TESCO KİPA KİTLE PAZARLAMA TİCARET VE GIDA SANAYİ A.Ş. 1 MART - 30 KASIM 2007 ÖZEL ARA HESAP DÖNEMİNE AİT FİNANSAL TABLOLAR
MALİ TABLOLAR İÇİNDEKİLER SAYFA BİLANÇOLAR... 1-2 ARA DÖNEM GELİR TABLOLARI... 3 ARA DÖNEM ÖZSERMAYE DEĞİŞİM TABLOLARI... 4 ARA DÖNEM NAKİT AKIM TABLOLARI... 5 ARA HESAP DÖNEMİNE AİT MALİ TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAYICI DİPNOTLAR... 6-39 DİPNOT 1 ŞİRKET İN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU... 6 DİPNOT 2 MALİ TABLOLARIN SUNUM ESASLARI... 6-7 DİPNOT 3 UYGULANAN DEĞERLEME İLKELERİ/ MUHASEBE POLİTİKALARI... 8-17 DİPNOT 4 HAZIR DEĞERLER... 17 DİPNOT 5 MENKUL KIYMETLER... 17 DİPNOT 6 FİNANSAL BORÇLAR... 18 DİPNOT 7 TİCARİ ALACAKLAR VE BORÇLAR... 18-20 DİPNOT 8 FİNANSAL KİRALAMA ALACAKLARI VE BORÇLARI... 20 DİPNOT 9 İLİŞKİLİ TARAFLARDAN ALACAKLAR VE BORÇLAR... 20-21 DİPNOT 10 DİĞER ALACAKLAR VE BORÇLAR... 22 DİPNOT 11 CANLI VARLIKLAR... 22 DİPNOT 12 STOKLAR... 22 DİPNOT 13 DEVAM EDEN İNŞAAT SÖZLEŞMELERİ ALACAKLARI VE HAKEDİŞ BEDELLERİ... 23 DİPNOT 14 ERTELENEN VERGİ VARLIKLARI VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ... 23 DİPNOT 15 DİĞER CARİ/ CARİ OLMAYAN VARLIKLAR VE KISA/ UZUN VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER 24 DİPNOT 16 FİNANSAL VARLIKLAR... 24 DİPNOT 17 POZİTİF/ NEGATİF ŞEREFİYE... 24 DİPNOT 18 YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER... 25 DİPNOT 19 MADDİ VARLIKLAR... 26-27 DİPNOT 20 MADDİ OLMAYAN VARLIKLAR....... 27 DİPNOT 21 ALINAN AVANSLAR.... 27 DİPNOT 22 EMEKLİLİK PLANLARI... 28 DİPNOT 23 BORÇ KARŞILIKLARI... 28-29 DİPNOT 24 ANA ORTAKLIK DIŞI PAYLAR/ANA ORTAKLIK DIŞI KAR / ZARAR... 30 DİPNOT 25 SERMAYE/ KARŞILIKLI İŞTİRAK SERMAYE DÜZELTMESİ... 30-31 DİPNOT 26 SERMAYE YEDEKLERİ... 32 DİPNOT 27 KAR YEDEKLERİ... 32 DİPNOT 28 GEÇMİŞ YILLAR KARLARI... 32 DİPNOT 29 YABANCI PARA POZİSYONU... 32-33 DİPNOT 30 DEVLET TEŞVİK VE YARDIMLARI... 33 DİPNOT 31 KARŞILIKLAR, ŞARTA BAĞLI VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER... 33-34 DİPNOT 32 İŞLETME BİRLEŞMELERİ... 34 DİPNOT 33 BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA... 34 DİPNOT 34 BİLANÇO TARİHİNDEN SONRAKİ OLAYLAR... 34 DİPNOT 35 DURDURULAN FAALİYETLER... 34 DİPNOT 36 ESAS FAALİYET GELİRLERİ... 35 DİPNOT 37 FAALİYET GİDERLERİ... 35 DİPNOT 38 DİĞER FAALİYETLERDEN GELİR/ GİDER VE KAR/ ZARARLAR... 36 DİPNOT 39 FİNANSMAN GİDERLERİ... 36 DİPNOT 40 NET PARASAL POZİSYON KAR/ ZARARI... 37 DİPNOT 41 VERGİLER... 37-38 DİPNOT 42 HİSSE BAŞINA KAZANÇ/ KAYIP... 39 DİPNOT 43 NAKİT AKIM TABLOLARI... 39 DİPNOT 44 MALİ TABLOLARI ÖNEMLİ ÖLÇÜDE ETKİLEYEN YA DA MALİ TABLOLARIN AÇIK, YORUMLANABİLİR VE ANLAŞILABİLİR OLMASI AÇISINDAN AÇIKLANMASI GEREKLİ OLAN DİĞER HUSUSLAR... 39
30 KASIM 2007 VE 28 ŞUBAT 2007 TARİHLERİ İTİBARİYLE BİLANÇOLAR VARLIKLAR Dipnotlar 30 Kasım 2007 28 Şubat 2007 Dönen varlıklar 280.872.301 142.704.364 Hazır değerler 4 60.504.894 13.032.291 Menkul kıymetler- net 5 - - Ticari alacaklar- net 7 4.355.781 2.642.034 Finansal kiralama alacakları- net 8 - - İlişkili taraflardan alacaklar- net 9 6.022.110 5.280.896 Diğer alacaklar- net 10 74.587.680 38.095.309 Canlı varlıklar- net 11 - - Stoklar- net 12 130.038.836 80.196.684 Devam eden inşaat sözleşmelerinden alacaklar- net 13 - - Ertelenen vergi varlıkları 14 - - Diğer dönen varlıklar 15 5.363.000 3.457.150 Duran varlıklar 773.045.632 522.854.758 Ticari alacaklar- net 7 284.028 239.516 Finansal kiralama alacakları- net 8 - - İlişkili taraflardan alacaklar- net 9 - - Diğer alacaklar- net 10 - - Finansal varlıklar- net 16 - - Pozitif/ negatif şerefiye- net 17 - - Yatırım amaçlı gayrimenkuller- net 18 109.582.140 54.413.460 Maddi varlıklar- net 19 642.500.467 444.535.932 Maddi olmayan varlıklar- net 20 6.809.360 7.845.615 Ertelenen vergi varlıkları 14 1.148.928 3.546.779 Diğer duran varlıklar 15 12.720.709 12.273.456 TOPLAM VARLIKLAR 1.053.917.933 665.559.122 1 Mart - 30 Kasım 2007 ara hesap dönemine ait mali tablolar, Yönetim Kurulu tarafından 27.12.2007 tarihinde onaylanmıştır. İzleyen dipnotlar ara dönem mali tabloların ayrılmaz parçasını oluşturur. 1
30 KASIM 2007 VE 28 ŞUBAT 2007 TARİHLERİ İTİBARİYLE BİLANÇOLAR YÜKÜMLÜLÜKLER Dipnotlar 30 Kasım 2007 28 Şubat 2007 Kısa vadeli yükümlülükler 878.429.108 389.936.605 Finansal borçlar- net 6 136.416.665 30.297.959 Uzun vadeli finansal borçların kısa vadeli kısımları- net 6 - - Finansal kiralama işlemlerinden borçlar- net 8 - - Diğer finansal yükümlülükler- net 10 - - Ticari borçlar- net 7 184.031.922 152.291.424 İlişkili taraflara borçlar- net 9 533.779.643 191.907.329 Alınan avanslar 21 293.272 276.600 Devam eden inşaat sözleşmeleri hakediş bedelleri- net 13 - - Borç karşılıkları 23 13.393.739 7.843.329 Ertelenen vergi yükümlülüğü 14 - - Diğer yükümlülükler- net 15 10.513.867 7.319.964 Uzun vadeli yükümlülükler 103.025.268 132.837.439 Finansal borçlar- net 6 - - Finansal kiralama işlemlerinden borçlar- net 8 - - Diğer finansal yükümlülükler- net 10 - - Ticari borçlar- net 7 423.258 425.562 İlişkili taraflara borçlar- net 9 100.000.000 130.000.000 Alınan avanslar 21 - - Borç karşılıkları 23 2.355.216 1.973.850 Ertelenen vergi yükümlülüğü 14 - - Diğer yükümlülükler- net 15 246.794 438.027 ANA ORTAKLIK DIŞI PAYLAR 24 - - ÖZSERMAYE 72.463.557 142.785.078 Sermaye 25 11.810.664 11.810.664 Karşılıklı iştirak sermaye düzeltmesi - - Sermaye yedekleri 99.683.559 99.683.559 Hisse senetleri ihraç primleri 25 10.563.316 10.563.316 Hisse senedi iptal karları - - Yeniden değerleme fonu - - Finansal varlıklar değer artış fonu - - Özsermaye enflasyon düzeltmesi farkları 26-27-28 89.120.243 89.120.243 Kar yedekleri 15.021.602 15.021.602 Yasal yedekler 26-27-28 2.212.847 2.212.847 Statü yedekleri - - Olağanüstü yedekler 26-27-28 12.808.755 12.808.755 Özel yedekler - - Sermayeye eklenecek iştirak hisseleri ve gayrimenkul - - satış kazançları - - Yabancı para çevrim farkları - - Net dönem zararı (70.321.521) (37.313.250) Geçmiş yıllar karları 26-27-28 16.269.253 53.582.503 TOPLAM ÖZSERMAYE VE YÜKÜMLÜLÜKLER 1.053.917.933 665.559.122 İzleyen dipnotlar ara dönem mali tabloların ayrılmaz parçasını oluşturur. 2
