İçindekiler Amaç... 4 Tanımlar ve Kısaltmalar... 4 Atıf Yapılan Dkümanlar... 4 Referans... 5 Srumlular... 5 Uygulama esasları... 5 Enerji Tüketim Verilerinin Kaydedilmesi, Takip ve Kntrlünün Sağlanması... 5 Elektrik Tüketimi... 5 Elektrik Tüketim Verilerinin Değerlendirilmesi... 6 Elektrik tüketiminin karbn emisyn etkisi... 7 Cihaz ve ekipmanların elektrik tüketim verilerinin takip ve kntrlü... 8 Dğalgaz Tüketimi... 8 Dğalgaz tüketim verilerinin değerlendirilmesi... 9 Dğalgaz tüketiminin karbn emisyn etkisi... 10 Cihaz ve ekipmanların dğalgaz tüketim verilerinin takip ve kntrlü... 10 Akaryakıt tüketimi... 11 Akaryakıt tüketim verilerinin değerlendirilmesi... 11 Akaryakıt tüketiminin karbn emisyn etkisi... 12 Cihaz ve ekipmanların akaryakıt tüketim verilerinin takip ve kntrlü... 12 Su Tüketimi... 13 Su tüketim verilerinin değerlendirilmesi... 13 Tplam enerji tüketimlerinin takibi ve değerlendirilmesi... 13 Mevzuat Takibi... 15 Verimlilik daklı satın alma işlemleri... 15 Cihazlar tarafından tüketilen enerji türleri... 15 Tplam enerji tüketimleri... 16 Enerji Tüketimini azaltan ürünlerin seçimi... 16 Yenilenebilir enerji... 16 Enerji tüketimini etkileyen hizmet alımları... 17 Enerji Etüdü Hizmeti... 17 Prje Hizmeti... 17 Temin edilen ürünlerin kntrlü... 17 Enerji Temini... 17 Yakıt Temini... 17 Enerji Kimlik Belgesi Temini... 17 Revizyn listesi;... 19 Sayfa 2 / 19
Tabl 1 2016 YILI ELEKTRİK TÜKETİM VERİ GİRİŞİ ÖRNEĞİ... 5 Tabl 2 2016 ISITMA/SOĞUTMA DERECE.GÜN SAYILARI DEĞERLENDİRME TABLOSU ÖRNEĞİ... 6 Tabl 3 ELEKTRİK TÜKETİMİNE BAĞLI KARBON EMİSYONU TABLOSU... 7 Tabl 4 AYLIK DOĞALGAZ TÜKETİM TAKİP KONTROL LİSTESİ (ÖRN)... 8 Tabl 5 2016 ISITMA/SOĞUTMA DERECE.GÜN SAYILARI DEĞERLENDİRME TABLOSU ÖRNEĞİ... 9 Tabl 6 DOĞALGAZ TÜKETİMİNE BAĞLI KARBON EMİSYONU TABLOSU... 10 Tabl 7 AYLIK AKARYAKIT TÜKETİM TAKİP KONTROL LİSTESİ (ÖRN)... 11 Tabl 8 AKARYAKIT TÜKETİMİNE BAĞLI KARBON EMİSYONU T.... 12 Tabl 9 AYLIK SU TÜKETİM TAKİP KONTROL LİSTESİ (ÖRN)... 13 Tabl 10 AYLIK TOPLAM ENERJİ TÜKETİMLERİ TABLOSU (ÖRN)... 13 Tabl 11 AYLIK KÜMÜLATİF TOPLAM ENERJİ TÜKETİMLERİ TABLOSU (ÖRN)... 14 Tabl 12 YILLIK ENERJİ TÜKETİM DEĞİŞİMİ TABLOSU... 14 Tabl 13 TEP (TON EŞDEĞER PETROL) DÖNÜŞÜM KATSAYILARI LİSTESİ... 14 Şekil 1 KIYASLAMA GRAFİĞİ ÖRNEK (ELEKTRİK / HDD)... 7 Şekil 2 KIYASLAMA GRAFİĞİ ÖRNEK (ELEKTRİK / CDD)... 7 Şekil 3 ELEKTRİK TÜKETİMİNE BAĞLI KARBON EMİSYON MİKTARININ YILLARA BAĞLI DEĞİŞİMİ GRAFİĞİ (ÖRNEK)... 7 Şekil 4 ENERJİ TÜKETİMİNE BAĞLI KARBON EMİSYONU ORANLARI GRAFİĞİ... 8 Şekil 5 KIYASLAMA GRAFİĞİ ÖRNEK (DOĞALGAZ / HDD)... 9 Şekil 6 KIYASLAMA GRAFİĞİ ÖRNEK (DOĞALGAZ / CDD)... 10 Şekil 7 DOĞALGAZ TÜKETİMİNE BAĞLI KARBON EMİSYON MİKTARININ YILLARA BAĞLI DEĞİŞİMİ GRAFİĞİ (ÖRNEK)... 10 Şekil 8 ENERJİ TÜKETİMİNE BAĞLI KARBON EMİSYONU ORANLARI GRAFİĞİ... 10 Şekil 9 AKARYAKIT TÜKETİMİNE BAĞLI KARBON EMİSYON MİKTARININ YILLARA BAĞLI DEĞİŞİMİ GRAFİĞİ (ÖRNEK)... 12 Şekil 10 ENERJİ TÜKETİMİNE BAĞLI KARBON EMİSYONU ORANLARI GRAFİĞİ... 12 Şekil 11 AYLIK ENERJİ TÜKETİM GRAFİĞİ (ÖRN)... 14 Şekil 12 YILLIK TOPLAM ENERJİ TÜKETİMLERİ GRAFİĞİ (ÖRN)... 14 Sayfa 3 / 19
Amaç Bu prsedür; faaliyetlerimize bağlı enerji ve küresel kaynak kullanımlarının takip ve kntrl edilmesi. Belirlenen referans veriler ile kıyaslayarak tüketim perfrmanslarının değerlendirilmesi ve iyileştirilmesi amacı ile hazırlanmıştır. Bu kapsamda; Enerji tüketimine ilişkin yasal kriterlerin belirlenmesi ve takibi, Tüketim verilerinin kıyaslanabilmesi için uygun perfrmans göstergelerinin ve referans değerlerinin belirlenmesi, Enerji kaynak tüketimlerinin düzenli larak gözden geçirilmesi ve değerlendirilmesi ve bu çalışmaların uygun biçimde kayıt altına alınması, Üretim kapasitesi ve persnel knfr şartlarından taviz verilmeden verimin artırılması için yapılabilecek aksiynların belirlenmesi, kayıt altına alınması ve işletilmesi, İsraf kaynaklarının belirlenmesi ve bertaraf edilmesi için gerekli aksiynların belirlenmesi, kayıt altına alınması ve işletilmesi, Enerji verimliliğinin artırılması amacıyla farkındalık tplantıları ve eğitimlerinin düzenlenmesi, Enerji tüketiminin yanı sıra, neden lunan karbn emisyn verilerinin hesaplanması ve takibi, Gerçekleştirilecektir. Bu suretle; Enerji tüketimlerine ilişkin yasal yükümlülüklerin eksiksiz bir biçimde yerine getirilmesinin garanti altına alınması, Enerji ve küresel kaynak tüketimlerinde verimliliğin artırılması, CO 2 Emisynunun azaltılması Sağlanacaktır. Tanımlar ve Kısaltmalar Perfrmans Göstergeleri: Enerji ve küresel kaynak tüketimlerinin, kıyaslanabilmesi, değerlendirilebilmesi için dikkate alınacak araçların her biri. (Persnel sayısı, üretilen enerji miktarı, mesai sayısı vb.) Referans Değerler: Perfrmans göstergeleri marifeti ile hesaplanan birim tüketim değerleri. VAP (Verimlilik Artırıcı Prje): Enerji verimli ekipman ve sistem kullanımı, narım, yalıtım, mdifikasyn, rehabilitasyn ve prses düzenleme gibi yllarla; gereksiz enerji kullanımının, atık enerjinin, enerji kayıp ve kaçaklarının önlenmesi veya en aza indirilmesi