Sunum ve Sistematik. Bu başlıklar altında uygulamalar yaparak öğrenciye yorum, analiz, sentez yetisinin geliştirilmesi hedeflenmiştir.



Benzer belgeler
TARİHİN BİLİİMİNE GİRİŞ

Tarih Dokuzuncu Sınıf Ünite Konuları Video Ders Anlatımı 1. ÜNİTE: TARİH BİLİMİ 1. KONU: TARİH BİLİMİNE GİRİŞ. 1. İnsan ve Tarih. 2.

Tarih Bilimi ve Tarihe Yardımcı Bilim Dalları Video Ders Anlatımı I. ÜNİTE TARİH BİLİMİNE GİRİŞ A- TARİH BİLİMİ. I - Tarih Biliminin Konusu

Tarihin Faydalandığı Bilim Dalları

İçindekiler. 1. Ünite TARİH BİLİMİ. 2. Ünite UYGARLIĞIN DOĞUŞU ve İLK UYGARLIKLAR. 3. Ünite İLK TÜRK DEVLETLERİ. 4. Ünite İSLAM TARİHİ ve UYGARLIĞI

Eğitim Tarihi. Eğitimin Doğuşu ve Gelişimi

Sunum ve Sistematik 1. BÖLÜM: ÖNERMELER

Editörden... YGS -LYS TARiH SORU - CEVAP

Sunum ve Sistematik 1. BÖLÜM: MUSTAFA KEMAL İN HAYATI

Sunum ve Sistematik. Bu başlıklar altında uygulamalar yaparak öğrenciye yorum, analiz, sentez yetisinin geliştirilmesi hedeflenmiştir.

Sorular 1. Aşağıdaki fotoğraflardan hangisi veya hangileri insanla ilgili özellikleri göstermektedir? I II III

TARİH BİLİMİNE GİRİŞ

9. SINIF TARİH DERSİ KURS KAZANIMLARI VE TESTLERİ

Sunum ve Sistematik. Bu başlıklar altında uygulamalar yaparak öğrenciye yorum, analiz, sentez yetisinin geliştirilmesi hedeflenmiştir.

TARİH UYGULAMA TESTİ 1 ASF. ÜNİTE 1: TARİH BİLİMİNE GİRİŞ Tarih Bilimine Giriş. 4. Tarihi Olay: Tarihi süreç içerisinde belirli bir

FİLOLOJİ Filoloji; dillerin yapısını, tarihsel gelişimini ve birbirleri ile ilişkilerini inceleyen bilim dalı.[1] Eski Yunancada philos (sevgi) ve log

Bu durum, aşağıdakilerden hangisin gösteren bir kanıt olabilir?

Tarihin Çeşitleri Hikayeci Tarih: Nakilci tarih yazımıdır. Eski Yunan Tarihçisi Heredot'la başlar.

ÜNİTE:1. Sosyolojiye Giriş ve Yöntemi ÜNİTE:2. Sosyolojinin Tarihsel Gelişimi ve Kuramsal Yaklaşımlar ÜNİTE:3. Kültür ve Kültürel Değişme ÜNİTE:4

İÇİNDEKİLER. A. Tarih B. Siyasal Tarih C. XIX.yüzyıla Kadar Dünya Tarihinin Ana Hatları 3 D. Türkiye"nin Jeo-politik ve Jeo-stratejik Önemi 5

İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK TARİHİ TEST

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;

SORU CEVAP METODUYLA TEKRAR (YÜKSELİŞ-DURAKLAMA VE AVRUPA)

ORTAÖĞRETİM. Öğretmenin. Ders Notları

ÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE SINAV HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

TÜRK HÜKÜMDARLARI TARİH MÜZESİ

TARİH BİLİMİ. 1. Ünite. 1. Tarih Bilimine Giriş Tarih Yazıcılığı Tarihin Faydalandığı Bilim Dalları... 14

EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 8. SINIF T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU PLANI VE KAZANIM TESTLERİ

EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 8. SINIF TÜRKİYE CUMHURİYETİ İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ

örnektir örnektir TYT-AYT Tarih Yeni müfredata tam uygun MİKRO KONU TARAMA TEST AYRINTILARI VE ÖRNEKLERİ (1-10. Testler)

Yayınlarımız eğitim öğretim yılında uygulanacak yeni müfredata uyumludur. Kitaplarımız KONU ÖZETLİ SORU BANKASIDIR.

HOCAİLYAS ORTAOKULU. ÜNİTE 1: Bir Kahraman Doğuyor T.C. İNKILÂP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK-8

ADI SOYADI: SINIFI: NUMARASI: PUANI:

1.Ünite: SOSYOLOJİYE GİRİŞ A) Sosyolojinin Özellikleri ve Diğer Bilimlerle İlişkisi

İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM GENEL TARİH VE GENEL TÜRK TARİHİ I. TARİH BİLİMİNE GİRİŞ...3

DERS BİLGİLERİ. Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS. Türkçe nin Yabancı Dil Olarak Öğr. I. YDI401 7.Yarıyıl Ön Koşul Dersleri.

