MA AHFUZ Z KAR RABAL LIK ETLİK PİLİÇ E P Y YETİŞT TİRME E TESİS Sİ PRO OJE TA ANITIM M DOSY YASI Denizlii İli, Çaal İlçesi,, Süller Köyü, Köyiçi Mevkiii 5 Pafta, P 1 Ada 124 a, 1 Parsel Projje Tanıtım m Dosyası Nihaai Proje Tanıtım Dosy yası AR RALIK-2 2014 ELİT GER Rİ DÖNÜŞÜ ÜM ENERJİ ÇEVRE TEKN. T DAN N. MÜH. TA AAH. LAB B. PE ET. TUR. SAN. S VE TİİC. LTD. ŞT Tİ. Etiler Maah. Adnan Meenderes Blv. Y. Y İbrahim Appt. No:67/3 Mevlana Kav vşağı Muratpaşa/ANTALYA A 0 242 32 22 30 04 & 0 242 2 322 30 844 www.elitcev vre.net- eposta:info@elitcevre.net
PROJE SAHİBİNİN ADI : MAHFUZ KARABALIK ADRESİ : Adalet Mah. 10115 Sk. No:12 İç Kapı No:6 Merkezefendi/DENİZLİ TELEFON, GSM VE FAX NUMARASI : 0258 264 0096 / 0532 685 3449 / 0258 264 0096 E-POSTA : mkarabalik@hotmail.com PROJENİN ADI : PROJE BEDELİ : 293.152,5 TL PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN AÇIK ADRESİ (İli, İlçesi, Mevkii) : PROJENİN ÇED YÖNETMELİĞİ KAPSAMINDAKİ YERİ (Sektör, Alt sektör) : 5 Pafta, 124 Ada, 1 Parsel, Köyiçi Mevkii, Süller Köyü ÇAL/DENİZLİ Ek 2 Seçme-Eleme Kriterleri Uygulanacak Projeler Listesi Madde 30- Hayvan yetiştirme tesisleri: ç) Kanatlı yetiştirme tesisleri [ (Bir üretim periyodunda 20.000 adet ve üzeri tavuk (civciv, piliç, ve benzeri) veya eşdeğer diğer kanatlılar)(1 adet hindi = 7 adet tavuk)] PROJENİN NACE KODU : 01.47.01 :Kümes hayvanlarının yetiştirilmesi (tavuk, hindi, ördek, kaz ve beç tavuğu vb.) RAPORU HAZIRLAYAN ÇALIŞMA GRUBUNUN / KURULUŞUN ADI, ADRESİ, TELEFON, VE FAKS NUMARALARI : NIN SUNUM TARİHİ : Elit Geri Dönüşüm Enerji Çevre Tek. Dan. Müh. Taah. Lab. Pet. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti. Adres: Etiler Mah. Adnan Menderes Bul. Yörük İbrahim Apt. No:67/3 Muratpaşa/ANTALYA Tel & Fax: 0242 322 30 04-0242 322 30 84 Web: www.elitcevre.net www.elit-muhendislik.com.tr 10.12.2014 1
İçindekiler Listesi Sayfa No Projenin teknik olmayan özeti... 4 1. PROJENİN ÖZELLİKLERİ... 5 a) Projenin ve yerin alternatifleri (proje teknolojisinin ve proje alanının seçilme nedenleri) 5 b) Projenin iş akım şeması, kapasitesi, kapladığı alan, teknolojisi, çalışacak personel sayısı... 5 c) Doğal kaynakların kullanımı (arazi kullanımı, su kullanımı, kullanılan enerji türü vb.)... 12 ç) Atık miktarı( katı, sıvı, gaz ve benzeri) ve atıkların kimyasal, fiziksel ve biyolojik özellikleri... 15 d) Kullanılan teknoloji ve malzemelerden kaynaklanabilecek kaza riski... 28 2. PROJE YERİ VE ETKİ ALANININ MEVCUT ÇEVRESEL ETKİLERİ 30 a) Mevcut arazi kullanımı ve kalitesi( tarım alanı, orman alanı, planlı alan, su yüzeyi ve benzeri)... 30 b) EK-5 deki Duyarlı Yöreler Listesi dikkate alınarak korunması gereken alanlar 31 3. PROJENİN İNŞAAT VE İŞLETME AŞAMASINDA ÇEVRESEL ETKİLERİ VE ALINACAK ÖNLEMLER 44 Notlar ve Kaynaklar 51 EKLER 52 2
TABLOLAR LİSTESİ Tablo 1:İşletme Aşamasında Kullanılacak Ekipmanlar Ve İşletme Sermayesi Tablo 2: Faaliyet Sahası Koordinatları Tablo 3:Besin Madde İçeriği Tablo 4: Kullanılması Planlanan Standart İlaç, Vitamin Ve Mineral Katkısı Tablo 5: Faaliyet Bütününde Oluşması Muhtemel Atıklar ve Kodları Tablo 6: Faaliyet Sahası Oluşacak Hafriyat Tablo 7:Kümes Hayvanları Cinsinden, Hayvan Yeri Sayısını Canlı Hayvan Kütlesine Dönüştürme Faktörleri Tablo 8: İnşaat Aşamasında Kullanılacak Ekipmanlar Ve Gürültü Seviyeleri Tablo 9: İnşaat Aşamasında Oluşacak Eş Gürültü Seviyesinin Mesafeye Göre Dağılımı Tablo 10: Mesafelere Göre Malzemenin İşlenmesinden Kaynaklanacak Lgag Değerleri Tablo 11:Şantiye Alanı İçin Çevresel Gürültü Sınır Değerleri Tablo 5 Değerleri ŞEKİLLER LİSTESİ Şekil 1: Etlik Piliç Yetiştirme Tesisi İş Akım Şeması Şekil 2. Uydu Haritası Şekil 3: Asgari Mesafe Eğrisi Şekil 4: Mesafelere Göre Malzemenin İşlenmesinden Kaynaklanacak Lgag Değerleri Şekil 5:Acil Müdahale Planı Şekil 6: Denizli İli Deprem Haritası 3
Projenin Teknik Olmayan Özeti Proje, Denizli İli, Çal İlçesi, Süller Köyü, Köyiçi Mevkii, 5 pafta, 124 Ada, 1 Parselde toplam 4.623,57 m 2 lik tapulu alanda ve bu tapulu alan üzerinde yapılması planlanan her biri 1.584 m 2 lik kapalı alana sahip 2 adet 2 katlı kümes ve 150 m 2 alana sahip idari bina olmak üzere toplam 3.318 m 2 lik kapalı alanda Mahfuz KARABALIK tarafınca Etlik Piliç Yetiştirme Tesisi işletilmesinin planlanmasıdır. Kümeslerden bir tanesinin yapımına başlanmıştır. Proje konusu Etlik Piliç (Broiler) Yetiştirme Tesisi faaliyeti; 25.11.2014 tarih ve 29186 sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği EK-II Seçme-Eleme Kriterleri Uygulanacak Projeler Listesi Madde 30- Hayvan yetiştirme tesisleri (ç) bendi Kanatlı yetiştirme tesisleri [(Bir üretim periyodunda 20.000 adet ve üzeri tavuk (civciv, piliç ve benzeri) veya eşdeğer diğer kanatlılar) (1 adet hindi = 7 adet tavuk)] kapsamında yer almaktadır. Son yıllarda yaygınlaşan başta kalp ve damar hastalıkları, şişmanlık gibi beslenmeye dayalı hastalıkların önlenmesinde, yağ oranı düşük, besleyici, kolay sindirilebilir özellik taşıması, hastalara, küçük çocuklara uygun bir protein kaynağı olması, tüketicinin günlük beslenme alışkanlıklarında beyaz ete öncelik vermesi konusundaki belirli çevrelerin telkinleri ve insan beslenmesinde çok büyük önemi olan eti insanlara ucuz yoldan kazandırması gibi nedenlerle Dünyada başta piliç eti olmak üzere kanatlı etleri üretimi ve tüketimi hızlı bir artış göstermiştir. Otomasyon kullanımının artması ve Entansif yetiştirme sayesinde, daha az iş gücüyle büyük kapasitelerle çalışılması ile sağlanan yüksek üretim, etlik piliç yetiştiriciliğini oldukça karlı hale getirmiştir. Ayrıca Broiler (etlik) yatırımının paraya dönüşmesi diğer hayvansal üretim kollarından çok daha kısa sürede gerçekleşmektedir. Türkiye de kırmızı et üretiminin maliyet sorunları ve krizler nedeniyle giderek gerilemesi sonucu ortaya çıkan hayvansal protein açığı, tavuk etinin üretim artışıyla dengelenmiştir. Üretim süresinin kısa olması, birim alanda yoğun üretim yapılabilmesi, yemin ete dönüşme oranının yüksek olması, iş gücünün benzer sektörlere ve üretimlere göre düşük olması, benzersiz bir protein kaynağı olması ve sektörün düzenli artan nüfusa paralel talebin daimi artması nedenleriyle 50.000 adet/dönem Broiler (etlik) tavukçuluğu yatırımı seçilmiştir. 4