ile birlikte atık enerjinin geri kazanılması gibi knulardaki çözümleri içine alan ve Genel Müdürlük tarafından tebliğ larak yayımlanan usul ve esaslara uygun larak, bileşenler bazında hazırlanan detaylı prjeler. Küresel Kaynak Srumlusu: Tüketim verilerinin takip ve kntrlünden srumlu yönetici. Enerji Yöneticisi: Enerji yöneticisi: Kanun kapsamına giren endüstriyel işletmelerde veya binalarda enerji yönetimi ile ilgili faaliyetlerin yerine getirilmesinden yönetim adına srumlu, enerji yöneticisi sertifikasına sahip kişiyi, 1 Enerji Verimliliği: Ofis alanlarında yaşam standardı ve hizmet kalitesinin, santrallerde ise üretim miktarının düşüşüne yl açmadan birim hizmet veya ürün miktarı başına enerji tüketiminin azaltılmasını. Enerji Etüdü: Mevcut fis ve santrallerin enerji tüketimleri ile fiziksel durumun kıyaslanmasını sağlayan. Ciddi seviyede enerji tüketen cihaz ve sistemlerin test ve muayenesi snucu elde edilen verileri içeren, saha inceleme ve değerlendirme raprları. Atıf Yapılan Dkümanlar Atıf yapılan iç dkümanlar aşağıda sıralanmıştır. İş bu prsedür içinde söz knusu atıfların rahat bir biçimde algılanması için sarı vurgu kullanılmıştır. P13-F01 ENERJİ/KÜRESEL KAYNAK TÜKETİM TAKİP KONTROL FORMU 1 ENERJİ KAYNAKLARININ VE ENERJİNİN KULLANIMINDA VERİMLİLİĞİN ARTIRILMASINA DAİR YÖNETMELİK Sayfa 4 / 19
/01 ELEKTRİK TÜKETİM ANALİZİ /02 DOĞALGAZ TÜKETİM ANALİZİ /03 AKARYAKIT TÜKETİM ANALİZİ /04 SU TÜKETİM ANALİZİ /05 KAYNAK TÜKETİM VERİLERİ KIYASLAMA ANALİZİ /06 TOPLAM ENERJİ TÜKETİM DEĞERLERİ /07 TAHMİNİ KARBON SALINIM ANALİZİ /08 DERECEGÜN-TÜKETİM DEĞERLERİ KIYASLAMA ANALİZİ (ELEKTRİK DOĞALGAZ) P13-F02 TÜKETİM PERFORMANS ANALİZİ P13-F03 ENERJİ TĞKETEN CİHAZ/SİSTEM LİSTESİ P13-F04 JENERATÖR YAKIT TÜKETİM KONTROL F. Referans İş bu dkümanın hazırlanmasında referans alınan dış kaynaklı dkümanlar aşağıda belirtilmiştir. TS EN ISO 50001_Enerji yönetim sistemleri - Şartlar ve kullanım için kılavuz ENERJİ KAYNAKLARININ VE ENERJİNİN KULLANIMINDA VERİMLİLİĞİN ARTIRILMASINA DAİR YÖNETMELİK_ Bu Yönetmeliğin amacı; enerjinin etkin kullanılması, enerji israfının önlenmesi, enerji maliyetlerinin eknmi üzerindeki yükünün hafifletilmesi ve çevrenin krunması için enerji kaynaklarının ve enerjinin kullanımında verimliliğin artırılmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir. BİNALARDA ENERJİ PERFORMANSI YÖNETMELİĞİ_ Bu Yönetmeliğin amacı, binalarda enerjinin ve enerji kaynaklarının etkin ve verimli kullanılmasına, enerji israfının önlenmesine ve çevrenin krunmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir. Srumlular Bu dkümanın etkinliğinin sağlanmasından; Küresel Kaynak Srumlusu ve Yönetim Temsilcisi müşterek srumludur. Uygulama esasları Enerji Tüketim Verilerinin Kaydedilmesi, Takip ve Kntrlünün Sağlanması Enerji ve küresel kaynak tüketimleri; P13-F01 ENERJİ/KÜRESEL KAYNAK TÜKETİM TAKİP KONTROL FORMUNA bizzat Küresel Kaynak Srumlusu tarafından kaydedilecektir. Söz knusu frm iş bu prsedür kapsamında giren bütün enerji ve küresel kaynakları içerecek şekilde luşturulmuştur. Tüketim analizleri, iş bu frm marifeti ile üretilen grafikler üzerinden gerçekleştirilecektir. İş bu prsedür içinde belirtilen listeler, kademeli larak M- Files prgramı altında dijital larak luşturulacak ve takip edilecektir. Elektrik Tüketimi Elektrik tüketim verileri; aşağıda belirtildiği üzere P13 F01 Frmu Elektrik Tüketim Analizi (1. Bölüm) bölümüne kaydedilecektir. 01. Aylık elektrik tüketim değeri (kwh) 02. Fatura bedelleri (TL/ay) Excel frmatında hazırlanan ve dijital rtamda kullanılacak frm, aşağıda belirtilen verileri tmatik larak hesaplayacaktır. 01. Kümülatif elektrik tüketim değerleri (kwh) 02. Birim maliyet (TL/kWh) 03. Tn Eşdeğer Petrl (TEP) 2 Tabl 1 2016 YILI ELEKTRİK TÜKETİM VERİ GİRİŞİ ÖRNEĞİ 2016 kwh kümülatif (kwh) Tutar (TL) Birim Maliyet (kwh/tl) TEP cak 12.800 12.800 4.200 0,33 1,10 şubat 13.890 26.690 4.650 0,33 1,19 mart 26.690 0,00 nisan 26.690 0,00 mayıs 26.690 0,00 haziran 26.690 0,00 temmuz 26.690 0,00 ağusts 26.690 0,00 eylül 26.690 0,00 ekim 26.690 0,00 kasım 26.690 0,00 aralık 26.690 0,00 TOPLAM 26.690,00 8.850 2,30 2 1kWh=0,000086TEP Sayfa 5 / 19
Aylık elektrik tüketimleri sütun grafiği şekline getirilerek, verilerin bir bütün halinde değerlendirilmesi sağlanacaktır. KULLANIM ALANI BAŞI ELEKTRİK TÜKETİMİ (kwh/m 2 ) 01. AYLIK ELEKTRİK TÜKETİM ANALİZİ 02. KÜMÜLATİF ELEKTRİK TÜKETİM ANALİZİ 03. GEÇMİŞ YILLARA İLİŞKİN AYLIK ELEKTRİK TÜKETİMİ KIYASLAMA GRAFİĞİ. 