ÇIIM: 50 YIL YEAR 2014 LABOUR STATISTICS AND LABOUR COST TÜRK YE fiveren SEND KALARI KONFEDERASYONU TURKISH CONFEDERATION OF EMPLOYER ASSOCIATIONS 2014 ÇALISMA ISTATISTIKLERI VE ISGÜCÜ MALIYETI
ÇIIM: 50 50 YIL YEAR 2014 LABOUR STATISTICS AND LABOUR COST TÜRK YE fiveren SEND KALARI KONFEDERASYONU TURKISH CONFEDERATION OF EMPLOYER ASSOCIATIONS 2014 ÇALISMA ISTATISTIKLERI VE ISGÜCÜ MALIYETI
ARAŞTIRMA KAPSAMINA GİREN ÜYE İŞVEREN SENDİKALARI THE AFFILIATED EMPLOYER ASSOCIATIONS COVERED IN THE RESEARCH İSİM NAME İŞKOLU INDUSTRY 1. Türkiye Ağaç ve Kağıt Sanayii İşverenleri Sendikası AĞAÇ Turkish Wood and Paper Industry Employers Association WOOD 2. Türkiye Cam, Çimento ve Toprak Sanayii İşverenleri Sendikası CAM Turkish Glass, Cement and Clay Industry Employers Association GLASS 3. Çimento Endüstrisi İşverenleri Sendikası (ÇEİS) ÇİMENTO Cement Industry Employers Association CEMENT 4. Türkiye Gıda Sanayii İşverenleri Sendikası (TÜGİS) GIDA Food Industry Employers Association of Turkey FOOD 5. İlaç Endüstrisi İşverenler Sendikası (İEİS) İLAÇ Pharmaceutical Industry Employers Association PHARMACEUTICALS 6. Türkiye Selüloz, Kağıt ve Kağıt Mamülleri Sanayii İşverenleri Sendikası KAĞIT Turkish Employers Association of Cellulose, Paper and Paper Products Industries PAPER 7. Türkiye Kimya, Petrol, Lastik ve Plastik Sanayii İşverenleri Sendikası (KİPLAS) KİMYA Chemicals, Petroleum, Rubber and Plastics Industry Employers Association of Turkey CHEMICALS 8. Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası (MESS) METAL Turkish Employers Association of Metal Industries METAL 9. Mahalli İdareler Kamu İşveren Sendikası (MİKSEN) YEREL YÖNETİM Local Administration Public Employers Assocation 10. Mahalli İdareler İşverenleri Sendikası (MİS) YEREL YÖNETİM Local Administrations Employers Assocation 11. Türkiye Şeker Sanayii İşverenleri Sendikası ŞEKER Sugar Industry Employers Association of Turkey SUGAR 12. Türkiye Tekstil Sanayii İşverenleri Sendikası (TTSİS) TEKSTİL Turkish Textile Employers Association TEXTILE 13. Türkiye Toprak, Seramik, Çimento ve Cam Sanayii İşverenleri Sendikası TOPRAK Clay, Ceramic, Cement and Glass Industry Employers Association of Turkey CLAY 2
İÇİNDEKİLER ARAŞTIRMANIN KAPSAMI, YÖNTEMİ VE ANA SONUÇLARI... 4 1. TARİHÇE... 5 2. ARAŞTIRMA KAPSAMI... 6 3. İSTİHDAM... 6 3.1. İstihdamın Cinsiyete Göre Yapısı... 6 3.2. Çalışanların Kıdemleri... 10 4. SENDİKALAŞMA... 11 5. İŞGÜCÜ MALİYETİ... 11 5.1. İşgücü Maliyetinin Bölünüşü... 11 5.2. Çalışılan Saat Başına İşgücü Maliyeti... 11 6. YAN ÖDEMELER... 15 7. SOSYAL ÖDEMELERİN BÖLÜNÜŞÜ... 16 8. İŞÇİLERİN MEDENİ HALİ VE ÇOCUK SAYISI... 17 9. İŞÇİLERİN ÖĞRENİM DURUMU... 17 10. PERSONEL GİRİŞ ÇIKIŞLARI... 17 11. ZORUNLU İSTİHDAM... 23 3
ARAŞTIRMA KAPSAMI VE YÖNTEMİ Sunulan araştırma 1965 ten beri her yıl yapılmakta olup, aşağıdaki veriler 2014 yılına aittir. Araştırmaya 13 İşveren Sendikasına üye 408 işletme dahil edilmiştir. Ortalama tüm personel sayısı 216 268 dir. İşletme düzeyinde anket yöntemi uygulanmıştır. THE COVERAGE AND METHOD OF THE RESEARCH This research has been conducted annually since 1965. The result of the research for the year of 2014 is presented below. Some 408 enterprises which are the members of 13 Employer Associations were covered. Average number of total employees included is 216 268. The information is collected through a questionnaire at the enterprise level. ANA SONUÇLAR İstihdamın en yüksek olduğu ay Kasım, en düşük olduğu ay Şubat tır. Çalışanlar arasında kadınların ağırlığı % 11.7 dir. Ortalama kıdem yılı 9.3 tür. 197 492 kişinin 30 gün üzerinden potansiyel kıdem tazminatı yükü 6 milyar 315 milyon TL dir. Sendikalaşma oranı % 68.4 tür. Sendikalı işçilerin % 85.8 ini TÜRK-İŞ temsil etmektedir. Toplam işgücü maliyetinin % 35.4 ü çıplak ücret, % 64.6 sı yan ödemelerdir. Yan ödemelerin toplam işgücü maliyeti içindeki dağılımı ise sosyal ödemeler % 34.9; ikramiye, prim v.b. ödemeler % 16.7; tatil ve izin ücretleri % 11.5 ve diğer personel giderleri % 1.4 şeklindedir. Sosyal ödemeler içinde en yüksek harcama SGK işveren primleri için yapılmaktadır (% 39.9). Fiilen çalışılan saat başına