SÜRDÜRÜLEBĐLĐR YEŞĐL BĐNALAR VERĐMLĐLĐK II. BÖLÜM Prof. Dr. Olcay KINCAY
Yeşil bina uygulamalarında dikkate alınan temel kriterler 1) Binanın Çevresi ile Uyumu 2) Enerji Verimi 3) Bina Yapımında Kullanılan Malzeme Verimi 4) Su Verimi 5) Kullanıcı Sağlığı ve Güvenliği 6) Satın Alınabilirlik
Yeşil bina uygulamalarında dikkate alınan temel kriterler 1) Binanın Çevresi ile Uyumu Binanın yapıldığı yerin doğal özelliklerini koruyup bu özellikleri sürdürmek. Örneğin binanın bulunduğu çevredeki bitki örtüsü cinsinden bitki yetiştirmek, Az sulama, az ilaçlama ve az bakım ihtiyacı olan bitkileri seçmek, Organik gübre kullanmak, bitki köklerini sıcaktan, soğuktan, kuraklıktan korumak için saman ve yaprak karışımı ile ağaç diplerini örtmek, Geri dönüşümü olan asfaltlama ve döşeme malzemeleri kullanarak döngüye katkıda bulunmaktır.
2) Enerji Verimi Đnsanların üretkenliğine olumlu etkisi olan doğal ışıktan en fazla yararlanmak için projeler geliştirmek, Hareket algılayıcılarına bağlı olarak çalışan ayarlanabilir ışıklandırma kontrolleri içeren yüksek verimli sistemler kurmak, Isıl direnci yüksek yalıtım malzemeleri ile duvar, tavan ve çatı yalıtımı yapmak, Bu yalıtım sistemi ile birlikte uygun boyutta, yüksek verimde ısıtma / soğutma sistemleri geliştirmek ve kullanmak,
Işıklandırma, teçhizat ve cihazlar için elektrik yükünü sınırlandırmak, Halihazırda mevcut olan sistemde yenilenebilir enerji kaynaklarını kullanmak, Elektriksel ve mekanik sistemler ile dış cephenin tasarlanmasında bilgisayar programlarından yararlanarak modelleme yapmaktır.
3) Bina Yapımında Kullanılan Malzeme Verimi Đnşaat, yıkım ve yapı analizi ile ilgili malzeme yönetimi planları yapmak, Bina malzemelerini, parçalarını ve sistemlerini binanın kurulacağı bölgeden veya civarından temin etmek, Kullanım ömrü bittikten sonra kolayca parçalanabilen ve yeniden kullanıma uygun olan tekrar kullanılabilir ya da geri dönüştürülebilir malzemeleri seçmek, Geri dönüşümü kolaylaştırmak için uygun alanlı tasarımlar yapmak ve katı atık yönetimi programı oluşturmak,
4) Su Verimi Çift kaynaklı su hatları tasarlamak : tuvalet temizliği gibi ihtiyaçlarda kullanılabilecek geri dönüşümlü su veya yağmur suyundan elde edilen gri su sistemleri ile içme suyu hatları, Tuvaletler için son derece düşük su tüketimli sifon sistemleri kullanarak su tüketimini azaltmak, düşük akış oranı olan duş başlıkları ve diğer su koruyucu donanımlar kullanmak, Merkezi sıcak su dağıtımı için çevrim sistemleri kullanmak, Daha uzak mesafedeki yerler için kullanım noktası sıcak su ısıtma sistemleri kurmak,
Peyzaj düzenlemeleri için sulama planı ve bir su bütçesi oluşturmak, Peyzaj alanları için binaların dışında, farklı su sayacı kullanmak. Çimensiz bölgelere su sağlamak için fıskiye ve yüksek basınç püskürtücüsü içermeyen mikro-sulama sistemleri kurmak, En gelişmiş sulama kontrol aygıtları, kendiliğinden kapanan hortum başlıkları kullanmaktır.
5) Kullanıcı Sağlığı ve Güvenliği Yapısal ve tamamlayıcı malzemelerde hava kirliliğine sebep olabilecek gaz öğeleri içermeyen veya çok az oranda içeren malzemeleri tercih etmek, Pek çok bina malzemesi, temizlik ve bakım ürünleri zehirleyici buharlaşabilen organik bileşikler ve formaldehit gibi gazlar yayar. Bu gazlar, kullanıcı sağlığında kötü etkilere yol açıp üretkenliği etkiler, Asgari Kimyasal Emisyon: En düşük uçucu organik bileşik (UOB) yayan malzemeler kullanmak. Kimyasal emisyonu azaltırken, kaynak ve enerji verimliliğini arttıran malzemeler kullanmak,
Yeterli düzeyde havalandırma ve uygun filtrelemeye sahip ısıtma ve soğutma sistemleri kullanmak, yeterli düzeyde havalandırma sağlamak, Nem direnci olan, mikrobiyal büyümeye karşı dirençli malzemeleri seçerek iç mekan kirliliğinin önüne geçmek, Bina çatısı ve çevresinden geçen etkili bir pis su sistemi ve kanalizasyon sistemi sağlamak, Yatak odalarında etkili bir havalandırma sistemi kurmak ve nem oranını kontrol etmektir.