1.PROJENİN ÖZELLİKLERİ a) Projenin ve yerin alternatifleri (proje teknolojisinin ve proje alanının seçilme nedenleri) Proje, Denizli İli, Çal İlçesi, Süller Köyü, Köyiçi Mevkii, 5 pafta, 124 Ada, 1 Parselde toplam 4.623,57 m 2 lik tapulu alanda ve bu tapulu alan üzerinde yapılması planlanan her biri 1.584 m 2 lik kapalı alana sahip 2 adet 2 katlı kümes ve 150 m 2 alana sahip idari bina olmak üzere toplam 3.318 m 2 lik kapalı alanda Mahfuz KARABALIK tarafınca Etlik Piliç Yetiştirme Tesisi işletilmesinin planlanmasıdır. Kümeslerden bir tanesinin yapımına başlanmıştır. Faaliyet sahibi tarafından proje alanının piliç yetiştiriciliği olarak seçilmesinde; proje alanının mülkiyeti faaliyet sahibine ait olması, söz konusu alanın Besihaneler Bölgesi içerisinde kalması, topografyanın piliç yetiştiriciliğine uygunluğu, ulaşımın kolay olması ve kullanılacak teknolojinin uygunluğu tercih nedenlerindendir. Yatırım sonucunda bölgedeki kaynaklardan yararlanılarak özellikle sigortalı çalışanlarına ve hayvan bakıcılarına dolaylı olarak da hammadde tedarikçilerine, nakliyecilere, satıcı esnafa, pazarlamacılara ve yem sanayisine gibi çok sayıda alt sektöre de fayda sağlanacaktır. b) Projenin iş akım şeması, kapasitesi, kapladığı alan, teknolojisi, çalışacak personel sayısı Denizli İli, Çal İlçesi, Süller Köyü, Köyiçi Mevkii, 5 pafta, 124 Ada, 1 Parselde toplam 4.623,57 m 2 lik tapulu alanda ve bu tapulu alan üzerinde yapılması planlanan her biri 1.584 m 2 lik kapalı alana sahip 2 adet 2 katlı kümes ve 150 m 2 alana sahip idari bina olmak üzere toplam 3.318 m 2 lik kapalı alanda Mahfuz KARABALIK tarafınca Etlik Piliç Yetiştirme Tesisi işletilmesi planlanmaktadır. Proje kapsamında 50.000 adet/devre kapasitede ve yılda 6 devre üretim yapılacaktır. Faaliyet sahası Mahfuz KARABALIK a ait tapulu alandır. Faaliyet sahasında her biri 1.584 m 2 lik kapalı alana sahip 2 adet 2 katlı kümes ve 150 m 2 alana sahip idari bina, 25 m 2 fosseptik, 25 m 2 ölü hayvan çukuru, 80 m 2 lik 2 adet gübre çukuru yapılacaktır. Projenin bulunduğu yeri gösteren Yer Bulduru Haritası Ek -2 de, 1/10.000 Ölçekli Topoğrafik Harita Ek-3'te ve Vaziyet Planı Ek-4 te sunulmuştur. İşletme sermayesi Tablo-1 de verilmiştir. Tablo 1: İşletme Aşamasında Kullanılacak Ekipmanlar Ve İşletme Sermayesi ALINMASI PLANLANAN MAKİNE VE EKİPMANLAR HARCAMA KALEMİ ADEDİ BİRİM FİYATI TOPLAM MALİYET İnşaat Yapım İşi Tutarı 200.000 Makina-Ekipman Tutarı 93152.500 Otomatik silo sistemi 2 5.400 10.800 Otomatik yemleme sistemi 2 4.000 8.000 Otomatik sulama sistemi 2 4.000 8.000 5
Civciv Tabla Yemliği 2 796,250 1592.500 Civciv Suluğu 2 530 1.060 Havalandırma sistemi 2 6.000 12.000 Kümes Kontrol Panosu 2 5.000 10.000 Soğutma Pedi 2 7.500 15.000 Üflemeli Soba 2 9.500 19.000 Su Deposu 5.000 Temizlik ve Dezenfeksiyon Ekipmanları 2.700 PROJE MALİYETİ 293152.500 Proje kapsamında günde 24 saat, yılda 12 ay olmak üzere toplam 365 gün çalışılması planlanmaktadır. Kapasitesi Rapora konu faaliyet; civcivlerin alınması, yetiştirilmesi ve yetiştirilen etlik piliçlerin kesimhaneye gönderilmesi olarak tanımlanabilir. Faaliyet sahası üzerinde 2 adet kümes yapılması planlanmaktadır. Kurulacak kümeslerin toplam kapalı alanı 3.168 m 2 olarak planlanmıştır. Kümeslerde piliçlerin yetiştirileceği aktif kullanım alanı ise 1.482,75 m 2 olacaktır. Piliçler sıkışık olarak bulundurulmayacak, metrekareye 17 adet piliç düşecek şekilde yerleştirilecektir. Buna göre toplamda bir üretim periyodunda; 1.482,75 m 2 x 2 x17 adet / m 2 = 50.000 adet etlik piliç yetiştirilecektir. Proje konusu Broiler Tavuk Yetiştirme Tesisi faaliyeti; 25.11.2014 tarih ve 29186 sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği EK-II Seçme-Eleme Kriterleri Uygulanacak Projeler Listesi Madde 30- Hayvan yetiştirme tesisleri (ç) bendi Kanatlı yetiştirme tesisleri [(Bir üretim periyodunda 20.000 adet ve üzeri tavuk (civciv, piliç ve benzeri) veya eşdeğer diğer kanatlılar) (1 adet hindi = 7 adet tavuk)] kapsamında yer almaktadır. Proje kapsamında 50.000 adet/devre kapasitede ve yılda 6 devre üretim yapılacaktır. Kullanılacak materyalin ölüm oranı ortalama %4 olarak hesaplandığın da, her üretim devresi sonunda 48.000 adet etlik piliç, 6 üretim devresi sonunda 288.000 adet canlı piliç kesime gönderilecektir. Buna göre yılda; 50.000 adet x 6 devre = 300.000 adet civciv alınarak, 48.000 adet x 6 devre = 288.000 adet etlik piliç üretimi ve 288.000 adet x 2.50 kg = 720.000 kg piliç (canlı ağırlık olarak) kesime gönderilecektir. Bu canlı ağırlığın %73 ü olan 525.600 kg karkas et üretimi gerçekleştirilecektir. Projenin Ömrü Projenin ömrünün 20 yıl olacağı kabul edilmiş olup; bu dönemden sonra tesiste yapılacak iyileştirme çalışmaları ve uygun teknoloji ile projenin ve faaliyetin güvenli ve ekonomik olarak devam edeceği görülürse faaliyete devam edilmesi düşünülmektedir. 6
Kapladığı Alan Proje, Denizli İli, Çal İlçesi, Süller Köyü, Köyiçi Mevkii, 5 pafta, 124 Ada, 1 Parselde toplam 4.623,57 m 2 lik tapulu alanda ve bu tapulu alan üzerinde yapılması planlanan her biri 1.584 m 2 lik kapalı alana sahip 2 adet 2 katlı kümes ve 150 m 2 alana sahip idari bina olmak üzere toplam 3.318 m 2 lik kapalı alanda Mahfuz KARABALIK tarafınca Etlik Piliç Yetiştirme Tesisi işletilmesinin planlanmasıdır. Mahfuz KARABALIK tarafından işletilecek olan Etlik Piliç Yetiştirme Tesisi işletmecinin kendisine ait tapulu alanda faaliyet gösterecektir. Faaliyet sahasına ait koordinatlar Tablo 2 de sunulmuştur. Tablo 2: Faaliyet Sahası Koordinatları UTM DATUM: ED 50 TÜRÜ : UTM D.O.M : 27 ZONE : 35 ÖLÇEK FAK. : 6 O KÖŞE NOK. (6 0 ) COĞRAFİ DATUM : WGS-84 TÜRÜ : COĞRAFİ D.O.M. : -- ÖLÇEK FAK. : ----------- Y X Enlem Boylam Faaliyet Sahası Alanı (4.623,57 m 2 ) Ç1 718537.790 4225765.542 38.15165585 29.49358443 Ç2 718594.360 4225755.004 38.15154726 29.49422623 Ç3 718580.007 4225679.348 38.15086953 29.49403936 Ç4 718522.683 4225690.312 38.15098214 29.49338909 Ç5 718521.193 4225692.455 38.15100179 29.49337276 Ç6 718534.653 4225763.849 38.15164137 29.49354814 Çalışma sahasının en yakın yerleşim yeri yaklaşık kuşuçuşu 1100 m Kuzeybatısında yer alan Süller Köyü ne ait yerleşim yerleridir. Proje alanı Besihaneler Bölgesinde kaldığından çevresinde farklı işletmelere ait büyükbaş hayvancılık tesisleri ve tavuk kümesleri bulunmaktadır. Teknolojisi Rapora konu faaliyet; civcivlerin alınması, yetiştirilmesi ve yetiştirilen etlik piliçlerin kesimhaneye gönderilmesi olarak tanımlanabilir. Faaliyet sahası üzerinde iki adet kapalı kümes yapılması planlanmaktadır. Kurulacak kümeslerin toplam kapalı alanı 3.168 m 2 olarak planlanmıştır. Kümeslerin kullanım alanı 1.482,75 m 2 olacaktır. Piliçler sıkışık olarak bulundurulmayacak, metrekareye 17 adet piliç düşecek şekilde yerleştirilecektir. Toplamda bir üretim periyodunda 50.000 adet etlik piliç yetiştirilecektir. Proje kapsamında 50.000 adet/devre kapasitede ve yılda 6 devre üretim yapılacaktır. Kullanılacak materyalin ölüm oranı ortalama % 4 olarak hesaplandığın da, her üretim devresi sonunda 48.000 adet etlik piliç kesime gönderilecektir. Damızlık üretim çiftliklerinden satın alınan 1 günlük civcivler özel kasalı kamyonlarla tesise getirilecektir. Kamyonlardan alınan civcivlerin daha ilk günden itibaren sıcaklık, havalandırma, yeterli yem ve su gibi uygun şartların oluşturulması hayati önem taşımaktadır. Çünkü hayatlarına iyi bir başlangıç yapan civcivler, oluşturulan bu şartlar sayesinde sonraki günlerde performans açısından büyük avantaj yakalamaktadır. 7
