TEMEL YA AM DESTE
Solunum ve Kalp Durmas Nedir? Solunum durmas : Solunum hareketlerinin durmas nedeniyle vücudun ya amak için ihtiyac olan oksijenden yoksun kalmas d r. Hemen yapay solunuma ba lanmaz ise bir süre sonra kalp durmas meydana gelir. Kalp durmas : Bilinci kapal ki ide büyük arterlerden nab z al namamas durumudur. Kalp durmas na 5 dakika içinde müdahale edilmezse dokular n oksijenlenmesi bozulaca için beyin hasar olu ur.
Kalp durmas nda Kalp durmas na 5 dakika içinde müdahale edilmezse dokular n oksijenlenmesi bozulur. Oksijensizli e en duyarl organ m z beyindir ve k sa sürede beyinde hasar olu maya ba lar. Beyin hasar olu an ki inin hayata dönmesi zorla r, hayata dönse bile kaliteli ve normal bir hayat ya ayamaz.
Temel Ya am Deste i nedir? Hayat kurtarmak için havayolunu açmak, Solunumu durmu ki iye yapay solunum yaparak akci erlerine oksijen gitmesini sa lamak, Kalbi durmu ki iye d kalp masaj yaparak kalpten kan pompalanmas n sa lamak Dokulara yeterli düzeyde temiz kan gitmesini sa lamak üzere yap lan, ilaçs z müdahalelerdir.
Temel Ya am Deste i nedir? Temel ya am deste ine ba larken e er çevrede biri varsa hemen 112 arat lmal d r. Bo ulmalarda ilkyard mc yaln z ise 5 tur temel ya am deste i uygulad ktan sonra (112) yard m ça rmal d r. Yine ilkyard mc yaln z ise bebek ve çocuklarda 5 tur temel ya am deste i uygulad ktan sonra (112) yard m ça rmal d r. Solunum ve dola m var, bilinç kapal ysa kincil de erlendirmeden sonra hasta /yaral ya koma pozisyonu verilir.
B L NÇ KONTROLÜ Önce hasta/yaral n n (H/Y) ve kendimizin güvenli i sa lan r. H/Y n n omuzlar ndan hafifçe dokunulur ve yi misiniz? diye sorularak bilinç kont rolü yap l r. Bilinç yok ise; 112 t bbi yard m istenir.
lkyard m n ABC si ; Uluslararas standartlarda ABC harfleri ngilizce Airway ( Havayolu ) Breathing ( Bak-Dinle -Hisset ) Circulation ( Dola m ) sözcüklerinin ba harflerinden olu maktad r.
lkyard m n ABC si ; A. Hava yolu aç kl n n de erlendirilmesi (A z içi kontrolü-ba -çene pozisyonu) B. Solunumun de erlendirilmesi ( Bak-Dinle-Hisset) C. Dola m n de erlendirilmesi ( ah damar ndan 5 saniye nab z al narak yap l r)
A IZ Ç KONTROLÜ Bilinci kapal bütün hasta/yaral larda solunum yolu kontrol edilmelidir. Çünkü dil geriye kayabilir yada herhangi bir yabanc madde solunum yolunu t kayabilir. A z içi kontrol edilerek yabanc cisim varsa temizlenir
A IZ Ç KONTROLÜ Özellikle bilinç kayb olanlarda dil geri kaçarak solunum yolunu t kayabilir. Kusmuk, yabanc cisimlerle solunum yolunun t kanabilir Hava yolunun aç kl havan n akci erlere ula abilmesi için artt r.
BA - ÇENE POZ SYONU Bir el al na yerle tirilir, Di er elin iki parma çenenin alt na yerle tirilir, Ba geriye do ru itilir. Böylece arkaya yaslanan dil kökü oynat larak hava yolu aç kl temin edilir
BA - ÇENE POZ SYONU
BAK D NLE - H SSET Hasta/yaral n n solunum yolu aç ld ktan sonra, solunum Bak-Dinle-Hisset yöntemi ile de erlendirilir, BAK-D NLE H SSET için 10 SAN YE harcan r. Solunum yoksa hemen Temel Ya am Deste ine ba lan r.
BAK D NLE - H SSET Solunum hareketini ve canl l k belirtilerini izler(herhangi bir hareket var m, rengi soluk veya morarm m ) Gözler hastan n gö üs kafesi hareketlerini izler Kulaklar solunum sesini dinler. Yana nda hasta/yaral n n nefesini hissetmeye çal r.
