DİYABET NEDİR? Özel Klinik ve Merkezler
Diyabet nedir? Diyabet hastalığı, şekerin vücudumuzda kullanımını düzenleyen insülin olarak adlandırdığımız hormonun salınımındaki eksiklik veya kullanımındaki yetersizlikten kaynaklanan ve kanda şeker yüksekliği ile seyreden kronik bir hastalıktır. İnsülin hormonu pankreas organımızdan salgılanmaktadır. Diyabetin tedavisi ve takibi farklı olan tipleri vardır. Bunlar; Tip 1 diyabet Tip 2 diyabet Bunun dışında bazı özel durumlar da vardır ; Gebelik (gestasyonel) diyabeti Diğer sebeplere bağlı (ilaç kullanımına, hormonal bozukluklara, v.b) diyabet.
Tip 1 diyabet Tip 1 diyabet; genelde genç yaşlarda ortaya çıkan, yiyeceklerdeki şekerin vücutta enerji olarak kullanımını sağlayan insülin hormonunun yokluğu ile karakterize bir hastalıktır. Tip 1 diyabetli hastalar yaşamak için her gün insülin tedavisi uygulamak zorundadırlar. Diyabet hastalığının bu tipi, genellikle çocuklarda ve genç erişkenlerde görülmekle birlikte her yaşta oluşabilir. Tip 2 diyabet Tip 2 diyabet hastalığında vücut yeterli insülin üretememekte veya var olan insülinini etkili kullanamamaktadır ki; bu durum insülin direnci olarak adlandırılmaktadır. Bu tip diyabet daha çok 40 yaşın üstündeki aşırı kilolu ve ailede diyabet öyküsü olan bireylerde görülmektedir. Günümüzde ne yazık ki obezite hastalığının hızla artmasıyla adelosan çağındaki gençlerde diyabet görülme sıklığı da hızla artmıştır. Obezite ciddi bir endokrin hastalığıdır ve diyabete gidiş hızı ve yüzdesi tüm dünyada artmaktadır. Diyabeti çağın hastalığı ve epidemik bir salgın haline dönüştüren obezite hastalığıdır.
Kimler diyabet hastalığı açısından risk altındadır? Diyabet, herkeste oluşabilecek bir hastalıktır. Yakın akrabalarında diyabet hastalığı olan kişilerde bu risk çok daha fazladır. Obezite, yüksek kolesterol, yüksek kan basıncı ve fiziksel aktivite kısıtlılığı, diyabetin diğer risk faktörleridir. Diyabet hastalığı riski ileri yaşlarda da artmaktadır. 40 yaşın üstünde ve obez olan bireylerde diyabet gelişim oranı çok yüksektir. Ayrıca diyabet hastalığı gebelik esnasında da ortaya çıkabilir. Buna "gestasyonel diyabet" adı verilir. Bu kişiler ileri yaşamlarında Tip 2 diyabet hastalığı için ciddi risk altındadırlar.
Diyabette risk faktörleri nelerdir? 45 ve üstü yaş Aşırı kilo Fiziksel olarak inaktif olmak Daha önce bozulmuş açlık glukozu veya bozulmuş glukoz diyabet öyküsü olması Ailede diyabet öyküsü olması Daha önce gestasyonel diyabet tanısı almış olmak veya 4 kilonun üzerinde bebek sahibi olamak Yüksek kan basıncı HDL kolesterol seviyesinin (iyi kolesterol) 35 mg/dl nin altında olması veya trigliserid seviyelerinin 250 mg/dl nin üstünde olması Polikistik hastalık tanısı almış olanlar Vasküler hastalık öyküsü olanlar
Diyabet hastalığında hangi semptomlar ortaya çıkar? Diyabetli bir hastada sıklıkla gözlenen semptomlar şunlardır: Aşırı susuzluk hissi, ağız kuruluğu ve çok su içme Sık idrara çıkma Kilo kaybı Artmış acıkma hissi Huzursuzluk Eller ve ayaklarda karıncalanma, uyuşma hissi Sık oluşan deri, ağız içi ve idrar yolu enfeksiyonları Yaraların geç iyileşmesi Açıklanamayan aşırı yorgunluk Bazı olgularda hiçbir şikayet veya bulgu olmadan Tip 2 diyabet gelişebilir. Bu vakalarda insanlar diyabet hastası olduklarını bilmeden aylarca hatta yıllarda yaşayabilirler. Sadece rutin check-up kontrolleri sırasında diyabet tanısı alırlar. Bunun nedeni, bu hastalarda diyabetin çok yavaş ilerlemesi ve belirgin semptomların ve şikayetlerin geç ortaya çıkmasıdır.
