xvııı KÝTAP DÝZÝSÝ ÇIN GI

xvııı KÝTAP DÝZÝSÝ ÇIN GI

Nazım Akarsu 4 D. Dağlı 5-14 Temade Çınar 15-18 Özgür Güven 19-25 Atila Oğuz 26-30 Vedat Düşküner 31-32

61-64 Ciran Yıldırım 65-66 67-68 69-70 Şebnem Tan 70 Özgün Denizci 71-75 Kazım Demir 76-78 Fadime Altan 78 Özgür Güven 93-97 Ruşen Tutku Ad nan Çe le bi Recep Çitikbel Hak ký Ay gün Kayhan Akan Ergül Çiçekler Ahmet Aydın 79-91 Ý ki No ra: bi ri Kürt bi ri Nor veç li Aydın Orak 98-99 100-106 107 Şiir / Müslüm Taş 108 Ruhan Mavruk 92 109-112

Nazım Akarsu Ben seni düşünürken Belki Tuzla dan bir işçinin ölüm haberi gelir Tersine döner dünya Tersaneden bir ağıt yükselir Erir yüreğimin çelik potasında Gözyaşlarımın tuzu erir Bir sızı göverir Çekip gitmeyen bir sızı O işçinin babasız kalan kızı Ansızın beliriverir gözümde Ve onun dizinde derman kalmamış annesi Benzi solmuş ninesi Yine bir kum tanesi gibi harcanır ömürler Ve eğer gelen günler devrimi müjdelemeseler Bizler kömürleşmiş cesetler önünde cam kesen elmaslar gibi yeminler edemezdik Belki kendimizden ve sevdamızdan vazgeçip Özgürlüğe götüren gemilerden sözedemezdik Çözemezdik tarihin bilmecesini çözemezdik Çömez gemiciler gibi ufuk çizgisini göremezdik Ölümsüzlüğün sırrına eremezdik Geldik gördük öğrendik Gönendik gerçeğin bilgisiyle İlgiyle eğildik insanın üzerine Kanın yerine emeğin egemenliğini kuralım Düşlerimizin ortasında duralım Ve gerçeğe dönelim diye. İstanbul 2010 4 Güz 10

D.Dağlı Güz 10 5

Çer ni þevs ki es ki ro man - cý lar kar þý - sýn da ta ma men dev - rim ci bir an la yýþ la ha - re ket e di yor. Bir ba ký - ma Cer van tes in Don Ki þot ta yap tý ðý ný fark lý bir bi çim de ya pý yor. Cer van tes in Don Ki - þot ta ki an la yý þý, ko nu - mu ta ma men dev rim - ci dir. A ra da bel li fark - lar var. 6 Güz 10

Güz 10 7 Cer van tes Don Ki þot u yaz dý ðý dö nem de Ýs - pan ya da es ki dö nem so - na er miþ, o nun i çin de ye ni bir dö nem baþ la mýþ ve ye ni ta ri hi dö nem (ka - pi ta liz min ilk do ðu þu) es - ki dö ne min (fe o dal sis - tem) yad sýn ma sý o la rak ge li þim gös ter miþ tir. Cer - van tes te es ki top lu mun ye ni top lum ta ra fýn dan bu yad sýn ma sý ný dü þün - sel plan da ya pý yor. Bu yüz den Don Ki þot la es ki an la yý þa son nok ta yý ko - yu yor. Es ki top lu mun an la yý þý ye ni nin i çin de bir sü re da ha ya þa sa da ar týk e ge men de ðil dir. Çü rü yüp da ðýl mak ta o - lan dýr. Çer ni þevs ki sa nat gü cü ol ma yan ro man an la yý þýy la hak lý o la rak a - lay e di yor, o nu a þa ðý lý - yor. Na sýl ki es ki top lum an cak ra di kal, dev rim ci bir bi çim de yý ký lýr ve ye ni o lan an cak dev rim ci yön tem le o nun ye ri ni a - lýr sa, dü þün sel plan da da bu he sap laþ ma an cak dev rim ci bi çim de o la bi - lir. Çer ni þevs ki nin e leþ ti - ri si nin sert li ði, ya ni e leþ ti - ri yi bir e leþ ti ri si la hý gi bi kul lan ma sý o nun üs tün - lü ðü dür, dev rim ci ko - num da o lu þu ge re ði dir.

Ve ra nýn i kin ci dü þün de öz gür - lük, in sa ni bir ya þam i çin va ro la nýn e - mek ve ri le rek dö nü þü - müy le ger çek le þe bi lir dir. Bu ko nu da ça mur ör ne - ði ve ri lir. Bi li nen, ça mur bit ki ler i çin, e kin i çin ya - rar lý dýr, sað lýk lý dýr. Çün - kü su, ça mu ru çü rüt me - ye cek þe kil de a kýp git - mek te dir. Ça mur ol ma - yan ça mur i se, de vi nim ol ma dý ðý i çin dur gun dur ve bit ki nin kö kü nü çü rü - tür. A ma e ðer e mek ve - ri le rek dre naj ka nal la rý a - çý lýr sa, su ha re ke te ge - çer, ka nal lar dan bo þa lýr. Ça mur, sað lýk lý bir ça - mur o lur. 8 Güz 10

Güz 10 9 Ya zar ye ni bir ka - rak ter ta ný tý yor: Rah ma tov Rah ma tov genç bir in san. A i le den gel me bel li bir e ko no mik o la na - ða sa hip. A ma o la nak la - rý ný in san lar la pay laþ ma yý se ven bi ri. Bi li me, dü - þün ce ye, dü þü nür le re, e - ði ti me bü yük de ðer ver - di ði i çin, o la nak la rý ný bu a lan da kul la nýr.