04. GEÇMİŞ YILLARA İLİŞKİN KÜMÜLATİF ELEKTRİK TÜKETİMİ KIYASLAMA GRAFİĞİ Elektrik Tüketim Verilerinin Değerlendirilmesi Bir önceki bölümde belirtildiği gibi luşturulan aylık elektrik tüketim ve kümülatif elektrik tüketim verileri sütun grafikleri halinde kıyaslanacaktır. Ancak çevresel faktörlerin, çalışan sayılarının, çalışma sahalarının vb. değişiklikler nedeniyle söz knusu kıyaslamalar tek başına anlam ifade etmeyecektir. Objektif değerlendirmenin tesisi için perfrmans ölçütlerine ve referans değerlerin belirlenmesi ve kıyaslamanın iş bu veriler üzerinden gerçekleştirilmesi gerekmektedir. P13-F02 TÜKETİM PERFORMANS ANALİZİ frmu içinde belirtilen PERFORMANS GÖSTERGELERİ aşağıda belirtilmiştir. DERECE GÜN SAYILARI (HDD/CDD) 3 PERSONEL SAYISI MESAİ SAYISI KULLANIM ALANI SAYISI Elektrik tüketimi ile ilgili referans değerler, aşağıda belirtilen veriler ışığında belirlenecek ve tüketime ilişkin hedeflerin matematiksel ifadesinde kullanılacaktır. PERSONEL BAŞI ELEKTRİK TÜKETİMİ (kwh/persnel) MESAİ BAŞI ELEKTRİK TÜKETİMİ (kwh/h) Derece.gün sayılarına ilişkin tüketim verilerinin, grafiksel larak değerlendirilmesinin daha uygun lacağı düşünülmektedir. Bunun tesisi için P13-F01 /8. Bölümü (DERECE.GÜN SAYILARI İLE TÜKETİM VERİLERİ ARASINDA KIYASLAMA) kullanılacaktır. Aşağıda; elektrik tüketim verileri ile ısıtma, sğutma derece gün sayılarının değerlendirilmesinde kullanılan tabl ve grafikler örnek halinde verilmiştir. Tabl 2 2016 ISITMA/SOĞUTMA DERECE.GÜN SAYILARI DEĞERLENDİRME TABLOSU ÖRNEĞİ 2016 kwh TEP Derece Gün HDD CDD cak 12.800,00 1,10 547 0 şubat 13.890,00 1,19 311 0 mart 0,00 0,00 310 0 nisan 0,00 0,00 98 0 mayıs 0,00 0,00 82 0 haziran 0,00 0,00 8 47 temmuz 0,00 0,00 0 95 ağusts 0,00 0,00 0 105 eylül 0,00 0,00 30 15 ekim 0,00 0,00 126 0 kasım 0,00 0,00 aralık 0,00 0,00 3 Isıtma Gün Dereceleri [Heating Degree Days HDD] Belirli bir zamanda (gün, ay, yıl) dış rtam ve da sıcaklığını hesaba katarak sğuğun şiddetini açıklar. Birçk ülke gün derecenin hesabı için farklı tanımlar kullanır. Karşılaştırılabilir ve rtak bir kullanım luşturmak için Avrupa Tpluluğu İstatistik Ofisi (Eurstat) HDD nin hesabı için aşağıdaki metdu önermektedir. HDD = (18 C - Tm) x değer T m 15 C (ısıtma eşiği) HDD = 0 eğer T m > 15 C Burada; T m = Günlük rtalama sıcaklık, d= Gün sayısıdır. Hesaplama günlük bazda yapılır. Aylık ve yıllık gün dereceler bunların tplanması ile bulunur. Sğutma Gün Dereceleri [Cling Degree Days CDD] Belirli bir zamanda (gün, ay, yıl) dış rtam sıcaklığını hesaba katarak sıcaklığın şiddetini açıklar. Resmi larak belirlenmiş bir eşik sıcaklık lmamakla birlikte inşaat sektörü enerji yönetim pratiklerinde eşik sıcaklık 22 C larak alınır. Buna göre: CDD = (T m - 22) x değer T m > 22 C (sğutma eşiği) CDD = 0 eğer eğer T m 22 C Sayfa 6 / 19
Tabl 3 ELEKTRİK TÜKETİMİNE BAĞLI KARBON EMİSYONU TABLOSU ELEKTRİK Şekil 1 KIYASLAMA GRAFİĞİ ÖRNEK (ELEKTRİK / HDD) 2016 kwh TEP OCAK 12.800,00 1,10 ŞUBAT 13.890,00 1,19 MART 0,00 0,00 NİSAN 0,00 0,00 MAYIS 0,00 0,00 HAZİRAN 0,00 0,00 TEMMUZ 0,00 0,00 AĞUSTOS 0,00 0,00 EYLÜL 0,00 0,00 EKİM 0,00 0,00 KASIM 0,00 0,00 ARALIK 0,00 0,00 TOPLAM 26.690,00 ELEKTRİK KARBON EMİSYONU 14.551,92 kwh kg Şekil 2 KIYASLAMA GRAFİĞİ ÖRNEK (ELEKTRİK / CDD) Belirtilen grafiklerin incelenmesi sureti ile, çalışma alanlarının ısıtılması, sğutulmasının enerji tüketimi üzerindeki etkileri srgulanacaktır. Geçmiş yıllara ilişkin söz knusu grafiklerde dikkate alınarak perfrmans knusunda hüküm verilmeye çalışılacaktır. Yıllık karbn emisynu artışı ve düşüşü aşağıda örnek larak verilen grafik ile afişe edilecektir. Söz knusu değerlendirmeler Yönetim Temsilcisi ve Küresel Kaynak Srumlusu tarafından müşterek gerçekleştirilecektir. Elektrik tüketiminin karbn emisyn etkisi Elektrik tüketiminin 0,54522 kg/kwh karbn emisynu lduğu kabul edilmektedir. Söz knusu sabit, yıllık elektrik tüketim değeri üzerinden yıllık karbn emisyn değerinin belirlenmesinde kullanılacaktır. P13-F01 /7. Bölümü (TAHİMİNİ KARBON SALINIMI DEĞERLERİ) tplam elektrik tüketimine karşılık gelen tahmini salınım değerini verecektir. Şekil 3 ELEKTRİK TÜKETİMİNE BAĞLI KARBON EMİSYON MİKTARININ YILLARA BAĞLI DEĞİŞİMİ GRAFİĞİ (ÖRNEK) Elektrik tüketimine bağlı karbn emisynunun, tplam emisyn değerine ranı pasta grafiği marifeti ile afişe edilecektir. Sayfa 7 / 19
Dğalgaz Tüketimi Dğalgaz tüketimine ilişkin veriler, aşağıda belirtildiği üzere P13 F01 Frmu Dğalgaz Tüketim Analizi (2. Bölüm) bölümüne kaydedilecektir. 03. Aylık dğalgaz tüketim değeri (Sm 3 ) 04. Fatura bedelleri (TL/ay) Şekil 4 ENERJİ TÜKETİMİNE BAĞLI KARBON EMİSYONU ORANLARI GRAFİĞİ Cihaz ve ekipmanların elektrik tüketim verilerinin takip ve kntrlü Elektrikli cihaz ve ekipmanların tamamı; Küresel Kaynak Srumlusu tarafından P13-F03 ENERJİ TÜKETEN CİHAZ/SİSTEM LİSTESİ ne kaydedilecektir. Söz knusu liste aşağıdaki bilgileri içerecek şekilde tasarlanmıştır. CİHAZ/SİSTEM ADI MARKA/MODEL TÜKETİLEN ENERJİ TÜRÜ (ELEKTRİK) KAPASİTE TÜKETİM DEĞERİ (kw) TAHMİNİ YILLIK ENERJİ TÜKETİM MİKTARI (KULLANIM SÜRESİXTÜKETİM DEĞERİ) İş bu frm verileri üzerinden; A. Ciddi seviyede enerji tüketimi söz knusu cihazların, işletme metdu, çalışma ayarları üzerinde değişiklik yapılarak enerji tüketim miktarının azaltılması vb. fırsatlar tespit edilmeye çalışılacaktır. B. Cihaz/Sistem yenilemelerinde, mevcut enerji tüketim değerleri sınır değer larak kabul edilecek ve düşürülmeye çalışılacaktır. (Kapasite dikkate alınacaktır.) C. Bakım periytlarının enerji tüketimi üzerindeki etkisi srgulanacak, verimin artırılması için gerçekleştirilmesi gereken bakım ve kntrl çalışmaları tanımlanarak takip edilmeye başlanacaktır. Excel frmatında hazırlanan ve dijital rtamda kullanılacak frm, aşağıda belirtilen verileri tmatik larak hesaplayacaktır. 