AYVACIK 5 MW Rüzgar Enerji Santrali Bu doküman, Ayvacık Rüzgar Enerji Santralinin Gold Standard prosedürlerine uygun şekilde sertifikalandırılması sürecinin bir parçası olarak hazırlanmıştır ve projeye ait Proje Tanımlama Dokümanı, Gold Standard Pasaportu ve Bölge Halkı Bilgilendirme Raporu"nun genel bir özetidir. Bu özet, Geri Bildirim Süreci içerisinde bölge halkından ve diğer paydaşlardan proje hakkında geri bildirim almak maksadıyla hazırlanmıştır. Lütfen varsa proje hakkındaki görüş ve önerilerinizi dokümanın sonunda bulunan iletişim bilgilerini kullanarak aşağıda belirtilen tarihler arasında bizlere iletiniz. Geri Bildirim Süreci 18 Mart 2011 20 Mayıs 2011
BÖLÜM 1: Projenin Genel Tanıtımı Projenin Konumu Ayvacık Rüzgar enerji Santrali (Ayvacık RES), ülkemizin kuzeybatısında Çanakkale nin Ayvacık ilçesi sınırları içerisinde Karıncalı ve Uykutaşı Tepeleri üzerine inşa edilecektir. Projenin amacı bölgenin rüzgar potansiyelinden faydalanarak elektrik üretmek ve bu elektriği Türkiye nin elektrik şebekesine iletmektir. Rüzgar Türbini Doğu (m) Batı (m) Yükseklik (m) T01 444,644 4,386,557 425 T02 444,379 4,386,589 430 T03 444,108 4,386,564 425 Tablo 1: Türbinlerin konumu 1 Şekil 1: Projenin Türkiye Haritası Üzerindeki Konumu
2 Şekil 2: Ayvacık RES Genel Yerleşim Ayvacık RES projesi Karıncalı ve Uykutaşı tepeleri üzerinde 425-430 m kotlarında yer alacaktır. Toplam 3 adet 80 m yükseklik ve 90 m kanat çapına sahip rüzgar türbininden oluşan projede, herbir türbinin kurulu gücü 1,8 MW olcaktır (Toplam 5,4 MW). Projenin toplam kurulu gücü ise lisans gereği 5 MW ile sınırlandırılacaktır. Rüzgar enerjisini elektrik enerjisine dönüştürecek olan santral yılda toplam 18.811 MWh elektrik üretecek ve ürettiği bu elektriği ayvacık dağıtım merkezine iletecektir.. Üretmiş olduğu elektrik enerjisi miktarı ile paralel bir şekilde, yılda yaklaşık 12.000 ton CO2 azaltımı sağlayacak proje, dünyanın gündemindeki en önemli konu olan Küresel ısınmayla mücadeleye katkı sağlayacaktır.
Projenin Çevresel, sosyal ve Ekonomik Yönden Faydaları - Proje elektrik üretimi ile orantılı olarak sera gazı emisyonlarının azaltılmasına katkı sağlayacaktır. - Türkiye nin artan enerji ihtiyacının karşılanmasına katkı sağlayacaktır. - Proje ülkenin enerjide dışa bağımlılığının azaltılmasını ve enerji kaynaklarının çeşitlendirilmesini sağlayacaktır. - İnşaat aşamasında geçici olarak 20 kişilik ve tesisin işletmesinde kalıcı olarak 5 kişilik bir istihdam yaratacaktır. - Tesisin ihtiyacı olan malzemeler ve iaşe ihtiyacı bölgeden karşılanacaktır. Ayrıca tesisin taşeron işleri için bölgeden bir firmayla anlaşılmıştır. Projenin Sebep Olacağı Emisyon Azaltımları Projenin tahminmi devreye alınma tarihi olan Nisan 2011 tarihinden itibaren ilk 7 yıllık kredi döneminde sebep olacağı emisyon azatlımı miktarı aşağıdaki tabloda gösterildiği şekildedir: Tahmini Yıllık Emisyon Yıllar Azaltımı Miktarı (tco2e) 2011 8,616 2012 11,489 2013 11,489 2014 11,489 2015 11,489 2016 11,489 2017 11,489 2018 2,872 Toplam Emisyon Azaltımı 80,423 (t CO2e) 3 Tablo 2: Projenin Yıllara göre sebep olacağı Emisyon