BÖLÜM 5.5 ÖZEL HÜKÜMLER 5.5.1 (Silindi) 5.5.2 Fümige edilmiş kargo taşıma üniteleri için geçerli özel hükümler (UN 3359) 5.5.2.1 Genel 5.5.2.1.1 Başka tehlikeli madde içermeyen fümige edilmiş kargo taşıma üniteleri (UN 3359), bu başlık altında belirtilenler dışında başka ADR hükümlerine tabi değildir. NOT: İşbu Bölümün amaçları bakımından, kargo taşıma ünitesi bir araç, bir konteyner, bir tankkonteyner, bir portatif tank veya bir MEGC anlamına gelir. 5.5.2.1.2 Fümige edilmiş kargo taşıma ünitesi, fumigantlara ilave olarak tehlikeli mallarla yüklenmişse, bu maddeleri ilgilendiren ADR hükümleri (levhalama, işaretleme ve dokümantasyon da dahil olmak üzere), bu başlığın hükümlerinin yanı sıra geçerli olacaktır. 5.5.2.1.3 Yalnızca gaz kaçağının asgariye indirgendiği şekilde kapatılabilen kargo üniteleri, fümigasyon altında kargo taşıması için kullanılabilir. 5.5.2.2 Eğitim Fümige edilmiş kargo taşıma ünitelerinin elleçlenmesinde yer alan kişiler, sorumluluklarına uygun şekilde eğitim alacaktır. 5.5.2.3 İşaretleme ve levha takma 5.5.2.3.1 Fümige edilmiş bir kargo ünitesi 5.5.2.3.2 de tarif edilen bir uyarı işaretiyle işaretlenecek olup, bu işaret kargo taşıma ünitesini açan veya içine giren kişilerin kolayca görebileceği bir konumda, her bir erişim noktasına iliştirilecektir. Bu işaret, aşağıdaki hükümler karşılanana kadar kargo taşıma ünitesinde yer alacaktır: (a) (b) Fümige edilmiş kargo taşıma ünitesinin, fümige edici gazın zararlı konsantrasyonları çıkana kadar havalandırılması ve Fümige edilmiş maddelerin veya malzemelerin boşaltılması. 5.5.2.3.2 Fümügasyon uyarı işareti Şekil 5.5.2.3.2 de gösterildiği şekilde olacaktır. 259
En az ölçü Şekil 5.5.2.3.2 DİKKAT BU ÜNİTE (tarih*) TARİHİNDE ( fumigantın adı* ) İLE FÜMÜGE EDİLMİŞTİR HAVALANDIRMA TARİHİ ( tarih* ) Fümügasyon uyarı işareti İşaretleme dikdörtgen biçimli olacaktır. Minimum boyutlar 400 mm genişlik x300 mm yükseklik şeklinde olacaktır ve dış çizginin minimum genişliği 2 mm olacaktır. İşaretleme, harflerin 25 mm den küçük olmaması şartıyla beyaz bir arka plan üzerine siyah olacaktır. Boyutların verilmediği yerlerde, tüm özellikler burada gösterilenlere yakın oranda olacaktır. 5.5.2.3.3 Fümige edilmiş kargo taşıma ünitesi, ünitenin kapılarının açılması veya fümigasyon sonrası mekanik havalandırma yoluyla tamamen havalandırıldıysa, havalandırma tarihi de fümigasyon uyarı işareti üzerine eklenecektir. 5.5.2.3.4 Fümige edilmiş kargo taşıma ünitesi havalandırıldığında ve boşaltıldığında, fümigasyon işareti kaldırılacaktır. 5.5.2.3.5 Model No. 9 a uygun levhalar (bkz. 5.2.2.2.2), içinde bulunan diğer Sınıf 9 maddeleri veya nesneleri için istenenler hariç olmak üzere fümige edilmiş kargo taşıma ünitesine takılmayacaktır. 