ortalama işgücü maliyeti 24.98 TL dir. Bu, fiilen çalışılan gün başına işçilik maliyetinin 187.4 TL olduğunu göstermektedir. İşçilerin % 22.5 i bekâr, % 12.6 sı çocuksuz evlidir. İki çocuklu işçilerin oranı % 30.4, bir çocuklu işçilerin ise % 23.3 tür. İşçilerin % 14.4 ü ilkokul, % 9.6 sı ortaokul, % 62.2 si lise, % 13.7 si yüksek öğrenim mezunudur. Sadece okur-yazar olanların payı % 0.1 iken, okuma-yazma bilmeyen işçi sayısı ortalamalara yansımayacak düzeydedir. Meslek okullarından mezun işçilerin toplam işçi sayısına oranı % 52.4 tür. Ağırlıklı aritmetik ortalama olarak, yıllık işe alınma oranı % 19.6, işten ayrılma oranı % 16.7 dir. Zorunlu istihdam konusunda veri derlenen 266 işyerinde 4 203 kişi (toplam işçi sayısına oranı % 6.35) zorunlu istihdam yükümlülükleri gereğince çalıştırılmıştır. 4
1. TARİHÇE 1963 yazında 274 sayılı Sendikalar Kanunu ve 275 sayılı Toplu İş Sözleşmesi, Grev ve Lokavt Kanunu nun yürürlüğe girmesiyle Çalışma İstatistikleri daha büyük önem kazanmış ve geniş kapsamlı Çalışma İstatistiklerine duyulan ihtiyaç artmıştır. 1965 yılı ortalarında Merkezini İstanbul dan Ankara ya nakleden Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK), öncelikle Üye Sendikalarının ve üyelerinin ihtiyacını gidermek, öte yandan Çalışma İstatistikleri alanındaki bu boşluğu hiç değilse kısmen doldurmak amacıyla, 1966 yılında (kapsamı 1965 yılı) üyelerinden veri derleme, değerlendirme, yayımlama ve üyelerine sunma faaliyetine başlamış (*) ve bu hizmetini, her yıl aralıksız sürdürmüştür. Bir fikir vermek için, son sekiz yıla ait Çalışma İstatistikleri ve İşgücü Maliyeti anketlerimizle kavranan üye işyerleri ve burada çalışan yıllık ortalama tüm personel sayılarının seyri (Şekil 1) de gösterilmiştir. Ortalama Tüm Personel Say s (Bin) Average Number of Employees (Thousand) 240 flyeri Say s Enterprises 1,200 220 1, 200 Çalışanlar Employees 1,000 180 900 160 800 140 700 120 600 İşyeri Enterprises 500 80 400 60 300 40 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 200 ŞEKİL 1. YILLAR İTİBARİYLE ARAŞTIRMA KAPSAMINA GİREN İŞYERİ VE ORTALAMA TÜM PERSONEL SAYILARI DIAGRAM 1. NUMBER OF ENTERPRISES AND AVERAGE OF EMPLOYEES COVERED IN THE RESEARCH BY YEARS (*) Bkz. İŞVEREN Dergileri, 1967, Cilt V, Ocak, Şubat, Mart, Nisan sayıları, Sh. 6-8, 8-9, 9-11, 13-15. 5
2. ARAŞTIRMA KAPSAMI 2014 yılı Çalışma İstatistikleri ve İşgücü Maliyeti araştırması, Konfederasyonumuza bağlı İşveren Sendikaları aracılığıyla 408 üye işyerinde uygulanmıştır. Anket kapsamındaki bu işyerleri, 13 İşveren Sendikası itibariyle (Tablo 1) deki gibi bir dağılım göstermiştir. (TABLO: 1) İŞKOLLARI İTİBARİYLE ARAŞTIRMA KAPSAMINDAKİ İŞYERLERİ SAYISI, 2014 THE NUMBER OF ENTERPRISES COVERED IN THE RESEARCH BY INDUSTRIES, 2014 AĞAÇ 4 METAL (MESS) 142 WOOD METAL CAM 10 ŞEKER 32 GLASS SUGAR ÇİMENTO (ÇEİS) 48 TEKSTİL (TTSİS) 44 CEMENT TEXTILE GIDA (TÜGİS) 6 TOPRAK 11 FOOD CLAY İLAÇ (İEİS) 28 YEREL YÖNETİM (MİKSEN) 9 PHARMACEUTICALS KAĞIT 5 YEREL YÖNETİM (MİS) 51 PAPER KİMYA (KİPLAS) 18 CHEMICALS TOPLAM 408 TOTAL 3. İSTİHDAM Araştırma kapsamına giren 408 işyerinde 2014 yılında ortalama 216 268 kişi çalışmış ve istihdam açısından, işyeri büyüklüğü 530 kişi olmuştur. İşyeri başına düşen ortalama tüm personel sayısı Yerel Yönetim (MİKSEN) işkolunda 1 312 kişiyle en yüksek düzeydedir (Tablo 2). Araştırma kapsamındaki işyerlerinde istihdamın 2014 ayları itibariyle gösterdiği seyir (Şekil 2) de belirtilmiştir. (Şekil 2) nin incelenmesinden de anlaşılacağı gibi, 13 işkolunda istihdamın en yüksek olduğu ay Kasım, en düşük olduğu ay ise Şubat tır. Şeker işkolundaki, sonbahar aylarına rastlayan pancar işleme kampanyası istihdamı etkilemektedir. Söz konusu işkolu hariç tutulduğunda, istihdamın yılsonunda yılbaşına göre hafifçe yükseldiği anlaşılmaktadır. 3.1. İstihdamın Cinsiyete Göre Yapısı İşkolları ve Aralık ayı itibariyle çalışan işçi ve işçi ile birlikte memur, teknik personel ve yöneticilerden oluşan tüm personel sayıları ve bunların cinsiyetlerine göre ayrımı (Tablo 3) te açıklanmıştır. Nispi olarak, en az kadın personelin çalıştığı işkolu Cam ve en çok kadın personelin çalıştığı işkolu İlaç tır. Öte yandan, Araştırma kapsamındaki işkolları genelinde tüm personel içinde kadınların payı, ortalama olarak % 11.7 dir. 6