azaltımları BÖLÜM 2: Referans Senaryo ve İzleme Planı Metodolojisinin Uygulanması Ayvacık RES projesinin yol açacağı sera gazı emisyon azatlımlarının esaplanmasında ve izleme planlarını hazırlanmasında Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi tarafından onaylanmış metodolojiler 1, 2, 3 kullanılmıştır. Bu metodolojilere göre oluşturulan referans senaryo aşağıda gösterildiği gibidir: 1 http://cdm.unfccc.int/methodologies/pamethodologies/approved.html 2 http://cdm.unfccc.int/eb/016/eb16repan1.pdf 3 http://cdm.unfccc.int/reference/tools/ls/meth_tool07_v01_1.pdf
Referans Senaryo Referans senaryo projenin yapılmaması durumunda, projenin üreteceği elektriğin Türkiye nin elektrik şebekesinden karşılanması durumunda ortaya çıkacak sera gazı emisyonu miktarıdır. Bu miktarı belirlerken tüm veriler Türkiye Elektrik İletim A.Ş. nin (TEİAŞ) internet sitesinden alınmıştır. Elde edilen sonuçlar göstermektedir ki, Türkiye nin elektrik şebekesi MWs elektrik başına 0,6108 ton CO2 emisyonuna sebep olmaktadır. Fakat Ayvacık RES projesi 18.811 MWs/yıl elektrik üretimi ile yıllık 11.489 tco 2 emisyonunun atmosfere yayılmasına engel olmaktadır. Referans Senaryo Emisyon Miktarı: 0,6108 x 18.811 = 11.489 tco 2 İzleme Planı Projenin elektrik üretimi, kurulu gücü, gibi temel veriler her yıl izlenerek düzenli bir kontrol sağlanacaktır. Projenin İzleme Planı kapsamındaki parametreler aşağıdaki gibidir: 1. Elektrik Üretim Miktarı: Tesisin santral binasında bulunan sayaçlar üretilen elektriği sürekli olarak ölçecektir. Ölçülen elektrik miktarı aylık dönemlerde kayıt altına alınacaktır. Alınan bu kayıtlar üzerinden projenin toplamda ürettiği yıllık elektrik miktarı kontrol edilecektir. 2. Kurulu Güç: Santralin kurulu gücü sabit bir değer olmakla birlikte, ekipmanların yenilenmesi ya da yeni ekipman eklenmesi gibi bir durum söz konusu olduğunda, tesisin kurulu gücünün değişmesi durumunda yıllık İzleme Raporunda bu durum belirtilecektir. 3. Emisyon Faktörü: Proje için emisyon faktörü uygun metodolojiler kullanılarak hesaplanmıştır. Bu hesaplama 7 yıllık ilk kredi dönemi için geçerlidir. 7 yılın sonunda emisyon faktörü o gün için mevcut metodolojiler ve veriler ışığında yeniden hesaplanacaktır. 4 BÖLÜM 3: Proje Süresi / Proje Takvimi AYRES Rüzgar enerjisinden Elektrik Üretim Santrali Ltd. Şti. proje için Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu ndan 11 Ocak 2007 de 25 yıllık elektrik üretim lisansı almıştır. Projenin inşaatı 2011 yılı başında başlamıştır. Tesisin devreye alınmaası için 2011 yılı Nisan ayı öngörülmektedir. BÖLÜM 4: Çevresel Etkiler Küçük ölçekli bir proje olması nedeniyle Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından ilgili yönetmelikler gereğince proje için detaylı bir Çevresel Etki Değerlendirme Raporu hazırlanması ya da bir Proje tanııtm Dosyası hazırlanmasına gerek görülmemiştir. Proje için 28 Temmuz 2008 de bakanlıktan ÇED Gerekli Değildir Kararı verilmiştir. Firma tarafından bu zamana kadar projenin olası çevresel etkilerini azaltmak maksadıyla gerekli tüm önlemler alınmıştır ve bu önlemler alınmaya devam etmektedir.