Diyabet hastalığı önlenebilir mi? Belki bir gün. Son çalışmalar, Tip 2 diyabet için yüksek risk altındaki bireylerde yaşam şekli değişikliğinin bu hastalığın gelişimini geciktirdiğini ve hatta önlediğini göstermiştir. Risk altındaki bu bireylere % 5 10 oranında kilo kaybı ve günde 30 dakika egzersiz programı önerilmektedir. Eğer sıkı yaşam tarzı değişikliğinde başarılı olunamıyorsa ve kişi Tip 2 diyabet açısından ciddi risk grubunda bir bireyse, diyabet tedavisinde kullanılan bir molekül olan metformin kullanımının da yaşam tarzı değişikliğine eklenmesi gerekmektedir. Bu yöntem ile Tip 2 diyabet riskinin anlamlı olarak azaltıldığı yapılan çalışmalarla kanıtlanmıştır. Tüm dünyanın hedefi; epidemi tarzında hızla büyüyen obezite ve beraberinde Tip 2 diyabet hastası sayısını kontrol altına alabilmek için diyabeti önleme programları düzenlemektir. İlk hedef obeziteyi önlemek ve yaşam tarzında değişiklikler yapılmasını sağlamaktır.
Diyabet hastalığının neden olduğu diğer hastalıklar nelerdir? Diyabet hastalığında kontroller düzenli yapıldığında, tedavi uyumu iyi olduğunda, beslenmeye dikkat edildiğinde ve düzenli bir egzersiz programıyla sağlık açısından hemen hemen hersey normal kalabilmektedir. Diyabetin geçici bir durum olmayıp, kalıcı olduğu ve takibin devamlı olması gerektiği akıldan çıkarılmamalıdır. Bu neden önemlidir? Neden bu çok önemlidir? Çünkü kötü kontrol altındaki bir diyabet hastalığı sonucunda, vücudunuzdaki önemli organlarda, uzun dönemde ciddi komplikasyonlar oluşabilir. Bunlar nelerdir? Kalp krizi, angina atakları (göğüs ağrısı), kalp yetmezliği tablosu Beyin felci Körlük Böbrek yetmezliği Vasküler (damar) hastaklıklar İmpotans Sinir hasarları Diyabetik ayak sonucu amputasyonlar Yapılan uluslararası çalışmalar sonucunda, normal sınırlara yakın kan glukoz seviyeleri, bu komplikasyonların oluşumunu %50 ve hatta daha yüksek oranlarda önlemektedir.
Diyabet hastalığının tedavisi Eğitim Diyabet eğitimi hastalığın yönetiminde en önemli basamağı oluşturmaktadır. Hastalığınızı bilmek, onu yönetmenin tek yoludur. Bunun için endokrin uzmanınızın önerilerini dikkate almalı, özel eğitimli diyabet hemşiresinden eğitim setlerinizi alabilirsiniz. Diyet (medikal beslenme tedavisi) İdeal kilonuz hesaplanır. Hangi kalori ve protokolde diyetinizin hazırlanması gerektiği endokrin uzmanınız tarafından hesaplanarak diyetisyeninize reçete edilir. Kilo değişikliklerinize göre günlük kalori ihtiyacınız planlanır.
Egzersiz Düzenli bir egzersiz programı, her hastanın kendisine özel hazırlanır. Diyabetin regülasyonunun (düzenlenmesi) ve komplikasyonların önlenmesi için mutlaka haftanın en az 3 günü, 30 dakika olmak üzere bir egzersiz programı planlanır. Medikal tedavi Diyabet hastalığınızın tipine göre, vücudunuzun glukoz değerlerini normal sınırlarda tutmak için ihtiyacınıza göre tedaviniz planlanır. Bu tedavi planı glukozu düşürücü haplar veya insülin tedavisi şeklinde düzenlenir. Endokrin uzmanınızın önerdiği tedaviyi uygulayıp glukoz takiplerinizi mutlaka yapmalısınız. Takip Doğru glukoz takibi ile ilaç doz ayarlamalarının yağılması sağlanabilir ve diyabet hastalığı hedeflerini takip edebilirsiniz. 3 ayda bir doktor kontrolü ile hedeflerinizde sapma olup olmadığını takip edebilir ve her hangi bir komplikasyon riskini geç kalmadan öğrenebilirsiniz.
Nasıl beslenmeliyim? Neler yemeliyim? Eğer aşırı kiloluysanız ilk olarak ideal kilonuza ulaşmanız gereklidir. Bunun anlamı profesyonel bir diyabet diyeti programına girmeniz gerektiğidir. Günlük almanız gereken diyet listenizde yeterli miktarlarda karbonhidrat, protein ve yağ olmalıdır. Bunun anlamı: Daha çok haşlanmış ve daha düşük oranda kızartılmış gıda tüketmeni, Yağ tüketimini azaltmanız, Kırmızı et yerine daha çok balık ve tavuk tüketmeniz, Daha çok sebze ve meyve tüketmeniz, Kan şekerinizin değeri ne olursa olsun öğün atlamamanız gerekliliğidir.
YAŞAMI SİZİN İÇİN KOLAYLAŞTIRIYORUZ kenthospital.com kenttipmerkezi.com internationalkent.com karacigernakli.org bobreknaklikent.com kemikiliginaklikent.com sgkkent.com saglikkenti.com /KentSaglikGrubu /kentsaglikgrubu KENT HASTANESİ 8229/1 Sokak No:56 35630 Çiğli-İZMİR Tel: (0232) 386 70 70 (pbx) Faks: (0232) 386 70 71