1 MART - 30 KASIM 2007 VE 2006 ARA HESAP DÖNEMLERİNE AİT GELİR TABLOLARI ESAS FAALİYET GELİRLERİ 1 Mart 2007-1 Eylül 2007-1 Mart 2006-1 Eylül 2006- Dipnotlar 30 Kasım 2007 30 Kasım 2007 30 Kasım 2006 30 Kasım 2006 Satış gelirleri- net 36 841.957.332 327.779.265 512.804.203 192.491.759 Satışların maliyeti 36 (626.515.243) (243.430.093) (398.912.288) (146.386.383) Hizmet gelirleri- net - - - - Esas faaliyetlerden diğer gelirler - - - - BRÜT ESAS FAALİYET KARI 215.442.089 84.349.172 113.891.915 46.105.376 Faaliyet giderleri 37 (201.222.917) (72.153.024) (103.236.400) (42.557.992) NET ESAS FAALİYET KARI 14.219.172 12.196.148 10.655.515 3.547.384 Diğer faaliyetlerden gelir ve karlar 38 8.878.004 (440.210) 6.390.912 2.152.756 Diğer faaliyetlerden gider ve zararlar38 (11.117.151) (954.894) (6.740.909) (3.840.271) Finansman giderleri 39 (79.903.696) (32.972.806) (28.757.598) (14.241.226) FAALİYET ZARARI (67.923.671) (22.171.762) (18.452.080) (12.381.357) Net parasal pozisyon kar/ zararı 40 - - - - Ana ortaklık dışı kar/ zarar 24 - - - - VERGİ ÖNCESİ ZARAR (67.923.671) (22.171.762) (18.452.080) (12.381.357) Vergiler 41 (2.397.850) (838.196) (5.884.260) 346.632 NET DÖNEM ZARARI (70.321.521) (23.009.958) (24.336.340) (12.034.725) HİSSE BAŞINA KAYIP 42 (5,954) (1,948) (2,061) (1,019) İzleyen dipnotlar ara dönem mali tabloların ayrılmaz parçasını oluşturur. 3
1 MART- 30 KASIM 2007 VE 2006 ARA HESAP DÖNEMLERİNE AİT ÖZSERMAYE DEĞİŞİM TABLOLARI 1 Mart - 30 Kasım 2007 ara hesap dönemine ilişkin özsermaye değişim tablosu: Özsermaye enflasyon Hisse senetleri düzeltmesi Yasal Olağanüstü Net dönem Geçmiş yıllar Toplam Sermaye ihraç primleri farkları yedekler yedekler zararı karları özsermaye 1 Mart 2007 11.810.664 10.563.316 89.120.243 2.212.847 12.808.755 (37.313.250) 53.582.503 142.785.078 Geçmiş yıllar karlarına transfer - - - - - 37.313.250 (37.313.250) - Net dönem zararı - - - - - (70.321.521) - (70.321.521) 30 Kasım 2007 11.810.664 10.563.316 89.120.243 2.212.847 12.808.755 (70.321.521) 16.269.253 72.463.557 1 Mart - 30 Kasım 2006 ara hesap dönemine ilişkin özsermaye değişim tablosu: Özsermaye enflasyon Hisse senetleri düzeltmesi Yasal Olağanüstü Net dönem Geçmiş yıllar Toplam Sermaye ihraç primleri farkları yedekler yedekler karı/(zararı) karları özsermaye 1 Mart 2006 11.810.664 10.563.316 89.120.243 2.212.847 12.808.755 946.005 52.636.498 180.098.328 Geçmiş yıllar karlarına transfer - - - - - (946.005) 946.005 - Net dönem zararı - - - - - (24.336.340) - (24.336.340) 30 Kasım 2006 11.810.664 10.563.316 89.120.243 2.212.847 12.808.755 (24.336.340) 53.582.503 155.761.988 İzleyen dipnotlar ara dönem mali tabloların ayrılmaz parçasını oluşturur. 4
1 MART - 30 KASIM 2007 VE 2006 ARA HESAP DÖNEMLERİNE AİT NAKİT AKIM TABLOLARI İşletme faaliyetleri: 1 Mart - 1 Mart - Dipnotlar 30 Kasım 2007 30 Kasım 2006 Vergi öncesi zarar (67.923.670) (18.452.080) Vergi öncesi zarar ile işletme (faaliyetlerinde kullanılan)/ faaliyetlerinden sağlanan net nakit mutabakatı için gerekli düzeltmeler Amortisman ve itfa payları 18-19-20 23.170.742 9.829.464 Kıdem tazminatı karşılığı 23 381.366 368.346 Faiz geliri 38-354.098-1.545.920 Faiz gideri 39 67.644.472 20.397.059 22.918.812 10.596.869 Varlık ve yükümlülüklerdeki değişimler: Kısa vadeli ticari alacaklardaki artış 7-1.713.747-480.482 Uzun vadeli ticari alacaklardaki artış 7-44.512-166.800 İlişkili taraflardan alacaklardaki artış 9-741.214-2.605.233 Stoklardaki artış 12-49.842.152-38.362.165 Diğer alacaklardaki artış 10-36.492.371-18.068.716 Diğer dönen varlıklardaki artış 15-1.905.851-2.034.895 Diğer duran varlıklardaki artış 15-447.253-9.675.243 Kısa vadeli ticari borçlardaki artış 7 31.740.498 59.902.137 İlişkili taraflara borçlardaki artış 1.872.314 2.672.613 Kısa vadeli alınan avanslardaki (azalış)/ artış 21 16.672 287.261 Borç karşılıklarındaki artış/ (azalış) 23 5.550.410 3.255.041 Diğer kısa vadeli yükümlülüklerdeki artış 15 3.193.903 3.000.279 Diğer uzun vadeli yükümlülüklerdeki azalış 15-191.233 321.973 Uzun vadeli ticari borçlardaki artış 7-2.304 52.692 Ödenen kıdem tazminatı 23 - - İşletme (faaliyetlerinde kullanılan)/ faaliyetlerinden sağlanan net nakit (26.088.028) 8.695.331 Yatırım faaliyetleri: Tahsil edilen faiz 38 354.098 1.547.420 Maddi ve maddi olmayan varlık alımları- net 19-20 (276.120.793) (188.750.245) Maddi varlık satışları 853.089 - Yatırım faaliyetlerinde kullanılan net nakit (274.913.606) (187.202.825) Finansman faaliyetleri: İlişikili taraflara ticari olmayan borçlardaki artış 293.282.988 150.000.000 Alınan krediler 106.102.275 40.064.963 Ödenen faiz (50.911.026) (13.607.689) Finansman faaliyetlerinden sağlanan net nakit 348.474.237 176.457.274 Nakit ve nakit benzeri değerlerdeki net artış/ (azalış) 47.472.603 (2.050.220) Nakit ve nakit benzeri değerlerin dönem başı bakiyesi 4 13.032.291 18.825.299 Nakit ve nakit benzeri değerlerin dönem sonu bakiyesi 4 60.504.894 16.775.079 İzleyen dipnotlar ara dönem mali tabloların ayrılmaz parçasını oluşturur. 5
DİPNOT 1 - ŞİRKET İN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU Tesco Kipa Kitle Pazarlama Ticaret ve Gıda Sanayi A.Ş. ( Şirket ) 1992 yılında İzmir de kurulmuş olup ana faaliyet konusu hipermarket, süpermarket ve benzeri mağaza ve tesisleri aracılığıyla her türlü gıda ve tüketim maddeleri ticareti ile alışveriş merkezleri, akaryakıt satış ve servis istasyonları işletmeciliği yapmaktır. Şirket in, 30 Kasım 2007 tarihi itibariyle İzmir de 6 (28 Şubat 2007: 5), Denizli, Bodrum, Çanakkale, Aydın, Antalya, Çorlu, Uşak, Burhaniye, Bursa, Marmaris, Alanya, Ankara, Kuşadası nda birer Konya, Edirne ve Kırklareli nde ikişer olmak üzere toplam 25 hipermarket ve alışveriş merkezi (28 Şubat 2007: toplam 15), İzmir de 26, Antalya da 2, Aydın da 1 ve Manisa da 3 olmak üzere toplam 32 ekspres market (28 Şubat 2007: İzmir de 12 ve Antalya da 3) ve 2 akaryakıt istasyonuyla (28 Şubat 2007: 2) toplam 164.719 m² (28 Şubat 2007: 103.380 m²) satış alanında faaliyet göstermektedir. Şirket in ana ortaklığı Büyük Britanya da yerleşik Tesco PLC dir (Dipnot 25) ve Şirket in hisseleri İstanbul Menkul Kıymetler Borsası nda işlem görmektedir. Şirket in 30 Kasım 2007 tarihi itibariyle bünyesinde istihdam edilen personel sayısı 5.105 dir (28 Şubat 2007: 3.497). Şirket in kayıtlı ofis adresi aşağıdaki gibidir: Yeni Havaalanı Caddesi No: 40, 35610 Çiğli-İzmir DİPNOT 2 - MALİ TABLOLARIN SUNUM ESASLARI Şirket in hesap dönemi 11 Ağustos 2005 tarih ve 12 no lu Yönetim Kurulu kararı çerçevesinde yapılan başvurular ile bağlantılı olarak T.C. Maliye Bakanlığı Gelirler Genel Müdürlüğü nün 1 Ocak - 31 Aralık olan hesap döneminin 1 Mart - 28 Şubat olarak değiştirilmesine izin veren 22 Ağustos 2005 tarih ve 041593 