1. ÜNİTE: HAKLARIMI ÖĞRENİYORUM

YAZILI SINAV CEVAP ANAHTARI TARİH

/uzmankariyer /uzmankariyer /uzmankariyer

HELEN VE ROMA UYGARLIKLARI

HZ. PEYGAMBER DÖNEMİNDE SAĞLIK HİZMETLERİNDE KADINLARIN YERİ Levent Öztürk, Ayışığı Kitapları, İstanbul 2001, 246 s. Fatmatüz Zehra KAMACI

tamamı çözümlü tarih serkan aksoy

EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 10. SINIF TARİH DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ

KÜRESEL ORTAM: BÖLGELER ve ÜLKELER

Haydar Akçelik Kız Teknik ve Meslek Lisesi Eğitim - Öğretim Yılı II. Dönem Ortak Sınavları

Fen Bilimleri Dersi Kazanımları

SOSYAL BİLGİLER DERSİ ( SINIFLAR) ÖĞRETİM PROGRAMI ÖMER MURAT PAMUK REHBER ÖĞRETMEN REHBER ÖĞRETMEN

EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI.. LİSESİ TARİH I DERSİ BİREYSELLEŞTİRİLMİŞ EĞİTİM PROGRAMI (BEP) FORMU

Adý Soyadý :... Ödev Tarihi :... Ödev Kontrol Tarihi :... Kontrol Eden :...

Dersin Adı İSLAM TARİHİ Sınıf 12 İSLAM TARİHİ

İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 BÖLÜM 2 TARİH METODU ESKİ ÇAĞ TARİHİ VE UYGARLIĞI A. TARİH NEDİR?...1 B. TARİHİN KONUSU...1 C. TARİH TEKERRÜR EDER Mİ?...

DERS BİLGİLERİ. Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS ATATÜRK İLKELERİ VE İNKİLAP TARİHİ I AİT Yok. Ön Koşul Dersleri.

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;

TÜRKİYE DE MÜZECİLİK VE MÜZECİLİK TARİHİ

Kamu Yönetimi Bölümü Ders Tanımları

Fevzi Karamuc;o TARIH 11 SHTEPIA BOTUESE LIBRI SHKOLLOR

5. SINIF SOSYAL BİLGİLER

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;

T.C. SİNOP ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLGİLER ENSTİTÜSÜ TARİH TEZLİ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI

Zirve 9. Sınıf Dil ve Anlatım

İLK ÇAĞ UYGARLIKLARI MEZOPOTAMYA UYGARLIKLARI MISIR UYGARLIĞI İRAN UYGARLIĞI HİNT UYGARLIĞI ÇİN UYGARLIĞI DOĞU AKDENİZ UYGARLIĞI

EĞİTİM- ÖĞRETİM YILI NUH MEHMET YAMANER ANADOLU İMAM HATİP LİSESİ 10.SINIF OSMANLI TARİHİ I. DÖNEM I. YAZILI SORULARI A GURUBU

Türkiye nin Coğrafi Bölgelerinin Belirlenme Çalışmaları. Yard.Doç.Dr. Mehmet Fatih DÖKER

Mimarlık Tarihi ve Kuramı I (MMR 517) Ders Detayları

Sanatın Tanımını yaparmı sınız Nurdan Gül Kökten

DERS BİLGİLERİ TÜRKÇE I: YAZILI ANLATIM TRD

BATI CEPHESİ'NDE SAVAŞ

Uygarlık Tarihi (HIST 201) Ders Detayları

BULUNDUĞUMUZ MEKÂN VE ZAMAN

İLKÖĞRETİM 1-8. SINIFLAR TÜRKÇE, MATEMATİK, SOSYAL BİLGİLER, HAYAT BİLGİSİ İLE FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMLARINDA MÜZE İLE EĞİTİM

istanbul'un fethinin türk ve dünya tarihi açısından sebepleri istanbul'un fethinin türk ve dünya tarihi açısından gelişmesi istanbul'un fethinin türk

DERS BİLGİLERİ. Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS. 1: Anlatım, 2: Soru-Cevap, 3:Tartışma, 4:Seminer, 5: Proje, 6: Grup Çalışması, 7) Teknik Gezi;

DAVRANIŞ BİLİMLERİNİN TEMEL KAVRAMLARI

Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat

EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 9. SINIF TARİH DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ YILLIK PLANI

Hilal KİBAR, Aylin GÜRLEK

TED KDZ. EREĞLİ KOLEJİ VAKFI ÖZEL ORTAOKULU EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI SOSYAL BİLGİLER DERSİ 6. SINIF YILLIK PLANI

EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI 6. SINIF SOSYAL BİLGİLER DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU PLANI, KAZANIMLARI VE TESTLERİ

ÜNİTE PSİKOLOJİ İÇİNDEKİLER HEDEFLER GELİŞİM PSİKOLOJİSİ I

BİLİM VE BİLİMSEL ARAŞTIRMA YRD. DOÇ. DR. İBRAHİM ÇÜTCÜ

Ders Adı : YÜZYIL ASYA TÜRK TARİHİ I Ders No : Teorik : 3 Pratik : 0 Kredi : 3 ECTS : 5. Ders Bilgileri.