Se rü ven ci bi ri si. Ne bu lun du ðu ye re sý ðar ne ka - bu ðu na, is ter ki her ye ri gez sin. Öy le de ya par. Ya zar Rah ma tov un ki þi - li ði ne öv gü ler di zer. Hak lý. Dö ne min top - lum sal i liþ ki le ri ne ay ký rý bir ki þi lik ol sa da in san la - rýn i le ri ye git me si, ya þa - ma se vin ci duy ma sý, ken di si ni aþ ma sý i çin, ye - ni bir tip tir, bir ör nek tir. Ya za rýn söz le riy le: Bu in san lar i yi çay da ki, pa ha lý bir þa rap ta ki gi bi ya þa mýn en fes tat la rý dýr. Kit le nin gü cü, a ro ma sý, mo to ru dur lar. On lar ya - þa mýn ta dý, tu zu, be re - ke ti dir ler. 10 Güz 10

Güz 10 11 Ya zar yi ne o kur - la tar tý þý yor. O - kur la rýy la kah - ra man la rý nýn ni te len di - ril me si ni tar tý þý yor. O - na gö re ro man kah ra - man la rý ye ni tip te in - san lar dýr: Dü rüst, öz - ve ri li ve mü ca de le ci. On la rýn ö nün de e ðil - mi yor. Bir ya zar o la rak kah ra man la rý na bel li bir u zak lýk ta du ru yor. A ma on la ra say gý du - yu yor. Hep si bu.

Ya za rýn ro man da te mel o la rak iþ - le di ði ge rek doð mak ta o lan ye ni in - san gö rü þü, ge rek se de ka dý nýn öz gür lü ðü ü ze - ri ne dü þün ce le ri gel - mek te o lan dev ri mi, doð mak ta o la ný ha ber ve ri yor. Gel mek te o la ný gös ter me si ya za rýn gü - cü nü kav ra yý þýn da ki de - rin li ði gös te ri yor. 12 Güz 10

Güz 10 13 Sa na gös ter dik le - ri mi ze da ha çok za man var. Sa na gös ter di ði miz ge liþ me a þa ma sý na çok son ra u la þý la cak týr. Bir çok in san ku þa ðý, so yu de - ði þe cek, se nin ön se - zin le bil di ðin þey ger - çek le þin ce ye ka dar. A ma ha yýr as lýn da çok faz la ku þak de ðiþ me si - ne ge rek de kal maz: Ý - þim þim di hýz la i ler li - yor, her yýl ye ni de ðiþ - me ler o lu yor, yýl dan yý la ge liþ me hý zý ar tý - yor...

Ý n san lar mev sim le re gö re çe þit li yer ler de o tu ru yor lar. Her yer in san la rýn ra hat e de ce - ði, ya þam dan zevk a la - ca ðý þe kil de dü zen len - miþ. Ý ki bin ki þi nin ya þa - ya ca ðý bü yük bi na lar (sa ray lar), çev re in ce zevk le re gö re dü zen - len miþ tir. Bu gün kü tu - rizm böl ge le rin de ki bü - yük o tel le re ben zer. An cak or da in san lar ü - re tim den ko puk de ðil. Ya þam or tak la þa dü - zen le ni yor. 14 Güz 10

Temade Çınar yabancılaşmaya karşı beyin egzersizleri Güz 10 15

Si mü las yon la rý ger - çek ler den a yýrt et - mek i çin e le me ye baþ la mak ta fay da var. Ye ni le ri bü yük ya tý rým - lar la ü re til me ye de vam e di li yor. Na sýl ger çek le sa na lý bir bi rin den a yý ra - ca ðýz. Ön ce lik le sý nýf bi - lin ci ne ih ti ya cý mýz o la - cak. Si mü las yon la rý ü re - ten bur ju va zi bi zi, ya ni ço ðun luk o lan la rý o ya la - ya rak, dik ka ti mi zi baþ ka yön le re çe ke rek var lý ðý ný ko ru yor. Yok sa bu ka dar a zýn lýk o lan ve top lum sal ü re ti min en faz la pa yý ný gasp e den bir ke si min ha yat ta kal ma sý müm kün mü? Sö mü rü nün de vam et me si müm kün mü? Ün lü kar ga i le til ki hikâye si. Kar ga að zý ný a - çar ve pey ni ri til ki ye kap - tý rýr. Yýl lar dýr bu hikâye de vam e di yor. Biz te le - viz yon da ki di zi le ri, ya rýþ - ma (?) prog ram la rý ný, ha ber le ri(?) tar tý þýp bi ti - re mez ken bu gü nü müz ve ge le ce ði miz ça lý ný yor. 16 Güz 10

Güz 10 17 Si mü lakr lar i çin ne de ni li yor? Bir göz a ta lým. Ým ge nin ya ra týl ma sý dört þe kil de ger çek le þi yor. Bi rin ci si; ger çek li - ðin yan sý ma sý o la rak im - ge. Bu ra da ya ra tý lan þey öz ne siy le bað ha lin de. Na zi i þa re ti nin na ziz mi yan sýt ma sý gi bi. Haç i þa - re ti nin Hý ris ti yan lý ðý sim ge le me si gi bi.

