EMEKLİ BANKACİ DERMEKLERİ PLATFORMU MUTABAKAT PROTOKOLÜ 1. KAPSAM: Emekli Bankacı Dernekleri platformu, özel ve kamu bankalarından emekli olanların kurmuş olduğu banka emekli ve sosyal yardımlaşma derneklerini, şubelerini ve şubesi olmayan emekli derneklerinin il temsilciliklerini kapsar. 2. AMAÇ: Emekli Bankacı Dernekleri amaçları ile ilgisi bulunan ve kanunlarla yasaklanmayan alanlarda, kendi aralarında veya vakıf, sendika ve benzeri sivil toplum kuruluşlarıyla ortak bir amacı gerçekleştirmek üzere ve yetkili organlarının kararı ile platform oluşturabilirler. Emekli Bankacı Dernekleri arasında birlik ve dayanışmayı sağlamak, Sosyal Güvenlik ve Genel Sağlık yasa ve yönetmeliklerinin hazırlanması ve uygulanmasında Emeklilerin sosyal hukuki, ekonomik ve kültürel haklarının korunması, geliştirilmesi ve günün koşullarına uyarlanmasına yönelik planlama, birlikte sosyal ve kültürel etkinlikler düzenlemek ve çalışma yapmak, yurt ve il genelinde eylem birliğini sağlamak. Aynı il içinde yer alan Emekli Bankacı Derneklerinin şubeleri arasında dayanışmayı ve ilişkilerini geliştirmek. Sosyal Güvenlik ve Genel Sağlık uygulamalarında Emekli Sandık ve vakıfların üyelerine sağladığı ekonomik, sosyal, kültürel ve emekli haklarını korumak, sorunlara yönelik ortak faaliyetleri koordine etmek, dernek üyelerinin sorunlarına destek vermek ve bu konuda genel eğilimler doğrultusunda karar almak ve uygulamaktır. 3. PLATFORMUNUN BAŞKANLAR KURULU VE ÇALIŞMA İLKELERİ 3.1- Başkanlar Kurulu: Platforma katılan Emekli Bankacı Demekleri Başkanlarından oluşur. Dernek başkanının mazereti halinde toplantıya yetkili kılındığı bir resmi yazı ile bildirilen temsilcisi katılır. Çalışma döneminin ilk toplantısında Kurul Platform Başkanını seçer. 3.2- Platform Başkan ve Başkan Yardımcısı: Emekli Bankacı Dernekleri Başkanlar kurulu, Platform Başkan ve Başkan yardımcısını veya Başkan yardımcılarını 2 yıllık süre için Başkanlar Kurulu üyeleri arasından seçer ve Platform Başkanı dönem sözcülüğünü üstlenir. Başkanlar kurulunun başkan ve başkan yardımcısı görev aldığı derneklerdeki Dernek başkanlığı sıfatını kaybetmeleri veya istifaları halinde, yapılacak ilk Başkanlar Kurulu toplantısında kurul, başkanını ve yardımcısını veya yardımcılarını kalan süre için yeniden seçer. Başkanlar kurulunda seçilen başkan ve başkan yardımcıları tekrar seçilebilirler. Başkanlar Kurulu Platforma üye emekli bankacı dernekleri başkanlarından oluşur. Aralarında bir başkan, üç başkan yardımcısı, bir genel sekreter seçerler. Genel Sekreter katılımcı derneklerin başkanları arasından seçilebileceği gibi başkanlar kurulu dışından katılımcı derneklerin başkan yardımcıları ve genel sekreterleri arasından da seçilebilir bu durumda seçilen genel sekreter kurulda oylamaya katılamaz. Platform Başkanı bulunmadığı hallerde Başkanın yetki verdiği başkan yardımcısı, başkanı temsil eder ve platform koordinatörlüğünü yürütür. Platform Dönem Başkanı veya vekâlet eden Başkan yardımcısı gerektiğinde Başkanlar kurulunu ve Yürütme Grubunu toplantıya çağırır. Platform Başkanı, Emek Platformu, STK, Vakıflar, sendikalar özel ve resmi kuruluşlar ile yapılacak toplantılarda ve görüşmelerde Emekli Bankacı Derneklerini temsil eder. Platform Başkanı, Platformun yazılı doküman ve bilgilerini muhafaza ederek, bu dokümanları Başkanlık görevinin sona ermesiyle yeni Başkana veya Başkan Yardımcılarına devreder.