Faaliyet kapsamında etlik piliç yetiştirilmesinde "Altlıklı Yer Sistemi" kullanılacaktır. Altlıklı Yer Sistemi; kümes tabanı altlık veya yataklık denilen talaş veya benzeri materyaller ile uygun kalınlıkta tamamen kaplanır. Civcivler ile yemlik ve suluk gibi ekipmanlar yataklık üzerine yerleştirilir. Hayvanlar üretim döneminin sonuna kadar burada tutulur. Besi sonunda tüm altlık uzaklaştırılıp kümes yeniden hazırlanır. Bu sistemde besi süresine göre yılda 6-9 dönem üretim yapılabilir. Bakım dönemi içinde piliçler çeşitli hastalıklardan korunmak amacıyla içme suları vasıtasıyla aşılanacaktır. Pilicin yaşına ve mevsim şartlarına göre bakım ile idare şartlarında değişiklik veya ayarlamalar yapılacaktır. Tüm kümeslerde havalandırma, ısıtma, soğutma, yem ve su idaresi tamamen otomatik ekipmanlarla yapılacaktır. Piliçlerin yedikleri yemler de yaşına göre değişiklik göstermektedir. Yemde bulunan enerji, protein gibi değerler, pilicin yaşına göre daha yüksek performans için kümeslerde yetiştirilecek piliçleri için yem ayarlanacaktır. Piliçler her hafta tartılmak suretiyle performansları kontrol edilecek, eğer ağırlık artışlarında bir gerilik varsa nedeni araştırılarak gerekli müdahaleler yapılacaktır. 40-45 gün boyunca kümeslerde kalan piliçlerde, erkekler yaklaşık 2.800 gr, dişiler yaklaşık 2.100 gr. Canlı ağırlığa ulaştıktan sonra araçlarla kesimhanelere sevk edilecektir. Her bir üretim dönemi ortalama 6 hafta sürecek olup, bu süre sonunda etlik piliçler ve altlık kümeslerden çıkarıldıktan sonra temizlik ve dezenfeksiyon işlemleri ile kümeslerin yeni üretim dönemine hazırlığı amacı ile kümesler 2 hafta boş kalacaktır. Büyütme döneminde; civciv bakım ve kümes kayıtları tutulur. Yem ayarlamaları ve seleksiyonlar yapılarak, haftalık olarak ağırlıkları kontrol edilir. Aşı programına devam edilir. Kullanılacak Yemler Başlangıç Yemi; 0-10 gün aralığında verilmesi planlanan yem % 23 ham protein, vitamin, mineral ve amino asitlerle, verim artırıcılar ve koruyucular ile takviye edilmiş yemdir. Kullanım miktarı : 275 gr * 50.000 adet = 13750 kg Besleme Yemi: 10-20 gün aralığında verilmesi planlanan yem % 22 ham protein, vitamin, mineral ve amino asitlerle, verim artırıcılar ve koruyucular ile takviye edilmiş yemdir. Kullanım miktarı : 900 gr * 50.000 adet = 45000 kg Büyütme Yemi: 20-35 gün aralığında verilmesi planlanan yem % 20 ham protein, vitamin, mineral ve amino asitlerle, verim artırıcılar ve koruyucular ile takviye edilmiş yemdir. Kullanım miktarı : 1900 gr * 50.000 adet = 95000 kg 8
Kesim Öncesi Yemi: 35-45 gün aralığında verilmesi planlanan yem % 20 ham protein, vitamin, mineral ve amino asitlerle, verim artırıcılar ve koruyucular ile takviye edilmiş yemdir. Kullanım miktarı : 925 gr * 50.000 adet = 46250 kg Tablo 3:Besin Madde İçeriği Besin Maddesi Limiti Etlik Civciv BaşlangıçYemi 0-10.gün Etlik Civciv Yemi Etlik Piliç Yemi 11.-21.gün 22.-35.gün Etlik Piliç Bitirme Yemi kesim öncesi son hafta Kuru Madde enaz 88 88 88 88 Ham Protein enaz 23 22 20 20 Ham Selüloz ençok 6 6 6 6 Ham Kül ençok 8 8 8 8 HCL de çözünmeyen kül ençok 1 1 1 1 Kalsiyum enaz-ençok 1,0-1,5 1,0-1,5 0,9-1,5 0,9-1,5 Fosfor enaz 0.7 0.7 0.65 0.65 Sodyum enaz-ençok 0,15-0,30 0,15-0,30 0,15-0,30 0,15-0,30 Tuz ençok 0.35 0.35 0.35 0.35 Lysine enaz 1.2 1.1 1 1 Methionin enaz 0.5 0.5 0.40 0.40 Methionin+Sistin enaz 0.9 0.9 0.75 0.75 M.Enerji Kcal /kg enaz 3100 3100 3200 3200 Tablo 4: Kullanılması Planlanan Standart İlaç, Vitamin Ve Mineral Katkısı A vitamini enaz 12000 IU/kg Folic Asit enaz 0,7 mg/kg D3 vitamini enaz 2000 IU/kg D-Biotin enaz 0,05 mg/kg E vitamini enaz 50 mg/kg Demir enaz 60 mg/kg K3 vitamini enaz 4 mg/kg Bakır enaz 5 mg/kg B1 vitamini enaz 4 mg/kg Manganez enaz 80 mg/kg B2 vitamini enaz 5 mg/kg Çinko enaz 60 mg/kg Calcium D-Pantothen. enaz 2,5 mg/kg İyot enaz 0,8 mg/kg B6 vitamini enaz 5 mg/kg Kobalt enaz 0,2 mg/kg B12 vitamini enaz 0,025 mg/kg Selenyum enaz 0,15 mg/kg Niasin enaz 25 mg/kg Etlik piliçler ortalama 45 günde bir yenileri ile değiştirilecektir. Tavukların değişimi döneminde kümeslerdeki altlık kümes dışına alınarak gübre havuzuna alınacaktır. Kümesten altlığın çıkarılmasından sonra zemin, kümes, sulukların, alet ve ekipmanların yıkama işlemi gerçekleştirilecektir. Kümesler fumigasyon tarzı dezenfekte işlemine tabi tutulup bir sonraki periyoda hazır hale getirilir. Dezenfeksiyon işlemi sırasında kullanılacak dezenfektan suyla seyreltilerek püskürtme yöntemi ile uygulanacaktır. Dolayısı ile dezenfeksiyon işleminde atık su oluşumu söz konusu değildir. 9
Kullanılacak dezenfektan EWABO ALDEKOL DES 01 olup özellikleri aşağıda verilmiştir. Kullanım Yerleri Ahır, ağıl, kümes gibi hayvan barınaklarının dezenfeksiyonu Tüm çiftlik ekipmanlarının dezenfeksiyonunda Taşıt ve ayak dezenfeksiyon havuzlarında kullanılır Avantajları Bakterisidal, virusidal ve fungisidal etkilidir Organik maddelerin varlığında etkisini sürdürür Çiftlik ekipmanlarında korozif etkisi yoktur Çiftlik ekipmanlarında boyama veya soldurma etkisi yoktur Kullanımı kolaydır Doğada yıkımlanır (biodegradable) Düşük basınçta evaporasyon özelliği vardır Ekonomiktir. Düşük sulandırma oranlarında etkilidir edilir. Kullanım Şekli Dezenfekte edilecek ortamda uygun bir temizleyici ile ön temizlik yapılması tavsiye Normal veya yüksek basınçlı püskürtme araçları ile püskürtülerek uygulanır. Genel amaçlı dezenfeksiyon : 1/300 oranında sulandırılarak kullanılır. Enfeksiyon riskinin yüksek olduğu durumlarda : 1/75 oranında sulandırılarak kullanılır. Taşıt ve ayak dezenfeksiyon alanlarında : 1/20 oranında sulandırılarak kullanılır. 