sayılı yazısı çerçevesinde tadil edilmiştir. Buna göre Şirket in hesap dönemi, her yılın Mart ayının 1. günü başlayıp, Şubat ayının son günü sona ermektedir. a) Uygulanan Muhasebe Standartları Şirket in ara dönem mali tabloları, SPK tarafından yayımlanan finansal raporlama standartlarına ( SPK Muhasebe Standartları ) uygun olarak hazırlanmıştır. SPK XI-25 No lu Sermaye Piyasalarında Muhasebe Standartları tebliğinde ( Tebliğ ) kapsamlı bir muhasebe ilkeleri seti yayımlamıştır. Anılan tebliğde, alternatif olarak Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu ( IASB ) tarafından çıkarılmış olan Uluslararası Finansal Raporlama Standartları nın ( UFRS ) uygulanmasının da, SPK Muhasebe Standartlarına uyulmuş sayılacağı belirtilmiştir. SPK, 17 Mart 2005 tarihinde almış olduğu bir kararla, Türkiye de faaliyette bulunan ve SPK Muhasebe Standartları na uygun mali tablo hazırlayan şirketler için, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamasının gerekli olmadığını ilan etmiştir. Dolayısıyla mali tablolarda, 1 Ocak 2005 tarihinden başlamak kaydıyla, IASB tarafından yayımlanmış 29 No lu Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama standardı ( UMS 29 ) uygulanmamıştır. Ara dönem mali tablolar ve ilgili dipnotlar yukarıda bahsedilen SPK nın izin verdiği alternatif uygulama çerçevesinde ve SPK tarafından 20 Aralık 2004 tarihli duyuru ile uygulanması zorunlu kılınan formatlara uygun olarak sunulmuştur. Ara dönem mali tablolar, makul değerleri ile taşınan finansal varlık ve yükümlüklülerin dışında, tarihi maliyet esası baz alınarak Yeni Türk Lirası ( YTL ) olarak hazırlanmıştır. 6
DİPNOT 2 - MALİ TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (Devamı) b) İşletmenin sürekliliği Şirket in 30 Kasım 2007 tarihli ara dönem mali tabloları işletmenin sürekliliği esasına göre hazırlanmıştır. 30 Kasım 2007 tarihi itibariyle Şirket in toplam kısa vadeli yükümlülükleri, toplam dönen varlıklarını 598.066.230 YTL tutarında aşmış olmakla birlikte, söz konusu kısa vadeli borçlar 533.779.643 YTL ilişkili taraflara borçları içermekte olup (Dipnot 9), Şirket yönetimi, Şirket in faaliyetlerini sürdürebilmesi ve yükümlülüklerini yerine getirebilmesi konularında Şirket in ana ortağı Tesco PLC ile birlikte sürdürdükleri çalışmalar ve sermaye arttırımını da içeren (Dipnot 34) planlar doğrultusunda herhangi bir tereddüt duymamaktadır. c) Yüksek enflasyon dönemlerinde mali tabloların düzeltilmesi 1 Mart - 30 Kasım 2007 ve 2006 ara hesap dönemlerinde enflasyon düzeltmesi yapılmamıştır. d) Konsolidasyon esasları Şirket in konsolide ettiği finansal varlığı bulunmamaktadır (28 Şubat 2007: Yoktur). e) Karşılaştırmalı bilgiler ve önceki dönem tarihli mali tabloların düzeltilmesi Mali durum ve performans trendlerinin tespitine imkan vermek üzere, Şirket in mali tabloları önceki dönemle karşılaştırmalı hazırlanmaktadır. Şirket, 30 Kasım 2007 tarihi itibariyle hazırlanmış bilançosunu 28 Şubat 2007 tarihi itibariyle hazırlanmış bilançosu ile; 1 Mart 2007-30 Kasım 2007 ara hesap dönemine ait gelir tablosu, nakit akım tablosu ve özsermaye değişim tablosunu ise 1 Mart 2006-30 Kasım 2006 ara hesap dönemi ile karşılaştırmalı olarak düzenlemiştir. Önceki dönem mali tablolarında kar veya zararı ya da geçmiş yıllar karlarını etkileyebilecek herhangi bir düzeltme bulunmamaktadır. Bununla birlikte, Şirket yönetimi, 30 Kasım 2007 tarihi itibariyle finansal tablolarda yer alan mali bilgilerin doğru olarak analizinin yapılabilmesi amacıyla önceki dönemlerde diğer satışlar kalemi altında muhasebeleştirdiği reklam ve listeleme gelirlerini cari dönemden itibaren satışların maliyetinden düşerek kayıtlarına alma politikasını benimsemeye karar vermiştir. Bunun sonucunda, 1 Mart - 30 Kasım 2006 ara hesap döneminde diğer satışlara yansıtılmış bulunan 10.684.057 YTL tutarındaki reklam ve yeni ürün giriş bedeli gelirleri karşılaştırmalı bilgilerin analizine imkan verecek şekilde satışların maliyetinden düşülerek muhasebeleştirilmiştir. f) Netleştirme/ mahsup İçerik ve tutar itibariyle önem arz eden her türlü kalem, benzer nitelikte dahi olsa, mali tablolarda ayrı gösterilir. Önemli olmayan tutarlar, esasları veya fonksiyonları açısından birbirine benzeyen kalemler itibariyle toplulaştırılarak gösterilir. İşlem ve olayın özünün mahsubu gerekli kılması sonucunda, bu işlem ve olayın net tutarları üzerinden gösterilmesi veya varlıkların, değer düşüklüğü düşüldükten sonraki tutarları üzerinden izlenmesi, mahsup edilmeme kuralının ihlali olarak değerlendirilmez. Şirket in normal iş akışı içinde gerçekleştirdiği işlemler sonucunda, Uygulanan Değerleme İlkeleri/ Muhasebe Politikaları başlıklı kısımda tanımlanan hasılat dışında elde ettiği gelirler, işlem veya olayın özüne uygun olması şartıyla net değerleri üzerinden gösterilir. 7
DİPNOT 3 - UYGULANAN DEĞERLEME İLKELERİ/ MUHASEBE POLİTİKALARI Ara döneme ait mali tabloların hazırlanmasında uygulanan önemli muhasebe politikaları 1 Mart 2006-28 Şubat 2007 hesap dönemine ait mali tabloların hazırlanmasında uygulanan önemli muhasebe politikaları ile tutarlıdır. Ara dönem mali tabloların hazırlanmasında izlenen önemli muhasebe politikaları aşağıda özetlenmiştir: i. Hasılat Satış gelirleri, teslimatın gerçekleşmesi, gelir tutarının güvenilir şekilde belirlenebilmesi ve işlemle ilgili ekonomik faydaların Şirket e akmasının muhtemel olması üzerine alınan veya alınabilecek bedelin rayiç değeri üzerinden tahakkuk esasına göre kayıtlara alınır. Net satışlar, mal satışlarından iade, indirim ve komisyonların düşülmesi suretiyle gösterilmiştir (Dipnot 36). Diğer gelirler, Şirket in elde etmiş olduğu kira gelirleriyle satıcı ve taşeronlara sağladığı hizmetlerden oluşmaktadır. Satıcıların ve taşeronların sözkonusu servislerden faydalandıkları dönem için tahakkuk esasına göre, ciro primleri hariç olmak üzere, satış olarak muhasebeleştirilir. Kira gelirleri dönemsel tahakkuk esasına göre muhasebeleştirilir. Ciro primleri,reklam geliri,yeni mağaza açılış bedeli ve yeni ürün giriş bedeli satıcılardan alınan indirim ve diğer gelirler ise faydalanılan dönem içinde tahakkuk esasına göre muhasebeleştirilerek satılan malın maliyetinden indirilir. Faiz geliri, etkin faiz yöntemi esasına göre kaydedilir. Bir alacak için değer düşüklüğü karşılığı ayrıldığında, Şirket, ilgili alacağın taşınan değerini, sözkonusu alacağın orjinal etkin faiz oranını baz alarak iskonto ettiği gelecekteki nakit akışına