BÖLÜM 5: Paydaş Yorumları Projenin kurulu gücünün küçük olması nedeniyle detaylı bir ÇED raporu veya Proje Tanıtım Dosyası hazırlanmamış ve dolayısıyla ÇED Sürecine Halkın Katılımı Toplantısı düzenlenmemiştir. Bununla beraber, 17 Eylül 2010 tarihinde Gold Standard Enstitüsü ihtiyaçlarına uygun bir Bölge Halı Bilgilendirme Toplantısı düzenlenmiştir. Resim 1: Bölge Halkı Bilgilendirme Toplantısından Görüntüler Toplantıda proje tüm yönleriyle bölge halkına ve diğer ilgililere anlatılmış, katılımcıların görüş ve önerilerine başvurulmuştur. Özet olarak toplantının soru cevap bölümü şu şekildedir: 5 S1: Bu bölgede inşa edilmekte olan ya da inşa edilecek başka projeler var mı? C1: Ayvacık ilçesi içinde başka bir yatırım yoktur. Bununla birlikte, Türkiye nin çeşitli bölgelerinde inşaat ya d aplanlama aşamasında birçok proje vardır. Aksa Enerji olarak bizim de Hatay, Mersin ve balıkesir illerinde yatırımlarımız bulunmaktadır. S2: Projenin kurulu gücü neden bu kadar küçük? C2: Bu Ayvacık elektrik Dağırım Merkezi nin kapasitesiyle alakalıdır. Kapasite çok düşük. Bu yüzden daha büyük ölçüde bir proje inşa edemiyoruz. S3: Evimin bulunduğu bölgede rüzgar potansiyeli çok yüksek ve elektrik şebekesi yok. Kendi şahsi kullanımım için ben de rüzgar enerjisinden faydalanabilir miyim? C3: Evet, kendi elektriğinizi üretebilirsiniz. Ancak bunun yapılabilir olup olmadığı konusunda kesin bir şey söyleyemeyiz. Size bu alanda çalışan bazı firmaların iletişim bilgilerini vrebilirim.
S4: Bize küresel ısınma ile fırtınalar arasındaki bağlantıyı açıklayabilir misiniz? C4: Bilimsel araştırmalar göstermektedir ki küresel ısınma ile kasırgalar arasında güçlü bir ilişki vardır. Tüm teknik detayları açıklayamam ancak kasırgalara sebep olan asıl nedenin deniz suyu yüzey sıcaklığının artmasıdır ve hepimiz biliyoruz ki küresel ısınma deniz su yüzeyi sıcaklığını artırmaktadır.aslında kasırgalar doğal bir döngüdür. Ancak küresel ısınma bu kasırgaların sıklığını ve şiddetini artırmaktadır. S5: Rüzgar türbinlerinin etrafı yöre insanı tarafından kullanılabilecek mi? C5: Bu konuda herhangi bir problem bulunmamaktadır. Sizlerin tarımsal ya da hayvancılıkla ilgili faaliyetleriniz proje nedeniyle etkilenmeyecektir. Sadece ufak bir bölge sizlerin sağlığı ve güvenliği için çevrilecek, sizler geri kalan alanları kullanmaya devam edebileceksiniz. S6: Eceabat ta rüzgar türbinleri yakınında çalışmıştım ve başım çok ağrımıştı. Rüzgar türbinleri böyle bir etki yapar mı? Elektromanyetik dalga oluşur mu? C6: Eğer santral eski bir santral ise gürültüden dolayı böyle bir baş ağrısı olmuş olabilir. Fakat yeni teknoloji türbinlerde böyle bir problem bulunmamaktadır. Bunun dışında bu baş ağrısı psikolojik de olabilir. Ya da sadece ayvacık ve Eceabat arasındaki iklim farklılığından da olabilir. Emin olabilirsiniz ki sizi olumsuz etkileyecek bir elekromanyetik etki söz konusu değildir. Bu konuda bilimsel bir veri de bulunmamaktadır. 6 S7: Daha önce inşa ettiğiniz projelerde mera alanlarını kullandınız mı? Bu bölgede köy tüzel kişiliğine ait meralar bulunmaktadır. Kullanacağınız arazilere nasıl karar veriyorsunuz? C7: Santrali inşa etmeden önce, ilk olarak rüzgar ölçümleri yapılıyor. Danışmanızmız bize türbin yerleşim yerlerini öneriyor. Sonrasında arazi sahipleriyle görüşüyoruz. Ayvacık Rüzgar Santrali kapsamında herhangi bir özel razi bulunmamaktadır. Bir projemizde arazi sahibi arazisini satmak istemedi. Kamulaştırma hakkımızı kullanabilirdik, fakat kullanmadık. Yakındaki başka bir araziyi satın aldık. Bizim için arazi satın almada en son yol kamulaştırmadır. Sadece, gerçekten o arazinin satın alınması gerekiyorsa, o zaman kamulaştırma yoluna gidiyoruz. S8: Projenin tam yeri neresidir? C8: Proje Keçikaya Köyü sınırları içerisindedir. (Projenin tam yeri harita üzerinde paydaşlara gösterilmiştir.)