(TABLO: 2) İŞKOLLARI İTİBARİYLE ORTALAMA İSTİHDAM, 2014 EMPLOYMENT BY INDUSTRIES, 2014 İşkolu Ortalama Tüm Personel İşyeri Başına Ortalama Tüm Personel Industry Average of Employees Average of Employees per Enterprise AĞAÇ WOOD 1 272 318 CAM GLASS 7 203 720 ÇİMENTO (ÇEİS) CEMENT 10 670 222 GIDA (TÜGİS) FOOD 2 835 473 İLAÇ (İEİS) PHARMACEUTICALS 8 204 293 KAĞIT PAPER 1 406 281 KİMYA (KİPLAS) CHEMICALS 8 281 460 METAL (MESS) METAL 124 399 876 ŞEKER SUGAR 10 786 337 TEKSTİL (TTSİS) TEXTILE 18 011 409 TOPRAK CLAY 4 518 411 YEREL YÖNETİM (MİKSEN) 11 805 1 312 YEREL YÖNETİM (MİS) 6 878 135 TOPLAM/ TOTAL 216 268 530 106.0 ŞEKİL 2. 2014 YILINDA İSTİHDAMIN SEYRİ (OCAK=) DIAGRAM 2. EMPLOYMENT DEVELOPMENTS IN 2014 (JANUARY=) 105.0 104.0 Tüm İşkolları Mevsimlik Çalışmadan Etkilenen Şeker Hariç 103.0 102.0 101.0.0 99.0 98.0 97.0 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII NOT: MESS e ilişkin bilgiler tamamlanamadığından değerlendirme dışı bırakılmıştır. NOTE: Because of incomplete data MESS is left out of evaluation. 7
İşkolu Industry AĞAÇ WOOD CAM GLASS ÇİMENTO (ÇEİS) CEMENT GIDA (TÜGİS) FOOD İLAÇ (İEİS) PHARMACEUTICALS KAĞIT PAPER KİMYA (KİPLAS) CHEMICALS METAL (MESS) METAL ŞEKER SUGAR TEKSTİL (TTSİS) TEXTILE TOPRAK CLAY YEREL YÖNETİM (MİKSEN) YEREL YÖNETİM (MİS) TOPLAM TOTAL (TABLO: 3) 2014 YILI ARALIK AYI İTİBARİYLE ÇALIŞANLARIN CİNSİYETLERİNE GÖRE BÖLÜNÜŞÜ EMPLOYMENT BY SEX (December, 2014) İşyeri Sayısı Enterprises Kadın Female İŞÇİ WORKERS Erkek Male Toplam Total Kadın (%) Female Erkek (%) Male TÜM PERSONEL EMPLOYEES Kadın Female 4 25 925 950 9.0 91.0 118 10 20 5 787 5 807 2.6 97.4 185 48 29 6 123 6 152 4.8 95.2 510 6 302 1 724 2 026 20.2 79.8 571 28 846 2 102 2 948 32.7 67.3 2 701 5 37 868 905 11.6 88.4 160 18 122 4 151 4 273 16.0 84.0 1 364 142 7 089 90 102 97 191 10.4 89.6 13 165 32 218 9 316 9 534 5.1 94.9 582 44 2 910 11 639 14 549 23.2 76.8 4 237 11 204 3 501 3 705 8.5 91.5 389 9 721 9 371 10 092 9.5 90.5 1 114 51 466 4 809 5 275 9.6 90.4 626 408 12 989 150 418 163 407 11.7 88.3 25 722 Erkek Male 1 196 7 010 10 187 2 258 5 564 1 222 7 172 113 085 10 878 14 003 4 183 10 590 5 878 193 226 Toplam Total 1 314 7 195 10 697 2 829 8 265 1 382 8 536 126 250 11 460 18 240 4 572 11 704 6 504 218 948 8
(TABLO: 4) 2014 YILI SONUNDA ÇALIŞANLARIN KIDEM YILLARI İTİBARİYLE BÖLÜNÜŞÜ (%) DISTRIBUTION OF SENIORITIES BY END OF 2014 İşkolu Industry 0-1 1 2 3 4 5 6-10 11-15 16-20 21-25 26+ AĞAÇ WOOD CAM GLASS ÇİMENTO (ÇEİS) CEMENT GIDA (TÜGİS) FOOD İLAÇ (İEİS) PHARMACEUTICALS KAĞIT PAPER KİMYA (KİPLAS) CHEMICALS METAL (MESS) METAL ŞEKER SUGAR TEKSTİL (TTSİS) TEXTILE TOPRAK CLAY YEREL YÖNETİM (MİKSEN) YEREL YÖNETİM (MİS) TOPLAM TOTAL 16.4 9.6 10.0 6.8 4.9 5.6 23.1 10.0 10.4 2.7 0.5 7.7 2.0 1.9 5.3 3.5 1.2 29.1 11.9 28.5 6.0 2.8 9.2 7.2 5.8 5.5 4.5 4.2 30.3 14.7 13.1 3.5 2.0 9.0 12.7 11.2 7.8 3.6 4.1 21.9 15.8 9.8 3.1 1.0 15.0 16.5 11.7 8.1 7.5 4.5 18.7 7.9 4.5 5.1 0.5 15.0 5.6 4.1 6.2 4.3 3.6 19.7 20.4 12.9 6.4 1.9 8.0 6.7 6.0 5.6 7.9 7.0 24.2 11.6 9.3 5.4 8.4 11.0 9.2 7.6 8.2 6.8 4.5 25.6 13.1 8.9 4.1 1.1 0.8 0.1 0.2 0.7 0.6 4.8 25.8 20.5 21.6 11.3 13.6 13.5 12.4 10.0 8.3 10.0 7.1 18.7 11.3 6.4 1.9 0.3 10.2 11.6 11.5 7.1 7.1 6.2 19.4 10.8 10.4 4.6 1.0 5.2 3.6 1.8 3.3 0.9 1.7 36.9 9.1 21.7 11.5 4.3 0.7 0.9 0.9 0.8 0.8 0.7 17.1 39.7 18.7 14.4 5.3 9.8 8.6 7.2 6.8 4.1 4.9 27.5 12.7 10.8 5.4 2.2 Çalışanlar Toplamı Employees 9
3.2. Çalışanların Kıdemleri Araştırma kapsamındaki işyerlerinde çalışan, işçi dahil, tüm personelin yıllar itibariyle kıdemleri incelendiğinde, 13 işkolunun oluşturduğu genel toplam içinde, 6-10 yıl kıdemli personelin % 27.5 ile en yüksek, 26 ve daha fazla kıdemli olanların ise % 2.2 ile en düşük düzeyde bulunduğu anlaşılmaktadır. (Tablo 4) te de gözlendiği üzere, çalışanların % 41.4 ünün 5 ve daha az yıl kıdeme sahip oldukları ortaya çıkmaktadır. Bir yıldan az kıdemli personeli dikkate almamak suretiyle yapılan hesaplamalarda, 2014 yılı sonunda çalışan 197 492 kişinin toplam kıdemlerinin 1 845 092 yıl olduğu belirlenmiştir. Bu