6) Satın Alınabilirlik Bir Yeşil binanın satın alınabilirliği, yaşam döngüsü maliyetinin, geleneksel malzemelerle inşa edilmiş bina ile karşılaştırılabilir olmasışeklinde tanımlanmaktadır. Sürdürülebilir yapılar alanında faaliyet yürüten kurum ve şirketler tarafından, Yeşil binaların kuruluş aşamasında geleneksel binalardan daha maliyetli olabileceği, fakat binanın kullanımı sürecinde düşük işletim giderlerinin bu maliyeti karşıladığı bildirilmektedir.
UYGULAMA ÖRNEKLERĐ
Yeşil Çatı, çatı bahçeciliği veya bitkilendirilmiş çatı teknolojisi Yeşil Çatılar, ilave donanım olmaksızın binanın enerji performansını, hava kalitesini ve kent ekolojisini iyileştirir, yağmur suyunun yarattığı problemlere yenilikçi çözümler üretir. Yeşil Çatılar, bu özellikleri ile sürdürülebilir binalarda yer alan önemli sistemlerdir.almanya da 2001 yılı sonunda 13,5 milyon m 2 çatı bahçesi yapılmıştır. 2004 yılı itibarı ile Chicago da Milenyum Park dünyanın en büyük yoğun yeşil çatısıdır.
Yeşil Çatılar Sürdürülebilirlik Açısından Değerlendirilirse Doğal çevrenin ve biyolojik çeşitliliğin korunması Kent ısı adalarının etkilerinin azaltılması Binanın enerji performansını arttırması Soğutan rüzgarın etkisini azaltması Havadan savrulan partiküllerin filtre edilmesi Karbondioksit ve oksijenin karşılıklı değişimini sağlaması Gürültü etkisi azaltması Yağmur suyuna etkisi Elektromanyetik radyasyonu azaltıcı etkisi Çatı membranının kullanım ömrünü arttırması Rekreasyon ve sağlık açısından önemi dikkat çekmektedir.
ISI YALITIMLI BAHÇE ÇATI TERAS Su yalıtım sisteminin ömrü uzamıştır Bitki toprağı, ısı yalıtımına katkıda bulunmuştur Drenaj sistemi maliyeti azalmıştır Su tasarrufu sağlanmıştır Bitkiler CO 2 gazlarını absorbe etmiştir Ses yutuculuğu sağlanmıştır. 18
Isı Yalıtımlı Bahçe Çatı
Türkiye de Yeşil Çatı Uygulaması Bunlardan en önemlilerini;. Kanyon /Levent (16.000 m 2 ). Grancha Sağlık Tesisleri Türkbükü/Bodrum ( 1600 m 2 ). Mesa Hastanesi /Ankara (1000 m 2 ). Đstanbul Ümraniye deki Metro AVM çatısı (30.000 m 2 ) oluşturuyor. Çok değişik eğimlere sahip olan çatı alanlarında çatının eğimine bağlı olarak değişik tipte uygulamalar yapılmaktadır. 0 eğimden yaklaşık %125 e kadar değişen bir eğim eşitliliğine sahip çatılarda seyrek yeşillendirme metodu uygulanıyor.
7 World Trade Center (New York) Center da kullanılan çeliğin %30 u geri dönüşümlü çelikten oluşmakta, yağmur suyu çatıda toplanmakta ve parkın sulanması ve bu su binanın soğutulması için saklanmakta (bu işlem bina soğutmasında kullanılan enerjide %25 oranında tasarruf sağlar), buhar dağıtan boruların içerisine buhar türbinleri yerleştirilmek suretiyle enerji üretilmektedir.
7 World Trade Center Gün boyunca perde duvarlar ışığı yansıtmakta, akşamları ise LED ışıkları ile aydınlatılmaktadır. World Trade Center LEED Ödülü almıştır. Bir bina için LEED sertifikası almak ucuz değildir. Firma, 7 World Trade Center ı yapmak için 35 M $ harcamışken, yeşil bina yapılabilmesi için tüm binaya harcanan miktar 700 M $ dır.