Ý kin ci si; ger çek li ði de - ðiþ ti ren ve giz le yen o la rak im ge. Bu ra da ya ra tý lan þey ger çek lik le ba ðý ný ko pa rý yor. As lo - lan ar týk im ge dir. Bu im ge bir ger çe ði de ðiþ - tir mek ya da ü ze ri ni ört mek i çin kul la nýl - mak ta dýr. Ü çün cü sü; ger - çek li ðin yok lu ðu nu giz - le yen im ge. Bu ra da im - ge i le ger çek lik ya ra týl - ma ya ça lý þýl mak ta dýr. Or ta da bir ger çek lik yok tur ya da ar týk var lý - ðý ný yi tir miþ tir. Si mü las - yon yo luy la var lý ðý de - vam et ti ril mek te dir. 18 Güz 10

TA RÝH SEL TOP LUM SAL GE LÝÞ ME VE SA NAT TA KÝ YAN SI MA SI 6 Özgür Güven Güz 10 19

Sa nat çý e ðer o lay - la rý ol du ðu gi bi an la týr sa kö tü lü ðün ta hak kü mü ne gir miþ o la cak týr. Ö nem li o lan, me se le le ri pa pa - ðan mi sa li, ol du ðu gi bi an lat mak de ðil dir. Çün - kü a kýl lý ki þi ler me se le le - rin ne yö ne doð ru ge liþ - ti ði ni çýp lak göz le an la - ya bi lir ler. Sa nat çý, ger - çek le ri mut la ka ol du ðu gi bi an lat ma yý he def a lýr - sa çö züm yo lu bu la ma - ya cak, ken di si ni kö tü lü - ðün kol la rý na bý ra ký ve re - cek tir. Sa nat çý nýn gö re vi a çýk teh li ke yi se zen ki þi - le re ö lüm re çe te si yaz - mak de ðil, çý kýþ yo lu gös - ter mek tir. 20 Güz 10

Güz 10 21 Tols toy un ya pýt la - rýn da, baþ kah ra man ö bür ki þi le rin ken di sin den e - din di ði gö rüþ ço ðul lu ðu i - çin de ta ný tý lýr. Tols toy bir ki þi yi tip leþ ti rir ken, ö bür ki þi le rin, yar gý ver me ya da de ðer len dir me yo luy - la, bu ki þi üs tü ne da ha ön ce bel li et miþ ol duk la rý ay rý ay rý iz le nim le ri bir a - ra ya ge ti rir. Böy le ce biz bu ra da bir ki þi nin öz nel o la rak de ðer len di ri li þin - de, nes nel bir de ðer len - dir me i le kar þý la þý rýz; çün - kü bu ki þi nin ta ný tý lý þý çok yan lý, do la yý sýy la þaþ kýn lýk ve re cek bi çim de ek sik siz - dir ar týk.

Tols toy, ça týþ - ma nýn te me li - ne ah la ki o la ný ko yar ken, ay ný za man da ö zel mül ki yet ve sö mü rü ü ze ri ne ku ru lan bu top - lum sal sis tem de ki yer le - þik ah lak an la yý þý nýn da ar týk kul la ný la maz, top lu - mun ve bi re yin ya þa mýn - da her han gi bi çim de i yi bir þey ya ra ta maz ol du - ðu nu gör müþ, mah kum et miþ tir. O na gö re bu ah lak an la yý þý in sa nýn do ðal ha liy le u yum lu ol - ma dý ðý gi bi, ta rih sel-top - lum sal ko þul la ra gö re þe - kil le nen bu gü nün top - lum sal i liþ ki le ri do ðal ol - mak tan çýk mýþ, kul la nýl - maz ha le gel miþ tir. De ði - þim ar týk ka çý nýl maz dýr. Ýþ te Tols toy un ta rih sel o la ný al gý la yý þý bu ra dan ge lir. 22 Güz 10

Güz 10 23 Ger çek çi sa na tý ir de le me ye baþ la dý ðý mýz - dan be ri bü tün ger çek çi sa nat çý la rý ya þa dýk la rý ça - ðýn sos yal ko þul la rý i çin - de þe kil len dik le ri ni; on - la rýn bi linç le ri nin de bu top lum sal-ta rih sel ko þul - lar i çin de þe kil len di ði ni gör dük. Bu ne den le dir ki, bu ta rih sel-top lum sal ko þul la rýn he nüz tam o - la rak ge liþ me di ði ko þul lar al týn da bu sa nat çý la rýn da yan lýþ ve ek sik so nuç - la ra var dý ðý, ka pi ta liz mi pek çok yön den e leþ ti ri - ye ta bi tut ma la rý na rað - men, hem de ði þi min na - sýl o la ca ðý hem de bu ge - li þi min yö nü ko nu sun da doð ru bir so nuç çý kar - ma dýk la rý ný be lirt tik. On - lar, ka pi ta liz min in sa ni ol ma yan ö zü ne kar þý çý - kan la rýn se si ol muþ lar dýr. On la rýn e ser le rin de ki or - tak öz, bur ju va i de o lo ji - ye kar þý o luþ la rýy dý. Ken - di ge le cek ta sa rým la rý nýn bü tün yan lýþ la rý na kar - þýn, sa nat la rý, bu ne den - le de mok ra tik bir ö ze sa - hip ol muþ tur.

Zo la, 1848 dev rim le rin - den son ra ki dö ne mi, ö zel lik le de 1871 son ra sý ný ak tar - dý ðý e ser le rin de, bur ju - va zi nin dev ri mi bas týr - dýk tan son ra dev let gü - cü ne da ya na rak ser - ma ye bi ri ki mi ni na sýl yo ðun laþ týr dý ðý ný an la - týr. 24 Güz 10

Tem muz 2010 - Sin can Güz 10 25 Z o la, ka pi ta liz - min ge çir di ði bu de ði þi mi sez - miþ, a ma bu bi ri ki mi ya ra tan e mek çi yý ðýn - la rýn i çi ne sü rük len di ði kor kunç se fa le ti ve yý - ký mý da bir çok bo yu - tuy la ya kýn dan gör - müþ tür. Ken di ça ðýy la il gi li pek çok þey, o nun kes kin göz le min den kaç ma mýþ týr. An cak bun la rý çö züm le me de ve çe liþ ki le ri a çý ða çý - kar ma da, bi rey-top - lum a ra sýn da ki di ya - lek tik i liþ ki yi, kar þý lýk lý et ki le þi mi çö züm le me - de ba þa rý sýz ol muþ; ken di na tü ra liz mi nin ký sýr laþ tý rý cý et ki le ri ne - de niy le, ger çe ðin ger - çek çi bir çö züm le me si ye ri ne, tam bir me ka - nik al gý la may la ba þa rý lý bir fo toð ra fý ný ver miþ - tir.