S9: Kendi elekriğimizi rüzgar enerjisi ile kendimiz üretmek istesek, yatırımımız kendini ne kadar zamanda amorti eder? Ne kadar mal olur? C9: Rüzgar sürekli bir enerji kaynağı olmadığı için, tüm enerji ihtiyacınızı rüzgardan karşılayamazsınız. 500 kw kurulu gücün altındaki tesisler bu hakka sahip, fakat astarı yüzünden pahalıya gelebilir. Detaylı bir araştırma yapılmalıdır. BÖLÜM 6: Sürdürülebilirlik İzleme Planı Bölüm 2 de belirtilen temel parametrelere ek olarak projenin sürdürülebilir kalkınmaya katkısını izleyebilmek adına aşağıda listelenen belli başlı temel parametreler de İzleme Raporunun bir parçası olarak ilk izleme döneminde ya da sürekli olarak kontrol edilecektir: a. Toprak Kalitesi: Projenin inşaatı esnasında yapılan kazı çalışmalarının toprak üzerindeki etkisi Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından düzenli kontroller ile izlenmektedir. (Depolama alanlarının uygun kullanımı, hafriyatın kaldırılması gibi) Proje sahasının ziyaret edilmesi ve tutanakların kontrol edilmesi ile projenin toprak kalitesi de ilk izleme döneminde takip edilecektir. Bu izleme dönemi de sadece inşaat dönemini kapsamaktadır. b. Gürültü: Proje kapsamında seçilen türbinler ve bu türbinlerin yerleri gürültüyü azaltmak adına özenle seçilmiştir. Yine de herhangi bir şikayet olması durumunda bakanlıkça yetkilendirilmiş üçüncü taraf bir kuruma sahada gürültü ölçümü yaptırılarak bu parametre izlenecektir. c. Biyolojik Çeşitlilik: Rüzgar türbinlerine kuş ve yarasaların çarpması sonucu oluşabilecek ölümleri engellemek için türbin kanatları rahatça seçilebilecek bir renge boyanacak ve gece görüşü için de türbinlerin tepesine ışıklı işaretler yerleştirilecektir. d. Çalışan Kalitesi: Proje çalışanlarına iş sağlığı ve güvenliği gibi konularda eğitim verilmektedir. e. İstihdam Miktarı ve Gelire Katkı: Firma bölge halkından kişileri projede çalıştırarak istihdamı artırmakta ve böylelikle bölge gelirine katkı sağlamaktadır. SGK kayıtları ile bu durum izlenecektir. f. Teknoloji Transferi ve Teknolojik Özgüven: Proje teknolojisi yurtdışından ithal edilecektir. Böylelikle ülkeye yeni bir teknolojinin gelmesi sağlanmaktadır. Ayrıca tedarikçi firma tarafından çalışanlara eğitim verilerek teknoloji hakkında bilgi edinmeleri sağlanacaktır. Bunlar anlaşma ve eğitim kayıtları ile izlenecektir. 7 BÖLÜM 7: İLETİŞİM AKSA ENERJİ Adres : Gülbahar Cad. 1. Sk. 34212 İstanbul / Türkiye Tel : 0212 478 66 66 Faks : 0212 657 55 16 E-mail : sevinc.rustemoglu@aksa.com.tr