04. Kümülatif dğalgaz tüketim değerleri (Sm 3 ) 05. Birim maliyet (TL/Sm 3 ) 06. Tn Eşdeğer Petrl (TEP) 4 Tabl 4 AYLIK DOĞALGAZ TÜKETİM TAKİP KONTROL LİSTESİ (ÖRN) 2016 Sm 3 Bitim Kümülatif Tutar (TL) Maliyet (Sm3) (TL/Sm 3 ) TEP Ocak 890,00 890,00 990,00 1,11 0,734 Şubat 920,00 1.810,00 1.020,00 1,11 0,759 Mart 1.810,00 0,000 Nisan 1.810,00 0,000 Mayıs 1.810,00 0,000 Haziran 1.810,00 0,000 Temmuz 1.810,00 0,000 Ağusts 1.810,00 0,000 Eylül 1.810,00 0,000 Ekim 1.810,00 0,000 Kasım 1.810,00 0,000 Aralık 1.810,00 0,000 TOPLAM 1810,00 2.010,00 1,493 Aylık dğalgaz tüketimleri sütun grafiği şekline getirilerek, verilerin bir bütün halinde değerlendirilmesi sağlanacaktır. 05. AYLIK DOĞALGAZ TÜKETİM ANALİZİ 06. KÜMÜLATİF DOĞALGAZ TÜKETİM ANALİZİ 07. GEÇMİŞ YILLARA İLİŞKİN AYLIK DOĞALGAZ TÜKETİMİ KIYASLAMA GRAFİĞİ. 08. GEÇMİŞ YILLARA İLİŞKİN KÜMÜLATİF DOĞALGAZTÜKETİMİ KIYASLAMA GRAFİĞİ 4 1Sm 3 =0,000825TEP Sayfa 8 / 19
Dğalgaz tüketim verilerinin değerlendirilmesi Bir önceki bölümde belirtildiği gibi luşturulan aylık dğalgaz tüketim ve kümülatif dğalgaz tüketim verileri sütun grafikleri halinde kıyaslanacaktır. Ancak çevresel faktörlerin, çalışan sayılarının, çalışma sahalarının vb. değişiklikler nedeniyle söz knusu kıyaslamalar tek başına anlam ifade etmeyecektir. Objektif değerlendirmenin tesisi için perfrmans ölçütlerine ve referans değerlerin belirlenmesi ve kıyaslamanın iş bu veriler üzerinden gerçekleştirilmesi gerekmektedir. P13-F02 TÜKETİM PERFORMANS ANALİZİ frmu içinde belirtilen PERFORMANS GÖSTERGELERİ aşağıda belirtilmiştir. DERECE GÜN SAYILARI (HDD/CDD) 5 PERSONEL SAYISI MESAİ SAYISI KULLANIM ALANI SAYISI dğalgaz tüketimi ile ilgili referans değerler, aşağıda belirtilen veriler ışığında belirlenecek ve tüketime ilişkin hedeflerin matematiksel ifadesinde kullanılacaktır. PERSONEL BAŞI DOĞALGAZ TÜKETİMİ (Sm 3 /persnel) MESAİ BAŞI DOĞALGAZ TÜKETİMİ (Sm 3 /h) KULLANIM ALANI BAŞI DOĞALGAZ TÜKETİMİ (Sm 3 /m 2 ) Aşağıda; dğalgaz tüketim verileri ile ısıtma, sğutma derece gün sayılarının değerlendirilmesinde kullanılan tabl ve grafikler örnek halinde verilmiştir. Tabl 5 2016 ISITMA/SOĞUTMA DERECE.GÜN SAYILARI DEĞERLENDİRME TABLOSU ÖRNEĞİ 2016 Sm3 TEP Derece Gün HDD CDD Ocak 890,00 0,734 547 0 Şubat 920,00 0,759 311 0 Mart 0,00 0,000 310 0 Nisan 0,00 0,000 98 0 Mayıs 0,00 0,000 82 0 Haziran 0,00 0,000 8 47 Temmuz 0,00 0,000 0 95 Ağusts 0,00 0,000 0 105 Eylül 0,00 0,000 30 15 Ekim 0,00 0,000 126 0 Kasım 0,00 0,000 Aralık 0,00 0,000 Derece.gün sayılarına ilişkin tüketim verilerinin, grafiksel larak değerlendirilmesinin daha uygun lacağı düşünülmektedir. Bunun tesisi için P13-F01 /8. Bölümü (DERECE.GÜN SAYILARI İLE TÜKETİM VERİLERİ ARASINDA KIYASLAMA) kullanılacaktır. Şekil 5 KIYASLAMA GRAFİĞİ ÖRNEK (DOĞALGAZ / HDD) 5 Isıtma Gün Dereceleri [Heating Degree Days HDD] Belirli bir zamanda (gün, ay, yıl) dış rtam ve da sıcaklığını hesaba katarak sğuğun şiddetini açıklar. Birçk ülke gün derecenin hesabı için farklı tanımlar kullanır. Karşılaştırılabilir ve rtak bir kullanım luşturmak için Avrupa Tpluluğu İstatistik Ofisi (Eurstat) HDD nin hesabı için aşağıdaki metdu önermektedir. HDD = (18 C - Tm) x değer T m 15 C (ısıtma eşiği) HDD = 0 eğer T m > 15 C Burada; T m = Günlük rtalama sıcaklık, d= Gün sayısıdır. Hesaplama günlük bazda yapılır. Aylık ve yıllık gün dereceler bunların tplanması ile bulunur. Sğutma Gün Dereceleri [Cling Degree Days CDD] Belirli bir zamanda (gün, ay, yıl) dış rtam sıcaklığını hesaba katarak sıcaklığın şiddetini açıklar. Resmi larak belirlenmiş bir eşik sıcaklık lmamakla birlikte inşaat sektörü enerji yönetim pratiklerinde eşik sıcaklık 22 C larak alınır. Buna göre: CDD = (T m - 22) x değer T m > 22 C (sğutma eşiği) CDD = 0 eğer eğer T m 22 C Sayfa 9 / 19
TEMMUZ 0,00 0,000 AĞUSTOS 0,00 0,000 EYLÜL 0,00 0,000 EKİM 0,00 0,000 KASIM 0,00 0,000 ARALIK 0,00 0,000 TOPLAM 1.810,00 DOĞALGAZ KARBON EMİSYONU 3.567,24 Sm3 kg Şekil 6 KIYASLAMA GRAFİĞİ ÖRNEK (DOĞALGAZ / CDD) Belirtilen grafiklerin incelenmesi sureti ile, çalışma alanlarının ısıtılması, sğutulmasının enerji tüketimi üzerindeki etkileri srgulanacaktır. Geçmiş yıllara ilişkin söz knusu grafiklerde dikkate alınarak perfrmans knusunda hüküm verilmeye çalışılacaktır. Yıllık karbn emisynu artışı ve düşüşü aşağıda örnek larak verilen grafik ile afişe edilecektir. Söz knusu değerlendirmeler Yönetim Temsilcisi ve Küresel Kaynak Srumlusu tarafından müşterek gerçekleştirilecektir. Dğalgaz tüketiminin karbn emisyn etkisi Dğalgaz tüketiminin 1,97085 kg/sm 3 karbn emisynu lduğu kabul edilmektedir. Söz knusu sabit, yıllık dğalgaz tüketim değeri üzerinden yıllık karbn emisyn değerinin belirlenmesinde kullanılacaktır. P13-F01 /7. Bölümü (TAHİMİNİ KARBON SALINIMI DEĞERLERİ) tplam dğalgaz tüketimine karşılık gelen tahmini salınım değerini verecektir. Şekil 7 DOĞALGAZ TÜKETİMİNE BAĞLI KARBON EMİSYON MİKTARININ YILLARA BAĞLI DEĞİŞİMİ GRAFİĞİ (ÖRNEK) Dğalgaz tüketimine bağlı karbn emisynunun, tplam emisyn değerine ranı pasta grafiği marifeti ile afişe edilecektir. Tabl 6 DOĞALGAZ TÜKETİMİNE BAĞLI KARBON EMİSYONU TABLOSU DOĞALGAZ 2016 Sm3 TEP OCAK 890,00 0,734 ŞUBAT 920,00 0,759 MART 0,00 0,000 NİSAN 0,00 0,000 MAYIS 0,00 0,000 HAZİRAN 0,00 0,000 Şekil 8 ENERJİ TÜKETİMİNE BAĞLI KARBON EMİSYONU ORANLARI GRAFİĞİ Cihaz ve ekipmanların dğalgaz tüketim verilerinin takip ve kntrlü Dğalgazlı cihaz ve ekipmanların tamamı; Küresel Kaynak Srumlusu tarafından P13-F03 ENERJİ TÜKETEN Sayfa 10 / 19