göre, geri kazanılabilir değerine indirmekte ve bu iskontoyu faiz geliri olarak kaydetmektedir. ii. Stoklar Stoklar, maliyetin veya net gerçekleşebilir değerin düşük olanı ile değerlenir. Stokların maliyeti tüm satın alma maliyetlerini ve stokların mevcut durumuna ve konumuna getirilmesi için katlanılan diğer maliyetleri içerir. Ciro primleri ilişkilendirildikleri stokların maliyetinden indirilir. Şirket in depolarında ve mağazalarında bulunan stokların birim maliyeti, hareketli ağırlıklı ortalama maliyet yöntemi ile belirlenir. Net gerçekleşebilir değer, işin normal akışı içinde tahmini satış fiyatından satışı gerçekleştirmek için gerekli tahmini satış maliyeti toplamının indirilmesiyle elde edilen tutardır (Dipnot 12). iii. Maddi duran varlıklar Maddi duran varlıklar, 1 Ocak 2005 tarihinden önce iktisap edilen kalemler için YTL nin 31 Aralık 2004 tarihindeki alım gücüyle ifade edilen düzeltilmiş elde etme maliyetleri üzerinden, 1 Ocak 2005 tarihinden sonra iktisap edilen kalemler için ise elde etme maliyetleri üzerinden, birikmiş amortisman ve mevcutsa kalıcı değer düşüklüğünün indirilmesi sonrasında oluşan net değeri ile mali tablolara yansıtılmaktadır. Maddi duran varlıklara ilişkin amortisman, varlıkların faydalı ömürleri süresince doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak ayrılmaktadır (Dipnot 19). Ekonomik ömür Yeraltı ve yerüstü düzenlemeleri Binalar Özel maliyetler Makine ve ekipmanlar Motorlu taşıtlar Demirbaşlar 40 yıl 50 yıl 5-40 yıl 3-40 yıl 4-10 yıl 5-50 yıl 8
DİPNOT 3 - UYGULANAN DEĞERLEME İLKELERİ/MUHASEBE POLİTİKALARI (Devamı) iii. Maddi duran varlıklar (Devamı) Arazi ve arsalar için sınırsız ömürleri olması sebebiyle amortisman ayrılmamaktadır. Maddi duran varlıkların kayıtlı değerlerinin herhangi bir olay ve değişiklik sonucunda geri kazanım tutarlarının altında kalıp kalmadığı incelenir. Net satış fiyatı ile kullanım değerinin yüksek olanı olarak belirlenen geri kazanım tutarının, kayıtlı değerin altında kalması durumunda, kayıtlı değeri geri kazanım tutarına getirecek değer düşüklüğü mali tablolara dahil edilir. Maddi duran varlıkların satışı dolayısıyla oluşan kar ve zarar, tahsil olunan veya olunacak tutarların karşılaştırılması sonucu belirlenir ve cari dönemde ilgili gelir ve gider hesaplarına yansıtılır. Bakım ve onarım giderleri oluştukları dönemin gelir tablosuna gider olarak kaydedilirler. Başlıca yenilemeler ile ilgili maliyetler ise maddi varlığın gelecekte, yenilemeden önceki durumundan daha iyi bir performans ile ekonomik yarar sağlaması beklenen durumlarda o varlığın maliyetine eklenirler. Şirket, yapılan yenilemeler doğrultusunda değiştirilen parçaların diğer bölümlerden bağımsız bir şeklide amortismana tabi tutulup tutulmadığına bakmaksızın taşınan değerlerini bilançodan çıkarır. Başlıca yenilemeler, maddi duran varlıkların kalan ömrü baz alınarak amortismana tabi tutulurlar. (Dipnot 19). iv. Maddi olmayan duran varlıklar Maddi olmayan duran varlıklar, iktisap edilmiş hakları, bilgi sistemlerini ve bilgisayar yazılımlarını içermektedir. Bunlar, 1 Ocak 2005 tarihinden önce iktisap edilen kalemler için YTL nin 31 Aralık 2004 tarihindeki alım gücüyle ifade edilen düzeltilmiş elde etme maliyetleri üzerinden, 1 Ocak 2005 tarihinden sonra iktisap edilen kalemler için ise elde etme maliyetleri üzerinden, birikmiş itfa payları ve mevcutsa kalıcı değer düşüklüğünün indirilmesi sonrasında oluşan net değeri ile mali tablolara yansıtılmaktadır ve iktisap edildikleri tarihten sonra 5 yılı geçmeyen bir süre için tahmini faydalı ömürleri üzerinden doğrusal amortisman yöntemi ile itfa edilmektedirler (Dipnot 20). v. Varlıklarda değer düşüklüğü Şirket, ertelenen vergi varlıkları ve makul değerleri ile gösterilen finansal varlıklar dışında kalan her varlık için her bir bilanço tarihinde, sözkonusu varlığa ilişkin değer kaybının olduğuna dair herhangi bir gösterge olup olmadığını değerlendirir. Eğer böyle bir gösterge mevcutsa, o varlığın geri kazanılabilir tutarı tahmin edilir. Eğer sözkonusu varlığın veya o varlığa ait nakit üreten herhangi bir biriminin kayıtlı değeri, kullanım veya satış yoluyla geri kazanılacak tutarından yüksekse değer düşüklüğü meydana gelmiştir. Değer düşüklüğü kayıpları gelir tablosunda muhasebeleştirilir. Bir varlıkta oluşan değer düşüklüğü kaybı, o varlığın geri kazanılabilir tutarındaki müteakip artışın, değer düşüklüğünün kayıtlara alınmalarını izleyen dönemlerde ortaya çıkan bir olayla ilişkilendirilebilmesi durumunda daha önce değer düşüklüğü ayrılan tutarı geçmeyecek şekilde geri çevrilir. 9
DİPNOT 3 - UYGULANAN DEĞERLEME İLKELERİ/ MUHASEBE POLİTİKALARI (Devamı) vi. Borçlanma maliyetleri ve alınan krediler Banka kredileri, alındıkları tarihlerde, alınan kredi tutarından işlem masrafları çıkartıldıktan sonraki değerleriyle kaydedilir (Dipnot 6). Banka kredileri, sonradan etkin faiz yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş maliyet değeri üzerinden gösterilir. İşlem masrafları düşüldükten sonra kalan tutar ile iskonto edilmiş maliyet değeri arasındaki fark, gelir tablosuna kredi dönemi süresince finansman maliyeti olarak yansıtılır. Kredilerden kaynaklanan finansman maliyeti, oluştuğunda gelir tablosuna yansıtılır (Dipnot 39). Alınan kredilerin vadeleri bilanço tarihinden itibaren 12 aydan kısa ise, kısa vadeli yükümlülükler içerisinde, 12 aydan fazla ise uzun vadeli yükümlülükler içerisinde gösterilmektedir. vii. Finansal araçlar Krediler ve alacaklar, etkin bir piyasada kote olmayan ve sabit veya belirli ödemelerden oluşan türev olmayan finansal varlıklardan oluşmaktadır. Krediler ve alacaklar, alım-satım amacıyla tutulmadan, Şirket in herhangi bir borçluya doğrudan para, mal veya hizmet tedarik ettiğinde ortaya çıkmaktadır. Vadeleri bilanço tarihinden itibaren 12 aydan kısa ise, bu varlıklar dönen varlıklar içinde, 12 aydan fazla ise duran varlıklar içinde gösterilmektedir. Krediler ve alacaklar, bilançoda ticari alacaklar ve diğer alacaklar içerisine dahil edilmiştir. Krediler ve alacaklar, ilgili tutarların işlem masrafları çıkarıldıktan sonraki değerleri ile kaydedilir. Krediler ve alacaklar sonradan etkin faiz yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş maliyet değeri üzerinden gösterilir. viii. İşletme birleşmeleri Yoktur (28 Şubat 2007: Yoktur). ix. Kur değişiminin etkileri Yabancı para cinsinden yapılan işlemler, işlem tarihlerinde geçerli olan kurlar üzerinden YTL ye