1 m 2 'ye 300 ml dezenfektan uygulanır. İçeriği:Aldekol Des 01,Glutaraldehit,Formaldehit,Glyoxale ve Alkol içeren bir katyonikbiositler kombinasyonudur.bu ürün uzun süreli,güçlü ve hızla gelişen,geniş spektrumlu bakterisidal fungisidal ve virusidal özelliğe sahiptir. Broiler üretiminden kaynaklanan gübreler kümeslerden her devre sonunda tavukların işletmeden ayrılmasıyla birlikte, projede yer alan 105 m³ lük hacme sahip 2 adet gübre çukurunda biriktirilecek 75 gün bekletilip, civar yerleşimdeki çiftçilere gübre olarak kullanılmak üzere satışı yapılacaktır. Tavuklardan ve civcivlerden oluşan gübreler ile ilgili olarak; Tarım ve Köy işleri Bakanlığının 04.05.2004 tarih ve 25452 sayılı Tarımda Kullanılan Organik, Organomineral, Özel, Mikrobiyal ve Enzim İçerikli Organik Gübreler ile Toprak Düzenleyicilerin Üretimi, İthalatı, İhracatı, Piyasaya Arzı ve Denetimine Dair Yönetmelik hükümlerine uyulacaktır. Üretim döneminde ölen etlik piliçler ölü hayvan çukurunda imha edilecektir. 10
İşletmede ölü piliçler için beton malzemeden sızdırmasız üstü kapalı çukur hazırlanacak, sönmemiş kireç ile işleme tabi tutularak bertarafı sağlanacaktır. Ölü piliçler için yapılan çukurların dolması halinde işletme içinde bu amaçla yeni çukur açılacaktır. Broiler piliç yetiştirme kümeslerinde hayvanların beslenme, sıcaklık, temizlik ve hava ihtiyacını karşılamak amacı ile yemlik, suluk, havalandırma fanı, ızgara tel ve yem silosu gibi bazı ekipmanlar kullanılacaktır. Kümes içindeki fazla ısının, nemin ve kirli havanın dışarıya atılabilmesi için yeterli havalandırma olacaktır. Tesiste kümesin havalandırılması fan sistemi ile sağlanacaktır. Etlik piliç tesisinde kullanılması planlanan alet ve ekipmanlar; Altlık: Kümeslerde hayvanların altına serilen bir çeşit talaştır. Hayvanların altının sıcak tutulmasını, sıvı ve katı atıkların dağılmamasını sağlamak amacı ile kullanılacaktır. Yemlik: Piliçlerin yemlerinin konulduğu plastik kaplardır ve genellikle 5-6 pilice 1 adet düşecek şekilde kullanımı planlanmıştır. Suluk: Kümeste kullanılacak suluklar otomatik olup belirli bir basınç seviyesinde ve su yüksekliğinde otomatik olarak su vermektedir. Genellikle 5-6 pilice 1 adet düşecek şekilde kullanılacaktır. Yem Silosu: Hayvanların yem ihtiyacı içi yem fabrikalarından alınan yemin depolanacağı özel galvanizli sacdan yapılacak silolardır. Havalandırma Bacası ve Fan: Kümes içerisindeki hava giriş ve çıkışını sağlamakta ve hayvanların sürekli oksijenli ve tozsuz bir ortamda yetiştirilmesine yardımcı olmaktadır. Aynı zamanda gübrede oluşan amonyak gibi gazların ortamdan uzaklaştırılarak kümes içinde oluşacak kokunun önlenmesini sağlayacaktır. Soğutucu Pet: Tesiste her bir kümeste sürekli devridaim yapan, bir adet soğutucu pet bulundurulması planlanmaktadır. Civciv Alınıp Kümese Yerleştirilmesi Civciv Bakımı ve Kümes Kayıtlarının Tutulması Aşılama Ölü Civciv Büyütme Dönemi Yemleme Haftalık Tartımların yapılması SağlıkKontrollerinin yapılması Ortalama 45 gün Sonunda Etlik Ölü Hayvan Çukurunda İmha Piliçlerin Kesimhaneye Sevki Gübrelerin Gübre Toplama Edilecek Havuzuna Alınması Şekil 1: Etlik Piliç Yetiştirme Tesisi İş Akım Şeması 11
Faaliyet 10.09.2014 tarih ve 29115 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliği kapsamında 7.26.5. Kanatlı yetiştirme tesisleri. [bir üretim periyodunda 20.000-60 000 arası tavuk (civciv, damızlık, piliç vb) veya eşdeğer diğer kanatlılar] (1 adet hindi = 7 adet tavuk eşdeğeri esas alınmalıdır.) " Kapsamında kalmaktadır. 10.11.2012 tarih ve 28463 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe giren Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 10. Madde (2) de yer alan Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmeliğin Ek-2 sinde yer alan 7. Gıda Endüstrisi, Tarım ve Hayvancılık başlığı altındaki işletmeler, mezkûr Yönetmelik Ek-1 ve Ek-2 listelerinde başka bir grupta yer almıyorsa, söz konusu işletmeler için; çevre izni kapsamında emisyon ölçüm raporu hazırlanması ve işletmelerin hava emisyonu açısından değerlendirilmesi gerekmez. hükmü doğrultusunda çevre izni kapsamında değildir. Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliğine göre başvurular yapılarak, gerekli yükümlülükler yerine getirilecektir. Çalışacak Personel Sayısı Etlik Piliç Yetiştirme tesisinde 3 kişinin çalışması planlanmaktadır. c) Doğal Kaynakların Kullanımı (Arazi Kullanımı, Su Kullanımı, Kullanılan Enerji Türü Vb.) Arazi Kullanımı Proje, Denizli İli, Çal İlçesi, Süller Köyü, Köyiçi Mevkii, 5 pafta, 124 Ada, 1 Parselde toplam 4.623,57 m 2 lik tapulu alanda ve bu tapulu alan üzerinde yapılması planlanan her biri 1.584 m 2 lik kapalı alana sahip 2 adet 2 katlı kümes ve 150 m 2 alana sahip idari bina olmak üzere toplam 3.318 m 2 lik kapalı alanda Mahfuz KARABALIK tarafınca Etlik Piliç Yetiştirme Tesisi işletilmesinin planlanmasıdır. Mahfuz KARABALIK tarafından işletilmesi planlanan Etlik Piliç Yetiştirme tesisi işletmenin kendisine ait tapulu alanda faaliyet gösterecektir. Söz konusu faaliyet kapsamında, 1584 m 2 alana oturacak 2 adet kümes, 150 m 2 alana oturacak idari bina, 75 m 3 hacme sahip fosseptik, 105 m 3 hacme sahip 2 adet gübre çukuru ve 50 m 3 hacme sahip ölü hayvan çukuru yapılacaktır. Çalışma sahasının en yakın yerleşim yeri yaklaşık kuşuçuşu 1100 m Kuzeybatısında yer alan Süller Köyü ne ait yerleşim yerleridir. Proje sahası ve çevresini gösteren Uydu Haritası Şekil 2 de verilmiştir. 12
Şekil 2. Uydu Haritası 13
Su Kullanımı İnşaat Aşaması: Projenin inşaat aşamasında 10 kişi çalışacak olup çalışacak işçilerin içme suyu ihtiyacı ve kullanma suyu Besihaneler Bölgesi içerisindeki şebeke suyundan temin edilecektir. Çalışacak personelin ihtiyacı için günlük kişi başı 150 lt su gerekmekte olup; Çalışan kişilerin toplam günlük su kullanım miktarı : Çalışan kişi sayısı x kişi başı su kullanım miktarı = 10 kişi 150 lt 1500 lt/ gün = 1,5 m 3 / gün olacaktır. İşletme Aşaması: Söz konusu projenin işletme aşamasında 3 amaçla su kullanımı söz konusu olacaktır. Su kullanılan bölümlere ilişkin ayrıntılı bilgi aşağıda verilmiştir. 