2018-LGS-İnkılap Tarihi Deneme Sınavı 9

T.C. INKILÂP TARİHİ ve ATATÜRKÇÜLÜK

Uygarlık Tarihi (HIST 201) Ders Detayları

Başkentteki Yardımcı Kuruluşlar. Türkiye nin Yönetim Yapısı Doç. Dr. Aslı Yağmurlu

Canlıları Tanıyalım GENEL AÇIKLAMA. 1. Bu kitapçıkta, 5. Sınıf Fen Bilimleri dersi Ünite Değerlendirme Sınavı bulunmaktadır.

YILDIRIM BEYAZIT ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TARİH BÖLÜMÜ LİSANSÜSTÜ PROGRAMLARI

İSLÂM ÖNCESİ İRAN DA DEVLET VE EKONOMİ -SÂSÂNÎ DÖNEMİ- (M.S )

İLKÖĞRETİM 6. ve 7. SINIF FEN ve TEKNOLOJİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ İÇERİĞİNE VE ÖĞRENME- ÖĞRETME SÜRECİNE İLİŞKİN ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİ

3. SINIF PYP VELİ BÜLTENİ (10 Eylül - 19 Ekim 2018 )

TÜRKİYE CUMHURİYETİ GİRESUN ÜNİVERSİTESİ FEN EDEBİYAT FAKÜLTESİ TARİH BÖLÜMü BİLGİ FORMU

İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, Çok Disiplinli Ders Kurulları, Sınav Uygulama, Ölçme ve Değerlendirme Esasları

Uygarlık Tarihi (HIST 201) Ders Detayları

6. Sınıf. Kazanım Değerlendirme Sınavı - 1. Birinci Ünite konularını kapsar.

6 Mayıs Başkomutanlık kanunu süresinin meclisçe tekrar uzatılması. 26 Ağustos Büyük Taarruzun başlaması

DERS BİLGİLERİ. Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS TÜRK DIŞ POLİTİKASI SPRI Program Öğrenme Çıktıları 13,14,15 13,14,15

6. SINIF PERFORMANS DEĞERLENDİRME KİTAPÇIĞI (P-3) / Ders Kazanım A B Türkçe Sözcükte Anlam 1 11 Türkçe Sözcükte Anlam 2 12 Türkçe Sözcükte

SAĞLIK KURUMLARI MEVZUATI

Elveda Rumeli Merhaba Rumeli. İsmail Arslan, Kitap Yayınevi, İstanbul, 2013, 134 Sayfa.

BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Dayanak, Kapsam ve Tanımlar

Transkript:

Sunum ve Sistematik 1. BÖLÜM: TARİH BİLİMİNE GİRİŞ KONU ÖZETİ Bu başlık altında, ünitenin en can alıcı bilgileri, kazanım sırasına göre en alt başlıklara ayrılarak hap bilgi niteliğinde konu özeti olarak sunulmuştur. 1. BÖLÜM: TARİH BİLİMİNE GİRİŞ UYGULAMALI SORULAR Bu başlıklar altında uygulamalar yaparak öğrenciye yorum, analiz, sentez yetisinin geliştirilmesi hedeflenmiştir. 1. BÖLÜM: TARİH BİLİMİNE GİRİŞ Tarih Bilimine Giriş 1 KONU KAVRAMA TESTİ TEST - 1 Bu başlıkla üniteler alt bölümlere ayrılmış, her bölümün içerdiği kazanım ve alt başlıklar dikkate alınarak testler oluşturulmuştur. TARİH BİLİMİ ÜNİTE YAZILI SORULARI Bu başlık altında resmi ve özel okul yönetmeliklerinde öngörülen formatlar ile ünitenin tamamını kapsayan yazılı soruları konulmuştur. Bu uygulamanın amacı, öğrenciyi okuldaki yazılılara hazırlamak ve öğrencinin okul başarısını arttırmaktır. TARİH BİLİMİ ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ Bu başlık altında ünitenin geneli sorularla taranmış, öğrencinin bu ünite ile ilgili sınava hazır bulunulmuşluğu ölçme yoluna gidilmiştir. Bu başlık, ünitenin finali niteliğindedir.