Miami deki Green Building ise 40 milyon $ mal olmuş ve hem ticari olarak hem de evsel olarak kullanılmakta olan bir binadır. Yeşil teknolojiyi; rüzgar türbinleri, fotovoltaik panelleri, güneşten sıcak su eldesi gibi prosesleri birleştirmektedir. Binanın dış iskeleti hiper efektif bir yüzeydir ve ısıl yalıtım için malzeme, rezidanslar için gölgeleme ve teraslar gibi mimari elemanlar için türbinlerin çalışmasını destekleyen armatürler içermektedir.
Türkiye'nin Đlk Yeşil Gökdeleni Đstanbul Sapphire Toplam 64 kat olup 182.000 m 2 alanlı binada; 35.000 m 2 Alışveriş Merkezi ve Sosyal Alanlar, 4 ayrı zondan oluşan, 174 adet konut bulunmaktadır. Toplam proje bedeli 250 milyon $ dır. 261 m yükseklik ile Türkiye nin en yüksek binası ünvanını almıştır. Camlardaki mantolama sistemi ile enerjiden % 25 tasarruf sağlanacaktır.
Đstanbul Sapphire Birbirinden bağımsız iki kabuktan oluşan bina cephesi sayesinde Đstanbul Sapphire'de, olumsuz meteorolojik koşullardan ya da gürültü kirliliğinden etkilenmeyecektir. Dış havayı içeri alıp sirküle ettirme prensibiyle tasarlanmış valf sayesinde iki kabuk arasındaki havanın ısı ve nem kontrolü sağlanmaktadır. Kış döneminde güneş ışığından maksimum faydalanılabilir ve kar yağarken bile rüzgardan arınmış bahçede oturulabilir. Yaz döneminde ise en fazla dış hava sıcaklığında bahçe keyfi yaşanacaktır.
Eser Holding Binası LEED Platin (Türkiye'nin ilk LEED Platin sertifikalı projesi, aynı zamanda uluslararası sıralamada ilk 10'a girdi) Eser Holding Genel Müdürlük Binası - Ankara
Enerji Sistemleri: Kojenerasyon ünitesi, güneş pilleri, rüzgar türbini, güneş ısı kolektörleri,ısı pompası Çevre Dostu Sistemler: Yağmur suyu geri toplama sistemi, gri su geri kullanma sistemi, güneş ışığı bacaları, bahçe sulama sistemleri, düşük sarfiyatlı tuvalet sistemleri. Çalışan ve çevre sağlığı için kurulan sistemler: Yüksek temiz hava sağlayan havalandırma sistemleri, ortam hava kalitesi algılama sistemi.
Eser Holding Binasındaki Yeşil Uygulamalar Isı kayıp ve kazançlarını engellemek için çatı ve duvar yalıtım kalınlıkları arttırılmıştır (çatıda 12 cm, duvarlarda 8 cm). Isı kontrollü camlar kullanılmıştır. Bunlar üç cam ve yarı reflekte camdandır. Binadaki betonun %75, tuğlanın %70, camın %20, çeliğin %60 ı geri dönüştürülen kaynaklardan alınmıştır.
Eser Holding Binasındaki Yeşil Uygulamalar Binanın katı atık yönetim planı uygulanmıştır. Binada 1 adet rüzgar türbini (1,1 kw), çatı ve cephede fotovoltaik piller (6,126 kw) kurulmuştur. Çatıda 3 adet güneş bacası bulunmakta ve ısıtma ve soğutma yüklerinin bir kısmı toprak kaynaklı ısı pompasıyla sağlanmaktadır. 5 adet 120 m sondaj kuyuları açılmıştır. 60 kw/h yazın, 50 kw/h kışın ısı elde edilir.
Yeşil Uygulamalar LEED Silver Unilever Ümraniye Ofisi - Türkiye nin ilk LEED Gümüş sertifikası alan projesi - Ümraniye de 9.000 m 2 lik kurumsal iç mekanı vardır. Projede yağmur suyu toplama ve HVAC sistemleri sayesinde %40 su ve %30 enerji tasarufu sağlanmıştır. Ofis içerisinde ısı ve ışık konforu sensörler vasıtasıyla kontrol edilir. Đnsan sağlığına zararlı maddelerin bulunmadığı yapı kimyasalları tercih edilen projenin ofis tasarımı ve yerleşim planı, çalışanların dışarıyı görebileceği ve gün ışığından maksimum seviyede faydalanabileceği şekilde yapılmıştır.
Yeşil Uygulamalar LEED Gold THY - Pratt Whitney Uçak Motoru Bakım Merkezi Binası - Leed NC - Sabiha Gökçen Havalimanı sınırlarındaki 24000 m 2 lik bu uçak motoru bakım merkezi, son teknoloji çevre dostu uygulamalarla donatılmış. Tam otomatik aydınlatma kontrolü, yağmur suyu toplanması ve arıtılması, frekans konvertörlü mekanik sistemler, ısı geri kazanımlı havalandırma sistemleri, gelişmiş bina otomasyon sistemleri... Geniş yeşil alanlara sahip projede yerel ve adapte olmuş bitki türleri kullanılarak şehir şebekesinden sulama için kullanılan su miktarı sıfıra yakın seviyelere indirildi.