3.3-BAŞKANLAR KURULU ÇALIŞMA İLKELERİ Platforma katılan derneklerin yönetim kurullarında oluşturulan kararlan ve Platform Çalışma grubunda alınan ortak eylem planlarını karara bağlar. Platform Başkanlar Kurulunun aldığı kararlar Platformu oluşturan Emekli Bankacı Derneklerinin tüzüksel işleyiş, amaç ve ilkeleri ile kararlarına aykırı olamaz. Eylem birliğini bozucu davranışlar da bulunamaz. Platform Başkanlar Kurulunun planladığı faaliyetler, genel çalışma programının aksamaması için katılımcı derneklerin genel merkez yönetim kurullarına götürülebilir ve ihtiyaç halinde buralarda değerlendirilir, Platformu oluşturan dernekler, faaliyetleri nedeniyle kendi genel kurullarına karşı sorumludur, Platform çalışmaları nedeniyle oluşacak masraflar, platform başkanlar kurulunun alacağı karar doğrultusunda ve üye sayısına göre katılımcı derneklere paylaştırılır. Toplantıya üst üste 3 kez katılmayan Platform üyesinin durumu, ilgili dernek yönetim kurulunda değerlendirilir. Yerel eylem ve etkinliklerde "Emekli Bankacı Dernekleri Platformu" ibaresi kullanılır. 3.4-BAŞKANLAR KURULU TEMSİL VE KARAR YETKİLERİ: Platforma üye derneklerin başkanları Başkanlar kurulunda birer oyla temsil hakkına sahiptir. Kararlar salt çoğunlukla alınır. Alınan kararlara katılımcı dernekler uymakla yükümlüdür. 4. PLATFORM YÜRÜTME GRUBU: Katılımcı derneklerin Başkan Yardımcıları, Genel Sekreterleri veya dernek yönetim kurulunun yetkili kıldığı temsilcinin katılımı ile oluşur. Dernek Başkanları Yönetim Grubunun doğal üyesidir. 4.1. YÜRÜTME GRUBU ÇALIŞMA İLKELERİ Platform yürütme Grubu, Platform Genel Sekreterinin çağrısı ve yönetiminde toplanır. Katılımcı derneklerden gelen talepler ve güncel gelişmeler, platform olarak yapılması düşünülen etkinlikler, girişim ve faaliyetler konusunda yapmış olduğu çalışmaları ve ortaya çıkan görüşleri değerlendirir ve bu doğrultuda platformun genel eğilimini belirler, Başkanlar Kuruluna Sunar. Platform Başkanlar Kurulunun aldığı kararlar doğrultusunda faaliyetlerini planlar ve yürütür. Merkezi eylem ve etkinliklerde yürütme grubu," Emek Platformu" Yönetimi ile emekli dernekleri Federasyon ve Konfederasyon ve benzeri resmi ve özel kurum ve kuruluşlar tarafından görevlendirilmiş kurul üyeleriyle koordineli çalışır. 5.Platform projesi Finansmanı : Platform çalışmaları için yapılacak masraflar üye emekli derneklerine üye sayılarına göre paylaştırılır. Platforma üye dernekler her yıl ocak ayı içinde yılsonu üye sayılarını resmi bir yazı ile platforma bildirir. TARİH: 18.11.2009 EMEKLİ BANKACI DERNEKLERİ PLATFORMU KURUCU ÜYELERİ
DAYANAK: Platform Mutabakat belgesi, Emekli Bankacı Dernekleri Tüzüğüne uygun olarak "Dernek Tüzükleri ve genel hükümlere" dayanılarak hazırlanmıştır. YÜRÜRLÜK VE DİĞER ESASLAR: İşbu mutabakat belgesi, platforma katılan Emekli Bankacı dernekleri Yönetim Kurullarınca görevlendirilen kurucu üyelerin bu mutabakat protokolü imzalamaları ile yürürlüğe girer. Hazırlayan: Erol Yaman 18.11.2009