durumda, kişi başına ortalama kıdem süresi, yaklaşık 9.3 yıldır. Araştırma kapsamındaki işyerlerinde kıdem tazminatı bazı, yılda 30 günlük ücret tutarı olarak alınmış, 13 işkolunda çalışan 197 492 kişinin kıdem yılı toplamı 1 845 092 rakamına dayanarak yapılan hesaplamalar sonucu, araştırma kapsamındaki işverenlerin yükümlü oldukları potansiyel kıdem tazminatı tutarının, 2014 yılında yaklaşık 6 milyar 315 milyon TL yi bulduğu saptanmıştır. Buna göre 2014 yılında, çalışan başına ortalama kıdem tazminatı yükü, yaklaşık 31 bin 975 TL olmaktadır. (TABLO: 5) 2014 ARALIK AYI İTİBARİYLE ÇALIŞANLARIN SENDİKALAŞMASI (*) PERCENTAGE OF UNIONISED EMPLOYEES (December, 2014) İşkolu Industry Tüm Personel Employees Sendikalı Personel (%) Union Members AĞAÇ 1 314 WOOD CAM 7 195 GLASS ÇİMENTO (ÇEİS) 10 697 CEMENT GIDA (TÜGİS) 2 829 FOOD KAĞIT 1 382 PAPER KİMYA (KİPLAS) 8 536 CHEMICALS METAL (MESS) METAL 126 250 ŞEKER SUGAR 11 460 TEKSTİL (TTSİS) TEXTILE 18 240 TOPRAK CLAY 4 572 YEREL YÖNETİM (MİKSEN) 11 704 YEREL YÖNETİM (MİS) 6 504 TOPLAM TOTAL 210 683 (*) İLAÇ a ilişkin bilgiler tamamlanamadığından değerlendirme dışı bırakılmıştır. Because of incomplete data the PHARMACEUTICALS is left out of evaluation. 10 33.0 83.1 57.5 63.2 38.0 42.4 70.5 89.0 68.2 71.7 46.3 80.2 68.4
4. SENDİKALAŞMA Araştırma kapsamındaki işyerlerinde çalışan tüm personelin % 68.4 ü bir işçi sendikasına üye bulunmaktadır (Tablo 5). 2014 Aralık ayında çalışanların üye oldukları işçi sendikalarının hangi işçi konfederasyonlarına bağlı bulundukları (Tablo 6) da belirtilmiştir. (Tablo 6) dan, araştırma kapsamındaki işyerlerinde çalışan sendikalı personel toplamının % 85.8 inin TÜRK-İŞ e, % 8.6 sının HAK-İŞ e, % 5.5 inin DİSK e bağlı sendikalara üye olduğu anlaşılmaktadır. 5. İŞGÜCÜ MALİYETİ 5.1. İşgücü Maliyetinin Bölünüşü 2014 yılında anket kapsamındaki 358 işletmede, işçiler kapsamında (diğer personel hariç) toplam işgücü maliyeti -fazla çalışma ödemeleri hariç- yaklaşık 8 milyar 49 milyon TL dir. Toplam işgücü maliyetinin %35.4 ünü çıplak ücret (1) ; % 8.3 ünü hafta tatili ve genel tatil ücretleri ; % 3.2 sini izin ücretleri ; %16.7 sini ikramiye, prim v.b. ; % 34.9 unu sosyal ödemeler ve %1.4 ünü diğer personel giderleri oluşturmaktadır (Tablo 7). 35.4 12.9 TL Çıplak Ücret Basic Wage İkramiye,Prim vb. Bonuses.Premiums.etc. 16.7 34.9 Sosyal Ödemeler Social Payments Diğer Ödemeler Other Costs ŞEKİL 3. 2014 YILINDA İŞGÜCÜ MALİYETİNİN YÜZDELİ BÖLÜNÜŞÜ DIAGRAM 3. DISTRIBUTION OF LABOUR COST BY PERCENTAGE, 2014 5.2. Çalışılan Saat Başına İşgücü Maliyeti Bilindiği gibi, bir yılda fiili çalışma süresi çeşitli nedenlerle, 365 takvim gününün çok altındadır. Fiilen çalışılan saat başına işçilik maliyetini bulmak için çalışma karşılığı olmaksızın ücret ödenen 52 gün hafta tatili, ortalama 22 gün yıllık izin, 14 gün ulusal bayram ve genel tatil (bu tatil günlerinden bazılarının hafta tatiline rastladıkları gözönüne alınmaktadır) ve 2 gün hastalık veya diğer mazeret izinlerini düşmek gerekmektedir. Diğer deyimle, toplam 90 gün tutan çalışılmayan ancak ücret ödemesi yapılan günler, 365 günden düşülmek suretiyle fiilen çalışılan saat başına ortalama işgücü maliyeti yılda (275 gün x 7.5 saat = 2 062.5 saat) esası üzerinden hesaplanmaktadır. (2) Bu şekilde hesaplanan çalışılan saat başına ortalama işgücü maliyeti; en az 16.15 TL ile en çok 39.98 TL arasında değişmekte, 13 işkolunda ise ortalama 24.98 TL olmaktadır. Buna göre, fiilen çalışılan gün başına işçilik maliyeti 187.4 TL dir (Tablo 8). (1) Çıplak Ücret: Fiilen çalışılan normal süreler karşılığında hakedilen ücrettir. Buna, çalışma karşılığı olmaksızın ödenen hafta tatili, genel tatil, yıllık izin ve diğer izin ücretleri dahil değildir. Basic wage is the pay for normal time actually worked. Payments for time not worked (weekends, public holidays, annual holidays and other paid leaves) are excluded. (2) MESS te 1945 Saat/Yıl dır. 1945 Hour/Year in MESS. 11
