TÜRKİYE DE GÜNEŞ ENERJİSİ

Transkript

1 TÜRKİYE DE GÜNEŞ ENERJİSİ ALİ BÜLENT KAPCI Elektrik-Elektronik Mühendisi ETKB - Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü

2

3 YENİLENEBİLİR ENERJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (YEGM) Muhtelif sektör/alanlarda gelişimin takip edilmesi Ülkenin yenilenebilir enerji potansiyelinin belirlenmesi Kurumsal Sorumluluklar Yenilenebilir enerji ve enerji verimliliği mevzuatının hazırlanması Danışmanlık hizmetlerinin yürütülmesi Örnek uygulama projelerinin hazırlanması Pilot uygulamaların geliştirmesi

4 TÜRKİYE DE YENİLENEBİLİR ENERJİ

5 TÜRKİYE KURULU GÜÇ DAĞILIMI JEOTERMAL 635 MW; %0,86 RÜZGAR MW; %6,19 GÜNEŞ 328 MW; %0,44 BİYOKÜTLE 344 MW; %0,47 BARAJLI HİDROLİK MW; %26,12 DOĞALGAZ+LNG MW; %28,75 TERMAL MW; %7,04 HİDROLİK NEHİR TİPİ MW ; %9,26 KÖMÜR MW; %21,34 TOPLAM KURULU GÜÇ : ,59 MW (2016 MART SONU İTİBARİ İLE)

6 KURULU GÜÇTE YENİLENEBİLİR ENERJİNİN PAYI HİDROLİK AKARSU; 6843,93 MW ; %21,38 HİDROLİK BARAJLI; MW ; %60,27 RÜZGAR; MW ; %14,25 GÜNEŞ; 328 MW ; %1,02 JEOTERMAL;635,15 MW ; %1,98 BİYOKÜTLE; 344,69 MW ; %1,07 YAKIT CİNSLERİ KURULU GÜÇ SANTRAL SAYISI KATKI % MW ADET BİYOKÜTLE (YENİLEN.+ATIK+ATIKISI+PİROLİTİK YAĞ) 344,69 0,47 69 JEOTERMAL 635,15 0,86 21 HİDROLİK BARAJLI ,00 26,12 89 HİDROLİK AKARSU 6843,93 9, RÜZGAR 4562,00 6, GÜNEŞ 328,00 0, TOPLAM ,77 43,

7 2015 YILI ELEKTRİK ÜRETİMİ DAĞILIMI YENİLENEBİLİR 33% DOĞALGAZ 38% TERMİK 29% Kaynak: TEİAŞ 7

8 2023 HEDEFLERİ Türkiye nin tüm ekonomik olarak yapılabilir olan Hidroelektrik potansiyelinden elektrik enerjisi üretiminde faydalanılacaktır ( MW) MW rüzgar enerjisi kapasitesi işletmede olacaktır En az 5000 MW güneş enerjisi kapasitesine ulaşılacaktır En az 1000 MWe jeotermal enerji santralı uygulaması yapılacaktır Biyokütle kurulu gücü 1000 MWe olacaktır Kaynak: Türkiye Ulusal Yenilenebilir Enerji Eylem Planı

9 GÜNEŞ ENERJİSİ POTANSİYELİMİZ

10 TÜRKİYE GÜNEŞ ENERJİSİ POTANSİYELİ

11 GÜNEŞ ENERJİSİ POTANSİYELİ Ortalama Global Solar Radyasyonu: 1524 kwh/m2-yıl Güneş enerjisi için lisanssız ve lisanslı olmak üzere iki çeşit elektrik üretim vardır. 600 MW kapasiteli lisans başvuruları alınmış olup 2015 senesinde sonuçlandırılmıştır. (49 yatırımcı ortalama 1,8 M TL/MW) Yeni GES lisans kapasitesitelerini belirlemeye Bakanlar Kurulu yetkilidir. Güneş potansiyel atlası:

12 49 ADET LİSANSLI GES PROJESİ TOPLAM LİSANSLI KAPASİTE : 585,9 MW

13 LİSANSSIZ PROJELERDE SON DURUM Tahsis Edilen Toplam Kapasite Tahsis Edilebilir Maksimum Kapasitesi 7737 MW 8463 MW Proje Onay Toplam Başvuru Sayıları Onaylanmış Projeler Geçici Kabulü Tamamlanmış Tesisler Sayı (Adet) Kurulu Güç (MW) Sayı (Adet) Kurulu Güç (MW) Sayı (Adet) Kurulu Güç (MW) Rüzgar Güneş ,64 Biyogaz Dalga TOPLAM TEDAŞ, 9 Şubat 2016

14 TÜRKİYE DE GÜNEŞ ENERJİSİ GELİŞİMİ

15 Gaziantep 1000 kwp İzmir 500 kwp Karabük 700 kwp Gebze Güzeller OSB kwp

16 Balıkesir kwp Kemalpaşa OSB kwp Adıyaman kwp

17 MEVZUAT

18

19 5436 sayılı YEK Kanunun yenilenebilir enerjiler için destek mekanizmaları getirmiştir. Sabit Fiyat Garanti Alım Mekanizması Yerli Aksam Desteği

20 Sabit Fiyat Garanti Alım Mekanizması Ülkemizde yenilenebilir kaynaklardan elektrik enerjisi üretiminde kaynaklara göre fiyat destek mekanizması tarifesi yer almaktadır. 31 Aralık 2020 tarihine kadar işletmeye girmiş ya da girecek yenilenebilir enerji santralları için Kanun ekinde (aşağıda) yer alan fiyatlar işletmeye girdiği tarihten itibaren 10 yıl süreyle uygulanır. Yenilenebilir Enerji Kaynağına Dayalı Üretim Tesis Tipi Uygulanacak Fiyatlar (ABD Doları cent/kw) a. Hidroelektrik üretim tesisi 7,3 b. Rüzgar enerjisine dayalı üretim tesisi 7,3 c. Jeotermal enerjisine dayalı üretim tesisi 10,5 d. Biokütleye dayalı üretim tesisi (çöp gazı dahil) 13,3 e. Güneş enerjisine dayalı üretim tesisi 13,3 Tablo: Yenilenebilir Enerji Kaynaklarına Ait Sabit Alım Fiyatları (Kaynak: YEGM)

21 Başvuru Sayısı YEKDEM Başvuruları Biyokütle 3,00 8,00 15,00 20,00 34,00 42,00 Rüzgar 9,00 22,00 3,00 21,00 60,00 106,00 Jeotermal 4,00 4,00 6,00 9,00 14,00 20,00 Hidrolik 4,00 44,00 14,00 40,00 126,00 388,00

22 5346 SAYILI «YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARININ ELEKTRİK ENERJİSİ ÜRETİMİ AMAÇLI KULLANIMINA İLİŞKİN KANUN» Güneş (PV) Güneş (CSP) Rüzgar Jeotermal 13,3 13,3 7,3 10,5 3,7 2,7 6,7 9,2 18/5/2005 tarihinden 31/12/2020 tarihine kadar işletmeye girmiş veya girecek YEK Destekleme Mekanizmasına tabi üretim lisansı sahipleri için aşağıdaki «I Sayılı Cetvel»de yer alan fiyatlar, on yıl süre ile uygulanır. Biyokütle 13,3 5,6 Hidrolik 7,3 2, YEK Destekleme Mekanizması Yerli Katkı İlave Desteği

23 SANTRAL SAHASI Yerli Aksam Desteği 31/12/2020 tarihinden önce işletmeye giren üretim tesislerinde kullanılan mekanik ve/veya elektro-mekanik aksamın yurt içinde imal edilmiş olması halinde; bu tesislerde üretilerek iletim veya dağıtım sistemine verilen elektrik enerjisi için, belirtilen fiyatlarla üretim tesisinin işletmeye girdiği tarihinden itibaren 5 yıl süreyle bu Sabit Fiyat Garanti Alım Mekanizmasında belirtilen fiyatlara ilave edilir YILLAR