1. BÖLÜM: TARİH BİLİMİNE GİRİŞ KONU ÖZETİ 1. BÖLÜM TARİH BİLİMİNE GİRİŞ 1. BÖLÜM: TARİH BİLİMİNE GİRİŞ Kazanım 1.1.1: Tarih biliminin konusunu, tarihçinin kullandığı kaynakları ve yöntemleri kavrar. A. İNSAN VE TARİH Tarih, insanların geçmişteki yaşantılarını, birbirleriyle ilişkilerini, yer ve zaman belirterek, neden ve sonuç ilişkisi içinde, belgelere dayalı olarak, objektif bir şekilde inceleyen sosyal bir bilim dalıdır. İnsanoğlu geçmişini öğrenerek geleceği hakkında daha doğru kararlar verebilir. Bu noktada tarih toplumların geleceğine ışık tutan bir bilim dalıdır. B. TARİHİN KONUSU İnsanların gerçekleştirdiği her türlü siyasi, sosyal, kültürel, ekonomik olay ve olgular tarihin konusu içindedir. Püf Noktası Coğrafi olaylar tek başına tarihin konusu olamaz. Fakat doğa olayları tarihi bir gelişmeye etki ederse tarihin kapsamına alınabilir. Örneğin Orta Asya'daki Türk kavimleri bölgedeki kuraklığın sonucunda göç etmişlerdir. Olay Tarih içinde tek tek meydana gelen ve nispeten kısa süreli gelişmelerdir. Örnek: Kadeş Antlaşması, Bedir Savaşı, Karahanlıların İkiye Ayrılması Olgu Olaya göre daha uzun süren ve daha uzun bir süreyi kapsayan gelişmelerdir. Örnek: Anadolu nun Türkleşmesi, İslamiyet in Yayılması, Büyük Selçukluların Sınırlarının Genişlemesi C. TARİHTE SEBEP-SONUÇ VE YER-ZAMAN İLİŞKİSİ Tarihin tanımında da aktarıldığı üzere, her olayın mutlaka yeri ve zamanının belirtilmesi gerekir. Tarihin sunduğu bilgilerde yer ve zaman kullanılmadığında, tarihsel olayların masal ve hikayelerden bir farkı kalmaz. Zaman ve kronoloji bilgisinin, olayların sebep ve sonuç ilişkisinin anlaşılmasında hayati bir önemi vardır. Çünkü tarihi olaylar süreklilik gösterdiği için bir olayın sebebi başka olayların sonucu arasında bulunabilir. Tarihsel olayların birden fazla nedeni ve birden fazla sonucu bulunmaktadır. Püf Noktası BİRİNCİ İNÖNÜ SAVAŞI Ankara'ya ulaşarak TBMM'ye Sevr Antlaşması'nı imzalatmak isteyen Yunanlılar, Çerkez Ethem İsyanı'nı fırsat olarak kullanıp taarruza geçmiştir. Böylece Yunanlılar, İngilizlerin söz verdiği üzere Batı Anadolu'daki paylarını arttıracaklardı. Yunanlıların planlarını bozan Türkler savaşı kazanmışlardır. Bu durum TBMM'nin otoritesini arttırmış ve Londra Konferansı'na TBMM heyetinin de çağrılmasına yol açmıştır. Yukarıdaki tarihsel olay değerlendirildiğinde, Yunanlıların taaruza geçmelerinin nedenleri, hangi durumdan istifade ettikleri çıkarılabilir. Ayrıca savaşı TBMM'nin kazandığı ve savaşın hangi sonuçları doğurduğu da ortaya konulabilir. D. TARİH BİLİMİNİN YÖNTEMİ Tarihi olaylar geçmişte yaşandığı için, fen bilimlerinde olduğu gibi deney ve gözlem metodu kullanılamaz. Bu nedenle tarihçilerin araştırdıkları olayların bilimsel metotlarla incelenmesi zorunlu hale gelmiştir. 9