çevrilmiştir. Yabancı para ile ifade edilen parasal varlık ve yükümlülükler, bilanço tarihindeki geçerli olan kurlar üzerinden YTL ye çevrilmiştir. Yabancı para ile ifade edilen parasal varlık ve yükümlülüklerin çevrimlerinden doğan kur farkı gelir ve giderleri, gelir tablosuna yansıtılmıştır. x. Hisse başına (kayıp)/ kazanç Gelir tablosunda belirtilen hisse başına kayıp ve kazanç, dönem net kar ya da zararının, dönem boyunca piyasada bulunan hisse senetlerinin ağırlıklı ortalama sayısına bölünmesi ile bulunmuştur (Dipnot 42). Türkiye de şirketler, sermayelerini halihazırda bulunan hissedarlarına, geçmiş yıl kazançlarından dağıttıkları bedelsiz hisse yolu ile artırabilmektedirler. Bu tip bedelsiz hisse dağıtımları, hisse başına kayıp ve kazanç hesaplamalarında, mali tablolarda sunulan tüm dönemlerde ihraç edilmiş hisse gibi değerlendirilir. Dolayısıyla hisse başına kazanç hesaplamasında kullanılan ağırlıklı hisse adedi ortalaması, hisselerin bedelsiz olarak çıkarılmasını geriye dönük olarak uygulamak suretiyle elde edilir. 10
DİPNOT 3 - UYGULANAN DEĞERLEME İLKELERİ/ MUHASEBE POLİTİKALARI (Devamı) xi. Bilanço tarihinden sonraki olaylar Bilanço tarihinden sonraki olaylar; kara ilişkin herhangi bir duyuru veya diğer seçilmiş finansal bilgilerin kamuya açıklanmasından sonra ortaya çıkmış olsalar bile, bilanço tarihi ile bilançonun yayımı için yetkilendirilme tarihi arasındaki tüm olayları kapsar. Şirket, bilanço tarihinden sonraki düzeltme gerektiren olayların ortaya çıkması durumunda, mali tablolara alınan tutarları bu yeni duruma uygun şekilde düzeltir. Bilanço tarihinden sonra ortaya çıkan düzeltme gerektirmeyen hususlar, mali tablo kullanıcılarının ekonomik kararlarını etkileyen hususlar olmaları halinde mali tablo dipnotlarında açıklanır (Dipnot 34). xii. Karşılıklar, şarta bağlı yükümlülükler ve şarta bağlı varlıklar Geçmişteki olaylardan kaynaklanan ve gerçekleşmesi gelecekte Şirket in tamamiyle kontrolünde olmayan, bir veya birden fazla olayın olması veya olmaması durumuna bağlı olan olası varlık ve yükümlülükler, şarta bağlı varlık ve yükümlülükler olarak kabul edilmektedir. Şirket, şarta bağlı varlık ve yükümlülükleri kayıtlarına yansıtmamaktadır. Şarta bağlı yükümlülükler, ilgili bir ekonomik fayda çıkışı olasılığı uzak olmadığı sürece, şarta bağlı varlıklar ise ancak ekonomik faydaların girişi kuvvetle muhtemel ise mali tablo dipnotlarında açıklanmıştır (Dipnot 31). Karşılıklar, Şirket in bilanço tarihi itibariyle mevcut bulunan ve geçmişten kaynaklanan yasal veya yapısal bir yükümlülüğünün bulunması, yükümlülüğü yerine getirmek için ekonomik fayda sağlayan kaynakların çıkışının gerçekleşmesinin kuvvetle muhtemel olması ve yükümlülük tutarı konusunda güvenilir bir tahminin yapılabildiği durumlarda muhasebeleştirilmektedir. Birden fazla sayıda benzer yükümlülüğün bulunduğu durumlarda, gerekli olabilecek ekonomik fayda sağlayan kaynakların çıkış olasılığı aynı nitelikteki yükümlülüklerin tamamı dikkate alınarak değerlendirilir. Aynı nitelikte bulunan yükümlülüklerden herhangi bir tanesine ilişkin kaynak çıkışı ihtimali az bile olsa karşılık ayrılmaktadır. Gelecekteki operasyonel zararlarla ilgili olarak karşılık ayrılmamaktadır. Paranın zaman değerinin etkisinin önemli olduğu durumlarda, karşılık tutarı; yükümlülüğün yerine getirilmesi için gerekli olması beklenen giderlerin bugünkü değeri olarak belirlenir. Karşılıkların bugünkü değerlerine indirgenmesinde kullanılacak iskonto oranının belirlenmesinde, ilgili piyasalarda oluşan faiz oranı ile sözkonusu yükümlülükle ilgili risk dikkate alınır. Sözkonusu iskonto oranın vergi öncesi oran olması şarttır. Sözkonusu iskonto oranı, gelecekteki nakit akımlarının tahminiyle ilgili riski içermez. xiii. Muhasebe politikaları, muhasebe tahminlerinde değişiklik ve hatalar Olması durumunda, muhasebe politikalarında yapılan önemli değişiklikler ve tespit edilen önemli muhasebe hataları geriye dönük olarak uygulanır ve önceki dönem mali tabloları yeniden düzenlenir. Yine olması durumunda, muhasebe tahminlerindeki değişiklikler, yalnızca bir döneme ilişkin ise, değişikliğin yapıldığı cari dönemde, gelecek dönemlere ilişkin ise, hem değişikliğin yapıldığı dönemde hem de gelecek dönemde, ileriye yönelik olarak uygulanır. 11
DİPNOT 3 - UYGULANAN DEĞERLEME İLKELERİ/ MUHASEBE POLİTİKALARI (Devamı) xiv. Kiralama işlemleri Mülkiyete ait risk ve getirilerin önemli bir kısmının kiraya verene ait olduğu kiralama işlemi, işletme (operasyonel) kiralaması olarak sınıflandırılır. İşletme kiraları olarak (kiraya verenden alınan teşvikler düşüldükten sonra) yapılan ödemeler, kira dönemi boyunca doğrusal yöntem ile gelir tablosuna gider olarak kaydedilir. xv. İlişkili taraflar Bu mali tablolar açısından, Şirket in hissedarları, Tesco PLC grubu şirketleri, Şirket personeli, ortaklar, üst düzey yönetim kadrosu ve yönetim kurulu üyeleri, bunların yakın aile üyeleri ve bunlar tarafından kontrol edilen veya onlara bağlı şirketler ilişkili taraflar olarak kabul ve ifade edilmişlerdir (Dipnot 9). xvi. Finansal bilgilerin bölümlere göre raporlanması Şirket, sadece Türkiye de ve sadece perakende mağazacılık alanında faaliyet gösterdiği ve perakende satış gelirleri esas faaliyet gelirlerinin %96 sını (1 Mart - 30 Kasım 2006: %96) oluşturduğundan finansal bilgilerini bölümlere göre raporlamamıştır. xvii. İnşaat sözleşmeleri Yoktur (28 Şubat 2007: Yoktur). xviii. Durdurulan faaliyetler Yoktur (28 Şubat 2007: Yoktur). xix. Devlet teşvik ve yardımları Yoktur (28 Şubat 2007: Yoktur). xx. Yatırım amaçlı gayrimenkuller Mal ve hizmetlerin üretiminde kullanılmak veya idari maksatlarla veya işlerin normal seyri esnasında satılmak yerine, kira elde etmek veya değer kazanımı amacıyla veya her ikisi için tutulan araziler ve binalar yatırım amaçlı gayrimenkuller olarak sınıflandırılır ve maliyet yöntemine göre maliyet bedelinden birikmiş amortisman (arazi hariç) düşülerek gösterilir (Dipnot 18). xxi. Kurum kazancı üzerinden hesaplanan vergiler Dönemin kar ve zararı üzerindeki gelir vergisi yükümlülüğü, cari dönem vergisi ve ertelenen vergiyi içermektedir. Cari dönem vergi yükümlülüğü, dönem karının vergiye tabi olan kısmı üzerinden ve bilanço tarihinde geçerli olan vergi oranları ile hesaplanan vergi yükümlülüğünü içermektedir (Dipnot 41). 12