Şeyh Bedreddin Yaşıyor Atila Oğuz Güz 10 26

Güz 10 27

Güz 10 28

Güz 10 29

bir di zi son ra sý ve ya þa yan la rýn sý nýr la rý ü ze ri ne be yin eg zer siz le ri Vedat Düşküner /Tekirdağ F Tipi Sa nat çý nýn ba ký þý re sim le bir lik te tüm za man sal bo yut lar la ken di si ni res - me ba ka na su nar. Sa - nat ü rü nün ü re til di ði za man ve me kan i çin de va ro lu þu i le ken di si ne öz gü bir ger çek lik tir. Ta rih sel lik, sa nat ü rü - nü nün ta rih ve top lu ma ta nýk lý ðýn da dýr. Bu ta - nýk lýk sa nat ü rü nü i le a - lý cý sý a ra sýn da ki i liþ ki de so mut la nýr. Sa nat ü rü - nü nün öz gün va ro lu þu i liþ ki yi o luþ tu rur. Ü rü - nün ta þý dý ðý bu ö zel li - ðiy le ve ta ri he ta nýk lý ðýy - la i çin de ta þý dý ðý i de o lo - ji yi de yan sý týr. 30 Güz 10

Güz 10 31

32 Güz 10

E me ðin ve Kav ga mý zýnbaþ ken ti Ýs tan bul Ýs tan bul u 2010 yý lý Kül tür Baþ ken ti i lan e den le re kar þý e me ðin ve kav ga mý zýn Ýs tan bul u nu ö ne çý kar mak i - çin çýk týk yo la... Ýs tan bul þar ký la rý i le Grup E me ðe Ez gi ki tap o kur la rýy la bu luþ tu TÜ YAP ta... Ar dýn dan Sa nat çý - la rýn Ýs tan bul Bu luþ ma sý a dý i le Su Gös te ri Sa nat la rý Mer ke zin dey dik. Dü zen le di ði miz et kin li ðe Mar ma ray iþ çi le - ri nin ka tý lý mý bam baþ ka bir gü zel lik kat tý. Ti yat ro sa nat çý sý, ti yat ro sah ne le ri nin to zu nu yut muþ, bu sa na ta e mek ver miþ A ni Ý pek ka ya ve þa ir Se lah Ö za kýn bi zim le ol du. Ti yat ro gru bu muz De vi nim Ve dat Tür ka li nin Ýs tan bul þi i ri ni o yun laþ tý ra rak hem bu et kin lik te hem de Dün ya Ti yat ro lar gü nün de dü zen le nen so kak yü rü yü þün de oy - na dý lar. Te kel iþ çi le ri nin Ça dýr kent i dün ya nýn her ta ra fýn dan des tek a lýr ken biz du ra bi lir miy dik? Dur ma dýk. E - me ðin ve kav ga mý zýn Ýs tan bul u Te kel Ýþ çi le riy le a dýn da bir ser gi ha zýr la ya rak tut tuk An ka ra nýn yo lu nu. An ka - ra nýn ar dýn dan Tut sak la rýn Ýs tan bul Öz le mi i çin kol la rý sý va dýk. Ýs tan bul a öz lem do lu o lan la rýn Ýs tan bul u nu pay - laþ mak, on la rýn öz le mi ni öz le mi miz o la rak his set mek i çin bi ra ra ya gel dik. Sü re cin yo ðun lu ðu ve gün de min hýz la de ðiþ me si ne de niy le i lan et ti ði miz Be yoð lu Mut fak e ki bi nin ça lýþ ma sý ný ör güt le ye me dik. Bu ko nu da tüm dost la rý - mýz dan bi zi an la ma la rý ný is ti yo ruz. Bu gü zel ça lýþ ma nýn bir baþ ka þe kil de mut la ka ger çek leþ ti ri le ce ði ni bil me ni zi is te riz. İSTANBUL Paşabahçe 1966 grevi 31 Ocak 1966 günü başlayan ve 85 gün süren Paşabahçe grevinde kadın grev gözcüleri Dudaklarýna mühür vuruyorlar, bileklerine kelepçe... Sürüyorlar yüzyýllarýn tanýklarýný bir bir. Sadece han, hamam, imaret... Yaþamadý sanki surlarýnýn içinde rengarenk bir nehir. Seni bir metadan öteye anlamayanlarýn elindesin, Ýstanbul. Pusular kurmuþ bekliyorlar seni satmak isteyenler haraç mezat... Milyonlarýn ayak izleriyle coþup koþarken sen geleceðe Emeðe dair ne varsa yok ediyorlar bir bir Gökdelenlerden kafes kuruyor, alýþveriþ merkezlerinin yalnýzlýðýna mahkum ediyorlar... Seni öksüz býrakmak için kapanýyor tiyatro salonlarý, sinemalar... Tutsak ediliyor eylem adýmlarýnýn yankýlandýðý sokaklarýn, hýnca hýnç dolan coþkun meydanlarýn. Ameleperver Cemiyeti, Tatili Eþgal e çýkan tramvay iþçileri, Kasýmpaþa tersanelerinde ömrünü tüketenler... Her tuðlada, her putrelde, her taþta alýnterini ve elizlerini býrakanlar... Ýlmek ilmek, hücre hücre örenler bu kenti... Eller, eller... Hayatý yaratan eller!.. Çoktan tarih oldu Cibali Tekel in kadýn iþçileri. Boðaz boyunca dizilen tütün depolarý, fabrikalar... Sahi nerede þimdi Beykozlu kundura iþçileri? Paþabahçe Þiþe-Cam?.. Diyorlar ki sana, Ýstanbul... Ne güzide çocuðusun tarihin, ne de ürünü milyonlarca nasýrlý elin! Avrupa Kültür Baþkenti adý altýnda haraç mezat satýlmaktýr kaderin! Ne Saraçhane de toplanan yüzbinler, ne Kavel... Ne Haziran ýn büyük eylemcileri, ne 1 Mayýs ve Taksim... Kalmasýn geleceði aydýnlatan hiçbir iz! Görmüyor musun, tir tir titretiyor hala hepsini, AKM den sarkan pankarttaki o bilekleri zincirli iþçi! Bunun için deðil miydi 77 1 Mayýs ý 6-7 Eylül, Beyazýt ýn kanlý Mart ý, Gazi... güvercin ürkekliði yle yürüyen Hrant ýn Þiþli kaldýrýmýnda kalan bedeni... Sokak ortalarýnda, evlerinde, üniversitelerde öldürülenler... Seni üç-beþ binaya sýðdýrmak istiyorlar, Ýstanbul... pazarladýklarý üç-beþ binaya! Bütün bir tarihini yok saymak istiyorlar. 6. Filo ya karþý yürüyenlerin öfkeli sloganlarý duyulmasýn istiyorlar, milyonlarca grevcinin yüzleri ýþýtmasýn bugünü ve geleceði... Ne emeðe dair tek bir aný, ne küçük insanlar ý bu koca kentin! Oysa biz seni tramvayýna asýlan çocuklarýnýn gülüþüyle seviyoruz... Her taþýnda alýnteri olan emekçilerinle Biz seni her an patlamaya hazýr kalabalýðýnla seviyoruz... Çamurlu varoþlarýn bitimsiz umudu ve isyankarlýðýyla... Sen sermayenin kültür baþkenti deðil, Kavgamýzýn Baþkentisin Ýstanbul! Sen bize layýksýn biz de sana Ýstanbul 34