CİHAZ/SİSTEM LİSTESİ ne kaydedilecektir. Söz knusu liste aşağıdaki bilgileri içerecek şekilde tasarlanmıştır. CİHAZ/SİSTEM ADI MARKA/MODEL TÜKETİLEN ENERJİ TÜRÜ (DOĞALGAZ) KAPASİTE VERİM DEĞERİ ( %) TAHMİNİ YILLIK ENERJİ TÜKETİM MİKTARI (Sm 3 ) İş bu frm verileri üzerinden; D. Ciddi seviyede enerji tüketimi söz knusu cihazların, işletme metdu, çalışma ayarları üzerinde değişiklik yapılarak enerji tüketim miktarının azaltılması vb. fırsatlar tespit edilmeye çalışılacaktır. E. Cihaz/Sistem yenilemelerinde, mevcut enerji tüketim değerleri sınır değer larak kabul edilecek ve düşürülmeye çalışılacaktır. (Kapasite dikkate alınacaktır.) F. Bakım periytlarının enerji tüketimi üzerindeki etkisi srgulanacak, verimin artırılması için gerçekleştirilmesi gereken bakım ve kntrl çalışmaları tanımlanarak takip edilmeye başlanacaktır. Akaryakıt tüketimi Akaryakıt tüketimine ilişkin veriler, P13 F01 Frmu Yakıt Tüketim Analizi (3. Bölüm) bölümüne kaydedilecektir. 05. Aylık akaryakıt tüketim değeri (tn) 06. Fatura bedelleri (TL/ay) Excel frmatında hazırlanan ve dijital rtamda kullanılacak frm, aşağıda belirtilen verileri tmatik larak hesaplayacaktır. 07. Kümülatif yakıt tüketim değerleri (tn) 08. Birim maliyet (TL/lt) 09. Tn Eşdeğer Petrl (TEP) 6 Tabl 7 AYLIK AKARYAKIT TÜKETİM TAKİP KONTROL LİSTESİ (ÖRN) 2016 tn Küm. (tn) Tutar (TL) Bitim Maliyet (TL/lt) TEP Ocak 2,30 2,30 12.000 5,22 2,268 Şubat 2,10 4,40 11.200 5,33 2,071 Mart 4,40 0,000 Nisan 4,40 0,000 Mayıs 4,40 0,000 Haziran 4,40 0,000 Temmuz 4,40 0,000 Ağusts 4,40 0,000 Eylül 4,40 0,000 Ekim 4,40 0,000 Kasım 4,40 0,000 Aralık 4,40 0,000 TOPLAM 4,40 23.200 4,338 Aylık akaryakıt tüketimleri sütun grafiği şekline getirilerek, verilerin bir bütün halinde değerlendirilmesi sağlanacaktır. 09. AYLIK YAKIT TÜKETİM ANALİZİ 10. KÜMÜLATİF YAKIT TÜKETİM ANALİZİ 11. GEÇMİŞ YILLARA İLİŞKİN AYLIK YAKIT TÜKETİMİ KIYASLAMA GRAFİĞİ. 12. GEÇMİŞ YILLARA İLİŞKİN KÜMÜLATİF YAKIT TÜKETİMİ KIYASLAMA GRAFİĞİ Jeneratörler tarafından kullanılan yakıtların kntrl ve takibi için ayrıca P13-F04 JENERATÖR YAKIT TÜKETİM TAKİP/KONTROL FORMU ile kayıt altına alınacaktır. Söz knusu frm; A. Tarih (Başlangıç, bitiş) B. Jeneratör çalışma süresini (saat) C. Yakıt tüketimini (lt) D. Kesinti nedenini İçermektedir. Akaryakıt tüketim verilerinin değerlendirilmesi Bir önceki bölümde belirtildiği gibi luşturulan aylık akaryakıt tüketim ve kümülatif akaryakıt tüketim verileri sütun grafikleri halinde kıyaslanacaktır. Ancak çevresel faktörlerin, çalışan sayılarının, vb. değişiklikler nedeniyle söz knusu kıyaslamalar tek başına anlam ifade etmeyecektir. Objektif değerlendirmenin tesisi için perfrmans ölçütlerine ve referans değerlerin belirlenmesi ve kıyaslamanın iş bu veriler üzerinden gerçekleştirilmesi gerekmektedir. 6 1Sm 3 = 0,986TEP Sayfa 11 / 19
P13-F02 TÜKETİM PERFORMANS ANALİZİ frmu içinde belirtilen PERFORMANS GÖSTERGELERİ aşağıda belirtilmiştir. Yıllık karbn emisynu artışı ve düşüşü aşağıda örnek larak verilen grafik ile afişe edilecektir. PERSONEL SAYISI MESAİ SAYISI Yakıt tüketimi ile ilgili referans değerler, aşağıda belirtilen veriler ışığında belirlenecek ve tüketime ilişkin hedeflerin matematiksel ifadesinde kullanılacaktır. PERSONEL BAŞI YAKIT TÜKETİMİ (lt/persnel) MESAİ BAŞI YAKIT TÜKETİMİ (lt/h) Akaryakıt tüketiminin karbn emisyn etkisi Yakıt tüketiminin 2,6 kg/lt karbn emisynuna neden lduğu kabul edilmektedir. Söz knusu sabit, yıllık yakıt tüketim değeri üzerinden yıllık karbn emisyn değerinin belirlenmesinde kullanılacaktır. P13-F01 /7. Bölümü (TAHİMİNİ KARBON SALINIMI DEĞERLERİ) tplam akaryakıt tüketimine karşılık gelen tahmini salınım değerini verecektir. Şekil 9 AKARYAKIT TÜKETİMİNE BAĞLI KARBON EMİSYON MİKTARININ YILLARA BAĞLI DEĞİŞİMİ GRAFİĞİ (ÖRNEK) Akaryakıt tüketimine bağlı karbn emisynunun, tplam emisyn değerine ranı pasta grafiği marifeti ile afişe edilecektir. Tabl 8 AKARYAKIT TÜKETİMİNE BAĞLI KARBON EMİSYONU T. AKARYAKIT 2016 TON TEP OCAK 2,30 2,268 ŞUBAT 2,10 2,071 MART 0,00 0,000 NİSAN 0,00 0,000 MAYIS 0,00 0,000 HAZİRAN 0,00 0,000 TEMMUZ 0,00 0,000 AĞUSTOS 0,00 0,000 EYLÜL 0,00 0,000 EKİM 0,00 0,000 KASIM 0,00 0,000 ARALIK 0,00 0,000 TOPLAM 4,40 TON AKARYAKIT KARBON EMİSYONU 11.440,00 kg Şekil 10 ENERJİ TÜKETİMİNE BAĞLI KARBON EMİSYONU ORANLARI GRAFİĞİ Cihaz ve ekipmanların akaryakıt tüketim verilerinin takip ve kntrlü Akaryakıt tüketen cihaz ve ekipmanların tamamı; Küresel Kaynak Srumlusu tarafından P13-F03 ENERJİ TÜKETEN CİHAZ/SİSTEM LİSTESİ ne kaydedilecektir. Söz knusu liste aşağıdaki bilgileri içerecek şekilde tasarlanmıştır. CİHAZ/SİSTEM ADI MARKA/MODEL TÜKETİLEN ENERJİ TÜRÜ (Benzin, Dizel, fuel-il vb.) KAPASİTE VERİM DEĞERİ ( %) TAHMİNİ YILLIK ENERJİ TÜKETİM MİKTARI (tn) İş bu frm verileri üzerinden; G. Ciddi seviyede yakıt tüketimi söz knusu cihazların, işletme metdu, çalışma ayarları üzerinde değişiklik Sayfa 12 / 19