DİPNOT 3 - UYGULANAN DEĞERLEME İLKELERİ/ MUHASEBE POLİTİKALARI (Devamı) xxi. Kurum kazancı üzerinden hesaplanan vergiler (Devamı) Ara dönem vergi gideri, toplam yıllık kazançlara uygulanacak olan vergi oranı, dolayısıyla ara dönem mali tablolarındaki vergi öncesi gelire uygulanması ile hesaplanan ortalama yıllık efektif vergi oranı üzerinden hesaplanır. Bu vergi oranı mali yıl içerisinde yasalaşmış ya da yasalaşması kesinleşmiş olan değişikliklerin etkilerini de içeren ortalama yıllık vergi oranıdır. Ertelenen vergi yükümlülüğü veya varlığı, varlıkların ve yükümlülüklerin mali tablolarda gösterilen değerleri ile yasal vergi matrahı hesabında dikkate alınan tutarları arasındaki geçici farklılıkların bilanço yöntemine göre vergi etkilerinin bilanço tarihi itibariyle yasalaşmış vergi oranları dikkate alınarak hesaplanmasıyla belirlenmektedir (Dipnot 14). Ertelenen vergi varlığı veya yükümlülüğü, sözkonusu geçici farkların ortadan kalkacağı ilerideki dönemlerde ödenecek vergi tutarlarında yapacakları tahmin edilen artış ve azalış oranlarında mali tablolara yansıtılmaktadırlar. Ertelenen vergi yükümlülüğü, tüm vergilendirilebilir geçici farklar için hesaplanırken ertelenen vergi varlığı gelecekte vergiye tabi kar elde etmek suretiyle indirilebilir geçici farklardan yararlanmanın kuvvetle muhtemel olması şartıyla mali tablolara alınır. Ertelenen vergi varlığının bir kısmının veya tamamının sağlayacağı faydanın elde edilmesine imkan verecek düzeyde mali kar elde etmenin kuvvetle muhtemel olmadığı ölçüde, ertelenen vergi varlığının kayıtlı değeri azaltılır. Aynı ülkenin vergi mevzuatına tabi olunması ve cari vergi varlıklarının cari vergi yükümlülüklerinden mahsup edilmesi konusunda yasal olarak uygulanabilir bir hakkın bulunması şartlarıyla ertelenen vergi varlıkları ve yükümlülükleri, karşılıklı olarak birbirinden mahsup edilir (Dipnot 14). xxii. Çalışanlara sağlanan faydalar/ kıdem tazminatları Yürürlükteki kanunlara göre Şirket, emeklilik dolayısıyla veya istifa ya da İş Kanunu nda belirtilen davranışlar dışındaki sebeplerle istihdamı sona eren çalışanlara belirli bir toplu ödeme yapmakla yükümlüdür. Kıdem tazminatı karşılığı, aktüer varsayımlar uyarınca tüm çalışanların emeklilikleri dolayısıyla ileride doğacak yükümlülük tutarlarının net bugünkü değerine göre hesaplanmış ve mali tablolara yansıtılmıştır (Dipnot 23). xxiii. Emeklilik planları Yoktur (28 Şubat 2007: Yoktur). xxiv. Tarımsal faaliyetler Yoktur (28 Şubat 2007: Yoktur). 13
DİPNOT 3 - UYGULANAN DEĞERLEME İLKELERİ/ MUHASEBE POLİTİKALARI (Devamı) xxv. Nakit akım tablosu Nakit akım tablosunda, döneme ilişkin nakit akımları işletme, yatırım ve finansman faaliyetlerine dayalı bir biçimde sınıflandırılarak raporlanır (Dipnot 43). İşletme faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akımları, Şirket in perakende mağazacılık faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akımlarını gösterir. Yatırım faaliyetleriyle ilgili nakit akımları, Şirket in yatırım faaliyetlerinde (sabit yatırımlar ve finansal yatırımlar) kullandığı ve elde ettiği nakit akımlarını gösterir. Finansman faaliyetlerine ilişkin nakit akımları, Şirket in finansman faaliyetlerinde kullandığı kaynakları ve bu kaynakların geri ödemelerini gösterir. Nakit ve nakit benzeri değerler, nakit ve banka mevduatı ile tutarı belirli nakde kolayca çevrilebilen yüksek likiditeye sahip ortalama vadesi 3 ayı geçmeyen kredi kartı alacaklarını içermektedir. xxvi. Sermaye ve temettüler Adi ve imtiyazlı hisseler, sermaye olarak sınıflandırılır. Adi ve imtiyazlı hisseler üzerinden dağıtılan temettüler, beyan edildiği dönemde birikmiş karlardan indirilerek kaydedilir. xxviii. Finansal araçlar ve finansal risk yönetimi Şirket, faaliyetlerinden dolayı, borç ve sermaye piyasaları fiyatlarındaki, döviz kurları ile faiz oranlarındaki değişimlerin etkileri dahil çeşitli finansal risklere maruz kalmaktadır. Şirket in toplam risk yönetim programı, mali piyasaların öngörülemezliğine odaklanmakta olup, Şirket in mali performansı üzerindeki potansiyel olumsuz etkilerin en aza indirgenmesini amaçlamıştır. Alacak riski Şirket perakende satışları dışındaki satışlar açısından kredi riskine tabidir. Finansal varlıkları elinde bulundurmak, karşı tarafın sözleşmelerin şartlarını yerine getirememe riskini de taşır. Şirket in ticari alacaklarının önemli bir kısmı kiracılardandır. Şirket, kiracılar üzerinde etkili bir kontrol sistemi kurmuş olup bu işlemlerden doğan risk, söz konusu kiracılardan yeterli miktarlarda teminat alınarak yönetilmektedir. Likidite riski İhtiyatlı likidite riski yönetimi, yeterli ölçüde nakit ve menkul kıymet tutmayı, yeterli miktarda kredi işlemleri ile fon kaynaklarının kullanılabilirliğini ve piyasa pozisyonlarını kapatabilme gücünü ifade eder. Mevcut ve ilerideki muhtemel borç gereksinimlerinin fonlanabilme riski, yeterli sayıda ve yüksek kalitedeki kredi sağlayıcılarının erişilebilirliğinin sürekli kılınması suretiyle yönetilmektedir. Şirket yönetimi, kesintisiz likiditasyonu sağlamak için kiraların ve akaryakıt istasyonu müşteri alacaklarının vadesinde tahsil edilmesi konusunda yakın takip yapmakta, tahsilatlardaki gecikmenin Şirket e finansal herhangi bir yük getirmemesi için yoğun olarak çalışmaktadır. Kredi kartı sliplerinden doğan alacaklar ise Şirket in likidite ihtiyacına uygun olarak uygun koşullarda likiditeye dönüştürülmektedir. Bankalarla ve Şirket in ana ortağı Tesco PLC ile yapılan çalışmalar sonucunda, Şirket ihtiyaç duyması halinde piyasa koşullarında nakdi kredi kullanılabilmekte ve yine Şirket in ihtiyaç duyması halinde kullanıma hazır nakdi ve gayrinakdi kredi limitleri belirlenmektedir. 14