BAK D NLE - H SSET
Yeti kinlerde D Kalp Masaj Kalp bas s uygulamak için; gö üs kemi inin alt ve üst ucu bulunarak alt yar s na bir elin topu u yerle tirilerek tespit edilir.
Yeti kinlerde D Kalp Masaj o Her iki elin parmaklar n birbirine geçirilir o Parmaklar gö üs kafesiyle temas etmeden, dirsekler bükülmeden, gö üs kemi i üzerinde vücuda dik olacak ekilde tutulur,
Yeti kinlerde D Kalp Masaj Gö üs kemi i 5 cm a a inecek ekilde (yandan bak ld nda gö üs yüksekli inin 1/3 ü kadar) bas uygulama, bu i lemi dakikada 100 kez uygulama Hasta/ yaral ya 30 kalp masaj ndan sonra 2 solunum yapt rma (30:2)
Yeti kinlerde D Kalp Masaj
Yapay Solunum Nas l Yap l r? Hasta akci erine 400-600 ml hava gidecek ekilde a zdan 2 kez hava üflenir, Üfleme gö sü kald racak kadar olmal ve 1 saniyeden uzun sürmeli, Bu ekilde verilen hava hayati organlar koruyacak yeterli oksijene sahipt ir (%16-18), Hava gitmiyorsa ba -çene pozisyonu düzeltilmelidir. Yine gitmiyorsa t kan kl k yönünden de erlendirilmelidir.
Yapay Solunum Nas l Yap l r? Bebeklerde ve çene kilitlenmesi vb. durumlarda yeti kinlerde, yapay solunum a zdan buruna hava veri lerek yap lmal d r. lkyard m kendini korumak için yapay solunum s ras nda ince bir tülbent, gazl bez vb. kullanabilir.
Temel Ya am Deste ine Ne Kadar Süre Devam Edilir? Temel ya am deste ine hasta/yaral n n ya amsal refleksleri veya t bbi yard m gelene kadar kesintisiz devam edilir. NOT: Bo ulmalarda; e er ilkyard mc yaln z ise 30:2 kalp bas s uygulamas n n 5 tur tekrar ndan sonra 112 yi aran l r.
112 ye Haber Verme Temel ya am deste i yap l rken ya önemli bir faktördür. Orta ya ve üzerindeki bir hast ada ölüm nedenlerinin ba nda ventriküler fibrilasyon gelmektedir. Böyle bir durumda olay yerine gelen 112 ekibi defibrilasyon yaparak hastay kurtarma ans n art rabilir. Bu nedenle süratle 112 yi aramak son derece önemlidir.
Çocuklarda (1-8 ya ) D Kalp Masaj ve Yapay Solunum Uygulamas Çevre ve kendi güvenli imiz sa lan r. Çocu un omuzlar na hafifçe dokunarak ve iyi misiniz? diye sorularak bilinç kont rol edilir. (Çocu un bilinci yoksa ve çevrede birileri varsa 112 yi aratt r l r) lkyard mc yaln z ise; 30:2 gö üs bas s n n 5 tur uygulanmas ndan sonra 112 yi aran r.
Çocuklarda (1-8 ya ) D Kalp Masaj ve Yapay Solunum Uygulamas Çocuk sert bir zemine yat r l r. Çocu un yan na diz çökülür. Çocu un s kan giysilerini gev etilir. A z kontrol edilerek varsa yabanc cisim temizlenir.
Çocuklarda (1-8 ya ) D Kalp Masaj ve Yapay Solunum Uygulamas Hava yolunu açmak için bir el çocu un aln na, di er el parmak uçlar yla çenesinden tutularak geriye hafifçe itilerek solunum yolunun aç kl sa lan r.
Çocuklarda (1-8 ya ) D Kalp Masaj ve Yapay Solunum Uygulamas Çocu un solunum yap p yapmad n Bak-Dinle-Hisset yöntemiyle 10 saniye süre ile kontrol edilir.
Çocuklarda (1-8 ya ) D Kalp Masaj ve Yapay Solunum Uygulamas Soluk al p vermiyorsa al n üzerine koyulan elin ba ve i aret parma kullan larak çocu un burun kanatlar hava ç kmayacak ekilde kapat l r.