1- Etlik Piliç Yetiştirme tesisinde çalışacak işçilerin içme ve kullanma suyu ihtiyaçlarını karşılamak, 2- Etlik Piliçlerin içme suyu. 3- Kümeslerin yıkanması için gereken su. Etlik Piliç Yetiştirme tesisinde çalışacak işçilerin içme suyu ihtiyacı, kullanma ve proseste kullanılacak su Besihaneler Bölgesi içerisindeki şebek suyundan temin edilecektir. Etlik Piliç Yetiştirme tesisinde 3 kişi çalışacaktır. Çalışacak personelin ihtiyacı için günlük kişi başı 150 lt su gerekmekte olup; Çalışan kişilerin toplam günlük su kullanım miktarı : Çalışan kişi sayısı x kişi başı su kullanım miktarı = 3 kişi 150 lt 450 lt/ gün = 0,45 m 3 / gün olacaktır. Etlik piliçleri üretim periyodu boyunca kümülatif ortalama 0,2 lt/gün su tüketirler. Bu durumda su ihtiyacı aşağıdaki gibi hesaplanır. Etlik piliçler için Q etlik piliç = 0,2 lt/adet gün x 50.000 adet/üretim periyodu Q etlik piliç = 10.000 lt/gün= 10 m 3 / gün Tesis temizliği işlemleri ile ilgili olarak bir üretim periyodu sonunda toplam 30 m 3 tüketileceği öngörülmektedir. Bu durumda; su Tesis Yıkama Suyu İhtiyacı = 30 m 3 /üretim periyodu /yıl /45 gün Tesis Yıkama Suyu İhtiyacı = 0,66 m 3 /gün Kullanılacak toplam su miktarı = 10 m 3 / gün + 0,45 m 3 / gün + 0,66 m 3 /gün Kullanılacak toplam su miktarı = 11,11 m 3 /gün Enerji Kullanımı Proje sırasında seçilen teknolojiden dolayı kullanılan ekipmanların bir kısmı için elektrik enerjisi dolayısıyla şebeke elektriği kullanılacaktır 14
Civciv kümeslerinin ısıtılma sistemi kalorifer sistemi olup yakıtı kömürdür. Tesiste ısı kaynağı olarak buhar kazanı kullanılacak olup kullanılacak buhar kazanının ısıl gücünün 0,0004652 MW olması planlanmaktadır. Buhar kazanlarının ısıl gücünün 1 MW ve üzeri olması durumunda Çevre izni için başvuru yapılacaktır. Tesiste her bir periyot için 10 ton kömür kullanılacağı öngörülmektedir. Kullanılacak kömürün özelliğine göre oluşacak kül miktarı kömürün %13 ü olacaktır. Buna göre her bir üretim periyodunda 1,3 ton olmak üzere 6 üretim periyodunda toplam 7,8 ton kül oluşması beklenmektedir. Yanma artığı kül ve kömür sızdırmasız zeminde depolanacaktır. Söz konusu tesiste oluşacak kömür külü, 27.03.2010 tarih ve 27533 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Atıkların Düzenli Depolanmasına Dair Yönetmelik hükümlerince düzenli depolama tesis kabul kriterlerine göre analiz yaptırılarak atığın hangi sınıf depolama tesisinde bertaraf edileceği belirlenerek, belirlenen düzenli depolama sahalarında bertarafı sağlanacaktır. ç) Atık Miktarı (Katı, Sıvı, Gaz Ve benzeri) ve Atıkların Kimyasal, Fiziksel ve Biyolojik Özellikleri Faaliyet bütününde; evsel nitelikli katı atık, ambalaj atıkları, evsel nitelikli atıksu oluşacaktır. Tesiste Oluşması muhtemel atıklar ve kodları Tablo 5 te verilmiştir. Tablo 5: Faaliyet Bütününde Oluşması Muhtemel Atıklar ve Kodları DEPOLAMA KOD TANIM KOŞULLARI BERTARAF 200101 Kağıt ve Karton Diğer atıklardan ayrı olarak biriktirilmelidir. Lisanslı Firmalar (Taşıma ve Bertaraf Lisansı) tarafından toplanıp, geri kazanımı yapılırlar. 200102 Cam Diğer atıklardan ayrı olarak biriktirilmelidir. Lisanslı Firmalar (Taşıma ve Bertaraf Lisansı) tarafından toplanıp, geri kazanımı yapılırlar. 200121 200134 Flüoresan lambalar ve diğer civa içeren atıklar 200133 dışındaki pil ve akümülatörler Sızdırmaz zeminli, üstü kapalı özel bir odada, diğer atıklardan ayrı bir bölümde depolanacaktır. Diğer atıklardan ayrı bir bölümde biriktirilmelidir. Lisanslı Firmalar (Taşıma ve Bertaraf Lisansı) tarafından toplanıp, özel mühendislik yöntemleriyle (genelde gömülerek) bertaraf edilmektedir. Lisanslı Firmalar (Taşıma ve Bertaraf Lisansı) tarafından toplanıp, özel mühendislik yöntemleriyle (genelde gömülerek) bertaraf edilmektedir. 200139 Plastikler Diğer atıklardan ayrı olarak biriktirilmelidir. Lisanslı Firmalar (Taşıma ve Bertaraf Lisansı) tarafından toplanıp, geri kazanımı yapılırlar. 15
130206 080317 Sentetik motor şanzıman ve yağlama yağları Tehlikeli maddeler içeren atık baskı tonerleri Sızdırmaz zeminli, üstü kapalı özel bir odada, diğer atıklardan ayrı bir alanda plastik veya metal varillerde depolanacaktır Sızdırmaz zeminli, üstü kapalı özel bir odada, diğer atıklardan ayrı bir kapta depolanacaktır Lisanslı Firmalar (Taşıma ve Bertaraf Lisansı) tarafından toplanıp, 1. Veya 2. Kategori yağların geri kazanımı sağlanacak, 3. Kategori yağlar ise yakılarak bertaraf edilecektir. Lisanslı Firmalar (Taşıma ve Bertaraf Lisansı) tarafından toplanıp, özel mühendislik yöntemleriyle (genelde gömülerek) bertaraf edilmektedir 150202 Tehlikeli maddelerle kirlenmiş emiciler, filtre malzemeleri, temizleme bezleri, koruyucu giysiler Sızdırmaz zeminli, üstü kapalı özel bir odada, diğer atıklardan ayrı bir bölümde depolanacaktır Lisanslı Firmalar (Taşıma ve Bertaraf Lisansı) tarafından toplanıp, yakılarak bertaraf edilmektedir. 150110 Tehlikeli maddelerin kalıntılarını içeren ya da tehlikeli maddelerle kontamine olmuş ambalajlar Sızdırmaz zeminli, üstü kapalı özel bir odada, diğer atıklardan ayrı bir bölümde depolanacaktır Lisanslı Firmalar (Taşıma ve Bertaraf Lisansı) tarafından toplanıp, fiziksel ve kimyasal yollarla temizlenip geri dönüşümleri sağlanmaktadır. Katı Atık Arazi Hazırlığı Aşamasında Oluşacak Katı Atık Tür ve Miktarları: Evsel Nitelikli Katı Atıklar : Projenin inşaat aşamasında 10 kişi çalışacaktır. Çalışan kişilerden kaynaklanacak kişi başı günlük katı atık miktarı 1,12 kg/gün (2012 yılı TÜİK Belediye Katı Atık İstatistik Verileri) alındığında; Çalışan kişilerden oluşacak günlük toplam katı atık miktarı = Günlük katı atık miktarı x kişi sayısı = 1,12 kg/kişi.gün x 10 kişi = 11,2 kg/gün olacaktır. Hafriyat Atıkları : Faaliyetin inşaat aşamasında arazi düzenlemesi ve kazı işlemleri olacaktır. Söz konusu faaliyet sahasında ağaç bulunmadığından ağaç kesimi yapılmayacaktır. Toplam alan 4.623,57 m 2 olup tesisin brüt inşaat alanı: Kümes A : 792 m 2 Kümes B: 792 m 2 İdari Bina: 150 m 2 Gübre Çukuru ve diğer yapılar: 190 m 2 olacaktır. Tesisin brüt inşaat alanı toplam 1924 m 2 dir. Yapılması planlanan tesisin Vaziyet Planı raporun ekler kısmında sunulmuştur. (Bkz-Ek- 4) 16
Buna göre inşaat aşamasında oluşması muhtemel hafriyat miktarı aşağıda hesap edilmiştir. Hafriyat miktarı (Th)= Taban alan (At) (m 2 ) x Derinlik (H) (m) Taban Alanı =3.546 m 2 Derinlik = 1 m Th=AtxH=3.546 m 2 x 1 m =3.546 m 3 olacaktır. Gübre çukuru için: Hafriyat miktarı (Th)= Taban alan (At) (m 2 ) x Derinlik (H) (m) Taban Alanı =70 m 2 Derinlik = 1,5 m Th=AtxH=70 x 1,5=105 m 3 x 2 = 210 m 3 olacaktır. Ölü hayvan çukuru için: Hafriyat miktarı (Th)= Taban alan (At) (m 2 ) x Derinlik (H) (m) Taban Alanı =25 m 2 Derinlik = 2 m Th=AtxH=25 m 2 x 2 m =50 m 3 olacaktır. Fosseptik çukuru için: Hafriyat miktarı (Th)= Taban alan (At) (m 2 ) x Derinlik (H) (m) Taban Alanı =25 m 2 Derinlik = 3 m Th=AtxH=25 m 2 x 3 m =75 m 3 olacaktır. Toplam araziden çıkacak hafriyat miktarı yukarıda hesaplanmış olup 3.881 m 3 olarak bulunmuştur. Arazi hazırlığı esnasında açığa çıkan hafriyat herhangi bir doğal ortama atılmayacak olup, proje alanında stoklanacak, çevre düzenlemesi ve peyzaj öğelerinin oluşturulmasında kullanılacaktır. 17