1. BÖLÜM: TARİH BİLİMİNE GİRİŞ KONU ÖZETİ Tarih biliminin yöntemi geçmişte yaşanan tarihi olayları açıklamak ve bu olayları sistemli halde açıklayarak insanlığın hizmetine sunmaktır. Tarih bilimiyle uğraşanlar olayları nesnel (objektif) bir şekilde açıklamalıdır. Tarihsel olayların araştırılmasında şu yöntem takip edilir: Tarama Tasnif Tahlil Tenkit Terkip Tarama (Kaynak Arama) Araştırmaların doğru ve güvenilir olması adına, olaylarla ilgili bütün kaynaklara ulaşılmalıdır. Tarihi kaynaklar, oluştuğu döneme ve kaynağın niteliğine göre iki farklı grupta incelenebilir. Tenkit (Eleştiri) Çözümlenen belgelerin tenkidi yapılmadan bir sonraki aşamaya geçmek yanlıştır. Belgenin tenkidi iki şekilde yapılır: F F İç Tenkit: Kaynaktaki bilgilerin doğru olup olmadığının eleştirilmesidir. Dış Tenkit: Kaynağın ne zaman, nerede yazıldığı ve basım tarihi gibi tenkidinin yapılmasıdır. Terkip (Sentez) Bundan önceki aşamaların tamamlanmasından sonra eserin bir araya getirilip sunulduğu aşamadır. Birinci elden kaynaklar Olayların yaşandığı döneme ait kaynaklardır. Yazılı kaynaklar Ferman Para Gazete Antlaşma Tarihsel Kaynaklar Tarihsel Kaynaklar Sözlü kaynaklar Destan Efsane Hikaye Tasnif (Sınıflandırma) Kalıntılar Arkeolojik buluntular İkinci elden kaynaklar Birinci elden kaynaklardan yararlanılarak oluşturulan diğer kaynaklardır. Çizili, sesli ve görüntülü kaynaklar Film Fotoğraf Resim Elde edilen bilgiler konuya, mekana ve zamana göre sınıflandırılır. Tarihçi, araştırdığı konuya göre belgelerini belirli bir sistemle ayrıştırır. Tarihin sınıflandırılmasındaki temel amaç hem araştırmaların hem de öğreniminin kolaylaştırılmasıdır. Tahlil (Çözümleme) Üzerinde çalışılan belgelerin yeterliliğinin ve güvenilirliğinin denetlenmesidir. Böylece eldeki malzeme kullanıma hazır hale gelir. E. TARİHİN TASNİFİ (Sınıflandırılması) Tarihi olayların araştırılmasını ve öğretimini kolaylaştırmak için zamana, mekana ve konuya göre sınıflandırma yapılmıştır. Bu durumun nedeni tarihin çalışma alanının çok geniş olmasıdır. Zamana Göre Tasnif Buna göre tarihi olaylar kronolojik kısımlar halinde incelenir. Çağlara, yüzyıllara ya da yıllara göre ayrım yapılır. Tarih öncesi dönemler belirlenirken insanların kullandıkları araç ve gereçler, tarihi dönemler belirlenirken ise insanlığı ilgilendiren önemli olaylar dikkate alınmıştır. M.Ö 100 M.Ö 1.yy 0 Milat 1.Yüzyılın birinci yarısı M.S 1.yy 1.Yüzyılın ikinci yarısı 1.Çeyrek 2.Çeyrek 3.Çeyrek 4.Çeyrek 1.Çeyrek 2.Çeyrek 3.Çeyrek 4.Çeyrek Mekana Göre Tasnif M.S 100 Bu sınıflandırmada tarihsel olaylar, coğrafi mekanlara göre tasnif edilir. Mekana göre sınıflandırmaya örnek olarak Avrupa Tarihi, Anadolu Tarihi ve Ankara Tarihi gösterilebilir. Konuya Göre Tasnif Siyasi, hukuki, iktisadi, kültürel vs. gibi konulara göre sınıflandırılmasıdır. 10