Yeşil Uygulamalar LEED Gold, BREEAM Very Good Sabancı Nanodam Teknoloji Merkezi - Leed NC ve Breeam Bespoke Türkiye nin nanoteknoloji konusunda önemli bir merkezi olan binada, uluslar arası sürdürülebilirlik kriterlerine uyumlu olarak tasarlanan bazı özellikler; verimli havalandırma sistemleri, gelişmiş aydınlatma kontrol sistemleri, çevre dostu malzeme kullanımı, inşaat esnasında en az atık üretimi, yağmur suyunun depolanması, su tasarruflu armatür kullanımı ve sürdürülebilir peyzaj
Siemens yeşil fabrika kurdu.. Türkiye de yeşil bina derecelendirme sertifikası LEED i alan ilk fabrika olma yolunda Siemens in yeni fabrikasında çatıya yağmur sularını toplayan bir sistem kuruldu. Toplanan suların sulama gibi alanlarda değerlendirilmesi hedefleniyor. Biyolojik arıtmanın, sıcak su üretmek için kurulan güneş kolektörlerinin olacağı fabrikada, daha az su isteyen bitkilerin seçilmesine özel gösterildi. Ofislerin cam cepheleri mümkün olabildiğince güneşi içeri alabilecek, zararlı ışınları da süzebilecek nitelikte yapılmıştır.
Siemens yeşil fabrika kurdu Ayrıca, ofislerde hem harekete hem de ışığa duyarlı lambalar kullanılacaktır. Fabrika kurulurken yerel malzemeler seçilmesine özellikle dikkat edilmiştir. Fabrikadaki bir diğer yenilik de üretim için çalışırken belirli bir sıcaklık yayan soğutma üniteleri veya hava kompresörlerin sıcak su üretiminde kullanılmasıdır.
Türkiye'de 'Yeşil Bina' Statüsü Verilen Đlk Bina RMI Türkiye Araştırma ve Eğitim Merkezi Merkez, enerji korunumlu tasarımı ve yenilenebilir enerji olanaklarıyla önemli bir yapıdır. Gebze de, 4250 m² lik bir alan üzerinde kurulmuş ve 2217 m² kapalı alana sahiptir. Yapımında 210 ton yapı çeliği kullanılmış olan binanın taşıyıcı sistemi betonarme ve çelik karkastan meydana geliyor. RMI - Türkiye, Türkiye nin ve Orta Doğu nun toprak enerjisinden faydalanan, doğal aydınlatma ve doğal havalandırma sistemlerine sahip, ortalamanın üstünde bir ısı yalıtım performansı gösteren ilk araştırma yapısı olma özelliği de taşıyor.
RMI Türkiye Araştırma ve Eğitim Merkezi Yapının ısıtma ve soğutma ihtiyacını azaltmak adına yapıya, normalin iki katı kalınlıkta olan karbon takviyeli ısı yalıtım levhaları yerleştirildi. Toprak kaynaklı ısı pompası sistemi, yapının ısıtma ve soğutma için enerji istemini karşılamak üzere kullanılmıştır. Söz konusu dikey, kapalı sistem, toprakta açılmış, her biri 100 metre derine inen 22 adet sondaj kuyusundan oluşuyor. 27 adet toprak kaynaklı ısı pompası vardır. Yapının enerji tasarrufları, tüm yıl boyunca değerleri görüntülenecek sensörler ve bir bilgi akış sistemi vasıtasıyla incelenecektir.
RMI Türkiye Araştırma ve Eğitim Merkezi Merkez toplamda 190 m 2, yani yapının taban alanının dörtte biri büyüklükte bir alandan gökyüzüne açılıyor. Bu doğal olan ışıklıklar, yapının avlularında %90 a varan oranlarda aydınlatma ihtiyacını karşılıyor. Kış aylarında güneş ışığıyla aydınlanma potansiyeli ve ısı kazancı arttırılmış; yaz aylarında ise ışıma ve ısınma optimize edilmiştir. Özel olarak geliştirilmiş hücreli tip polikarbonat malzemeler kullanılarak, güneşin kızılötesi radyasyonundan kaynaklanan ısıtma etkisi en alt seviyelere düşürülüyor. Düşük emisyonlu çift cam cephe giydirme sistemi de ışımayı düşük ısınmayı yüksek tutmaya yardımcıdır.