yapılarak enerji tüketim miktarının azaltılması vb. fırsatlar tespit edilmeye çalışılacaktır. H. Cihaz/Sistem yenilemelerinde, mevcut yakıt tüketim değerleri sınır değer larak kabul edilecek ve düşürülmeye çalışılacaktır. (Kapasite dikkate alınacaktır.) İ. Bakım periytlarının yakıt tüketimi üzerindeki etkisi srgulanacak, verimin artırılması için gerçekleştirilmesi gereken bakım ve kntrl çalışmaları tanımlanarak takip edilmeye başlanacaktır. Su Tüketimi Su tüketimine ilişkin veriler, aşağıda belirtildiği üzere P13 F01 Frmu Su Tüketim Analizi (4. Bölüm) bölümüne kaydedilecektir. 01. Aylık su tüketim değeri (m 3 ) 02. Fatura bedelleri (TL/ay) Excel frmatında hazırlanan ve dijital rtamda kullanılacak frm, aşağıda belirtilen verileri tmatik larak hesaplayacaktır. A. Kümülatif su tüketim değerleri (m 3 ) B. Birim maliyet (TL/m 3 ) Tabl 9 AYLIK SU TÜKETİM TAKİP KONTROL LİSTESİ (ÖRN) 2016 Birim Kümülatif m 3 Tutar (TL) Maliyet (m 3 ) (TL/m 3 ) Ocak 150,00 150,00 2.500,00 16,67 Şubat 160,00 310,00 2.700,00 16,88 Mart 310,00 Nisan 310,00 Mayıs 310,00 Haziran 310,00 Temmuz 310,00 Ağusts 310,00 Eylül 310,00 Ekim 310,00 Kasım 310,00 Aralık 310,00 TOPLAM 310,00 5200 Aylık su tüketimleri sütun grafiği şekline getirilerek, verilerin bir bütün halinde değerlendirilmesi sağlanacaktır. 13. AYLIK SU TÜKETİM ANALİZİ 14. KÜMÜLATİF SU TÜKETİM ANALİZİ 15. GEÇMİŞ YILLARA İLİŞKİN AYLIK SU TÜKETİMİ KIYASLAMA GRAFİĞİ. 16. GEÇMİŞ YILLARA İLİŞKİN KÜMÜLATİF SU TÜKETİMİ KIYASLAMA GRAFİĞİ Su tüketim verilerinin değerlendirilmesi Bir önceki bölümde belirtildiği gibi luşturulan aylık su tüketim ve kümülatif su tüketim verileri sütun grafikleri halinde kıyaslanacaktır. Ancak çevresel faktörlerin, çalışan sayılarının, vb. değişiklikler nedeniyle söz knusu kıyaslamalar tek başına anlam ifade etmeyecektir. Objektif değerlendirmenin tesisi için perfrmans ölçütlerine ve referans değerlerin belirlenmesi ve kıyaslamanın iş bu veriler üzerinden gerçekleştirilmesi gerekmektedir. P13-F02 TÜKETİM PERFORMANS ANALİZİ frmu içinde belirtilen PERFORMANS GÖSTERGELERİ aşağıda belirtilmiştir. PERSONEL SAYISI MESAİ SAYISI Yakıt tüketimi ile ilgili referans değerler, aşağıda belirtilen veriler ışığında belirlenecek ve tüketime ilişkin hedeflerin matematiksel ifadesinde kullanılacaktır. PERSONEL BAŞI SU TÜKETİMİ (m 3 /persnel) MESAİ BAŞI YAKIT TÜKETİMİ (m 3 /h) Tplam enerji tüketimlerinin takibi ve değerlendirilmesi Elektrik, dğalgaz ve akaryakıt tüketimlerinin tamamı aylık larak TEP cinsine dönüştürülerek tplam enerji tüketim miktarları kayıt altına alınacaktır. P13-F01 ENERJİ/KÜRESEL KAYNAK TÜKETİM TAKİP KONTROL FORMU 5. Bölüm Excel frmülasynları ile bu işlemi tmatik larak gerçekleştirecektir. Aşağıda örnek tabllar ve grafikler verilmiştir. Tabl 10 AYLIK TOPLAM ENERJİ TÜKETİMLERİ TABLOSU (ÖRN) 2016 2017 2018 TEP TEP TEP cak 4,1029 3,7114 3,7645 Sayfa 13 / 19
şubat 4,0241 3,7439 3,9177 mart 0,0000 0,0000 0,0000 nisan 0,0000 0,0000 0,0000 mayıs 0,0000 0,0000 0,0000 haziran 0,0000 0,0000 0,0000 temmuz 0,0000 0,0000 0,0000 ağusts 0,0000 0,0000 0,0000 eylül 0,0000 0,0000 0,0000 ekim 0,0000 0,0000 0,0000 kasım 0,0000 0,0000 0,0000 aralık 0,0000 0,0000 0,0000 Tplam: 8,1270 7,4553 7,6822 Şekil 12 YILLIK TOPLAM ENERJİ TÜKETİMLERİ GRAFİĞİ (ÖRN) Tabl 11 AYLIK KÜMÜLATİF TOPLAM ENERJİ TÜKETİMLERİ TABLOSU (ÖRN) Kümülatif 2016 2017 2018 TEP TEP TEP cak 4,1029 3,7114 3,7645 şubat 8,1270 7,4553 7,6822 mart 8,1270 7,4553 7,6822 nisan 8,1270 7,4553 7,6822 mayıs 8,1270 7,4553 7,6822 haziran 8,1270 7,4553 7,6822 temmuz 8,1270 7,4553 7,6822 ağusts 8,1270 7,4553 7,6822 eylül 8,1270 7,4553 7,6822 ekim 8,1270 7,4553 7,6822 kasım 8,1270 7,4553 7,6822 aralık 8,1270 7,4553 7,6822 Aylık tüketim değerleri grafik haline getirilerek, bir bütün halinde gözlemlenmesi sağlanacaktır. Şekil 11 AYLIK ENERJİ TÜKETİM GRAFİĞİ (ÖRN) Tplam yıllık enerji tüketimleri grafik haline getirilecek ve tüketim artma, azalma ranları srgulanacaktır. Tabl 12 YILLIK ENERJİ TÜKETİM DEĞİŞİMİ TABLOSU 2016 8,1270-2017 7,4553-8,26% 2018 7,6822 3,04% Tplam enerji tüketimlerinin tespitinde kullanılacak, TEP dönüşüm katsayıları aşağıda liste halinde verilmiştir. Tabl 13 TEP (TON EŞDEĞER PETROL) DÖNÜŞÜM KATSAYILARI LİSTESİ Miktar Enerji Kaynağı TEP Çevrim 1 tn Taşkömürü 0,610000 1 tn Kk Kömürü 0,720000 1 tn Briket 0,500000 1 tn Linyit teshin ve sanayi 0,300000 1 tn Linyit santral 0,200000 1 tn Elbistan Linyiti 0,110000 1 tn Petrkk 0,760000 1 tn Prina 0,430000 1 tn Talaş 0,300000 1 tn Kabuk 0,225000 1 tn Grafit 0,800000 1 tn Kk tzu 0,600000 1 tn Maden 0,550000 1 tn Elbistan Linyiti 0,110000 1 tn Asfaltit 0,430000 1 tn Odun 0,300000 1 tn Hayvan ve Bitki Artığı 0,230000 1 tn Ham Petrl 1,050000 1 tn Fuel Oil N: 4 0,960000 1 tn Fuel Oil N: 5 1,003000 1 tn Fuel Oil N: 6 0,986000 1 tn Mtrin 1,020000 1 tn Benzin 1,040000 Sayfa 14 / 19