(TABLO: 6) 2014 ARALIK AYI İTİBARİYLE SENDİKALI PERSONEL VE İŞÇİ KONFEDERASYONLARI (1) UNION MEMBERS AND LABOUR CONFEDERATIONS (December, 2014) İşkolu Industry AĞAÇ WOOD CAM GLASS ÇİMENTO (ÇEİS) CEMENT GIDA (TÜGİS) FOOD KAĞIT PAPER KİMYA (KİPLAS) CHEMICALS METAL (MESS) METAL ŞEKER SUGAR TEKSTİL (TTSİS) TEXTILE TOPRAK CLAY YEREL YÖNETİM (MİKSEN) YEREL YÖNETİM (MİS) TOPLAM TOTAL Sendikalı Toplam Personel Total Union Members TÜRK-İŞ HAK-İŞ DİSK KAMU-SEN, KESK ve MEMURSEN (2) Sendikalı Personel Union Members Sayısı Number % Sendikalı Personel Union Members Sayısı Number % Sendikalı Personel Union Members Sayısı Number % Sendikalı Personel Union Members Sayısı Number % BAĞIMSIZ Independent Sendikalı Personel Union Members Sayısı Number % 433 433.0 - - - - - - - - 5 977 5 977.0 - - - - - - - - 6 152 6 152.0 - - - - - - - - 1 787 672 37.6 1 115 62.4 - - - - - - 525 525.0 - - - - - - - - 3 617 3 140 86.8 - - 477 13.2 - - - - 89 062 79 929 89.7 2 699 3.0 6 434 7.2 - - - - 10 195 10 085 98.9 - - 1 0.0 109 1.1 - - 12 448 9 183 73.8 2 338 18.8 927 7.4 - - - - 3 278 3 278.0 - - - - - - - - 5 422 512 9.4 4 910 90.6 - - - - - - 5 214 3 714 71.2 1 333 25.6 113 2.2 53 1.0 1 0.0 144 110 123 600 85.8 12 395 8.6 7 952 5.5 162 0.1 1 0.0 (1) İLAÇ a ilişkin bilgiler tamamlanamadığından değerlendirme dışı bırakılmıştır. Because of incomplete data the PHARMACEUTICALS is left out of evaluation. (2) Araştırma kapsamındaki ŞEKER ve YEREL YÖNETİM işkollarında çalışan devlet memurlarının 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları Kanunu na göre üyelik durumu. Membership of government officials in SUGAR and industries in the framework of this research according to the Public Officials Unions Law No. 4688 12
İşkolu Industry AĞAÇ WOOD CAM GLASS ÇİMENTO (ÇEİS) CEMENT GIDA (TÜGİS) FOOD İLAÇ (İEİS) PHARMACEUTICALS KAĞIT PAPER KİMYA (KİPLAS) CHEMICALS METAL (MESS) METAL ŞEKER SUGAR TEKSTİL (TTSİS) TEXTILE TOPRAK CLAY YEREL YÖNETİM (MİKSEN) YEREL YÖNETİM (MİS) İşçi Sayısı (Yıllık Ortalama) Workers (Annual Average) 923 5 826 6 067 2 032 2 953 918 4 206 95 651 8 829 14 429 3 644 10 102 5 574 161 154 (TABLO: 7) 2014 YILINDA İŞGÜCÜ MALİYETİNİN BÖLÜNÜŞÜ (%) DISTRIBUTION OF LABOUR COST, 2014 Çıplak Ücret Basic Wage Hafta Tatili ve Genel Tatil Ücretleri Payments for Weekends and Public Holidays İzin Ücretleri Payments for Leaves İkramiye, Prim vb. Bonuses, Premiums. etc. Sosyal Ödemeler Social Payments Diğer Giderler Other Costs Toplam İşgücü Maliyeti Total Labour Cost 44.7 8.2 3.8 10.9 32.2 0.2 33.3 7.0 4.2 16.7 33.8 5.0 34.5 7.7 3.3 17.7 35.8 0.9 32.0 6.8 2.1 15.6 42.8 0.7 37.9 11.8 2.5 13.1 33.2 1.5 42.5 9.6 2.2 17.1 28.2 0.4 36.9 4.4 0.8 24.6 33.1 0.2 35.6 8.2 3.1 17.4 34.4 1.3 33.8 11.0 4.4 15.6 32.9 2.3 36.8 8.4 3.6 16.3 34.3 0.6 30.5 8.2 2.9 12.7 45.1 0.6 31.1 9.0 3.5 15.3 40.2 0.9 47.1 7.8 2.6 10.4 31.5 0.6 35.4 8.3 3.2 16.7 34.9 1.4 13
(TABLO: 8) 2014 YILINDA FİİLEN ÇALIŞILAN SAAT BAŞINA İŞGÜCÜ MALİYETİ (TL/Saat) LABOUR COST PER HOUR WORKED, 2014 (TL/Hour) İşkolu Industry İşçi Sayısı (Yıllık Ortalama) Workers (Annual Average) Çıplak Ücret Basic Wage Hafta Tatili ve Genel Tatil Ücretleri Payments for Weekends and Public Holidays İzin Ücretleri Payments for Leaves İkramiye, Prim vb. Bonuses, Premiums. etc. Sosyal Ödemeler Social Payments Diğer Giderler Other Costs Toplam İşgücü Maliyeti Total Labour Cost AĞAÇ WOOD CAM GLASS ÇİMENTO (ÇEİS) CEMENT GIDA (TÜGİS) FOOD İLAÇ (İEİS) PHARMACEUTICALS KAĞIT PAPER KİMYA (KİPLAS) CHEMICALS METAL (MESS) METAL ŞEKER SUGAR TEKSTİL (TTSİS) TEXTILE TOPRAK CLAY YEREL YÖNETİM (MİKSEN) YEREL YÖNETİM (MİS) 923 8.58 1.58 0.72 2.10 6.18 0.04 19.20 5 826 11.53 2.43 1.46 5.76 11.67 1.73 34.57 6 067 7.83 1.74 0.76 4.02 8.12 0.21 22.69 2 032 6.19 1.32 0.41 3.02 8.29 0.14 19.35 2 953 10.08 3.15 0.68 3.48 8.83 0.40 26.62 918 11.29 2.55 0.58 4.54 7.49 0.10 26.56 4 206 14.74 1.75 0.33 9.84 13.23 0.08 39.98 95 651 8.05 1.85 0.71 3.93 7.78 0.30 22.62 8 829 12.79 4.14 1.64 5.89 12.45 0.88 37.80 14 429 5.94 1.36 0.58 2.63 5.54 0.10 16.15 3 644 6.18 1.65 0.58 2.56 9.12 0.13 20.22 10 102 12.19 3.54 1.38 6.02 15.76 0.34 39.23 5 574 13.36 2.21 0.74 2.95 8.93 0.17 28.36 161 154 8.85 2.07 0.80 4.18 8.73 0.35 24.98 (%) (35.4) (8.3) (3.2) (16.7) (34.9) (1.4) () 14