RMI Türkiye Araştırma ve Eğitim Merkezi Doğal gün ışığı yapının terasından özel bir reflektör vasıtası ile toplanarak yansıtıcı ve taşıyıcı bir tüpe veriliyor ve bu tüp vasıtası ile gün ışığı istenilen noktaya iletiliyor. Đletim noktalarında tüp ağzına takılan özel bir difüzör vasıtası ile gün ışığının mekâna yayılması sağlanıyor. Böylece gün ışığı alamayan mekânların hem doğal enerji kaynağı kullanılarak aydınlatılması sağlanmış, hem de enerji tasarrufunda bulunulmuştur. Yapının doğal hava girişi, havadan-havaya ısı değişimi (air-to-air) sayesinde gerçekleşiyor. Bir ünite, yapıdan çıkan kirli hava ile yapıya girişi sağlanan taze hava arasında enerji transferi sağlayarak, ısıtma ve soğutma giderlerini azaltıyor.
RMI Türkiye Araştırma ve Eğitim Merkezi Yapının almaya hak kazandığı çok sayıda ödül de var. Bunlar; 2006 yılında, Avrupa Birliği Enerji Komisyonu nun Med-Enec proje yarışmasında ülke birinciliği, genel klasmanda ikincilik ödülü almıştır. 2006 yılında, Avrupa Komisyonu, Ortak Araştırma Merkezi tarafından Türkiye de Yeşil Bina statüsünü verilen ilk ve tek çevre dostu bina ödülü almıştır. 2007 yılında, Dünya Enerji Ödülü nde ülke birinciliği almıştır. RMI Türkiye, faaliyetlerini yürüttüğü binanın yenilenebilir enerji konsepti ve enerji verimliliği dolayısı ile Dünya Enerji Ödülü,Türkiye birinciliğini almaya hak kazanmıştır. Yalıtım Sektörü 2007 Başarı Ödüllerinde Yalıtım Sektörü Katkı Özel Ödülü almıştır. Gerek sektördeki ürünlerin niteliğini yükseltici doğrultuda yürüttüğü araştırma-geliştirme faaliyetleri, gerekse verdiği test hizmetleri nedeni ile layık görülmüştür.
YEŞĐL TOPLUM BĐRLĐĞĐ (ABD) Kuruluşun vizyonu, bir yeşil toplum yaratmaktır. Böylece, kooperatif olarak düzenlenen eko evlerin gelişimine katkı sağlamak Bunun, tüketici sermayesini yeşil ürünler ve hizmetlere doğru yönlendirerek (Amerikan gayri safi yurt içi hasılanın %65 inden daha fazladır), Küçük yeşil işleri destekleyerek, Üyelere topluluğu kurmak için teşvikler önererek, Yeşil toplum fonlarını; gümüş, altın sertifikalı ve sürdürülebilir gayrimenkul holdingler olmaya yönelik programlara yönlendirerek, Satışlardan ve üyelerden elde edilen net karların büyük bölümünü; tamamen sürdürülebilir yeşil toplum köyleri nin gelişimine ayırarak yapmayı planlamaktalar
Yeşil Toplum Köyü Köylerde, yenilenebilir enerji teknolojileri ve yeşil bina teknikleri uygulanacaktır. Ev tasarımları; modüler küresel ve / veya tek parça kubbe parçaları birleştirilecek, yeşil inşa edilmiş altyapı ve organik mineralleri ve elementce zengin tarımcılığını, aquaponic tarımcılık teknolojisini, alg oksijen üreteçlerini, su arıtma sistemlerini ve enerji üretimi için kendi kendisine yetebilen merkezi sistemleri, bunun yanında su ve atık yönetimini bünyesinde barındıracaktır. Köy ve evler, tamamen sürdürülebilir, yeşil inşa edilmiş olacak ve eko bina olarak sürdürülebilirlik için model anlayışıyla hizmet verecektir.
Yeşil Toplum Su Kubbesi Kubbe biçiminde bir yapı, yeterli miktarda yeşil yapraklı sebzeyi üretmek için tasarlanırsa, ayda 4 aileyi besleyebilir. Bu yapının ideal boyutu, 3,65 m lik bir çaptır ve yerleştirilen saksılar ve kubbe iskeletine göre, 1.000 ila 10.000 Amerikan doları arasında bir maliyeti vardır. Mineral ve elementler bakımından zengin tarımcılık; üyeler açısından, Yeşil toplum binaları / köyleri için çok önemlidir. Bunun yanında, üretilenlerin ürünlerin satışlarından ek bir kazanç sağlayabilecektir.
