi'nin 15.11.2006 tarih ve 2738 sayılı kararının 3194 sayılı İmar Kanunu'na, ilgili yönetmeliklere, şehircilik ilkelerine, planlama esaslarına, kamu yararına uygun olmadığı görüş ve kanaatine varılmıştır.. Bu durumda uyuşmazlık konusu imar plan değişikliğinin; planlama esaslarına, şehircilik ilkelerine ve kamu yararı ile hizmetin gereklerine uygun olarak yapılmadığı bilirkişi incelemesi sonucu anlaşıldığından bu plan değişikliğine ilişkin davalı idare işleminde de hukuka uygunluk bulunmamaktadır. Açıklanan nedenlerle; dava konusu işlemin iptaline, aşağıda dökümü gösterilen 1.193,97-YTL yargılama giderlerinin ve Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen 325,00-YTL vekalet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine, artan posta ve bilirkişi ücretinin istemi halinde davacıya iadesine, kararın tebliğinden itibaren 30 gün içinde Danıştay'a temyiz yolu açık olmak üzere, 23.11.2007 tarihinde oybirliği ile karar verildi. Başkan Üye Üye ALİ RIZA YEĞENOĞLU 32918 YARGILAMA Başvurma GİDERLERİ Harcı : Karar Harcı YD Harcı Vekalet Harcı Keşif ve Bilirkişi Gideri : 1 Posta Gideri TOPLAM 1 : 13,10 13,10 21,40 2,20 1.104,17 : 40.00 1.193,97-YTL ERKAN ATILI 37917 EKREM MUSAOĞLU 101822 3/3
T.C. DANIŞ TAY ALTINCI DAİRE Esas No : 2008/644 Karar No : 2008/2558 Temyiz İsteminde Bulunan : Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı Vekili : Av.Ceyda^Çakmak - Aynı yerde Karsı Taraf : Bedia Söylemez, Hüsamettin Öztürk, Yasin Demirci, Mehmet Kahraman Efe Vekili : Av.Muzaffer Yılmaz, Ay.Senem Yılmaz Cinnah Cad. 17/15 - Çankaya /ANKARA İstemin Özeti : Ankara 16. İdare Mahkemesinin 23.11.2007 günlü, E:2007/142, K:2007/1383 sayılı kararının usul ve yasaya aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir. Savunmanın Özeti : Temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmaktadır. Danıştay Tetkik Hakimi Oğuz Salman'ın Düşüncesi : Temyiz isteminin reddi ile mahkeme kararının onanması gerektiği düşünülmektedir. Danıştay Savcısı Ekrem Atıcı'nın Düşüncesi :İdare ve vergi mahkemelerince verilen kararların temyizen incelenerek bozulabilmesi için, 2577 sayılı idari Yargılama Usulü Kanununun 49 uncu maddesinin birinci fıkrasında belirtilen nedenlerin bulunması gerekmektedir. Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, söz konusu maddede yazılı nedenlerden hiçbirisine uymadığından, istemin reddi ile temyiz edilen Mahkeme kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir. TÜRK MİLLETİ ADINA Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü: Dava, Ankara, Altındağ, Karacaören Mahallesi, 70114 ada, 10 parsel sayılı taşınmazı kapsayan alan yapılan 1/5000 ve 1/1000 ölçekli imar planlarının değişikliklerine ilişkin 15.11.2006 günlü, 2738 sayılı Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi kararının iptali istemiyle açılmış; İdare Mahkemesince, yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen raporla dosyadaki bilgi ve belgelerin birlikte incelenmesinden, dava konusu parselin E:0,60 ve Hmax:9.50 olan yapılaşma koşulları, yapılan plan değişikliği ile E:1,20 ve kat sayısı aynı kalmak koşulu ile Hmax: 10,50 olarak belirlendiği, aynı konum ve ulaşılabilirlik özelliklerine sahip parsellere farklı yapılaşma hakları ve yoğunlukları getirilmesi^plan bütünlüğüne, şehirleşme prensiplerine, planlama yöntemlerine ve eşitlik esasına aykırılık taşıdığı, dava konusu parselin toplam büyüklüğünün yaklaşık 1000 m 2 olduğu ve plan değişikliği ile öngörülen öğrenci yurdu kullanımı için yönetmelikte tanımlanan asgari parsel büyüklüğünün 2500 m 2 olması gerektiği belirlendiğinden, yapılan plan değişikliğtfjde^planlama esaslarına ve şehircilik ilkelerine uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle iptaline^ karar*veyilmiş,~bu karar davalı idare vekili tarafından temyiz edilmiştir.
T.C. DANIŞ TAY ALTINCI DAİRE Esas No : 2008/644 Karar No : 2008/2558 Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptali yolundaki temyize konu Ankara 16. İdare Mahkemesinin 23.11.2007 günlü, E:2007/142, K:2007/1383 sayılı kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinin 1. fıkrasında sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, -bozma istemi yerinde görülmeyerek anılan mahkeme kararının ONANMASINA, dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine 24.04.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi. Başkan Üye Üye Üye Üye Bekir Banu Nazlı Levent Zeynep AKSOYLU DİLCİN KOÇER ARTUK YILMAZ m./13.5.