İşletme Aşamasında Oluşacak Katı Atık Tür ve Miktarları: Evsel Nitelikli Katı Atıklar : Etlik Piliç Yetiştirme tesisinde 3 kişi çalışacaktır. Çalışacak kişilerden kaynaklanacak kişi başı günlük katı atık miktarı 1,12 kg/gün (2012 yılı TÜİK Belediye Katı Atık İstatistik Verileri) alındığında; Çalışan kişilerden oluşacak günlük toplam katı atık miktarı = Günlük katı atık miktarı x kişi sayısı = 1,12 kg/kişi.gün x 3 kişi = 3,36 kg/gün olacaktır. D.İ.E. tarafından 1993 yılında yapılan hesaplamalara göre evsel nitelikli katı atıkların %12,05 lik kısmı geri kazanılabilir atık olarak değerlendirilmektedir. İşletme aşamasından kaynaklanan ambalaj atıkları miktarı; atığı. Geri dönüştürülebilecek atık miktarı = 3,36 kg/gün x 0,1205 = 0,404 kg/gün ambalaj Oluşacak evsel nitelikti katı atıklar içerisinde geri dönüşümü mümkün olan kağıt, karton, plastik, cam pet vb ambalaj atıkları ayrıldıktan sonra çöp konteynerlarına bırakılacaktır. Oluşacak evsel nitelikli katı atıklar çöp konteynerlarında biriktirilerek Süller Köy ü çöp toplama alanına götürülecektir. Proje kapsamında oluşacak evsel nitelikli katı atıklar, Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği ne uygun olarak sahada bulundurulacak ağzı kapalı çöp kaplarında torbalar içerisinde biriktirilecek olup, Süller Köyü çöp döküm alanına götürülecektir. Katı atıkların taşınması, depolanması ve bertarafı konusunda Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği nin ilgili hükümlerine uyulacaktır. Katı atıklar kesinlikle yol kenarı, dere kenarı vb. alanlara bırakılmayacaktır. Proses Kaynaklı Katı Atıklar : Tesiste evsel nitelikli atıklar dışında prosesten kaynaklanan katı atıklarda mevcut olup bunlar etlik piliç üretim prosesi sonrası oluşacak ve gübre olarak kullanılmakta olan katı atıklardır. Bir etlik piliç kümeste kaldığı sürede 45 gün içerisinde 4,2 kg yem tüketmektedir. Bu yemin 1/3 ü atık olduğu kabul edilmektedir. Bu durumda günlük tavuk basına oluşacak katı atık miktarı aşağıdaki gibi hesaplanmaktadır. Günlük Yem Miktarı = 4,2 kg /45 gün Günlük Yem Miktarı = 0,09 kg = 90 gr / gün Tüm kümeslerde 1 günlük yem tüketimi ; 0,09 kg / gün x 50.000 = 4.500 kg /gün = 4,45 ton / gün olarak hesaplanacaktır. Tüketilen yemin 1/3 ü atık olduğu kabulü ile tüm kümeslerdeki günlük katı atık miktarı; Atık miktarı = 4,5 ton / gün / 3 = 1,5 ton / gün Atık yoğunluğu = 0,96 ton / m 3 18
Atık miktarı = 1,5 ton/gün / 0,96 ton/m 3 = 1,44 m 3 /gün Bir dönemde oluşan atık miktarı = 1,44 m 3 /gün x 45 gün = 64,8 m 3 Yılda 6 üretim periyodu söz konusu olduğundan ve çalışma süresi 6 x 45 = 270 gün olduğundan hareketle kümeslerden kaynaklanan yıllık toplam katı atık miktarı Atık miktarı = 1,5 ton / gün x 270 gün / yıl Atık miktarı = 405 ton / yıl olarak hesaplanmaktadır. Tesiste oluşan gübre kümes zeminine serilecek olan altlık ile birleşecek olup üretim periyodu sonunda oluşan gübre altlık ile birlikte uzaklaştırılacaktır. Altlık kalınlığının ortalama 3 cm olması planlanmaktadır. Kümeste bir dönemde kullanılan altlık miktarı = 2965,5 m 2 x 0,03 m = 88,9 m 3 tür. Bir dönemde oluşacak altlık ve gübre miktarı = 64,8 m 3 /gün + 88,9 m 3 = 153,7 m 3 tür. Tesiste bir dönem sonunda oluşacak talaş ve gübre karışımı miktarı 153,7 m 3 olup oluşan bu gübre-talaş karışımı en fazla 75 gün depolandıktan sonra Tarım, Gıda ve Hayvancılık İl Müdürlüğü nün uygun görmesi halinde çevredeki tarım arazilerine verilecek uygun görmemesi halinde gübre işleme tesislerine verilecektir. Sıvı Atık Arazi Hazırlığı Aşamasında Oluşacak Sıvı Atık Tür ve Miktarları: Tesisin inşaat aşamasında, personel tarafından su kullanımı söz konusu olacaktır. Etlik Piliç Yetiştirme tesisi inşaat aşamasında 10 kişi çalışacaktır. Çalışan kişilerden kaynaklanacak günlük atık su miktarı 150 lt/gün alındığında; Çalışan kişilerden oluşacak toplam günlük sıvı atık miktarı = Günlük sıvı atık miktarı x kişi sayısı = 150 lt/kişi.gün x 10 kişi = 1500 lt/gün =1,5 m 3 /gün olacaktır. Hesaplama yapılırken kişi başına oluşacak sıvı atık miktarı İller Bankası Yönetmeliğine göre 150 lt/kişi.gün alınmıştır. İşletme Aşamasında Oluşacak Sıvı Atık Tür ve Miktarları: Tesisin işletme aşamasında, personel tarafından su kullanımı söz konusu olacaktır. Etlik Piliç Yetiştirme tesisinde 3 kişi çalışacaktır. Çalışan kişilerden kaynaklanacak günlük atık su miktarı 150 lt/gün alındığında; Çalışacak kişilerden oluşacak toplam günlük sıvı atık miktarı = Günlük sıvı atık miktarı x kişi sayısı = 150 lt/kişi.gün x 3 kişi = 450 lt/gün =0,45 m 3 /gün olacaktır. Hesaplama yapılırken kişi başına oluşacak sıvı atık miktarı İller Bankası Yönetmeliğine göre 150 lt/kişi.gün alınmıştır. Personelden kaynaklacak atıksu miktarı 1 yılda 365 gün/yıl x 0,45 m 3 /gün = 164,25 m 3 /yıl olacaktır. Projenin işletme aşamasında her bir üretim periyodu sonunda kümesler yıkanacaktır. Yıkama için 30 m 3 su kullanılacaktır. Yılda 6 üretim periyodu olacağı için yıllık yıkama suyu miktarı 180 m 3 olacaktır. Dezenfeksiyon işlemi sırasında kullanılacak dezenfektan suyla 19
seyreltilerek püskürtme yöntemi ile uygulanacaktır. Dolayısı ile dezenfeksiyon işleminde atık su oluşumu söz konusu değildir. Projenin işletme aşamasında yılda 164,25 m 3 + 180 m 3 = 344,25 m 3 atıksu oluşacaktır. Yıllık oluşacak 180 m 3 yıkama suyu 19.03.1971 tarih ve 13783 sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Lağım Mecrası İnşası Mümkün Olmayan Yerlerde Yapılacak Çukurlara Ait Yönetmelik hükümlerince yapılacak sızdırmasız fosseptik çukurunda biriktirilecektir. Fosseptik çukuru % 80 doluluğa ulaştığında vidanjörlere ücreti karşılığı çektirilip sonu arıtma ile biten bir Belediyenin Kanalizasyon sistemine deşarj edilecektir. Fosseptik Planı Ek-9 da verilmiştir. Fosseptik çukuru ebatları; En: 5 m. Boy: 5 m. Yükseklik: 3 m. Fosseptik Hacmi V= 5*5*3= 75 m 3 Tesiste evsel nitelikli atıksular kanalizasyon sistemine bağlı, oluşacak yüzey yıkama suları ise sızdırmaz fosseptik çukurunda biriktirilecek. Sızdırmasız fosseptikte biriktirlen atıksuların atıksu arıtma tesisi ile sözleşme yapılarak atıksu arıtma tesisine verileceği firmanın taahhüdü