TAKSÝM DE MUTLULUÐUN RESMÝ Sabah saat sekiz gibi evden bir yoldaþýmla birlikte çýktýðýmda tarif edilmez duygular içindeydim. Bulunduðumuz semtin dar, ara sokaklarýndan geçerken toplanma yerine bir an önce ulaþmanýn sabýrsýzlýðý ayaklarýmý denetimim dýþýna çýkarmýþtý. Farkýnda olmadan adýmlarým hýzlanmýþtý. Þiþli deki toplanma alaný sanki bir mýknatýs gibi kendine çekiyordu beni. Yanýmdaki yoldaþ, aceleye gerek yok, vaktimiz var daha dediðinde ne kadar hýzlý yürüdüðümün farkýna vardým. En son 78 1 Mayýs nda Taksim e çýkmýþtým. Demek ki, tam otuz iki yýl olmuþtu Taksim e çýkmayalý. Otuz iki yýl dile kolay. Oysa çeyrek asýrdan fazla zamandýr bu. Yine de aklýmda kalan 78 1Mayýs ýndan çok kanlý 77 1 Mayýs ý idi. Toplanma alanýna yaklaþtýkça 77 nin anýlarý bir film þeridi gibi gözümün önünden akýp geçmeye baþladý. Ankara da týp okuyan bir arkadaþýmla katýlmýþtým 77 1 Mayýs ýna. Ýstanbul a 1 Mayýs a katýlmak için gelmiþti. Ýkimiz de henüz örgütsüz olduðumuz için kimlerle birlikte yürüyeceðimize karar verememiþtik. Kortejleri dolaþýrken Beþiktaþ Barbaros bulvarýnýn Yýldýz Teknik tarafýnda Saðlýkçýlar kortejini gördük. Onlarla birlikte yürümeye karar verdik. Yýldýz Teknik ten Taksim e kaç saatte geldik hatýrlamýyorum ama yürüyüþün saatlerce sürdüðünü dün gibi hatýrlýyorum. Benim katýldýðým taraftaki kortejin ucu bucaðý gözükmüyordu. 1 Mayýs kutlamalarý hem kitle katýlýmý hem de görsellik bakýmýndan gerçekten görkemliydi. DÝSK-TKP ve diðer devrimci gruplar tarafýndan ileri sürülen taleplerin düzen içi talepler olmalarý durumu deðiþtirmiyordu. Sermaye düzenine iþçi sýnýfýnýn bir meydan okumasý vardý sanki. Marx-Engels-Lenin posterleri kutlamalara kýzýl bir renk vermeye yetiyordu. Sermaye sýnýfýnýn bunu devrimin ayak sesleri olarak algýladýðýný ve bu sese bir katliamla yanýt vereceðini sonradan anlayacaktým. Taksim e vardýðýmýzda bulunduðum kortej kürsünün hemen önüne yerleþti. Kürsüyle aramýzda on-on beþ metrelik mesafe ve merdivenler güvenlik nedeniyle olacak boþ býrakýlmýþtý. Kürsüde Kemal Türkler ve yanýnda birkaç kiþi daha bulunuyordu. Kýsa bir süre sonra Kemal Türkler konuþmaya baþladý. Ancak henüz birkaç dakika geçmemiþti ki, Taksim Alaný nýn Þiþli-Elmadað giriþinde hareketlenme baþladý. Önce bu hareketlenmeyi önemsememiþtim. Zaten Maocu gruplarla bir kavga bekleniyordu. Burjuva basýn haftalar öncesinde Maocularla TKP liler arasýnda çatýþma çýkacaðýný yazýp duruyorlardý. DÝSK-TKP ikilisi, Maocu gruplarý alana sokmayacaklarýný; Maocu gruplar ise çatýþma pahasýna alana gireceklerini açýklýyorlardý. Kýsacasý, herkes bir kavga beklentisine sokulmuþtu. Burjuva basýnýn aslýnda kanlý bir planýn zeminini hazýrladýðý ancak katliamdan sonra anlaþýlacaktý. Doðrusu her iki tarafta tutum ve açýklamalarýyla burjuva basýnýn iþini kolaylaþtýrýyordu. Hareketlenme olduðunda bunun beklenen kavga olduðunu düþündüm. Ama bunun büyük bir katliamýn malzemesi olacaðýný hiç aklýma getirmemiþtim. O güne kadar kitle eylemlerinde böylesi kavgalara çok rastladýðým için bunun da geçici bir durum olduðunu; kavgadan sonra mitingin devam edeceðini düþündüm. Nitekim birkaç ay öncesinde yine Taksim de ve yine Maocu gruplar Dev-Genç mitingine saldýrmýþ ama miting daðýlmamýþtý. Ancak iþler sandýðým gibi olmadý. Kargaþa gittikçe büyüdü. Bu arada sopa 35