1 tn Gazyağı 0,829000 1 tn Siyah Likör 0,300000 1 tn Nafta 1,040000 1 m 3 Dğal Gaz 0,000825 1 tn Kk Gazı 0,820000 1 m 3 Kk Gazı 0,000403 1 tn Yüksek Fırın Gazı 0,054000 1 m 3 Yüksek Fırın Gazı 0,000069 1 m 3 Çelikhane Gazı 0,000150 1 m 3 Rafineri Gazı 0,000878 1 m 3 Asetilen 0,001423 1 m 3 Prpan 0,001020 1 tn LPG 1,090000 1 m 3 LPG 0,002700 1 kwh Elektrik 0,000086 1 kwh Hidrlik 0,000086 1 kwh Jetermal 0,000860 Mevzuat Takibi Yasal yükümlülükler; YEGM 7 kurumsal web prtalı üzerinden, aşağıda afişe edilen adres kullanılarak takip ve kntrl edilecektir. Mevzubahis kntrller YGG 8 öncesi gerçekleştirilmeli ve firmamızla ilgili hususların tespiti halinde tplantıda gündem maddesi haline getirilmelidir. http://www.eie.gv.tr/verimlilik/v_mevzuat.aspx Mevzuat şartlarının gerekli hallerde yerine getirilmesine ilişkin çalışmaların başlatılması hususunda Yönetim Temsilcisi ve Küresel Kaynak Srumlusu müştereken srumludur! Verimlilik daklı satın alma işlemleri Ürünler; enerji verimliliği açısından beş parametrede değerlendirilecektir. 1. Cihaz tarafından tüketilen enerji türü (dğalgaz, elektrik vb.) 2. Tplam enerji tüketimleri 3. Enerji tüketimine etkileri (dış cephe kaplaması vb.) 4. Enerji tüketimini etkileyen hizmetler Cihazlar tarafından tüketilen enerji türleri Temin edilecek ürünlerin temini esnasında dikkate alınacak hususlar şunlardır; 1. İşletme maliyetleri: işletme maliyeti en düşük lan ürünlerin seçimine öncelik verilecektir. Bunun dğru bir biçimde hesaplanabilmesi için aşağıda belirtilen hususların dğru tespit edilmesi önem arz etmektedir. A. Cihaz yıllık tplam kullanım süresi B. Cihaz tplam yıllık enerji tüketimi C. Enerji türlerinin birim maliyetleri D. Cihazın bakım/narım maliyetleri 2. Çevresel etkiler: İşletme maliyetlerinden snra çevresel etkiler dikkate alınacaktır ancak burada asgari şart yasal yükümlülüklerin eksiksiz bir biçimde yerine getirilmesidir. Ürünlerin çevresel etkileri yasal şartları karşılamıyr ise işletme maliyetlerine bakılmayacaktır. Değerlendirme aşağıda belirtilen parametreler dikkate alınarak gerçekleştirilecektir. A. CO 2 emisynu düşük lan cihazlara öncelik verilecektir. B. Kullanım esnasında rtaya çıkardığı kişisel ve çevresel riskler dikkate alınacaktır. (yanma, sızma vb.) C. Cihazın çalışması için gerekli kaynakların deplanma zrunluluğu ve deplamanın getirdiği ilave riskler dikkate alınacaktır. (parlama/patlama, sızma vb.) Küresel Kaynak Srumlusu; tarafından belirlenen öncelikler temin süreci içinde kullanılacak teknik ve idari şartnamelerin içeriğine ilave edilecektir. 7 YENİLENEBİLİR ENERJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 8 YÖNETİM GÖZDEN GEÇİRME TOPLANTISI Sayfa 15 / 19
Tplam enerji tüketimleri Temin edilecek ürünlerin kıyaslanması esnasında dikkate alınması gereken en önemli veri enerji tüketim seviyesi lmalıdır. Ancak verimliliği yüksek lan ürünlerin maliyetleri de artmaktadır, bu nedenle maliyet artışı ile elde edilecek verimliliğin değerlendirilmesi ve amrti sürelerinin belirlenmesi gerekmektedir. İş bu knuda gereken hesaplamaların satın alma işleminde görev alan bütün teknik ve idari birimlerce bilinmesi gerekmektedir. Bunun tesisi için Küresel Kaynak Srumlusu, aşağıdaki parametreleri dikkate alarak, ürün maliyet analizlerinin gerçekleştirilmesi knusunda ilgili yönetici/persnelleri bilinçlendirecektir. 1. Cihaz yıllık tplam kullanım süresi 2. Cihazın tplam yıllık enerji tüketimi 3. Verimsiz cihazlar ile alternatif verimli cihazlar arasındaki maliyet farkları 4. Yüksek verimli cihazlar ile sağlanacak muhtemel tasarruf miktarı 5. Maliyet farklarının amrti süresi 6. Temin edilen ürün eknmik ömürleri. Küresel Kaynak Srumlusu; temin edilen ürünlerin eknmik ürünlerini, üreticiler tarafından beyan edilen ürün ömrünün 2/3 ü kadar kabul edilmesini sağlayacaktır. Küresel Kaynak Srumlusu; Amrti süresi, ürün ömrünün yarısından az lan ürünlerin teminini önerecektir. Enerji Tüketimini azaltan ürünlerin seçimi Enerji tüketiminin azaltılması için temin edilmesi gereken ürünlerin söz knusu lduğu durumlarda, ürün seçimleri direk larak Küresel Kaynak Srumlusu tarafından gerçekleştirilecektir. 1. Amaçlanan perfrmans şartlarını karşılayacak ürünlerin özellikleri; İdari İşler ve Satınalma Mdr.Yrd a Küresel Kaynak Srumlusu tarafından iletilecektir. 