1. BÖLÜM: TARİH BİLİMİNE GİRİŞ UYGULAMALI SORULAR 1. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri uygun ifadelerle tamamlayınız. a. Tarih, insanların birbirleriyle olan ilişkilerini...... ve zaman göstererek, neden ve...... ilişkisi içerisinde, belgelere dayalı olarak inceleyen...... bir bilim dalıdır. b. Tarihi olaylar tekrarlanamadığı için... ve... metotlarının kullanılması imkansızdır. c. Kültür Tarihi, Uygarlık Tarihi, Sanat Tarihi, tarihin... göre sınıflandırılmasına örnek olarak verilebilir. d. Kabartmalar, çeşitli araç ve gereçler, insan ve hayvan kemikleri tarih biliminin... kaynakları arasında gösterilebilir. e. Tarihi olayların sınıflandırılmasındaki temel amaç... tır. f. Tarih biliminin araştırma yönteminin ilk aşamasında...... vardır. g. Ülkeler arasındaki ilişkileri...... tarih inceler. h. Ortaçağ Tarihi...... göre bir sınıflandırmadır. i. Tarihin yazılı kaynakları arasında...... gösterilebilir. j. Bir tarihi eserin adı, yazarı ve basım tarihinin tespit edilmesi... örnek olarak gösterilebilir. k. Büyük Selçuklu Sultanı Melikşah adına düzenlenen takvim......'dir. l. Türklerin ilk olarak kullandığı takvim...... dir. m. Türkiye Cumhuriyeti 1 Ocak 1926'dan itibaren... takvimini kullanmıştır. n. Türklerin kullandığı tek ay yılı takvimi........'dir. o. Uygarlıkların takvim çalışmasında bulunması... biliminin geliştiğini gösterir. p. Hz. Muhmmed'in hicretini esas alan takvim.....'dir. 2. Aşağıdaki ifadeler doğruysa kutucuğa "D", yanlışsa "Y" yazınız. a. Tarihi olaylar değerlendirilirken, olayın yaşandığı dönemin şartları dikkate alınmalıdır. b. Tarihi olaylar arasında neden-sonuç ilişkisi bulunur. c. Doğa olaylarının oluşum nedenleri tarihin konusu içindedir. d. Tarihi olayların yaşandığı döneme ait her türlü buluntu ikinci el kaynak olarak tanımlanabilir e. Yazarın görüşlerinin eser üzerindeki etkilerinin araştırılmasına dış tenkit adı verilir. f. Tarihi araştırmalarda son basamak terkiptir. g. Mezopotamya Tarihi, tarih biliminde mekana göre sınıflandırmaya örnek olarak gösterilebilir. h. İnsan faaliyetlerini incelediği için tarih pozitif bilimler arasında yer alır. i. Kronolojik Tarih, olayları sıralı olarak aktaran tarih yazma şeklidir. j. "Türk-İslam Devletlerinde Bilimin Yaygınlaşması" tarihi olaya örnek olarak verilebilir. k. Tarihte mevcut bilgiler, yeni bulunacak bilgilerle değişebilir. l. Hicri Takvim Hz. Ali döneminde düzenlenmiştir. m. Geçmişte yaşanan olaylar, o dönemin koşullarına göre değerlendirilmelidir. n. MÖ tarihlerde rakamsal değer büyüdükçe günümüzden uzaklaşılır. o. Miladi Takvim Ay'ın Dünya etrafındaki turlarına göre hesaplanır. p. Celali Takvimi'nin başlangıcı 1071 Malazgirt Savaşı'dır. r. Tarih biliminde deney ve gözlem metodu kullanılarak daha doğru bilgilere ulaşılması sağlanır. 13

1. BÖLÜM: TARİH BİLİMİNE GİRİŞ Tarih Bilimine Giriş - 1 KONU KAVRAMA TESTİ TEST - 1 1. "Geçmişe bakmanın temel nedeni, toplumların kaçıp sığınabileceği bir yer aramaları olmamalıdır. Asıl amaç daha yaşanır bir dünya kurmayı istemekle ilgili olmalıdır. Ayrıca yaşamın sürekli ileriye doğru aktığını ve değiştiğini, toplumların bu değişime ayak uydurmaları gerektiğini bilmek lazımdır." Tarih hakkındaki bu görüş yorumlandığında, I. Toplumlar tarihten yararlanmasını bilmelidir. II. Tarih araştırmaları başarılı olaylara yoğunlaşmalıdır. III. Değişime ayak uydurmak adına herkesin tarihi araştırmalara katılması zorunludur. sonuçlarından hangilerine ulaşılamaz? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) II ve III 4. Tanım: Tarih, geçmişte yaşamış insan topluluklarının birbirleriyle olan ilişkilerini, yer ve zaman göstererek, sebepsonuç ilişkisi içinde, belgelere dayandırarak açıklayan sosyal bir bilim dalıdır. Durum: Persler İlk Çağ'da Anadolu'da iki yüzyıl boyunca egemen güç olmuşlardır. Buna rağmen Pers kültürü Anadolu'da kalıcı izler bırakamamıştır. Yukarıdaki durum değerlendirildiğinde tarihin tanımında geçen; I. Sebep-sonuç ilişkisi II. Zaman III. Yer özelliklerinden hangilerine değinilmemiştir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III 2. Tarihi olayların bütün yönlerinin aydınlanması gereklidir. Aydınlığa kavuşmamış bir olayı, benzer bir olayın şartlarıyla açıklamak yanlış olur. Buna göre, I. Tarihsel gelişmelerle ilgili kaynaklar derinlemesine araştırılmalıdır. II. Benzer olayların yaşanmasına, tarihin yaptığı çalışmalar yol açmıştır. III. Tarihi olaylar diğer olaylardan tamamen soyutlanarak incelenmelidir. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III 5. Geçmişte yaşanmış olayları tekrar deneye tabi tutarak gözlem yapmak imkansızdır. Bu nedenle tarih bilimi yaşanmış olayları, belgeler ışığında inceleyerek sorgulama yapar. Bunun sonucunda tarihi olaylar belirli bir sistematiğin takip edilmesiyle açıklanır. Yukarıdaki açıklamalarda tarih biliminin hangi yönü vurgulanmıştır? A) Konusu B) Sınıflandırılması C) Yöntemi D) Karşılaştığı sorunlar E) Günümüzdeki önemi 3. İnsanları ilgilendiren askeri, siyasi, ekonomik, sosyal ve kültürel alanlarda meydana gelen ve kısa süreli olan gelişmeler olay olarak değerlendirilir. Bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi olay olarak gösterilemez? A) II. Viyana Kuşatması'nın yapılması B) Türklerin milli benliklerini koruması C) Osmanlıların İstanbul'u başkent yapması D) Sıffın Savaşı'nın yaşanması E) Roma İmparatorluğu'nun ikiye ayrılması 6. Bir tarihi olayın sonuçları, kendisinden sonra yaşanan olayın nedenlerini oluşturmaktadır. Bu durum, tarih olaylarının aşağıdaki özelliklerinden hangisiyle daha iyi açıklanabilir? A) Gerçekleştiği yerle B) Arasındaki neden-sonuç ilişkisiyle C) Yaşandığı zamanla D) Tekrar edilememesiyle E) Geçmişte yaşanmış olmasıyla 15