6. YAN ÖDEMELER Araştırma kapsamındaki 13 işkolunda, toplam işgücü maliyeti içinde ortalama olarak Çıplak Ücret in % 35.4 ve Yan Ödemeler in % 64.6 olduğu gözlenmektedir (Tablo 9). Bu itibarla, 2014 yılında anılan işkollarında yan ödemelerin tutarı çıplak ücretten fazladır. (Tablo 9) un incelenmesinden de anlaşılacağı gibi, toplam işçilik giderleri içinde yan ödemelerin payı Toprak işkolunda en fazladır (% 69.5). Bunu Yerel Yönetim (MİS) (% 68.9) işkolu izlemektedir. %64.6 %35.4 Yan Ödemeler Fringe Cost Çıplak Ücret Basic Wage ŞEKİL 4. 2014 YILINDA ÇIPLAK ÜCRET VE YAN ÖDEMELER DIAGRAM 4. BASIC WAGE AND FRINGE COST, 2014 (TABLO : 9) 2014 YILI ÇIPLAK ÜCRET VE YAN ÖDEMELERİN KARŞILAŞTIRILMASI (%) COMPARISON OF BASIC WAGE AND FRINGE COST, 2014 İşkolu Industry AĞAÇ WOOD CAM GLASS ÇİMENTO (ÇEİS) CEMENT GIDA (TÜGİS) FOOD İLAÇ (İEİS) PHARMACEUTICALS KAĞIT PAPER KİMYA (KİPLAS) CHEMICALS METAL (MESS) METAL ŞEKER SUGAR TEKSTİL (TTSİS) TEXTILE TOPRAK CLAY YEREL YÖNETİM (MİKSEN) YEREL YÖNETİM (MİS) ORTALAMA AVERAGE Çıplak Ücret Basic Wage Yan Ödemeler Fringe Cost 44.7 55.3 33.3 66.7 34.5 65.5 32.0 68.0 37.9 62.1 42.5 57.5 36.9 63.1 35.6 64.4 33.8 66.2 36.8 63.2 30.5 69.5 31.1 68.9 47.1 52.9 35.4 64.6 15
7. SOSYAL ÖDEMELERİN BÖLÜNÜŞÜ Çalışanlara doğrudan ödenen sosyal yardımlardan ve çalışanlar hesabına yapılan kanunî ödemelerden oluşan sosyal ödemeler in 2014 yılındaki bölünüşü (Tablo 10) da belirtilmektedir. (Tablo 10) un incelenmesinden en yüksek harcamanın SGK işveren primleri (% 39.9) için yapıldığı, bunu kıdem tazminatı (% 12.3), yemek (% 12.1), ulaştırma (% 10.4) giderlerinin izlediği anlaşılmaktadır. (TABLO : 10) 2014 YILINDA SOSYAL ÖDEMELERİN BÖLÜNÜŞÜ DISTRIBUTION OF SOCIAL PAYMENTS, 2014 Sosyal Ödemeler Social Payments SGK İşveren Primleri Statutory Social Security Premiums Kıdem Tazminatı Severance Pay Yemek Meals Ulaştırma Transportation Yakacak Fuel Pay İşsizlik Sigortası İşveren Primleri Unemployment Insurance Premiums İş Elbisesi, Korunma Malzemeleri, vb. Work Outfit, Protective Material, etc. İzin ve Bayram Harçlıkları Holiday and Additional Holiday Pay Aile, Çocuk ve Öğrenim Yardımları Family, Children and Education Allowances İhbar Tazminatı Notification Indemnity Diğer Yasal Tazminatlar Other Statutory Indemnities Özel Sigorta Kuruluşlarına Yapılan Ödemeler Payments to Private Insurance Schemes Sağlık Hizmetleri, Kreş ve Spor Giderleri Health Services, Day Nurseries and Sports Doğum, Ölüm, Evlenme Yardımları Birth, Death, Marriage Allowances Diğer Other TOPLAM TOTAL % 39.9 12.3 12.1 10.4 6.0 4.6 4.5 4.1 1.3 1.1 0.6 0.5 0.5 0.3 1.8 16
8. İŞÇİLERİN MEDENİ HALİ VE ÇOCUK SAYISI Araştırma kapsamına giren 13 işkolunda, 2014 yılı sonunda çalışan 163 407 işçinin % 22.5 i bekâr, %12.6 sı çocuksuz evlidir (Tablo 11). İşçi ailelerinin geçimini sağladıkları çocuk sayısına bakıldığında, iki çocuklu işçilerin en yüksek düzeyde bulunduğu (%30.4), bunu bir (% 23.3), üç (%9.0) ve dört ve daha fazla çocuklu (% 2.2) işçi ailelerinin izlediği anlaşılmaktadır. 3 Çocuklu Children 2 Çocuklu Children 4+ Çocuklu Children 1 Çocuklu Child Bekar Unmarried Çocuksuz Evli Married with no children ŞEKİL 5. 2014 YILI SONUNDA İŞÇİLERİN MEDENİ HALİ VE ÇOCUK SAYISI (%) DIAGRAM 5. MARITAL STATUS AND NUMBER OF CHILDREN BY END OF 2014 (%) 9. İŞÇİLERİN ÖĞRENİM DURUMU (Tablo 12)nin incelenmesinden de anlaşılacağı gibi, okuma-yazma bilmeyen işçi sayısı ortalamalara yansımayacak düzeydeyken, sadece okur-yazar işçiler de mevcuttur (% 0.1). Diploma itibariyle en büyük grubu % 62.2 ile lise (genel ve mesleki) mezunları oluşturmakta, bunu % 14.4 ile ilkokul mezunları izlemektedir. Yüksek (akademik ve mesleki) öğrenim mezunları % 13.7; ortaokul (genel ve mesleki) mezunu işçiler %9.6 oranındadır. Meslek okullarından mezun işçi sayısının toplam işçi sayısına oranı % 52.4 tür. 10. PERSONEL GİRİŞ-ÇIKIŞLARI 2014 yılı içinde işe alınanlar ile çeşitli nedenlerle işten ayrılanlar ve 2014 yılında istihdam edilenlerin ortalama sayıları, işkolları itibariyle (Tablo 13) de gösterilmektedir. İşe alınanların, ortalama tüm personele oranlanması ve sonucun yüzde olarak ifadesi işe alınma oranı nı, işten ayrılanların, yine ortalama tüm personele bölünmesi ise işten ayrılma oranı nı belirtmektedir. (Tablo 13) ün incelenmesinden de anlaşılacağı gibi, işe alınma ve işten ayrılma oranları mevsimlik çalışmadan etkilenen Şeker işkolunda en yüksek düzeylerdedir (Şekil 2 ye de bakınız). Öte yandan, söz konusu oranlar Yerel Yönetim işkolunda en düşük seviyelerdedir. Araştırma kapsamındaki işkollarının tümünde ise, diğer deyimle ağırlıklı ortalamalar olarak, işe alınma oranı % 19.6 ve işten ayrılma oranı % 16.7 dir. 17