5.5.2.4 Dokümantasyon * gerekli detayları giriniz 5.5.2.4.1 Fümige edilmiş ve taşıma işleminden önce tamamen havalandırılmamış kargo taşıma ünitelerinin taşınmasına ilişkin belgelerde şu bilgiler yer alacaktır: - "UN 3359, fümige edilmiş kargo taşıma ünitesi, 9", veya "UN 3359, fümige edilmiş kargo taşıma ünitesi, Sınıf 9"; - Fümigasyon tarihi ve saati ve GİRİLMEZ En az ölçü 400 mm - Kullanılan fümigant gazın tipi ve miktarı. Bu bilgiler, sevkiyatı yapan ülkenin resmi dilinde ve ayrıca bu dilin İngilizce, Fransızca veya Almanca olmaması halinde, taşıma işlemine müdahil ülkeler arasındaki anlaşmaların aksini ön görmediği durumlarda, İngilizce, Fransızca ve Almanca dillerinde olacaktır. 5.5.2.4.2 Belgeler, 5.5.2.4.1 de istenen bilgileri içermeleri koşuluyla her türlü biçimde olabilir. Bu bilgilerin tanımlanması kolay, okunaklı ve dayanıklı olması gerekir. 5.5.2.4.3 Buharla dezenfeksiyon cihazları (kullanıldıysa) dahil olmak üzere dezenfekte maddesi kalıntılarının uzaklaştırılmasına ilişkin talimatlar da yer almalıdır. 5.5.2.4.4 Fümige edilmiş kargo taşıma ünitesinin tamamen havalandırılmış olması ve havalandırma tarihinin uyarı işaretinde belirtilmesi (bkz. 5.5.2.3.3 ve 5.5.2.3.4) halinde bir dokümana ihtiyaç oktur. 260
5.5.3 Soğutma veya iklimlendirme (kuru buz (UN 1845) veya azot, soğutulmuş sıvı (UN1977) veya argon, soğutulmuş sıvı (UN 1951) gibi) amacıyla kullanıldıklarında asfiksasyon riski içeren madde içeren ambalajlar ve araçlar ve konteynırlara yönelik özel hükümler 5.5.3.1 Kapsam 5.5.3.1.1 Bu kısım, tehlikeli mallar ile birlikte konsiye olarak taşınan ve soğutma veya iklimlendirme amacıyla kullanılabilecek olan nesnelere uygulanamaz. Konsinye olarak taşındıklarında, taşımanın ilgili koşullarına uygun olmak üzere, Bölüm 3.2 Tablo A nın ilgili kayıtına göre taşınmalıdırlar. 5.5.3.1.2 Bu kısım soğutma döngüsündeki gazlara uygulanamaz. 5.5.3.1.3 Taşıma esnasında, tankları veya MEGC leri soğutma veya iklimlendirme amacıyla kullanılan tehlikeli mallar bu kısıma tabi değillerdir. 5.5.3.1.4 Soğutma ve iklimlendirme amaçları için kullanılan maddeler ihtiva eden araçlar ve konteynerler, paketlerin içini soğutma ve iklimlendirme amaçları için kullanılan maddelerin yanı sıra serinletme ve soğutma amaçları için kullanılan ambalajlanmamış maddelerle birlikte araçlar ve konteyneler ihtiva eder. 5.5.3.1.5 Alt-bölümler 5.5.3.6 ve 5.5.3.7 sadece araç veya konteynerde gerçek bir boğulma riski olduğunda uygulanır. Serinletme ve iklimlendirme için kullanılan maddelerin ortaya koyduğu tehlikeler, taşınacak maddenin miktarı, seyahatin süresi ve kullanılacak muhafazanın türünü hesaba katarak, bu riskleri belirlemek ilgili katılımcılar içindir. 5.5.3.2 Genel 5.5.3.2.1 Soğutma veya iklimlendirme amacıyla(fümigasyon hariç) maddeleri içeren araçlar ve konteynırlar bu kısım hariç ADR nin diğer hiçbir hükmüne tabi değildir. 5.5.3.2.2 Soğutma veya iklimlendirme amaçları için kullanılan maddeler ihtiva eden araçlara veya konteynerlere tehlikeli mallar yüklendiğinde, ADR'nin işbu tehlikeli maddeler ile ilgili olan herhangi bir hükmü, işbu bölümdeki hükümlere ilaveten uygulanır. 