kýrýlmasý sesine benzer sesler duyuyordum. Kavgada kullanýlan pankart sopalarýn kýrýldýðýný, tak tak seslerinin buradan geldiðini düþündüm. Bunun silah sesi olduðunu anlamamýþtým. Kemal Türkler kürsüden herkesin eðilmesini, yere yatmasýný söylüyordu. Onun ve yanýndakilerin bir þeylerden korunmaya çalýþýr gibi kafalarýný eðdiklerini gördüm. Arkama baktýðýmda alandaki tüm kitlenin þiddetli rüzgârda eðilen buðday baþaklarý gibi dalgalandýðýný gördüm. On binlerce kiþi eðilip doðruluyor ve ön tarafa doðru ilerlemeye çalýþýyordu. Bunun alýþýlageldik kavgalardan biri olmadýðý ortaya çýkýyordu. Mitingin devam etmeyeceðini anladým ve hemen önümde duran merdivenlerden yukarý, arkadaþýmýn elini býrakmadan çýktým. Kürsüdekilere baktým, hepsi yere yatmýþtý. Ben hala silah kullanýldýðýný anlamamýþtým. Çünkü koca alanda silah sesi sopa kýrýlmasý sesine benzer bir ses gibi duyuluyordu. AKM tarafýna doðru sakin sakin yürümeye baþladýk. Oradan Gümüþsuyu caddesine geçtik. Binlerce insan buradan Dolmabahçe ye doðru telaþ içinde koþuyordu. Ýlk defa burada birilerinin silah kullanýldý, polis herkesi topluyor dediðini duydum. Pek inanmamakla birlikte, ne olur ne olmaz düþüncesiyle arkadaþýma hýzlanalým dedim. Oradan Kabataþ Ýskelesine geldik. Ýskeleye vardýðýmýzda tanýdýðým Dev- Genç lilerin araba vapuruna bindiklerini gördüm. Biz de onlarýn yanýna gittik. Vapur iþgal edilmiþti. Ýnisiyatif Dev-Genç li arkadaþlardaydý; onlar nereye isterse vapur da oraya gidecekti. Orada sözü geçen tanýdýðým bir Dev-Genç li arkadaþa vapuru nereye götürdüklerini sordum Üsküdar a dedi. Üsküdar olur mu? Faþistler bizi orada bekliyor olabilir ve biz iner inmez bizi tarayabilirler dedim En doðrusu Eminönü diye de ekledim. Haklýsýn deyip yanýmdan hýzla ayrýldý. Gerçekten de o yýllarda Üsküdar tam bir faþist yuvasýydý. Bir devrimcinin Üsküdar dan geçmesi aklýn alacaðý bir þey deðildi. Çok geçmeden vapurun Eminönü ne doðru dümen kýrdýðýný gördüm; rahatladým. Orada ilk defa bana çok kiþinin öldüðünü söylediler; ama inanmamýþtým. Nasýl inanayým ki? Daha önce þimdi gördüðümden on kez daha þiddetli geçen Kocamustafapaþa çatýþmasýný görmüþ, yaþamýþtým. Ve dinamitlerin, ses bombalarýnýn, tabancalarýn kullanýldýðý o çatýþmada bir kiþi bile ölmemiþti. Þimdi ise insanlar pankart sopalarýyla birbirlerine girmiþlerdi hepsi buydu. Böyle bir kavgadan çok ölü çýkar mýydý hiç! Böyle düþünüyordum. Böyle olmadýðýný, arkadaþýmý kaldýðý eve getirdiðimde anladým. Bizden önce eve gelenler haberleri dinlemiþ ve gerçeði öðrenmiþlerdi. Radyo ve televizyon otuzun üzerinde ölü olduðunu bildiriyordu. Evde gerçek bir yas havasý esiyordu. Tarif edilmez acý duygular içindeydik. Ne yapabilirdik, þimdi ne olacak sorularýný kendi kendimize soruyorduk. Sorularýn yanýtý yoktu. Sabahý beklemekten baþka yapacak bir þey yoktu. O gün bizi tarifsiz acýlar içinde býrakarak tarihe karýþmýþtý. Ýþte þimdi yeniden Taksim yolundaydým. Gerçi 78 1 Mayýs ý da Taksim Alaný nda kutlanmýþtý ama o sýradan bir kutlama gibi hafýzalarda pek yer etmemiþti. Onun için þimdi sanki 77 den sonra ilk defa Taksim e çýkýyor gibiydim. Toplanma yerine vardýðýmda henüz büyük bir kalabalýk yoktu. Gruplar yeni yeni geliyorlardý. Gelen gruplar hemen pankartlarýný açýyor, saflarýný düzenliyor, kendi sloganlarýný atýyorlardý. Birlikte yürüyeceðim Mücadele Birliði korteji de ayný durumdaydý. Henüz pek az kiþi gelmiþti. Ama ben katýlýmýn yüksek olacaðýný biliyordum. 1 Mayýs öncesi yanýna gittiðimiz aileler konu-komþu hep birlikte katýlacaklarýný söylüyorlardý. Kendi aralarýnda çoktan konuþmuþ anlaþmýþlardý. Mahalleli birbirini tanýyor, 1 Mayýs a kimin katýlacaðýný kimin katýlmayacaðýný biliyordu. Toplum aslýnda derinden derine bölünmüþ, saflaþmýþtý. Bu duruma pek çok yerde tanýk oldum. 1 Mayýs a katýlacak olanlar günler, haftalar öncesinde kararlarýný vermiþ, hazýrlýklara baþlamýþlardý. Hepsi de çoluk-çocuk ailece katýlmaya karar vermiþlerdi. 36