(TABLO: 11) 2014 YILI SONUNDA İŞÇİLERİN MEDENİ HAL VE ÇOCUK SAYISI İTİBARİYLE BÖLÜNÜŞÜ (%) DISPERSION OF WORKERS MARITIAL STATUS AND NUMBER OF CHILDREN BY END OF 2014 (%) İşkolu Industry İşçi Sayısı Workers Bekar Unmarried Çocuksuz Evli Married with no Children 1 Çocuklu Child 2 Çocuklu Children 3 Çocuklu Children 4+ Çocuklu Children Toplam Total AĞAÇ WOOD CAM GLASS ÇİMENTO (ÇEİS) CEMENT GIDA (TÜGİS) FOOD İLAÇ (İEİS) PHARMACEUTICALS KAĞIT PAPER KİMYA (KİPLAS) CHEMICALS METAL (MESS) METAL ŞEKER SUGAR TEKSTİL (TTSİS) TEXTILE TOPRAK CLAY YEREL YÖNETİM (MİKSEN) YEREL YÖNETİM (MİS) 950 20.6 9.4 19.1 35.5 13.5 2.0 5 807 14.5 7.4 26.8 42.7 7.9 0.7 6 152 14.1 7.8 21.9 36.4 14.3 5.4 2 026 30.7 15.8 22.1 23.4 6.6 1.3 2 948 25.9 16.1 25.5 27.7 4.2 0.6 905 17.1 11.5 25.9 37.5 6.9 1.2 4 273 15.4 10.2 25.3 37.3 9.1 2.8 97 191 27.5 12.6 24.7 28.1 6.2 0.9 9 534 3.7 14.3 21.1 33.3 19.5 8.1 14 549 23.1 16.8 24.7 26.9 7.4 1.2 3 705 27.2 30.5 13.9 21.6 5.2 1.6 10 092 9.1 6.3 14.2 40.8 22.3 7.3 5 275 6.5 7.7 18.3 38.9 20.3 8.2 TOPLAM TOTAL 163 407 22.5 12.6 23.3 30.4 9.0 2.2 18
İşkolu Industry AĞAÇ WOOD CAM GLASS ÇİMENTO (ÇEİS) CEMENT GIDA (TÜGİS) FOOD İLAÇ (İEİS) PHARMACEUTICALS KAĞIT PAPER KİMYA (KİPLAS) CHEMICALS METAL (MESS) METAL ŞEKER SUGAR TEKSTİL (TTSİS) TEXTILE TOPRAK CLAY YEREL YÖNETİM (MİKSEN) YEREL YÖNETİM (MİS) TOPLAM TOTAL (TABLO: 12) 2014 YILI SONUNDA İŞÇİLERİN ÖĞRENİM DURUMU İTİBARİYLE BÖLÜNÜŞÜ (%) DISTRIBUTION OF EDUCATIONAL LEVELS BY END OF 2014 (%) İşçi Sayısı Okuma- Yazma Bilmeyen Sadece Okur- Yazar İlkokul Mezunu Workers Illeteracy Literacy Elementary School Genel General Ortaokul M. Secondary Sc. Mesleki Vocational Genel General Lise M. High Sc. Mesleki Vocational Yüksek Öğrenim M. Higher E. Toplam MYO ve Mes. Eğ. Fak. Vocational Diğer Other Total 950 0.0 0.0 23.6 13.5 0.3 20.8 28.7 8.1 4.9 5 807 0.0 0.0 3.5 3.8 0.0 16.6 57.9 17.4 0.7 6 152 0.0 0.1 8.7 7.8 0.1 21.8 46.0 14.4 1.1 2 026 0.0 0.0 17.5 15.9 0.0 36.8 24.9 4.1 0.7 2 948 0.0 0.1 10.8 6.2 0.0 28.0 24.6 12.6 17.7 905 0.0 0.0 5.7 6.1 0.2 7.6 34.1 39.7 6.5 4 273 0.0 0.0 8.1 6.7 1.0 16.3 40.8 16.4 10.7 97 191 0.0 0.0 9.8 6.9 0.3 19.8 49.0 12.6 1.7 9 534 0.0 0.2 23.9 20.0 2.0 21.3 26.9 3.2 2.3 14 549 0.0 0.2 27.6 15.6 0.2 26.9 21.5 7.3 0.9 3 705 0.1 2.6 18.2 17.8 0.3 35.4 19.6 4.1 1.9 10 092 0.0 0.2 24.2 9.9 0.0 22.5 28.5 5.8 9.0 5 275 0.2 2.2 48.6 16.2 1.4 19.5 4.9 3.4 3.7 163 407 0.0 0.1 14.4 9.2 0.4 21.2 41.0 11.0 2.7 19
(TABLO: 13) 2014 YILINDA PERSONEL GİRİŞ-ÇIKIŞLARI VE İLGİLİ ORANLAR LABOUR TURNOVER 2014 İşkolu Ortalama Tüm Personel Sayısı Average of Employees Yıl İçinde İşe Alınanlar Sayısı Recruitments During 2008 Yıl İçinde İşten Ayrılanlar Sayısı Leavings During 2008 İşe Alınma Oranı Recruitment Ratio İşten Ayrılma Oranı Leaving Ratio Industry (1) (2) (3) (2)/(1)* (3)/(1)* AĞAÇ WOOD CAM GLASS ÇİMENTO (ÇEİS) CEMENT GIDA (TÜGİS) FOOD İLAÇ (İEİS) PHARMACEUTICALS KAĞIT PAPER KİMYA (KİPLAS) CHEMICALS METAL (MESS) METAL ŞEKER SUGAR TEKSTİL (TTSİS) TEXTILE TOPRAK CLAY YEREL YÖNETİM (MİKSEN) YEREL YÖNETİM (MİS) TOPLAM TOTAL 1 272 131 185 10.3 14.5 7 203 788 461 10.9 6.4 10 670 1 555 1 422 14.6 13.3 2 835 716 754 25.3 26.6 8 204 2 760 1 867 33.6 22.8 1 406 274 356 19.5 25.3 8 281 1 223 1 184 14.8 14.3 124 399 23 172 18 830 18.6 15.1 10 786 4 693 4 431 43.5 41.1 18 011 4 851 4 085 26.9 22.7 4 518 950 963 21.0 21.3 11 805 732 604 6.2 5.1 6 878 496 946 7.2 13.8 216 268 42 341 36 088 19.6 16.7 20
YILLIK ORANLAR (%) ANNUAL RATIONS (%) Yerel Yön. (MİKSEN) Local Admin. Yerel Yön. (MİS) Local Admin. Ağaç Wood Cam Glass Çimento (ÇEİS) Cement Kimya (KİPLAS) Chemicals Metal (MESS) Metal Kağıt Paper Toprak Clay Gıda (TÜGİS) Food Tekstil (TTSİS) Textile İşe Alınma Recruitment Ratio İşten Ayrılma Leaving Ratio İlaç (İEİS) Pharmaceuticals Şeker Sugar Ağırlıklı Ortalama Average 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 ŞEKİL 6. İŞKOLLARI İTİBARİYLE PERSONEL GİRİŞ ÇIKIŞLARI, 2014 DIAGRAM 6. LABOUR TURNOVER BY INDUSTRIES, 2014 21