Sayın İstanbul 15.04.2009 FARUK ÇELİK Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ANKARA Sayı: 8 Konu: Emekliler arasındaki maaş adaletsizliği Malumunuz olduğu veçhile SSK ve Banka ile Sigorta şirketlerinin kurduğu Vakıf-Sandıkların çoğunluğunda emekliler ile malul, dul ve yetimleri çok farklı emekli aylıkları almaktadırlar. Çalışma Hayatı boyunca aynı görevde çalışan, aynı sürede, aynı oranda prim ödeyen, aynı yaşta emekli olan fakat emeklilik tarihlerine göre birbirinden çok farklı emekli aylığı almakta olanların uğradığı kayıplar maalesef korunması altında bulundukları Sosyal güvenlik yasaları ve sahip oldukları anayasal haklarına rağmen bu güne kadar telafi edilememiştir. Bu emeklileri 9 gruba ayırarak irdelediğimizde; 1. Grup Emekliler: Nisan 1950-Mart 1969 bu dönemde aylıklar tek bir Gösterge Tespit Tablosu ile sigorta primine esas alınan son 3 takvim yılı kazancının alt sınırı ve üst sınırı göz önüne alınarak düzenlenmiş. Aylık Bağlama oranı yüzde 70'de dondurulmuştur. 2. Grup Emekliler: Mart 1969-Mart 1982 bu dönemde emekli olanlar her yıl için ayrı ayrı yapılan Gösterge Tespit Tabloları ile prime esas kazancın alt ve üst sınırı dikkate alınarak aylık bağlama oranı yüzde 85'te dondurularak emekli aylığına hak kazanmışlardır. 3. Grup Emekliler: 1983 yılında da 2795 ve 2934 sayılı yasalarla yeni gösterge tabloları yapılmıştır. Bu tablolara göre de farklı emekli aylıkları bağlanmıştır. 4. Grup Emekliler: 1987 yılında çıkarılan 3395 sayılı Süper Emeklilik yasasına göre Nisan 1950- Mart 1982 dönem emeklileri Değiştirilen Gösterge Tabloları ile 1.derece 9.kademesinden en yüksek borçlanarak "Süper Emekli" olma hakkını kazanmışlardır. Bu hakkı kazananlar "Geçici Gösterge Tablosu üzerinden" en yüksek 5000 göstergeden 4 milyon 200 bin ya da 5 milyon 40 bin lira ödemişlerdir. 5. Grup Emekliler: 1987 yılında çıkarılan 3395 sayılı Süper Emeklilik yasasına göre süper emekli olma hakkı kazandığı halde, Alt gösterge tablosunun 1.derece 9. kademesinden emekli olup ekonomik gücü 4 milyon 200 bin lira ödemeye yetmediği için borçlanamayıp Süper Emekli olamayanlar. Alt gösterge tablosunun 1.derece 9.kademesine ulaşamadıkları için yaşam boyu normal emekli kalanlardır. 6. Grup Emekliler: 1982 yılından 1993 yılına kadar emekli olanları kapsamaktadır. Aylık talep tarihinden önceki 5 takvim yılında prim hesabına esas gösterge tablosundaki en yüksek gösterge üzerinden hesaplanan kazançların 5 yıllık tutarının yıllık ortalaması üzerinden aylık bağlamaya hak kazanmışlardır. 7. Grup Emekliler: 23 Mart 1993 tarihinde çıkarılan 3869 sayılı yasaya tabi olanlardır. Bu yasa yaşlılık aylığının hesaplanması koşulunu değiştirmiş ve üst gösterge tablosundan yaşlılık aylığı almaya hak kazananların aylıkları, prime esas alınan kazanç ortalamaları 5 takvim yılına göre değil 10 takvim yılına göre hesaplanmıştır. Uygulama 1994 yılından 2000 yılına kadar emekli olanlara kademeli olarak uygulanmıştır. Alt gösterge tablosundan aylık almaya hak kazananların göstergeleri yine 5 takvim yılının kazancına göre saptanmıştır. 8. Grup Emekliler: 1 Ocak 2000 de yürürlüğe giren 4447 sayılı yasa ile katsayı ve gösterge sistemi kaldırılarak enflasyon oranları ile güncelleştirilmiş hesaplamalarla gelişme hızı da esas alınarak emekli aylıkları bağlanmıştır. 9. Grup Emekliler: 2008 yılında yürürlüğe giren 5510 sayılı Sosyal Güvenlik Yasası ile oluşacak yeni emekli gruplardır.