altındadır. Besihaneler Bölgesinde sonu arıtma ile biten kanalizasyon sistemi bulunmakta olup bağlantı izin yazısı alındıktan sonra evsel nitelikli atık sular kanalizasyon sistemine deşarj edilecektir. İşletmede oluşacak atıksular ile ilgili olarak 31 Aralık 2004 tarih ve 25687 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Su Kirliliği Yönetmeliği, 13.02.2008 tarih, 26786 sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (değiş.:25.03.2012 tarih, 28244 sayılı Resmi Gazete) hükümlerine uyulacaktır. Atık Yağlar Etlik Piliç Yetiştirme tesisinin hazırlanması ve işletme aşamasında kullanılacak araçların bakımları yetkili servislerde yapılacaktır. Proje sahasında atık madeni yağ oluşumu beklenmemektedir. Proje sahasında madeni yağ oluşması halinde atık yağların yönetimi, 30.07.2008 tarih ve 26952 sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği nde belirtilen Atık Yağ Üreticisinin Yükümlülüklerine uyulacaktır. Bitkisel Atık Yağ Kurulması planlanan tesiste yemekhanede oluşacak bitkisel atık yağ miktarı yaklaşık olarak; 1 kg/gün yağ x 365 gün (30 gün/ay) = 365 kg/yıl olacaktır. 20
Proje kapsamında oluşan bitkisel atık yağlar ayrı kaplarda toplanacak ve lisanslı bitkisel atık yağ toplama firmalarına teslimi sağlanacaktır. Tüm faaliyet süresince 19.04.2005 tarih ve 25791 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Bitkisel Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. Ambalaj Atıkları D.İ.E. tarafından 1993 yılında yapılan hesaplamalara göre evsel nitelikli katı atıkların %12,05 lik kısmı geri kazanılabilir atık olarak değerlendirilmektedir. İşletme aşamasından kaynaklanan ambalaj atıkları miktarı; Geri dönüştürülebilecek atık miktarı = 3,36 kg/gün x 0,1205 = 0,404 kg/gün ambalaj atığı oluşacaktır. Faaliyet alanında oluşacak ambalaj atıkları diğer atıklardan ayrı olarak toplanacak ve ambalaj atığı toplama ayırma tesislerine ulaştırılması sağlanacaktır. 24.08.2011 tarih ve 28035 sayılı Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliğine uyulacaktır. Tehlikeli Atık Faaliyet kapsamında dışarıdan temin edilen ilaç ve dezenfekten ambalajları sızdırmaz zemin üzerinde ve kapalı ortam içerisinde biriktirilerek tehlikeli atık bertaraf tesislerine ulaştırılacaktır. Tesiste tehlikeli atıkların yönetimi için, 14.03.2005 tarih ve 25755 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uyularak atık yönetimi sağlanacaktır. Tıbbi Atık Proje kapsamında çalışan personelin sağlık kontrolleri en yakın sağlık ocağı veya hastanede yaptırılacaktır. Dolayısıyla arazinin hazırlanması ve tesislerin işletme aşamasında tıbbi atık oluşmayacaktır. 22.07.2005 tarih ve 25883 sayılı Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır. Kurulacak tesisteki kümeslerde zorunlu olmadığı sürece ilaç kullanılmaması planlanmaktadır. İlaç kullanılması durumunda ise ilaçlar içme suyu ile verilecektir ve yılda oluşacak tıbbi atık miktarı yaklaşık 20 kg olacaktır. Üretim döneminde ölen etlik piliçler ölü hayvan çukurunda imha edilecektir. Oluşacak tıbbi atıklar 22.07.2005 tarih ve 25883 sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği ve ( değişik 05.11.2013 tarih ve 28812 sayılı resmi gazete) kapsamında kesici ve delici özelliği olan atıklar diğer tıbbi atıklardan ayrı olarak delinmeye, yırtılmaya, kırılmaya ve patlamaya dayanıklı, su geçirmez ve sızdırmaz, açılması ve karıştırılması mümkün olmayan, üzerinde Uluslararası Biyotehlike amblemi ile DİKKAT! KESİCİ ve DELİCİ TIBBİ ATIK ibaresi taşıyan plastik veya aynı özelliklere sahip lamine kartondan yapılmış kutu veya konteynerler içinde toplanacaktır. Bu biriktirme kapları, en fazla ¾ oranında doldurulacak, ağızları kapatılacak ve kırmızı plastik torbalara konularak Çal Belediyesi nce belirlenecek toplama sistemine verilecektir. 21
22.07.2005 tarih ve 25883 sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği ve ( değişik 05.11.2013 tarih ve 28812 sayılı resmi gazete) hükümlerine uyulacaktır. Gaz Atık Arazi Hazırlığı Aşamasında Oluşacak Emisyon Tür ve Miktarları: Proje alanı olan Denizli İli, Çal İlçesi, Süller köyü, Köyiiçi mevkii sınırları içerisinde toplam 4.623,57 m 2 alanda üzerinde toplam 1.924 m 2 lik taban alanında inşaat aşaması söz konusu olacaktır. İnşaat aşamasında oluşacak hafriyat miktarı toplam 3.881 m 3 olacaktır. Toprağın yoğunluğunu 1,5 ton/m 3 kabul edersek, taşınacak toprak miktarı 5.821,5 ton olarak hesaplanır. Aşağıda emisyon faktörleri kullanılarak oluşabilecek muhtemel toz miktarı hesaplanmıştır. Tablo 6: Faaliyet Sahası Oluşacak Hafriyat Taşınacak Toprak Miktarı 5.821,5 ton Günlük Taşınacak Hafriyat Malzemesi 56 ton Saatte Taşınacak Hafriyat Malzemesi 5,6 Vardiya Sayısı 1 Aylık Çalışma Süresi 26 Günlük Çalışma Süresi (08:00 18:00) 10 saat Toprağın Sıyrılması Sırasında Meydana Gelecek Toz Miktarı Toprağın sıyrılması sırasında emisyon faktörü 0,025 kg / ton olarak alınmıştır. 5,6 ton / saat x 0,025 kg / ton= 0,14 kg /saat Toprağın Yüklenmesi Sırasında Meydana Gelen Toz Miktarı Toprağın yüklenmesi sırasında emisyon faktörü 0,010 kg / ton olarak alınmıştır. 5,6 ton / saat x 0,010 kg / ton = 0,056 kg /saat Toprağın Taşınması Sırasında Meydana Gelen Toz Miktarı Toprağın sıyrılması için 4 ay ve günde ortalama 10 saat çalışılacak olup, malzeme taşınması amacı ile ortalama 3 sefer yapılacaktır. Taşımadan oluşan toz emisyon faktörü 0,7 kg/km-sefer dir. Buna göre taşımadan kaynaklanacak olan toz miktarı; 0,7 kg/km-sefer x 0,1 km(gidiş-geliş) x 3 sefer/saat = 0,21 kg /saat Hafriyat toprağının alınması aşamasında meydana gelebilecek maksimum toz debisi toplam 0,396 kg/saat tir. Bu değer Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü 22