(TABLO: 14) 2014 YILI SONUNDA ZORUNLU İSTİHDAM (1) COMPULSORY EMPLOYMENT BY END OF 2014 (1) İşkolu Industry AĞAÇ WOOD CAM GLASS ÇİMENTO (ÇEİS) CEMENT GIDA (TÜGİS) FOOD İLAÇ (İEİS) PHARMACEUTICALS KAĞIT PAPER KİMYA (KİPLAS) CHEMICALS ŞEKER SUGAR TEKSTİL (TTSİS) TEXTILE TOPRAK CLAY YEREL YÖNETİM (MİKSEN) YEREL YÖNETİM (MİS) TOPLAM TOTAL İşçi Sayısı Workers Engelli Disabled Zorunlu İstihdam Compulsory Employment Eski Hükümlü Ex-Convicts Diğer (2) Other Toplam Total Engelli (%) Disabled İşçi Sayısına Oranı Ratio to the Number of Workers Eski Hükümlü (%) Ex-Convicts Diğer (%) Other Toplam (%) Total 950 25 1 13 39 2.63 0.11 1.37 4.11 5 807 196 30 63 289 3.38 0.52 1.08 4.98 6 152 291 48 197 536 4.73 0.78 3.20 8.71 2 026 76 3 73 152 3.75 0.15 3.60 7.50 2 948 123 7 78 208 4.17 0.24 2.65 7.06 905 25 1 21 47 2.76 0.11 2.32 5.19 4 273 157 28 104 289 3.67 0.66 2.43 6.76 9 534 493 226 61 780 5.17 2.37 0.64 8.18 14 549 480 42 209 731 3.30 0.29 1.44 5.02 3 705 117 18 25 160 3.16 0.49 0.67 4.32 10 092 389 136 59 584 3.85 1.35 0.58 5.79 5 275 221 109 58 388 4.19 2.07 1.10 7.36 66 216 2 593 649 961 4 203 3.92 0.98 1.45 6.35 (1) MESS e ilişkin veriler tamamlanamadığından değerlendirme dışı bırakılmıştır. Because of incomplete data MESS is left out of evaluation. (2) Terör mağdurları, işyeri hekimi ile diğer sağlık personeli, iş güvenliği uzmanı, çevre görevlisi, ilkyardımcı, avukat, eğitici personel çalıştırma yükümlülüğü nedeniyle Because of the obligation to employ terror victims, workplace doctor and other medical personnel, occupational safety expert, environment personnel, first aid expert, lawyer and trainer 22
11. ZORUNLU İSTİHDAM 12 işkolunda 2014 Aralık sonu itibariyle 66 216 işçi çalıştıran ve Araştırma kapsamında zorunlu istihdam konusunda veri derlenen 266 işyerinde 2 593 ü engelli, 649 u eski hükümlü, 961 i diğer (terör mağduru, işyeri hekimi ile diğer sağlık personeli, iş güvenliği uzmanı, çevre görevlisi, ilkyardımcı, avukat ve eğitici personel) olmak üzere toplam 4 203 kişi çeşitli kanunlarla getirilen zorunlu istihdam yükümlülüğü çerçevesinde istihdam edilmektedir (5763 sayılı Kanun gereğince 26.05.2008 tarihinden itibaren özel sektör kuruluşlarının eski hükümlü ve terör mağduru çalıştırma zorunluluğu kaldırılmış ve işyeri hekimi ve iş güvenliği mühendisi veya uzmanı çalıştırmak yerine dışarıdan hizmet alma imkanı getirilmiştir). Bu toplamın işçi sayısına oranı % 6.35 tir. (Tablo 14) ün incelenmesinden de anlaşılacağı gibi, zorunlu istihdam yükümlülüğü gereğince istihdam edilen gruplar arasında 12 işkolunda genel ortalama olarak en yüksek oranı % 3.92 ile engelli istihdamı temsil etmektedir. 23
TİSK AKADEMİ, TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin kapsamında TİSK AKADEMİ, Akademik teşvik ve ÜAK Doçentlik kriterlerinde büyük önem taşıyan, TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin kapsamında yer aldı. TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin kapsamında yer alan dergiler, Üniversitelerarası Kurul Başkanlığı (ÜAK) tarafından 2016 Ekim Dönemi Doçentlik Sınavı Başvurularından itibaren geçerli olacak Doçentlik Sınavı Başvuru Şartları na dahil edildi TR Dizin Kabul Dergi Listesi ne http://cabim. ulakbim.gov.tr/tr-dizin/tr-dizinde-dizinlenen-dergilistesi/ adresinden erişim sağlanmaktadır. Bu liste, 2015 yılında TR Dizin de yer alan, 2016 yılında da derginin kriterleri sağlaması durumunda yer alması mümkün olan dergilerden oluşmaktadır. TR Dizin konu uzmanları ve akademisyenlerden oluşan komiteler ile uluslararası geçerliliği olan dergi değerlendirme kriterlerine göre seçilen dergilerden oluşan bir dizindir. http://uvt.ulakbim.gov.tr/uvt adresinden tarama yaparak TR Dizinde kabul dergilerde yer alan makalelere erişim sağlanabilmektedir. 24
TÜRK YE fiveren SEND KALARI KONFEDERASYONU YAYIN NO: 355 29 ŞUBAT 2016 ISBN: 978-605-9994-21-7 Ajans-Türk Bas n ve Bas m A.fi./ Ankara, *278 08 24