DİPNOT 3 - UYGULANAN DEĞERLEME İLKELERİ/ MUHASEBE POLİTİKALARI (Devamı) Faiz oranı riski Şirket, faiz oranı bulunduran varlık ve yükümlülüklerin tabi olduğu faiz oranlarının değişiminin etkisinden doğan faiz oranı riskine açıktır. Şirket bu riski, faiz oranına duyarlı olan varlık ve yükümlülüklerini dengelemek suretiyle oluşan doğal tedbirlerle yönetmektedir. Döviz kuru riski Şirket, döviz cinsinden varlık ve borçlu bulunulan meblağların YTL ye çevrilmesinden dolayı kur değişiklerinden doğan döviz riskine sahiptir. Bu riskler, yabancı para pozisyonunun analiz edilmesi ile takip edilmektedir (Dipnot 29). Sermaye riski yönetimi Sermayeyi yönetirken Şirket in hedefleri, ortaklarına getiri, diğer hissedarlara fayda sağlamak ve sermaye maliyetini azaltmak amacıyla en uygun sermaye yapısını sürdürmek için Şirket in faaliyetlerinin devamını sağlayabilmektir. Sermaye yapısını korumak veya yeniden düzenlemek için Şirket ortaklara ödenen temettü tutarını değiştirebilir, sermayeyi hissedarlara iade edebilir, yeni hisseler çıkarabilir ve borçlanmayı azaltmak için varlıklarını satabilir. Sektördeki diğer şirketlerle paralel olarak Şirket, sermaye yeterliliğini borç / özsermaye oranını kullanarak izlemektedir. Bu oran net borcun toplam özsermayeye bölünmesiyle bulunur. Net borç, nakit ve nakit benzeri değerlerin toplam borç tutarından (bilançoda gösterilen kredileri, ticari ve diğer borçları içerir) düşülmesiyle hesaplanır. Toplam sermaye, bilançoda gösterildiği gibi özsermaye ile net borcun toplanmasıyla hesaplanır. 30 Kasım 2007 28 Şubat 2007 Toplam borçlar 955.456.691 505.708.997 Eksi: Nakit ve nakit benzeri değerler (Dipnot 4) (60.504.894) (13.032.291) Net borç 894.951.797 492.676.706 Toplam özsermaye (Dipnot 28) 72.463.557 142.785.078 Borç/ özsermaye oranı 12,35 3,45 Şirket yönetimi, borçlarının özsermayeye oranını sektördeki diğer şirketlere paralel olarak ve makul bir aralıkta tutmayı politika olarak belirlemiştir. Bu doğrultuda 100.000.000 YTL si nominal, 400.000.000 YTL si ise primli olarak toplam 500.000.000 YTL tutarında bir sermaye artışı kararı almıştır. 15
DİPNOT 3 - UYGULANAN DEĞERLEME İLKELERİ/ MUHASEBE POLİTİKALARI (Devamı) xxix. Finansal araçların makul değerleri Makul değer, finansal araçların, zorunlu bir satış veya tasfiye işlemi dışında, istekli taraflar arasında gerçekleşecek bir cari işlemde, el değiştirebileceği tutar olup, eğer varsa teşkilatlanmış bir piyasada işlem gören fiyatı ile en iyi şekilde belirlenir. Şirket, finansal araçların tahmini makul değerlerini hali hazırda mevcut piyasa bilgileri ve uygun değerleme yöntemlerini kullanarak belirlemiştir. Ancak piyasa bilgilerini değerlendirip makul değerleri tahmin edebilmek yorum ve muhakeme gerektirmektedir. Buna bağlı olarak burada sunulan tahminler, Şirket in cari bir piyasa işleminde elde edebileceği değerlerin göstergesi olmayabilir. Finansal araçların makul değerinin tahmini için kullanılan yöntem ve varsayımlar aşağıdaki gibidir: Finansal Varlıklar Hazır değerler makul değerleri ile gösterilmektedir. Yabancı para cinsinden bakiyeler dönem sonunda yürürlükteki döviz kurları kullanılarak YTL ye çevrilmektedir. Bu bakiyelerin yaklaşık olarak makul değere eşit olduğu öngörülmektedir. Finansal varlıkların kısa vadeli olmaları nedeniyle, yaklaşık olarak makul değerlerine eşit oldukları öngörülmektedir. Ticari ve ilişkili taraflardan alacakların cari değerlerinin, ilgili şüpheli alacak karşılıklarıyla beraber, makul değerlerini yansıttığı öngörülmektedir. Finansal Yükümlülükler Banka kredileri, ticari borçlar ve diğer parasal yükümlülüklerin rayiç bedellerinin, kısa vadeli olmaları sebebiyle; ilişkili taraflara uzun vadeli borçların ise nispeten kısa vadeli olmasından ve bilanço tarihindeki piyasa faiz oranlarına yaklaşık faiz oranları taşımalarından dolayı makul değerlerinin defter değerlerine yaklaştığı varsayılmaktadır. xxx. Önemli muhasebe tahminleri ve kararları Mali tabloların hazırlanması, bilanço tarihi itibariyle raporlanan varlıklar ve yükümlülüklerin tutarlarını, şarta bağlı varlıkların ve yükümlülüklerin açıklamasını ve hesap dönemi boyunca raporlanan gelir ve giderlerin tutarlarını etkileyebilecek tahmin ve varsayımların kullanılmasını gerektirmektedir. Bu tahmin ve varsayımlar, Şirket yönetiminin mevcut olaylar ve işlemlere ilişkin en iyi bilgilerine dayanmasına rağmen, fiili sonuçlar varsayımlardan farklılık gösterebilir. Şirket in önemli muhasebe tahminlerinden birini gelir vergileri oluşturmaktadır. 16
DİPNOT 3 - UYGULANAN DEĞERLEME İLKELERİ/ MUHASEBE POLİTİKALARI (Devamı) xxx. Önemli muhasebe tahminleri ve kararları (Devamı) Gelir vergileri Nihai vergi tutarına olan etkileri kesinleşmeyen ilgili bir çok işlem ve hesaplama normal iş akışı sırasında gerçekleşmekte olup bu gibi durumlar gelir vergisi karşılığı belirlenmesi sırasında önemli muhakemelerin yapılmasını gerektirmektedir. Şirket, gelecek yıllara devreden mali zararlardan doğan ve gelecekte vergilendirilebilecek karlar aracılığıyla gerçekleşecek olan ertelenen vergi varlıkları ile vergisel olayların sonucunda ödenmesi tahmin edilen ek vergilerin oluşturduğu vergi yükümlüklerini kayıtlarına almaktadır. Öte yandan, Şirket, yatırım indirimlerinden doğan ertelenen vergi varlıklarını, bu varlıkların gelecekteki kullanımlarının kuvvetle muhtemel olmaması nedeniyle kayıtlarına almamaktadır (Dipnot 14). Bu konular ile ilgili oluşan nihai vergisel sonuçların başlangıçta kaydedilen tutarlardan farklı olduğu durumlarda, bu farklar belirlendiği dönemlerdeki gelir vergisi ve ertelenen vergi gelir/giderini etkileyebilecektir. DİPNOT 4 - HAZIR DEĞERLER 30 Kasım 2007 28 Şubat 2007 Nakit 2.650.308 1.672.800 Bankalar (vadesiz mevduat) 57.854.586 11.359.491 60.504.894 13.032.291 30 Kasım 2007 tarihi itibariyle Şirket in bankalarda ortalama 3 ay (28 Şubat 2007: ortalama 1 ay) boyunca bloke olarak tutulan kredi kartı sliplerinin tutarı 57.721.043 YTL (28 Şubat 2007: 11.299.313 YTL) olup vadesiz mevduat olarak sınıflandırılmışlardır. DİPNOT 5 - MENKUL KIYMETLER Yoktur (28 Şubat 2007: Yoktur). 17
DİPNOT 6 - FİNANSAL BORÇLAR Kısa vadeli krediler: 30 Kasım 2007 28 Şubat 2007 Yıllık ağırlıklı Yıllık ağırlıklı ortalama faiz oranı % YTL ortalama faiz oranı % YTL YTL krediler 17,69 133.882.612 20,00 26.372.643 YTL spot krediler - 2.534.052-3.925.316 Kısa vadeli kredilerin vadeleri 5 gün içerisindedir (28 Şubat 2007: 5 gün). 136.416.665 30.297.959 DİPNOT 7 - TİCARİ ALACAKLAR VE BORÇLAR a) Kısa vadeli ticari alacaklar: 30 Kasım 2007 28 Şubat 2007 Müşterilerden alacaklar 4.406.841 3.110.320 Vadeli çekler ve alacak senetleri 667.841 78.335 Verilen depozito ve teminatlar 102.450 99.057 5.177.132 3.287.712 Tenzil: Şüpheli alacak karşılığı (747.219) (591.997) Vadeli satışlardan kaynaklanan tahakkuk etmemiş finansman geliri (74.132) (53.681) 4.355.781 2.642.034 30 Kasım 2007 tarihi itibariyle kısa vadeli ticari alacaklar için hesaplanan tahakkuk etmemiş finansman geliri için kullanılan etkin ağırlıklı ortalama faiz oranı yıllık % 16,49 (28 Şubat 2007: yıllık %19,10) olup ortalama vade 26 gündür (28 Şubat 2007: 1 ay). Şüpheli alacaklar için ayrılan karşılıkların dönemler içindeki hareketleri aşağıdaki gibidir: 2007 2006 1 Mart 591.997 163.747 Dönem içerisinde ayrılan karşılıklar (Dipnot 38) 379.849 481.194 Konusu kalmayan karşılıklar ve tahsilatlar (Dipnot 38) (224.627) (88.747) 30 Kasım 747.219 556.194 18