Halkta düzene, devlete karþý büyük bir öfke biriktiði açýktý. Bu birikmiþ öfke 1 Mayýs a yansýyordu iþte. O yüzden toplanma yerinde erken saatte kalabalýk görmeyince caným sýkýlmadý. Biraz sonra kalabalýk kitlelerin buraya akacaðýný biliyordum. Bulunduðum kortejde Enternasyonal ve Ey Raqip marþlarý çalýnmaya baþladý. Her iki marþ da çok etkileyici idi. Çok geçmeden beklediðim oldu ve kalabalýk kitleler toplanma yerine akmaya baþladý. Pankart taþýyanlar, saða sola koþuþturanlar, heyecanla arkadaþlarýna talimatlar verenler, onlarý umursamadan, omuzlarýnda baþka gruplarýn pankartý, yanlarýndan geçenler, saflarýný düzenlemek için arkadaþlarýna baðýrýp duranlar.. ne müthiþ manzaraydý o öyle! Sanki Taksim Alaný surlarla çevrilmiþ bir kaleydi ve þimdi insanlar o surlarý yýkmak için akýn akýn toplanýyor, hazýrlýk yapýyorlardý. O surlar son bir saldýrýyla yýkýlacaktý bugün. Evet, bu bir son saldýrý ydý ama ilk deðildi. Yýllardýr o surlara saldýrýlar yapanlar vardý. Bunu biliyordum. Ve o saldýrýlarla bu surlar dövülmeseydi, küçük küçük gedikler açýlmasaydý, dikkatler buraya bu þekilde çekilmeseydi bugün Taksim çoktan unutulmuþ olacaktý. Bunun için aðýr bedeller ödendiðini biliyordum. Ama deðmiþti iþte. Aðýr bedeller ödenerek yapýlan o saldýrýlar bugün Taksim in ele geçirileceði bu büyük saldýrýnýn koþullarýný hazýrlamýþtý. Yürüyüþ baþladý. Artýk Taksim in üzerine yürüyorduk. Yýllar önce katledildiðimiz alaný geri almak üzere yüz binler halinde yürümeye baþlamýþtýk. Oraya varýnca ne olacaktý bilmiyordum. Aslýnda ne olacaðý belliydi. Düþman, tasý taraðý toplayýp alaný terk etmiþti. Yine de içimde bir acaba vardý. Yanýmýzdan Kürt halký geçerken bizim kortejden Ey Raqip çalýnmaya baþladý. Kürt halkýný müthiþ bir coþku sardý. Alkýþlar, zýlgýtlar ortalýðý inletiyor, görevliler arkadaþlarýný sessiz olmalarý için uyarýyorlardý. Bu arada yaklaþýk on katlý bir binanýn çatýsýndan, üzerinde Dünya Emeðin Olacak yazýlý dev bir Deniz Gezmiþ pankartý sarkýtýlýnca coþku doruða çýktý. Alkýþlar, zýlgýtlar, ýslýklar, sloganlar birbirine karýþýyor, bu müthiþ uðultu tarifsiz bir heyecan yaratýyordu. Kürt halký Denizlere ne müthiþ bir sevgi duyuyormuþ! Katledildiðimiz, kaçýrýldýðýmýz, sayýsýz çatýþmalar yaþadýðýmýz kavgamýzýn baþkenti Ýstanbul sokaklarýnda þimdi Enternasyonal çalýnýyordu. Sokaklar, caddeler bizimdi, devrimindi. Kýzýl bayraklar dalgalanýyor, devrimin marþlarý yükseliyordu dört bir taraftan. 77 de bizi katledenler, bizi acýlar içine gömenler þimdi ancak göze görünmeyecek bir uzaklýktan seyredebiliyorlardý bizi. Demek ki, emekçilerin istekleri önüne set çekenler, tarihin akýþýný durdurmaya çalýþanlar yaptýklarýyla sadece kendilerini boðacak sularýn olaðanüstü birikmesine yol açarlarmýþ. O sular bir gün mutlaka önlerindeki bentleri yýkar, önlerindeki engelleri silip süpürürlermiþ. Týpký bu ün olduðu gibi. Ve iþte Taksim in önündeyiz. Heyecaným dorukta. Birkaç yüz metre sonra, yýllar önce arkamda ölüler býrakarak ayrýldýðým o alana yüz binlerle birlikte gireceðim. Taksim devrimindi artýk. Alana girdiðimde gözyaþlarýný tutamayan, birbirlerine sarýlan, birbirlerini kutlayan insanlarý gördüm. Birileri kürsüden konuþuyor ama ne konuþan ne de konuþulan þeyleri dinleyen, umursayan vardý. Yüz binlerce insan için önemli olan Taksim Alaný na girmekti ve bu hedefe þimdi varýlmýþtý. Ýnsanlarýn yüzünde burjuvaziye karþý zafer kazanmýþ olmanýn mutluluðu vardý. Sanki kazanýlan kýsmi bir zafer deðildi de ayaklanmayla iktidar fethedilmiþti, onun mutluluðunu yaþýyorlardý. Bu, gelecekte kesinlikle yapýlacak olan mutluluðun resmi nin ilk örneði idi. Alandan birkaç yoldaþýmla birlikte sessizce ayrýldým. Herhalde dedim kendi kendime emekçi sýnýflar iktidarý fethettiklerinde iþte böyle bir tabloyu yaþayacaðýz 37