7. Herhangi bir olayın tarih biliminin kapsamına alınması için, I. Günümüzde devam ediyor olması II. Üzerinden belli bir sürenin geçmesi III. Zamanının bilinmesi koşullarından hangilerine sahip olması gerekli değildir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) II ve III 11. Devletlerin örgütlenmeleri, iç ve dış politikaları ile devletler arası ilişkiler siyasi tarih kapsamında değerlendirilmelidir. Buna göre aşağıdaki tarihi olaylardan hangisi siyasi tarih kapsamına alınamaz? A) Osmanlı şehzadelerinin taht kavgası yapması B) Uygurlarda monarşik yönetimin uygulanması C) Perslerin Anadolu'yu eyaletlere ayırması D) Hendek Savaşı'nı Medinelilerin kazanması E) İbranilerin Musevilik dinini benimsemesi 8. Tarih öncesi devirlerden günümüze kadar yaşanan insan faaliyetleri tarih bilimine konu olmuştur. Bu doğrultuda aşağıdakilerden hangisi tarihin konusu arasında gösterilemez? A) Türk göçlerinin sonuçları B) Bizans ve Selçukluların ticaret yapması C) Hazar Denizi'nin derinliği D) Yunanistan'ın siyasi birliğini sağlaması E) Babillerin hukuk kurallarını yazıya geçirmesi 12. Tarihi olayların; I. Deney, gözlem ve labarotuvar yöntemlerine tabi tutulamaması II. Üzerinden belli bir zaman geçmiş olması III. Toplumları siyasi ve ekonomik açıdan etkilemiş olması özelliklerinden hangileri, araştırmalarında yazılı ve yazısız belgelerin kullanılmasını zorunlu hale getirmiştir. A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) II ve III 9. Olgu; uzun bir dönemi kapsayan ve bir çok olayın birleşiminden oluşan bir kavramdır. Tanıma göre aşağıdakilerden hangisi olguya örnek olarak gösterilemez? A) Dandanakan Savaşı B) Anadolu'nun Türkleşmesi C) Silah teknolojisinin gelişmesi D) Ticari faaliyetlerin yaygınlaşması E) Feodalitenin güç kaybetmesi 13. Tarihçilerin sahip olduğu özelliklerden bazıları şunlardır: I. Olayları o günün koşullarına göre incelemek II. Araştırmalarda yansız olmaya gayret etmek III. Ulusal tarihle ilgili araştırmalar yapmak IV. Seçtiği özel bir alanda araştırma yapmak Bu özelliklerden hangileri daha çok objektif olma durumu ile ilgilidir? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) III ve IV 10. Tarih yalnızca geçmişteki olayları kronolojik olarak ezberlemek değildir. Tarihin bir sistematiği ve kültürlerden kültürlere değişen bir dokusu vardır. Bu olguyu anlamadıktan sonra herhangi bir tarihi kişiliğin yaşam hikayesini bilmek pek birşey ifade etmez. Tarih bilimiyle ilgili bu görüşten yola çıkıldığında aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Tarihçinin görevi tarihi kişileri incelemektir. B) Milli kültürün en önemli öğesi tarihtir. C) Toplumsal değişimler tarihin kapsamında değildir. D) Tarih sadece olayların sıralanmasından ibaret değildir. E) Önemli kahramanlar tarihi olaylarda etkilidir. 14. Tarihi olaylar, incelenmesi ve öğretilmesi için bir takım sınıflandırmalara tabi tutulmuştur. Bu sınıflandırmalar, konusuna, zamanına ve mekanına göre değişiklik gösterir. Buna göre aşağıdakilerden hangisi tarihin konusuna göre sınıflandırılmış haline örnek olabilir? A) Orta Anadolu Tarihi B) VII. Yüzyıl Asya Tarihi C) Hukuk Tarihi D) XX. Yüzyıl Tarihi E) Soğuk Savaş Dönemi 1. E 2. A 3. B 4. A 5. C 6. B 7. A 8. C 9. A 10. D 11. E 12. C 13. B 14. C 16