DİPNOT 7 - TİCARİ ALACAKLAR VE BORÇLAR (Devamı) Şirket in alacakları temel olarak yatırım amaçlı gayrimenkul kiralarından ve akaryakıt satışlarından kaynaklanan alacaklardan oluşmaktadır. 30 Kasım 2007 tarihi itibariyle vadesi geçmiş ve üzerinden karşılık ayrılmamış, alacaklarından olan toplam 2.943.501 YTL (28 Şubat 2007: 1.869.264 YTL) tutarındaki ticari alacak karşılığı için toplam 7.851.168 YTL (28 Şubat 2007: 6.081.951 YTL) tutarında teminat mektubu alınmış olup teminatı aşan alacak bakiyesi bulunmamaktadır (28 Şubat 2007: Yoktur). Şirket yönetimi söz konusu tutarlar ile ilgili geçmiş deneyimlerini göz önünde bulundurarak bir tahsilat problemi yaşamayacağını öngörmektedir. 30 Kasım 2007 ve 28 Şubat 2007 tarihleri itibariyle vadesi geçen alacakların yaşlandırması aşağıdaki gibidir: 30 Kasım 2007 28 Şubat 2007 1-3 ay arası 2.810.637 2.177.846 3-6 ay arası 562.686 140.303 6 aydan uzun 221.588 143.112 b) Uzun vadeli ticari alacaklar: 3.594.911 2.461.261 30 Kasım 2007 28 Şubat 2007 Verilen depozito ve teminatlar 284.028 239.516 c) Kısa vadeli ticari borçlar: 284.028 239.516 Satıcılara borçlar 185.911.536 154.225.980 Alınan Depozito ve Teminatlar 5.400 - Tenzil: Vadeli alışlardan kaynaklanan tahakkuk etmemiş finansman maliyeti (1.885.014) (1.934.556) 184.031.922 152.291.424 30 Kasım 2007 tarihi itibariyle kısa vadeli ticari borçlar için hesaplanan tahakkuk etmemiş finansman maliyeti için kullanılan etkin ağırlıklı ortalama faiz oranı yıllık %16,49 (28 Şubat 2007: yıllık %19,10) olup ortalama vade 2 aydır (28 Şubat 2007: 3 ay). 19
DİPNOT 7 - TİCARİ ALACAKLAR VE BORÇLAR (Devamı) d) Uzun vadeli ticari borçlar: 30 Kasım 2007 28 Şubat 2007 Alınan depozito ve teminatlar 423.258 425.562 423.258 425.562 DİPNOT 8 - FİNANSAL KİRALAMA ALACAKLARI VE BORÇLARI Yoktur (28 Şubat 2007: Yoktur). DİPNOT 9 - İLİŞKİLİ TARAFLARDAN ALACAKLAR VE BORÇLAR Dönem sonları itibariyle ilişkili taraflardan alacaklara ve ilişkili taraflara borçlara ilişkin bakiyeler ile dönem içlerinde ilişkili taraflarla yapılan önemli işlemlerin özeti aşağıda sunulmuştur: a) İlişkili taraflardan kısa vadeli alacaklar: 30 Kasım 2007 28 Şubat 2007 Tesco Stores Ltd 3.600.264 3.175.969 Tesco International Services Ltd 1.969.558 1.827.166 Tesco Stores Hong Kong Ltd. (Diger) 30.191 30.191 Tesco Stores CR/SR (Cek Cumhuriyeti) (Diger) - 16.436 Tesco PLC 388 - Personelden alacaklar 412.794 221.588 Diğer 8.915 9.546 b) İlişkili taraflara kısa vadeli borçlar: 20 6.022.110 5.280.896 Tesco PLC 77.147.022 186.226.104 Tesco International Services Ltd 1.320.432 1.525.276 Personele borçlar 78.684 3.175.647 Tesco Stores Hong Kong Ltd. (Diger) - - Tesco Stores CR/SR (Cek Cumhuriyeti) - 66.326 Tesco Stores Ltd 455.198.336 877.194 Ortaklara borçlar (Diger) 35.169 36.782 c) İlişkili taraflara uzun vadeli borçlar: 533.779.643 191.907.329 Tesco PLC (*) 100.000.000 130.000.000 Tesco Stores Ltd. (*) - - 100.000.000 130.000.000 (*) Şirket'in ana ortağı Tesco PLC ile ilişkili taraf olan Tesco Stores Ltd. ye olan borçlar, sözkonusu şirketlerden alınan toplam 517.000.000 YTL lik (28 Şubat 2007: 207.000.000 YTL) kredilerin ana parası ve faiz tahakkukları ile müteakip dönemlerde arttırılması öngörülen Şirket sermayesinde kullanılmak üzere 100.000.000 YTL tutarındaki sermaye avansından oluşmaktadır (Dipnot 34).
DİPNOT 9 - İLİŞKİLİ TARAFLARDAN ALACAKLAR VE BORÇLAR (Devamı) Alınan kredilerin etkin ağırlıklı faiz oranları kısa vadeli krediler için, sırasıyla, yıllık %19,03, %18,78 ve %21,23 (28 Şubat 2007: yıllık %20,11 ve %19,85) olup vadeleri 16 Ocak 2008 ile 1 Ekim 2008 (28 Şubat 2007: 29 Haziran 2007 ile 12 Mart 2008) tarihleri arasındadır. SPK, Şirket e göndermiş olduğu 17 Nisan 2007 tarihli yazısında Tesco PLC tarafından Şirket e aktarılan 100.000.000 YTL tutarındaki sermaye avansının mali tablolarda İlişkili taraflara borçlar altında sınıflandırılması gerektiğini bildirmiştir. Şirket buna istinaden, 30 Kasım 2007 tarihli mali tablolarında sözkonusu sermaye avansını ilişkili taraflara uzun vadeli borçlar altında sınıflandırmış olup herhangi bir faiz tahakkuku yapmamaktadır. d) Mal alımları: 1 Mart 2007-1 Eylül 2007-1 Mart 2006-1 Eylül 2006-30 Kasım 2007 30 Kasım 2007 30 Kasım 2006 30 Kasım 2006 Tesco International Sourcing Ltd. 4.459.020 1.619.422 1.834.548 1.232.112 İlişkili taraflardan mal alımları toplamı 4.459.020 1.619.422 1.834.548 1.232.112 e) Hizmet alımları: Tesco International Services Ltd. 4.424.058 644.884 3.281.703 2.014.974 Tesco Stores Ltd. 2.599.267 102.265 2.875.238 765.443 Diğer 312.351 90.257 150.295 130.547 İlişkili taraflardan hizmet alımları toplamı 7.335.676 837.406 6.307.236 2.910.964 f) Hizmet satışları: Tesco International Services Ltd. 2.593.150 1.307.985 2.972.351 731.669 Tesco Stores Ltd. 1.450.955 222.161 2.953.562 712.111 Tesco PLC - - 178.328 6.287 Diğer 35.427 16.436 240.411 67.961 İlişkili taraflara hizmet satışları toplamı 4.079.532 1.546.582 6.344.652 1.518.028 g) Finansman gideri: Tesco Stores Ltd. 15.965.233 22.120.241 - - Tesco PLC 33.548.151 3.744.687 18.414.481 10.208.634 İlişkili taraflara finansman gideri toplamı 49.513.385 25.864.928 18.414.481 10.208.634 h) Üst düzey yöneticilere sağlanan faydalar: Üst düzey yöneticilere sağlanan menfaatler 5.449.312 2.068.130 5.294.794 2.001.691 21
DİPNOT 10 - DİĞER ALACAKLAR VE BORÇLAR Kısa vadeli diğer alacaklar: 30 Kasım 2007 28 Şubat 2007 Devreden Katma Değer Vergisi ( KDV ) 74.531.752 37.979.704 Peşin ödenen vergiler ve fonlar 47.849 114.499 Diğer 8.079 1.106 74.587.680 38.095.309 Devreden KDV alacaklarının önemli bir kısmı, Şirket in yapmakta olduğu yatırım harcamaları neticesinde oluşmaktadır. DİPNOT 11 - CANLI VARLIKLAR Yoktur (28 Şubat 2007: Yoktur). DİPNOT 12 - STOKLAR 30 Kasım 2007 28 Şubat 2007 Ticari mallar 131.009.413 79.091.602 Verilen avanslar 6.530.622 2.062.828 Diğer 19.075 26.697 137.559.110 81.181.127 Tenzil: Ticari mallar değer düşüklüğü karşılığı (7.520.274) (984.443) 130.038.836 80.196.684 Stoklara ilişkin değer düşüklüğü karşılığının 30 Kasım tarihinde sona eren ara dönemler içerisindeki hareketleri aşağıdadır: 2007 2006 1 Mart 984.443 - Satışlar (Dipnot 38) (984.443) - Dönem içerisinde ayrılan karşılık (Dipnot 38) 7.520.274 284.440 30 Kasım 7.520.274 284.440 Cari dönem içinde giderleştirilen stok maliyeti tutarı 626.515.243 YTL dir (1 Mart - 30 Kasım 2006: 398.912.288 YTL). 22