Yürürlüğe konulan ve bilahare iptal edilen 3395 sayılı süper emeklilik yasası Sosyal Sigortalar yasasında değişiklik yapılmasına ilişkin bir yasa olmasına rağmen diğer sosyal güvenlik kurumlarını da etkilemiştir. Bu yasa SSK ve ona tabi Vakıf-Sandıklardaki sigortalılar arasındaki dengeleri bozmakla kalmamış SSK ile Bağ-Kur ve TC Emekli Sandığı arasında da büyük dengesizlikler oluşturmuştur. Çıkarılan 3396 sayılı yasa ile Bağ-Kur emeklilerinin emekli aylıkları iyileştirilmiş ve TC Emekli Sandığında 375 sayılı yasa hükmünde kararname ile emekli dul ve yetim aylıklarında çok önemli bir artış sağlanmıştır. SSK'da 3395 sayılı Süper emekli yasası iptal edilirken maaşlarda artış sağlayan Bağ-Kur ve TC. Emekli Sandığı yasaları yürürlükte kalmıştır. TC. Emekli Sandığında 1969 yılında yürürlüğe konulan 1101 sayılı yasanın Ek madde 9'u ile bundan 30 yıl önce aynı kadro, aynı rütbe ya da aynı görevden emekli olan kamu görevlisiyle bu gün emekliye ayrılan kamu görevlileri aynı emekli aylığını almaktadır. Bu uygulama dul ve yetim aylıkları için de geçerlidir. Ancak SSK emeklileri için durum farklıdır. Bütün yasalar ve düzenlemeler yaşama geçirilirken eski emeklilerin maaşlarında intibak yapılmaması haksızlık ve adaletsizlikleri de beraberinde getirmiştir. İş Kanununda eşit işe eşit ücret denilmesine ve gerçekten de yıllar itibariyle enflasyon farkı ile aynı koşullarda ücret almalarına, aynı koşullarda prim ödemelerine, aynı görevden aynı hizmet yılı ile emekli olmalarına karşın emeklilik yaşamında eşitlik hakları çiğnenen emekliler çok farklı aylıklar almaktadırlar. Eski bir emekli 650 TL, yeni emekli ise takriben 1650 TL emekli aylığı aldığı ülkemizde intibak sorununun yıllardır halledilememesi eski emekliler için mağduriyetin de ötesinde yaşam haklarının ellerinden alındığı gerçeğini ortaya koymuştur. Yüzdelik enflasyon oranı üzerinden artış sağlanan emekli aylıklarında makasın daha da çok açılacağı aşikârdır. Yaşamsal harcama kalemlerinde (doğalgaz, elektrik, su, ulaşım, haberleşme, gıda, barınma gibi..) yüksek oranlı artışlara karşılık enflasyon oranında emekli aylıklarında yapılan artışlar, emeklilerin ekonomik güçlerini her geçen gün geriye götürmüştür. Eski emeklilerin sadece intibak sorunu ile değil, enflasyon oranına bağlanmış maaş artış uygulaması nedeniyle de yaşam hakları ellerinden alınmıştır. Ayrımcılığa uğrayan emekliler bu gün açlık sınırının altında yaşam mücadelesi vermektedirler. Ülkemizde çoğunluğu açlık sınırının altında ve borç batağında yaşam savaşı veren emeklilerin anayasa, insan haklan ve yasalar göz önüne alınarak intibak sorunlarının bir an evvel çözüme kavuşturulması, eşitlik ilkesinin sağlanması, gerçekleri yansıtmayan enflasyon oranları yerine maaş artışlarına temel alınacak geçinme endeksi belirlenmesi hususunu takdir ve tensiplerinize, tavassutlarına arz ederiz. Saygılarımızla EMEKLİ BANKACI DERNEKLERİ PLATFORMU AKBANK EMEKLİLERİ DERNEĞİ Sinanpaşa Malı. Beşiktaş Cad. Ak İşhanı YAPI ve KREDİ BANKASI EMEKLİLERİ DERNEĞİ Büyükdere Cad. No 23 Kat-6 Beşiktaş / İstanbul Tlf: (0212) 327 65 37-38 Hukukçular Sit. No:24 D:35 Mecidiyeköy / İSTANBUL Tlf: (0212) 272 89 89 ŞEKERBANK T A Ş EMEKLİLERİ DERNEĞİ Mithapaşa Cad. No.58/I3 VAKIFLAR BANKASI EMEKLİLERİ DERNEĞİ Gazı Mustafa Kemal Bulvarı Yenişehir / ANKARA TLF (0317) 41734 75 No:39/3 Demirtepe / ANKARA Tlf: (0312) 231 53 08 /(0312) 23103 00