Çocuklarda (1-8 ya ) D Kalp Masaj ve Yapay Solunum Uygulamas E er solunum yoksa çocu un gö sünü yükseltmeye yarayacak kadar her biri 1 saniyenin üzerinde 2 kurt ar c nefes verilir ve havan n geriye ç k p ç kmad n kontrol edilir.
Çocuklarda (1-8 ya ) D Kalp Masaj ve Yapay Solunum Uygulamas Kalp bas s uygulamak için, gö üs ortalanarak (gö üs kemi inin üst ve alt ucunun alt yar s ) bas yap lacak yer tespit edilir.
Çocuklarda (1-8 ya ) D Kalp Masaj ve Yapay Solunum Uygulamas Bir elin topu u gö üsün merkezine yerle tirilir, (çocuk yeti kin görünümündeyse yeti kinlerde oldu u gibi iki el ile kalp bas s uygulan r) Parmaklar gö üs kafesiyle temas ettirilmeden, dirsek bükülmeden, gö üs kemi i üzerine vücuda dik olacak ekilde tutulur.
Çocuklarda (1-8 ya ) D Kalp Masaj ve Yapay Solunum Uygulamas Gö üs kemi i 5 cm a a inecek ekilde (yandan bak ld nda gö üs yüksekli inin 1/3 ü kadar) bas uygulan r, bu i lem dakikada 100 kez uygulan r. Hasta/yaral çocu a 30 kalp masaj ndan sonra 2 solunum yapt r l r.(30:2) Temel ya am deste ine çocu un ya amsal refleksleri veya t bbi yard m gelene kadar kesintisiz devam edilir.
Bebeklerde (0-12 ay) D Kalp Masaj ve Yapay Solunum Uygulamas Kendisinin ve bebe in güvenli inden emin olunur. Ayak taban na hafifçe vurularak bilinç durumu kontrol edilir. (Bebe in bilinci yoksa ve çevrede birileri varsa 112 yi arat l r) lkyard mc yaln z ise; 2 kurtar c solunumdan sonra 30: 2 gö üs bas s n n 5 tur uygulanmas ndan sonra 112 yi arar.
Bebeklerde (0-12 ay) D Kalp Masaj ve Yapay Solunum Uygulamas A z kontrol edilerek varsa yabanc cisim temizlenir. S kan giysileri gev etilir.
Bebeklerde (0-12 ay) D Kalp Masaj ve Yapay Solunum Uygulamas Bir el bebe in aln na koyulur, di er elin iki parma ile çene yukar ve geriye itilerek hafifçe ba geriye e ilir.
Bebeklerde (0-12 ay) D Kalp Masaj ve Yapay Solunum Uygulamas Bebe in solunum yap p yapmad bak-dinle-hisset yöntemiyle 10 saniye süre ile kontrol edilir.
Bebeklerde (0-12 ay) D Kalp Masaj ve Yapay Solunum Uygulamas Solunum yoksa a z dolusu nefes al narak ilkyard mc a z n bebe in a z ve burnunu içine alacak ekilde yerle tirir. Bebe in gö sünü yükseltmeye yarayacak kadar her biri 1 saniyenin üzerinde 2 kurtar c nefes verir ve havan n geriye ç k p ç kmad kontrol edilir.
Bebeklerde (0-12 ay) D Kalp Masaj ve Yapay Solunum Uygulamas Kalp bas s uygulamak için bebe in (iki meme ba n n alt ndaki hatt n ortas gö üs merkezini olu turur) gö üs merkezi tespit edilir. Bir elin orta ve yüzük parma n bebe in gö üs merkezine yerle tirilir.
Bebeklerde (0-12 ay) D Kalp Masaj ve Yapay Solunum Uygulamas ki parmakla gö üs kemi i 4 cm a a inecek ekilde ( yandan bak ld nda gö üs yüksekli inin 1/3 ü kadar) bas uygulan r, bu i lem dakikada 100 kez uygulan r.
Bebeklerde (0-12 ay) D Kalp Masaj ve Yapay Solunum Uygulamas Bebe e 30 kalp masaj ndan sonra 2 solunum yapt r l r (30:2) Temel ya am deste ine bebe in ya amsal refleksleri veya t bbi yard m gelene kadar kesintisiz devam edilir.
TE EKKÜRLER