5.5.3.2.3 (Rezerve edilmiştir) 5.5.3.2.4 Serinletme veya havalandırma için kullanılan maddeler ihtiva eden araç ve konteynelerin elleçlenmesi veya taşıması işleriyle sorumlu kişilere kendi sorumlulukları ile ilgili olarak eğitim verilecektir. 5.5.3.3 Soğutucu veya havalandırıcı içeren ambalajlar 5.5.3.3.1 Soğutma veya iklimlendirme gerekliliği olan, 4.1.4.1 deki P203,P620,P650,P800,P901 veya P904 ambalajlama talimatlarına atanmış ambalajlanmış tehlikeli mallar, o ambalajlama talimatlarının ilgili gerekliliklerine uymalıdır. 5.5.3.3.2 Diğer ambalajlama talimatlarına atanan, soğutma veya iklimlendirme gerekliliği olan ambalajlanmış tehlikeli mallar için, ambalajlar çok düşük sıcaklıklara dayanacak ve soğutucu veya havalandırıcı tarafından etkilenmeyecek veya ciddi anlamda zarar görmeyecek şekilde olmalıdır. Ambalajlar, ambalajı delebilecek basıncın yükselmesini engellemek için gazın boşaltılmasını sağlayacak biçimde tasarlanmalı ve imal edilmelidir. Tehlikeli mallar, herhangi bir soğutucunun veya havalandırıcının dağılmasından sonra hareket etmeyecek şekilde ambalajlanmalıdırlar. 5.5.3.3.3 Soğutucu veya havalandırıcı ihtiva eden ambalajlar iyi havalandırılmış araç ve konteynerlerde taşınacaktır. Bu hüküm böyle ambalajların, ''Bozulabilir Gıda Maddelerinin Uluslararası Taşımacılığı ve bu gibi Taşımalarda kullanılacak Özel Ekipman Anlaşması'' (ATP)nda tanımlandığı üzere, yalıtılmış, soğutmalı, veya mekanik olarak soğutulmuş ekipmanda taşınması halinde uygulanmaz - 261 -
5.5.3.4 Soğutucu veya iklimlendirici içeren ambalajların işaretlenmesi 5.5.3.4.1 Soğutma veya iklimlendirme amaçlı tehlikeli mal taşıyan ambalajlar, Bölüm 3.2 Tablo A, Sütun (2) deki ilgili tehlikeli malın ismiyle işaretlenmelidir. Bu işaretlenmeden sonra, SOĞUTUCU OLARAK veya HAVALANDIRICI OLARAK menşei ülkenin dilinde ve menşei ülkenin dilinin, İngilizce, Fransızca veya Almanca olmaması halinde ve taşıma operasyonunu ile ilgili ülkeler arasında anlaşmaların olmaması halinde, İngilizce, Fransızca veya Almanca olarak işaretlenmelidir. 5.5.3.4.2 İşaretler dayanıklı, okunaklı olmalıdır ve kolaylıkla görünebilmesi için ambalaja göre uygun boyutta ve konumda yerleştirilmelidir. 5.5.3.5 Ambalajlanmamış kuru buz içeren araçlar ve konteynırlar 5.5.3.5.1 Ambalajlanmamış kuru buzun kullanıldığı durumlarda, kuru buz, metalin çatlamaması için aracın veya konteynırın metal yapısıyla temas etmemelidir. Asgari 30 mm aralık bırakılarak (örn. Tahta kalaslar, paletler, vs. gibi düşük ısı geçirgenliği malzemeler kullanarak), kuru buz ile araç veya konteynır arasında yeterli izolasyonun sağlanması için gerekli önlemler alınmalıdır. 5.5.3.5.2 Kuru buzun ambalajların etrafına yerleştirildiği durumlarda, kuru buzun dağılmasından sonra ambalajların ilk konumlarında kalmalarını sağlamak için gerekli önlemler alınmalıdır. 