Sayın İstanbul 7.12.2009 ÖMER DİNÇER Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı ANKARA Konu: Bakanlığa gönderilen 15.04.2009-9 sayılı yazımız ve cevabi 5.05.2009-300646 sayılı yazı Hk: İlgi yazımızda da belirtildiği gibi Sosyal Sigortalar Kanununda çeşitli tarihlerde yapılan düzenlemeler yaşama geçirilirken eski emeklilerin aylıklarında intibak yapılmaması haksızlık, eşitsizlik ve adaletsizlikleri de beraberinde getirmiştir. Emekliler aktif sigortalı olduğu süreçte, enflasyon farkı ile hemen hemen aynı ücretleri almış, aynı oranda prim ödemiş, aynı süre çalışmış, ancak; emekli olduklarında birbirinden çok farklı aylıklar bağlanmıştır. Farklı aylıklar alanların içinde intibak yapılmayan çok düşük aylıkla mağduriyete uğrayanların sosyal güvenlik ve anayasal haklarının korunmadığı inancındayız. Ayrımcılığa uğrayan, anayasal eşitlik hakları çiğnenen eski bir emekli 650 TL aylık alırken birkaç yıl önce emekli olanların 1.700 TL maaş aldığı ülkemizde " intibak sorunu "nun bir an evvel çözüme kavuşturulması yaşamsal önem arz etmektedir. Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığından 5.05.2009/300646 sayılı tarafımıza gönderilen cevabi yazıda vurgulandığı üzere; "...emekli olanların aylıklarının hesabında 5510 sayılı kanunla mülga 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun yürürlüğe girdiği 17.07.1964 tarihinden itibaren farklı tarihlerde yürürlükte bulunan gösterge tablolarına göre emekli olanların aylıkları arasındaki farklılıklarla, 506 sayılı Kanunun aylıkların hesaplanmasına ilişkin maddesinin farklı tarihlerde yürürlüğe giren kanunlarla düzenlenmesi nedeniyle, farklı sistemlere göre hesaplanan aylıklar arasında oluşan farkların giderilerek intibak işlemlerinin yapılabilmesi yeni bir yasal düzenleme gerektirmektedir" denilmiştir. Bakanlığın bu açıklamalarının uygulamaya dönüşmesini sağlayacak yasa taslağının bir an önce bakanlığınızca hazırlanarak başbakanlığa gönderilmesini önemle ve ivedilikle bekliyoruz. Çünkü; yaşamsal kalemlerde ( doğalgaz, elektrik, su, ulaşım, eğitim, gıda, barınma, iletişim...) yüksek oranlı artışlara karşın, emekli aylıklarına son yapılan 1,8 lik ve daha önceki yıllarda da yapılan çok düşük artışlarla emeklilerin ekonomik güçleri her geçen gün daha da geriye gitmiştir. Emekli aylıklarının altı ayda bir sadece TÜFE oranı kadar arttırılması uygulaması sonlandırılarak emeklilere büyümeden pay verilmesi insanca yaşamaları için elzemdir. En temel insan hakkı olan, yaşama hakları adeta ellerinden alınan emekliler sadece intibak sorunu ile değil enflasyon hesaplama şekli ve refahtan pay alamama sorunları ile de mücadele vermektedirler.
Çoğunluğu açlık sınırında olan işçi emeklilerinin intibak sorunlarının bir an evvel çözüme kavuşturulmasını, bize göre hesaplama tekniği itibariyle objektif kriterlerden uzak olduğunu düşündüğümüz enflasyon oranları yerine, refahtan pay alacak şekilde hazırlanacak Geçim Endeksi'nin de bir kanunla hayata geçirilmesini arz ve talep ederiz. Ek:2 yazı fotokopisi Saygılarımızla EMEKLİ BANKACI DERNEKLERİ PLATFORMU Akbank Emeklileri Demeği Beşiktaş Caddesi N:23 Ak İş Hanı K:6 Beşiktaş/İstanbul Tel:0212 3276537-38 Anadolu Emlak Mensupları Emeklileri Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği Mehmet Akif cad. 1. Sokak N:23 Haydar Akın İş Merkezi-2 K.: 1 N:3 Şirinevler/İstanbul Tel: 0212 6398774 Dışbank Emeklileri Derneği Halaskargazi Caddesi Yılmazlar Pasajı Şişli/İstanbul Tel:0212 2242535 Şekerbank Emeklileri Derneği Mithatpaşa caddesi N:58/13 Yenişehir/Ankara Te:0312 417 3 4 25 Vakıflar Bankası Emekliler Demeği Gazi Mustafa Kemal Bulvarı N:39/3 Demirtepe/AnkaraTel: 0312 231 53 08 Yapı ve Kredi Bankası Emeklileri Sosyal Yardımlaşma Demeği Büyükdere caddesi Hukukçular Sitesi N:24 D:35 Mecidiyeköy/İstanbul Tel: 0212 272 89 89