Sağlıklı Gen7 Sınıfları (ABD) Bu yeşil portatif sınıfları olan Gen7 Okulu, Amerikan Modüler Sistemleri nden ilginç bir örnektir. Bu okul fabrika binası gibi inşa edilmiş ve %90 ı 90 günlük bir süre içerisinde tamamlanmıştır. Yılda 100.000 $ tasarruf sağlayacağı ve yanı sıra bir çok yeşil özelliği de getireceğini belirtmektedir.
Sağlıklı Gen7 Sınıfları (ABD) geri dönüşümlü malzemeden yalıtım R40 yalıtımlı çatı yüksek miktarda uçucu kül kullanılmış döşeme kaplaması %100 geri dönüşümlü portatif iç yüzeyler hiç uçucu organik bileşen içermeyen % 82 geri dönüşümden gelen tavan döşemesi özel halı döşemeleri düşük ultraviyoleli çift camlı alüminyum çerçeveli pencereler, gün ışığına bağlı sensörler ve bunlara bağlı pencereler çatıda ışık boruları CO 2 takibi ve doğal havalandırma verimli HVAC sistemi kısmen geri dönüşümlü çelik kaplamalı dış cephe %80 geri dönüşümlü çelik duvar iskelet yansıtıcı özelliği olan 3 inch daimi, dikişli metal çatı
Amerika nın En iyi 10 Yeşil Đnşa Edilmiş Mahalleleri nden (2010) Bazı Örnekler (Pacific Nortwest) Mueller (Austin, Texas): 700 acrelik (1 acre= 4,074 dönüm), LEED-NC Silver ödülüne sahip bir mahalle... Elektrik bahçesi var. Pringle Koyu (Salem, Oregon): karışık kullanımlı, yürüyüş alanlı mahalle iki defa iyileştirilmiş yeşil evler, dikkatli su planlaması ve yağmur suyu yönetimi mevcuttur.
Prairie Crossing (Grayslake, Illionois): 359 birimli, LEED Mahalle gelişimli ve geniş yeşil teknolojiye sahip ve organik ticari tarım aktivitelerine sahip Mosier Koyu (Mosier, Oregon): eko dost komşuluk özellikli, 22 evden oluşan ve 12 apartmanı bulunan, güneş ve fotovoltaik sistemlerle enerji ihtiyacı karşılanan bir oluşumdur.
Şehirde Kelebek Etkisi Dragonfly (Yusufçuk) Belçikalı Mimar Vincent Callebaut dan Tam bir tasarım harikası olan bu gökdelende, çiftlik hayvanları ve ekinler yetiştirilecek. Dev bir yusufçuk böceğişeklinde tasarlanan ve bu yüzden Dragonfly adı verilen 600 metre yükseklikteki dev çiftlik, kent yaşamının ortasında doğal köy hayatına imkan tanıyacaktır. Binanın New York taki Roosevelt Adası üzerine inşa edilmesi planlanıyor. Dragonfly, dünya nüfusu artmaya devam ederken olası gıda kıtlığının üstesinden gelmek üzere tasarlandı.
132 katlı cam yapıda sığır ve kümes hayvanları ile serada 28 farklı meyve ve sebze yetiştirilebilecek. Seranın bir kısmı konut, işyerleri, laboratuvar ve otel olarak kullanılacak. Çiftlik, kışın güneş enerjisiyle ısınacak, yazın doğal havalandırma ve bitkilerin terlemesi yoluyla gerçekleşen buharlaşma devreye girecek. Yağmur suyu da filtrelenerek tekrar kullanılacak. Houston Nehri üzerine kurulması planlanan dikey sera ayrıca halka açık olacak ve içeride dalından meyve ve sebze satışı yapılacaktır.
Lilypad, Belçikalı Mimar Vincent Callebaut dan Đlginç tasarımlarıyla tanınan Callebaut'ın Dragonfly dan önceki tasarımı, nilüfer şeklindeki kendi kendine yetebilen dev bir yüzen şehir Lilypad idi. Bu şehir yükselen su seviyeleriyle başa çıkabilecek şekilde tasarlandı.
Physalia, Mimar Vincent Callebaut dan Nehirleri temizleyen lüks gemi, Nehirlerdeki zararlı atıkları temizleyecek. Hatta kimyasal tarım ilaçlarının etkilerini bile sıfırlayacak. Nehirler üzerindeki su yollarında toplu ulaşım kullanımının artmasını sağlayacak. Kendi enerjisini % 100 kendisi üretecek, Sıfır karbon emisyonu prensibiyle çalışacak, geminin tavanında fotovoltaik piller olacak. Zemininde ise hidro tribünler bulunacak. Physalia kendi çevresine tepki veren bir ekosistemdir. Physilia'nın içinde su, ateş, hava ve toprak bahçeleri olacak. Her birinin dekorasyonu ve amacı farklı. Physilia aynı zamanda yüzen bir gece kulübü ve yüzen bir kütüphane olarak da hizmet verecek. Đlk kez 2015 yılında devreye girecek.
