Yenilenebilir Enerjiye Dayalı Elektrik Enerjisinin Sertifikasyonu

Transkript

1 Yenilenebilir Enerjiye Dayalı Elektrik Enerjisinin Sertifikasyonu Fatih YAZITAŞ Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü Yeni Teknolojiler ve Destek Daire Başkanı Türkiye Rüzgar Enerjisi Kongresi 6 Kasım 2013

2 Türkiye nin Enerji Görünümü Enerjide yüksek ithalat bağımlılığı Avrupa nın 6. büyük elektrik pazarı. Türkiye nin yıllık talep artışı: % 4, dan beri (AB nin yıllık talep artışı : % 1,6) Türkiye nin elektrik talebi 2012 yılında yaklaşık % 5 arttı ye kadar düşük talep senaryoya göre elektrik talebi yıllık % 6,5, yüksek talep senaryosuna göre % 7,5 artacak Önümüzdeki 15 yıl için 100 milyar $ dan fazla yatırım gerekli

3 Son 10 Yılda Gelinen Nokta Tüketim yaklaşık 2 kat artışla 242 milyar kwh olmuştur. Kurulu gücümüz 2 kat artışla MW olmuştur de yenilenebilir enerji kurulu gücü MW iken, 2012 de MW olmuştur. Türkiye 1,1 milyon km ile Avrupa nın en uzun elektrik şebekelerinden birine sahiptir. Bu şebeke uzunluğu ile dünyanın çevresinde 28 kere dönülebilir. 3

4 Türkiye nin Yenilenebilir Enerji Kaynakları Potansiyeli Kaynak Hidrolik Rüzgâr Jeotermal Potansiyel GWh/y, MW işletmede, yaklaşık MW inşa aşamasında MW; 2.688,8 MW işletmede, yaklaşık 2500 inşa aşamasında MWt (600 MWe elektrik üretimi için uygun) 310,8 MW işletmede Biokütle 8.6 MTOE, Güneş 35 MTOE (380 milyar kwh/y teknik olarak) 600 MW için süreç devam ediyor. 4

5 Elektrik Enerjisi Piyasası ve Arz Güvenliği Strateji Belgesi 2023 için elektrik üretim hedefleri: - Elektrik üretimde yenilenebilir kaynaklar en az % 30 - Rüzgâr kurulu gücü MW - Jeotermal kurulu gücü 600 MW - Güneş enerjisi en az 3000 MW devrede olması - Türkiye'nin elektrik üretimi için tüm kullanılabilir ekonomik hidrolik potansiyelin kullanılması

6 KURULU GÜÇ (MW) 25,000.0 KAYNAK TÜRÜNE GÖRE YENİLENEBİLİR ENERJİ 20, , , , * YILLAR DİĞER + ATIK JEOTERMAL RÜZGAR , , ,260.5 HİDROLİK 12, , , , , , , , ,619.7 Kaynak : TEİAŞ *2012 değeri Aralık sonu itibariyledir.

7 KAYNAK TÜRÜNE GÖRE KURULU GÜÇ (MW) YAKIT CİNSLERİ 2012 YILI SONU 31 EKİM 2013 SONU İTİBARİYLE KURULU SANTRAL KURULU SANTRAL GÜÇ KATKI SAYISI GÜÇ KATKI SAYISI MW % ADET MW % ADET FUEL-OİL + ASFALTİT + NAFTA + MOTORİN 1.362,3 2, ,3 2,2 22 TAŞ KÖMÜRÜ + LİNYİT 8.478,2 14, ,2 13,7 20 İTHAL KÖMÜR 3.912,6 6, ,6 6,3 7 DOĞALGAZ + LNG ,6 30, ,1 31,3 215 YENİLENEBİLİR + ATIK 158,5 0, ,0 0,4 38 ÇOK YAKITLILAR KATI+SIVI 675,8 1, ,8 1,1 8 ÇOK YAKITLILAR SIVI+D.GAZ 3.269,2 5, ,8 5,2 44 JEOTERMAL 162,2 0, ,8 0,5 13 HİDROLİK BARAJLI ,6 25, ,0 25,9 72 HİDROLİK AKARSU 4.864,8 8, ,6 9,2 374 RÜZGAR 2.260,5 4, ,8 4,3 70 TOPLAM ,4 100, ,0 100,0 883

8 TÜRKİYE BRÜT ELEKTRİK ÜRETİMİ (2012) GWh KAYNAKLAR 2012 FUEL-OIL 981,3 MOTORİN 657,4 İTHAL KÖMÜR ,5 DOĞALGAZ ,2 TAŞKÖMÜR 3.264,2 LİNYİT ,9 ASFALTİT 849,5 DİĞER + ATIK 720,8 HİDROLİK TOPLAMI ,0 RÜZGAR 5.860,8 JEOTERMAL 899,3 TÜRKİYE ÜRETİMİ ,8 DIŞ ALIM 5.826,7 DIŞ SATIM 2.953,6 TÜRKİYE TÜKETİMİ ,9 DİĞER + ATIK 0% HİDROLİK TOPLAMI 24% LİNYİT 15% TAŞKÖMÜR 1% RÜZGAR 3% İTHAL KÖMÜR 12% DOĞALGAZ 44%

9 SERA GAZI EMİSYON ENVANTERİ Sektörlere Göre Toplam SGE (2011) Toplam sera gazı emisyonu 2011 yılında 422,4 milyon ton (Mt) CO2 eşdeğerine yükseldi Sanayi Prosesleri; 13% 56 Mton Tarım; 7% 29 Mton Atık; 9% 36 Mton Enerji; 71% 301 Mton 2011 yılı emisyonlarında CO2 eşdeğeri olarak en büyük payı %71 ile enerji kaynaklı emisyonlar alırken, bunu sırasıyla %13 ile endüstriyel işlemler, %9 ile atık ve %7 ile tarımsal faaliyetler takip etti. İklim değişikliği gerçeği, yenilenebilir enerjiye olan talebi artırmaktadır. Tüketiciler özellikle temiz enerjiye dayalı olarak üretilen elektrik enerjisini satın almak isteyebilmektedir.