2. Tedarikçiler tarafından iletilen teknik veriler Küresel Kaynak Srumlusu tarafından değerlendirilecektir. Bu kapsama giren ürünler aşağıda sıralanmıştır: 1. Kapı, pencereler 2. Dış cephe yalıtım malzemeleri 3. Mtr yl verme sistemleri (frekans değiştiriciler vb.) 4. Sıcak su kazanları verimlilik artırıcı ekipmanlar. (türbilatör, eknmizer vb.) Söz knusu ürünlerin temin kararının verilebilmesi için VAP lerin hazırlanması gerekmektedir. Söz knusu prjeler EVD firmalarından hizmet alımı şeklinde temin edilebildiği gibi kurum bünyesinde de hazırlanabilecektir. VAP ler uygulama detaylarını ve yatırımların geri dönüş sürelerini içermektedir ve geri dönüş süresi ürün eknmik ömrünün 1/2 sinden daha az lan uygulamalar desteklenecektir. Eknmik ömrü belirtilmeyen uzun ömürlü ürünler için (dış cephe yalıtım vb.) azami kullanım süresi 10 yıl kabul edilecektir. Temin edilmesi düşünülen sistem/ürünlere ilişkin; tedarikçilerden gelen teklifler Küresel Kaynak Srumlusu tarafından değerlendirilecek, uygun bulunan ürünlere ilişkin alım işlemlerinin gerçekleştirilmesi için İdari İşler ve Satınalma Mdr.Yrd. na iletilecektir. Yenilenebilir enerji Bu kapsama giren uygulamalar aşağıda sıralanmıştır; 1. Güneş enerjisinden sıcak su üretimi (Düzlemsel güneş kllektörleri vb.) 2. Isı pmpası 3. Kjenerasyn sistemleri Sistem gereksinimleri, öngörülen cihaz/sistem kapasiteleri ve uygunlukları Küresel Kaynak Srumlusu tarafından araştırılacak, kntrl edilecek ve naylanacaktır. Cihaz perfrmanslarına ilişkin tedarikçi firmalardan garanti talep edilecek ve garanti edilen perfrmans şartlarının karşılanıp Sayfa 16 / 19
karşılanmadığı Küresel Kaynak Srumlusu tarafından takip ve kntrl edilecektir. Enerji tüketimini etkileyen hizmet alımları Enerji Etüdü Hizmeti 20.000m 2 nin üzerinde kullanım alanına sahip binaların kullanıma skulması yada enerji tüketim değerleri 250 TEP 9 /yıl lan lkasynların mevcudiyeti (her bir bina için ayrı ayrı değerlendirilecektir.) halinde, yasal yükümlülükler 10 gereği Enerji Etüt çalışmaları gerçekleştirilecektir. Söz knusu çalışmaların gerçekleştirilmesi hususunda Bina Enerji Etüdü / Hizmet Binaları kategrisinde yetkili Enerji Verimliliği Danışmanlık Firmalarından 11 hizmet alımı gerçekleştirilecektir. Hizmet alımına ilişkin teknik şartname, Küresel Kaynak Srumlusu tarafından hazırlanacaktır. Temin edilen enerji Etüt Raprları ve Verimlilik Artırıcı Prjeler Küresel Kaynak Srumlusu tarafından incelenecek ve nay verilecektir. Prje Hizmeti İlave binalara ilişkin prjelerin hazırlanması esnasında yenilenebilir enerjiden ptimum seviyede faydalanılması, elektrik, ısıtma, sğutma ve havalandırma sistemlerinin azami seviyede verimli lmasının sağlanması esastır. Bu kapsamda Bina enerji Kimlik Belgesi Enerji Sınıfının asgari B lması sağlanacaktır. Temin edilen ürünlerin kntrlü Temin edilen ürünlerin enerji tüketimlerinin teste tabi tutulması ve raprlanması, işletilmesi zr bir prsestir. Bu nedenle temin edilen her ürün için bu tip bir kntrlden bahsetmek mümkün değildir. Ancak enerji tüketiminde ciddi etkisi lan ürünlerin temininde mümkünse numune temini ve kntrlü, mümkün değil ise temin edilen ürünün işletmeye alınması öncesi teste tabi tutulması uygun lacaktır. Teste tabi tutulmayacak ürünlerin en azından etiket verileri üzerinden kntrl edilmesi standart bir yöntem larak kabul edilecektir. Teste tabi tutulmayacak ürünlerin etiket verilerinin kntrlleri, ürünü kabul eden yönetici/persneller tarafından gerçekleştirilecektir. Teste tabi tutulacak ürünler için çalışma Küresel Kaynak Srumlusu kntrlünde aşağıda belirtilen şekillerde gerçekleştirilecektir. 1. Temin edilen ürünlerin enerji tüketim verilerinin teste tabi tutulması ve raprlanmasının sağlanması. (Enerji analizi, verimlilik analizi vb.). 2. Temin edilen ürünlerin teknik kntrlleri firmamız bünyesinde gerçekleştirilebileceği gibi, dışardan hizmet alımı yluna gidilebilir. Hizmet alınacak kurumların yeterliliklerine ilişkin srgulama Küresel Kaynak Srumlusu tarafından gerçekleştirilecektir. Kntrller snucunda uygunsuzluk tespiti yapılan ürünler kabul edilmeyecek, tedarikçi firmalara iade edilerek uygunsuzluğa neden lan hususlar İdari İşler ve Satınalma Mdr.Yrd na bildirilecektir. İdari İşler ve Satınalma Mdr.Yrd bildirilen uygunsuzluk ile ilgili larak P07-F01 UYGUNSUZLUK RAPORU hazırlanacaktır. Enerji Temini Yakıt Temini 3 yıllık rtalama yakıt tüketim değerleri ile sn yıla ilişkin yakıt tüketim verisi dikkate alınarak her yıl cak ayında piyasa araştırması yapılacak, en uygun fiyat esasına göre tedarikçi seçimi yapılacaktır. Enerji Kimlik Belgesi Temini Firmamıza ait bütün fis ve hizmet binaları (üretim sahaları dışında ) BİNALARDA ENERJİ PERFORMANSI YÖNETMELİĞİ kapsamında değerlendirilecek ve Enerji kimlik belgeleri temin edilerek, hllerde afişe edilecektir. Bu 9 TON EŞDEĞER PETROL (TEP) 10 ENERJİ KAYNAKLARININ VE ENERJİNİN KULLANIMINDA VERİMLİLİĞİN ARTIRILMASINA DAİR YÖNETMELİk 10. MADDE 11 YETKİLİ ŞİRKET LİSTESİNE ERİŞİM: http://www.eie.gv.tr/verimlilik/y_yetki_b_a_d_sirketler.aspx Sayfa 17 / 19
knuya ilişkin çalışmaların tamamı Küresel Kaynak Srumlusu tarafından gerçekleştirilecektir. Kiralanan yada satın alınan mülklerin tamamının enerji Kimlik belgesinin lması asgari şart lacaktır. Kiralama yada satın alma kararı verilirken, mülkün enerji sınıfı mutlaka dikkate alınacaktır. Sayfa 18 / 19
Revizyn listesi; Revizyn N : 02 Revizyn Tarihi : 04.04.2018 Revizynu Yapan : Sinan EVKAYA Gerekçe : M-Files Yapılan Revizyn : Frmların M Files marifeti ile iletileceği hususu eklenmiştir. Sayfa 19 / 19