24 C- Fotovoltaik güneş enerjisine dayalı üretim tesisi D- Yoğunlaştırılmış güneş enerjisine dayalı üretim tesisi E- Biyokütle enerjisine dayalı üretim tesisi F- Jeotermal enerjisine dayalı üretim tesisi II Sayılı Cetvel (29/12/2010 tarihli ve 6094 sayılı Kanunun hükmüdür.) Tesis Tipi A- Hidroelektrik üretim tesisi B- Rüzgâr enerjisine dayalı üretim tesisi Yurt İçinde Gerçekleşen İmalat Yerli Katkı İlavesi (ABD Doları cent/kwh) 1- Türbin 1,3 2- Jeneratör ve güç elektroniği 1 1- Kanat 0,8 2- Jeneratör ve güç elektroniği 1 3- Türbin kulesi 0,6 4- Rotor ve nasel gruplarındaki mekanik aksamın tamamı (Kanat 1,3 grubu ile jeneratör ve güç elektroniği için yapılan ödemeler hariç.) 1- PV panel entegrasyonu ve güneş yapısal mekaniği 0,8 imalatı 2- PV modülleri 1,3 3- PV modülünü oluşturan hücreler 3,5 4- İnvertör 0,6 5- PV modülü üzerine güneş ışınını odaklayan 0,5 malzeme 1- Radyasyon toplama 2,4 tüpü 2- Yansıtıcı yüzey levhası 0,6 3- Güneş takip sistemi 0,6 4- Isı enerjisi depolama 1,3 sisteminin mekanik aksamı 5- Kulede güneş ışınını toplayarak buhar üretim 2,4 sisteminin mekanik aksamı 6- Stirling motoru 1,3 7- Panel entegrasyonu ve güneş paneli yapısal 0,6 mekaniği 1- Akışkan yataklı buhar kazanı 0,8 2- Sıvı veya gaz yakıtlı buhar kazanı 0,4 3- Gazlaştırma ve gaz temizleme grubu 0,6 4- Buhar veya gaz türbini 2 5- İçten yanmalı motor veya stirling motoru 0,9 6- Jeneratör ve güç elektroniği 0,5 7- Kojenerasyon sistemi 0,4 1- Buhar veya gaz türbini 1,3 2- Jeneratör ve güç elektroniği 0,7 3- Buhar enjektörü veya vakum kompresörü 0,7

25 Yerli Üretilen Aksamlar SANTRAL TİPİ RES Kanat (%100) Kule (%100) HES Türbin (%55) Hidrojeneratö r (%100) Planlanan (2017) Kanat (%100) Kule (%100) Türbin (%100) Hidrojeneratör (%100) Kanat (%100) Kule (%100) Türbin (%100) Hidrojeneratör (%100) JES - - Gaz Türbini (%100) Buhar Ejektörü (%100) BES - - Gazlaştırma ve gaz temizleme grubu (%100) Jeneratör Nasel Grubu (Rüzgar Türbin Tamamı) - Jeneratör GES - - PV Modül (%55) PV Modül (%100) -

26 GES YATIRIMLARI İÇİN İZLENMESİ GEREKEN YOL 1. GEPA veya diğer veri tabanlarından yararlanarak potansiyeli yüksek olan proje alanlarının belirlenmesi ve bu alanlar için kaynak bilgilerinin tespit edilmesi, 2. Güneş enerjisine dayalı projenin idari yasak alanların içinde olup olmadığının ve bölgedeki trafo kapasitelerinin araştırılması, 3. İlgilenilen bölgenin arazi yapısı, arazi mülkiyeti, ulaşım imkanları, trafo merkezlerine olan uzaklıkları gibi parametrelerin analiz edilmesi, 4. Yatırım düşünülen santral sahasını temsil edebilecek optimum ölçüm noktası veya noktalarının belirlenmesi ve standartlara uygun olarak en az 1 yıl olmak üzere enerji amaçlı ölçümlerinin yapılması, 5. Elde edilen ölçüm verilerinin analiz edilerek yatırım kararının alınması, 6. Yatırım fizibilitesinin hazırlanması, 7. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu na ön lisans başvurusu veya dağıtım şirketlerine lisanssız üretim başvurusunun yapılması.

27 DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER SORULARINIZ İÇİN