10 Yenilenebilir Enerjiye Dayalı Üreticiler için Ticaret İmkanları Piyasa (PMUM/EPİAŞ) Gün Öncesinde Piyasa Fiyatı ile Satış Genel olarak piyasada fiyat belirleyici rolü olmayan (fiyat teklifi yapmaksızın fiyattan bağımsız satış yapan) yenilenebilirler, tipik olarak gün öncesinde oluşan fiyattan ürettikleri enerjiyi piyasada satmaktadırlar.

11 Yenilenebilir Enerjiye Dayalı Üreticiler için Ticaret İmkanları YEKDEM (Sabit fiyatlı alım garantisi) YEKDEM e tabi olan lisans sahibi üreticilerin üretimleri veya lisanssız üretimler PMUM üzerinden tedarik şirketlerine sabit fiyatlı alım garantisi ile satılabilmektedir.

12 Yenilenebilir Enerjiye Dayalı Üreticiler için Ticaret İmkanları İkili Anlaşmalar ELEKTRİK PİYASASI SERBEST TÜKETİCİ YÖNETMELİĞİ 8. İkili anlaşmalar: Gerçek veya tüzel kişiler ile lisans sahibi tüzel kişiler arasında ya da lisans sahibi tüzel kişilerin kendi aralarında özel hukuk hükümlerine tabi olarak, elektrik enerjisi ve/veya kapasitenin alınıp satılmasına dair yapılan ve Kurul onayına tabi olmayan ticari anlaşmaları, YEK üreticileri, özel anlaşma hükümlerine tabi olarak, kendi belirledikleri fiyatlar üzerinden Tedarikçi şirketler ile ikili anlaşmalar yapabilmektedir.

13 ELEKTRİK PİYASASI SERBEST TÜKETİCİ YÖNETMELİĞİ 13. Serbest tüketici: Kurul tarafından belirlenen elektrik enerjisi miktarından daha fazla tüketimde bulunması veya iletim sistemine doğrudan bağlı olması nedeniyle tedarikçisini seçme serbestisine sahip gerçek veya tüzel kişiyi, 14. Serbest tüketici limiti: Her yılın 31 Ocak tarihine kadar Kurul tarafından belirlenerek yayımlanan elektrik enerjisi miktarını, Serbest tüketici limiti 2011 yılında kwh, 2012 yılında ise kwh olarak EPDK tarafından belirlenmişti.

14 Serbest Tüketici ve Sayaç Adedi Listesi Tarih Serbest Tüketici Adedi Sayaç Adedi Sayaç Artış Oranı (%) Tarih Serbest Tüketici Adedi Sayaç Adedi Sayaç Artış Oranı (%) , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,15 Tüketiciler satın aldıkları enerjinin kaynağının çevreye olan etkisi ile bunu kanıtlayan bir mekanizmanın bulunmasını istemektedirler.

15 ENSTO E VE ENTERKONNEKSİYONLAR İhracat imkanları genişliyor Yenilenebilir enerjiye yönelik ciddi hedefleri olan Avrupa Birliğine ihracat imkanları söz konusu. Burada ve ihracata konu olacak yenilenebilir enerjiye dayalı elektriğe ilişkin ispat mekanizmasını ön plana çıkarmaktadır.

16 Yeşil Sertifikalar Yeşil Sertifikalar üretilen ve tüketilen elektrik enerjisinin yenilenebilir enerji kaynağı ile üretilmiş olduğunu belgelemektedir. Yenilenebilir Enerjiye Dayalı Elektrik Enerjisi için Sertifikasyon Yenilenebilir Enerji Kaynak Belgesi (YEKBEL) Tesiste üretilen enerji sertifikalandırılması ile, tüketiciye sunulan enerji asıl kaynağına dair ispat özelliği taşıyabilmektedir. YEKBEL Belgesi üretim yapan tesisi belgelendirmekte ve burada üretilen elektrik enerjisinin emisyon ticaretinden ve yenilenebilir enerji destekleme mekanizmalarından istifade edebilmesine dayanak sağlamaktadır. Üretim lisansı sahibi tüzel kişilere verilen lisans belgesi, lisansı kapsamındaki yenilenebilir enerji kaynağından üretilebilir elektrik enerjisinin, ulusal ve/veya uluslararası piyasalarda satışında kaynak türünün belirlenmesi ve takibi ile YEKDEM kapsamındaki uygulamalardan yararlanmak amacıyla Yenilenebilir Enerji Kaynak Belgesi (YEKBEL) olarak lisans süresince geçerlidir.

17 Kaynak Sertifikası İşlem Süreçleri Sertifikasyondan kasıt: Yenilenebilir enerjiye dayalı elektriğin üretildiği ve tüketildiği anda kayda alınmasını sağlayan yapı Yenilenebilir Enerji Serbest Tüketici Üretilen enerji şebekeye verilir EPDK ARZ Sertifika transfer Üretim Bilgisi İhracat TALEP ETKB-YEGM PMUM-EPİAŞ ENTSO-E

18

19 Teşekkür ederim..