Masdar City (Abu Dabi) Kaynak Şehir Çöldeki yeşil ütopya 6.4 km 2 lik alanda kurulacak 2016 da tamamlanması hedefleniyor 22 milyar $ lık yatırım 50.000 kişilik nüfus CO 2 salınımısız Çöp üretmeyen %75 elektrik %60 su tasarrufu
Masdar City (Abu Dabi) CO 2 salınımının önlenmesi Güneş panelleri ve rüzgar türbünleri yardımıyla gerekli enerji ihtiyacının tamamının üretilmesi Şehir içi ana ulaşımın yürüme ve bisiklet olması Uzun mesafe ulaşımda PRT adı verilen elektrikli araçların kullanılması Temel tasarımda her 200 m 2 lik dairelerin içinde işyeri, konut, AVM ve eğlence birimlerinin bulunması
Masdar City (Abu Dabi)
Masdar City (Abu Dabi) Enerji Korunumu Bölgedeki güneşin sert etkisinden korunmak için dar sokaklar ve gölgeyi sağlayacak yüksek yapılar Güneyde çöl rüzgarlarını kesecek yüksek duvarlar Kuzeyde denizden gelecek serin havayı almayı sağlayacak alçak duvarlar Doğuda havaalanından kaynaklanacak ses kirlilğini önlemek için özel duvarlar
Masdar City (Abu Dabi)
Masdar City (Abu Dabi) Atık ve Su Yönetimi Atık suların arıtılarak yeniden kullanılması Temiz su ihtiyacının %80 inin deniz suyunun arıtılarak karşılanması Bütün katı atıkların kategorize edilerek %100 geri dönüşümünün yapılması
Yeşil Binada Maliyet Bir binanın "Yeşil Bina" ünvanını alması için tasarımı, yapım sistemi ve yapı malzemelerinde seçici davranılması maliyetlerin artacağını düşündürmektedir. Fakat binanın prestij ve değerinin artması, enerji tüketimindeki tasarruf göz önüne alındığında artan maliyet kazandırdıkları karşısında önemini yitirir. Özellikle mimari tasarım sürecinde doğru karar ve ilkeler ile bina değeri yükseltilebileceği gibi maliyetler de optimumda tutulabilir.
Yeşil Binada Maliyet Yeşil binaların giderek önem kazanması ve yaygınlaşması ile tercih edilme önceliği de artacaktır. Đlk yapım maliyetlerinin % 5-10 arasında artırdığı tahmin edilen yeşil binaların enerji tasarrufunda %50-70'e varan tasarruf sağladığı gözlenmektedir. Uzun dönemde yeşil binalar, işletme maliyetlerinin düşük olması ile önemli kazanımlar sunmaktadır.
MĐMARLAR BELEDĐYELER MALZEME ÜRETĐCĐLERĐ BĐNA SAHĐPLERĐ Kiracılar Planlamacılar YAPI SEKTÖRÜ ĐÇĐN EN ĐYĐ SOSYAL SORUMLULUK BĐNALARDA: YENĐLENEB LENEBĐLĐR R ENERJĐ BĐNA ENDÜSTRĐSĐĐLE ĐLGĐLĐ SĐVĐL TOPLUM KURULUŞLARI MÜHENDĐSLER ĐÇMĐMARLAR Finans Kuruluşları Gas Elektrik Su YESĐL L BĐNALARB Sirketleri PEYZAJ MĐMARLARI ENERJĐ TASARRUF PROJELERĐ BĐNA SAHĐPLERĐ Test BĐNA KODU YAZANLAR
Varolan Binalar AB direktifi Ocak 2009 a kadar bütün binaların Enerji Sertifikası olmasını şart koşuyor! Ev sahibi / Kiracı Đlişkileri Yeşil Kontratlar Ölçümleme EIE nin kriterleri ve Enerji Kimlik Belgesi (6 Aralık 2009)
TURKISH GREEN BUILDING COUNCIL Çevre Dostu Binalar Derneği (Ç E D B Đ K) Yeşil Bina uygulama ve değerlendirme kuruluşları tarafından Küresel yada yerel ekolojik sorunların birçoğunun yapı sektörüne bağlı olarak geliştiğini ifade etmektedir. Türkiye de bu konuyu irdeleyen ve kitlesel bilincin arttırılmasını amaçlayan Çevre Dostu Binalar Derneği (ÇEDBĐK) 2007 yılında kurulmuş olup 60 şirket üyesi vardır. Yeşil Bina Sertifikası oluşturma (To create a Green Building Certification System) Yeşil network oluşturma (To create a green network for building industry) Prof. Dr. Olcay KINCAY
LEED Sertifikasının Türkiye de Uygulanabilirliği LEED sertifikası eski ve yeni binalar için alınabilir ancak Türkiye şartlarında eski binalarda proje ve uygulama hatalarının oldukça fazla olduğu düşünülürse yeni binalara yönelmek daha uygundur. Özellikle LEED in enerji ve su kullanımı kriterlerinin sağlanması Ülkemizin öncelikleri arasındadır. Geri dönüşümden elde edilen malzemeler ülkemizde pek yoktur, atıklarımızın organize edilip toplanması, dönüştürülerek uygun yapı malzemesi eldesi ve bu malzemelerin LEED sertifikası almak amacıyla bunları kullanacak olanlar için piyasaya sürülmesi gerekmektedir. Bu konuda ciddi bir DPT projesi uygun olur.