Ýstanbul a Dair... Salkým salkým tanyelleri estiðinde Mavi patistakalarý yýrtan gemilerinle Uzaktan seni düþünürüm Ýstanbul... Hepimizin bildiði bir þarkýnýn sözleri deðildir yukarýda yazanlar. Birçoðumuzun severek okuduðu Ýstanbul þiirinin yalnýzca bir bölümüdür. En güzel Ýstanbul þiirlerinden biri kabul edilir büyük çoðunluk tarafýndan. Ama bir þi ir da ha var ki en az o nun ka dar gü zel ve et ki le yi ci... Tevfik Fikret in sisli bir Ýstanbul günü için yazdýðý þiirdir bu. Vedat Türkali Ýstanbul þiirini Sis þiirinin þairi Tevfik Fikret te ithaf etmiþtir. Neden? Çünkü, Tevfik Fikret te Ýstanbul a duyulan öfke vardýr. Ýstanbul un zulmüne isyan vardýr. Sisli bir Ýstanbul günü Tevfik Fikret baskýcý ve zorba saraya karþý tüm öfkesini kusar. Bu sarayý kendi baðrýnda taþýyan Ýstanbul a yöneltir öfkesini. Ey zulümler sahasý... Evet, ey parlak alan, ey facialarla donanan ýþýklý ve ihtiþamlý saha! Ey parlaklýðýn ve ihtiþamýn beþiði ve mezarý olan, Doðu nun öteden beri imrenilen eski kraliçesi! Ör tün, e vet ey felâket sah ne si... Ör tün ar týk ey þe hir; örtün ve sonsuz uyu ey dünyanýn koca kahpesi! Ey debdebeler, tantanalar, þanlar, alaylar; Kaatil kuleler, kal ali ve zindanlý saraylar. Vedat Türkali bizim olan Ýstanbul u anlatýr. Tevfik Fikret e... Ýstanbul un haramilerin elinden kurtulacaðý gü nü müj de ler... Ve Ýs tan bul un ne ka dar gü zel bir þe hir olduðunu anlatýr ona. Bekle der bekle o günler gelsin Bekle haramilerin saltanatý yýkýlsýn Boþuna çekilmedi bunca acýlar Ýstanbul Bekle bizi Büyük ve sakin Süleymaniye nle bekle Parklarýnla köprülerinle kulelerinle meydanlarýnla Mavi denizlerine yaslanmýþ Beyaz tahta masalý kahvelerinle bekle Ve bir kuruþa Yenihayat satan Tophanenin karanlýk sokaklarýnda Koyunkoyuna yatan Kirli çocuklarýnla bekle bizi Bekle zafer þarkýlarýyla caddelerinden geçiþimizi Bekle dinamiti tarihin Bekle yumruklarýmýz Haramilerin saltanatýný yýksýn Bekle o günler gelsin Ýstanbul bekle Sen bize layýksýn Týpký Tevfik Fikret gibi bizler de kýzdýk Ýstanbul a... Sokaklarýnda isyan ateþlerini yakanlarý korumadýðý için öfkelendik ona Birçok katliamýn tanýðý olmasýna raðmen sessiz kalmasýna dayanamadýk, isyan ettik. Yeter ar týk de dik, ye ter ayaða kalk kalk Ýstanbul at üzerindeki yorgunluðu ve di yor lar ki ye ter yeter artýk ayaða kalk kavgaya, savaþa gir Ýstanbul Savaþa girdi Ýstanbul bizimle birlikte haramilerin saltanatýný yýkmak için Neler yaþadý, neler gördü Unutulur mu Ýstanbul, Beyazýt ýn döþünde patladý bombalar, Gazi de kurþun saðnaklarý boþandý üstümüze... Unutulur mu acýlarýn payandalýðý yürek, aç gecelerin bitmezliði unutulur mu? Unutmayacaðýz Ýstanbul. Bilesin ki sözümüz baþýmýz üstünedir. Binlerce ölü versek de sokaklarýnda, Aralýksýz yaðmalansa da uykularýmýz, yetmese düþlerimiz çocukluðumuz gençliðimiz yaðmalansa da. Yi ne de i nat ve sa býr la, Kurþun yaralarýmýzdan kan taþýyacaðýz alaca þafaklarýna. Sabahlarýn maðrur olsun Ýstanbul Baþeðmez olsun yeter ki. Baþeðmedi Ýstanbul kimi zaman yalnýz kaldý kimi zaman tel örgülerle sarýldý her bir yaný yasaklandý meydanlarý, sokaklarý Ama o hep umutla açtý kollarýný kendine doðru gelenlere Meydanlar ki gamzelerindir Ýstanbul bak, göreceksin; bir mayýs gününde tutuþacaðýz elele ve sen bizlere yeniden gülümseyeceksin!.. Týpký Taksim meydanýnýn her 1 Mayýs ta gülümsediði gibi bizlere 2009 1 Mayýs ýndaki coþkuyu hatýrlýyorum da ne ka bý na sýð maz bir mut lu luk tu o Yýl la rýn öz - leminin bir karede somutlaþmasý 2010 da Emeðin Ýstanbul u artýk kitlesel bir þekilde kýzýl meydanda Taksim deydi Çocuksu bir coþkuyla heykelin her yanýndan sar kan in san lar na sýl da mut luy du lar o gün Bek le o günler gelsin Ýstanbul dedik ama beklemedik o günleri yaratmak için sabýrlý bir emekle ördük Ýstanbul u... Örmeye de devam edeceðiz Emeðin ellerinde yükselen Ýstanbul hep emeðin Ýstanbul u olarak kalacak... Kavgamýzýn Baþkenti olarak kalacak Sen bize layýksýn, biz de sa na Ýs tan bul Sen sermayenin kültür baþkenti deðil kavgamýzýn þehrisin Ýstanbul 38