5.5.3.6 Araçların ve konteyerların işaretlenmesi 5.5.3.6.1 Soğutma veya iklimlendirme amaçlı tehlikeli mal içeren araçlar ve konteynırlar, 5.5.3.6.2 de belirtildiği gibi, araca veya konteynere giren veya açan her şahıs tarafından rahat görünebilcek, her bir erişim yerine tutturulmuş uyarı işaretine sahip olmalıdırlar. Bu işaret, aşağıdaki hükümler sağlanana kadar araçta veya konteynırda bulunacaktır: (a) (b) Araç veya konteynır zararlı miktarda birikmiş soğutucu veya havalandırıcının yok olması için havalandırılmışsa; ve Soğutulmuş veya havalandırılmış mallar boşaltılmışsa. 5.5.3.6.2 Uyarı işareti Şekil 5.5.3.6.2.deki gibi gösterilecektir. - 262 -
En az Şekil 5.5.3.6.2 En az 150 mm Araçlar ve konteynerler için soğutucu ve iklimlendirme uyarı işareti * Bölüm 3.2 Tablo A Sütun (2) de belirtilen soğutucu/iklimlendirici ismini ekleyiniz. Yazılar büyük harfle olmalı, tek bir satırda olmalı ve en az 25 mm yükseklikte olmalıdır. Eğer uygun sevkiyat ismi boşluğa sığamayacak kadar çok uzun ise, harfler sığması için mümkün olan maksimum ölçüde indirgenmelidir. Örneğin: KARBON DİOKSİT, KATI. ** Uygun olacak şekilde SOĞUTUCU OLARAK veya İKLİMLENDİRİCİ OLARAK ekleyiniz. Yazı büyük harfle olmalıdır, tek bir satırda ve en az 25 mm yükeklikte olmalıdır. İşaret dikdörtgen şeklinde olacaktır. Minimum boyutlar 150 mm genişlik x 250 mm yükseklik olacaktır UYARI sözcüğü kırmızı veya beyaz ve en az 25 mm yükseklikte olacaktır. Boyutların tanımlanmadığı hallerde, tüm özellikler bu gösterilenler ile yaklaşık olarak orantılı olacaktır. UYARI sözcüğü ve SOĞUTUCU OLARAK veya İKLİMLENDİRİCİ OLARAK sözcükleri, uygun olduğu ölçüde, menşei ülkenin yasal dilinde olacaktır ve ayrıca, eğer bu dil İngilizce, Fransızca veya Almanca değil ise, sevkiyat operasyonu ile ilgisi bulunan ülkeler arası yapılan sözleşmelerde belirtilmedikçe, İngilizce, Fransızca veya Almanca olacaktır. - 263 -
5.5.3.7 Belgelendirme 5.5.3.7.1 Soğutma ve iklimlendirme amaçlı kullanılan ve taşıma öncesinde tamamen iklimlendirilmemiş olan araçlar veya konteyneırlar ile ilgili belgeler (konşimento, kargo manifestosu veya CMR/CIM irsaliyesi gibi) aşağıdaki bilgileri içermelidir. (a) (b) Öncesinde UN ifadesi olan UN numarası; ve Bölüm 3.2 Tablo A, Sütün (2) belirtilen isimden sonra, uygun olduğu şekilde, SOĞUTUCU OLARAK veya İKLİMLENDİRİCİ OLARAK, sembolün aşağısında gösterildiği gibi beyaz zemin üzerine siyah harflerle, harflerin 25 mm. den az yükseklikte olmaması koşuluyla, menşei ülkenin dilinde ve menşei ülkenin dilinin, İngilizce, Fransızca veya Almanca olmaması halinde ve taşıma operasyonunu ile ilgili ülkeler arasında anlaşmaların olmaması halinde İngilizce, Fransızca veya Almanca olarak işaretlenmelidir. Örn: UN 1845, KARBON DİOKSİT, KATI, SOĞUTUCU OLARAK 5.5.3.7.2 Bu taşıma belgesi, 5.5.3.7.1 deki bilgileri içermesi koşuluylar, herhangi bir formatta olabilir. Bu bilgi, kolaylıkla tanınabilir, okunabilir ve dayanıklı olmalıdır. - 264 -