LEED Sertifikasının Türkiye de Uygulanabilirliği Sürdürülebilirlik, enerji ve suyun verimli kullanımı, malzeme ve kaynakların bilinçli kullanımı ve iç ortam kalitesi gibi kavramlar konusunda toplum bilinçlendirilmelidir. LEED sertifikası bu konuları içeren maddeleri ile insan yaşam kalitesi ve çalışma performansını arttırılması yönünde adım atmaktadır. Devlet, üniversiteler ve ilgili kuruluşlar bir araya gelerek LEED konusunda platform oluşturmalıdırlar. Projeler geliştirmelidirler. Yapılan her çalışmadaki gibi, asıl hedef LEED sertifikası değil topluma YAŞAM KALĐTESĐ sunmak olmalıdır. Bütün bu çalışmalar öz kaynaklarımız kullanarak yapılmalıdır. Bu çalışmaların yan ürünü olarak ekonomik kazanç ve istihdam ortaya çıkacaktır.
KAYNAKLAR (Tüm Bölümlerdeki) [1] Froeshle, L.M., Environmental Assessment and Specification of Green Building Materials, The Construction Specifier, 53, October 1999. [2] Spiegel, R., Meadows, D., Green Building Materials: A Guide to Product Selection and Specification, John Wiley & Sons, Inc., New York, 1999. [3] Kalataş, H, Yeşil Bina, Termodinamik Dergisi, 66-76, Kasım-Aralık, 2008. [4] Kıncay, O. Su Çevrimli Isı Pompası Ders Notu, 2008. [5] Kıncay, O. Güneş Enerjisi Ders Notu, 2008. [6] Yener, A.K., Binalarda Günışığından Yararlanma Yöntemleri: Çağdaş Teknikler, Tesisat Mühendisliği Dergisi, 108, 34-43, 2008. [7] Fitöz, Đ., Mimari Tasarımda Sürdürülebilirlik; Geri Dönüşüm ve Etkin Kaynak Kullanımı, Tesisat Dergisi, 158, 78-86, 2009. [8] Kıncay, O., Mekanik Tesisat -Yeşil Binalar Ders Notu, Yapı Đşletmesi, Y.Lisans, 2010. Prof. Dr. Olcay KINCAY
KAYNAKLAR [9] Kıncay, O., Yumurtacı, Z., Bekiroğlu, N., Rüzgar Enerjisi, Böl I- II, 2009. [10] Kıncay, O., Bekiroğlu, N., Yumurtacı, Z., Güneş Pilleri, Böl I- II, 2009. [11] The Leadership in Energy and Environmental Design (LEED) Green Building Rating System, http://www.usgbc.org/leed [12] en.wikipedia.org [13] home.hecnet.nl [14] www.alarko-carrier.com.tr [15] www.arkitera.com [16] www.aiany.org [17] www.buildinggreen.com [18] www.ciwmb.ca.gov/greenbuilding [19] www.cal-iaq.org [20] www.greenbuildingsnyc.com [21] www.dpla.water.ca.gov/urban/conservation/landscape/wucols/ Prof. Dr. Olcay KINCAY
KAYNAKLAR [22] www.mcgill.ca [23] www.mimdap.org [24] www.nowpublic.com [25] www.nytimes.com [26] www.sustainable.doe.gov/freshstart/articles/ptipub.htm [27] www.yalitim.com [28] www.yesilbina.com [29] www.cevredostubinalardernegi.org [30]www.dailycommercialnews.com/article/20061211100 [31]http://www.yapi.com.tr/HaberDosyalari/Detay_istanbulsapphiretabanlioglu-mimarlik_740.html?HaberID=60048 [32] www.yapex.com/haberdetay.aspid=2587 Prof. Dr. Olcay KINCAY
Teşekkürlerimle Prof.Dr.Olcay KINCAY