TARİH BİLİMİ ÜNİTE YAZILI SORULARI T.C. Lisesi Öğrencinin Adı / Soyadı: / Öğretim Yılı Dönem Yazılı Soruları No: / Sınıfı: Aldığı Not: 1. Tarihe yardımcı olan aşağıdaki bilim dallarını kısaca açıklayınız. Cevap a. Antropoloji b. Filoloji c. Ekoloji d. Paleografi e. Nümizmatik f. Kronoloji g. Arkeoloji h. Heraldik (Puan ) 2. Türklerin tarih boyunca kullandıkları takvimleri tabloya yazınız, bu takvimlerin ait oldukları dönemleri yandaki boşluğa açıklayınız. Cevap Takvimler a. b. c. d. e. (Puan ) 3. Tarihin yararlandığı yazılı ve yazısız kaynaklara beşer örnek veriniz. Cevap (Puan ) 33

TARİH BİLİMİ ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ - 1 1. Geçmişte yaşanan tarihi olay ve olgulardan bir kısmının günümüzde de önemini korumaya devam etmesi, tarihi olayların aşağıdaki özelliklerinden hangisiyle açıklanabilir? A) Üzerinde deney ve gözlem yapılamamasıyla B) Yazılı ve yazısız belgelere dayalı olmasıyla C) Sebep - sonuç ilişkisine dayalı olmasıyla D) Tekrar edilememesiyle E) Geçmişte yaşanmış olmasıyla 5. Magna Carta, İngiltere'de kral ile soylular arasında imzalanan bir sözleşmedir. Bu söleşmeyle halka bir takım haklar verilirken İngiltere'nin ileride meşruti rejime geçmesine de ortam hazırlamıştır. Yukarıdaki tarihi olayda tarihin özelliklerinden hangisine değinilmemiştir? A) Yer B) Sonuç C) Zaman D) İnsan ilişkileri E) Objektiflik 2. Günümüzde yapılan tarihçiliğin en önemli yönü, bilimsel objektifliği amaç edinmiş olmasıdır. Bu amaca ulaşmak için tarihçilerin; I. Kendi ulusunun tarihini yüceltmek II. Olaylara tarafsız bir şekilde yaklaşmak III. Araştırılan eserleri mutlaka belgelere dayandırmak yollarından hangileri takip etmesi gerekmektedir? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 6. Tarihin kaynaklarıyla ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Kaynaklar yazılı ve yazısız olarak ikiye ayrılır. B) Biyografiler öznel unsurlar içerebilir. C) Yazılı kaynaklar, yazısız kaynaklara göre daha açık bilgi verirler. D) Tarih öncesi dönemlere ait kaynakların değerlendirilmemesi gerekir. E) Destanlar yazısız kaynaklar arasında gösterilir. 3. Tarihsel olayları inceleyen araştırmacıların öncelikle, "tarihteki olaylar tekrarlanamaz" savını kabul etmeleri gerekir. Bu durum, tarihsel olayların; I. Yaşandığı dönemin koşullarıyla ortaya çıkması II. Deney ve gözlem yapılamaması III. Yazılı belgelerle açıklanması özelliklerinden hangileriyle açıklanabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III 4. Kurtuluş Savaşı'nı doğru değerlendirmek için Türk milletinin o dönemdeki özelliklerini, düşman karşısında birlik ve beraberliğin sağlanmasıyla oluşan mücadele azmini dikkate almak şarttır. Buna göre yukarıdaki anlatımda tarih araştırmalarının daha çok hangi özelliği vurgulanmıştır? A) Araştırmalarda yalnızca resmi belgelerin taranması B) Toplanan verilerin konulara göre sınıflandırılması C) Olayın geçtiği dönemdeki koşulların analiz edilmesi D) Olaylarda etkisi olan kişilerin tahlil edilmesi E) Olayların günümüzdeki olaylarla benzer özellikleri 7. "Geçmişini anlamayan toplumlar, onu tekrar yaşamak zorunda kalırlar." Yukarıdaki sözde; I. Olayların geçtiği yerin bilinmesi II. Elde edilen kaynakların sınıflandırılması III. Tarihi olaylardan ders çıkarılması durumlarından hangilerinin önemi vurgulanmıştır? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) II ve III 8. Tarih araştırmalarında objektifliğin sağlanması açısından aşağıdakilerden hangisinin gerekli olduğu söylenemez? A) Olayla ilgili tüm belgelerin taranması B) Olayın geçtiği dönemin koşullarının incelenmesi C) Olayın üzerinden belirli bir zaman diliminin geçmesi D) Olayın araştırılmasında çok yönlü hareket edilmesi E) Olayla ilgili ulusal kahramanlara ağırlık verilmesi 35