Yönetmeliği Tablo 2.1 de toz emisyonu için verilen; baca dışındaki yerlerden 1 kg/saat lik değerin altında kalmaktadır. Projenin inşaat aşamasında nakliye, yükleme işlemleri sırasında; sulama, kapalı tasıma, malzemeyi nemli tutma, savrulma yapılmadan yükleme boşaltma yapılacağından faaliyetten kaynaklanan toz emisyonu hesaplanan bu değerden daha düşük olacaktır. Bu değer, 3 Temmuz 2009 tarih ve 27277 sayılı Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliginin Kontrolü Yönetmeliği Tablo 2.1 de yer alan toz emisyonu için; baca dışındaki yerlerden 1 kg/saat lik değerin altında kalmaktadır. Bu sebep ile inşaat aşamasında oluşacak olan tozun, çevreye etkisi olmayacaktır Meydana gelecek tozun minimize edilmesi amacıyla aşağıda belirtilen tedbirler alınacaktır. Taşıma esnasında kamyonlardaki malzemenin üstü branda ile örtülecektir. Savurmadan yükleme ve boşaltma yapılacaktır. Sahalarda çalışan araçlara hız sınırlaması getirilecektir. Çalışma sahalarında ve servis yollarında arazözlerle sulama çalışmaları yapılacaktır. 3 Temmuz 2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği nde belirtilen ilgili tüm hususlara uyulacaktır. İşletme Aşamalarında Oluşacak Emisyon Tür ve Miktarları: Kümeslerin ısıtılmasında buhar kazanı kullanılacak olup yakıtı kömürdür. Yanma artığı kül ve kömür sızdırmasız zeminde depolanacaktır. İşletmede 0,0004652 MW ısıl gücünde buhar kazanı kullanılması planlanmaktadır. Bu bağlamda 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği nde belirlenmiş esaslara uyulacaktır. Buhar kazanlarının ısıl gücünün 1 MW ve üzeri olması durumunda Çevre izni için başvuru yapılacaktır. Yanma artığı kül ve kömür sızdırmasız zeminde depolanacaktır. Söz konusu tesiste oluşacak kömür külü, 27.03.2010 tarih ve 27533 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Atıkların Düzenli Depolanmasına Dair Yönetmelik hükümlerince düzenli depolama tesis kabul kriterlerine göre analiz yaptırılarak atığın hangi sınıf depolama tesisinde bertaraf edileceği belirlenerek, belirlenen düzenli depolama sahalarında bertarafı sağlanacaktır. Koku Hayvan besi tesislerinde kaçınılmaz bir koku problemi yaşanmaktadır. Ancak işletmede gerek projelendirme gerekse işletme aşamasında alınacak önlemler sonucu koku oluşumunun en aza indirilmesi hedeflenmektedir. Kümeslerde yeterli havalandırma sağlanmazsa altlıklarda nem seviyesi yükselir ve amonyak birikimi başlar, buna bağlı olarak piliçlerde hastalıklar görülebilir. Kümeslerde 23
dışkıdan kaynaklanacak kokunun ve amonyak olusumunun önlenmesi gerekmektedir. Amonyak konsantrasyonunun Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği Buhar ve Gaz Emisyonları sınır değerleri (Tablo 7.2.1) IV üncü sınıfa giren inorganik bileşiklerin emisyonu sınır değerini geçmemesi için önlemler alınacaktır. Amonyak oluşumunu önlemek için kümeslerde fanlar bulunacaktır. Havalandırma sayesinde kümeslerde amonyak birikimi önlenmiş olacaktır. Mahfuz KARABALIK tarafınca yapılması planlanan Etlik Piliç Yetiştirme Tesisine en yakın yerleşim yeri yaklaşık kuş uçuşu 1100 m Kuzeybatısında yer alan Süller Köyü ne ait yerleşim yerleridir. Tesise ait koku değerlerinin hesaplaması aşağıda yapılmıştır. Tablo 7: Kümes Hayvanları Cinsinden, Hayvan Yeri Sayısını Canlı Hayvan Kütlesine Dönüştürme Faktörleri Hayvan Cinsi(Kümes Hayvanları) Ortalama Münferit Hayvan Kütlesi Yumurtlayan kümes hayvanları 0,0034 Genç kümes hayvanları (18. Haftaya kadar) 0,0014 35 güne kadar besi piliçleri 0,0015 49 güne kadar besi piliçleri 0,0024 Yetiştirilen pekin ördekleri(3. Haftaya kadar) 0,0013 Besi pekin ördekleri (7. Haftaya kadar) 0,0038 Yetiştirilen uçan ördek (3. Haftaya kadar) 0,0012 Besi uçan ördeği (10. Haftaya kadar) 0,0050 Yetiştirilen hindi (6. Haftaya kadar) 0,0022 Besi hindisi, dişi kanatlılar (16. Haftaya kadar) 0,0125 Besi hindisi, erkek kanatlılar (21. Haftaya 0,0222 kadar) 50.000 adet piliç x 0,0024 = 120 Şekil 3: Asgari Mesafe Eğrisi Asgari mesafe eğrisine göre kurulması planlanan tesisin en yakın yerleşim birimine olan asgari mesafesinin 270 m civarında olması gerekmektedir. En yakın yerleşim yeri 1100 m mesafede olduğundan söz konusu yerleşim yerlerinin kokudan etkilenmesi beklenmemektedir.. 24
19.07.2013 tarih ve 28712 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Koku Oluşturan Emisyonların Kontrolü Yönetmeliğinin 7. Maddesi (b) bendindeki tüm hükümlere uyulacaktır. Ayrıca tesisin şikayete konu olması durumunda anılan yönetmeliğin Ek-1 listesinde yer alan tedbirlerin alınacağı yatırımcı firmanın taahhüdü altındadır. Gürültü Kirliliği İnşaat aşamasında oluşacak gürültü düzeyi Proje alanında inşaat esnasında faaliyet ünitelerinden kaynaklanacak gürültü iş makineleri ve ekipmanlarından kaynaklanacak gürültü olacaktır. Tesiste inşaat aşamasında kullanılacak ekipmanlar ve gürültü seviyeleri Tablo 8 de verilmiştir. Tablo 8: İnşaat Aşamasında Kullanılacak Ekipmanlar Ve Gürültü Seviyeleri Makine Teçhizat Listesi Gürültü Seviyeleri (legdba) Greyder 120 Beton Pompası 115 Su Pompası 105 Kompresör 115 Yükleyici 115 Kamyon 85 Bu gürültü kaynaklarının 10 m yarı çapındaki bir alan içinde tümünün aynı anda çalıştıkları zaman meydana gelen eşdeğer gürültü (gürültü seviyesinin en yüksek olduğu durumda) Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği ne göre ve Rau J.G., Wooten D.C., 1980 e göre hesaplanmıştır. N Leg = 10 log 10 Li/10 formülünden hesaplanır. İ=1 Leg = 122,96 Dba çıkar. Hesaplanan bu eşdeğer gürültü seviyesi 1 m uzaklık için geçerlidir. 10 m yarıçapındaki alan içinde; 10 L L 20 log A P P 10 1 1 e 1, 2 Atmosferdeki absorpsiyonu ihmal edildiğinde (A e 1,2 =0); L P10 = 102,96 Dba Leg in mesafeye göre dağılımı formülü; Lpw =Leg+10 Log( Q / 4*3.14*r 2 ) r : Kaynaktan olan mesafe (m) 25
Q : Arazinin düz veya engebeli olması durumuna göre seçilen indirgenme faktörü (engebeli arazide 1, düz arazide 2 seçilir.) Lpw : Gürültü kaynaklarının SBD (Dba) değeri Proje kapsamında oluşacak eş gürültü seviyesinin mesafeye göre dağılımı aşağıda hesaplanmıştır. Tablo 9: İnşaat Aşamasında Oluşacak Eş Gürültü Seviyesinin Mesafeye Göre Dağılımı Mesafe Lpw Mesafe Lpw (r,m) (Dba) (r,m) (Dba) 50 81,00 400 62,94 100 74,98 450 61,92 150 71,46 500 61,00 200 68,96 750 57,48 250 67,02 1000 54,98 300 65,44 1500 51,46 350 64,10 2000 48,96 Gündüz Akşam Gece Gürültü Seviyesi(Lgag) Lgag, Gündüz-Akşam-Gece Gürültü seviyesi, 04.06.2010 tarih ve 27601 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği Ek-1 de verilen formül doğrultusunda hesaplanmaktadır. Ek-1 de sunulan Lgag formülü aşağıda verilmiştir. Lgag = 10 * log1/24 [(12 * 10Lgündüz/10) + (4 * 10(Lakş+5)/10) + (8 * 10(Lgece+10)/10) Proje alanında yapılacak çalışmalar gündüz saatlerinde gerçekleştirilecek olup, akşam ve gece saatlerinde üretim çalışmaları gerçekleştirilmeyecektir. Dolayısı ile Lgag değeri hesaplanırken; Lakşam ve Lgece değerleri sıfır olarak alınmıştır. Mesafelere göre Lgag değerleri hesaplanıp Tablo 10 da verilmiştir. Tablo 10: Mesafelere Göre Malzemenin İşlenmesinden Kaynaklanacak Lgag Değerleri Mesafe (r,m) L gag (Dba) Mesafe (r,m) L gag (Dba) 50 87.40 400 69.33 100 81.38 450 68.31 150 77.85 500 67.40 200 75.36 750 63.87 250 73.42 1000 61.38 300 71.83 1500 57.85 350 70.49 2000 55.36 26